1.0.WSTĘP... 3 1.1. Przedmiot i zakres opracowania.... 3 1.2. Podstawy opracowania... 3 1.3. Projekty związane z opracowaniem... 3 1.4. Charakterystyka energetyczna... 3 2.0. OPIS TECHNICZNY... 4 2.1. Zasilanie i rozdział energii... 4 2.2. Instalacje elektryczne wewnętrzne... 4 2.2.1. Instalacje oświetlenia ogólnego i awaryjnego... 4 2.2.2. Instalacja gniazd wtykowych 230 V... 4 2.2.3. Instalacja gniazd wtykowych 400 V... 5 2.2.4. Instalacja WLZ... 5 2.2.5. Instalacja zasilania urządzeń sanitarnych... 5 2.2.6. Instalacja oddymiająca... 5 2.2.7. Instalacja przeciwprzepięciowa i wyrównawcza... 6 2.2.8. Ochrona odgromowa... 6 2.2.9. Ochrona od poraŝeń... 6 3.0. UWAGI KOŃCOWE... 7 4.0. OBLICZENIA TECHNICZNE... 7 5.0. INFORMACJA DOTYCZĄCA BEZPIECZEŃSTWA I OCHRONY ZDROWIA... 8 6.0. RYSUNKI: E-1 Schemat rozdzielnic RG, RP i RK E-2 Rzut piwnicy. Instalacja 230/400V, oświetlenia podstawowego oraz awaryjnego E-3 Rzut parteru. Instalacja 230/400V, oświetlenia podstawowego oraz awaryjnego E-4 Rzut piętra. Instalacja 230/400V, oświetlenia podstawowego, awaryjnego oraz oddymiania E-5 Rzut dachu. Instalacja odgromowa 7.0. ZAŁACZNIKI: - Uprawnienia projektowe, - Zaświadczenie L.O.I.I.B w Gorzowie Wlkp. 2
1.0.WSTĘP 1.1. Przedmiot i zakres opracowania. Przedmiotem opracowania jest projekt wewnętrznych instalacji elektrycznych dla przebudowywanego budynku gospodarczego na cele biurowe, zlokalizowanego przy ul. Gorzowskiej 31 w Kłodawie. Zakres niniejszego opracowania obejmują: - projekt instalacji gniazd wtykowych 400V i 230V, - projekt instalacji oświetlenia podstawowego, - projekt instalacji oświetlenia awaryjnego, - projekt instalacji oddymiającej, - projekt instalacji wyrównawczej, - projekt WLZ poszczególnych rozdzielnic, - projekt rozdzielnic elektrycznych, - projekt instalacji odgromowej 1.2. Podstawy opracowania 1. Projekty branŝy architektonicznej; 2. Projekty branŝy sanitarnej; 3. Przepisy i normy wg aktualnego stanu prawnego; 1.3. Projekty związane z opracowaniem 1.3.1. Projekty pozostałych branŝ. 1.4. Charakterystyka energetyczna 1. Układ sieciowy TN-C-S 2. Napięcie zasilania 400V, 50 Hz 3. Zasilanie - YKY 4x25mm² z ZKP 4. Układ pomiarowy, bezpośredni licznik trójfazowy, zabudowany w ZKP Bilans mocy: Pi = 56 kw k j = 0,7 P z = 39,2 kw I o = 60,84 A 3
2.0. OPIS TECHNICZNY 2.1. Zasilanie i rozdział energii Zasilanie budynku wykonać linią kablową YKY 4x25mm 2 z ZKP. Typ i wyposaŝenie ZKP wg Enea Operator. Do projektowanej rozdzielnicy RG doprowadzić kabel zasilający typu YKY 4x25mm 2. Kabel układać na głębokości 0,7m na podsypce i po nałoŝeniu 10 cm nasypki i oraz po nałoŝeniu 20 cm gruntu rodzimego ułoŝyć folię niebieską ochronną i uzupełnić gruntem. Rozdział energii w budynku zrealizowany zostanie poprzez projektowaną rozdzielnicę RG, zabudowaną w wiatrołapie budynku nr 0.1. Lokalizacja rozdzielnicy RG zgodnie z rysunkiem E-3. Z rozdzielnicy RG wyprowadzone zostaną następujące kable zasilające: - YDYŜo 5x6mm 2 -do zasilania rozdzielnicy kotłowni RK - YDYŜo 5x10mm 2 -do zasilania rozdzielnicy poddasza RP Kable zasilające prowadzić podtynkowo w rurach osłonowych. W rozdzielnicy głównej budynku RG projektuje się zastosowanie wyłącznika głównego FRX 304 125 A (lub równowaŝny), z wyzwalaczem wzrostowym 230V, uruchamianym za pomocą wyłączników ppoŝ. zlokalizowanych zgodnie z rysunkiem E-3. Instalację wyłączników wykonać przewodami HDGs 2x1,5mm 2. Z rozdzielnicy RG wyprowadzić dwa przewód typu YDY 5x6mm 2, do zasilania rozdzielnicy kotłowni oraz YDY 5x10mm 2 do zasilania rozdzielnicy poddasza RP. Rozdzielnicę kotłowni RK zabudować w pomieszczeniu kotłowni w piwnicy. Rozdzielnicę poddasza RP zainstalować w pomieszczeniu hollu nr 1.1 na poddaszu. Typy, wyposaŝenie i widoki elewacji poszczególnych rozdzielnic przedstawiono na rysunku E-1. 2.2. Instalacje elektryczne wewnętrzne 2.2.1. Instalacje oświetlenia ogólnego i awaryjnego Instalacje oświetlenia poszczególnych pomieszczeń wykonać przewodami kablowymi YDYŜo o przekrojach 4/3x1,5mm 2. Zasilanie wykonać z lokalnych rozdzielnic. Przewody układać podtynkowo oraz w przestrzeni międzystropowej w rurach osłonowych. Za sterowanie oświetleniem odpowiadać będą lokalne wyłączniki. Typy i rozmieszczenie wyłączników zgodnie z rysunkami. W poszczególnych pomieszczeniach, oprawy montować na sufitach zgodnie z informacjami na rysunkach. Typy opraw wg uwag i oznaczeń zamieszczonych na rysunkach. Oświetlenie wejść do budynku projektuje się przy uŝyciu opraw IP65 sterowanych przy pomocy zmierzchowej czujki ruchu SensIQ (lub równowaŝne). Na klatce schodowej, w wiatrołapie oraz w pomieszczeniach sal szkoleniowych budynku, projektuje się instalację oświetlenia awaryjnego przy pomocy opraw oświetlenia awaryjnego wyposaŝonego w moduły awaryjne 2h z autotestem. Rozmieszczenie opraw oraz typy uŝytych piktogramów zgodnie z oznaczeniami na rysunkach. Instalację oświetlenia awaryjnego wykonać przewodami HDGs 3x1,5mm 2 o klasie PH90, z rozdzielnic lokalnych. Przewody układać zgodnie z klasą zastosowanych kabli. 2.2.2. Instalacja gniazd wtykowych 230 V Instalacje gniazd w poszczególnych pomieszczeniach wykonać przewodami YDYŜo 3x2,5mm 2. W pomieszczeniach sanitarnych, gospodarczych oraz kotłowni stosować osprzęt IP 44. 4
Wysokość montaŝu: - gniazda 230 V w biurach, korytarzach, salach h = 0,3 m. nad posadzką - gniazda 230 V w sanitariatach h = 1,3 m. nad posadzką W poszczególnych pomieszczeniach montować osprzęt wg oznaczeń na planach. W biurach oraz salach szkoleniowych projektuje się rozmieszczenie gniazd typu: DATA, przeznaczonych dla obwodów komputerowych. Gniazda zasilać z osobnych obwodów z poszczególnych rozdzielnic. Rozmieszczenie gniazd uzgodnić z inwestorem. Przewody układać podtynkowo oraz w przestrzeni międzystropowej w rurach osłonowych. 2.2.3. Instalacja gniazd wtykowych 400 V W kotłowni projektuje się gniazdo trójfazowe 400V, do zasilenia obwodów 400V. Zasilanie gniazd 400V wykonać przewodami YDYŜo 5x2,5mm 2. Instalację prowadzić podtynkowo. Lokalizacja gniazda 400V wg rysunku E-2. 2.2.4. Instalacja WLZ W budynku wszystkie wewnętrzne linię zasilające (WLZ), prowadzić podtynkowo w rurach osłonowych typu: RL 47. Główną linię zasilającą budynek typu: YKY 4x25 mm 2, prowadzić w rurze osłonowej typu: DVK 75. 2.2.5. Instalacja zasilania urządzeń sanitarnych Z rozdzielnicy głównej RG oraz rozdzielnicy poddasza RP projektuje się zasilanie central wentylacyjnej, jednostek wewnętrznej oraz zewnętrznej klimatyzacji. Typy przewodów zasilających urządzenia oraz wartości prądowe zabezpieczeń obwodów przedstawiono na schemacie, rys E-1 W pomieszczeniu kotłowni projektuje się zasilanie elektroniki kotła CO oraz pompy wody obiegowej. Do kotła oraz pompy doprowadzić przewód typu YDY 3x1,5mm 2. W/w odbiory zasilać z rozdzielnicy kotłowni RK. 2.2.6. Instalacja oddymiająca Klatka schodowa zostanie wyposaŝona okno oddymiające oraz urządzenia sterujące. Na klatce schodowej na poddaszu obiektu projektuje się umieszczenie centrali sterowania oddymianiem typu Mercor 9705 5A słuŝącej do sterowania i zasilania zlokalizowanego tam siłownika w oknie oddymiającym. Uruchamianie klapy oddymiającej zostanie zapewnione na kondygnacji poddasza oraz parteru z przycisku ręcznego oddymiania typu RPO-1. Miejsce instalacji przycisku musi być gładkie i wypoziomowane. Przycisk oddymiania połączyć z centralą sterującą za pomocą przewodu typu HTKSHekw 4x2x0,8mm². Przyciski ręczne oddymiania muszą być instalowane szeregowo, aby zapewnić ciągłą linię monitorowania od centrali sterującej do ostatniego przycisku oddymiania. Uruchamianie klapy oddymiającej zostanie równieŝ zapewnione automatycznie przez czujkę dymu zamontowaną na suficie najwyŝszej kondygnacji. Instalację czujki dymu wykonać przewodem typu YnTKSYekw 1x2x0,8mm². Projektuje się zastosowanie centralki pogodowej typu MCRP054, zamontowanej na ostatniej kondygnacji. Centralkę pogodową zasilić z rozdzielnicy RP przewodem typu YDY 3x1,5mm 2 oraz połączyć z centralą oddymiania przewodem typu YnTKSYekw 1x2x0,8mm². Centralki pogodowej wyprowadzić przewód typu HTKSHekw 4x2x0,8mm² do czujnika wiatru i deszczu umiejscowionego na dachu. Centralka pogodowa umoŝliwi automatyczne zamknięcie okna oddymiania w przypadku niekorzystnych warunków atmosferycznych. Dodatkowo na najwyŝszej kondygnacji projektuje się zamontowanie przycisk LT prod. Mercor słuŝący do ręcznego otwierania okna w celu przewietrzania klatki schodowej. Instalację przycisku przewietrzania LT wykonać przewodem YDY 3x1,5mm 2. 5
2.2.7. Instalacja przeciwprzepięciowa i wyrównawcza Projektuje się wykonanie instalacji przeciwprzepięciowej opartej na ochronnikach przeciwprzepięciowych typu 1+2, montowanych w poszczególnych rozdzielnicach. W/w elementy słuŝą do ochrony instalacji przed skutkami działania przepięć łączeniowych oraz atmosferycznych. Typy zastosowanych urządzeń zgodnie z rysunkiem rozdzielnic E-1. Z uziomu szpilowego wyprowadzić bednarkę do złącz probierczych wykonanych z elementu: 6.1, prod. Elko-bis (lub równowaŝnego). W złączach dokonać połączenia bednarki z przewodami odprowadzającymi instalacji odgromowej. Połączenia wykonać przy uŝyciu złącz ziemnych. Lokalizacja złącz zgodnie z rysunkiem E-5. W rozdzielnicy RG, zlokalizowanej na parterze, wykonać główną szynę wyrównawczą G.S.U. Do w/w szyny dołączyć bednarkę Fe/Zn 25x4mm, wyprowadzoną z uziomu szpilowego. W poszczególnych pomieszczeniach projektuje się wykonanie instalacji wyrównawczej, obejmującą połączenie wszystkich dostępnych części przewodzących (metalowe rury, itp.). Instalację wykonać przewodami LgYŜo 6mm 2. Projektuje się wykonanie połączeń wyrównawczych poprzez miejscowe połączenia wyrównawcze (M.P.W). Połączenia wyrównawcze dołączyć do miejscowych szyn uziemiających M.S.U, zlokalizowanych w poszczególnych rozdzielnicach. 2.2.8. Ochrona odgromowa Projektuje się instalację odgromową z wykorzystaniem drutu Fe/Zn o średnicy 8mm mocowanego do dachu za pomocą uchwytów oraz złącz. Typy oraz rozmieszczenie uchwytów i złącz zgodnie z rysunkiem rzutu dachu E-5. W/w elementy rozmieszczać w odstępach 1m. Przewody odprowadzającej instalacje odgromowej poprowadzić w niepalnych rurach RL 18, na elewacji budynku, do skrzynek probierczych umieszczonych w gruncie. W skrzynce przewody odprowadzające zakończyć złączem ziemnym podłączonym do uziomu szpilowego. Do instalacji dołączyć wywietrzaki oraz obróbkę blacharską okien. Do łączenia drutu odgromowego wykorzystać złącza uniwersalne. Typy elementów oraz rozmieszczenie poszczególnych elementów instalacji odgromowej przedstawiono na rysunku E-5. W celu ochrony kominów projektuje się wykorzystanie iglic kominowych długości 2m. 2.2.9. Ochrona od poraŝeń Ochrona przed dotykiem bezpośrednim zostanie zapewniona przez zastosowanie właściwej izolacji części czynnych. Ochrona przed dotykiem pośrednim zostanie zapewniona przez zastosowanie w instalacjach wewnętrznych budynku samoczynnego wyłączenia zasilania przy zwarciu w układzie TN S, realizowanego przez bezpieczniki, wyłączniki instalacyjne i wyłączniki ochronne róŝnicowoprądowe o I n = 30 ma. 6
3.0. UWAGI KOŃCOWE Dopuszcza się stosowanie elementów równowaŝnych, spełniających parametry. Istniejące instalacje elektryczne zdemontować. Całość prac wykonać i odebrać zgodnie z PN i współczesną wiedzą techniczną. Istotne zmiany w postanowieniach projektu naleŝy przed ich wprowadzeniem uzgodnić z projektantem. Po wykonaniu całości robót naleŝy dokonać pomiarów i prób po montaŝowych a protokoły z ich wynikami przedstawić przy odbiorze. NaleŜy ustalić: - ciągłość obwodów elektrycznych - impedancję przewodów PEN - ciągłości połączeń przewodów pomiędzy PEN a G.S.U. - prawidłowej ochrony p. poraŝeniowej. W wypadku uzyskania wyników nieprawidłowych naleŝy dokonać poprawek instalacji elektrycznych tak, aby parametry były zgodne z PN. 4.0. OBLICZENIA TECHNICZNE Warunki koordynacji urządzeń zabezpieczających z przewodami dla rozdzielnicy głównej RG a) IB IN IZ b) I2 1,45 x IZ dla których: IB - prąd obliczeniowy w obwodzie elektrycznym IZ - obciąŝalność prądowa długotrwała przewodu IN - prąd znamionowy urządzenia zabezpieczającego I2 - prąd zadziałania urządzenia zabezpieczającego przyjmowany jako: wartość prądu powodującego zadziałanie wyłącznika (dla S301/303 I2 = 1,45 x In) Prąd obliczeniowy i dobór kabli i zabezpieczeń: Moc zainstalowana: P i = 56kW Współczynnik jednoczesności k = 0, 7 Moc zapotrzebowania: P = k * P = 39, kw Prąd obliczeniowy: z i 2 PZ I = = 60, 8A 3 * U *cosϕ Dobór zabezpieczeń: I N = 63 A (zabezpieczenie w ZKP) 129,75A 160A 178, 18A 7
k2 * I N 1,2*63 A I Z = 86A = 86A 52, 13A 1,45 1,45 Zabezpieczenia i kable dobrano prawidłowo Spadek napięcia na przyłączu YKY 4x25mm 2 Moc [kw] - 39,2 Długość [m] - 21 Przekrój [mm 2 ] - 25 100 xpxl U = x1000 2 U xγxs = 0,77 % < 3,0% Spadek napięcia w obwodzie odbiorczym jest mniejszy od dopuszczalnego. 5.0. INFORMACJA DOTYCZĄCA BEZPIECZEŃSTWA I OCHRONY ZDROWIA do projektu instalacji elektrycznych przebudowywanego budynku gospodarczego na cele biurowe, zlokalizowanego przy ul. Gorzowskiej 31 w Kłodawie ZAKRES ROBÓT INSTALACJI ELEKTRYCZNYCH W całym projektowanym obiekcie budynku mieszkalno-usługowego występują następujące elementy robót elektrycznych: - oświetlenia ogólnego, - oświetlenia awaryjnego/ewakuacyjnego, - gniazd wtykowych 230V, - gniazd wtykowych 400V, - ochrony od poraŝeń, - instalacji oddymiającej, - instalacja odgromowa, 1. WYKAZ OBIEKTÓW BUDOWLANYCH Budynek jest wolnostojący 2 kondygnacyjny, podpiwniczony. 2. PRZEWIDYWANE ZAGROśENIA WYSTĘPUJĄCE PODCZAS ROBÓT ZagroŜenie poraŝeniem prądem elektrycznym podczas próbnych załączeń napięcia. 3. SPOSÓB PROWADZENIA INSTRUKTARZU PRACOWNIKÓW - naleŝy przeszkolić pracowników w zakresie obowiązujących przepisów BHP - osoby zatrudnione przy obsłudze urządzeń elektroenergetycznych powinny posiadać zaświadczenie kwalifikacyjne 4. ŚRODKI TECHNICZNE I ORGANIZACYJNE ZAPOBIEGAJĄCE NIEBEZPIECZEŃSTWOM - przy pracach na wysokości pracownicy muszą stosować: rusztowania, pasy i linki bezpieczeństwa oraz kaski ochronne. - prace w obrębie czynnych urządzeń elektrycznych naleŝy wykonywać po wyłączeniu tych urządzeń i sprawdzeniu wyłączenia - urządzenia stosowane na placu budowy bezwzględnie powinny być zasilane z obwodów posiadających zabezpieczenia róŝnicowo prądowe oraz winny być zabezpieczone przed dostępem do nich dzieci i osób niepowołanych. - techniczne środki ochronne przed poraŝeniem prądem elektrycznym powinny być bezwzględnie stosowane, zgodnie z obowiązującymi przepisami. Opracował: 8