Eksperta porady Terapia ucznia w ramach indywidualizacji nauczania (199042) Terapia ucznia w ramach indywidualizacji nauczania to opracowanie, które jest kontynuacją pozycji pt. Diagnoza ucznia w ramach indywidualizacji nauczania oraz odpowiedzią na zapotrzebowanie nauczycieli i pedagogów, którzy po zdiagnozowaniu zaburzeń w zakresie funkcji poznawczo ruchowych u swoich uczniów chcą podjąć odpowiednie oddziaływania terapeutyczne. Opracowanie zawiera: propozycje różnorodnych ćwiczeń stymulujących rozwój poszczególnych funkcji i umiejętności w zakresie: - ćwiczenia stymulujące rozwój motoryki dużej, - ćwiczenia stymulujące rozwój motoryki małej, - ćwiczenia stymulujące ustalenie lateralizacji oraz dla dzieci z zaburzeniami lateralizacji, - ćwiczenia stymulujące rozwój analizatora wzrokowego, - ćwiczenia stymulujące rozwój analizatora słuchowego, - ćwiczenia stymulujące rozwój mowy i języka, gdzie zawarte są ćwiczenia: oddechowe, narządów artykulacyjnych, stymulujące rozwój słownictwa i umiejętności językowych, - ćwiczenia stymulujące rozwój operacji myślowych i pamięci; schemat / instrukcję tworzenia indywidualnego planu oddziaływań terapeutyczno edukacyjnych dla ucznia w ramach indywidualizacji nauczania, gdzie na przykładzie diagnozy ucznia zostały określone cele do pracy z nim i dobrane odpowiednie ćwiczenia usprawniające zburzone poszczególne funkcje/umiejętności ucznia;
wskazówki psychologa do pracy w szkole z dzieckiem: - nadpobudliwym psychoruchowo, - agresywnym, - lękowym, - wybitnie zdolnym; rady dla rodziców, jak wspierać i motywować dziecko do pracy i nauki w domu; przydatny słowniczek terminów terapeutycznych; bibliografię; dwa załączniki zawierające: wzór KARTY ZESTAWIENIA WYNIKÓW DIAGNOZY PORÓWNAWCZEJ (sporządzonej na początku roku szkolnego we wrześniu i pod koniec roku szkolnego w czerwcu w oparciu o narzędzia i karty zapisu wyników zawarte w opracowaniu M. Walkowiak, A. Wrzesiak, D. Szwugier Diagnoza ucznia w ramach indywidualizacji nauczania ), wzór KARTY DOBORU ĆWICZEO USPRAWNIAJĄCYCH POSZCZEGÓLNE FUNKCJE/UMIEJĘTNOŚCI UCZNIA. Propozycja wykorzystania pomocy: 1. Aby odpowiednio dobrać ćwiczenia do zaburzonych funkcji percepcyjno motorycznych ucznia, należy przede wszystkim przeprowadzić diagnozę dziecka. Pomocne do tego będzie opracowanie M. Walkowiak, A. Wrzesiak, D. Szwugier Diagnoza ucznia w ramach indywidualizacji nauczania (kod: 199020).
2. Po dokonaniu diagnozy ucznia można dobrać odpowiednie ćwiczenia stymulujące rozwój zaburzonych poszczególnych funkcji i umiejętności. W opracowaniu tym są szczegółowo podane i opisane rodzaje oraz przykłady ćwiczeń wraz z proponowanymi pomocami do wykorzystania. W zakresie motoryki dużej, która jest integralną częścią rozwoju ruchowego dziecka możemy znaleźć ćwiczenia rozwijające: percepcję zmysłową; orientację w schemacie ciała i przestrzeni; ćwiczenia rozmachowe rozluźniające napięcia mięśni ramion i przedramienia; ćwiczenia równowagi i koordynacji całego ciała. Motoryka mała to przede wszystkim sprawne funkcjonowanie dłoni i palców. W przypadku zaburzenia rozwoju motoryki małej konieczne są oddziaływania korekcyjne, które stymulują jej rozwój i korygują zaburzenia. Mamy tu propozycje ćwiczeń dłoni, palców i ćwiczenia grafomotoryczne. Lateralizacja to funkcjonalna dominacja jednej ze stron ciała podczas wykonywania czynności ruchowych, która kształtuje się stopniowo z wiekiem i ogólnym rozwojem ruchowym dziecka. W przypadku stwierdzenia nieustalonej lateralizacji lub lateralizacji skrzyżowanej konieczne jest właściwe postępowanie terapeutyczne, które jest w bardzo przystępny sposób opisane w tej pozycji książkowej. Zaburzenia lub opóźnienia rozwoju analizatora wzrokowego wymagają intensywnych oddziaływań terapeutycznych, które powinny obejmować opisane i zaproponowane ćwiczenia w zakresie: analizy i syntezy wzrokowej, umiejętności organizowania spostrzeżeń wzrokowych, spostrzegania stosunków przestrzennych, spostrzegania bodźców abstrakcyjnych, koordynacji wzrokowo ruchowej oraz pamięci wzrokowej.
Zaburzenia w funkcjonowaniu analizatora słuchowego mogą być spowodowane trudnościami z koncentracją uwagi na bodźcu dźwiękowym, opóźnieniem jego rozwoju lub nietrwałą pamięcią słuchową bezpośrednią. Możemy znaleźć tutaj ćwiczenia stymulujące rozwój percepcji słuchowej, które uwzględniają: ćwiczenia analizatora słuchowego na materiale niewerbalnym i z wykorzystaniem bodźców werbalnych, ćwiczenia z rymami oraz ćwiczenia pamięci słuchowej. W zakresie stymulacji rozwoju mowy i języka zostały przedstawione i bardzo szczegółowo opisane zasady podczas wykonywania ćwiczeń i same ćwiczenia z zakresu: ćwiczenia oddechowe, ćwiczenia narządów artykulacyjnych, ćwiczenia stymulujące rozwój słownictwa i umiejętności językowych. Ćwiczenia stymulujące rozwój operacji myślowych i pamięci w zakresie: szeregowania, klasyfikowania, uogólniania, różnicowania, znajdowania podobieństw, myślenia przyczynowo skutkowego, myślenia symbolicznego, ćwiczeń naśladownictwa, pamięci symultanicznej i sekwencyjnej, ćwiczeń pojemności pamięci - zostały przedstawione oraz szczegółowo opisane wraz z przydatnymi pomocami do wykorzystania. UWAGA: Należy pamiętać, aby ćwiczenia wykonywać systematycznie, kolejno na materiale tematycznym, atematycznym, a następnie literopodobnym i literowym. 3. Po dokonaniu diagnozy należy określić cele do pracy z uczniem i odpowiednio dobrać ćwiczenia do zaburzonych funkcji percepcyjno motorycznych, można je zapisać w zaproponowanej pomocniczej KARCIE DOBORU ĆWICZEO USPRAWNIAJĄCYCH POSZCZEGÓLNE FUNKCJE/UMIEJĘTNOŚCI UCZNIA. 4. Opracowanie to dostarcza również wiele ciekawych i cennych wskazówek do pracy z dzieckiem nadpobudliwym psychoruchowo, do pracy z dzieckiem agresywnym, lękowym oraz wybitnie zdolnym.
5. W opracowaniu jest również wiele wartościowych rad dla rodziców/opiekunów, jak wspierać i motywować dziecko do nauki w domu. Uogólniając jest to narzędzie, dzięki któremu nauczyciele po sporządzeniu diagnozy korzystając z tego zbioru będą mogli dobrać odpowiednie ćwiczenia stymulujące rozwój zaburzonych funkcji i umiejętności u dziecka, a wzory kart ułatwią dokumentowanie oddziaływań terapeutycznych. O ekspercie: Materiały opracowała: mgr Dorota Szwugier Pedagog-terapeuta Dorota Szwugier nauczyciel-wychowawca w Szkole Podstawowej Specjalnej nr 201 przy Oddziale Psychiatrycznym dla Dzieci w Łodzi; pedagog-terapeuta w Centrum Psychologiczno- Logopedycznym Mavicus. W codziennej pracy zajmuje się diagnozowaniem i terapią dzieci o specyficznych potrzebach edukacyjnych. Jest mamą 16-letniego Sebastiana.