Pani Danuta Kopyczok Dyrektor Zespołu Szkół Techniczno-Usługowych w Siemianowicach Śląskich WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Na podstawie art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 23 grudnia 1994 r. o NajwyŜszej Izbie Kontroli 1, zwanej dalej ustawą o NIK, Delegatura NajwyŜszej Izby Kontroli w Katowicach przeprowadziła kontrolę w Zespole Szkół Techniczno Usługowych w Siemianowicach Śląskich, zwanym dalej Szkołą lub ZSTU, w zakresie przeciwdziałania zjawiskom patologii w latach szkolnych 2005/2006 i 2006/2007. W związku z kontrolą, której wyniki przedstawione zostały w protokole kontroli, podpisanym w dniu 14 grudnia 2007 r., NajwyŜsza Izba Kontroli, na podstawie art. 60 ustawy o NIK, przekazuje Pani Dyrektor niniejsze wystąpienie pokontrolne. NajwyŜsza Izba Kontroli ocenia pozytywnie działalność Szkoły w zakresie spraw objętych kontrolą, pomimo stwierdzonych nieprawidłowości. 1 Dz. U. z 2001 r. Nr 85, poz. 937 ze zm.
2 PowyŜszą ocenę uzasadniają następujące ustalenia kontroli: 1. W Statucie Szkoły zostały zawarte wszystkie elementy wymagane przepisami rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół 2. 2. Szkoła podjęła działania w celu rozpoznania problemów i zagroŝeń związanych z uzaleŝnieniami, które polegały m.in. na prowadzeniu przez pedagoga szkolnego systematycznych rozmów z uczniami, ich rodzicami oraz z wychowawcami klas na temat sytuacji wychowawczej i rodzinnej uczniów. 3. Szkoła monitorowała realizację zagadnień wychowawczo zapobiegawczych w ramach sprawowanego nadzoru pedagogicznego. Plany nadzoru pedagogicznego na lata szkolne 2005/2006 i 2006/2007 uwzględniały zagadnienia związane z problematyką przeciwdziałania patologicznym zachowaniom młodzieŝy. W latach tych, w ramach sprawowanego przez Dyrektora Szkoły nadzoru pedagogicznego, przeprowadzono wewnętrzne mierzenie jakości pracy ZSTU i sporządzono z niego raporty. 4. Na terenie Szkoły działał, złoŝony z 4 kamer, system monitoringu wizyjnego. 5. W Szkole opracowano program wychowawczy, którego cele wynikały z rozpoznanych problemów i moŝliwości Szkoły. 6. Szkoła współpracowała z rodzicami uczniów zagroŝonych uzaleŝnieniem, poprzez informowanie ich w trakcie indywidualnych rozmów o przypadkach palenia papierosów przez uczniów, próbie wniesienia alkoholu na teren Szkoły i zaŝyciu narkotyku przez dwie uczennice. 7. Szkoła prowadziła działalność informacyjną o skutkach uzaleŝnień od narkotyków, tytoniu oraz alkoholu, poprzez: wdroŝenie Programu Edukacji Zdrowotnej w ramach projektu Śląska Sieć Szkół Promujących Zdrowie, realizację Programu profilaktyczno wychowawczego, finansowanego z budŝetu Miasta Siemianowice Śląskie, organizowanie prelekcji dla uczniów, podejmowanie tematyki związanej z uzaleŝnieniami na godzinach wychowawczych, umoŝliwienie uczniom obejrzenia w kinie filmu o tematyce związanej z narkomanią, zapewnienie dostępu w bibliotece szkolnej do materiałów ksiąŝkowych i artykułów z czasopism o powyŝszej tematyce. 2 Dz. U. nr 61, poz. 624 ze zm.
3 8. W okresie objętym kontrolą, w Szkole wystąpił jeden przypadek związany z zaŝyciem narkotyków przez dwie uczennice. Po jego ujawnieniu Szkoła podjęła działania interwencyjne, zgodnie z Procedurami postępowania nauczycieli i metodami współpracy szkół z policją w sytuacjach zagroŝenia dzieci i młodzieŝy przestępczością, narkomanią, alkoholizmem, prostytucją. 9. Szkoła posiada strategię działań wychowawczych i zapobiegawczych oraz interwencyjnych wobec młodzieŝy zagroŝonej uzaleŝnieniem. Jej realizacja polegała m.in. na opracowaniu i wdroŝeniu Procedury postępowania nauczycieli w sytuacjach zagroŝenia, niepokojących sygnałów w zachowaniu ucznia, natomiast współpraca z rodzicami oparta była o obowiązujące w Szkole Wewnątrzszkolne zasady współpracy z rodzicami. 10. Szkolenia kadry pedagogicznej ZSTU obejmowały zagadnienia dotyczące zapobiegania zjawiskom patologii wśród młodzieŝy. 11. Oprócz rodziców, Szkoła współpracowała w zakresie rozpoznawania i przeciwdziałania zjawiskom patologii wśród młodzieŝy równieŝ z placówkami powołanymi instytucjonalnie do tych celów na terenie Siemianowic Śląskich, takimi jak Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna, Śląskie Stowarzyszenie Pomocy Ofiarom Przestępstw, StraŜ Miejska, Komenda Miejska Policji, Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej i Sąd Rejonowy oraz z Ośrodkiem Terapii UzaleŜnienia od Alkoholu i WspółuzaleŜnienia w Katowicach i Ośrodkiem Promocji Rodziny w Chorzowie. 12. W Szkole opracowano i realizowano Szkolny program profilaktyki, a takŝe wdroŝono Program Zapobiegania Niedostosowaniu Społecznemu i Przestępczości wśród dzieci i młodzieŝy. 13. Działalność Szkoły w zakresie udzielania pomocy psychologiczno pedagogicznej była zgodna z przepisami rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 7 stycznia 2003 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach 3. Jednocześnie NajwyŜsza Izba Kontroli stwierdziła następujące nieprawidłowości: 1. W ramach zajęć z technologii gastronomicznej w Szkole były przyrządzane potrawy z dodatkiem alkoholu, którego zuŝycie nie było ewidencjonowane. 3 Dz. U. nr 11 poz. 114
4 2. W trzech szkolnych pracowniach komputerowych uczniowie posiadali dostęp do Internetu 4, jednakŝe system zabezpieczający przed dostępem uczniów do stron o treściach pornograficznych i innych naruszających normy obyczajowe zainstalowany był tylko w jednej z tych pracowni, tj. pracowni komputerowej, przy czym na jednym ze stanowisk nie funkcjonował. W trakcie postępowania kontrolnego NIK Szkoła nabyła oprogramowanie Opiekun NET, które zostało zainstalowane w pozostałych pracowniach i zabezpieczyło dostęp do ww. stron, natomiast na stanowisku, na którym nie działał program Opiekun ucznia, zostały wykonane stosowne naprawy. 3. Pomimo podejmowanych przez Szkołę działań, na jej terenie nadal występują problemy z paleniem przez uczniów papierosów oraz uŝywaniem przez nich wulgarnego słownictwa. 4. Pomimo podejmowanych przez Szkołę działań mających na celu eliminację wśród uczniów zachowań agresywnych, w okresie objętym kontrolą w Szkole ujawnione zostały przez nauczycieli trzy tego typu przypadki. 5. Przeprowadzone wśród 317 uczniów Szkoły badania ankietowe wykazały, Ŝe na terenie Szkoły zdarzają się przypadki spoŝywania alkoholu. Potwierdziły to równieŝ badania przeprowadzone ponownie na wniosek Dyrektora Szkoły. NajwyŜsza Izba Kontroli zwraca uwagę na konieczność właściwego rozpoznania tego zjawiska szczególnie, Ŝe w całym kontrolowanym okresie zatrudnienie w Szkole nauczyciele nie ujawnili tego typu przypadków. Przedstawiając powyŝsze oceny i uwagi, NajwyŜsza Izba Kontroli wnosi o: 1. WzmoŜenie kontroli w celu stwierdzenia, czy uczniowie spoŝywają alkohol na terenie Szkoły, a w razie potwierdzenia wyników przeprowadzonych ankiet, podjęcie działań w celu wyeliminowania tego zjawiska. 2. Ewidencjonowanie stanu zuŝycia alkoholu, wykorzystywanego w Szkole do zajęć z technologii gastronomicznej. 3. Podjęcie skutecznych działań w celu wyeliminowania na terenie Szkoły palenia papierosów i posługiwania się wulgarnym słownictwem przez uczniów oraz zachowań agresywnych wobec kolegów. 4 Pracownia komputerowa 8 stanowisk, pracownia technik biurowych 15 stanowisk, pracownia multimedialna 8 stanowisk.
5 NajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura w Katowicach, na podstawie art. 62 ust. 1 ustawy o NIK, oczekuje przedstawienia przez Panią Dyrektor, w terminie 14 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego, informacji o sposobie wykorzystania uwag i wykonania wniosków bądź o działaniach podjętych w celu realizacji wniosków lub przyczyn niepodjęcia takich działań. Zgodnie z treścią art. 61 ust. 1 ustawy o NIK, w terminie 7 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego, przysługuje Pani prawo zgłoszenia na piśmie do Dyrektora Delegatury NIK w Katowicach zastrzeŝeń w sprawie ocen, uwag i wniosków zawartych w tym wystąpieniu. W razie zgłoszenia zastrzeŝeń, zgodnie z art. 62 ust. 2 ustawy o NIK, termin nadesłania informacji, o którym mowa wyŝej, liczy się od dnia otrzymania ostatecznej uchwały właściwej komisji NIK.