Olsztyn grudzień 2013 Dotyczy projektu budowlanego branży elektrycznej WYMIANY INSTALACJI ELEKTRYCZNEJ W BUDYNKU D2F ZESPOŁU OBIEKTÓWNARODOWEGO BANKU POLSKIEGO ODDZIAŁU OKRĘGOWEGO W OLSZTYNIE 10-919 Olsztyn AL. MARSZAŁKA PIŁSUDSKIEGO 11/17 Oświadczenie projektanta Zgodnie z art. 20 punkt 4 prawa budowlanego oświadczam, że projekt budowlany WYMIANY INSTALACJI ELEKTRYCZNEJ W BUDYNKU D2F ZESPOŁU OBIEKTÓWNARODOWEGO BANKU POLSKIEGO ODDZIAŁU OKRĘGOWEGO W OLSZTYNIE 10-919 Olsztyn AL. MARSZAŁKA PIŁSUDSKIEGO 11/17 został sporządzony zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz zasadami wiedzy technicznej. Strona 1 z 53
1. Wstęp 3 1.1 Podstawa opracowania 3 1.2 Zakres opracowania 3 1.3 Normy i przepisy 4 2. Część techniczna 4 2.1 Charakterystyka budynku i stan istniejący 4 2.2 Zakres prac objętych wymianą instalacji elektrycznej 7 i roboty budowlane wykończeniowe 2.3 Określenie parametrów mocowych 7 2.4 Obliczenia skuteczności ochrony przeciwporażeniowej 7 2.5 Obliczenia natężenia oświetlenia 9 2.6 Połączenia wyrównawcze 9 2.7 Ochrona przeciwprzepięciowa 10 2.8 Ochrona przeciwpożarowa 10 2.9 Uziemienie 10 2.10 Instalacja oświetleniowa 11 2.11 Instalacja gniazd wtykowych 11 2.12 Instalacja tablic rozdzielczych 11 2.13 Instalacja piorunochronna 11 2.14 Przedmiar robót i zestawienie osprzętu elektroinstalacyjnego 12-22 2.16 Specyfikacje techniczne 23-51 2.17 Próby i pomiary końcowe i dokumentacja powykonawcza 51 3. Uwagi końcowe 51 4. Część graficzna 52 4.1 Rzut parteru bryła D2F-Plan rozmieszczenia gniazd E-1 4.2 Rzut parteru bryła D2F-Plan rozmieszczenia opraw E-2 4.3 Rzut parteru bryła D2F-Schemat blokowy instalacji E-3 4.4 Rzut parteru bryła D2F-Schemat tablicy T1 E-4 4.5 Rzut parteru bryła D2F-Schemat tablicy T2 E-5 4.6 Rzut parteru bryła D2F-Schemat tablicy T3 E-6 5. Załączniki 5.1 Uprawnienia budowlane- Runiewicz Tadeusz 5.2 Izba budowlana- Runiewicz Tadeusz 5.3 Uprawnienia budowlane- Cezary Matuszewicz 5.4 Izba budowlana- Cezary Matuszewicz 5.5 Uprawnienia SEP-D Andrzej Farańczuk 5.6 Uprawnienia SEP-E Andrzej Farańczuk 5.7 Certyfikaty i karty katalogowe opraw oświetleniowych Strona 2 z 53
1. W S T Ę P 1.1 PODSTAWA OPRACOWANIA Niniejszy projekt opracowano na podstawie zlecenia inwestora. Niniejsze opracowanie obejmuje swym zakresem projekt wymiany instalacji elektrycznych wewnętrznych dla prawidłowej eksploatacji budynku D2F zespołu budynków Narodowego Banku Polskiego Oddział Okręgowy w Olsztynie w przedmiotowym zakresie. Projekt Budowlany opracowano zgodnie z ustawą z dnia 7 lipca 1994 roku PRAWO BUDOWLANE (z późniejszymi zmianami) oraz z Rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 3 listopada 1998 rok, w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego. DANE DO OPRACOWANIA PROJEKTU Zlecenie, wizja lokalna i inwentaryzacja instalacji do celów projektowych, inwentaryzacja architektoniczna, uzgodnienia, obowiązujące przepisy PBUE oraz normy PN/E, 1.2 ZAKRES OPRACOWANIA W zakres niniejszego opracowania wchodzi: Projekt linii zasilających tablice rozdzielcze. Projekt instalacji elektrycznych gniazd odbiorczych Projekt rozmieszczenia elementów oświetlenia podstawowego, Projekt rozmieszczenia elementów oświetlenia awaryjnego. Tablica rozdzielcze lokalne TE-1, TE-2, TE-3, Wyłącznik pożarowy. Ochrona przetężeniowa, Ochrona przeciwporażeniowa, Ochrona przepięciowa. Ochrona przeciwpożarowa, Układ lokalnego opomiarowania rozliczeniowego, Próby i pomiary, Rysunki techniczne. Strona 3 z 53
1.3 NORMY I PRZEPISY Projekt opracowano przy uwzględnieniu wymagań wszystkich obowiązujących norm i przepisów, a w szczególności: Prawo Budowlane Ustawa z dnia 07-07-1994 r. (Dz. Ust. Nr 89, poz. 414) Przepisy budowy urządzeń elektroenergetycznych Warszawa 1997, Norma PN-76/E-05125 Elektroenergetyczne i sygnalizacyjne linie kablowe, Norma PN-71/E-02034 Oświetlenie elektryczne terenów przemysłowych, Norma PN-92/E-08106 Stopnie ochrony zapewniane przez obudowy, Norma PN-IEC 60364 Ochrona zapewniająca bezpieczeństwo. Ochrona przeciwporażeniowa, Norma PN-IEC 60364-5-523 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych Dobór kabli i przewodów, Rozporządzenie Ministra Przemysłu z dnia 08-10-1990 r. (Dz. Ust. Nr 81) w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać urządzenia elektroenergetyczne w zakresie ochrony przeciwporażeniowej, 2. CZĘŚĆ TECHNICZNA 2.1 CHARAKTERYSTYKA BUDYNKU I STAN ISTNIEJĄCY Obiekt objęty opracowaniem jest budynkiem kompleksu budynków Narodowego Banku Polskiego Oddział Okręgowy w Olsztynie Al. Piłsudskiego 11/17. Aktualnie w pomieszczeniach objętych projektem istnieje instalacja elektryczna w układzie TN-C. Obwody odbiorcze wykonane są przewodami dwużyłowymi aluminiowymi. Pomieszczenia zasilane są z lokalnych tablic piętrowych zasilanych z rozdzielni niskiego napięcia kompleksu budynków. Stan istniejący opisany został w dokumentacji inwentaryzacyjnej. Celem dokumentacji jest doprowadzenie instalacji elektrycznej do aktualnych potrzeb użytkowych, warunków bezpieczeństwa i aktualnych norm. Stan istniejący obiektu przedstawiono na poniższych fotografiach : fot. nr 1 wejście główne do budynku z istniejącym oświetleniem zewnętrznym fot. nr 2 oświetlenie zewnętrzne Strona 4 z 53
fot. nr 3 -klatka schodowa za wejściem głównym do budynku (wykończenie ścian płytą granitową, oświetlenie rastrowe w suficie podwieszanym) fot. nr 4 przejście łączące korytarz główny do SM i TVP fot. nr 5 - stanowisko monitoringu na korytarzu SM fot. nr 6 przykładowe wykończenie na ścianie korytrza w SM fot. nr 7 -korytarz główny Straży Miejskiej (SM) fot. nr 8 - korytarz SM przy wc dam. i męskim Strona 5 z 53
fot. nr 9 przykładowe pomieszczenie biurowe w SM z lokalizacją gniazd wtyczkowych na ścianach (widok odbojnicy z płyty meblowej) fot. nr 10 odbojnica z płyty meblowej na ścianie w pomieszczeniu biurowym SM fot. nr 11 odbojnica z płyty meblowej na ścianie w pomieszczeniu biurowym SM z widokiem osadzenia gniazda wtyczkowego fot. nr 12 lokalizacja tablicy energetycznej na klatce schodowej prowadzącej do rozdzielni TG fot. nr 13 widok tablicy rozdzielczej zasilającej pomieszczenia byłego ambulatorium ( do likwidacji) Strona 6 z 53
2.2 ZAKRES PRAC OBJĘTYCH WYMIANĄ INSTALACJI ELEKTRYCZNEJ I ROBOTY BUDOWLANE WYKOŃCZENIOWE Niniejsze opracowanie obejmuje : 1. wykonanie prac demontażowych- oprawy oświetleniowe, gniazd, puszek, łączników, odgałęźników, przewodów zasilających oprawy i gniazda wtyczkowe, rozdzielnicy TE-1, TE-2, TE-3 i rozdzielnicy na klatce schodowej zasilającej pomieszczenia byłego ambulatorium, 2. wywóz i przekazanie do utylizacji: a. gruzu z rozbiórki, b. materiałów pochodzących z demontażu tj.: gniazda wtyczkowe, oprawy oświetleniowe, tablice rozdzielcze, przewody, c. materiałów do specjalnej utylizacji - świetlówki 3. przebudowę linii zasilających, 4. wykonanie magistralnych trasy kablowych, 5. wykonanie elektrycznych robót instalacyjnych (trasy, korytka instalacyjne w pomieszczeniach- wykonanie w pomieszczeniach korytek i instalacyjnych 50x20 dla oprzewodowania gniazd i 30x20 dla oprzewodowania obwodów oświetleniowych), 6. wykonanie i montaż rozdzielnic elektrycznych, 7. wykonanie wyłącznika p.poż., 8. ułożenie kabli i przewodów, 9. montaż osprzętu instalacyjnego, 10. montaż opraw oświetlenia ogólnego, awaryjnego oraz ewakuacyjnego, 11. wykonanie instalacji połączeń wyrównawczych, 12. wykonanie pomiarów elektrycznych i dokumentacji powykonawczej, 13. wykonanie naprawy tynku ścian i sufitów oraz dwukrotne malowanie wszystkich pomieszczeń po robotach instalacyjnych, 14. naprawa i uzupełnienie ubytków w drewnianych odbojnicach ściennych po demontażu gniazd wtyczkowych w pomieszczeniach. 2.3 OKREŚLENIE PARAMETRÓW MOCOWYCH Dla obiektu objętego opracowaniem przyjęto następujące parametry mocowe: TE 1 9,5kW TE 2-5.4kW TE 3-8kW 2.4 OBLICZENIA SKUTECZNOŚCI OCHRONY PRZECIWPORAŻENIOWEJ Obliczenia skuteczności przeciwporażeniowej wykonano zgodnie z Polską Normą PN-IEC60364-4-41/02.2000. Obliczenia szczegółowe zawarto w egzemplarzu archiwalnym. Przy obliczeniach wykorzystano program komputerowy PretQ. - Koordynacja pomiędzy przewodami i urządzeniami zabezpieczającymi. - Charakterystyka prądowa działania urządzenia zabezpieczającego przewody przed przeciążeniem powinna spełniać następujące warunki: 1) JB JN JZ Strona 7 z 53
2) J2 1,45 x JZ Linia zasilająca tablicę TE-1 i TE-2 Ps 14900 J s 23, 5A 3 U cos 1.73 400 0,915 W których: JB - prąd obliczeniowy w obwodzie elektrycznym. JB = JS = 35 A JZ - obciążalność długotrwała prądowa przewodów pomiędzy rozdzielnią główną a tablicą TE1+TE2. 4LY 50 mm2+25mm2 Warunki obciążalności są zachowanie. Linia zasilająca tablicę TE-02 Ps 5400 J s 8, 73A 3 U cos 1.73 400 0,915 W których: JB - prąd obliczeniowy w obwodzie elektrycznym. JB = JS = 16 A JZ - obciążalność długotrwała prądowa przewodów pomiędzy tablicą piętrową a tablicą główną oddziałową. YDY 5x4 mm2 Warunki obciążalności są zachowanie. Linia zasilająca tablicę TE-03 Ps 2630 J s 4, 15A 3 U cos 1.73 400 0,915 w których: JB - prąd obliczeniowy w obwodzie elektrycznym. JB = JS = 16 A JZ - obciążalność długotrwała prądowa przewodów pomiędzy tablicą piętrową a tablicą główną oddziałową. YDY 5x4 mm2 Warunki obciążalności są zachowanie. Dla układu sieciowego TN-S dobrane zabezpieczenia powinny spełniać warunek samoczynnego szybkiego wyłączania Zs x Ja Uo Zs impedancja pętli zwarcia Ja - prąd powodujący samoczynne zadziałanie urządzenia wyłączającego w określonych normą czasie (prąd przetężeniowy lub różnicowy). Uo napięcie znamionowe względem ziemi. Mierzona impedancja pętli zwarciowej w gniazdach zasilających odbiorniki dla obwodów zabezpieczonych wyłącznikiem instalacyjnym B10A powinna spełniać warunek: Z S 230 4, 5 10 6 Strona 8 z 53
Dla obwodów zabezpieczonych wyłącznikiem instalacyjnym nadprądowym B16A powinna spełniać warunek: Z S 230 2, 5 16 875 Dla obwodów zabezpieczonych wyłącznikiem instalacyjnym nadprądowym B6A powinna spełniać warunek: Z S 220 7, 5 6 33 Przy zachowaniu powyższych zależności dla poszczególnych obwodów zabezpieczonych wyłącznikami nadprądowymi spełniony będzie warunek szybkiego wyłączania. Ochrona przeciwporażeniowa dla układu TN-S projektowanego obiektu samoczynne szybkie wyłączanie jest skuteczne, a warunki napięciowe, spadki napięć są zachowane (mniejsze od dopuszczalnych). 2.5. OBLICZENIA NATĘŻENIA OŚWIETLENIA. Przyjęte średnie wymagane natężenia oświetlenia wg normy PN-EN12464-1: Rodzaj pomieszczenia Min. natężenie oświetlenia [Lx] Pole pracy/płaszczyzna robocza pom. biurowe 500 (ośw. podst.) 0,85m korytarze 100 (ośw. podst.)/1( poz. podłogi ośw.aw) pom. pomocnicze 200 (ośw. podst.) poz. podłogi pom. magazynowe 100 (ośw. podst.) poz. podłogi drogi ewakuacji 1 (ośw. aw.) poz. podłogi 2.6 POŁĄCZENIA WYRÓWNAWCZE. W łazienkach wykonać lokalne połączenia wyrównawcze wszystkich metalowych rur elementów przewodzących ( ciepła i zimna woda, instalacja co - grzejniki, metalowe wanny itp. DY 4mm 2 ). Oporność uziomu powinna być mniejsza od R 10 dla zapewnienia skuteczności ochrony przepięciowej. 2.7 OCHRONA PRZECIWPRZEPIĘCIOWA Jako ochronę przeciwprzepięciową dla projektowanego obiektu zastosowano ochronniki przeciwprzepięciowe zainstalowane w rozdzielni głównej I i II stopnia (klasa B + C). W poszczególnych tablicach rozdzielczych projektuje się ochronniki II stopnia. Strona 9 z 53
Rozwiązanie takie zapewnia kompleksową ochronę przeciwprzepięciową polegającą na zabezpieczeniu budynku przed skutkami działania prądu piorunowego podczas bezpośredniego wyładowania atmosferycznego w budynek oraz przed przepięciami pośrednimi atmosferycznymi ( fala uderzeniowa ) i łączeniowymi. Jest to układ dwustopniowy ochrony przeciwprzepięciowej realizowany za pomocą Ogranicznika przepięć Kombi I+II (B+C) firmy Moeller wg schematu ideowego. Zastosowane dwa stopnie ochrony pozwalają obniżyć napięcie udarowe do poziomu wymagalnego przez Polską Normę 1,5 kv i warunków technicznych Prawa Budowlanego w zakresie instalacji elektrycznych w budynkach. 2.8 OCHRONA PRZECIWPOŻAROWA Ochrona przeciwpożarowa dla instalacji elektrycznej i osprzętu realizowana jest przez: właściwe dobranie typów przewodów o izolacji roboczej podstawowej, oraz przekroju przewodów obwodów odbiorczych i przewodów linii zasilających zastosowanie wyłącznika różnicowoprądowego, o prądzie zadziałania nie większym niż 500mA wyłącznik główny przeciwpożarowy sterowany przyciskiem, umieszczonym w holu głównym przy wejściu na parterze modernizowanej bryły budynku jest poza zakresem niniejszego opracowania. Podstawową ochronę przed dotykiem bezpośrednim stanowi ochrona podstawowa przez zastosowanie właściwej izolacji przewodów części czynnych oraz ochronę przed dotykiem pośrednim. Ochronę dodatkową zapewnia zastosowanie szybkiego samoczynnego wyłączania zasilania za pomocą wyłączników instalacyjnych nadprądowych, wyłączników ochronnych przeciwporażeniowych różnicowo - prądowych. System ochrony przeciwporażeniowej w obiekcie zaprojektowano zgodnie z zaleceniami podanymi w Rozporządzeniu Ministra Przemysłu z dnia 8-10-1990 r. Dz. Ust. nr 81 poz. 473 oraz normą PN-IEC 60364. Istniejąca sieć pracuje w układzie TN-C. Dla zapewnienia dostatecznie skutecznej ochrony przeciwporażeniowej zostanie zastosowane szybkie wyłączenie w obwodach zasilania tablicy rozdzielczej na paterze modernizowanego skrzydła zasilającej wewnętrzne linie zasilające tablice piętrowe.w rozdzielni głównej(niski parter) zainstalować należy podstawy bezpiecznikowe typu Tytan Z-SLS/CEK 16/3 DO GgGL16A. W rozdzielniach piętrowych budynku zainstalowane zostaną wyłączniki główne dla wszystkich obwodów. Po stronie całej instalacji projektowana jest sieć typu TN-S. Poszczególne obwody odbiorcze dodatkowo wyposażono w wyłączniki różnicowo prądowe. 2.9 UZIEMIENIE Uziemieniu podlega szyna ochronna PE w projektowanych urządzeniach rozdzielczych oraz wszystkie przewody PE w instalacjach wewnętrznych. Uziemienie stanowić będzie bednarka stalowa ocynkowana FeZn 25 x 4 mm ułożona w ziemi równolegle z kablem zasilającym oświetlenie parkowe. Projektowany uziom należy połączyć z istniejącą siecią uziemień. Wymagana rezystancja uziemienia: dla ochrony przepięciowej R 10, Strona 10 z 53
2.10 INSTALACJE OŚWIETLENIOWE Rozmieszczenie punktów świetlnych zostało wykonane w oparciu o projekt architektoniczny. W korytarzach należy zachować wielopunktowe punkty sterowania oświetleniem. Rozmieszczenie elementów instalacyjnych przedstawiono na planach E-1,E2 i E-3. Obwody oświetlenia zewnętrznego należy wysterować zegarem astronomicznym z możliwością zachowania wymuszonego sterowania ręcznego. Instalacje oświetleniową wykonać przewodami typ: YDYp 3x1,5 mm 2, 4x1,5 mm 2 p/t z osprzętem p/t wyłączniki instalacji oświetleniowej instalować na wysokości 1,2-1,4 m od podłogi posadzki z uwzględnieniem projektu aranżacji pomieszczeń. Oprawy oświetleniowe w klatce schodowej, łazienkach, stosować oprawy o stopniu ochrony IP-54 (IP-44). 2.11 INSTALACJE GNIAZD WTYKOWYCH Instalacje gniazd wtykowych wykonać przewodem YDY o przekrojach wg schematu ideowego. Instalację wykonywać nadtynkowo. Gniazda wtykowe instalować wg projektu architektury wnętrz. Zasady ogólne wysokości montażu gniazd: - 0,25-0,3 m od podłogi - posadzki - w pokojach. - 1,80-1,20 m od podłogi - posadzki - w aneksach kuchennych pom. socjalnych - 1,5 m od podłogi - posadzki - gniazdo przy lustrze w łazience. W wc stosować osprzęt szczelny o stopniu ochrony IP-54 (IP-44). Zasilanie zainstalowanych gniazd elektrycznych w pomieszczeniach socjalnych i aneksach kuchennych - wykonać przewodami kabelkowymi typ: YDYp (YDY) 3x2,5mm 2 i zakończyć puszka n/t EP-LUX 5x2,5mm. 2.12 INSTALACJA TABLIC ROZDZIELCZYCH Tablice rozdzielcze instalować wg schematu ideowego instalacji. Tablice TE-1, TE-2 wyposażyć w wyłącznik główny, ochronnik przepięciowy II stopnia, lampki sygnalizacyjne oraz pozostałe aparaty elektryczne zgodnie ze schematem. Tablicę TE-3 w całości przenieść spod sufitu na wysokość zgodną z warunkami technicznymi. 2.13 INSTALACJA PIORUNOCHRONNA Dla przedmiotowego obiektu nie projektuje się modernizacji instalacji piorunochronnej Strona 11 z 53
2.14 PRZEDMIAR ROBÓT I ZESTAWIENIE OSPRZĘTU ELEKTROINSTALACYJNEGO PRZEDMIAR ROBÓT Strona 12 z 53
Strona 13 z 53
Strona 14 z 53
Strona 15 z 53
Strona 16 z 53
Strona 17 z 53
Strona 18 z 53
ZESTAWIENIE OSPRZĘTU ELEKTROINSTALACYJNEGO I MATERIAŁÓW BUDOWLANYCH Strona 19 z 53
Strona 20 z 53
Strona 21 z 53
Strona 22 z 53
2.16 SPECYFIKACJE TECHNICZNE Strona 23 z 53
Strona 24 z 53
Strona 25 z 53
Strona 26 z 53
Strona 27 z 53
Strona 28 z 53
Strona 29 z 53
Strona 30 z 53
Strona 31 z 53
Strona 32 z 53
Strona 33 z 53
Strona 34 z 53
Strona 35 z 53
Strona 36 z 53
Strona 37 z 53
Strona 38 z 53
Strona 39 z 53
Strona 40 z 53
Strona 41 z 53
Strona 42 z 53
Strona 43 z 53
Strona 44 z 53
Strona 45 z 53
Strona 46 z 53
Strona 47 z 53
Strona 48 z 53
Strona 49 z 53
Strona 50 z 53
2.17 PRÓBY I POMARY KOŃCOWE I DOKUMENTACJA POWYKONAWCZA Po wykonaniu instalacji elektrycznych w obiekcie należy wykonać: Oględziny wszystkich elementów instalacji elektrycznej. Pomiary rezystancji izolacji. Pomiary rezystancji uziemienia. Pomiary skuteczności zastosowanej ochrony przeciwporażeniowej. Pomiary ciągłości obwodów. Pomiary prądu i czasu zadziałania zastosowanych wyłączników różnicowoprądowych, oraz prawidłowości przycisku testowego. Dokumentację powykonawczą 3 UWAGI KOŃCOWE, 1. Całość robót elektrycznych należy wykonać zgodnie z : projektem, specyfikacjami technicznymi, obowiązującymi przepisami PBUE, BHP normami PN/E Wszystkie prace winna wykonać osoba lub przedsiębiorstwo posiadające odpowiednie uprawnienia i kwalifikacje do prowadzenia robót w zakresie elektrycznym. Strona 51 z 53
2. Wszystkie stosowane urządzenia elektryczne powinny posiadać świadectwa dopuszczenia do stosowania (atesty). 3. Wszelkie zmiany i odstępstwa od niniejszego projektu w trakcie wykonawstwa, należy uzgodnić z Inwestorem, Kierownikiem Budowy robót elektrycznych. Zmiany i odstępstwa od projektu powinny być odnotowane w protokole stanowiącym załącznik do dokumentacji powykonawczej. 4 CZĘŚĆ GRAFICZNA, 4.1 Rzut parteru bryła F Plan rozmieszczenia gniazd E-1 4.2 Rzut parteru bryła F Plan rozmieszczenia opraw E-2 4.3 Rzut parteru bryła F Schemat blokowy instalacji E-3 4.4 Rzut parteru bryła F Schemat tablicy T1 E-4 4.5 Rzut parteru bryła F Schemat tablicy T2 E-5 5 ZAŁĄCZNIKI 5.1 Uprawnienia budowlane Runiewicz Tadeusz 5.2 Izba Budowlana Runiewicz Tadeusz 5.3 Uprawnienia budowlane Cezary Matuszewicz 5.4 Izba Budowlana Cezary Matuszewicz 5.5 Uprawnienia SEP D Andrzej Farańczuk 5.6 Uprawnienia SEP E Andrzej Farańczuk 5.7 Certyfikaty i karty katalogowe opraw oświetleniowych Autorzy opracowania Strona 52 z 53