Założenia Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój Ministerstwo Rozwoju Regionalnego

Transkrypt

1 Założenia Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój Ministerstwo Rozwoju Regionalnego

2 Plan prezentacji 1. Strategiczne i prawne podstawy realizacji polityki spójności UE w latach Zasady realizacji polityki spójności UE w latach Program Operacyjny Inteligentny Rozwój,

3 1. Strategiczne i prawne podstawy realizacji polityki spójności UE w latach

4 Strategia Europa 2020 Europa 2020 Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu Przyjęta w 2010 roku Strategia zawiera 3 powiązane ze sobą priorytety: 1. Rozwój inteligentny rozwój gospodarki opartej na wiedzy i innowacji, 2. Rozwój zrównoważony wspieranie gospodarki efektywnie korzystającej z zasobów, bardziej przyjaznej środowisku i bardziej konkurencyjnej, 3. Rozwój sprzyjający włączeniu społecznemu wspieranie gospodarki o wysokim poziomie zatrudnienia, zapewniającej spójność społeczną i terytorialną. W celu realizacji tych 3 priorytetów KE zaproponowała 7 inicjatyw przewodnich. 4

5 Pakiet legislacyjny na lata Pakiet legislacyjny Komisji Europejskiej na lata zawiera: Rozporządzenie Ogólne Wspólne przepisy dla polityki spójności, polityki rozwoju obszarów wiejskich oraz polityki morskiej i rybołówstwa, Wspólne przepisy dla funduszy polityki spójności (EFRR, FS, EFS). Przepisy szczegółowe dotyczące: Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego EFRR, Funduszu Spójności FS, Europejskiego Funduszu Społecznego EFS, Europejskiej Współpracy Terytorialnej EWT. Rozporządzenia w sprawie europejskich ugrupowań współpracy terytorialnej. 5

6 Polityka spójności Cele polityki spójności Konwergencja (EFRR, EFS, FS) Konkurencyjność regionalna i zatrudnienie (EFRR, EFS) Europejska współpraca terytorialna (EFRR) Inwestowanie dla wzrostu i zatrudnienia (EFRR, EFS, FS) Europejska współpraca terytorialna (EFRR) 6

7 Cele tematyczne na rzecz realizacji Strategii Europa Wspieranie badań naukowych, rozwoju technologicznego i innowacji 2. Zwiększenie dostępności, stopnia wykorzystania i jakości technologii informacyjno-komunikacyjnych 3. Podnoszenie konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw, sektora rolnego oraz sektora rybołówstwa i akwakultury 4. Wspieranie przejścia na gospodarką niskoemisyjną we wszystkich sektorach 5. Promowanie dostosowania do zmiany klimatu, zapobiegania ryzyku i zarządzania ryzykiem 6. Ochrona środowiska naturalnego i wspieranie efektywności wykorzystywania zasobów 7. Promocja zrównoważonego transportu i usuwanie niedoborów przepustowości w działaniu najważniejszych infrastruktur sieciowych 8. Promocja zatrudnienia i mobilności pracowników 9. Wspieranie włączenia społecznego i walka z ubóstwem 10. Inwestycje w edukację, umiejętności i uczenie się przez całe życie 11. Wzmacnianie potencjału instytucjonalnego i skuteczności administracji publicznej 7

8 2. Zasady realizacji polityki spójności UE w latach

9 Zasady programowania środków UE na lata (1/3) I. Zasada ukierunkowania na rezultaty oznacza konieczność zaprojektowania priorytetów i działań PO w taki sposób, aby łącznie skierowały masę krytyczną środków na obszary najskuteczniej realizujące założone cele i planowane rezultaty. Realizacją tej zasady jest strategia inteligentnej specjalizacji (Smart Specialization Strategy): identyfikuje obszary, w których państwo lub dany region może uzyskać przewagę konkurencyjną, warunek ex-ante wykorzystania funduszy UE w latach , na poziomie kraju i regionów opracowywane są dokumenty wskazujące na sposób spełnienia ww. warunku. 9

10 II. Obszary koncentracji tematycznej w ramach EFRR: Zasady programowania środków UE na lata (2/3) 1. Wspieranie badań naukowych, rozwoju technologicznego i innowacji, 2. Zwiększenie dostępności, stopnia wykorzystania i jakości technologii informacyjnokomunikacyjnych, 3. Podnoszenie konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw, sektora rolnego (EFRROW) oraz sektora rybołówstwa i akwakultury (EFMR), 4. Wspieranie przejścia na gospodarką niskoemisyjną we wszystkich sektorach. 10

11 Zasady programowania środków UE na lata (3/3) Zasady III: Podejście terytorialne oraz IV: koordynacja interwencji na różnych szczeblach zarządzania mówią o konieczności dostosowania kierowanego wsparcia do cech konkretnego obszaru. Istotnym jest wykorzystanie potencjału danego obszaru do zapewnienia trwałego rozwoju oraz niwelowania barier. Ww. zasady realizowane będą m.in. poprzez Kontrakt Terytorialny, który: będzie instrumentem poprawy efektywności polityki rozwoju ukierunkowanej terytorialnie, powstanie w wyniku dwustronnych negocjacji pomiędzy rządem i samorządem terytorialnym, zapewni indywidualizację podejścia w zależności od cech konkretnego regionu/terytorium i zracjonalizuje wydatkowanie środków, wskaże interwencje, ukierunkowane na strategiczne dla kraju dziedziny/cele, decydujące o konkurencyjności regionów w dłuższym horyzoncie czasowym, będzie zawierać propozycje konkretnych przedsięwzięć priorytetowych realizowanych na określonych geograficznie i tematycznie Obszarach Strategicznej Interwencji. 11

12 3. Program Operacyjny Inteligentny Rozwój

13 System dokumentów strategicznych i programowych Europa 2020 Zalecenia Rady UE dla Polski Rozwój inteligentny Rozwój zrównoważony Rozwój sprzyjający włączeniu społecznemu Strategia Rozwoju Kraju zintegrowanych strategii rozwoju programy rozwoju Pakiet rozporządzeń UE na lata KPZK Wspólne Ramy Strategiczne Krajowy Program Reform UMOWA PARTNERSTWA Krajowe PO w ramach Polityki Spójności Krajowe PO w ramach WPR i WPRyb RPO w ramach Polityki Spójności Programy EWT 13

14 Założenia Umowy Partnerstwa - Strategia wykorzystania środków UE w CT 1 Zgodnie z Założeniami Umowy Partnerstwa wsparcie w ramach PO IR skoncentrowane będzie na celu tematycznym 1: CT 1. Wspieranie badań naukowych, rozwoju technologicznego i innowacji 1. Pobudzanie popytu na innowacje i prace rozwojowe 2. Lepsze dostosowanie podaży B+R do potrzeb rynku 3. Wsparcie innowacyjnych przedsiębiorstw (ze szczególnym uwzględnieniem inteligentnych specjalizacji) 4. Rozwój proinnowacyjnych postaw wśród przedsiębiorców i społeczeństwa oraz kadry naukowej CT 3. Podnoszenie konkurencyjności MŚP, sektora rolnego oraz sektora rybołówstwa i akwakultury będzie miał charakter uzupełniający. 14

15 Innowacyjność Polski RANKING INNOWACYJNOŚCI KOMISJI EUROPEJSKIEJ 15

16 Diagnoza w obszarze B+R+I w Polsce Niski poziom ogólnych nakładów na B+R w relacji do PKB (GERD) ze zdecydowanie dominującym udziałem wydatków publicznych, Niekorzystna struktura badań znaczny udział badań podstawowych, Niski odsetek przedsiębiorstw ponoszących nakłady na innowacje, Niski poziom nakładów firm na B+R, Niska skłonność przedstawicieli sektora nauki do komercjalizacji prac B+R, Słabe zainteresowanie przedsiębiorstw współpracą z sektorem nauki, Słabe powiązania kooperacyjne przedsiębiorstw, Mała liczba zgłaszanych wynalazków i udzielanych patentów, Niski stopień zaangażowania polskich naukowców i przedsiębiorców w projektach międzynarodowych, Ograniczony dostęp firm, w szczególności z sektora MŚP, do kapitału na innowacje.

17 Założenia wsparcia B+R+I w latach Wspieranie badań i innowacyjności polskiej gospodarki ma priorytetowe znaczenie. Koncentracja na wybranych obszarach ma na celu wzmocnienie jakości badań oraz pozycji krajowych jednostek naukowych w ramach Europejskiej Przestrzeni Badawczej. Wzmocnienie koordynacji w celu podniesienia efektywności dokonanych inwestycji. Zwiększenie zaangażowania sektora prywatnego w finansowanie działalności B+R. Lepsze wykorzystanie istniejącej aparatury badawczej. Zapewnienie synergii pomiędzy rozwiązaniami dotyczącymi realizacji wsparcia w ramach celu tematycznego 1 z zasadami wdrażania programu Horyzont

18 Założenia Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój (1/9) Cel strategiczny: Zwiększanie innowacyjności i konkurencyjności gospodarki: wsparcie przedsiębiorstw w obszarach innowacyjności i działalności badawczo-rozwojowej, podniesienie jakości i interdyscyplinarności badań naukowych, zwiększenie stopnia komercjalizacji oraz umiędzynarodowienia badań naukowych. Nazwa wskaźnika Wartość bazowa Wartość docelowa (2020 r.) Nakłady na B+R w % PKB 0,77 (2011 r.) 1,7 Nakłady na B+R ponoszone przez organizacje gospodarcze (BERD) w % PKB 0,23 (2011 r.) 0,6-0,8 18

19 Założenia Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój (2/9) 1. Oś priorytetowa: Zwiększenie potencjału naukowo badawczego na rzecz rozwoju Polski. 19

20 Założenia Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój (3/9) 2. Oś priorytetowa: Zwiększenie potencjału innowacyjnego przedsiębiorstw w Polsce. 20

21 Założenia Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój (4/9) Zakres wsparcia skierowanego do sektora nauki: Integracja z Europejską Przestrzenią Badawczą, w tym wsparcie: międzynarodowych agend badawczych (teaming Horyzont 2020); Finansowanie tworzenia w Polsce nowych, wiodących w skali Europy instytutów naukowych, które będą angażowały do współpracy naukowców z zagranicy. Wsparcie badań naukowych, rozwój kadry oraz niezbędnej infrastruktury. interdyscyplinarnych projektów badawczych integrujących jednostki naukowe (twinning Horyzont 2020); Wsparcie programów badawczych, w szczególności dotyczących tematów, które mogą mieć gospodarcze zastosowanie, które są realizowane przez współpracujące jednostki naukowe. projektów infrastrukturalnych Wsparcie wybranych projektów uwzględnionych na Polskiej Mapie Drogowej Infrastruktury Badawczej oraz projektów infrastrukturalnych zgodnych z regionalnymi specjalizacjami. Warunkiem wsparcia będzie nie powielanie istniejących zasobów. Finansowanie może zostać również przeznaczone na tworzenie centrów służących popularyzacji nauki wśród społeczeństwa. 21

22 Założenia Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój (5/9) Zakres wsparcia skierowanego do sektora nauki: Wsparcie rozwoju kadr nauki Rozwój kadr sektora nauki poprzez realizację grantów badawczych, zwiększanie mobilności pracowników naukowych oraz ułatwianie współpracy polskich naukowców z wiodącymi jednostkami na świecie. Wsparcie procesu komercjalizacji wyników prac B+R Wsparcie ochrony własności intelektualnej wytworzonej w wyniku realizacji badań naukowych. 22

23 Założenia Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój (6/9) Zakres wsparcia realizowanego we współpracy sektora nauki i przedsiębiorstw: Zwiększanie nakładów prywatnych na B+R Wsparcie realizacji projektów w obszarach określonych jako krajowe i regionalne inteligentne specjalizacje, ukierunkowane na praktyczne (aplikacyjne) zastosowanie w gospodarce, które będą obejmować: - wsparcie strategicznych programów badań naukowych, - wsparcie projektów celowych/rozwojowych. Wsparcie B+R w kluczowych sektorach i technologiach Finansowanie prac B+R realizowanych przez przedsiębiorstwa we współpracy z jednostkami naukowymi, innymi firmami lub z IOB. Badania i prace rozwojowe, realizacja linii pilotażowych i demonstracyjnych; Finasowanie innowacyjnych projektów przedsiębiorstw realizowanych w całym ich cyklu badań, prac rozwojowych, tworzenie linii pilotażowych oraz projektów demonstracyjnych, aż do wdrożenia nowej technologii. 23

24 Założenia Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój (7/9) Zakres wsparcia skierowanego do przedsiębiorstw: Tworzenie i rozwój infrastruktury B+R w przedsiębiorstwach Wsparcie na tworzenie działów B+R i laboratoriów w firmach oraz na prowadzenie prac B+R przez przedsiębiorstwa. Wdrażanie innowacji nietechnologicznych (organizacyjnych, marketingowych oraz nowych modeli biznesowych) Wsparcie wdrożeń innowacji nietechnologicznych. Finansowanie działań promujących innowacyjność, współpracę nauki i biznesu oraz kształtowanie postaw innowacyjnych w społeczeństwie Rozwój rynku kapitału podwyższonego ryzyka Wsparcie dostępu przedsiębiorstw do kapitału na innowacje, zwłaszcza oferowanego przez fundusze typu private equity, venture capital oraz sieci aniołów biznesu. Umiędzynarodowienie działalności innowacyjnej przedsiębiorstw Udział przedsiębiorstw w programach promocji, targach i misjach. Realizacja działań o charakterze systemowym służących budowie pozytywnego wizerunku polskiej gospodarki zagranicą. 24

25 Założenia Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój (8/9) Instytucje Otoczenia Biznesu oraz klastry w PO IR: Wsparcie proinnowacyjnych usług IOB Wsparcie systemowe dotyczące diagnozowania oraz monitorowania popytu na usługi IOB, określanie standardów realizacji usług proinnowacyjnych. Wsparcie dla MŚP na korzystanie z proinnowacyjnych usług. Klastry koncepcja krajowych klastrów kluczowych Wsparcie projektów realizowanych przez koordynatorów tzw. krajowych klastrów kluczowych, posiadających wysoki potencjał innowacyjny. Finansowanie projektów dotyczących internacjonalizacji oraz rozwoju współpracy pomiędzy klastrami a podmiotami zewnętrznymi (w szczególności na poziomie międzynarodowym). IOB oraz krajowe klastry kluczowe beneficjenci PO IR IOB oraz krajowe klastry kluczowe będą mogły ubiegać się o wsparcie w PO IR w ramach konsorcjów tworzonych z przedsiębiorstwami oraz jednostkami naukowymi. 25

26 Założenia Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój (9/9) Wsparcie badań naukowych i innowacyjności w PO IR będzie opierać się na dotacjach ze względu na duże ryzyko związane z realizacją tych przedsięwzięć. Instrumenty finansowe w PO IR: wsparcie rozwoju rynku kapitałowego, zwłaszcza venture capital, wsparcie sieci aniołów biznesu, w projektach od pomysłu do przemysłu finansowanie fazy wdrożenia nowego rozwiązania, czyli doprowadzenia do uruchomienia produkcji i sprzedaży na podstawie działającego prototypu. 26

27 Komplementarność PO na lata Komplementarne w stosunku do PO IR wsparcie w obszarze B+R+I będzie dostępne w ramach: programu ponadregionalnego dla Polski Wschodniej, 16 regionalnych programów operacyjnych krajowego programu operacyjnego finansowanego z EFS (PO Wiedza, Edukacja, Rozwój), programów międzynarodowych, w tym: Horyzont 2020, COSME. 27

28 Dziękuję za uwagę