Wstęp. Mapa 1. Rozmieszczenie doświadczeń z odmianami ziemniaka przeprowadzonych w 2016 r., w południowowschodniej

Transkrypt

1 Wstęp Opracowanie zawiera wyniki doświadczeń porejestrowych (PDO) z odmianami ziemniaka, przeprowadzonych w 2016 roku oraz ich porównanie z danymi uzyskanymi w latach Planowanie doświadczeń, ich lokalizację w województwie, dobór gatunków i odmian nadzoruje stacja koordynująca PDO, wspólnie z Wojewódzkim Zespołem Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego. W skład tego Zespołu wchodzą: przedstawiciele nauki, samorządu województwa, samorządu rolniczego, doradztwa rolniczego, instytucji i organizacji reprezentujących sektor nasienny w województwie, pracownicy oceny odmian oraz użytkownicy tych odmian. Ilość doświadczeń odmianowych, prowadzonych w systemie PDO z ziemniakiem, realizowanych na terenie poszczególnych województw, nie pozwala na właściwe wartościowanie oraz tworzenie list odmian zalecanych do uprawy na terenie województwa. Podejmując działania zmierzające do rozwiązania tego problemu dokonano podziału kraju na cztery regiony, o podobnych warunkach klimatyczno-glebowych do uprawy ziemniaka oraz o zbliżonych oczekiwaniach konsumentów (mapa 1). Mapa 1. Rozmieszczenie doświadczeń z odmianami ziemniaka przeprowadzonych w 2016 r., w południowowschodniej Polsce.

2 Okres wegetacji w 2016 roku był kolejnym, w którym na terenie Lubelszczyzny, Małopolski, Podkarpacia i woj. świętokrzyskiego prowadzono doświadczenia polowe w ramach programu Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego (PDO). W 45 eksperymentach polowych testowano 42 odmiany ziemniaka, należące do czterech grup wczesności (tab. 2). W województwie lubelskim zrealizowano 12 doświadczeń polowych, w tym: trzy z odmianami bardzo wczesnymi (I i II termin zbioru) i wczesnymi, w Stacji Doświadczalnej Oceny Odmian w Ciciborze powiat bialski; pięć doświadczeń z wszystkimi grupami wczesności oraz dwa eksperymenty z odmianami skrobiowymi, w Zakładzie Doświadczalnym Oceny Odmian w Uhninie, powiat Parczew; dwa doświadczenia; z grupą odmian średnio wczesnych jadalnych i średnio wczesnych skrobiowych w Lubelskim Ośrodku Doradztwa Rolniczego w Końskowoli, w powiecie puławskim. W woj. podkarpackim wykonano trzy doświadczenia polowe z grupą odmian bardzo wczesnych (I i II termin zbioru) i wczesnych w Zakładzie Doświadczalnym Oceny Odmian w Nowym Lublińcu, w powiecie lubaczowskim, dwa eksperymenty polowe z grupą odmian średnio wczesnych, średnio późnych i późnych w Stacji Doświadczalnej Oceny Odmian w Przecławiu, w powiecie mieleckim oraz dwa doświadczenia z grupą odmian średnio wczesnych i średnio późnych jadalnych w Podkarpackim Ośrodku Doradztwa Rolniczego w Boguchwale, w powiecie rzeszowskim. W województwie świętokrzyskim, w Stacji Doświadczalnej Oceny Odmian w Słupi, powiat jędrzejowski oraz w Zespole Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego w Chrobrzu, powiat pińczowski zrealizowano doświadczenia polowe z odmianami wszystkich grup wczesności. Z grupą odmian bardzo wczesnych (I i II termin zbioru) i wczesnych przeprowadzono doświadczenia w Słupi Pacanowskiej, powiat Busko-Zdrój. W powiecie włoszczowskim, w miejscowości Bebelno, wykonano dwa eksperymenty polowe z grupą odmian średnio wczesnych i średnio późnych, jadalnych. W Świętokrzyskim Ośrodku Doradztwa Rolniczego w Modliszewicach, powiat konecki zrealizowano doświadczenia z grupą odmian wczesnych. W woj. małopolskim doświadczenia polowe, z odmianami wszystkich grup wczesności, zlokalizowano w Stacji Doświadczalnej Oceny Odmian Węgrzce, powiat krakowski. W Punkcie Doświadczalnym Nowy Wiśnicz, w powiecie bocheńskim, przeprowadzono jedno doświadczenie z grupą odmian wczesnych. W Stacji Doświadczalnej w Prusach, Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie, testowano odmiany ziemniaka z grupy średnio wczesnych, zaś w punkcie doświadczalnym Nieczajna, powiat Dąbrowa Tarnowska, pod nadzorem specjalistów z Małopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Karniowicach wykonano doświadczenie z grupą odmian bardzo wczesnych (I i II termin zbioru) i średnio późnych i późnych. Aktualnie w Polsce jest zarejestrowanych 101 odmian ziemniaka, w tym 62 jadalnych i 27 skrobiowych, o odmiennym genotypie, zróżnicowanych możliwościach plonowania oraz 2

3 odmiennych cechach jakościowych i odpornościowych. Jedenaście odmian ziemniaka skreślono z Krajowego Rejestru Odmian. Były to: Arielle, Courage, Cyprian, Danuta, Ewelina, Gustaw, Krasa, Lavinia, Rosalind, Zagłoba i Zenia. Szczegółowy udział poszczególnych grup odmian, w Krajowym Rejestrze Odmian (stan na 9 stycznia 2017 roku) przedstawia tabela 1, zaś wykaz odmian badanych w 2016 roku tabela 2. Tabela 1. Udział poszczególnych grup odmian ziemniaka w Krajowym Rejestrze Odmian w 2017 roku Grupy wczesności odmian Odmiany Bardzo Wczesne Średnio Średnio Późne Razem wczesne wczesne późne Krajowe Zagraniczne Jadalne Przetwórstwo Skrobiowe Razem liczba % 13,9 25,7 41,6 9,9 8,9 60,4 39,6 Celem niniejszego opracowania jest wykazanie potencjału plonotwórczego nowo zarejestrowanych odmian ziemniaka, uprawianych w różnych warunkach klimatycznoglebowych Polski. Przybliżenie cech morfologicznych, fizjologicznych i biochemicznych odmian ziemniaka, zarejestrowanych w Krajowym Rejestrze Odmian, ułatwi typowanie do uprawy odmian, o największej stabilności pożądanych przez rolnika cech, w warunkach południowo-wschodniej części Polski. Metodyka badań Przedplonem ziemniaka były zboża ozime i jare oraz rośliny pastewne i przemysłowe. Po zbiorze przedplonu wykonywano podorywkę pielęgnowaną. Wiosną pole bronowano, następnie przed sadzeniem wysiewano nawozy mineralne, w ilościach podanych w tabeli 5. Sadzenie przeprowadzono od pierwszej do trzeciej dekady kwietnia, w zróżnicowanych rozstawach. Powierzchnia poletek do zbioru wynosiła 15 m 2. Wszystkie zabiegi pielęgnacyjne stosowano zgodnie z zasadami dobrej praktyki rolniczej oraz wymogami nowoczesnej agrotechniki, z uwzględnieniem ochrony przeciwko stonce ziemniaczanej i zarazie ziemniaka (tab. 6). Doświadczenia przeprowadzono zgodnie z obowiązującą w stacjach COBORU metodyką badania wartości gospodarczej odmian roślin uprawnych (WGO) (Lenartowicz 2013). W grupie odmian bardzo wczesnych pierwszy zbiór wykonano po dniach od daty sadzenia (tj. po ok. 40 dniach od wschodów), zaś drugi w okresie pełnej dojrzałości fizjologicznej bulw, tj. po dniach od sadzenia, zależnie od rejonu Polski i przebiegu warunków atmosferycznych (tab. 5). W pozostałych grupach wczesności odmian, zbiór przeprowadzano w fazie zamierania 3

4 roślin ziemniaka (99 w skali BBCH [Bleinholder i in. 2005]). W czasie zbioru, z każdego poletka, pobrano reprezentatywne próby bulw do oceny: struktury plonu, zawartości skrobi, wad miąższu bulw i określenia ich zdrowotności. Wyniki badań opracowano statystycznie za pomocą analizy kowariancji. Charakterystykę użytkową jadalnych odmian ziemniaka oraz odporność na podstawowe choroby podano na podstawie wieloletnich doświadczeń odmianowych, przeprowadzonych przez COBORU (Lista Opisowa Odmian Roślin Rolniczych, 2016). Warunki badań Warunki glebowe Badania polowe przeprowadzono na różnych typach gleb i kompleksach rolniczej przydatności glebowej, o zróżnicowanym ph gleby (tab. 5). Doświadczenia polowe w SDOO Cicibór wykonano na glebie bielicowej, wytworzonej z piasku gliniastego mocnego, pylastego na glinie lekkiej, kompleksu żytniego bardzo dobrego, klasy bonitacyjnej IIIb, o lekko kwaśnym odczynie (ph KCL 6,1), a w Uhninie na glebie bielicowej wytworzonej z gliny lekkiej, kompleksu żytniego dobrego, klasy bonitacyjnej IVa. Badania w Nowym Lublińcu przeprowadzono na glebie bielicowej, wytworzonej na piasku gliniastym mocnym, kompleksu żytniego dobrego, klasy bonitacyjnej IVb, o odczynie (6,9 ph KCL ). W Węgrzcach eksperyment polowy realizowano na glebie brunatnej właściwej, wytworzonej z lessu, kompleksu pszennego dobrego, klasy bonitacyjnej II, o lekko kwaśnym odczynie (6,2 ph KCL ). Z kolei w Słupi doświadczenia polowe zlokalizowano na rędzinie brunatnej, wytworzonej na wapieniu, kompleksu pszennego dobrego, klasy bonitacyjnej IIIa, o lekko kwaśnym odczynie (ph KCL 6,0). Jedynie w Prusach k. Krakowa doświadczenie prowadzono na glebie kompleksu pszennego bardzo dobrego, należącego do I klasy bonitacyjnej, o odczynie (6,7 ph KCL ) (tab. 5). Warunki meteorologiczne Warunki meteorologiczne w 2016 roku w miejscowościach, gdzie przeprowadzono badania były zróżnicowane (tab. 3 i 4). W okresie wegetacji, w miesiącach kwiecień wrzesień, wyznaczono wartości współczynnika hydrotermicznego Sielianinova, który jest miarą efektywności opadów w danym miesiącu. Przebieg pogody w okresie wegetacji 2015 roku, w warunkach Cicibora, można określić, jako nietypowy. Kwiecień, bowiem cechował się przeciętną sumą opadów, ale maj był bardzo suchy, gdzie opady stanowiły tylko 37% normy dla wielolecia. W czerwcu odnotowano 84,4 mm opadów, co stanowiło 122% średniej wieloletniej, co pozwala określić go, jako optymalny. W 4

5 miesiącu tym odnotowano temperatury powietrza, o 2,2C wyższe od normy z wielolecia. Lipiec okazał się dość wilgotny, z sumą opadów 120,8 mm, co stanowiło 157% normy z wielolecia. Sierpień, wg współczynnika hydrotermicznego określono, jako bardzo suchy z opadem wynoszącym 27,6 mm. Wrzesień pogłębił deficyt opadów, współczynnik hydrotermiczny określa go, jako skrajnie suchy i ciepły (tab. 3, 4). W Przecławiu, woj. podkarpackie, w kwietniu odnotowano 107% normy opadów. W maju i czerwcu suma opadów stanowiła odpowiednio 58 i 29% normy z wielolecia, a współczynnik hydrotermiczny określa je, jako suche i bardzo suche. W lipcu odnotowano znaczny wzrost opadów, a współczynnik hydrotermiczny określa ten miesiąc, jako bardzo wilgotny. Sierpień i wrzesień, w warunkach Przecławia, zostały określone, jako dość suche, gdzie opady stanowiły odpowiednio 97 i 78% średniej z wielolecia (tab. 3-4). W Słupi przebieg pogody w okresie wegetacji 2016 roku był nietypowy. Kwiecień okazał się suchym pod względem sumy opadów. Deficyt opadów powiększył się w miesiącu maju. Współczynnik hydrotermiczny określa ten miesiąc, jako skrajnie suchy, gdzie suma opadów wynosiła zaledwie 12,2 mm. W czerwcu i lipcu odnotowano znaczny nadmiar opadów (odpowiednio 214 i 408% średniej wieloletniej). Według współczynnika hydrotermicznego miesiące te były skrajnie wilgotne. Nadmiar opadów odnotowano również w sierpniu i wrześniu; gdzie opady stanowiły odpowiednio 243 i 254% normy dla wielolecia (tab. 3, 4). W warunkach Uhnina kwiecień okazał się optymalnym, pod względem opadów, a przy tym bardzo ciepłym. W maju odnotowano znaczny niedobór opadów (78% średniej wieloletniej). W czerwcu i lipcu obserwowano wzrost opadów. Współczynnik hydrotermiczny określa czerwiec, jako optymalny a lipiec, jako dość wilgotny, gdzie opady stanowiły odpowiednio 125 i 152% średniej wieloletniej. Bilans niedoboru wody odnotowano w sierpniu, gdzie suma opadów stanowiła tylko 60% średniej wieloletniej. Wrzesień pogłębił deficyt opadów, a współczynnik hydrotermiczny określa ten miesiąc, jako skrajnie suchy (11,8 mm opadów) (tab. 3, 4). W Węgrzcach, woj. małopolskie, kwiecień cechował się nadmiarem opadów. W maju odnotowano znaczny ich niedobór (62% średniej wieloletniej). Deficyt opadów pogłębił się w czerwcu (45% średniej wieloletniej), a współczynnik hydrotermiczny określa ten miesiąc, jako bardzo suchy. Lipiec był wilgotny (150% średniej wieloletniej). Sierpień był suchy i zimny. Deficyt opadów odnotowano również we wrześniu (71% średniej wieloletniej), miesiąc ten współczynnik hydrotermiczny określa, jako suchy (tab. 3, 4). Wyniki badań W grupie odmian bardzo wczesnych zarejestrowane odmiany ziemniaka były w typie konsumpcyjnym: B, AB do BC. Odznaczały się przy tym bardzo wczesną tuberyzacją, wysoką 5

6 plennością (już po 60 dniach od daty sadzenia) oraz dobrymi walorami konsumpcyjnymi (smak 6,5-7,5, w skali 9 ) (tab. 18). W 2016 roku, w pierwszym terminie zbioru (po 40 dniach od wschodów), największy plon bulw zgromadziła odmiana Arielle (w pięciu punktach badawczych) i Riviera (w trzech miejscowościach) (tab. 7). W trzyletnim cyklu badań, w pierwszym terminie zbioru, najwyżej plonowały odmiany: Arielle i Lord, stosownie 109 i 103% wzorca dla plonu ogólnego (tab. 8). W zbiorze bulw po dojrzeniu w 2016 roku najwyżej plonowały odmiany: Impala, Denar i Lord (tab. 7). Odmiany Lord i Denar okazały się najplenniejsze w całym, trzyletnim cyklu badań (tab. 8). W grupie odmian wczesnych, w Krajowym Rejestrze, znajduje się 26 odmian. Odmiany te charakteryzowały się dobrymi właściwościami smakowymi (smak 6,5-7,5, w skali 9 ) (tab. 18) oraz wysokim potencjałem plonotwórczym (tab. 9). Średni plony bulw, tych odmian w 2016 roku w pełnej dojrzałości (ok. 110 dni wegetacji), wynosił 499 dt. ha -1. W większości punktów doświadczalnych najwyższe plony uzyskała odmiana Ignacy (w 7 miejscowościach) oraz odmiana Gwiazda i Madeleine w pojedynczych miejscowościach (tab. 9). Odmiany: Ignacy, Michalina i Gwiazda potwierdziły swój wysoki potencjał plonotwórczy, w trzyletnim cyklu badań, uzyskując najwyższy plon ogólny i handlowy bulw (tab. 10). Grupa odmian średnio wczesnych jest najliczniej reprezentowana w Krajowym Rejestrze i liczy 42 odmian, w tym 12 skrobiowych i 6 odmian przeznaczonych dla przetwórstwa (tab.1). W większości są to odmiany jadalne, o ugruntowanej pozycji na rynku konsumpcyjnym (tab. 11 i 18). Najplenniejszą odmianą jadalną w 2016 roku we wszystkich miejscowościach okazała się El Mundo (tab. 11). W trzyletnim cyklu badań najwyższym plonem ogólnym charakteryzowały się: Satina (114% wzorca) i Tajfun (111% wzorca), odmiany te odznaczały się również najwyższym plonem handlowym (tab. 12). Wszystkie te odmiany cechowały się jednocześnie wysoką wiernością plonowania. Z odmian skrobiowych, tej grupy wczesności, godną polecenia są odmiany Jubilat i Zuzanna (tab. 16). W grupie odmian średnio późnych i późnych znajdują się odmiany konsumpcyjne i skrobiowe (tab ). Z odmian jadalnych najwyższym plonem ogólnym i handlowym bulw w warunkach; Chrobrza, Nieczajnej, Przecławia, Słupi, Uhnina i Węgrzc charakteryzowała się odmiana Mondeo. W warunkach Bebelna i Boguchwały odmiana Syrena (tab. 13). Najplenniejszą odmianą jadalną, zarówno w plonie głównym, jak i handlowym w trzyletnim cyklu badań, okazała się odmiana Mondeo (tab. 14). Najwyższy średni plon w ścisłym eksperymencie polowym w 2016 roku uzyskano w warunkach LODR Końskowola i wyniósł 753,8 dt ha -1, najwyżej zaś plonowały odmiany; El Mundo 899,5 dt ha -1, Satina 893,1 dt ha -1 oraz Laskara 843,4 dt ha -1. 6

7 W tabeli 16 przedstawiono odmiany skrobiowe według grup wczesności, zawartości skrobi oraz plonu tego składnika z hektara. W 2016 roku wykonano trzy doświadczenia z odmianami skrobiowymi dwa eksperymenty polowe w warunkach Uhnina, na glebie lekkiej, oraz jedno doświadczenie z grupą odmian średnio wczesnych, skrobiowych w LODR Końskowola (tab. 15). W grupie odmian średnio wczesnych, najwyższy plon skrobi w 2016 roku oraz w dwuletnim cyklu badań uzyskała odmiana Pasat, zaś trzyletnim cyklu badań największy plon skrobi zgromadziły odmiany Jubilat i Zuzanna. Najwyższy plon skrobi z hektara, w grupie odmian średnio późnych i późnych, w 2016 uzyskały odmiany: Kuras i Inwestor zaś w trzyletnim cyklu badań najwyżej plonowały odmiany: Kuras i Pasja Pomorska. Wysoki plon skrobi uzyskała Pokusa, badana jednak tylko przez jeden rok (tab. 16). Należy przypuszczać, iż w najbliższych latach dużą popularnością będą cieszyć się odmiany skrobiowe z grupy wczesnych i średnio wczesnych. Podyktowane jest to polityką zakładów przetwórczych ziemniaka, które chcą uniknąć strat w okresie późno-jesiennym dążą do wcześniejszego przerobu surowca. W tabeli 17 zamieszczono odporność odmian skrobiowych na główne choroby wirusowe, grzybowe i bakteryjne, zaś w tabelach 18 i 19 charakterystykę morfologiczną, właściwości konsumpcyjne oraz odporność na choroby, jadalnych odmian ziemniaka. Charakterystykę użytkową tych odmian przygotowano na podstawie syntezy wyników odmianowych, przeprowadzonych przez COBORU. W niniejszej publikacji skoncentrowano się na przedstawieniu wartości użytkowej odmian, w ujęciu tabelarycznym, tak, aby potencjalny użytkownik odmian mógł samodzielnie wyciągnąć stosowne wnioski. Rolnik decydując się na uprawę konkretnej odmiany, oprócz wysokości plonu bulw, czy też plonu skrobi z hektara, powinien brać pod uwagę odporność odmian na choroby (tab. 17 i 19), co wiąże się z częstotliwością wymiany materiału sadzeniakowego, poziomem ochrony przed chorobami grzybowymi i bakteryjnymi oraz nakładami finansowymi na jeden hektar plantacji ziemniaka. 7

8 WNIOSKI 1. Uzyskane w warunkach południowo-wschodniej części Polski wysokie, rzeczywiste plony ziemniaka świadczą, o dużych możliwościach potencjalnego plonowania zarejestrowanych odmian ziemniaka, efektywnie wykorzystujących postęp biologiczny w rolnictwie. 2. Wysoki efekt plonotwórczy można uzyskać stosując właściwy dobór odmian, o wysokiej wartości gospodarczej a także dzięki systematycznej wymianie sadzeniaków ziemniaka oraz poprawnej agrotechnice. 3. Trzyletnie wyniki badań pozwolą rolnikom na trafny wybór najwartościowszych odmian do uprawy, dostosowanych do lokalnych warunków gospodarowania, w tej części kraju. 4. Wyniki badań odmianowych ziemniaka, uzyskane w Stacjach Doświadczalnych Oceny Odmian w Ciciborze, Słupi, Węgrzcach, Uhninie oraz innych punktach doświadczalnych, zlokalizowanych na terenie województw: lubelskiego, podkarpackiego, małopolskiego i świętokrzyskiego, ze względu na zróżnicowane warunki glebowe i meteorologiczne, nie są reprezentatywne dla całego regionu południowo-wschodniej Polski, ale są miarodajne przy tworzeniu tzw. Listy odmian zalecanych do uprawy na obszarze tych województw. Doświadczenia realizowali: mgr inż. Anna Brożek-Niemczura dr inż. Magdalena Cybulska mgr Mirosław Helowicz mgr inż. Paweł Kamiński dr inż. Grzegorz Klusek dr hab. inż. Marek Kołodziejczyk inż. Dorota Kuśmierska Krzysztof Najberek mgr inż. Michał Pakla Teresa Pulnik mgr inż. Ewelina Narojek Babula Konrad Radwan Władysław Sysło mgr inż. Michał Tarkowski mgr Marcin Zaborniak mgr inż. Ignacy Żak Recenzent: Prof. dr hab. Barbara Sawicka 8

9 Literatura 1. Bleinholder H., Buhr L., Feller C., Hack H., Hess M., Klose R., Meier U., Stauss R., van den Boom T., Weber E., Lancashire P.D., Munger P Compendium of Growth Stage Indentyfication Keys for Mono- and Dicotyledonous Plants. Klucz do określania faz rozwojowych roślin jedno- i dwuliściennych w skali BBCH. Tłum. Adamczewski K., Matysiak K. Wyd. IOR, Poznań, 15-19; 40-43; Lenartowicz T Metodyka badania wartości gospodarczej odmian (WGO). Ziemniak. Wyd. COBORU, Słupia Wielka. 3. Lista Opisowa Odmian Roślin Rolniczych Wyd. COBORU, Słupia Wielka. 4. Skowera B Zmiany warunków hydrotermicznych na obszarze Polski ( ). Fragm. Agron. 31(2): Spis map MAPA 1. ROZMIESZCZENIE DOŚWIADCZEŃ Z ODMIANAMI ZIEMNIAKA PRZEPROWADZONYCH W 2016 R., W POŁUDNIOWO- WSCHODNIEJ POLSCE Spis tabel TABELA 1. UDZIAŁ POSZCZEGÓLNYCH GRUP ODMIAN ZIEMNIAKA W KRAJOWYM REJESTRZE ODMIAN W 2017 ROKU... 3 TABELA 2. BADANE ODMIANY ZIEMNIAKA. ROK ZBIORU: TABELA 3. OPADY ORAZ WSPÓŁCZYNNIK HYDROTERMICZNY SIELANINOVA, W OKRESIE WEGETACJI ZIEMNIAKA, WG STACJI METEOROLOGICZNEJ W CICIBORZE, PRZECŁAWIU, SŁUPI, UHNINIE I WĘGRZCACH TABELA 4. TEMPERATURY POWIETRZA, W OKRESIE WEGETACJI ZIEMNIAKA, WG STACJI METEOROLOGICZNEJ W CICIBORZE, PRZECŁAWIU, SŁUPI, UHNINIE I WĘGRZCACH TABELA 5. ZIEMNIAK. WARUNKI POLOWE DOŚWIADCZEŃ. ROK ZBIORU TABELA 6. WARUNKI POLOWE DOŚWIADCZEŃ. ROK ZBIORU TABELA 7. BARDZO WCZESNE ODMIANY ZIEMNIAKA. PLON BULW OGÓLNY I HANDLOWY (% WZORCA) W MIEJSCOWOŚCIACH. ROK ZBIORU: TABELA 8. BARDZO WCZESNE ODMIANY ZIEMNIAKA. PLON OGÓLNY I HANDLOWY BULW (% WZORCA) LATA ZBIORU: 2014, 2015, TABELA 9. WCZESNE ODMIANY ZIEMNIAKA. PLON BULW (% WZORCA) ORAZ ZAWARTOŚĆ SKROBI (%) DLA ODMIAN W MIEJSCOWOŚCIACH. ROK ZBIORU TABELA 10. WCZESNE ODMIANY ZIEMNIAKA. PLON OGÓLNY I HANDLOWY BULW (% WZORCA) ORAZ ZAWARTOŚĆ SKROBI (%). LATA ZBIORU: 2014, 2015, TABELA 11. ŚREDNIO WCZESNE ODMIANY ZIEMNIAKA. PLON BULW (% WZORCA) I ZAWARTOŚĆ SKROBI (%) DLA ODMIAN W MIEJSCOWOŚCIACH. ROK ZBIORU: TABELA 12. ŚREDNIO WCZESNE ODMIANY ZIEMNIAKA. PLON OGÓLNY I HANDLOWY BULW (% WZORCA) ORAZ ZAWARTOŚĆ SKROBI (%). LATA ZBIORU: 2014, 2015, TABELA 13. ODMIANY ŚREDNIO PÓŹNE I PÓŹNE ZIEMNIAKA. PLON OGÓLNY I HANDLOWY BULW (% WZORCA) ORAZ ZAWARTOŚĆ SKROBI (%) DLA ODMIAN W MIEJSCOWOŚCIACH. ROK ZBIORU TABELA 14. ŚREDNIO PÓŹNE I PÓŹNE ODMIANY ZIEMNIAKA. PLON OGÓLNY I HANDLOWY BULW (% WZORCA) ORAZ ZAWARTOŚĆ SKROBI (%) DLA ODMIAN TABELA 15. ŚREDNIO WCZESNE ODMIANY SKROBIOWE, PLON OGÓLNY, PLON I ZAWARTOŚĆ SKROBI DLA ODMIAN W MIEJSCOWOŚCIACH. ROK ZBIORU TABELA 16. ZIEMNIAK - ODMIANY SKROBIOWE, ZAWARTOŚĆ I PLON SKROBI DLA ODMIAN W MIEJSCOWOŚCIACH. LATA ZBIORU: 2014, 2015, TABELA 17. ZIEMNIAK SKROBIOWY ODPORNOŚĆ NA PODSTAWOWE CHOROBY WG COBORU TABELA 18. CHARAKTERYSTYKA UŻYTKOWA JADALNYCH ODMIAN ZIEMNIAKA WG COBORU TABELA 19. ZIEMNIAK JADALNY. ODPORNOŚĆ NA PODSTAWOWE CHOROBY WIRUSOWE, GRZYBOWE I BAKTERYJNE, WG COBORU

10 Kod kraju pochodzenia Tabela 2. Badane odmiany ziemniaka. Rok zbioru: 2016 Lp. Odmiana Rok wpisania do Krajoweg o Rejestru Odmian w Polsce Adres jednostki zachowującej odmianę, a w przypadku odmiany zagranicznej - pełnomocnika w Polsce Odmiany bardzo wczesne 1 Arielle 2006 N Agrico Polska sp. z o.o. ul. Staromiejska 7A, Lębork 2 Denar 1999 PL L Hodowla Ziemniaka Zamarte, Grupa IHAR Zamarte, ul. Parkowa Kamień 3 Impala 2003 N Agrico Polska sp. z o.o., ul. Staromiejska 7A, Lębork 4 Lord 1999 PL L Hodowla Ziemniaka Zamarte, Grupa IHAR Zamarte, ul. Parkowa Kamień 5 Miłek 2006 PL Hodowla Ziemniaka Zamarte, Grupa IHAR Zamarte, ul. Parkowa Kamień 6 Riviera 2015 N Agrico Polska sp. z o.o. ul. Staromiejska 7A, Lębork 7 Viviana 2010 DL E Europlant Handel Ziemniakami Laski Koszalińskie 3A, Biesiekierz Odmiany wczesne 1 Altesse 2009 FR Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka w Strzekęcinie, Świeszyno 2 Aruba 2007 PL Hodowla Ziemniaka Zamarte, Grupa IHAR Zamarte, ul. Parkowa Kamień 3 Bellarosa 2006 D Europlant Handel Ziemniakami Laski Koszalińskie 3A, Biesiekierz 4 Gala CCA DE Norika Polska Sp. z o.o. ul. Sądowa Barlinek 5 Gwiazda 2011 PL E Hodowla Ziemniaka Zamarte, Grupa IHAR Zamarte, ul. Parkowa Kamień 6 Ignacy 2012 PL Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka w Strzekęcinie, Świeszyno 7 Madeleine 2016 N Agrico Polska sp. z o.o. ul. Staromiejska 7A, Lębork 8 Michalina 2010 PL L Hodowla Ziemniaka Zamarte, Grupa IHAR Zamarte, ul. Parkowa Kamień 9 Owacja 2006 PL Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka w Strzekęcinie, Świeszyno 10 Vineta 1999 D E Europlant Handel Ziemniakami Laski Koszalińskie 3A, Biesiekierz Odmiany średnio wczesne 1 Bogatka 2013 PL Hodowla Ziemniaka Zamarte, Grupa IHAR Zamarte, ul. Parkowa Kamień 2 Boryna 2012 PL Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka w Strzekęcinie, Świeszyno 3 El Mundo CCA N KWS Polska sp. z o.o. ul. Chlebowa 4/8, Poznań 4 Finezja 2007 PL L Hodowla Ziemniaka Zamarte, Grupa IHAR Zamarte, ul. Parkowa Kamień 5 Harpun 1993 PL Kr Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka w Strzekęcinie, Świeszyno 6 Honorata 2012 D Europlant Handel Ziemniakami, Laski Koszalińskie 3A, Biesiekierz 7 Jubilat 2011 PL E Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka w Strzekęcinie, Świeszyno 8 Jurek 2012 PL Hodowla Ziemniaka Zamarte, Grupa IHAR Zamarte, ul. Parkowa Kamień 9 Laskara 2013 PL Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka w Strzekęcinie, Świeszyno 10 Kaszub 2012 PL Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka w Strzekęcinie, Świeszyno 11 Mazur 2013 PL Hodowla Ziemniaka Zamarte, Grupa IHAR Zamarte, ul. Parkowa Kamień 12 Oberon 2012 PL Krajeński Hodowla Ziemniaka Zamarte, Grupa IHAR Zamarte, ul. Parkowa Kamień 13 Orchestra 2009 N Krajeński C. Meijer B.V. P.O. Box 33 Nl-4416 ZG Kruiningen 14 Pasat 2002 PL L Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka w Strzekęcinie, Świeszyno 15 Satina 2000 D Solana Polska sp. z o.o Zduny 16 Szyper 2014 PL E Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka w Strzekęcinie, Świeszyno 17 Tajfun 2004 PL Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka w Strzekęcinie, Świeszyno 18 Zuzanna 2007 D E Europlant Handel Ziemniakami, Laski Koszalińskie 3A, Biesiekierz Odmiany średnio późne i późne 1 Hinga 1996 PL Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka w Strzekęcinie, Świeszyno 2 Inwestor 2005 PL Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka w Strzekęcinie, Świeszyno 3 Jelly 2005 D Europlant Handel Ziemniakami, Laski Koszalińskie 3A, Biesiekierz 4 Kuras 2007 NE Agrico Polska sp. z o.o. ul. Staromiejska 7A, Lębork 5 Mondeo 2013 NL KWS Polska sp. z o.o. ul. Chlebowa 4/8, Poznań 6 Pasja 2000 PL L Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka w Strzekęcinie, Świeszyno 7 Pomorska Syrena 2002 PL Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka w Strzekęcinie, Świeszyno 10

11 Tabela 3. Opady oraz współczynnik hydrotermiczny Sielaninova, w okresie wegetacji ziemniaka, wg stacji meteorologicznej w Ciciborze, Przecławiu, Słupi, Uhninie i Węgrzcach Suma opadów w mm % Współczynnik SDOO Miesiąc Dekada średniej hydrotermiczny Miesiąc wieloletniej * Sielaninova** Kwiecień 16,8 9,6 8,4 34,8 94,0 1,3 Maj 4,0 8,2 9,9 22,1 36,8 0,5 Czerwiec 19,1 64,1 1,2 84,4 122,3 1,5 Cicibór Lipiec 57,8 28,2 34,8 120,8 156,9 1,9 Sierpień 20,0 5,1 2,5 27,6 42,5 0,5 Wrzesień 4,3 0,2 7,6 12,1 23,3 0,3 Razem 301,8 Kwiecień 12, ,3 54,7 107,2 1,9 Maj 16,8 21,3 3,4 41,5 58,4 0,9 Czerwiec 13,4 2,4 8,0 23,8 29,0 0,4 Przecław Lipiec 39,9 35,5 76,2 151,6 150,0 2,6 Sierpień 24,1 1,0 43,0 68,1 97,3 1,2 Wrzesień 20,1 21,2 3,4 44,7 78,4 1,0 Razem 384,4 Kwiecień 9,8 5,1 5,9 20,8 47,3 0,9 Maj 3,1 6,1 3,0 12,2 18,8 0,3 Czerwiec 4,7 10,2 154,0 168,9 213,8 3,2 Słupia Lipiec 100,0 153,2 155,0 408,2 408,2 7,2 Sierpień 131,0 11,0 43, ,4 3,4 Wrzesień 52,0 80,0 5, ,7 2,9 Razem 932,1 Kwiecień 11,5 22,2 13,4 47,1 127,3 1,6 Maj 4,9 2,8 38,6 47,9 78,5 1,0 Czerwiec 10,1 43,2 34,0 87,3 124,7 1,5 Uhnin Lipiec 22,4 30,8 60,9 114,1 152,1 1,8 Sierpień 22,8 17,7 0,5 41,0 60,3 0,7 Wrzesień 7,6 0,1 4,1 11,8 23,1 0,3 Razem 349,2 Kwiecień 16,4 19,7 19,2 55,3 125,7 2,5 Maj 4,5 35,0 7,0 46,5 62,0 1,2 Czerwiec 16,2 17,0 6,8 40,0 45,4 0,7 Węgrzce Lipiec 32,9 36,5 62,6 132,0 150,0 2,2 Sierpień 46,6 0,0 17,8 64,4 85,9 1,2 Wrzesień 20,6 14,9 5,0 40,5 71,0 1,0 Razem 378,7 * norma wieloletnia wyliczona za okres dla stacji meteorologicznej w Ciciborze; za okres dla stacji meteorologicznej w Słupi; za okres dla stacji meteorologicznej w Przecławiu; za okres dla stacji meteorologicznej w Uhninie; za okres dla stacji meteorologicznej w Węgrzcach. ** współczynnik liczono wg wzoru: 10 P, [Skowera 2014], gdzie: P suma miesięczna opadów atmosferycznych w mm, k t Σt miesięczna suma temperatur powietrza 0 º C Przedziały wartości tego wskaźnika klasyfikowane były następująco: skrajnie suchy k 0,4; bardzo suchy 0,4 k 0,7; suchy 0,7 k 1,0; dość suchy 1,0 k 1,3; optymalny 1,3 k 1,6; dość wilgotny 1,6 k 2,0; wilgotny 2,0 k 2,5; bardzo wilgotny 2,5 k 3,0; skrajnie wilgotny k 3,0. 11

12 Tabela 4. Temperatury powietrza, w okresie wegetacji ziemniaka, wg stacji meteorologicznej w Ciciborze, Przecławiu, Słupi, Uhninie i Węgrzcach Miejscowość Miesiąc w dekadzie w miesiącu Odchylenie od normy [C ] * Kwiecień 9,6 10,3 7,7 9,2 1,4 Maj 14,1 12,5 20,7 15,3 1,5 Cicibór Czerwiec 16,7 18,0 22,1 18,9 2,2 Lipiec 18,7 18,9 23,4 19,7 1,0 Sierpień 19,5 16,1 21,1 18,3 0,4 Wrzesień 17,9 14,3 11,1 14,5 1,8 Kwiecień 10,8 11,1 7,5 9,8 1,3 Maj 12,9 11,4 17,6 14,1-0,2 Przecław Czerwiec 16,1 17,7 21,9 18,6 1,5 Lipiec 18,2 18,2 20,4 19,0 0,1 Sierpień 18,3 16,4 18,2 17,6-0,5 Wrzesień 17,2 16,1 10,8 14,7 1,4 Kwiecień 8,4 9,1 6,1 7,8 0,2 Maj 11,8 10,9 16,9 13,2 0,0 Słupia Czerwiec 14,8 16,9 20,3 17,4 1,3 Lipiec 17,6 17,2 20,4 18,4 0,4 Sierpień 19,2 15,2 18,3 17,6 0,0 Wrzesień 17,9 16,8 11,0 15,3 2,3 Kwiecień 10,9 10,1 9,0 10,0 2,0 Maj 14,4 17,8 12,9 15,3 1,5 Uhnin Czerwiec 16,6 17,5 23,0 19,1 2,3 Lipiec 19,5 20,1 21,9 20,5 1,6 Sierpień 20,7 17,1 20,4 19,5 1,7 Wrzesień 19,5 15,5 11,5 15,5 2,6 Kwiecień 8,4 8,4 5,7 7,5-1,0 Maj 10,9 10,2 17,3 12,8-1,1 Węgrzce Czerwiec 16,2 17,9 21,4 18,5 1,7 Lipiec 18,4 18,1 20,5 19,0 0,3 Sierpień 18,1 15,4 17,4 16,9-1,2 Wrzesień 16,5 15,2 9,6 13,8 0,1 * norma wieloletnia wyliczona za okres dla stacji meteorologicznej w Ciciborze, * norma wieloletnia wyliczona za okres dla stacji meteorologicznej w Przecławiu, * norma wieloletnia wyliczona za okres dla stacji meteorologicznej w Słupi, * norma wieloletnia wyliczona za okres dla stacji meteorologicznej w Uhninie, * norma wieloletnia wyliczona za okres dla stacji meteorologicznej w Węgrzcach 12

13 Tabela 5. Ziemniak. Warunki polowe doświadczeń. Rok zbioru 2016 Miejscowość Nowy Nowy Bebelno Boguchwała Chroberz Cicibór Nieczajna Końskowola Modliszewice Lubliniec Wiśnicz Prusy Przecław Powiat Biała Dąbrowa Włoszczowa Rzeszów Pińczów Podlaska Tarnowska Puławy Konecki Lubaczów Bochnia Kraków Mielec Kompleks rolniczej przydatności gleby żytni bardzo dobry pszenny dobry pszenny dobry żytni bardzo dobry żytni bardzo słaby pszenny dobry zbożowo pastewny mocny żytni dobry żytni dobry pszenny bardzo dobry pszenny wadliwy Słupia Pacanowska Słupia Uhnin Węgrzce Busko- Zdrój Jędrzejów Parczew Kraków Klasa bonitacyjna gleby IV a II II III b IV b III a III b IV b IV b I III a II III a IV a II ph gleby w KCl - 5,02-6,07 5,5 6,32-6,9-6,7 4,93-6,0 5,77 6,17 jęczmień rzepak jęczmień jęczmień pszenica pszenica pszenica pszenica pszenżyto pszenica groch siewny jęczmień jary rzepak ozimy groch siewny pszenica jara jary ozimy jary jary ozima ozima ozima ozima ozime ozima Przedplon Data sadzenia (dzień, m-c, rok) - bardzo wczesne wczesne średnio wczesne średnio późne i późne średnio wczesne skrobiowe Data zbioru (dzień, m-c, rok) - bardzo wczesne I zbiór bardzo wczesne II zbiór wczesne średnio wczesne średnio późne i późne średnio wczesne skrobiowe Rozstawa (w cm) 75 x x x 35 67,5 x x x x x x x 35 67,5 x x x 35 67,5 x x 33 Nawożenie mineralne N (kg/ha) P 2O 5 (kg/ha) K 2O (kg/ha) obornik Basfoliar 36 słoma Basfoliar dt/ha extra 5,0 l/ha rzepakowa słoma Basfoliar 36 extra 5,0 Basfoliar ADOB Mn słoma+ 3,0 t/ha rzepakowa extra 5,0 l/ha l/ha Nawożenie organiczne 36extra 5,0 obornik gorczyca na obornik obornik Basfoliar 36 nie 7 t/ha ADOB Mn nie nie ADOB Mn nie nie (rodzaj, dawka) oraz l/ha Solubor DF 20 t/ha przyoranie 300 dt/ha 300 dt/ha extra 3,0 stosowano Basfoliar 36 stosowano stosowano stosowano stosowano dolistne ADOB Mn 1 kg/ha l/ha x 2 extra 5,0 l/ha Solubor DF Solubor DF dt/ha 1 kg/ha 1 kg/ha Solubor DF 1 kg/ha pszenny dobry pszenny dobry żytni bardzo dobry pszenny dobry 13

14 Tabela 6. Warunki polowe doświadczeń. Rok zbioru 2016 Miejscowość Bebelno Boguchwała Chroberz Cicibór Nieczajna Końskowola Modliszewice Nowy Lubliniec Nowy Wiśnicz Prusy Przecław Powiat Nazwa herbicydu (dawka na ha) (nazwa dawka/ha) Włoszczowa Plateen 41,5 WG 2,0 kg/ha Rzeszów Pińczów Biała Podlaska Plateen 41,5 WG 2,0 kg/ha Plateen 41,5 WG 2,0 kg/ha Decis mega 50 EW 0,15 l/ha Pyton Consento 450 SC Infinito 687,5 SC 1,5 l/ha Proteus 110 OD 0,3 l/ha Pyton Consento 450 SC Calypso 480 SC 0,1 l/ha Titus 25 WG 60 g/ha Actara 25 WG 0,06 kg/ha Infinito 687,5 SC 1,6 l/ha Bulldock 025 EC 0,25 l/ka Proteus 110 OD 0,4 l/ha Gwarant 500 SC Pyrinex 480 EC 0,8 l/ha Dąbrowa Tarnowska nie stosowano Ekonom 72 WP 2,0kg/ha Gwarant 500 SC 1,0 l/ha Słupia Pacanowska Słupia Uhnin Węgrzce Puławy Konecki Lubaczów Bochnia Kraków Mielec Busko-Zdrój Jędrzejów Parczew Kraków Ochrona przeciw chwastom (dla wszystkich grup wczesności taka sama) Sencor Liquid 600 SC 0,3 l/ha+titus 25 WG -50g/ha Fusilade Forte 150EC 1,5l/ha Plateen 41,5 WG 2,0 kg/ha Command 0,1 l/ha Plateen 41,5 WG 2,0 kg/ha Afalon dyspersyjny 450SC 2,0l/ha Ochrona przeciwko chorobom i szkodnikom odmiany bardzo wczesne i wczesne Pyton Decis Mega Infinito 687,5 SC Consento 450 SC 50EW0,15l/ha 1,6 l/ha 1,5 l/ha Actara 25 WG Nuprid 200 SC Pyton 0,08 kg/ha 0,15 l/ha Consento 450 SC Infinito 687,5 Pyton Consento 1,5 l/ha SC 1,6 l/ha 450 SC Infinito 687,5 SC Mospilan20SP 1,6 l/ha 0,08 kg/ha Infinito 687,5 SC Ridomil Gold 1,6 l/ha 67,8 WG 2,0 Calypso 480 SC kg/ha 0,1 l/ha Pyton Consento Infinito 687,5 SC 450 SC 1,6 l/ha Linurex 500 SC Targa Super 050 EC 1,5 l/ha Plateen 41,5 WG 2,0 kg/ha Plateen 41,5 WG 2,0 kg/ha Pyton Consento 450 SC Decis mega 50 EW 0,15 l/ha Infinito 687,5 SC 1,5 l/ha Proteus 110 OD 0,3 l/ha Pyton Consento 450 SC Calypso 480 SC 0,1 l/ha Plateen 41,5 WG 2,0 kg/ha Agil 100 EC 1,5 l/ha Calypso 480 SC 0,1 l/ha Pyton Consento 450 SC Infinito 687,5 SC 1,5 l/ha Pyton Consento 450 SC Calypso 480 SC 0,1 l/ha nie stosowano Actara 25 WG 0,08 kg/ha Niprid 200SC 0,15l/ha Acrobat MZ 69 WG 2,0 kg/ha Apacz 50 WG 0,04 kg/ha Infinito 687,5 SC 1,6 l/ha Acrobat MZ 269 WG 2,0 kg/ha Afalon dyspersyjny 450SC 2,0l/ha Actara 25 WG 0,08 kg/ha Infinito 687,5 SC 1,6 l/ha Ridomil Gold MZ 67,8 WG 2,0 kg/ha Infinito 687,5 SC 1,6 l/ha Actara 25 WG 0,08 kg/ha (nazwa dawka/ha) Proteus 110 OD 0,3 l/ha Pyton Consento 450 SC Decis mega 50EW0,15l/ha Infinito 687,5 SC 1,5 l/ha Pyton Consento 450 SC Proteus 110 OD 0,3 l/ha Actara 25 WG 0,08 kg/ha Ridomil Gold 67,8 MZ 2,0 kg/ha Proteus 110 OD 0,4 l/ha Infinito 687,5 SC 1,6 l/ha Pyton Consento 450 SC Decis mega 50 EW 0,15 l/ha Pyton Consento 450 SC Proteus 110 OD 0,3 l/ha Infinito 687,5 SC 1,5 l/ha Pyton Consento 450 SC Calypso 480 SC 0,1 l/ha Ekonom 72 WG 2,0 kg/ha Gwarant 500 SC Odmiany: średnio wczesne, średnio późne i późne Nuprid 200SC 0,15 l/ha Dithane Neo Tec 75WG 2,0 kg/ha Ridomil Gold MZ 67,8 WG 2,0 kg/ha Curzate Top 72,5 WG 2.0 kg/ha Actara 25 WG 0,08 kg/ha Revus 250 SC 0,6 l/ha Ridomil Gold MZ 68 WP 2,0 kg/ha Infinito 687,5 SC 1,5 l/ha Infinito 687,5 SC 1,5 l/ha Nurelle D 550EC 0,6l/ha Mospilan 20SP 0,08 kg/ha Nurelle D 550EC 0,6l/ha Infinito 687,5 SC 1,6 l/ha Galben M 73WP WP 2,0 kg/ha Gwarant 500 SC -2,0l/ha Nurelle D 550EC 0,6l/ha Calypso 480 SC 0,1 l/ha Pyton Consento 450 SC Infinito 687,5 SC 1,5 l/ha Pyton Consento 450 SC Calypso 480 SC 0,1 l/ha Actara 25 WG 0,08 kg/ha Niprid 200SC 0,15 l/ha Acrobat MZ 69 WG 2,0 kg/ha Apacz 50 WG 0,04 kg/ha Infinito 687,5 SC 1,6 l/ha Acrobat MZ 69 WG 2,0 kg/ha Infinito 687,5 SC 1,6 l/ha Actara 25 WG 0,08 kg/ha Infinito 687,5 SC 1,6 l/ha Ridomil Gold MZ 67,8 WG 2,0 kg/ha Infinito 687,5 SC 1,6 l/ha Actara 25 WG 0,08 kg/ha Ridomil Gold MZ 67,8 WG 2,0 kg/ha 14

15 ZSCKR Chroberz SDOO Cicibór PD Nieczajna ZDOO Nowy Lubliniec SDOO Słupia PD Słupia Pacanowska SDOO Węgrzce ZSCKR Chroberz SDOO Cicibór PD Nieczajna ZDOO Nowy Lubliniec SDOO Słupia PD Słupia Pacanowska SDOO Węgrzce Tabela 7. Bardzo wczesne odmiany ziemniaka. Plon bulw ogólny i handlowy (% wzorca) w miejscowościach. Rok zbioru: 2016 Plon ogólny Punkt doświadczalny Plon handlowy Lp. Odmiana Zbiór wczesny (po 40 dniach od wschodów) Wzorzec, dt z ha 168,6 288, ,7 195,6 228,2 244,3 306,1 161,1 275,7 185,3 229,1 184,6 215,1 229, Arielle Denar Impala Lord Miłek Riviera Viviana Zbiór po zakończeniu wegetacji Wzorzec, dt z ha 426,6 618,3 362, ,2 569,8 489,6 616,2 422,9 596,2 330,5 489,9 442,6 560,5 473,8 599,1 1 Arielle Denar Impala Lord Miłek Riviera Viviana Wzorzec średnia z wszystkich badanych odmian 15

16 Tabela 8. Bardzo wczesne odmiany ziemniaka. Plon ogólny i handlowy bulw (% wzorca) Lata zbioru: 2014, 2015, 2016 Plon ogólny Plon handlowy Lp. Odmiana Zbiór wczesny (po 40 dniach od wschodów) Wzorzec, dt z ha 224,9 238, ,2 211,9 222,0 222,1 218,7 1 Arielle Denar Impala Justa 88 * * * * 88 5 Lord Miłek Riviera * * Viviana Zbiór po zakończeniu wegetacji Wzorzec, dt z ha 474,1 401,1 508,7 461,3 449,7 373,3 489,4 437,5 1 Arielle Denar Impala Justa 85 * * * * 84 5 Lord Miłek Riviera * * Viviana Liczba doświadczeń Wzorzec średnia z wszystkich badanych odmian; * - brak wyników 16

17 ZSCKR Chroberz SDOO Cicibór ŚODR Modliszewice ZDOO Nowy Lubliniec PD Nowy Wiśnicz PD Słupia Pacanowska SDOO Słupia SDOO Węgrzce ZSCKR Chroberz SDOO Cicibór ŚODR Modliszewice ZDOO Nowy Lubliniec PD Nowy Wiśnicz PD Słupia Pacanowska SDOO Słupia SDOO Węgrzce ZSCKR Chroberz SDOO Cicibór ŚODR Modliszewice ZDOO Nowy Lubliniec PD Nowy Wiśnicz PD Słupia Pacanowska SDOO Słupia SDOO Węgrzce Tabela 9. Wczesne odmiany ziemniaka. Plon bulw (% wzorca) oraz zawartość skrobi (%) dla odmian w miejscowościach. Rok zbioru Plon ogólny Plon handlowy Zawartość skrobi% Punkt doświadczalny Lp. Odmiana Wzorzec, dt z ha 450, ,6 441,8 462,5 411,5 491,4 454,7 662,3 443, ,9 434,4 448,2 393,6 453,3 430,7 640,6 % % % % % % % % % 1 Altesse ,3 13,4 14,2 11,5 11,5 13,6 13,7 12,7 12,1 2 Aruba ,7 16,7 14,6 14,9 14,0 14,6 16,3 15,9 15,0 3 Bellarosa ,9 13,0 13,7 10,8 10,9 12,3 12,6 12,8 12,0 4 Gala ,7 13,1 13,9 11,6 10,0 11,0 12,8 13,4 11,5 5 Gwiazda ,7 12,1 12,5 12,1 12,0 11,9 13,1 10,9 12,2 6 Ignacy ,6 12,8 13,5 12,4 11,6 13,5 13,4 13,0 12,9 7 Madeleine ,1 12,1 13,2 10,8 10,7 11,9 14,0 12,6 11,0 8 Michalina ,4 13,4 12,6 12,4 10,7 11,4 12,1 12,3 11,9 9 Owacja ,3 12,7 13,5 9,8 12,4 12,6 13,8 12,2 12,9 10 Vineta ,3 13,0 14,5 10,8 12,4 12,7 12,9 14,1 12,7 Wzorzec średnia z wszystkich badanych odmian 17

18 Tabela 10. Wczesne odmiany ziemniaka. Plon ogólny i handlowy bulw (% wzorca) oraz zawartość skrobi (%). Lata zbioru: 2014, 2015, Lp. Odmiana Plon ogólny Plon handlowy Zawartość skrobi Wzorzec, dt z ha 517,4 413,7 499,2 476,8 493,1 390,2 473,1 452,1 % % % % Altesse ,0 13,8 12,9 12,9 2 Aruba * * * * * * 15,3 15,3 3 Bellarosa ,8 13,3 12,3 12,5 4 Gala * * * 13,9 12,3 13,1 5 Gwiazda ,7 13,8 12,2 12,2 6 Ignacy ,5 13,8 12,9 12,7 7 Madeleine * * * * * * 11,9 11,9 8 Michalina ,3 14,0 12,1 12,5 9 Oman * * 86 13,7 15,1 * 14,4 10 Owacja ,9 14,4 12,6 13,3 11 Vineta ,9 13,6 12,9 13,1 Liczba doświadczeń Wzorzec średnia z wszystkich badanych odmiany; * - brak wyników 18

19 PD Bebelno PODR Boguchwała ZSCKR Chroberz LODR Końskowola PD Prusy SDOO Przecław SDOO Słupia SDOO Węgrzce PD Bebelno PODR Boguchwała ZSCKR Chroberz LODR Końskowola PD Prusy SDOO Przecław SDOO Słupia SDOO Węgrzce PD Bebelno PODR Boguchwała ZSCKR Chroberz LODR Końskowola PD Prusy SDOO Przecław SDOO Słupia SDOO Węgrzce Tabela 11. Średnio wczesne odmiany ziemniaka. Plon bulw (% wzorca) i zawartość skrobi (%) dla odmian w miejscowościach. Rok zbioru: 2016 Plon ogólny Plon handlowy Zawartość skrobi% Punkt doświadczalny Lp. Odmiana Wzorzec, dt z ha 373,3 504, ,8 574,9 527,1 517,5 561,4 725,1 365,9 484,8 438,5 743,5 500,6 443, ,5 691,8 % % % % % % % % % 1 Bogatka ,8 12,0 12,2 12,0 12,0 9,7 12,8 13,5 12,8 2 El Mundo ,7 12,0 12,4 12,2 13,1 10,2 13,4 13,3 13,8 3 Finezja ,7 10,6 16,1 16,3 15,8 13,1 17,4 17,3 17,7 4 Honorata ,9 13,6 15,7 15,4 15,8 13,2 16,1 17,8 16,0 5 Jurek ,3 13,8 14,1 14,3 13,9 10,9 10,5 16,7 14,5 6 Laskara ,2 12,2 18,1 15,6 15,1 12,7 18,4 16,7 17,3 7 Mazur ,4 14,2 16,7 13,6 14,4 13,2 16,2 16,3 16,6 8 Oberon ,0 12,0 12,8 14,6 12,8 9,0 14,0 15,1 14,6 9 Orchestra ,9 10,6 11,2 10,3 12,8 8,8 11,0 12,0 10,7 10 Satina ,5 13,6 15,6 13,4 13,6 9,1 12,5 16,2 14,1 11 Tajfun ,1 13,2 16,5 16,4 16,4 14,8 18,3 16,7 17,5 Wzorzec średnia z wszystkich badanych odmian 19

20 Tabela 12. Średnio wczesne odmiany ziemniaka. Plon ogólny i handlowy bulw (% wzorca) oraz zawartość skrobi (%). Lata zbioru: 2014, 2015, 2016 Lp. Odmiana Plon ogólny Plon handlowy Zawartość skrobi% Wzorzec, dt z ha 514,3 487,6 553,8 518,6 475,4 458,0 522,8 485,4 % % % % Ametyst 130 * * * * ,5 * * 13,5 2 Bogatka * * * * * * 12,2 12,2 3 Cekin 104 * * * * ,7 * * 13,7 4 El Mundo * * * * * * 12,6 12,6 5 Finezja ,8 17,7 15,7 16,1 6 Gawin * ,7 18,2 * 16,5 7 Honorata ,8 17,0 15,6 15,8 8 Jurek * * * * * * 13,7 13,7 9 Laskara * * * 17,3 15,9 16,6 10 Malaga * * 89 11,1 13,0 * 12,1 11 Mazur * * * * * * 15,2 15,2 12 Oberon ,1 15,2 13,1 13,5 13 Orchestra * * * * * * 10,9 10,9 14 Satina ,1 14,4 13,6 13,4 15 Stasia * * 99 12,8 15,6 * 14,2 16 Tajfun ,3 18,2 15,9 16,5 Liczba doświadczeń Wzorzec średnia z wszystkich badanych odmian; * - brak danych 20

21 PD Bebelno PODR Boguchwała ZSCKR Chroberz PD Nieczajna SDOO Przecław SDOO Słupia SDOO Węgrzce PD Bebelno PODR Boguchwała ZSCKR Chroberz PD Nieczajna SDOO Przecław SDOO Słupia SDOO Węgrzce PD Bebelno PODR Boguchwała ZSCKR Chroberz PD Nieczajna SDOO Przecław SDOO Słupia SDOO Węgrzce Tabela 13. Odmiany średnio późne i późne ziemniaka. Plon ogólny i handlowy bulw (% wzorca) oraz zawartość skrobi (%) dla odmian w miejscowościach. Rok zbioru 2016 Plon ogólny Plon handlowy Zawartość skrobi% Punkt doświadczalny Lp. Odmiana Wzorzec, dt z ha 357,1 397,8 440,6 471,3 565,9 480,2 560,7 704,8 349,4 383,6 432, , ,3 682,8 % % % % % % % % 1 Jelly ,8 12,9 14,3 13,2 11,3 15,0 15,2 16,4 2 Mondeo ,7 12,0 15,2 12,4 11,3 15,9 16,5 15,0 3 Syrena ,6 10,4 13,3 14,8 13,7 18,2 15,3 15,4 Wzorzec średnia z wszystkich badanych odmian 21

22 Tabela 14. Średnio późne i późne odmiany ziemniaka. Plon ogólny i handlowy bulw (% wzorca) oraz zawartość skrobi (%) dla odmian. Lata zbioru: 2014, 2015, 2016 Lp. Odmiana Plon ogólny Plon handlowy Zawartość skrobi% Wzorzec, dt z ha 486, ,3 467,7 461,9 392,7 472,3 442,3 % % % % 1 Jelly ,3 15,1 14,3 13,9 2 Mondeo ,6 15,2 14,3 14,0 3 Syrena ,9 16,1 14,6 14,5 Liczba doświadczeń Wzorzec wszystkie badane odmiany 22

23 LODR Końskowola LODR Końskowola LODR Końskowola Tabela 15. Średnio wczesne odmiany skrobiowe, plon ogólny, plon i zawartość skrobi dla odmian w miejscowościach. Rok zbioru Plon ogólny (dt ha -1 ) Plon skrobi (dt ha -1 ) Punkt doświadczalny Zawartość skrobi (%) Lp. Odmiana Odmiany średnio wczesne Średni plon dt ha , ,5 94 % % 1 Boryna 575,9 467,7 127,9 100,5 22,2 21,5 2 Harpun 496,8 388,5 103,3 78,1 20,8 20,1 3 Jubilat 589,9 464,8 133,3 100,4 22,6 21,6 4 Kaszub 567,2 398, ,7 23,8 23,0 5 Pasat 685,2 522,8 164,4 108,7 24,0 20,8 6 Szyper ,9 93,7 78,9 21,0 21,5 7 Zuzanna 550, ,6 99,9 21,9 23,3 Wzorzec średnia z wszystkich badanych odmian 23

24 Tabela 16. Ziemniak - odmiany skrobiowe, zawartość i plon skrobi dla odmian w miejscowościach. Lata zbioru: 2014, 2015, 2016 Lp. Odmiana Plon skrobi (dt ha -1 ) Zawartość skrobi (%) Odmiany średnio wczesne 1 Boryna * 80,9 114,2 97,6 * 22,0 21,9 22,0 2 Glada 62,4 79,5 * 71,0 19,7 20,7 * 20,2 3 Harpun 69,1 77,3 90,7 79,0 19,8 20,8 20,5 20,4 4 Jubilat 84,8 76,6 116,9 92,8 20,9 22,1 22,1 21,7 5 Kaszub 50,7 80,0 113,4 81,4 23,2 22,6 23,4 23,1 6 Mieszko * 80,4 * 80,4 * 22,0 * 22,0 7 Pasat 79,4 * 136,6 108,0 18,1 * 22,4 20,3 8 Rumpel * 75,9 * 75,9 * 20,1 * 20,1 9 Szyper * * 86,3 86,3 * * 21,3 21,3 10 Zuzanna 72,7 82,2 110,3 88,4 19,2 22,3 22,6 21,4 Odmiany średnio późne i późne 1 Hinga 87,0 66,0 89,2 80,7 21,7 22,0 22,6 22,1 2 Inwestor 69,0 64,0 108,7 80,6 21,3 21,5 22,7 21,8 3 Kuras 84,9 71,7 116,9 91,2 18,1 19,3 22,6 20,0 4 Pasja Pomorska 80,7 64,1 98,7 81,2 20,1 21,5 21,3 21,0 5 Pokusa 92,9 * * 92,9 18,7 * * 18,7 Liczba doświadczeń * brak wyników 24

25 Tabela 17. Ziemniak skrobiowy odporność na podstawowe choroby wg COBORU Wirusy Y Liściozwój M Zaraza ziemniaka liście Czarna nóżka Parch zwykły Lp. Odmiana (skala 9 ) odmiany średnio wczesne 1 Boryna 7 7 * 5,5 * 8,3 2 Glada ,0 7 8,0 3 Harpun ,0 5 * 4 Jubilat * 5,0 * 8,2 5 Kaszub 7 7 * 5,0 * 7,9 6 Mieszko 8 * * 6,0 * * 7 Pasat ,0 6,5 7,7 8 Rumpel ,0 6 8,2 9 Szyper * 5,0 * * 10 Zuzanna * 3,0 * 8,4 odmiany średnio późne i późne 1 Hinga ,0 5 8,1 2 Inwestor * 7,0 * 8,3 3 Kuras * 8,0 * 7,8 4 Pasja Pomorska ,0 5 8,2 5 Pokusa * 4,0 * 7,5 Odporność na choroby w skali 9, gdzie 9 bardzo odporna (skrajnie odporna), 1 bardzo podatna; * brak wyników 25

26 Tabela 18. Charakterystyka użytkowa jadalnych odmian ziemniaka wg COBORU Lp. Odmiana Kształt bulw [skala 9 ] Głębokość oczek [skala 9 ] Barwa skórki Barwa miąższu Smak [skala 9 ] Typ konsumpcyjny Przydatność do przetwórstwa frytki chipsy odmiany bardzo wczesne 1 Arielle ow 7,0 ż jż 7,5 B 2 Denar oow 7,0 ż jż 7,0 AB 3 Impala ow 7,5 ż jż 7,0 AB 4 Justa oow 7,0 ż ż 7,0 B-BC + 5 Lord oow 7,0 ż jż 7,0 AB 6 Miłek oow 6,5 ż jż 6,5 BC 7 Riwiera o 7,5 ż jż 6,5 A-AB 8 Viviana oow 7,0 ż jż 7,0 AB odmiany wczesne 1 Altesse ow 7,5 jbż ż 7,0 AB 2 Aruba ow 7,5 ż kr 6,5 B 3 Bellarosa oow 7,0 cz ż 7,0 B 4 Gwiazda oow 7,0 ż jż-ż 7,0 B 5 Ignacy oow 6,5 ż jż 6,5 B 6 Madeleine oow 7,7 ż ż 6,7 B 7 Michalina oow 6,5 ż jż 6,5 B 8 Oman ow 7,5 ż jż 7,5 B 9 Owacja oow 7,0 ż jż 7,0 B-BC 10 Vineta oow 7,0 ż ż 7,0 AB odmiany średnio wczesne 1 Ametyst oow 7,0 jbż kr 6,0 BC 2 Bogatka ow 8,0 ż jż 6,8 B 3 Cekin oow 7,0 ż jż 7,0 BC-C 4 Finezja oow 7,0 ż jż 6,5 BC + 5 Gawin oow 6,5 ż jż 6,5 B-BC + 6 Honorata oow 6,5 jbż jż 6,7 BC + 7 Jurek oow 6,8 ż ż 7,2 B-BC 8 Laskara oow 7,0 ż jż 6,7 B-BC 9 Malaga ow 7,5 ż jż 6,4 B-BC 10 Mazur ow 6,6 ż jż 6,6 AB 11 Oberon ow 6,8 cz jż 7,0 AB 12 Orchestra oow 7,5 ż jż 6,5 AB 13 Satina oow 7,5 ż ż 7,5 B 14 Stasia oow 7,0 ż ż 6,5 B 15 Tajfun ow 7,0 ż ż 7,0 B-BC odmiany średnio późne i późne 1 Jelly ow 7,5 ż ż 7,5 B 2 Modeno oow 7,0 ż kr 6,7 B-BC 3 Syrena ow 7,0 ż ż 7,0 B Typ konsumpcyjny: AB sałatkowy, B ogólnoużytkowy, BC lekko mączysty, C mączysty Kształt bulw: o okrągły, oow okrągłoowalny, ow owalny, pow podłużnoowalny, Głębokość oczek (skala 9 ) 1 bardzo głębokie, 9 bardzo płytkie, Smak (skala 9 ): 1 zły, 9 wybitnie dobry, Barwa skórki: ż żółta, róż. różowa, jbż jasnobeżowa, cz. czerwona, Barwa miąższu: b biały, kr kremowy, jż jasnożółty, ż żółty. 26