Bezpieczeństwo pacjenta 1. Metryczka Nazwa Wydziału: Program kształcenia (Kierunek studiów, poziom i profil kształcenia, forma studiów np.: Zdrowie publiczne I stopnia profil praktyczny, studia stacjonarne): Wydział Lekarski Rok akademicki: 2019/2020 Lekarski jednolite magisterskie profil praktyczny Stacjonarne/niestacjonarne Nazwa modułu/ przedmiotu: Bezpieczeństwo pacjenta Kod przedmiotu: Jednostki prowadzące kształcenie: Zakład Medycyny Społecznej i Zdrowia Publicznego Kierownik jednostki/jednostek: Rok studiów (rok, na którym realizowany jest przedmiot): Semestr studiów (semestr, na którym realizowany jest przedmiot): Typ modułu/przedmiotu (podstawowy, kierunkowy, fakultatywny): Osoby prowadzące (imiona, nazwiska oraz stopnie naukowe wszystkich wykładowców prowadzących przedmiot): Erasmus TAK/NIE (czy przedmiot dostępny jest dla studentów w ramach programu Erasmus): Osoba odpowiedzialna za sylabus (osoba, do której należy zgłaszać uwagi dotyczące sylabusa): Liczba punktów ECTS: 2 2. Cele kształcenia Dr hab. n. med. Aneta Nitsch-Osuch I, II, IIII, IV, V, VI Zimowy i letni Fakultatywny Lek. Piotr Daniluk Dr n. med. Patryk Tarka Dr hab. n. med. Aneta Nitsch-Osuch Dr n. o zdr. Izabela Gołębiak Tak Dr n. o zdr. Izabela Gołębiak 1. Opanowanie wiedzy i umiejętności z zakresu bezpieczeństwa pacjenta, w celu zmniejszenia liczby błędów medycznych, poprawy bezpieczeństwa pracy w aspekcie ewentualnych roszczeń pacjentów. 2. Po zajęciach student wie: jakie są zagrożenia dla bezpieczeństwa pacjenta, na co należy zwrócić szczególną uwagę w poszczególnych sytuacjach klinicznych w aspektach związanych z bezpieczeństwem chorego, w jaki sposób można zminimalizować ryzyko wystąpienia błędu medycznego, zdarzenia niepożądanego, co może zwiększać zagrożenie bezpieczeństwa pacjenta, co należy zrobić, gdy zdarzenie niepożądane wystąpi, co chcielibyśmy powiedzieć, a co należy powiedzieć pacjentowi, jeśli zdarzenie niepożądane wystąpi, jaka jest odpowiedzialność względem pacjenta, jak można zapobiec wystąpieniu podobnego zdarzenia w przyszłości. 3. Wymagania wstępne 1. Wiadomości dotyczące mikrobiologii, znajomość języka angielskiego pozwalająca na czytanie artykułów i zaleceń organizacji międzynarodowych. Strona 1 z 5
4. Przedmiotowe efekty kształcenia Lista efektów kształcenia Symbol Opis Odniesienie do efektu kierunkowego W-1 definiuje zakażenia szpitalne, z uwzględnieniem źródeł i rezerwuaru drobnoustrojów w środowisku szpitalnym, dróg szerzenia, zapobiegania i zwalczania zakażeń szpitalnych W-2 zna zasady tajemnicy lekarskiej, prowadzenia dokumentacji medycznej, odpowiedzialności karnej, cywilnej i zawodowej lekarza W-3 zna pojęcie błędu medycznego, najczęstsze przyczyny błędów medycznych i zasady opiniowania w takich przypadkach U-1 zbiera informacje na temat obecności czynników ryzyka chorób zakaźnych i przewlekłych oraz planuje działania profilaktyczne na różnym poziomie zapobiegania U-2 zna zasady rejestrowania, analizowania zdarzeń niepożądanych w medycynie, stara się unikać popełnienia błędu medycznego we własnych działaniach; K1 posiada umiejętność pracy w zespole profesjonalistów, w środowisku wielokulturowym i wielonarodowościowym 5. Formy prowadzonych zajęć C.W5 G.W12 G.W18 G.U2 G.U6 K1 Forma Liczba godzin Liczba grup Minimalna liczba osób w grupie Wykład Seminarium Ćwiczenia 30 godz. w tym 30 godz. e-learning bez ograniczeń 20 6. Tematy zajęć i treści kształcenia Zajęcia e learningowe (30 godzin) Seminarium 1-3: Wprowadzenie do zajęć i holistyczne ujęcie pojęcia bezpieczeństwo pacjenta. Kontrola zakażeń. Ocena ryzyka przy przyjęciu do szpitala oraz podczas hospitalizacji pacjenta. Seminarium 4-7: Ubezpieczenia lekarzy i podmiotów leczniczych. Bezpieczeństwo pacjenta poddawanego procedurom inwazyjnym (identyfikacja pacjenta, potwierdzenie rodzaju zabiegu/operacji okołooperacyjna karta kontrolna, okołooperacyjna profilaktyka antybiotykowa). Seminarium 8-12: Analiza błędów medycznych, zdarzeń niepożądanych oraz sytuacji niedopełnienia należytej staranności opisy i nauka na przykładach. Analiza orzeczeń sądów oraz wojewódzkich komisji ds. orzekania zdarzeń medycznych. Strona 2 z 5
Seminarium 13-16: Definicje: bezpieczeństwo pacjenta, błąd medyczny, zdarzenie niepożądane, niedopełnienie należytej staranności (rodzaje, przykłady, częstość występowania). Seminarium 17-20: Bezpieczeństwo farmakoterapii w szpitalu (szpitalna polityka antybiotykowa, szpitalna lista antybiotyków, zgłaszanie działań niepożądanych leków, błędy farmakoterapii zasady zapobiegania, rozpoznawania, monitorowania). Seminarium 21-24: Zapobieganie zakażeniom szpitalnym: zasady izolacji, rozpoznawanie, raportowanie i monitorowanie oraz zapobieganie zakażeniom szpitalnym, znaczenie badań mikrobiologicznych (skrining vs diagnostyka) dla bezpieczeństwa pacjenta i personelu. Pacjent a odpowiedzialność odszkodowawcza za zakażenie krwiopochodne. Aktualna epidemiologia zakażeń szpitalnych w Polsce i na świecie. Zasady zapobiegania zakażeniom szpitalnym. Seminarium 25-26: Wpływ czynników ludzkich na bezpieczeństwo pacjenta (tzw. model sera szwajcarskiego, sprzyjający błędom czynniki utajone (np. obciążenie pracą), czynniki sprzyjające błędom (np. środowiskowe, zespołowe, indywidualne), aktywne zaniechanie, mechanizmy obrony. Seminarium 27-28: Wykorzystanie elementów poprawy jakości do poprawy bezpieczeństwa pacjenta (procesy akredytacji i ISO). Seminarium 29-30: Zaangażowanie pacjenta w procesy diagnostyczno-terapeutyczne. 7. Sposoby weryfikacji efektów kształcenia Przedmiotowy efekt kształcenia W-1, W-2, W-3 U-1, U-2,K1 Formy prowadzonych zajęć Seminarium e- learningowe Seminarium e- learningowe Treści kształcenia S-1 S30 S1-S30 Sposoby weryfikacji efektu kształcenia Test na platformie e- learningowej 1. Przeprowadzenie ; analizy przypadku (błąd medyczny, zdarzenie niepożądane.) 2. Opracowanie karty oceny ryzyka wystąpienia zakażenia przy przyjęciu chorego do szpitala. 3. Przeprowadzenie oceny ryzyka zakażenia na wybranym przykładzie. Kryterium zaliczenia Co najmniej 60% poprawnych odpowiedzi Pozytywna ocena przeprowadzonej analizy przypadku, opracowania karty oceny ryzyka, oraz oceny ryzyka zakażenia na wybranym przykładzie. Kierunkowy efekt kształcenia - zgodny z Uchwałą Senatu C.W5, G.W 12, G.W 18 G.U2, G.U6, K1 Strona 3 z 5
8. Kryteria oceniania Forma zaliczenia przedmiotu: zaliczenie kursu e-learningowego, potwierdzone certyfikatem, który możliwy jest do uzyskania jedynie po pozytywnym zaliczeniu testu jednokrotnego wyboru, składającego się z 30 pytań oraz trzech zadań 9. Literatura ocena 2,0 (ndst) 3,0 (dost.) 3,5 (ddb) 4,0 (db) 4,5 (pdb) 5,0 (bdb) kryteria < 18 pkt. Niedostateczne opanowanie efektów kształcenia uzyskanie 18 pkt i poniżej,19-22 pkt. Spełnienie kryteriów zaliczenia w stopniu minimalnym 19 pkt.;,23-24 pkt. Spełnienie kryteriów zaliczenia w stopniu ponad minimalnym 23pkt. 25-26 pkt. Spełnienie kryteriów zaliczenia w stopniu dobrym 25 pkt. 27-28 pkt. Spełnienie kryteriów zaliczenia w stopniu ponad dobrym 27pkt 29-30 pkt. Spełnienie kryteriów zaliczenia w stopniu bardzo dobrym, wyczerpującym 29-30 pkt. Literatura obowiązkowa: 1. BEZPIECZEŃSTWO PACJENTA - Nauczanie na kierunkach medycznych, Podręcznik Światowej Organizacji Zdrowia, Patient Safety Curriculum Guide Multi-professional Edition Literatura uzupełniająca: 1. Dykowska Grażyna, Fronczak Adam, Wybrane zagadnienia z bezpieczeństwa pacjenta. Cz. 1: System ochrony zdrowia a bezpieczeństwo pacjenta WUM skrypt dla studentów tom I 2. Dykowska Grażyna, Olejniczak Dominik, Wybrane zagadnienia z bezpieczeństwa pacjenta. Cz. 2: Otoczenie w systemie ochrony zdrowia a bezpieczeństwo pacjenta WUM skrypt dla studentów tom II 10. Kalkulacja punktów ECTS Forma aktywności Wykład Liczba godzin Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim: Seminarium 30 1 Forma aktywności Przygotowanie studenta do seminarium (czytanie zalecanej literatury/ zajęcia e-learningowe) Liczba godzin Samodzielna praca studenta (przykładowe formy pracy): 20 0,5 Przygotowanie do zaliczeń 5 0,25 Inne (wykonanie pracy domowych, prezentacji) 5 0,25 11. Informacje dodatkowe Razem 60 2 Liczba punktów ECTS Liczba punktów ECTS Regulamin zajęć : 1. Zajęcia prowadzone są w formie e learningu (kurs na platformie www.e-learning.wum.edu.pl). 2. Zajęcia e-learningowe składają się z modułów, które zawierają prezentacje, artykuły z prasy medycznej w języku polskim i/lub angielskim, filmy edukacyjne. Przejście do kolejnego modułu jest możliwe po Strona 4 z 5
zaliczeniu modułów poprzednich. Warunkiem zaliczenia kursu e-learningowego jest pozytywne zaliczenie testu oraz uzyskanie pozytywnej oceny przesłanych na platformie e-learningowej zadań (trzech). 3. Po uzyskaniu minimalnej liczby punktów z testu (19/30pkt.) uzyskuje się certyfikat zaliczenia szkolenia e- learningowego. Test jest testem jednokrotnego wyboru, można do niego przystępować dwa razy (w przypadku niezaliczenia dwukrotnego testu konieczny kontakt z prowadzącym zajęcia). Certyfikat należy go wydrukować i okazać w celu uzyskania wpisu do indeksu poświadczającego zaliczenie zajęć e- learningowych. 4. Po zakończeniu fakultetu uczestnicy otrzymują dodatkowo certyfikat Polskiego Towarzystwa Medycyny Ubezpieczeniowej. Strona 5 z 5