WSTĘP Opracowanie zawiera wyniki doświadczeń prowadzonych w ramach Porejestrowego doświadczalnictwa odmianowego (PDO) z odmianami ziemniaka z roku 2017, na tle wyników roku 2016. Celem badań jest sprawdzenie aktualnej wartości gospodarczej odmian z Krajowego rejestru, znajdujących się w obrocie nasiennym, w tym odmian najnowszych, wchodzących dopiero do uprawy. W roku 2017 założono 146 doświadczeń, w tym 109 w stacjach i zakładach doświadczalnych oceny odmian (SDOO, ZDOO) oraz 37 w innych ośrodkach UR Kraków (SD KHRiN w Prusach), IHAR-PIB Radzików oddz. Jadwisin, LODR Końskowola, MODR Karniowice, PODR Gdańsk (ODR Lubań), ZSR Chroberz, GR Bebelno, GR Nowy Wiśnicz, GR Słupia Pacanowska, HZ Zamarte, HZ Zamarte o/stare Olesno, które również w mniejszym lub większym stopniu współfinansowały realizację tych doświadczeń (rys. 1). Doświadczenia z odmianami jadalnymi prowadzono w czterech oddzielnych grupach wczesności (bardzo wczesne z dwoma terminami zbioru, wczesne oraz średniowczesne i średniopóźne). Każda grupa wczesności stanowiła oddzielną serię doświadczeń z wyjątkiem odmian średniowczesnych i średniopóźnych, które badano razem. Odmiany skrobiowe przebadano w oddzielnych seriach, z podziałem na dwie grupy wczesności (wczesne i średniowczesne oraz średniopóźne i późne). Doświadczenia te rozmieszczono głównie w północnej części kraju, gdzie funkcjonuje przemysł skrobiowy (po 11 doświadczeń dla obu grup wczesności). Podstawowy dobór obejmował 46 odmian. Materiał sadzeniakowy badanych odmian dostarczyły bezpośrednio poszczególne firmy hodowlano-nasienne do SDOO w Karzniczce i stamtąd do poszczególnych punktów doświadczalnych. Wszystkie doświadczenia prowadzono zgodnie z metodyką, stosowaną także w badaniach rejestrowych 1). Zakładano je w układzie losowanych bloków kompletnych lub w układzie 1-rozkładalnym (wyłącznie w tzw. doświadczeniach łączonych, przy liczbie badanych odmian powyżej 15), w trzech powtórzeniach. Powierzchnia pojedynczego poletka do zbioru wynosiła od 14,5 do 15,85 m 2 (60 roślin na poletku). W doświadczeniach zastosowano nawożenie fosforem i potasem uwzględniające zasobność gleby w te składniki oraz azotem w dawce około 100 kg czystego składnika na 1 ha. Wszystkie doświadczenia były prowadzone w warunkach ochrony przed chwastami, stonką ziemniaczaną oraz zarazą ziemniaka. Doświadczenia zakładano w kwietniu. Wyjątek stanowiły dwie miejscowości (Chroberz i Lubań), w których założono w maju. Niskie temperatury w ostatnich dniach kwietnia oraz w pierwszej połowie maja wpłynęły na opóźnienie wschodów, a zróżnicowany rozkład opadów w tym miesiącu na większej części obszaru kraju był na ogół niesprzyjający dla plonowania bardzo wczesnych odmian jadalnych w pierwszym terminie zbioru oraz po zakończeniu wegetacji. Dla pozostałych grup wczesności (po zakończeniu wegetacji) warunki pogodowe były na ogół sprzyjające. We wrześniu rozkład opadów w poszczególnych miejscowościach był zróżnicowany. W części punktów doświadczalnych nadmierne opady deszczu wpłynęły na opóźnienie zbiorów. W opracowaniu wykorzystano wyniki ze 137 doświadczeń. Z powodu dużych błędów statystycznych pominięto po trzy doświadczenia w Jadwisinie i Rarwinie oraz po jednym w Końskowoli i Karzniczce. Ponadto, przed zbiorem zakończono doświadczenie w Bebelnie. Ogólnie cały sezon wegetacyjny roku 2017, ze względu na niekorzystne warunki pogodowe i nasilenie infekcji zarazy ziemniaka, nie był sprzyjający dla uprawy ziemniaka. Pomimo to, średni plon wszystkich badanych odmian (510 dt z ha) był wyższy o 5 dt z ha w porównaniu do plonu przy dobrych warunków uprawy w roku 2016. W obu seriach doświadczeń z odmianami skrobiowymi średnia zawartość skrobi wyniosła 20,0% i była niższa o 1,3% w porównaniu do poprzedniego sezonu. Średni plon skrobi wyniósł około 94 dt z ha i był o ponad 11 dt z ha niższy niż w roku 2016. W tabelach przedstawiono plon bulw i zawartość skrobi oraz wyniki obserwacji związanych z porażeniem chorobami i występowaniem wad bulw. W grupie odmian bardzo wczesnych przedstawiono również plonowanie odmian przy wczesnym terminie zbioru (po 40 dniach od wschodów); wyniki te określają przydatność odmian do uprawy na wczesny zbiór. We wszystkich tabelach wynikowych odmiany uszeregowano alfabetycznie. Objaśnienie skali 9-stopniowej: 9 oznacza stan najlepszy (najkorzystniejszy) 5 oznacza stan średni (przeciętny) 1 oznacza stan najgorszy (najmniej korzystny) 1) Ziemniak. Metodyka badania wartości gospodarczej odmian (WGO), NR/P/16/2013, Słupia Wielka 2013.
-4- Rys. 1. Rozmieszczenie doświadczeń PDO z odmianami ziemniaka w roku 2017
- 5 - Tabela 1 ZIEMNIAK. Odmiany i doświadczenia. Rok zbioru 2017 Lp. Odmiany Rok wpisania do KR Zachowujący Stopień kwalifikacji sadzeniaków 1 2 3 4 jadalne bardzo wczesne 1 Arielle (CCA) - Agrico B.A. NL E 2 Denar 1999 HZ Zamarte PL SE 3 Impala 2001 Agrico B.A. NL E 4 Lord 1999 HZ Zamarte PL SE 5 Miłek 2006 HZ Zamarte PL E 6 Riviera 2015 Agrico B.A. NL E 7 Viviana 2010 Böhm-Nordkartoffel DE E jadalne wczesne 1 Altesse 2009 PMHZ Strzekęcin PL PB III 2 Aruba 2007 HZ Zamarte PL SE 3 Bellarosa 2006 Europlant DE E 4 Bohun 2014 HZ Zamarte PL SE 5 Gwiazda 2011 HZ Zamarte PL SE 6 Ignacy 2012 PMHZ Strzekęcin PL PB III 7 Madeleine 2016 Agrico B.A. NL E 8 Magnolia 2015 PMHZ Strzekęcin PL PB III 9 Michalina 2010 HZ Zamarte PL SE 10 Owacja 2006 PMHZ Strzekęcin PL PB III 11 Vineta 1999 Europlant DE E jadalne średniowczesne i średniopóźne 1 Cekin 2004 PMHZ Strzekęcin PL PB III 2 El Mundo (CCA) - Stet Holland NL A 3 Finezja 2007 HZ Zamarte PL SE 4 Jurek 2012 HZ Zamarte PL SE 5 Laskara 2013 PMHZ Strzekęcin PL PB III 6 Lech 2016 HZ Zamarte PL E 7 Malaga 2013 HZ Zamarte PL SE 8 Mazur 2014 HZ Zamarte PL PB III 9 Oberon 2012 HZ Zamarte PL SE 10 Orchestra 2009 C. Meijer B.V. NL A 11 Satina 2000 SaKa DE A 12 Tajfun 2004 PMHZ Strzekęcin PL PB III 13 Jelly 2005 Europlant DE E
- 6 - cd. tabeli 1 Lp. Odmiany Rok wpisania do KR Zachowujący Stopień kwalifikacji sadzeniaków 1 2 3 4 skrobiowe wczesne i średniowczesne 1 Cedron 1997 HZ Zamarte PL SE 2 Boryna 2012 PMHZ Strzekęcin PL PB III 3 Glada 1994 PMHZ Strzekęcin PL PB III 4 Harpun 1993 PMHZ Strzekęcin PL PB III 5 Jubilat 2011 PMHZ Strzekęcin PL PB III 6 Mieszko 2015 PMHZ Strzekęcin PL PB III 7 Kaszub 2012 PMHZ Strzekęcin PL PB III 8 Pasat 2002 PMHZ Strzekęcin PL SE 9 Szyper 2014 PMHZ Strzekęcin PL PB III 10 Zuzanna 2007 Europlant DE E skrobiowe średniopóźne i późne 1 Amarant 2016 PMHZ Strzekęcin PL PB III 2 Hinga 1996 PMHZ Strzekęcin PL S 3 Inwestor 2005 PMHZ Strzekęcin PL PBIII 4 Kuras 2007 Agrico B.A. NL E 5 Pasja Pomorska 2000 PMHZ Strzekęcin PL S Bilans doświadczeń: odmiany jadalne: bardzo wczesne (zbiór po 40 dn. od wsch.) założone wcześniej zakończone pominięte w syntezie przyjęte do syntezy 30 1 29 bardzo wczesne (zbiór po zak. weget.) 30 30 wczesne 31 1 30 średniowczesne i średniopóźne 34 1 2 31 odmiany skrobiowe: wczesne i średniowczesne 11 2 9 średniopóźne i późne 10 2 8 Kol. 1: CCA odmiana ze Wspólnotowego katalogu odmian roślin rolniczych, badana dwa sezony wegetacyjne w doświadczeniach rozpoznawczych, niezarejestrowana w Polsce Kol. 2: KR Krajowy rejestr Kol. 3: skróty nazw oznaczają: HZ Zamarte Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o. o. Grupa IHAR, PMHZ Strzekęcin Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka sp. z o.o. z siedzibą w Strzekęcinie, Böhm- Nordkartoffel Böhm-Nordkartoffel Agrarproduktion OHG, Europlant Europlant Pflanzenzucht GmbH, SaKa SaKa Pflanzenzucht GbR; De Niemcy, NL Holandia, PL - Polska Kol. 4: wg obowiązującego Rozporządzenia MRiRW z dnia 5 listopada 2014 r. (poz. 1651), w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących wytwarzania oraz jakości materiału siewnego.
- 7 - Tabela 2 ZIEMNIAK odmiany jadalne bardzo wczesne. Warunki polowe doświadczeń oraz termin sadzenia i zbioru. Lata zbioru 2017 i 2016 Wyszczególnienie 2017 2016 1 2 3 Średnia rolnicza wartość gleb w 100 o skali IUNG 64 66 Kompleks przydatności rolniczej gleb: liczba doświadczeń - 1 pszenny bardzo dobry 3 2-2 pszenny dobry 5 8-3 pszenny wadliwy - 1-4 żytni bardzo dobry 7 7-5 żytni dobry 10 8-6 żytni bardzo słaby 2 1-8 pastewny mocny 1 1-9 zbożowo-pastewny słaby 2 2 Odczyn gleby (ph w KCl): - powyżej 6,5 6 5-6,5-5,6 17 17 - poniżej 5,6 3 6 - brak danych 4 2 Przedplon: - rzepak, kapusta - 2 - zboża 23 23 - inne (bobowate, burak, kukurydza) 7 5 Nawożenie mineralne: kg czystego składnika na ha - P 2 O 5 (średnio) 70 74 - K 2 O (średnio) 126 120 - N średnio 102 106 - N najmniejsze 33 70 - N największe 130 183 Sadzenie: Zbiór po zakończeniu wegetacji: data 6.04-17.05 19.04-26.04 29.08-29.09 21.08-9.09 Liczba założonych doświadczeń 30 30
- 8 - Tabela 3 ZIEMNIAK odmiany jadalne bardzo wczesne. Plon bulw i zawartość skrobi. Lata zbioru 2017, 2016 Zbiór po 40 dniach od wschodów Zbiór po zakończeniu wegetacji plon ogólny plon handlowy plon ogólny Zawartość skrobi (%) dt z ha dt z ha odchylenia od wzorca 2017 2016 2017 2016 2017 2016 2017 2016 1 2 3 4 5 Wzorzec, dt z ha, % 207 234 193 222 475 527 11,8 11,8 1 Arielle -1 35 2 39 40 30 0,5 0,3 2 Denar 3-6 1-7 33 51-0,4-0,3 3 Impala -31 12-31 11 12 58-0,6-0,6 4 Lord -1-14 -3-16 36 44-0,1-0,2 5 Miłek 4-44 3-43 -41-73 1,7 1,8 6 Riviera 19 28 22 31-47 -57-0,8-1,0 7 Viviana 7-11 7-15 -32-55 -0,3 0,0 Liczba doświadczeń 29 30 29 30 30 30 30 30 NIR przy dt z ha 12,2 11,7 11,9 11,4 22,0 25,5 = 0,05 % 5,9 5,0 6,2 5,1 4,6 4,8 0,39 0,40 Kol. 3: bulwy o wielkości powyżej 30 Tabela 4 ZIEMNIAK odmiany jadalne bardzo wczesne. Plon handlowy i struktura plonu po zakończeniu wegetacji. Lata zbioru 2017, 2016 Wielkość bulw (skala 9 o ) 60 handlowa Kol. 3,4: frakcję handlową stanowią bulwy o średnicy powyżej 35 z wyłączeniem spękanych, zdeformowanych i z początkowymi objawami zgnilizny Plon handlowy (dt z ha) Udział bulw poszczególnych wielkości w plonie ogólnym po zakończeniu wegetacji (%) pow. frakcja odchylenia od wzorca do 35 36-50 51-60 pow. 60 frakcja handlowa do 35 36-50 51-60 2017 2016 2017 2016 2017 2016 1 2 3 4 5 Wzorzec, dt z ha 448 499 1 Arielle 45 39 3 24 36 35 96 2 16 32 49 97 9 9 2 Denar 33 53 4 25 33 36 94 3 17 28 52 97 8 9 3 Impala 5 51 4 25 31 37 92 2 17 29 48 94 8 9 4 Lord 36 45 4 24 32 39 94 3 19 29 47 95 9 9 5 Miłek -46-84 4 31 32 29 91 3 20 32 41 93 8 9 6 Riviera -44-54 3 22 35 36 93 3 15 25 55 95 9 9 7 Viviana -29-50 4 29 35 31 94 3 20 34 41 95 8 9 Liczba doświadczeń 29 30 29 30 29 30 NIR przy dt z ha 22,7 27,0 = 0,05 % 5,1 5,4
- 9 - Tabela 5 ZIEMNIAK odmiany jadalne bardzo wczesne. Długość wegetacji, porażenie przez choroby oraz wady bulw (odchylenia od wzorca). Lata zbioru 2017, 2016 Długość Witusy Czarna nóżka okresu objawy objawy 2-3 tygodnie liściozwój początek kwitnienia wegetacji lekkie ciężkie po wschodach dni % porażonych roślin 2017 2016 2017 2016 2017 2016 2016 2017 2016 2017 2016 1 2 3 4 5 6 Wzorzec 88 89 0,5 0,4 0,2 0,2 0,1 0,1 0,2 0,2 0,2 1 Arielle 1 2 0,0-0,2 0,4-0,1-0,1-0,1-0,2-0,2-0,2 2 Denar 2 3 0,1 0,0-0,2-0,2-0,1 0,0 0,0 0,2-0,1 3 Impala 0 1 0,5 0,2-0,3-0,2-0,1 0,0-0,1 0,0-0,1 4 Lord 3 2-0,1-0,3-0,3-0,2 0,1 0,0 0,1 0,0-0,2 5 Miłek 2 0-0,1 0,4 0,2 0,3 0,1 0,1 0,0 0,2 0,1 6 Riviera -5-5 -0,4 0,3 0,2 0,1-0,1-0,1 0,2 0,0 0,4 7 Viviana -2-3 -0,2-0,2-0,3-0,1-0,1 0,0-0,1 0,0-0,1 Liczba doświadczeń 27 29 16 16 6 5 3 14 12 14 12 cd. tabeli 5 Spękania, deformacje, Rdzawa plamistość Alternarioza Parch zwykły Pustowatość początki zgnilizny miąższu skala 9 o % plonu bulw % bulw 2017 2016 2017 2016 2017 2016 2017 2016 2017 2016 1 7 8 9 10 11 Wzorzec 8,1 7,8 7,2 7,8 3,1 2,6 1,2 0,5 0,8 0,5 1 Arielle 0,1 0,0 0,0 0,2-1,0-1,1-0,5-0,4 0,3-0,2 2 Denar -0,2 0,3 0,0 0,2-1,0-0,7-0,4-0,3-0,7-0,4 3 Impala 0,0 0,0 0,2 0,1 0,8 1,0-0,2 0,7-0,7 0,3 4 Lord 0,3 0,3 0,0 0,2-0,9-0,5 0,3 0,0 0,0-0,4 5 Miłek -0,2-0,1 0,3 0,4 1,7 2,2-0,3-0,2 0,0-0,4 6 Riviera 0,0-0,3 0,0-0,3 0,3-0,2 1,4 0,6 1,4 1,4 7 Viviana 0,0-0,4-0,6-0,5-0,9-0,7-0,5-0,2-0,2-0,4 Liczba doświadczeń 17 16 29 28 30 30 23 29 23 30 Kol. 2: liczba dni od wschodów do pełni dojrzałości Kol. 10, 11: udział w próbie 50 bulw o średnicy powyżej 50
- 10 - Tabela 6 ZIEMNIAK odmiany jadalne wczesne. Warunki polowe doświadczeń oraz termin sadzenia i zbioru. Lata zbioru 2017 i 2016 Wyszczególnienie 2017 2016 1 2 3 Średnia rolnicza wartość gleb w 100 o skali IUNG 64 66 liczba doświadczeń Kompleks przydatności rolniczej gleb: - 1 pszenny bardzo dobry 3 2-2 pszenny dobry 5 8-3 pszenny wadliwy - 1-4 żytni bardzo dobry 7 7-5 żytni dobry 10 8-6 żytni bardzo słaby 2 1-8 pastewny mocny 1 1-9 zbożowo-pastewny słaby 2 2 Odczyn gleby (ph w KCl): - powyżej 6,5 6 5-6,5-5,6 17 17 - poniżej 5,6 3 6 - brak danych 4 2 Przedplon: - rzepak, kapusta - 2 - zboża 23 23 - inne (bobowate, burak, kukurydza) 7 5 Nawożenie mineralne: kg czystego składnika na ha - P 2 O 5 (średnio) 70 74 - K 2 O (średnio) 126 120 - N średnio 102 106 - N najmniejsze 33 70 - N największe 130 183 Sadzenie: Zbiór: data 6.04-17.05 19.04-26.04 8.09.-2.10 30.08-14.09 Liczba założonych doświadczeń 30 30
- 11 - Tabela 7 ZIEMNIAK odmiany jadalne wczesne. Plon bulw, zawartość skrobi i plon skrobi. Lata zbioru 2017, 2016 Plon ogólny (dt z ha) Zawartość skrobi (%) odchylenia od wzorca Plon skrobi (dt z ha) 2017 2016 2017 2016 2017 2016 1 2 3 4 Wzorzec, dt z ha, % 512 536 13,1 12,6 66,9 67,9 1 Altesse -72 3-0,3 0,2-10,4 1,6 2 Aruba -59-20 2,3 2,6 2,9 10,6 3 Bellarosa -38-22 -0,8-0,4-8,7-4,8 4 Bohun 81-0,5 8,1 5 Gwiazda 16 28-1,0-0,7-3,0-0,4 6 Ignacy 37 87-0,9-0,2-0,6 9,5 7 Madeleine -1 8-1,2-0,7-6,1-2,4 8 Magnolia -21 2,8 11,0 9 Michalina 56 45-0,7-0,4 4,0 3,8 10 Owacja 27-35 0,6 0,1 6,9-3,6 11 Vineta -25-28 -0,2 0,0-4,1-3,3 Liczba doświadczeń 30 30 30 30 30 30 NIR przy dt z ha 28,2 25,5 4,29 4,08 = 0,05 % 5,5 4,8 0,42 0,35 6,4 6,0
Kol. 2: frakcję handlową stanowią bulwy o średnicy powyżej 35, z wyłączeniem spękanych, zdeformowanych i z początkowymi objawami zgnilizny - 12 - Tabela 8 ZIEMNIAK odmiany jadalne wczesne. Plon handlowy i struktura plonu. Lata zbioru 2017, 2016 Plon handlowy (dt z ha) odchylenia od wzorca do 35 36-50 51-60 pow. 60 do 35 36-50 51-60 pow. 60 Udział bulw poszczególnych wielkości w plonie ogólnym (%) Wielkość frakcja bulw han- (skala 9 o ) dlowa 2017 2016 2017 2016 2017 2016 1 2 3 4 5 Wzorzec, dt z ha 484 509 1 Altesse -72-9 4 29 33 32 94 6 35 35 23 93 8 7 2 Aruba -61-20 5 28 35 31 94 3 20 34 43 95 8 9 3 Bellarosa -23-9 1 10 26 62 98 1 9 22 67 97 9 9 4 Bohun 58 6 27 32 33 92 8 5 Gwiazda 13 28 3 22 34 40 95 3 19 33 43 95 8 9 6 Ignacy 27 86 3 22 29 43 94 2 18 32 46 96 9 9 7 Madelaine 3 11 3 22 34 39 95 3 19 32 45 96 9 9 8 Magnolia -14 3 23 36 37 95 9 9 Michalina 58 44 3 17 31 47 96 2 13 26 56 95 9 9 10 Owacja 25-38 4 24 35 35 95 4 29 34 32 94 8 8 11 Vineta -14-20 3 18 33 45 97 2 18 30 48 96 9 9 Liczba doświadczeń 30 30 30 30 30 30 NIR przy dt z ha 28,5 25,7 = 0,05 % 5,9 5,1 frakcja handlowa
Tabela 9 ZIEMNIAK odmiany jadalne wczesne. Długość wegetacji, porażenie przez choroby oraz wady bulw (odchylenia od wzorca). Lata zbioru 2017, 2016-13 - Długość wegetacji objawy lekkie Wirusy Czarna nóżka objawy ciężkie liściozwój 2-3 tygodnie po wschodach początek kwitnienia dni % porażonych roślin 2017 2016 2017 2016 2017 2016 2017 2016 2017 2016 2017 2016 1 2 3 4 5 6 Wzorzec 95 96 0,5 0,4 0,3 0,4 0,4 0,1 0,1 0,2 0,1 0,2 1 Altesse -4-1 0,5 0,0 0,2-0,1-0,4 0,1-0,1-0,2 0,0-0,2 2 Aruba 1 1 0,2 0,3 0,6 1,1-0,4-0,1 0,0-0,2 0,2-0,2 3 Bellarosa -5-3 0,3-0,2 0,2-0,2-0,4 0,1-0,1-0,1 0,2 0,6 4 Bohun 3 0,0-0,3-0,4-0,1-0,1 5 Gwiazda 7 7 0,0 0,2-0,1 0,3 0,8-0,1 0,1 0,2 0,1 0,0 6 Ignacy -1-1 0,0-0,1 0,1-0,3-0,1 0,1 0,3-0,1-0,1-0,2 7 Madeleine 0 0-0,3 0,0-0,3 0,5 0,2-0,1-0,1 0,0-0,1-0,2 8 Magnolia 1-0,4 0,0-0,1-0,1-0,1 9 Michalina 5 5-0,3 0,5-0,2-0,4 1,3 0,1 0,3-0,1 0,1-0,2 10 Owacja -1-3 -0,2-0,4-0,1-0,2-0,4-0,1-0,1 0,3-0,1 0,1 11 Vineta -6-4 0,3-0,2 0,1-0,4 0,2-0,1 0,0 0,0 0,0-0,1 Liczba doświadczeń 30 27 18 20 8 10 2 3 11 19 11 19
Wzorzec 7,9 7,8 7,3 7,7 2,0 1,9 0,9 0,3 1,7 0,5 1 Altesse -0,3 0,0-0,2-0,6 0,0 0,4-0,2 0,0 0,1-0,5 2 Aruba 0,3 0,4 0,1-0,1-0,1-0,2 1,4-0,1 0,3 0,2 3 Bellarosa -0,1-0,1 0,4 0,4-0,7 0,4-0,2 0,0-0,2 0,4 4 Bohun 0,2-0,1 0,3-0,6 0,2 5 Gwiazda 0,3 0,5-0,1 0,3 0,6-0,2 0,9 0,0 0,3-0,3 6 Ignacy 0,2 0,1 0,0 0,2 1,7-0,1 1,4 0,3-0,3-0,2 7 Madeleine 0,3 0,3-0,1 0,0-0,3 0,0-0,5 0,0 0,7-0,2 8 Magnolia -0,2-0,2-0,3-0,6 0,6 9 Michalina 0,4 0,4 0,0-0,1-0,2-1,1-0,6 0,0-0,5-0,5 10 Owacja -0,8-0,9-0,2-0,1 0,1 0,1-0,2 0,3-0,2 1,9 11 Vineta -0,3-0,1 0,3 0,4-0,8 0,0-0,6 0,0-0,9-0,5 Liczba doświadczeń 17 18 29 20 30 30 23 23 23 24-14 - cd. tabeli 9 Spękania, deformacje, Rdzawa plamistość Alternarioza Parch zwykły Pustowatość początki zgnilizny miąższu skala 9 o % plonu bulw % bulw 2017 2016 2017 2016 2017 2016 2017 2016 2017 2016 1 7 8 9 10 11 Kol. 10, 11: udział w próbie 50 bulw o średnicy powyżej 50
- 15 - Tabela 10 ZIEMNIAK odmiany jadalne średniowczesne i średniopóźne. Warunki polowe doświadczeń oraz termin sadzenia i zbioru. Lata zbioru 2017 i 2016 Wyszczególnienie 2017 2016 1 2 3 Średnia rolnicza wartość gleb w 100 o skali IUNG 67 70 liczba doświadczeń Kompleks przydatności rolniczej gleb: - 1 pszenny bardzo dobry 4 3-2 pszenny dobry 8 9-3 pszenny wadliwy - 2-4 żytni bardzo dobry 10 9-5 żytni dobry 9 8-6 żytni bardzo słaby 2 - - 9 zbożowo-pastewny słaby 1 2 Odczyn gleby (ph w KCl): - powyżej 6,5 6 5-6,5-5,6 19 20 - poniżej 5,6 5 5 - brak danych 4 3 Przedplon: - rzepak, kapusta 2 4 - zboża 26 25 - inne (bobowate, burak, kukurydza) - brak danych Nawożenie mineralne: kg czystego składnika na ha - P 2 O 5 (średnio) 71 76 - K 2 O (średnio) 132 126 - N średnio 111 106 - N najmniejsze 80 70 - N największe 198 150 4 2 4 - Sadzenie: Zbiór: data 6.04-17.05 11.04-28.04 23.09-10.10 22.09-5.10 Liczba doświadczeń 34 33
Tabela 11 ZIEMNIAK odmiany jadalne średniowczesne i średniopóźne. Plon bulw, zawartość skrobi i plon skrobi. Lata zbioru 2017, 2016 2017 2016 2017 2016 2017 2016 1 2 3 4 Wzorzec, dt z ha, % 574 561 13,7 14,2 78,9 79,7 1 Cekin -30 1,3 2,9 2 El Mundo (CCA) 11 101-2,2-2,0-11,8 0,6 3 Finezja -7-5 1,9 2,1 9,7 10,8 4 Jurek 51 30-0,7-0,8 2,5-0,4 5 Laskara -4 31 2,0 2,1 10,7 16,4 6 Lech 26 0,0 3,3 7 Malaga -48-1,9-16,3 8 Mazur 30 22 1,1 1,3 10,7 10,5 9 Oberon 58 20-0,6-1,0 4,0-2,8 10 Orchestra -88-82 -2,5-3,2-25,0-26,6 11 Satina -20 30-0,6-0,7-6,5-0,2 12 Tajfun 8 3 2,5 2,4 15,0 13,9 13 Jelly 12-0,1 0,8 Liczba doświadczeń 31 33 31 33 31 33 NIR przy dt z ha 26,1 25,5 4,45 4,45 = 0,05 % 4,5 4,5 0,44 0,46 5,7 5,6-16 - Plon ogólny (dt z ha) Zawartość skrobi (%) odchylenia od wzorca Plon skrobi (dt z ha) Lp. 13: w roku 2016 odmiana badana w oddzielnej grupie odmian średniopóźnych ;
Tabela 12 ZIEMNIAK odmiany jadalne średniowczesne i średniopóźne. Plon handlowy i struktura plonu. Lata zbioru 2017, 2016 1 Cekin -26 4 28 36 30 94 8 2 El Mundo (CCA) 13 106 4 20 27 47 94 3 16 28 52 96 9 9 3 Finezja -17-14 4 22 33 38 93 3 24 36 32 92 9 8 4 Jurek 55 26 3 16 28 50 94 2 16 27 51 94 9 9 5 Laskara 0 32 2 17 30 48 95 2 16 32 46 94 9 9 6 Lech 6 8 41 32 17 90 6 7 Malaga -62 5 28 32 31 90 8 8 Mazur 45 28 2 14 28 53 95 3 14 29 52 95 9 9 9 Oberon 33-11 6 31 34 24 90 4 27 34 29 89 7 9 10 Orchestra -81-80 4 18 30 45 93 3 17 27 50 94 9 9 11 Satina -6 44 3 17 30 48 95 2 13 29 54 96 9 9 12 Tajfun 17 15 4 20 33 42 95 2 18 32 47 96 9 9 13 Jelly 24 3 19 31 46 95 9 Liczba doświadczeń 31 33 31 33 31 33 NIR przy dt z ha 26,5 25,8 = 0,05 % 4,9 4,9 Lp. 13: w roku 2016 odmiana badana w oddzielnej grupie odmian średniopóźnych Kol. 3, 4: frakcję handlową stanowią bulwy o średnicy powyżej 35, z wyłączeniem spękanych, zdeformowanych i z początkowymi objawami zgnilizny - 17 - Plon handlowy (dt z ha) odchylenia od wzorca do 35 36-50 51-60 pow. 60 do 35 36-50 51-60 pow. 60 frakcja handlowa Udział bulw poszczególnych wielkości w plonie ogólnym (%) Wielkość frakcja bulw handlo- (skala 9 o ) wa 2017 2016 2017 2016 2017 2016 1 2 3 4 5 Wzorzec, dt z ha 536 526
Tabela 13 ZIEMNIAK odmiany jadalne średniowczesne i średniopóźne. Długość wegetacji, porażenie przez choroby oraz wady bulw (odchylenia od wzorca). Lata zbioru 2017, 2016 Wzorzec 105 104 0,5 0,5 0,3 0,4 0,3 0,2 0,1 0,1 0,1 0,1 1 Cekin -3-0,3-0,2-0,1-0,1 0,2 2 El Mundo (CCA) -4-2 0,2-0,2 0,2-0,3 0,2-0,2 0,3 0,0 0,0 0,3 3 Finezja 3 4 0,3 0,5 0,5 0,7 0,3 0,1-0,1 0,0 0,1 0,0 4 Jurek 1 2,00 0,1-0,2 0,3 0,5 0,2 0,0-0,1-0,1-0,1 5 Laskara 4 4-0,1-0,2-0,1-0,1 0,1-0,2-0,1 0,0-0,1-0,1 6 Lech 1 0,3-0,3-0,3 0,0 0,1 7 Malaga -2 0,3 0,0 0,2 0,6-0,1 8 Mazur 1 3-0,4-0,2-0,3-0,3-0,3 0,3-0,1-0,1-0,1-0,1 9 Oberon 2 1 0,1 0,2 0,0-0,4-0,3 0,1-0,1 0,0-0,1 0,0 10 Orchestra -7-5 0,4-0,1 0,9-0,3-0,3-0,2-0,1 0,1 0,2 0,0 11 Satina 1 2-0,2-0,3-0,2-0,3 0,3-0,2-0,1-0,1 0,0 0,0 12 Tajfun 1 2-0,4-0,2-0,1-0,2 0,1 0,1-0,1 0,0-0,1-0,1 13 Jelly 3-0,1 0,0-0,3-0,1 0,1 Liczba doświadczeń 31 32 14 22 9 11 3 4 11 10 11 10-18 - Długość wegetacji objawy lekkie Wirusy Czarna nóżka objawy ciężkie liściozwój dni % porażonych roślin 2-3 tygodnie po wschodach początek kwitnienia 2017 2016 2017 2016 2017 2016 2017 2016 2017 2016 2017 2016 1 2 3 4 5 6
Wzorzec 8,3 8,1 7,6 8,1 3,1 3,3 0,6 1,1 1,4 1,0 1 Cekin -0,4 0,0-1,0-0,1-0,3 2 El Mundo (CCA) -0,1-0,3-0,1 0,0-0,3-1,4 0,4-1,1 1,0-0,1 3 Finezja 0,2 0,1-0,2 0,0 1,2 1,2 0,0-0,6-0,2-0,4 4 Jurek 0,0 0,0 0,0-0,2 0,0 0,8-0,3-0,3-0,2-0,4 5 Laskara 0,1-0,1-0,1-0,3 0,4 0,1 0,0-0,4 1,8 1,1 6 Lech 0,0 0,2-1,0-0,5 0,3 7 Malaga -0,1-0,1 2,4-0,3 0,3 8 Mazur 0,2 0,3 0,1 0,0-0,7-1,1 0,5 0,4-0,7-0,1 9 Oberon 0,1 0,4 0,1 0,0 1,5 3,4 0,2 1,2-0,3-0,7 10 Orchestra -0,3-0,7 0,0 0,1-0,1 0,6-0,3-1,1 0,0 0,3 11 Satina 0,1 0,1 0,1 0,5-0,6-1,6-0,3-1,1-0,2-0,6 12 Tajfun 0,1 0,0-0,2-0,1-1,6-1,6 0,5 4,9-0,5-0,4 13 Jelly 0,2 0,2-0,6 0,2-0,9 Liczba doświadczeń 27 21 30 25 31 33 28 12 28 32-19 - cd. tabeli 13 Spękania, deformacje, Alternarioza Parch zwykły Pustowatość początki zgnilizny skala 9 o % plonu bulw % bulw Rdzawa plamistość miąższu 2017 2016 2017 2016 2017 2016 2017 2016 2017 2016 1 7 8 9 10 11 Lp. 13: w roku 2016 odmiana badana w oddzielnej grupie odmian średniopóźnych Kol. 10, 11: udział w próbie 50 bulw o średnicy powyżej 50
- 20 - Tabela 14 ZIEMNIAK odmiany skrobiowe wczesne i średniowczesne. Warunki polowe doświadczeń oraz termin sadzenia i zbioru. Lata zbioru 2017 i 2016 Wyszczególnienie 2017 2016 1 2 3 Średnia rolnicza wartość gleb w 100 o skali IUNG 69 70 liczba doświadczeń Kompleks przydatności rolniczej gleb: - 1 pszenny bardzo dobry 1 - - 2 pszenny dobry 2 3-3 pszenny wadliwy - 1-4 żytni bardzo dobry 4 4-5 żytni dobry 3 1-9 zbożowo-pastewny słaby 1 1 Odczyn gleby (ph w KCl): - powyżej 6,5 1 1-6,5-5,6 8 8 - poniżej 5,6 2 2 Przedplon: - rzepak, kapusta 2 1 - zboża 9 9 - łubin - 1 Nawożenie mineralne: kg czystego składnika na ha - P 2 O 5 (średnio) 77 72 - K 2 O (średnio) 122 118 - N średnio 109 107 - N najmniejsze 90 89 - N największe 130 130 Sadzenie: Zbiór: data 10.04-8.05 20.04-28.04 21.09-17.10 23.09-7.10 Liczba doświadczeń 11 11
Tabela 15 ZIEMNIAK odmiany skrobiowe wczesne i średniowczesne. Plon bulw, zawartość skrobi i plon skrobi. Lata zbioru 2017, 2016 Wzorzec, dt z ha, % 457 481 19,6 21,3 89,0 102,2 1 Cedron -88-0,7-19,2 2 Boryna 13-18 1,3 0,9 8,9 0,4 3 Glada 8-1,6-5,6 4 Harpun -7-17 -0,8-1,1-4,4-8,4 5 Jubilat 31 29 0,2 0,5 7,2 9,0 6 Mieszko -23 0,0-4,3 7 Kaszub -56-56 2,1 1,6-3,4-5,0 8 Pasat 64 56-0,4-0,9 10,8 7,9 9 Szyper -2-41 0,2-0,5 0,7-10,9 10 Zuzanna 59 47-0,3-0,5 9,5 7,0 Liczba doświadczeń 9 11 9 11 9 11 NIR przy dt z ha 38,3 36,2 0,98 0,70 8,93 8,81 = 0,05 % 8,4 7,5 10,0 8,6-21 - Plon ogólny (dt z ha) Zawartość skrobi (%) odchylenia od wzorca Plon skrobi (dt z ha) 2017 2016 2017 2016 2017 2016 1 2 3 4
- 22 - Tabela 16 ZIEMNIAK odmiany skrobiowe wczesne i średniowczesne. Struktura plonu bulw. Lata zbioru 2017, 2016 Plon frakcji powyżej Udział bulw poszczególnych wielkości w plonie ogólnym (%) Wielkość 35 do 35 36-50 51-60 pow. pow. do 35 36-50 51-60 pow. pow. bulw odchylenia od wzorca 60 35 * 60 35 * (skala 9 o ) (dt z ha) 2017 2016 2017 2016 2017 2016 1 2 3 4 5 Wzorzec, dt z ha 413 435 1 Cedron -72 6 36 35 21 92 7 2 Boryna 29-8 4 34 33 26 93 4 30 36 28 93 7 8 3 Glada -7 7 32 28 26 86 7 4 Harpun -10-18 6 31 29 29 88 4 31 33 28 91 7 8 5 Jubilat 37 38 6 33 32 26 91 6 33 35 24 92 7 7 6 Mieszko -24 8 35 33 20 88 7 7 Kaszub -69-71 11 44 28 13 85 9 44 28 15 87 6 6 8 Pasat -66 57 5 30 34 27 91 3 25 32 36 92 8 8 9 Szyper 1-50 7 36 33 22 90 4 33 31 27 91 7 7 10 Zuzanna 49 52 5 30 37 23 90 3 21 37 35 93 7 9 Liczba doświadczeń 9 11 9 11 9 11 NIR przy dt z ha 39,3 46,0 = 0,05 % 9,5 10,6 Kol. 3,4: * - bulwy powyżej 35 z wyłączeniem spękanych, zdeformowanych i z początkowymi objawami zgnilizny
Tabela 17 ZIEMNIAK odmiany skrobiowe wczesne i średniowczesne. Długość wegetacji, porażenie przez choroby oraz wady bulw (odchylenia od wzorca). Lata zbioru 2017, 2016-23 - Wirusy Czarna nóżka Długość objawy objawy 2-3 tygodnie wegetacji liściozwój początek kwitnienia lekkie ciężkie po wschodach dni % porażonych roślin 2017 2016 2017 2016 2017 2016 2017 2016 2017 2016 2017 2016 1 2 3 4 5 6 Wzorzec 107 113 0,4 0,1 0,3 0,3 0,0 0,1 0,1 0,1 0,2 0,1 1 Cedron -5 0,0 0,6 0,0 0,8 0,8 2 Boryna 7 4-0,1-0,1-0,2-0,3 0,0-0,1-0,1-0,1-0,2 0,3 3 Glada 2-0,4-0,3 0,1-0,1-0,2 4 Harpun -2-1 0,2-0,1-0,2-0,3 0,0-0,1-0,1-0,1-0,2-0,1 5 Jubilat 1 0 0,2 0,1 0,2 0,3 0,0-0,1-0,1-0,1-0,2-0,1 6 Mieszko 3-0,3-0,2 0,0-0,1-0,1 7 Kaszub 1 3 0,4-0,1-0,3-0,3 0,0-0,1 0,0-0,1 0,2-0,1 8 Pasat 2-1 0,2 0,3 0,1 0,3 0,0 0,5-0,1-0,1-0,1-0,1 9 Szyper -6-4 -0,2 0,0-0,1-0,3 0,0-0,1 0,0 0,3-0,2-0,1 10 Zuzanna -3-2 -0,1 0,2 0,3 0,3 0,0-0,1-0,1-0,1 0,1-0,1 Liczba doświadczeń 8 11 7 4 6 1 9 1 8 3 8 3
Wzorzec 8,3 7,9 7,1 7,8 4,2 4,0 1,1 2,1 0,8 0,6 1 Cedron -0,1 0,1-2,0-1,0-0,1 2 Boryna -0,1-0,2 0,2 0,3-1,4 2,8-1,1-2,1 1,5 0,1 3 Glada 0,1-0,3 3,1-0,2 0,6 4 Harpun 0,2 0,2-0,3-0,2 1,4 0,7 6,2 5,0 0,1 0,5 5 Jubilat 0,0 0,0 0,1 0,5-0,6-2,4-0,2-1,6-0,7-0,1 6 Mieszko 0,2 0,0-0,3-1,0 0,4 7 Kaszub 0,1 0,2-0,1 0,0-0,2 0,3-1,0 1,0-0,7-0,1 8 Pasat 0,0 0,1 0,0-0,2 0,3 1,1-0,8-0,3-0,5-0,1 9 Szyper -0,3-0,2 0,1 0,1-0,7 0,7-0,8-0,3-0,8-0,1 10 Zuzanna 0,1 0,3 0,4-0,2 1,0 0,3-0,2-1,9 0,1-0,4 Liczba doświadczeń 8 5 9 8 9 11 9 11 9 11-24 - cd. tabeli 17 Alternarioza Parch zwykły Spękania, deformacje, początki zgnilizny Pustowatość skala 9 o % plonu bulw % bulw Rdzawa plamistość miąższu 2017 2016 2017 2016 2017 2016 2017 2016 2017 2016 1 7 8 9 10 11 Kol. 10, 11: udział w próbie 50 bulw o średnicy powyżej 50
- 25 - Tabela 18 ZIEMNIAK odmiany skrobiowe średniopóźne i późne. Warunki polowe doświadczeń oraz termin sadzenia i zbioru. Lata zbioru 2017 i 2016 Wyszczególnienie 2017 2016 1 2 3 Średnia rolnicza wartość gleb w 100 o skali IUNG 69 65 liczba doświadczeń Kompleks przydatności rolniczej gleb: - 1 pszenny bardzo dobry 1 - - 2 pszenny dobry 2 2-3 pszenny wadliwy - 1-4 żytni bardzo dobry 4 3-5 żytni dobry 3 3-9 zbożowo-pastewny słaby 1 1 Odczyn gleby (ph w KCl): - powyżej 6,5 1 1-6,5-5,6 8 7 - poniżej 5,6 2 2 Przedplon: - rzepak, kapusta 2 1 - zboża 9 9 - inne (łubin) - 1 Nawożenie mineralne: kg czystego składnika na ha - P 2 O 5 (średnio) 77 71 - K 2 O (średnio) 122 117 - N średnio 109 109 - N najmniejsze 90 90 - N największe 130 130 Sadzenie: Zbiór: data 10.04-8.05 20.04-28.04 21.09-17.10 23.09-7.10 Liczba doświadczeń 11 10
Tabela 19 ZIEMNIAK odmiany skrobiowe średniopóźne i późne. Plon bulw, zawartość skrobi i plon skrobi. Lata zbioru 2017, 2016-26 - Plon ogólny Zawartość skrobi Plon skrobi (%) (dt z ha) dt z ha odchylenia od wzorca 2017 2016 2017 2016 2017 2016 1 2 3 4 Wzorzec, dt z ha, % 490 504 20,3 21,4 99,3 107,5 1 Amarant -66-0,7-15,8 2 Hinga -44-47 1,8 1,0-0,6-4,9 3 Inwestor 19 5-0,1 0,3 3,9 3,2 4 Kuras 74 35-0,9-0,5 9,8 4,9 5 Pasja Pomorska 17 7-0,1-0,9 2,7-3,1 Liczba doświadczeń 8 10 8 10 8 10 NIR przy dt z ha 39,6 32,4 10,5 8,20 = 0,05 % 8,1 6,4 1,12 0,81 10,6 7,6 Tabela 20 ZIEMNIAK odmiany skrobiowe średniopóźne i późne. Struktura plonu bulw. Lata zbioru 2017, 2016 Plon frakcji powyżej 35 odchylenia od wzorca (dt z ha) do 35 36-50 Udział bulw poszczególnych wielkości w plonie ogólnym (%) 51-60 pow. 60 pow. 35 * do 35 36-50 51-60 pow. 60 pow. 35 * Wielkość bulw (skala 9 o ) 2017 2016 2017 2016 2017 2016 1 2 3 4 5 Wzorzec, dt z ha 448 449 1 Amarant -48 5 28 31 33 90 8 2 Hinga -45-53 9 43 31 15 88 8 46 29 13 88 6 6 3 Inwestor -2-7 11 45 31 10 86 11 53 27 7 87 6 5 4 Kuras 77 43 5 23 31 37 90 3 18 30 45 92 8 9 5 Pasja Pomorska 17 17 8 37 31 22 89 4 34 34 24 92 7 7 Liczba doświadczeń 8 10 8 10 8 10 NIR przy dt z ha 42,5 38,5 = 0,05 % 9,5 8,6 Kol. 3,4: * bulwy powyżej 35 z wyłączeniem spękanych, zdeformowanych i z początkowymi objawami zgnilizny
Tabela 21 ZIEMNIAK odmiany skrobiowe średniopóźne i późne. Długość wegetacji, porażenie przez choroby oraz wady bulw (odchylenia od wzorca). Lata zbioru 2017, 2016-27 - Choroby wirusowe Czarna nóżka Długość wegetacji 2-3 tygodnie objawy lekkie objawy ciężkie początek kwitnienia Lp. Odmiany po wschodach dni % porażonych roślin 2017 2016 2017 2016 2017 2016 2017 2017 2016 1 2 3 4 5 Wzorzec 108 117 0,3 0,4 0,1 0,4 0,0 0,0 0,0 1 Amarant -2-0,1 0,1 0,0 0,0 2 Hinga -2-1 0,0-0,4 0,0-0,4 0,1 0,1 0,0 3 Inwestor 1-1 -0,2-0,1 0,0-0,4 0,0 0,0 0,0 4 Kuras 4 2 0,4 0,3-0,1-0,1 0,0 0,0 0,0 5 Pasja Pomorska -1-1 -0,1 0,3-0,1 0,7 0,0 0,0 0,0 Liczba doświadczeń 10 10 8 2 8 2 8 8 10 cd. tabeli 21 Lp. Odmiany Alternarioza Parch zwykły Spękania, deformacje, początki zgnilizny Pustowatość Rdzawa plamistość miąższu skala 9 o % plonu bulw % bulw 2017 2016 2017 2016 2017 2016 2017 2016 2017 2016 1 6 7 8 9 10 Wzorzec 8,3 7,9 6,6 8,0 4,7 3,8 0,9 0,4 0,5 0,3 1 Amarant 0,0-0,6 0,0 1,7 0,3 2 Hinga -0,1-0,1 0,2-0,2 1,2-0,1-0,3 0,2-0,3-0,3 3 Inwestor 0,1 0,1-0,2 0,2 0,7-1,6-0,9-0,4 0,1 0,6 4 Kuras 0,1 0,0 0,3-0,2-0,1 1,1-0,5 0,6 0,1-0,1 5 Pasja Pomorska -0,1-0,1 0,5-0,2 1,4 0,4-0,1-0,4-0,1-0,1 Liczba doświadczeń 8 4 8 6 8 10 8 10 8 9 W latach 2016 i 2017 nie zaobserwowano porażenia roślin wirusem liściozwoju Kol. 5: w roku 2016 nie zaobserwowano porażenia roślin czarną nóżką w pierwszym terminie obserwacji (2-3 tygodnie po wschodach) Kol. 9, 10: udział w próbie 50 bulw o średnicy powyżej 50