Ziemniak. Uwagi ogólne

Transkrypt

1 Ziemniak Uwagi ogólne W sezonie wegetacyjnym w ramach PDOiR w woj. warmińsko-mazurskim przeprowadzone były dwa doświadczenia z ziemniakiem w stacjach doświadczalnych i. Ze środków pozabudżetowych prowadzone były doświadczenia z odmianami bardzo wczesnymi i wczesnymi w Rychlikach, a ze średniowczesnymi i późnymi we Wrócikowie. Doświadczenia są trzypowtórzeniowe, jednoczynnikowe o powierzchni poletek 16,0 m 2 (60 roślin na poletku), natomiast w grupie odmian bardzo wczesnych dla wcześniejszego terminu zbioru - 7 m 2 (28 roślin na poletku). Warunki agrotechniczne prowadzenia doświadczeń w roku przedstawiono w tabeli 2. Badano 6 odmian bardzo wczesnych w dwóch terminach zbioru. Pierwsze kopanie przeprowadzono po 40 dniach od wschodów, natomiast drugi zbiór tych samych odmian wykonano już po uzyskaniu dojrzałości pełnej. Pozostałe grupy wczesności zbierano w jednym terminie, po uzyskaniu przez ziemniaki pełnej dojrzałości. Badano - 7 odmian wczesnych jadalnych - 14 odmian średniowczesnych jadalnych - 8 odmian średniopóźnych i późnych jadalnych Ze względu na prowadzenie w regionie niewielkiej liczby badań z ziemniakiem w opracowaniu przedstawiono również wyniki plonowania odmian z doświadczeń przeprowadzonych w w woj. podlaskim. W doświadczeniach stosowano chemiczną ochronę roślin w zakresie zwalczania chwastów, stonki ziemniaczanej oraz pełną profilaktyczną ochronę przeciw zarazie ziemniaka. Stosowane preparaty znajdowały się w oryginalnych opakowaniach i były zarejestrowane w Polsce. Wyniki doświadczeń Rok był dość korzystny do uzyskania wysokich plonów ziemniaka. Optymalne wiosenne temperatury pozwoliły na założenie doświadczeń w trzeciej dekadzie kwietnia. W efekcie dobrego przebiegu pogody sprzyjającego wegetacji ziemniaków, średni plon bulw w grupie odmian bardzo wczesnych wyniósł około 559 dt/ha, wczesnych 540 dt/ha, natomiast średniowczesnych i późnych odpowiednio 493 dt/ha i 498 dt/ha. Najwyższe plony w grupie ziemniaka bardzo wczesnego po zakończeniu wegetacji w badanym roku uzyskały we wszystkich stacjach Denar i Lord. Na przestrzeni lat najlepiej plonowały w tej grupie również Denar i Lord. Natomiast po 40 dniach od wschodów (w terminie pierwszego kopania)

2 w latach badań najkorzystniej plonował Miłek, który uzyskał również wysoki plon handlowy. W grupie ziemniaków wczesnych w roku we wszystkich miejscowościach najwyżej plonowała Owacja, wyróżnił się również Cyprian. Odmiany te potwierdziły również swoje wysokie możliwości plonotwórcze na przestrzeni dwóch lat badań. Wśród odmian średniowczesnych najwyższy plon w roku uzyskały Bartek, Cekin, Tajfun, Finezja oraz Ametyst. Natomiast w ostatnim dwuleciu znacznie powyżej wzorca plonowały Satina, Bartek, Cekin, Tajfun, Finezja, Ametyst oraz Stasia. Najlepiej plonującymi odmianami w grupie późnych, w roku były: Soplica, Zenia oraz Ursus. Na przestrzeni dwóch lat wysokie możliwości plonotwórcze potwierdziły Soplica i Zenia (tabele 3-10). Cechy morfologiczne i ocena właściwości konsumpcyjnych odmian ziemniaka uczestniczących w badaniach przedstawiono w części 15, tabeli 4 - materiały uzupełniające niniejszego opracowania.

3 Tabela 1. Ziemniak. Odmiany badane. Rok zbioru: Rok wpisania do Krajowego Rejestru Odmian w Polsce Kod kraju pochodzenia Hodowca (jednostka prowadząca hodowlę zachowawczą lub dla odmian zagranicznych krajowy przedstawiciel) bardzo wczesne - jadalne 1. Denar 1999 PL 2. Lord 1999 PL 3. Justa 2006 PL 4. Miłek 2006 PL 5. Flaming 2007 PL 6. Viviana 2010 DE Europlant Handel Ziemniakami sp. z o.o. O/Laski Koszalińskie 3A; Biesiekierz wczesne - jadalne 1. Vineta 1999 DE Europlant Handel Ziemniakami sp. z o.o. O/Laski Koszalińskie 3A; Biesiekierz 2. Bellarosa 2006 DE Europlant Handel Ziemniakami sp. z o.o. O/Laski Koszalińskie 3A ; Biesiekierz 3. Owacja 2006 PL Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka sp. z o.o. zs. w Strzekęcinie 11; Świeszyno 4. Cyprian 2007 PL Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka sp. z o.o. zs. w Strzekęcinie 11; Świeszyno 5. Oman 2005 PL 6. Aruba 2007 PL 7. Michalina 2010 PL

4 cd. tabeli 1. Ziemniak. Odmiany badane. Rok zbioru: Rok wpisania do Krajowego Rejestru Odmian w Polsce Kod kraju pochodzenia Hodowca (jednostka prowadząca hodowlę zachowawczą lub dla odmian zagranicznych krajowy przedstawiciel) średniowczesne - jadalne 1. Satina 2000 DE Solana Polska sp. z o.o. Zduny 25; Zduny 2. Bartek 2003 PL 3. Cekin 2004 PL Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka sp. z o.o. zs. w Strzekęcinie 11; Świeszyno 4. Tajfun 2004 PL Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka sp. z o.o. zs. w Strzekęcinie 11; Świeszyno 5. Finezja 2007 PL 6. Wiarus 2008 PL Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka sp. z o.o. zs. w Strzekęcinie 11; Świeszyno 7. Ametyst 2009 PL Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka sp. z o.o. zs. w Strzekęcinie 11; Świeszyno 8. Jutrzenka 2009 PL Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka sp. z o.o. zs. w Strzekęcinie 11; Świeszyno 9. Gawin 2010 PL Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka sp. z o.o. zs. w Strzekęcinie 11; Świeszyno 10. Stasia 2010 PL 11. Tetyda 2008 PL 12. Promyk 2008 PL Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka sp. z o.o. zs. w Strzekęcinie 11; Świeszyno 13. Bursztyn 2010 PL Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka sp. z o.o. zs. w Strzekęcinie 11; Świeszyno 14. Legenda 2010 PL Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka sp. z o.o. zs. w Strzekęcinie 11; Świeszyno średniopóźne i późne - jadalne 1. Zeus 2000 PL Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka sp. z o.o. zs. w Strzekęcinie 11; Świeszyno 2. Syrena 2002 PL Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka sp. z o.o. zs. w Strzekęcinie 11; Świeszyno 3. Jelly 2005 DE Europlant Handel Ziemniakami sp. z o.o. O/Laski Koszalińskie 3A; Biesiekierz 4. Medea 2005 PL 5. Soplica 2008 PL Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka sp. z o.o. zs. w Strzekęcinie 11; Świeszyno 6. Zenia 2010 PL 7. Ursus 2004 PL 8. Gustaw 2010 PL

5 Tabela 2. Ziemniak. Warunki polowe doświadczeń. Rok zbioru: Miejscowość woj.warm.- mazurskie woj.warm.- mazurskie woj. podlaskie Kompleks rolniczej przydatności gleby żytni bardzo dobry żytni dobry żytni dobry Klasa bonitacyjna gleby IV a IV a IV b ph gleby w KCl 6,4 7,2 Przedplon pszenica ozima jęczmień jary jęczmień jary Data sadzenia Obsada roślin na poletku - 16m 2 60 szt 60 szt 60 szt Data zbioru b. wczesny wczesny średniowczesny śr. późny i późny Nawożenie mineralne N (kg/ha) P 2 O 5 (kg/ha) K 2 O (kg/ha) Nawożenie dolistne preparatami wieloskładnikowymi ( nazwa,dawka/ha) - Basfoliar 36 Extra (8 l) - Środki ochrony roślin Herbicyd (nazwa,dawka/ha) Afalon Dyspersyjny 450 SC + Command 480 EC (1l+0,15 l) Afalon Dyspersyjny 450 SC + Command 480 EC (1l+0,18 l) Afalon Dyspersyjny 450 SC(2l); Targa Super 05 EC (3 l) Insektycyd (nazwa,dawka/ha) Actara 25 WG (80 g);fury 100 EC ( 0,2l) Calypso ( 0,1 l); 2 x Mospilan 20 SP ( 80 g) Actara 25 WG (80 g); Mospilan 20 SP ( 80 g) Fungicyd (nazwa,dawka/ha) 2 x Inter Optimum 72,5 WP ( 2kg); 2 x Dithane Neo Tec 75WG (2,5kg); Dithane Neo Tec 75WG (2 kg); Pyton Consento 450 SC (1,6 l); Antracol 70 WG ( 1,8 kg),dithane Neo Tec 75 WG (2 kg); Gwarant 500 SC (2 l); Ridomil Gold MZ 67,8 WG(2,5 kg); Ridomil Gold 67,8 WG (2 kg);pyton Consento 450 SC (2 l); Revus 250 SC (0,6 l); Altima 500 SC (0,4 l) Inne zabiegi Inne zabiegi (nazwa,dawka/ha) - Użyźniacz glebowy UG max ( 0,6 l) -

6 Tabela 3. Ziemniak bardzo wczesny. Plon bulw ogólny i handlowy w miejscowościach(% wzorca) oraz zawartość skrobi (%). Rok zbioru Plon ogólny Plon handlowy * % skrobi lat badań zbiór wczesny( po 40 dniach od wschodów) Wzorzec, dt/ha 221,4 192,0 174,6 196,0 214,0 183,5 165,0 187,5 1. Denar Lord Justa Miłek Flaming Viviana zbiór po zakończeniu wegetacji Wzorzec, dt/ha 519,5 637,0 519,9 558,8 489,2 628,9 502,6 540,2 12,7 10,6 10,4 11,2 1. Denar ,3 9,2 9,0 9,8 2. Lord ,0 9,9 8,9 9,9 3. Justa ,1 11,7 10,4 12,4 4. Miłek ,6 10,8 11,2 11,9 5. Flaming ,5 12,9 12,8 13,4 6. Viviana ,8 9,0 10,0 9,9 Wzorzec z wszystkich badanych odmian - Plon handlowy zbiór wczesny - bulwy o średnicy powyżej 30 mm; zbiór po zakończeniu wegetacji - bulwy o średnicy powyżej 35 mm

7 Tabela 4. Ziemniak bardzo wczesny. Plon bulw (% wzorca) oraz zawartość skrobi (%). Lata zbioru ; 2010; 2009 Plon ogólny Plon handlowy * % skrobi lat badań zbiór wczesny( po 40 dniach od wschodów) Wzorzec, dt/ha 196,0 199,5 185,5 197,8 193,7 187,5 185,4 173,8 186,5 182,2 1. Denar Lord Justa Miłek Flaming Viviana doświadczeń zbiór po zakończeniu wegetacji Wzorzec, dt/ha 558,8 421,5 469,9 490,2 483,4 540,2 402,9 452,7 471,6 465,3 11,2 12,4 12,6 11,8 12,1 1. Denar ,8 11,0 11,2 10,4 10,7 2. Lord ,9 11,3 11,8 10,6 11,0 3. Justa ,4 12,4 12,9 12,4 12,6 4. Miłek ,9 13,9 13,5 12,9 13,1 5. Flaming ,4 14,2 15,3 13,8 14,3 6. Viviana ,9 12,1-11,0 - doświadczeń Wzorzec z wszystkich badanych odmian * - Plon handlowy zbiór wczesny - bulwy o średnicy powyżej 30 mm; zbiór po zakończeniu wegetacji - bulwy o średnicy powyżej 35 mm

8 Tabela 5. Ziemniak wczesny. Plon bulw ogólny i handlowy w miejscowościach(% wzorca) oraz zawartość skrobi (%). Rok zbioru lat badań SDOo Wzorzec, dt/ha 470,5 632,3 516,5 539,8 464,1 624,0 512,3 533,5 13,5 10,9 11,4 11,9 1. Vineta ,4 10,8 11,7 11,6 2. Bellarosa ,8 10,1 10,6 11,2 3. Owacja ,5 10,9 11,3 12,2 4. Cyprian ,4 10,0 10,7 11,4 5. Oman ,0 11,5 12,4 12,6 6. Aruba ,7 13,0 13,2 14,0 7. Michalina ,6 9,8 9,9 10,4 Tabela 6. Ziemniak wczesny. Plon bulw ogólny i handlowy (% wzorca) oraz zawartość skrobi (%). Rok zbioru ;2010- lat badań Wzorzec, dt/ha 539,8 548,6 544,2 533,5 527,6 530,6 11,9 12,2 12,1 1. Vineta ,6 11,6 11,6 2. Bellarosa ,2 11,7 11,5 3. Owacja ,2 12,7 12,5 4. Cyprian ,4 13,7 12,6 5. Oman ,6 14,3 13,5 6. Aruba ,0 14,0 14,0 7. Michalina ,4 11,3 10,9 doświadczeń Wzorzec z wszystkich badanych odmian * - Plon handlowy bulwy o średnicy powyżej 35 mm

9 Tabela 7. Ziemniak średniowczesny. Plon bulw ogólny i handlowy w miejscowościach(% wzorca) oraz zawartość skrobi (%). Rok zbioru lat badań SDOo Wzorzec, dt/ha 448,5 474,6 555,1 492,7 438,0 455,0 536,2 476,4 14,8 13,1 12,6 13,5 1. Satina ,2 10,6 10,6 11,1 2. Bartek ,2 13,4 12,1 13,6 3. Cekin ,1 13,1 11,5 13,2 4. Tajfun ,4 13,4 12,4 14,1 5. Finezja ,1 14,6 15,2 15,6 6. Wiarus ,9 13,6 12,6 13,4 7. Ametyst ,2 13,1 12,9 13,7 8. Jutrzenka ,8 12,5 12,8 12,7 9. Gawin ,1 16,1 15,0 15,7 10. Stasia ,4 11,7 11,7 12,3 11. Tetyda ,3 10,5 11,0 11,3 12. Promyk ,3 12,0 10,2 11,5 13. Bursztyn ,4 14,6 13,7 15,2 14. Legenda ,4 13,9 16,6 16,0 Wzorzec z wszystkich badanych odmian * - Plon handlowy bulwy o średnicy powyżej 35 mm

10 Tabela 8. Ziemniak średniowczesny. Plon bulw ogólny i handlowy (% wzorca) oraz zawartość skrobi (%). Rok zbioru ; lat badań Wzorzec, dt/ha 492,7 558,2 525,5 476,4 544,9 510,7 13,5 12,7 13,1 1. Satina ,1 11,5 11,3 2. Bartek ,6 13,2 13,4 3. Cekin ,2 14,5 13,9 4. Tajfun ,1 14,3 14,2 5. Finezja ,6 14,1 14,9 6. Wiarus ,4 12,2 12,8 7. Ametyst ,7 12,8 13,3 8. Jutrzenka ,7 12,7 12,7 9. Gawin ,7 15,9 15,8 10. Stasia ,3 12,5 12,4 11. Tetyda , Promyk , Bursztyn , Legenda ,0 - - doświadczeń Wzorzec z wszystkich badanych odmian * - Plon handlowy bulwy o średnicy powyżej 35 mm

11 Tabela 9. Ziemniak średniopóźny i późny. Plon bulw ogólny i handlowy w miejscowościach(% wzorca) oraz zawartość skrobi (%). Rok zbioru lat badań Wróciko wo Wróciko wo SDOo Wróciko wo Wzorzec, dt/ha 494,6 439,7 558,3 497,5 472,8 416,0 520,1 469,7 13,7 12,1 12,5 12,8 1. Zeus ,9 12,6 14,6 13,7 2. Syrena ,1 12,3 11,8 12,4 3. Jelly ,4 12,1 10,9 11,8 4. Medea ,3 10,8 10,8 11,6 5. Soplica ,4 11,7 13,0 12,7 6. Zenia ,4 10,7 10,2 10,8 7. Ursus ,2 13,3 15,4 14,6 8. Gustaw ,0 13,4 13,5 14,6 Wzorzec z wszystkich badanych odmian * - Plon handlowy bulwy o średnicy powyżej 35 mm Tabela 10. Ziemniak średniopóźny i późny. Plon bulw ogólny i handlowy (% wzorca) oraz zawartość skrobi (%). Rok zbioru ; lat badań Wzorzec, dt/ha 497,5 559,6 528,6 469,7 546,8 508,3 12,8 12,1 12,5 1. Zeus ,7 12,9 13,3 2. Syrena ,4 12,8 12,6 3. Jelly ,8 12,0 11,9 4. Medea ,6 12,3 12,0 5. Soplica ,7 12,4 12,6 6. Zenia ,8 11,9 11,4 7. Ursus , Gustaw ,6 - - doświadczeń Wzorzec z wszystkich badanych odmian * - Plon handlowy bulwy o średnicy powyżej 35 mm