NAJWYśSZA IZBA KONTROLI DELEGATURA w SZCZECINIE 71-420 Szczecin ul. Jacka OdrowąŜa 1 tel. (091) 423-17-76 fax (0-91) 422-45-81 LSZ-4114-00-03-09 I/09/002 Szczecin, dnia 27 maja 2009 r. tekst ujednolicony Pan Andrzej Danieluk Burmistrz Golczewa WYSTĄPIENIE POKONTROLNE NajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura w Szczecinie na podstawie art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 23 grudnia 1994 r. o NajwyŜszej Izbie Kontroli 1, zwanej dalej ustawą o NIK, skontrolowała udzielanie dotacji z budŝetu gminy zakładowi budŝetowemu i podmiotom niezaliczanym do sektora finansów publicznych w latach 2007-2008. W związku z kontrolą, której wyniki przedstawione zostały w protokole kontroli podpisanym w dniu 28 kwietnia 2009 r. i omówione na naradzie pokontrolnej w dniu 18 maja 2009 r., NajwyŜsza Izba Kontroli, stosownie do art. 60 ust. 1 ustawy o NIK, przekazuje Panu Burmistrzowi niniejsze wystąpienie pokontrolne. NajwyŜsza Izba Kontroli negatywnie ocenia wykonywanie przez Urząd zadań w zakresie objętym kontrolą w latach 2007-2008. 1. Utworzonemu w 2007 r. zakładowi budŝetowemu pn. Zakład Usług Publicznych w Golczewie (ZUP) przekazywano z budŝetu Gminy dopłaty do cen taryfowych za zbiorowe zaopatrzenie w wodę (0,34 zł/m 3 netto) w formie zakupu usług, a nie w formie dotacji przedmiotowej. W taki sposób przekazano zakładowi budŝetowemu środki finansowe łącznie na kwotę 99.469,81 zł, z tego w 2008 r. 74.678,99 zł i do 31 marca 2009 r. 24.790,82 zł. Zastosowana forma dopłacania z budŝetu Gminy do ceny wody była sprzeczna z zasadą dotowania usług świadczonych przez zakład budŝetowy, określoną w art. 174 ust. 1 w związku z art. 24 ust. 4 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych 2. Przepisy te stanowią Ŝe zakład budŝetowy moŝe otrzymywać dotacje przedmiotowe kalkulowane według stawek jed- 1 Dz.U. z 2007 r. Nr 231, poz. 1701 ze zm. 2 Dz.U. Nr 245, poz. 2104 ze zm.
- 2 - nostkowych, a kwoty i zakres dotacji przedmiotowych określa uchwała budŝetowa (na podstawie ustalonych przez Radę Gminy stawek dotacji przedmiotowych). Udzielanie dopłat do stawek jednostkowych usług świadczonych przez zakład budŝetowy z naruszeniem zasad dotowania nosi znamiona naruszenia dyscypliny finansów publicznych, o jakim mowa w art. 8 pkt 1 ustawy z dnia 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych 3. Kontrola wykazała, Ŝe mimo niewykorzystania przez ZUP w 2007 r. części dotacji inwestycyjnej nie wydał Pan Burmistrz (do dnia 20 kwietnia 2009 r.) decyzji określającej kwotę dotacji przypadającą do zwrotu i termin, od którego nalicza się odsetki, mimo obowiązku określonego w art. 146 ust. 1 w związku z art. 190 ustawy o finansach publicznych, co nosi znamiona naruszenia dyscypliny finansów publicznych, określonego w art. 8 pkt 3 ww. ustawy. W ramach kontroli finansowej ZUP przeprowadzonej w III kwartale 2008 r. Urząd wykazał, Ŝe w rozliczeniu z wykorzystania dotacji inwestycyjnej (105 tys. zł) zostały ujęte wydatki na kwotę 16.596,65 zł, które faktycznie nie zostały poniesione. W ewidencji księgowej ZUP ujęto je jako zobowiązania dotyczące zakupów inwestycyjnych. W toku kontroli stwierdzono takŝe, Ŝe Kierownik ZUP nieterminowo (19 marca 2009 r.) przedłoŝył Panu Burmistrzowi rozliczenie dotacji inwestycyjnej (200 tys. zł), wykorzystanej w 2008 r., tj. 46 dni po terminie określonym w 51 ust. 2 rozporządzenia z 29 czerwca 2006 r. sprawie gospodarki finansowej ( ) 4. Mimo obowiązku wynikającego z art. 93 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy nie zawiadomił Pan właściwego Rzecznika dyscypliny finansów publicznych o ujawnionych okolicznościach wskazujących na naruszenie dyscypliny finansów publicznych, o jakim mowa w art. 9 pkt 2 ww. ustawy. Stwierdzono równieŝ, Ŝe ZUP wykazał w sprawozdaniach budŝetowych zobowiązania wymagalne w kwotach: 49.988,95 zł na koniec 2007 r. i 1.373,75 zł na koniec 2008 r. mimo, Ŝe posiadał środki obrotowe. Stan tych środków na koniec 2007 r. wynosił 61.614,53 zł, a na koniec 2008 r. - 152.895,50 zł. Ustalono, Ŝe w 2008 r. ZUP nie dokonał wpłaty nadwyŝki środków obrotowych na rachunek budŝetu Gminy. Ponadto ze sprawozdania (Rb-30) wynika, Ŝe Kierownik ZUP dopuścił do przekroczenia w 2008 r. planu wydatków zakładu budŝetowego łącznie na kwotę 279.344,15 zł. Jak wyjaśniła Barbara Deszyńska, Skarbnik Gminy zaniechanie w ustalaniu przyczyn ww. nieprawidłowości, powstałych w zakładzie budŝetowym jest związane z postępowaniem wyjaśniającym, prowadzonym w ZUP (i rozwiązaniem umowy o pracę z głównym księgowym ZUP z dniem 1 lutego 2009 r.). 3 Dz.U. z 2005 r. Nr 14, poz. 114 ze zm. 4 jednostek budŝetowych, zakładów budŝetowych i gospodarstw pomocniczych oraz trybu postępowania przy przekształcaniu w inną formę organizacyjno-prawną (Dz.U. Nr 116, poz. 783).
- 3-2. Zgodnie z trybem określonym w art. 11 ust. 2 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności poŝytku publicznego i o wolontariacie 5 (w latach objętych kontrolą) z budŝetu Gminy przekazano dotacje na realizację zadania dotyczącego prowadzenia świetlicy socjoterapeutycznej, które zostały rozliczone w terminie określonym w umowach o udzielenie dotacji. JednakŜe, mimo obowiązku określonego w art. 17 tej ustawy pracownicy Urzędu nie przeprowadzali u beneficjenta kontroli w zakresie stanu realizacji zadania, prowadzenia dokumentacji finansowo-księgowej oraz prawidłowości wykorzystania środków publicznych otrzymanych na realizację tego zadania. Ponadto kontrola NIK wykazała, Ŝe Gmina wydatkowała na zadania związane z krzewieniem kultury fizycznej i sportu w 2007 r. łącznie 270.988,43 zł i w 2008 r. - 347.230,04 zł, z tego na sfinansowanie bezpośrednio z budŝetu Gminy - bez przeprowadzenia konkursu ofert - wydatków bieŝących związanych z funkcjonowaniem pięciu klubów sportowych: LKS Iskra, LKS Znicz, KS Zryw, LKS Baszta, UKS Golczewita, łącznie 122.300,51 zł w 2007 r. i 155.447,29 zł w 2008 r., co było naruszeniem art. 11 ust. 2 ustawy o działalności poŝytku publicznego i o wolontariacie w związku z art. 176 ustawy o finansach publicznych, które stanowią, Ŝe organy administracji publicznej mogą wspierać i powierzać w sferze zadań publicznych organizacjom pozarządowym realizację zadań własnych, po przeprowadzeniu otwartego konkursu ofert. Finansowanie bezpośrednio z budŝetu Gminy funkcjonowania klubów sportowych, które są stowarzyszeniami, nie naleŝy do zadań gminy określonych w art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 18 stycznia 1996 r. o kulturze fizycznej 6, który stanowi, Ŝe gmina tworzy warunki prawno-organizacyjne i ekonomiczne dla rozwoju kultury fizycznej. Ustalono równieŝ, Ŝe w Urzędzie zatrudniano dwóch instruktorów sportu (od 1993 r. i od 1998 r.) mimo, Ŝe takich stanowisk nie określono w regulaminie organizacyjnym Urzędu. Zgodnie z przyjętymi zakresami czynności do ich głównych obowiązków naleŝało prowadzenie treningów na rzecz klubów sportowych Baszta i Golczewita, a nie wykonywanie zadań realizowanych przez Urząd. W 2007 r. wydatkowano z budŝetu Gminy na wynagrodzenia instruktorów sportu łącznie 55.985,05 zł, a w 2008 r. - 59.709,14 zł. Kontrola wykazała ponadto, Ŝe niezgodnie z zasadami dofinansowywania kosztów funkcjonowania Policji przekazywano z budŝetu Gminy w latach 2006-2008 dotacje Powiatowi Kamieńskiemu na łączną kwotę 13.324,47 zł, przeznaczone na spłatę kredytu na zakup radiowozów dla Komendy Powiatowej Policji w Kamieniu Pomorskim. Takie działanie było niezgodne z przepisami art. 13 ust. 3, ust. 4e pkt 2, ust. 4f pkt 1 i ust. 4g pkt 2 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji 7, które stanowią, Ŝe jednostki samorządu terytorialnego mogą uczestniczyć w pokrywaniu wydatków inwestycyjnych, modernizacyjnych lub remontowych oraz kosztów 5 Dz.U. Nr 96, poz. 873 ze zm. 6 Dz.U. z 2007 r., Nr 226, poz. 1675 ze zm. 7 Dz.U. z 2007 r. Nr 43, poz. 277 ze zm.
- 4 - utrzymania i funkcjonowania jednostek organizacyjnych Policji, a takŝe zakupu niezbędnych dla ich potrzeb towarów i usług (poprzez przekazywanie dotacji na te cele). Środki finansowe uzyskane przez Policję w trybie i na warunkach określonych w art. 13 ust. 3, na podstawie umów i porozumień zawartych przez: komendantów odpowiednio wojewódzkich lub Komendanta Stołecznego Policji albo podległych im komendantów powiatowych (miejskich, rejonowych) Policji - są przychodami wojewódzkich funduszy (wchodzących w skład Funduszu Wsparcia Policji). Środki Funduszu Wsparcia Policji są przeznaczone na ww. cele, a środkami Funduszu dysponują: odpowiednio komendanci wojewódzcy lub Komendant Stołeczny Policji - w zakresie funduszy wojewódzkich. 3. Obowiązujący w Urzędzie w latach 2007-2008 zakładowy plan kont nie zawierał kont 240- Pozostałe rozrachunki i 290-Odpisy aktualizujące naleŝności, właściwych dla budŝetu Gminy oraz kont 224-Rozliczenie udzielonych dotacji budŝetowych i 290-Odpisy aktualizujące naleŝności, właściwych dla Urzędu (jako jednostki budŝetowej) pomimo, Ŝe ww. konta zostały określone w planie kont w załączniku nr 1 i nr 2 do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 lipca 2006 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont ( ) 8. Przedstawiając powyŝsze oceny i uwagi, NajwyŜsza Izba Kontroli wnioskuje o: 1. Wyegzekwowanie zwrotu przez ZUP niewykorzystanej części dotacji w kwocie 16.596,65 zł oraz odsetek naliczonych jak dla zaległości podatkowych. 2. Udzielanie z budŝetu Gminy dopłat do ceny wody zakładowi budŝetowemu jedynie w formie dotacji przedmiotowej. 3. Zawiadomienie właściwego Rzecznika dyscypliny finansów publicznych o ujawnionych przypadkach naruszenia dyscypliny finansów publicznych przez Kierownika zakładu budŝetowego. 4. Przeprowadzenie kontroli u beneficjentów, którzy otrzymali dotację na realizację zadań zleconych przez Gminę. 5. Unormowanie w regulaminu organizacyjnym Urzędu zatrudniania instruktorów sportu. 6. Dofinansowywanie klubów sportowych, w związku z realizowanymi przez nie zadaniami własnym gminy, po przeprowadzeniu konkursu ofert. 7. Zaktualizowanie Zakładowego Planu Kont dla budŝetu Gminy i Urzędu. NajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura w Szczecinie, na podstawie art. 62 ust. 1 ustawy o NIK, oczekuje przedstawienia przez Pana Burmistrza - w terminie 30 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego - informacji o sposobie wykorzystania uwag i wykonania 8 dla budŝetu państwa, budŝetów jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych jednostek sektora finansów publicznych. (Dz.U. Nr 142, poz. 1020 ze zm).
- 5 - wniosków, bądź o działaniach podjętych w celu ich realizacji lub przyczynach niepodjęcia takich działań. Zgodnie z treścią art. 61 ust. 1 ustawy o NIK, w terminie 7 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego, przysługuje Panu Burmistrzowi prawo zgłoszenia na piśmie, do Dyrektora Delegatury NIK w Szczecinie, umotywowanych zastrzeŝeń w sprawie ocen, uwag i wniosków zawartych w tym wystąpieniu. W razie zgłoszenia zastrzeŝeń, zgodnie z art. 62 ust. 2 ustawy o NIK, termin nadesłania informacji, o którym wyŝej mowa, liczy się od dnia otrzymania ostatecznej uchwały właściwej komisji NIK.