INNOWACJA PROGRAMOWO-METODYCZNA POMÓ MI SAMEMU TO ZROBI WG ZA PEDAGOGIKI MARII MONTESSORI OPRACOWANIE: TERESA KONIEWSKA
I. ZAKRES ORGANIZACYJNY INNOWACJI PEDAGOGICZNEJ 1. Innowacja programowa Pomó mi samemu to zrobi wg za pedagogiki Marii Montessori obejmuje klasy I-III (kszta cenie zintegrowane) prowadzone przez autork programu. Powsta a ona na bazie programu autorskiego o tym samym tytule, który jest realizowany od roku szkolnego 2002/ 2003. 2. Prowadzenie innowacji nie narusza uprawnie ucznia do bezp atnej nauki, wychowania i opieki w zakresie ustalonym w ustawie, a tak e w zakresie uzyskania wiedzy, umiej tno ci i postaw okre lonych przez podstaw programow. 3. Rekrutacja do klasy odbywa si na zasadzie powszechnej dost pno ci. 4. Czas trwania innowacji: od 1.09.2008r. do 06. 2011r. II. MOTYWACJA WPROWADZENIA INNOWACJI I OCZEKIWANIA Z NI ZWI ZANE: 1. Odkrycie w pedagogice Montessori najlepszych mo liwo ci realizacji g ównego celu edukacyjnego - podkre lonego w podstawach programowych - jakim jest wspomaganie wszechstronnego i harmonijnego rozwoju ucznia. Oczekiwania: Innowacja pozwoli na doskonalsz realizacj g ównego celu edukacyjnego. 2.Wysoce zadowalaj ce efekty zwi zane z realizacj programu autorskiego Pomó mi samemu to zrobi wg za pedagogiki M. Montessori. Oczekiwania: Innowacja daje szans na zwi kszenie efektywno ci dzia edukacyjnych. 3. Du e zainteresowanie nauczycieli, rodziców i studentów alternatywn pedagogik Marii Montessori. Oczekiwania: Innowacja wychodzi naprzeciw oczekiwaniom wszystkich podmiotów szko y. 4. Zbie no w rozumieniu wychowania jako trudu podejmowanego w celu budowania cywilizacji mi ci przez Montessori i Jana Paw a II - Patrona szko y. Oczekiwania: Za enia innowacji s zgodne z koncepcj pracy szko y. 5. Pozyskanie znacznej liczby pomocy rozwojowych wg zasad pedagogiki Marii Montessori. Oczekiwania: Innowacja ma ju punkt wyj cia. 6. Wyra enie misji naszej szko y s owami Marii Montessori Pomó mi samemu to zrobi, znakomicie oddaj cej istot personalistycznej koncepcji wychowania. Oczekiwania: Innowacja realizuje przyj misj szko y. 7. Nabycie, przez autork innowacji, niezb dnych kwalifikacji w zakresie pedagogiki Montessori poprzez odbycie cyklu szkole prowadzonych przez Polskie Stowarzyszenie Marii Montessori w odzi. Oczekiwania: Innowacja pozwala na wykorzystanie posiadanych umiej tno ci nauczyciela.
Cele innowacji: 1. Realizacja misji edukacji wczesnoszkolnej z wykorzystaniem filozoficzno-pedagogicznej my li Marii Montessori. 2. Udzielenie pomocy dziecku, aby móg by budowniczym samego siebie poprzez zapewnienie mu atmosfery poszanowania dla jego wysi ku: ciszy, spokoju, braku po piechu uwzgl dniania indywidualnych praw rozwojowych. i rywalizacji oraz 3. Transferowanie pedagogiki montessoria skiej w system pracy w szkole publicznej, w klasie uczniów jednego rocznika. 4. Zwracanie uwagi na wra liwe fazy, w których dochodzi do tzw. polaryzacji uwagi (g bokiej koncentracji, skupieniu na zaj ciu) poprzez wnikliw obserwacj uczniów. IV. ZA ENIA INNOWACJI (TRE INNOWACJI) ównym wyznacznikiem innowacji jest realizacja tezy w my l s ów Marii Montessori: Pomó mi samemu to zrobi. Aby teza ta mog a jak najpe niej urzeczywistni si, innowacja zak ada: A. W cz ci programowej: 1. Skoncentrowanie nauczania na uczniu w celu udzielenia mu pomocy, aby móg by budowniczym samego siebie, rozwijanie jego indywidualnych cech osobowo ci, wiary we w asne si y oraz samodzielno ci. 2. Wzmocnienie nauczania praktycznego poprzez eksperymenty, dzia anie, próby, wykorzystanie swoich r k i zmys ów do zrozumienia wiata natury i supernatury (cywilizacji i kultury). 3. Wypracowanie postaw zachowania porz dku i dyscypliny opartych na samokontroli, a nie na zewn trznym przymusie. (Dziecko stopniowo ma budowa w sobie wolno, rozumian jako wewn trzn samodyscyplin i autonomi spo eczno-moraln ). 4. Uwypuklenie w edukacji tzw. wychowania kosmicznego, jako drogi wprowadzenia uczniów w globaln, zintegrowan wiedz o wiecie i cz owieku. 5. Odkrywanie bogactwa ciszy poprzez w czenie jej do zaj w postaci tzw. lekcji i wicze ciszy. 6. Prowadzenie wnikliwej obserwacji uczniów, co stanowi klucz do poznania wiata dziecka, jego potrzeb, post pów i trudno ci w nauce. [Rozpoznanie spektrum inteligencji wielorakich (por. H.Gardner)]. 7. Uwzgl dnienie wra liwej fazy na dociekanie 7-12 r. Dzieci Ziemi. 8.W czenie w proces nauczania programu Wychowanie przez pi kno w asnego autorstwa.
B.W cz ci metodycznej: 1. Formowanie tzw. przygotowanego otoczenia w trzech aspektach: a) materialnym: - pomoce rozwojowe Montessori - inne pomoce wspieraj ce rozwój dziecka b) strukturalno-dynamicznym: - normy budowy przygotowanego otoczenia - zasady pracy z pomocami rozwojowymi - zasady porz dku i wolno ci c) osobowym: - nauczyciel - grupa dzieci - rodzice 2. Zasady formowania przygotowanego otoczenia : - wyposa enie klasy lekcyjnej w meble i sprz ty dostosowane do wieku i wzrostu dziecka, - dba o czysto i porz dek (wg okre lonych regu ), - wprowadzanie montessoria skich pomocy rozwojowych, - przestrzeganie adu i systematyczno ci we wszystkich czynno ciach wychowawców i wychowanków, - zwracanie uwagi na estetyk oraz jako wykonania pomocy rozwojowych, - wprowadzanie do otoczenia dziecka pi knych przedmiotów, okazów naturalnych, ro lin, - dba o budowanie w ciwych relacji interpersonalnych, przestrzeganie form grzeczno ciowych, - szerokie w czenie rodziców w proces dydaktyczno-wychowawczy. V. EWALUACJA Ewaluacja obejmuje diagnoz, analiz oraz wskazania do dalszej pracy w trzech obszarach: w systemie badania uczniów, w analizie pracy w asnej nauczyciela oraz w budowaniu rodowiska edukacyjnego przygotowanego otoczenia. Oto propozycje dla tych trzech obszarów: 1. Prowadzenie wnikliwej obserwacji dziecka, która jest kluczem do jego poznania (dzienniki, tabele monitoringu punktowego, teczki prac uczniów, ceny opisowe, pami tniki, testy sprawdzaj ce, udzia w konkursach, przegl dach, przedstawieniach, materia y reporta owe). 2. Bie ce publikacje zwi zane z realizacj innowacji na stronie internetowej szko y (./dokumenty szko y/)
3. Opinie rodziców, dyrekcji, nauczycieli (zaj cia otwarte, warsztaty, hospitacje, rozmowy, prezentacje dokona uczniów) 4. Analiza rozwi zanych problemów edukacyjnych. 5. Opracowywanie scenariuszy zaj z nowatorskimi rozwi zaniami oraz lekcji z pomocami rozwojowymi. 6. Analiza progresji bazy pomocy rozwojowych wg Montessori. V. PROCEDURA WDRA ANIA INNOWACJI (WYMAGANIA FORMALNE): Spe nienie wymaga 4 rozporz dzenia MENiS z dnia 9 kwietnia 2002r. w sprawie warunków prowadzenia dzia alno ci innowacyjnej przez publiczne szko y i placówki (Dz. U. z 2002r. nr 56, poz. 506), w tym uzyskanie: 1.Opinii Rady Pedagogicznej na temat innowacji zgodnie z art. 41 ust.1 pkt.3 Ustawy z dnia 7 wrze nia 1991r. o systemie o wiaty (Dz. U. z 1996r. Nr 67, poz.329) - po zasi gni ciu opinii Rady Rodziców, co wynika z art.54 ust.1 ww. ustawy. 2. Podj cie uchwa y Rady Pedagogicznej w sprawie wdro enia innowacji. 3. Uzyskanie zgody organu prowadz cego szko na finansowanie planowanych dzia innowacyjnych, o czym mowa w 2 ust. 3 rozporz dzenia MENiS z dnia 9 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków prowadzenia dzia alno ci innowacyjnej przez publiczne szko y i placówki. 4. Zarejestrowanie innowacji pedagogicznej w Kuratorium O wiaty w Katowicach.