WSPÓŁCZESNE ZARZDZANIE 2/2012 113 CONTEMPORARY MANAGEMENT QUARTERLY 2/2012 Rola społeczestwa informacyjnego w podejmowaniu działa innowacyjnych w przedsibiorstwie Zbigniew Zontek, Ewa Lipianin-Zontek Słowa kluczowe: innowacje, społeczestwo informacyjne, przedsibiorstwo Keywords: innovations, Information Society, enterprise Synopsis: W dobie cigłych zmian dokonujcych si na wiecie szczególn uwag zwraca innowacyjno jako czynnik zwikszajcy konkurencyjno przedsibiorstw. Innowacje stanowi fundamentalne ródło pozyskiwania przewagi konkurencyjnej. W kadym przedsibiorstwie elementem niezbdnym do dynamicznego rozwoju s innowacje, czyli nowe usługi, technologie informatyczne czy systemy organizacyjne. W artykule podjto prób opisania roli społeczestwa informacyjnego w budowaniu innowacyjnoci. Główn sił rozwoju społeczestwa informacyjnego jest sektor technologii informacyjnej i telekomunikacyjnej (TIT), którego kondycja stanowi istotny parametr analizowany w statystykach midzynarodowych. Wskazano, i poziom rozwoju społeczestwa informacyjnego w Polsce jest niewystarczajcy. Przedstawiono take wybrane wyniki bada przeprowadzonych w podregionie bielsko-bialskim, wskazujce na ródła innowacji wykorzystywane w małych i rednich przedsibiorstwach. Wstp W artykule podjto prób opisania roli społeczestwa informacyjnego w podejmowaniu działa innowacyjnych w przedsibiorstwie. Poszukiwano odpowiedzi na pytania: w jakim stopniu i skd przedsibiorstwa czerpi informacje o innowacjach, jakich informacji o innowacjach poszukuj, a take, czy zadania, jakie ma przed sob społeczestwo informacyjne, s pomocne w kreowaniu działa innowacyjnych w przedsibiorstwach. Załoono, i przedsibiorstwa, podejmujc działania innowacyjne, musz pozyskiwa niezbdne informacje, a poziom i jako tych informacji uzaleniony jest od moliwoci, jakie daje społeczestwo informacyjne. Z drugiej strony wikszo polskich przedsibiorstw nie korzysta z potencjału społeczestwa informacyjnego. Wykorzystuj w nieznacznym stopniu moliwoci, jakie daj nowoczesne technologie (np. poprzez sprzeda czy zakupy), ale ju przy pozyskiwaniu informacji i wiedzy ich postawy s bardziej zachowawcze. Informacje dotyczce innowacji, zarówno te pozostajce w zasigu rki, jak i naukowe, fachowo opracowane, nie s wykorzystywane przez przedsibiorstwa. Powstaje wic jeszcze jedno pytanie czy polskie przedsibiorstwa nie wiedz o tego typu moliwociach, czy ich nie poszukuj, czy te warunki rynkowe, w których funkcjonuj, nie wymuszaj działa majcych celu poszukiwania rozwiza innowacyjnych? Cechy i rola społeczestwa informacyjnego Postpujcy w ostatnich latach rozwój wiedzy oparty o technologie informatyczne i telekomunikacyjne determinuje nie tylko zmiany o charakterze ekonomicznym opisywane Dr Zbigniew Zontek, Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej. Dr Ewa Lipianin-Zontek, Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej.
114 Z. Zontek, E. Lipianin-Zontek, Rola społeczestwa informacyjnego Z. Zontek, E. Lipianin-Zontek, The role of information society in jako gospodarka oparta na wiedzy czy te nowa gospodarka ale równolegle, w szerszym kontekcie, zmiany o charakterze społecznym, mieszczce si w pojciu społeczestwo informacyjne. Rozwój społeczestwa informacyjnego w gospodarce mona rozpatrywa w wymiarze mikroekonomicznym na poziomie przedsibiorstwa oraz na poziomie regionów i gospodarek narodowych, w ujciu makroekonomicznym. Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (Organization for Economy Co-operation and Development OECD) prowadzi badania, które w sposób bezporedni lub poredni dotycz problematyki społeczestwa informacyjnego i w zaleceniach dla polityki gospodarczej krajów członkowskich stwierdza, e przyszła gospodarka bdzie gospodark informacyjn, a społeczestwa w coraz wikszym stopniu bd przejmowały cechy społeczestwa informacyjnego. W publikacjach OECD stwierdza si, e wkład gospodarki informacyjnej w ogólny wzrost gospodarczy i efektywno ekonomiczn zwizany jest z iloci zasobów, przeznaczanych na rozwój nowych technologii informacyjnych czy w kategoriach konsumpcji popyt na inwestycje lub wysiłki innowacyjne [OECD, 2002, s. 10]. Mona wic z stwierdzi, i rozwój społeczestwa informacyjnego moe mie istotny wpływ na przedsibiorstwa podejmujce działania innowacyjne. Społeczestwo informacyjne to termin uywany zarówno w publikacjach naukowych, opracowaniach strategicznych, jak i w jzyku potocznym. Obecnie według niektórych autorów, pojcie to mona odbiera jako kluczowe dla przyszłoci. Społeczestwo informacyjne wyraa si na bardzo wiele sposobów: w gospodarce, w technologii, w sieciach, w dowiadczeniu i w samym działaniu. Termin ten oznacza formacj społeczno-gospodarcz, w której produktywne wykorzystanie zasobu, jakim jest informacja, oraz intensywna pod wzgldem wiedzy produkcja odgrywaj dominujc rol. Pojcie społeczestwo informacyjne jest zatem uywane do okrelenia społeczestwa, w którym jednostki jako konsumenci czy te pracownicy intensywnie wykorzystuj informacj [Nowak, 2010]. Mona równie wskaza na definicj zaproponowana przez Krajow Rad Radiofonii i Telewizji, która wydała Raport Społeczestwo Informacyjne w Polsce [KRRT, 1996]. W raporcie tym okrela si społeczestwo informacyjne nastpujco: Społeczestwo staje si społeczestwem informacyjnym, gdy osiga stopie rozwoju oraz skali i skomplikowania procesów społecznych i gospodarczych wymagajcy zastosowania nowych technik gromadzenia, przetwarzania, przekazywania i uytkowania olbrzymiej masy informacji generowanej przez owe procesy. W takim społeczestwie: informacja i wynikajca z niej wiedza oraz technologie s podstawowym czynnikiem wytwórczym, a wszechstronnym czynnikiem rozwoju jest wykorzystywanie teleinformatyki, siła robocza składa si w wikszoci z pracowników informacyjnych, wikszo dochodu narodowego brutto powstaje w obrbie szeroko rozumianego sektora informacyjnego. W Declaration of Principles, genewskiej deklaracji mówicej o budowaniu społeczestwa informacyjnego, jako o wanym wyzwaniu w nowym milenium, wskazano, e stawiajce w centrum człowieka, zorientowane prorozwojowo społeczestwo informacyjne to takie, w którym kady ma moliwoci tworzenia, dostpu, wykorzystania i udostpniania informacji i wiedzy, co pozwala jednostkom i społecznociom osign pełen potencjał w dochodzeniu do zrównowaonego rozwoju i poprawie jakoci ycia, oparte na celach i zasadach Karty Narodów Zjednoczonych i całkowicie respektujce i utrzymujce w mocy Deklaracj Praw Człowieka [World Summit, 2003]. Elementem łczcym wszystkie przytoczone powyej definicje s cechy charakterystyczne społeczestwa informacyjnego, takie jak: rosnce znaczenie informacji, wiedzy i innowacyjnoci we wszystkich aspektach ycia, powszechne wykorzystanie technologii teleinformatycznych, a take rosnca rola pracowników informacyjnych. Dostpno, zakres i szybko przekazywanych informacji wynika z głównych właciwo- ci społeczestwa informacyjnego, do których zalicza si: wytwarzanie informacji (masowe
WSPÓŁCZESNE ZARZDZANIE 2/2012 115 CONTEMPORARY MANAGEMENT QUARTERLY 2/2012 generowanie informacji przy równoczesnym masowym popycie), przechowywanie informacji, przekazywanie informacji (bez uwzgldniania barier czasowych), nieograniczone pobieranie informacji i ich wykorzystywanie nielimitowane oraz powszechne [Białobłocki, Moroz, Nowina-Konopka, Zacher, 2006, s. 20]. W ramach jednolitej koncepcji społeczestwa informacyjnego mona wyodrbni trzy jego wymiary: technologiczny, ekonomiczny i społeczny. Wymiar technologiczny obejmuje przede wszystkim dostpno i wykorzystanie technologii informacyjnej i telekomunikacyjnej w przedsibiorstwach i gospodarstwach domowych. Wymiar ekonomiczny jest zwizany z rozwojem istotnych sektorów (przemysłu zwizanego z TIT, B+R czy usług wiedzochłonnych), z wartoci dodan powstał w tych sektorach oraz ze stopniem intensywnoci prowadzenia bada i ich produktami (np. patenty). Wreszcie wymiar społeczny opisuje rol edukacji i TIT w yciu obywateli, dlatego obejmuje takie elementy, jak e-administracja. Rozrónienie trzech wymiarów społeczestwa informacyjnego pozwala na szczegółowe skonstruowanie wskaników, które mog by wykorzystane w jego analizie. Rozwój i zastosowanie TIT obejmuje wiele sfer ycia, wywiera wpływ na przedsibiorstwa, gospodarstwa domowe i administracj publiczn czy system edukacji, co w rezultacie moe prowadzi do zmian i innowacji we wszystkich dziedzinach ycia gospodarczego i społecznego. Podejmowanie działa innowacyjnych przez przedsibiorstwa Z ekonomicznego punktu widzenia innowacja jest to zmiana wprowadzajca rozwizania jakociowo róne od form istniejcych, przynajmniej z perspektywy wprowadzajcego je przedsibiorstwa lub jego klientów, która powinna skutkowa wzrostem przychodów ze sprzeday lub obnik kosztów działalnoci przedsibiorstwa. Samo pojcie innowacji w literaturze przedmiotu jest rónie interpretowane. OECD opisuje innowacje jako działania naukowe, technologiczne, organizacyjne, finansowe i handlowe, niezbdne do stworzenia, wdroenia i komercjalizacji nowego lub udoskonalonego produktu lub procesu [OECD, 1997, s. 5 7]. Natomiast zgodnie z rozumieniem innowacji i konkurencyjnoci zawartym w Strategii lizboskiej, a wyrónionym w komunikacie Komisji Europejskiej, postp i innowacja opieraj si na przekuwaniu nowej wiedzy w nowe lepsze procesy i produkty (w tym na nieustannym unowoczenieniu istniejcych ju procesów i produktów), na nowatorskich modelach przedsibiorstw i właciwych metodach zarzdzania. Chodzi wic o innowacyjn przedsibiorczo i inicjatywy biznesowe. Postp i innowacja opieraj si jednak take na nowatorskich usługach ( ) i ogólnie na lepszym rozwizywaniu kwestii społecznych w ramach ogranicze ekonomicznych [Opinia ]. Mona wskaza, i istniej innowacje o charakterze organizacyjnym, technicznym, marketingowym, kulturowym czy te psychologicznym. Samo pojcie innowacji jest silnie powizane z takimi terminami, jak zmiany, nowoci czy reformy. W potocznym rozumieniu innowacja to nowe rozwizanie pewnych zagadnie, kwestii, które wi si ze zmian obecnego stanu rzeczy i odgrywaj istotn rol w rozwoju konkretnej dziedziny, np. techniki, organizacji, zarzdzania czy ekologii [Stróyski, 2008, s. 128]. Rónorodne informacje o innowacjach, pochodzce z wielu ródeł, otaczaj i przenikaj przedsibiorstwa. Niektóre z nich s ogólnodostpne, a inne te cenniejsze s trudniejsze do zdobycia i bardziej kosztowne, a ponadto czsto maj charakter utajony. Niejednokrotnie brak informacji o innowacjach stymuluje działania innowacyjne wród pracowników. Przekłada si to na rozwój przedsibiorstwa w oparciu o strategi konkurencyjnoci [Pociask, 2011]. Poszczególnym innowacjom mona przyporzdkowa okrelone ródło ich powstawania. Biorc za podstaw podziału relacje pomidzy przedsibiorstwem a nabywc, w literaturze wyrónia si dwie grupy ródeł innowacji: podaowe (tworzone przez nauk, niejednokrotnie niezalenie od zapotrzebowania) oraz popytowe (tworzone w odpowiedzi na zapotrze-
116 Z. Zontek, E. Lipianin-Zontek, Rola społeczestwa informacyjnego Z. Zontek, E. Lipianin-Zontek, The role of information society in bowanie rynku). Natomiast z punktu widzenia przedsibiorstwa mona podzieli ródła innowacji według kryterium miejsca ich powstawania. Zewntrzne ródła innowacji to przede wszystkim ródła rynkowe: dostawcy maszyn i urzdze technicznych, wyposaenia, materiałów, komponentów oraz oprogramowania, klienci, konkurenci i inne przedsibiorstwa z tej samej brany, firmy konsultingowe, laboratoria komercyjne i prywatne centra B+R. Do ródeł zewntrznych zalicza si równie ródła instytucjonalne: placówki naukowe PAN, jednostki badawczo-rozwojowe, zagraniczne publiczne instytucje badawcze, szkoły wysze, a take pozostałe ródła: konferencje, targi, wystawy, czasopisma i publikacje naukowe/techniczne/handlowe, towarzystwa i stowarzyszenia naukowo-techniczne, specjalistyczne i zawodowe. Do wewntrznych ródeł informacji o innowacjach nale: wiedza i umiejtno- ci pracowników przedsibiorstwa (własne zaplecze badawczo-rozwojowe, kadra kierownicza, słuby marketingowe, dział sprzeday) oraz inne przedsibiorstwa nalece do jednej grupy [GUS, 2010, s. 27]. Gromadzenie informacji o innowacjach w przedsibiorstwie nie powinno przyjmowa stałego, ilociowego charakteru. Naley zauwaa te informacje, które docieraj do przedsibiorstwa przypadkowo, nieprzewidywalnie, a które mog posiada duy potencjał innowacyjny. Wiedza ta okrelana jest mianem wiedzy ukrytej, niecigłej, a w celu jej identyfikacji konieczne jest cigłe monitorowanie ródeł informacji oraz poszukiwanie nowych. Zaspokojenie potrzeb informacyjnych przedsibiorstwa stanowi moe o jego przetrwaniu i rozwoju w długim okresie. Istotne staje si zatem organizowanie systemów komunikacji z otoczeniem. Rozpoczynajca si era społeczestwa informacyjnego ma coraz wikszy wpływ na warunki funkcjonowania przedsibiorstw, stwarzajc konieczno zmian w stylach zarzdzania, tak aby lepiej odpowiadały nowym warunkom rynkowym i były nastawione na wykorzystanie otrzymywanych informacji o innowacjach. Elastyczne reagowanie na błyskawiczne zmiany zachowa i preferencji konsumenta jest moliwe jedynie w takim przedsibiorstwie, które pozostaje w bezporedniej stycznoci ze swoimi klientami. Ułatwia je rozwój sieci komputerowej, telefonii komórkowej oraz szybkich rodków transportu. Z drugiej strony przedsibiorstwo, jako element społeczestwa informacyjnego, posiada moliwo kreowania informacji, a przez to staje si aktywnym elementem tego społeczestwa. Podstawowym czynnikiem wytwórczym przedsibiorstwa aktywnego uczestnika społeczestwa informacyjnego jest kapitał intelektualny, który zapewnia niezbdn wiedz, dowiadczenie oraz umiejtnoci wykorzystania pozyskanych informacji. Dlatego tak istotne jest cigłe doskonalenie pracowników poprzez szkolenia, udział w targach, konferencjach branowych i naukowych. Przedsibiorstwa powinny podlega restrukturyzacjom, umoliwiajcym wykorzystanie nowych umiejtnoci pracowników oraz odpowiedni absorpcj informacji. Społeczestwo informacyjne w Polsce i na wiecie a podejmowanie działa innowacyjnych w przedsibiorstwach Moliwoci analizy danych statystycznych, charakteryzujcych poziom społeczestwa informacyjnego uzalenione s od iloci danych, pochodzcych z opracowa OECD, Eurostatu, Głównego Urzdu Statystycznego. Szczegółow analiz wskaników i dostpnych danych przedstawia raport ESPON. Wród najwaniejszych wniosków dotyczcych Polski znalazły si nastpujce opinie: 1. poziom dostpnoci komputerów w krajach o niszym PKB na jednego mieszkaca (Grecja, Czechy, Wgry, Polska) był niemal dwa razy niszy ni w krajach lepiej rozwinitych (Niemcy, Finlandia, Włochy), 2. analiza poziomu społeczestwa informacyjnego w obszarze przedsibiorstw wskazuje na wyrane dysproporcje midzy krajami lepiej rozwinitymi: Finlandi, Niemcami i Włochami a pozostałymi krajami UE. Analizy przeprowadzone przez zespoły badawcze wskazuj na istnienie wielu czynników pogłbiajcych nierównoci mi-
WSPÓŁCZESNE ZARZDZANIE 2/2012 117 CONTEMPORARY MANAGEMENT QUARTERLY 2/2012 dzy przebadanymi krajami. W przypadku Polski zwrócono szczególn uwag na rónice kulturowe i powizane z nimi bariery w zdolnociach adaptacyjnych, w rezultacie istnienia których rozwój nowych technologii jest wolniejszy na tradycyjnych terenach wiejskich [ESPON, 2007, s. 126], 3. we wszystkich zbadanych krajach (poza Polsk) zaobserwowano wzrost wydatków na technologi informacyjn i telekomunikacyjn, co jest wynikiem rónych form łczenia wydatków publicznych i prywatnych [ESPON, 2007, s. 127], 4. Polska zaliczana jest do krajów, które prezentuj bardziej tradycyjne i mniej postpowe pogldy na łczenie rozwoju społeczestwa informacyjnego z rozwojem regionalnym i przestrzennym. Kwestie te w zasadzie s pomijane w dokumentach dotyczcych rozwoju strategicznego [ESPON, 2007, s. 131]. Na potrzeby niniejszego opracowania została przeprowadzona analiza poziomu wykorzystania Internetu w operacyjnej działalnoci przedsibiorstw. Dane przestawione na rys. 1 wskazuj, i niektóre kraje nie wykorzystuj potencjału społeczestwa informacyjnego. Rysunek ten obrazuje poziom wykorzystania Internetu do obsługi procesów sprzeday i zakupu w przedsibiorstwach. W tym przypadku najwikszy odsetek przedsibiorstw wykorzystujcych Internet znajduje si na terenie Nowej Zelandii, Australii i Kanady, a w Europie Szwajcarii, Norwegii, Szwecji i Irlandii. Wród pastw o niskim poziomie tego wskanika znajduje si Polska, gdzie przedsibiorstwa nie wykorzystuj moliwoci Internetu zarówno w oferowaniu swych produktów, jak i dokonywania zakupów. Fakt ten wskazuje na niski poziom uczestnictwa polskich przedsibiorstw w społeczestwie informacyjnym. Według The Global Technology Report, opracowanego dla potrzeb wiatowego Forum Ekonomicznego, dotyczcego poszczególnych parametrów społeczestwa informacyjnego, Polska zajmuje: 46 miejsce w rankingu, biorc pod uwag wykorzystanie Internetu w gospodarstwach domowych, 69 miejsce w dziedzinie wykorzystania Internetu w przedsibiorstwach do kupowania i sprzedawania oraz do współpracy z klientami i dostawcami, odległe, 127 miejsce, na 134 pastwa ujte w zestawieniu, w odniesieniu do wykorzystania Internetu w instytucjach publicznych [The Global, 2009]. W 2009 r. zostały przeprowadzone badania wród 113 przedsibiorstw podregionu bielsko-bialskiego. Prezentowane niej wyniki stanowi wycinek kompleksowego badania dotyczcego innowacyjnoci małych i rednich przedsibiorstw. Badani respondenci mieli wskaza m.in. ródła inspiracji w podejmowaniu działa innowacyjnych.
118 Z. Zontek, E. Lipianin-Zontek, Rola społeczestwa informacyjnego Z. Zontek, E. Lipianin-Zontek, The role of information society in Rys. 1. Sprzeda i zakupy w Internecie w przedsibiorstwach zatrudniajcych dziesiciu i wicej pracowników w 2009 r. (Internet selling and purchasing in enterprises with ten and more employees in 2009) ródło: opracowane na podstawie [OECD, 2010]. Rys. 2 wskazuje, i do głównych ródeł innowacji w badanych przedsibiorstwach nale: inspiracje działaniami innych przedsibiorstw, informacje pochodzce od klientów, a take pomysły kadry menederskiej. Sporadycznie przedsibiorstwa wykorzystuj badania rynkowe i marketingowe, informacje z Internetu, a take profesjonale ródła informacji. Do działa najrzadziej stosowanych w badanych przedsibiorstwach naley współpraca z instytucjami badawczymi oraz udział w szkoleniach i konferencjach.
WSPÓŁCZESNE ZARZ DZANIE 2/2012 CONTEMPORARY MANAGEMENT QUARTERLY 2/2012 119 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Cz ste ródło innowacji Sporadyczne ródło innowacji Nie wyst Rys. 2. ródła powstawania innowacji w przedsi biorstwach (Sources of innovations created in enterprises) ródło: opracowanie własne na podstawie wyników bada. - Bibliografia 1. Białobłocki T., Moroz J., Nowina-Konopka M., Zacher L.W., (2006), Społecze stwo Informacyjne. Istota, problemy, wyzwania, Wydawnictwo Akademickie i Profesjonalne, Warszawa. 2. Działalno innowacyjna przedsi biorstw w latach 2006 2009, (2010), GUS, Urz d Statystyczny w Szczecinie, Informacje i Opracowania Statystyczne, Warszawa. - - Polska pod wzgl dem rozwoju społecze stwa informacyjnego zajmuje odległe miejsce w wiatowych i europejskich rankingach. Je li ju zauwa alne s tendencje wzrostowe poszczególnych wska ników, to wyst puj one na zbyt niskim poziomie, by mo liwe było budowanie trwałych przewag konkurencyjnych przedsi biorstw. Rozwój polskich przedsi biorstw, a tak e niwelowanie zagro e wynikaj cych z obecnego kryzysu gospodarczego na wiecie, powinny by uzale nione od działa innowacyjnych, w szczególno ci nastawionych na rozwój TIT. Działania takie s promowane w ramach Programu Innowacyjna Gospodarka Dotacje na innowacje, 7 o priorytetowa Społecze stwo informacyjne. Program ten opiera si na zało eniu, i miejsce polskiej gospodarki na rynku mi dzynarodowym, a zwłaszcza w Unii Europejskiej, jest w coraz wi kszym stopniu zale ne od skali dost pno ci informacji, w tym informacji publicznej, oraz szerokiej dost pno ci usług elektronicznych wiadczonych przez administracj publiczn na rzecz społecze stwa i przedsi biorstw. Dla zapewnienia rozwoju przedsi biorstwa i wprowadzania rozwi za innowacyjnych niezb dny jest szeroko rozumiany rozwój społecze stwa informacyjnego. B dzie to mo liwe dzi ki takim działaniom, jak: promowanie e-zarz dzania, wskazywanie przedsi biorstwom przez instytucje i organizacje wspieraj ce kreowanie innowacji kierunków i mo liwo ci zastosowa innowacji, a tak e przyspieszenie rozwoju infrastruktury TIT w słabszych gospodarczo regionach. - Uwagi ko cowe
120 Z. Zontek, E. Lipianin-Zontek, Rola społeczestwa informacyjnego Z. Zontek, E. Lipianin-Zontek, The role of information society in 3. OECD, ICT database and Eurostat, (2010), Community Survey on ICT Usage in Enterprises, July. 4. Program Innowacyjna Gospodarka Dotacje na Innowacje Inwestujemy w Wasz Przyszło 7. O priorytetowa Społeczestwo Informacyjne, dodatek informacyjno-promocyjny do Gazety Wyborczej, 8 grudnia 2009. 5. Projekt ESPON, 1.2.3. Identyfikacja istotnych przestrzennie aspektów Społeczestwa Informacyjnego. Raport kocowy, Uniwersytet Warszawski, Centrum Europejskich Studiów Regionalnych i Lokalnych (EUROREG), 2007. 6. Stróyski M., (2008), Małe i rednie przedsibiorstwa w wietle Strategii Lizboskiej, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Warszawa. Bibliografia elektroniczna 1. Nowak J.S., (2010), Społeczestwo Informacyjne geneza i definicje, [on line], www.infobrokerstwo.pl, [08.01.2011]. 2. OECD, (1997), The Measurement of Scientific and Technological Activities, Proposed Guidelines for Collecting and Interpreting Technological Innovation Data, (Oslo Manual), Paris, [on line], http://www.oecd.org/dataoecd/35/61/2367580.pdf, [2011-02-03]. 3. OECD, (2002), Measuring the Information Economy, [on line], http://www.oecd.org/ dataoecd/16/14/1835738.pdf, [20.08.2010]. 4. Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego w sprawie inwestycji w wiedz i innowacje (strategia lizboska), (2007/C 256/04), pkt 2.18, [on line], http://eur-lex.europa.eu/, [10.02.2010]. 5. Pociask P., Rola informacji w przedsibiorstwach społeczestwa informacyjnego, [on line], http://www.e-polityka.pl/?a=1071, [1.02.2011]. 6. KRRT, (1996), Raport Społeczestwo Informacyjne w Polsce, [on line], http://kbn.icm.edu.pl/ pub/info/dep/spo.html, [1.08.2010]. 7. The Global Technology Report, (2009), [on line], http://www.insead.edu/v1/gitr/wef/main/ fullreport/index.html, [12.07.2010]. 8. World Summit on the Information Society. Declaration of Principles, (2003), Geneva 2003 Tunis 2005, [on line], http://www.insead.edu/v1/gitr/wef/main/fullreport/index.html, [15.08.2010]. The role of information society in creating innovation in a company Summary In ever-changing times which appear over the whole world, it is worthy to pay special attention to innovation as a factor which increases competition between enterprises. Innovations are the fundamental source of gaining the competitive predominance. Each of the mentioned companies needs innovations for appropriate and dynamic development. Innovation means new services, informatics technology or organizational systems. In this article the role of the informative society in building competitive superiority was shown. The main strength of informative society development is the Informative Technology and Telecommunication Sector, the conditions of which make up the essential parameter of the informative society analysis in international statistics. It was showed, that the level of the informative society development in Poland is insufficient. Also presented were the chosen results of research in the sub-region of Bielsko-Biała in Poland, with special pressure on the sources of innovations in small and medium enterprises.