Fizjoterapii w przebiegu leczenia wybranych nowotworów

Podobne dokumenty
Kliniczne podstawy fizjoterapii w wybranych nowotworach

TOPOGRAFIA JAMY BRZUSZNEJ FIZJOTERAPIA PO OPERACJACH JAMY BRZUSZNEJ DOSTĘPY DO OPERACJI JAMY BRZUSZNEJ

CZĘŚĆ SZCZEGÓŁOWA NAJCZĘSTSZE NOWOTWORY OBJAWY, ROZPOZNAWANIE I LECZENIE

WCZESNE OBJAWY CHOROBY NOWOTWOROWEJ U DZIECI

Przerzut raka żołądka do migdałka podniebiennego

Ośrodki medyczne wykonujące procedury diagnostyczno-terapeutyczne powinny mieć następujące możliwości:

ZBYT PÓŹNE WYKRYWANIE RAKA NERKI ROLA LEKARZA PIERWSZEGO KONTAKTU

Wytyczne postępowania dla lekarzy POZ i lekarzy medycyny pracy w zakresie raka nerki, pęcherza moczowego i prostaty 2011

Lp. Zakres świadczonych usług i procedur Uwagi

Podstawy diagnostyki onkologicznej. Podstawy diagnostyki onkologicznej. Marcin Stępie. pień

Europejski Tydzień Walki z Rakiem

Nowotwory złośliwe skóry. Katedra Onkologii AM w Poznaniu

Leczenie skojarzone w onkologii. Joanna Streb, Oddział Kliniczny Onkologii Szpitala Uniwersyteckiego

Spis treści. 1. Rehabilitacja w chirurgii zagadnienia ogólne Marek Woźniewski, Jerzy Kołodziej, Maciej Mraz

Dr n. med. Anna Prokop-Staszecka Dyrektor Krakowskiego Szpitala Specjalistycznego im. Jana Pawła II

SpiS TreśCi chirurgia narządowa 51. nowotwory układu pokarmowego VII

Dr hab. n. med. Janusz Skowronek

Epidemiologia. Czynniki ryzyka. Predyspozycje genetyczne. Polipy gruczołowe. Predyspozycje genetyczne. Rak jelita grubego. Zachorowalność w 2003 roku:

Zaawansowany. Zaliczenie pierwszego semestru z anatomii i z patologii

STATYSTYKI DOTYCZĄCE RAKA PŁUCA

Czym jest nowotwór złośliwy?

Rehabilitacja w schorzeniach onkologicznych

Urologiczne leczenie paliatywne zaawansowanych raków nerki. Dr n. med. Roman Sosnowski Klinika Nowotworów Układu Moczowego, COI, Warszawa

Imię i nazwisko Pacjenta:..PESEL/Data urodzenia:... FORMULARZ ZGODY. Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:...

PROGRAM PRAKTYK ZAWODOWYCH W WYBRANYCH SPECJALIZACJIACH KLINICZNYCH

typ 3, sporadyczny; Techniki Obrazowe

Imię i nazwisko Pacjenta:..PESEL/Data urodzenia:... FORMULARZ ZGODY. Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:...

Założenia i cele. Ogromny postęp, który dokonał się w dziedzinie chirurgii rekonstrukcyjnej w ostatnich dekadach, sprawił, że stało się możliwe

Europejski kodeks walki z rakiem

Moje dziecko czeka TORAKOTOMIA - zabieg operacyjny klatki piersiowej

FIZJOTERAPIA II stopień

UNIWERSYTET MEDYCZNY W BIAŁYMSTOKU SYLABUS - CHIRURGIA.... (imię i nazwisko)

TABELA NORM USZCZERBKU NA ZDROWIU EDU PLUS

KURS ROZWIJAJĄCY DLA TERAPEUTÓW Z I STOPNIEM KOMPETENCJI PROGRAM KURSU

DIAGNOSTYKA ULTRASONOGRAFICZNA TARCZYCY. Michał Brzewski Anna Jakubowska Zakład Radiologii Pediatrycznej AM Warszawa

Grzegorz Lewandowski. Wydanie poprawione

ROLA I ZADANIA REHABILITACJI PO ZABIEGU ALLOPLASTYKI STAWU KOLANOWEGO Anna Słupik

Cykl kształcenia

SPIS TREŚCI Przedmowa Mięsaki kości charakterystyka kliniczna i metody leczenia Objawy radiologiczne zmian nowotworowych kości Guzy z tkanki kostnej

Chirurgia - opis przedmiotu

Objętości: IRV wdechowa objętość zapasowa Vt objętość oddechowa ERV wydechowa objętość zapasowa RV obj. zalegająca

Pilotażowy Program Profilaktyki Zakażeń HCV

VII. ŚWIADCZENIA MEDYCYNY NUKLEARNEJ. LP. Nazwa świadczenia gwarantowanego Warunki realizacji świadczeń

Radioterapia radykalna i paliatywna w szpiczaku plazmocytowym. Dr n. med. Katarzyna Pudełek

CENNIK BADAŃ DIAGNOSTYCZNYCH ZAKŁAD RADIOLOGII

... (imię, nazwisko, data urodzenia, nr hist. chor.) Pacjent został zakwalifikowany do operacji przez dr..

Strona 1 z 13 FIZJOTERAPIA PO LECZENIU NIEKTÓRYCH NOWOTWORÓW ZŁOŚLIWYCH RAKA PIERSI ZACHOROWANIA NA RAKA PIERSI LECZENIE RAKA PIERSI

NARODOWY PROGRAM ZWALCZANIA CHORÓB NOWOTWOROWYCH

Katalog ryczałtów za diagnostykę w programach lekowych

Zaawansowany. Zaliczenie drugiego semestru z chirurgii i pielęgniarstwa chirurgicznego.

Imię i nazwisko Pacjenta: PESEL/Data urodzenia:... FORMULARZ ZGODY

Personalizacja leczenia rozsianego raka nerki.

Katalog ryczałtów za diagnostykę w programach lekowych

LECZENIE NOWOTWORÓW PODŚCIELISKA PRZEWODU POKARMOWEGO (GIST) (ICD-10 C 15, C 16, C 17, C 18, C 20, C 48)

ZMIANY W ORGANIZMIE SPOWODOWANE PICIEM ALKOHOLU

ZAKŁAD RADIOLOGII. Nazwa procedury

FORMULARZ MEDYCZNY PACJENTA

Testy wysiłkowe w wadach serca

Imię i nazwisko Pacjenta: PESEL/Data urodzenia:... FORMULARZ ZGODY

ZWIĄZKI REHABILITACJI I PROFILAKTYKI CZY MOŻNA ZAPOBIEGAĆ RAKOWI CZYLI SŁÓW KILKA O PREWENCJI PIERWOTNEJ I WTÓRNEJ


Imię i nazwisko Pacjenta: PESEL/Data urodzenia:... FORMULARZ ZGODY

Efektywna kontrola chorych po leczeniu nowotworów jąder

Podkowiańska Wyższa Szkoła Medyczna im. Z. i J. Łyko. Syllabus przedmiotowy 2017/ /2022 r.

Rak prostaty męska sprawa. Dr med. Piotr Machoy

Załącznik do OPZ nr 8

Problemy kostne u chorych ze szpiczakiem mnogim doświadczenia własne

Europejski Kodeks Walki z Rakiem

Leczenie nowotworów tarczycy Dr hab. n. med. Sylwia Grodecka-Gazdecka 2007

NOWOTOWORY DOLNEGO ODCINKA PRZEWODU POKARMOWEGO. Wprowadzenie do ćwiczeń z onkologii dla studentów VI roku Wydziału Lekarskiego

Spis treści. Przedmowa Barbara Czerska Autorzy Wykaz skrótów... 19

Podkowiańska Wyższa Szkoła Medyczna im. Z. i J. Łyko. Syllabus przedmiotowy 2017/ /2022 r.

Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Marii Skłodowskiej-Curie w Zgierzu Oddział Otolaryngologiczny

Anatomia kończyny dolnej

Przykładowe badania PET/CT wykonane w ZMN SCO

Przewlekła obturacyjna choroba płuc w wieku podeszłym. Maria Korzonek Wydział Nauk o Zdrowiu PAM

Spis treści. Część I Choroby układu krążenia 1 Wendy A. Ware. Część II Choroby układu oddechowego 137 Eleanor C. Hawkins

WYDZIAŁ ZDROWIA PUBLICZNEGO STUDIA STACJONARNE I STOPNIA KIERUNEK DIETETYKA ROK III SEMESTR ZIMOWY ROK AKADEMICKI 2016/2017 ŻYWIENIE KLINICZNE

Zakład Radiologii. Cena jednostkowa badania w zł. LP KOD ICD-9 Nazwa procedury Tomografia siodła tureckiego 69,00

Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 1097 Poz. 42 Załącznik C.35. IRINOTECANUM

ZAKŁAD DIAGNOSTYKI OBRAZOWEJ Cennik badań

Podstaw y rehabilitacji dla studentów m edycyny

Choroby układu oddechowego wśród mieszkańców powiatu ostrołęckiego

Rak piersi - zagrożenie cywilizacyjne

WYKAZ ŚWIADCZEŃ W POSZCZEGÓLNYCH KOMÓRKACH ORGANIZACYJNYCH SZPITALA ODDZIAŁ WEWNĘTRZNO - KARDIOLOGICZNY

Oddział Chorób Wewnętrznych - ARION Szpitale sp. z o.o. Zespół Opieki Zdrowotnej w Biłgoraju

FIZJOTERAPIA W TORAKOCHIRURGII WPŁYW ZAKRESU RESEKCJI PŁUCA NA POJEMNOŚĆ ŻYCIOWĄ PŁUC ZNIEKSZTAŁCENIA KLATKI PIERSIOWEJ

Imię i nazwisko Pacjenta:..PESEL/Data urodzenia:... FORMULARZ ZGODY. Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:...

Ceny oczekiwane w rodzaju: leczenie szpitalne - programy zdrowotne (lekowe) obowiązujące od r. Cena Oczekiwana

Nowotwory rejonu głowy i szyi trudności diagnostyczne

leczenie miejscowe leczenie systemowe leczenie skojarzone Leczenie chirurgiczne wznowy miejscowej leczenie radykalne

POSTĘPOWANIE OKOŁOOPERACYJNE W NOWOTWORACH JELITA GRUBEGO

Nowotwory kobiece narządu płciowego: diagnostyka i terapia

10 WSKAZÓWEK DLA CHORYCH NA NOWOTWORY ZŁOŚLIWE PŁUCA Rozp

Spis treści ROZDZIAŁ 1 ROZDZIAŁ 2 ROZDZIAŁ 3 ROZDZIAŁ 4. Spis Autorów Wstęp

Program praktyk zawodowych dla kierunku: Fizjoterapia ( studia stacjonarne i niestacjonarne)

Oddział Pediatryczny - ARION Szpitale sp. z o.o. Zespół Opieki Zdrowotnej w Biłgoraju


Opis programu Leczenie radioizotopowe

Transkrypt:

Fizjoterapii w przebiegu leczenia wybranych nowotworów

Rak płuca Główna przyczyna zgonów z powodu nowotworów złośliwych Na Dolnym Śląsku zachorowania kobiet 10%, mężczyzn 28% Przeżycia 5-letnie u mężczyzn 8%, a kobiet 16%

Rak płuca Główną przyczyną jest palenie tytoniu 80% przypadków Ryzyko zależy od czasu palenia i liczby wypalanych papierosów oraz ich jakości (zawartość nikotyny, ciał smolistych, obecność filtra) Ryzyko zależy od wieku rozpoczęcia palenia 17% osób chorujących nigdy nie paliło tytoniu Ekspozycja na dym tytoniowy (bierne palenie)

Rak płuca Wspólne życie z palaczem zwiększa ryzyko o 20-30% u osoby niepalącej Narażenie zawodowe (azbest, radon, policykliczne węglowodory aromatyczne, chrom, nikiel, nieorganiczne związki arsenu) Zanieczyszczenie środowiska Czynniki genetyczne

Patomorfologia raka płuc Wywodzi się z nabłonka oskrzelowego i pęcherzyków płucnych Duża grupa nowotworów różniących się biologią i dynamiką przebiegu choroby Rak nie drobnokomórkowy Rak drobnokomórkowy

Rak drobnokomórkowy Rozpoznawany u 15% chorych na raka płuca W chwili rozpoznania u 70% chorych są przerzuty odległe (duża zdolność do rozsiewu drogą chłonną i krwionośną) 2-letnie przeżycia wynoszą 20-25% Przeżycia 5-letnie 5-15% dla postaci ograniczonej, a mniej niż 1% dla postaci rozległej

Rak niedrobnokomórkowy 80-85% przypadków raka płuca Rak płaskonabłonkowy w chwili zgonu u 45% ograniczona do klatki piersiowej Rak gruczołowy w chwili zgonu u 15% ograniczona do klatki piersiowej Różnią się szybkością rozwoju i szerzenia guza pierwotnego oraz zdolnością do przerzutowania Rak wielkokomórkowy

Rak niedrobnokomórkowy Postać operacyjna 20% - 5-letnie przeżycia 35% Postać nieoperacyjna 80% - 5-letnie przeżycia 3% Łącznie 5-letnie przeżycia 9%

Objawy raka płuca Szerzy się przez bezpośrednie naciekanie otoczenia oraz drogą chłonną i krwionośną Objawy zależą od lokalizacji i wielkości guza pierwotnego (T) oraz obecności przerzutów regionalnych (N) i/lub dystalnych (M) Objawy dzieli się na 4 grupy

Pierwsza grupa objawów raka płuca Obecność guza pierwotnego Kaszel Nawrotowe zapalenie płuc Krwioplucie Bóle w klatce piersiowej Duszność

Druga grupa objawów raka płuca Szerzenie się nowotworu poza miąższ płucny Chrypka Zaburzenia połykania Ból barku Objawy zespołu żyły głównej górnej (zamknięcie przepływu krwi)

Trzecia grupa objawów raka płuca Przerzuty odległe Zależnie od zajętego narządu Najczęściej bóle kostne Zaburzenia neurologiczne Powiększenie wątroby

Czwarta grupa objawów raka płuca Występowanie zespołów paranowotworowych Nieprawidłowo wydzielane hormony lub cytokiny (białka wpływające na wzrost, proliferację i pobudzenie komórek biorących udział w odpowiedzi odpornościowej oraz komórek hemopoetycznych) Reakcje immunologiczne (reakcja zdrowych tkanek w przeciwciałami skierowanymi przeciwko guzowi) Spadek masy ciała (wyniszczenie), podwyższona temperatura Zespoły endokrynologiczne, neurologiczne, metaboliczne, hamtologiczne

Diagnostyka raka płuca Badanie podmiotowe i przedmiotowe (zgłaszane objawy, narażenie na czynniki szkodliwe) RTG i TK klatki piersiowej Bronchoskopia Badanie histopatologiczne USG jamy brzusznej, TK mózgu, scyntygrafia kości

Leczenie raka płuca Zależy od typu histologicznego nowotworu Należy ustalić zasięg nowotworu (postać ograniczona lub rozsiana) Rak drobnokomórkowy chemioterapia Rak niedrobnokomórkowy zabieg operacyjny

Leczenie niedrobnokomórkowego raka płuca Pierwsza grupa możliwe leczenie chirurgiczne (I i II stopień TNM) najlepsze rokowania Druga grupa lokalnie zaawansowany raka płuca (T3 i T4) lub regionalnie (N3 i N4) radioterapia i chemioterapia, niektórzy chirurgicznie Trzecia grupa obecność przerzutów odległych, paliatywna radioterapia i chemioterapia

Leczenie chirurgiczne niedrobnokomórkowego raka płuca Kwalifikuje się 1/3 pacjentów Wyniki są nienajlepsze Przeżycia 5-letnie w I stopniu zaawansowania stanowią 60% Przeżycia 5-letnie w II stopniu zaawansowania stanowią 30%

Radioterapia niedrobnokomórkowego raka płuca Chorzy zdyskwalifikowani od leczenia chirurgicznego Znaczne zaawansowanie lokoregionalne Przeciwwskazania: Zły stan pacjenta Płyn w jamie opłucnej Czynne zakażenie Spadek masy ciała powyżej 10% w ciągu 3 miesięcy

Leczenie drobnokomórkowego raka płuca Niezależnie od zaawansowania podstawowym leczeniem jest chemioterapia Komórki tego raka są bardzo wrażliwe na radioterapię i chemioterapię U 65-90% chorych dochodzi do remisji

Psychofizyczne następstwa raka płuca i jego leczenia Redukcja rezerwy czynnościowej płuc Zasięg operacji FVC przedoperacyjne FEV1 przedoperacyjne Zdolność wysiłkowa Redukcja zdolności wysiłkowej Płat płuca 19% 15% 16% Zapalenie płuc po radioterapii 5-15% Płuco 39% 35% 23%

Wpływ rozległości resekcji na zmniejszenie pojemności życiowej płuc (VC) Zakres resekcji % zmniejszenia pojemności życiowej płuc [VC] Segmentektomia płuca lewego 6,8 Resekcja płata górnego płuca prawego 16,5 Resekcja płata górnego płuca lewego 22,5 Resekcja płata dolnego płuca lewego 27,0 Resekcja płata dolnego płuca prawego 33,0 Resekcja płuca lewego 45,0 Resekcja płuca prawego 55,0

Sprawność fizyczna chorych jako trudna sytuacja w rehabilitacji chorych na raka płuca 50% wykazuje zaburzenia wentylacji płuc Wydolność fizyczna na poziomie 60% wytrenowanych osób W przypadku współistniejących chorób układu krążenia tylko na poziomie 30%

Sprawność fizyczna chorych jako trudna sytuacja w rehabilitacji chorych na raka płuca CZYNNIK ZABURZENIA WENTYLACJI PŁUC NISKA WYDOLNOŚĆ FIZYCZNA SKUTEK RYZYKO POWIKŁAŃ ODDECHOWYCH RYZYKO ŚMIERTELNOŚCI POZIOM WIARYGODNOŚCI STOPIEŃ REKOMENDACJI 2+ C 2++ C WYSOKA AKTYWNOŚĆ FIZYCZNA RYZYKO ŚMIERTELNOŚCI 2 WYSOKA WYDOLNOŚĆ FIZYCZNA RYZYKO POWIKŁAŃ 1+ Eur Respir J, 2009, 34, 17-41

Sprawność fizyczna chorych jako trudna sytuacja w rehabilitacji chorych na raka płuca ZMIENNA PRÓBA SPIROERGOMETRYCZNA ZALECANE WARTOŚCI >75% wartości należnych VO2peak > 20 ml/kg/min POZIOM WIARYGODNOŚCI STOPIEŃ REKOMENDACJI 2++ B OBJĘTOŚĆ WYDECHOWA PIERWSZOSEKUNDOWA >80% wartości należnych 2++ B TEST MARSZU WAHADŁOWEGO 400 m (VO2peak> 15 ml/kg/min) 2+ C TEST WCHODZENIA PO SCHODACH TYGODNIOWY REKREACYJNY WYDATEK ENERGETYCZNY DZIENNY REKREACYJNY WYDATEK ENERGETYCZNY > 22 metry 2++ B > 1000 kcal 2 150-400 kcal 2 DZIENNA LICZBA KROKÓW >10 000 2

Rehabilitacja chorych na raka płuc Intensywna fizjoterapia klatki piersiowej Trening oporowy dużych grup mięśniowych Trening tlenowy o charakterze interwałowym

Nowotwory przewodu pokarmowego

Rak przełyku W Polsce niski wskaźnik zachorowań: 0,7 na 100 tys. kobiet i 3,9 na 100 tys. mężczyzn Współczynnik zgonu: 0,8 na 100 tys. kobiet i 4,6 na 100 tys. mężczyzn

Czynniki predysponujące do raka przełyku Refluks żołądkowo-przełykowy Palenie tytoniu Picie alkoholu Zła dieta Gorące potrawy

Objawy raka przełyku Dysfagia zaburzenie połykania najpierw pokarmów stałych, a później płynów W zaawansowanej postaci brak połykania śliny Spadek masy ciała Ból przy połykaniu Ucisk za mostkiem

Rak przełyku Brak objawów wczesnych Brak błony surowiczej powoduje szybki naciek sąsiednich narządów Zabieg operacyjny stanowi duże obciążenie dla pacjenta ze względu na anatomię przełyku bogate unaczynienie chłonne

Leczenie raka przełyku Zabieg operacyjny usunięcie całego przełyku wraz ze spływem chłonnym Przy wysokim umiejscowieniu guza usunięcie krtani Odtworzenie ciągłości przełyku za pomocą żołądka lub jelita grubego Uzupełniająca radioterapia i chemioterapia

Paliatywne leczenie raka przełyku Udrażnianie przełyku: Elektrokoagulacja Energia lasera Mechanicznie przy użyciu rozszerzadeł Gastrostomia

Trudności rehabilitacji chorych na raka przełyku Otwarcie dwóch jam ciała Zmienione warunki anatomiczne Rozległość operacji Trudności prowadzenia rehabilitacji oddechowej

Trudności rehabilitacji chorych na raka przełyku PRZED OPERACJĄ PO OPERACJI BADANY PARAMETR % NALEŻNEJ p % NALEŻNEJ p FVC 3,0 NS 18,0 0,01 FEV1 10,0 NS 23,0 0,001 FEV1%FVC 7,0 NS 7,0 NS

Trudności rehabilitacji chorych na raka przełyku BADANY PARAMETR % WARTOŚCI PRZEDOPERACYJNEJ p FVC 16,7 0,001 FEV1 16,6 0,01 FEV1%FVC 0,3 NS

Rehabilitacja chorych na raka przełyku Badanie czynności płuc Intensywna fizjoterapia klatki piersiowej Rehabilitacja oddechowa uwzględniająca różny charakter zaburzeń wentylacyjnych

Rak żołądka Współczynnik zachorowań na 100 tys.: 4,8 kobiet i 12,8 mężczyzn Pierwsze objawy są niespecyficzne: Bóle brzucha Utrata masy ciała Niechęć do jedzenia

Czynniki ryzyka raka żołądka Choroba wrzodowa Nieprawidłowa dieta Palenie tytoniu

Diagnostyka raka żołądka Gastroskopia Pobranie wycinka Badanie histopatologiczne

Leczenie raka żołądka Usunięcie części lub całego żołądka z okolicznymi węzłami chłonnymi Odtworzenie ciągłości przewodu pokarmowego Leczenie paliatywne zespolenie omijające lub gastrostomia Leczenie uzupełniające - chemioterapia

Rak trzustki Współczynnik zachorowań na 100 tys.: Kobiety 4,1 Mężczyźni 6,0 Współczynnik zgonów na 100 tys.: Kobiety 5,2 Mężczyźni 8,2 Złe prognozy bez leczenia w ciągu roku od rozpoznania umiera 80% chorych, pięć lat przeżyje 4%

Czynniki ryzyka raka trzustki Palenie papierosów Bierne palenie Ekspozycja na szkodliwe związki (nikiel, chrom, węglowodory aromatyczne) Niejednoznaczne znaczenie alkoholu i przewlekłego zapalenia trzustki

Objawy raka trzustki Żółtaczka Opasujący ból nadbrzusza niepoddający się leczeniu Ostre zapalenie trzustki

Leczenie raka trzustki W chwili rozpoznania większość pacjentów ma zaawansowane stadium choroby Zabieg operacyjny ma charakter paliatywny Usunięcie części trzustki z guzem Usunięcie całej trzustki z dwunastnicą Czasami usunięcie trzustki lub jej fragmentu, dwunastnicy z częścią żołądka, początkowy odcinek jelita cienkiego, pęcherzyk żółciowy i drogi żółciowe zewnątrzwątrobowe

Leczenie raka trzustki Dla odtworzenia ciągłości przewodu pokarmowego wykonuje się kilka zespoleń: Dróg wyprowadzających żółć do jelita cienkiego Odpływu soku trzustkowego do jelita cienkiego Radioterapia i chemioterapia jako uzupełnienie nieradykalnego leczenia chirurgicznego

Rak wątroby Pierwotny rak wątroby W Polsce występuje rzadko, często w Azji (Chiny, Korea) Przerzutowy guz wątroby występuje 20 razy częściej

Czynniki ryzyka raka wątroby Wirusowe zapalenie wątroby typu B i C Marskość wątroby Alkoholizm Toksyny wydzielane przez grzyby zanieczyszczające jedzenie

Objawy raka wątroby Brak objawów wczesnych Objawy późne: Bóle brzucha Powiększenie wątroby Osłabienie Wstręt do jedzenia Żółtaczka

Rozpoznanie raka wątroby USG jamy brzusznej TK jamy brzusznej

Leczenie raka wątroby Usunięcie guza wraz z częścią wątroby (do 70-80%) Usunięcie całej wątroby i przeszczep Paliatywne zniszczenie guza (ablacja) wysoką lub niską temperaturą Chemoembolizacja Chemioterapia i radioterapia paliatywne

Prewencja raka wątroby Szczepienia przeciwko WZW typu B Unikanie pokarmów zawierających mikotoksyny (artykuły zbożowe, wino, piwo)

Rak jelita grubego Częstość zachorowań 10% niezależnie od płci Może być dziedziczny Występowanie u kilku osób w rodzinie lub przed 45 rokiem życia wymaga badań genetycznych W niektórych zespołach ryzyko raka jelita grubego wynosi 70-100%

Czynniki ryzyka raka jelita grubego Dieta Pokarmy wysoko przetworzone Ubogie w błonnik i witaminy Styl życia Brak ruchu Siedzący tryb życia Palenie tytoniu

Objawy raka jelita grubego Zależą od umiejscowienia guza Guzy lewej połowy jelita grubego i odbytnicy: Jawna krew w stolcu Zmiana rytmu wypróżnień Guzy prawej połowy jelita grubego: Krwawienia utajone Chudnięcie Niedokrwistość

Objawy raka jelita grubego Bóle brzucha Dyskomfort w jamie brzusznej Co piąty pacjent trafia do szpitala w trybie pilnym: Niedrożność Krwawienie Perforacja

Rozpoznanie raka jelita grubego Badanie endoskopowe dolnego odcinka przewodu pokarmowego (kolonoskopia) Badanie histopatologiczne

Leczenie raka jelita grubego Usunięcie fragment jelita grubego z guzem i okolicznymi węzłami chłonnymi w jednym bloku Odtworzenie ciągłości przewodu pokarmowego Wytworzenie stomii czasowej lub stałej Uzupełniająco chemioterapia i radioterapia Neoadjuwantowa chemioterapia i radioterapia

Następstwa psychofizyczne leczenie nowotworów przewodu pokarmowego Duże ryzyko powikłań oddechowych po leczeniu nowotworów górnego odcinka przewodu pokarmowego Duże ryzyko powikłań zakrzepowych po leczeniu nowotworów dolnego odcinka przewodu pokarmowego Zaburzenie równowagi między mięśniami fazowymi i tonicznymi i wynikające z tego konsekwencje Stomia i jej następstwa

Nowotwory tkanek miękkich i kości Pierwotne nowotwory złośliwe tkanek miękkich Pierwotne nowotwory złośliwe kości

Pierwotne nowotwory złośliwe tkanek miękkich Wywodzą się z tkanki mezodermalnej i zaliczane są do mięsaków Głównie w obrębie kończyn (50%), tułowia (30%), głowy i szyi (10%) oraz w przestrzeni zaotrzewnowej Wyniki leczenia są mało zadowalające (późne zgłaszanie się chorych do leczenia, trudne technicznie zabiegi, wysoki stopień złośliwości, tendencja do wznów miejscowych)

Mięsaki tkanek miękkich Stanowią 1% wszystkich nowotworów u dorosłych i 10% u dzieci Odsetek nowych zachorowań 2/100 000/rok (800 nowych zachorowań) Rosną rozprężająco we wszystkich kierunkach uciskając okoliczne tkanki Rozprzestrzenianie ograniczają powięzie mięśniowe, pochewki stawów i pochewki nerwów Najczęściej przerzuty do płuc, rzadko do węzłów chłonnych

Mięsaki tkanek miękkich Występują głównie po 55 roku życia, ale wzrost zachorowań już po 40 roku życia Przyczyny są dotąd niejasne Częściej u osób z chorobami genetycznymi Naświetlanie, herbicydy i dioksyny Niepotwierdzone znaczenie urazu mechanicznego

Objawy mięsaków tkanek miękkich Niebolesny guz najczęściej położony podpowięziowo Niebolesne zniekształcenie kończyny w okolicy stawów utrzymujące się ponad 6 tygodni Krótki (kilka miesięcy) rozwój zmian o wielkości powyżej 10 cm Dolegliwości bólowe występują rzadko

Objawy mięsaków przestrzeni zaotrzewnowej Uporczywy, rozlany ból jamy brzusznej i lędźwi Pojawia się często wiele miesięcy przed ujawnieniem guza Często chorzy leczeni są z powodu zmian zwyrodnieniowych kręgosłupa Jest to przyczyna opóźnień w rozpoczęciu leczenia

Rozpoznanie mięsaków tkanek miękkich Badania obrazowe (RTG, MRI) Badania dodatkowe morfologia krwi i badania biochemiczne Biopsja otwarta i badanie histopatologiczne

Leczenie mięsaków tkanek miękkich Leczenie chirurgiczne amputacje lub operacje oszczędzające Radykalna operacja z zaoszczędzeniem kończyny przy możliwie małym uszkodzeniu funkcji oraz możliwie największym marginesie tkanek zdrowych Uzupełniająca radioterapia

Leczenie chirurgiczne mięsaków tkanek miękkich Usunięcie nowotworu w jednym bloku z okolicznymi zdrowymi tkankami Operacja wykonywana jest z długiego cięcia (od stawu do stawu) Nacieczone mięsnie wycinane są w całości (od przyczepu do przyczepu) Naczynia i nerwy objęte naciekiem usuwa się w odległości 3-5 cm od guza

Amputacje w przebiegu leczenia mięsaków tkanek miękkich Wykonywane są rzadko 10% Wskazania do amputacji: Naciek kości Naciek głównych naczyń i pni nerwowych Wznowa po wycięciu radykalnym Stan zagrożenia życia (amputacja paliatywna) Uzupełniająca radioterapia Uzupełniająca chemioterapia (w ramach badań klinicznych)

Wyniki leczenia mięsaków tkanek miękkich Przeżycia 5-letnie 35 75% 95% niepowodzeń występuje do 5 lat po jego zakończeniu 80% przerzutów do płuc i 70% wznów miejscowych pojawia się w ciągu pierwszych 2 lat Konieczne są częste kontrole (co 3 miesiące)

Pierwotne nowotwory złośliwe kości Rozwijają się z tkanki mezenchymalnej i zaliczane są mięsaków 1,5% wszystkich nowotworów Szczyt zachorowań w 2 i 3 dekadzie życia Najczęściej osteosarcoma, chondrosarcoma i mięsak Ewinga

Objawy pierwotnych nowotworów złośliwych kości Nieustający ból nasilający się w godzinach nocnych Guz w obrębie tkanek miękkich Ograniczenie ruchomości w stawie Utrwalone przykurcze (przeciwbólowe ustawienie i oszczędzanie kończyny) Złamania patologiczne

Objawy rozsiewu pierwotnych nowotworów złośliwych kości Nadmierne zmęczenie Niedokrwistość Gorączka

Lokalizacja mięsaków kości Kości stawu kolanowego Kości podudzia Nasada bliższa kości udowej Kość ramienna

Rozpoznanie mięsaków kości Dokładne badanie przedmiotowe RTG kończyny RTG klatki piersiowej TK Scyntygrafia kości Biopsja otwarta kości

Leczenie mięsaków kończyn Leczenie chirurgiczne Amputacja Z zachowaniem kończyny W niektórych przypadkach chemioterapia i radioterapia

Następstwa psychofizyczne leczenia mięskaów Upośledzenie czynności układu ruchu Zaburzenia wzrostu kości u dzieci Trudności w zaprotezowaniu i gorsza tolerancja protezy

Najczęstsze zaburzenia układu ruchu po leczeniu nowotworów złośliwych CZYNNOŚCIOWE Ograniczenia ruchomości w stawach Osłabienie siły mięśni Wady postawy ciała Przeciążenia stawów Zaburzenia koordynacji Zaburzenia równowagi STRUKTURALNE Demineralizacja kości Złamania kości Zwłóknienie tkanek Utrata elastyczności i wytrzymałości tkanek miękkich Zaburzenia chodu

Rodzaj i lokalizacja nowotworu Zaburzenia czynności układu ruchu Wpływ na tkanki układu ruchu Metody leczenia Następstwa leczenia

Zaburzenia czynności układu ruchu Nowotwory tkanek miękkich i kości Nowotwory OUN Nowotwory innych narządów lub układów

Zaburzenia czynności układu ruchu po leczeniu nowotworów tkanek miękkich i kości Zniszczenie struktury tkanek Amputacje kończyn Resekcje oszczędzające Usunięcie mięśni

System oceny punktowej zagrażającego złamania patologicznego kości długich wg Mirelsa Wartość punktowa 1 2 3 Lokalizacja Kończyna górna Kończyna dolna Okołokrętarzowa Ból Łagodny Umiarkowany Ostry (funkcjonalny) Typ radiologiczny Osteoblastyczny Mieszany Osteolityczny Zakres uszkodzeń warstwy korowej < 1/3 1/3 2/3 > 2/3

Ryzyko złamania patologicznego wg Mirelsa Wartość punktowa Złamania (%) Wskazania <6 0 7 4 Nie wymaga stabilizacji wewnętrznej 8 15 Celowe wykonanie TK, należy rozważyć rodzaj stabilizacji wewnętrznej 9 33 10 72 11 96 Wymaga stabilizacji wewnętrznej lub endoprotezoplastyki 12 100

Klasyfikacja wg Harringtona uszkodzeń kręgosłupa przez nowotwór Klasa Zmiany I II III IV Brak istotnych zaburzeń neurologicznych Zmiany w obrębie kręgu bez obniżenia jego wysokości Zaburzenia neurologiczne bez uchwytnych zmian w zakresie kręgu Obniżenie wysokości kręgu lub niestabilność bez uchwytnych zmian neurologicznych V Obniżenie wysokości kręgu z istotnymi zaburzeniami neurologicznymi

Czynniki fizjoterapii chorych leczonych z powodu nowotworów tkanek miękkich i kości Wiek pacjenta Rodzaj nowotworu (pierwotny, przerzutowy) Metody operacji (okaleczające, oszczędzające) Metody leczenia uzupełniającego Przedoperacyjny stan sprawności ogólnej i lokalnej Powikłania pooperacyjne

Cele fizjoterapii chorych leczonych z powodu nowotworów tkanek miękkich i kości Przygotowanie chorego do leczenia Bezpieczne przeprowadzenie przez okres leczenia Wspomaganie powrotu sprawności psychofizycznej Zmniejszanie ryzyka nawrotu choroby i przedwczesnej śmierci

Fizjoterapia w okresie szpitalnym Cel utrzymanie funkcji kończyny lub kompensacja utraconych funkcji Leczenie oszczędzające kg Leczenie oszczędzające kd Endoproteza st.kolanowego Leczenie oszczędzające kd Endoproteza st. biodrowego Hemipelvectowmia wewnętrzna Ćwiczenia utrzymujące ruchomość w stawach i siłę mięśni kończyn Mobilizacja rzepki Ćwiczenia utrzymujące ruchomość w stawach i siłę mięśni kończyn Mobilizacja rzepki Ćwiczenia utrzymujące ruchomość w stawach i siłę mięśni kończyn Ćwiczenia utrzymujące ruchomość w stawach i siłę mięśni obręczy biodrowej i kończyn Ćwiczenia samoobsługi Ćwiczenia samoobsługi Ćwiczenia samoobsługi Pionizacja 2-3 doba (balkonik), 3-4 doba dwie kule Pionizacja 1-2 doba (temblak) Pionizacja 2-3 doba (balkonik), 4-5 doba dwie kule Pionizacja 2-3 doba 4-5 doba chód z dawkowanym obciążeniem

Fizjoterapia w okresie poszpitalnym Cel zwiększenie sprawności, uzyskanie niezależności i samodzielności Leczenie oszczędzające kg Leczenie oszczędzające kd Endoproteza st.kolanowego Leczenie oszczędzające kd Endoproteza st. biodrowego Hemipelvectowmia wewnętrzna Ćwiczenia kondycyjne Ćwiczenia zwiększające ruchomość i siłę mięśni kończyny Ćwiczenia zwiększające ruchomość i siłę mięśni kończyny Chód z dwiema kulami do 2-3 miesięcy Ćwiczenia zwiększające ruchomość i siłę mięśni kończyny Nauka i doskonalenie chodu Ćwiczenia zwiększające ruchomość i siłę mięśni kończyny Nauka i doskonalenie chodu zależnie od sprawności pacjenta Orteza zewnętrzna barku dla celu kosmetycznego Ocena funkcji w skali Mayo Chód z jedną kulą do 4 miesiąca Pełne obciążanie kończyny 4 miesiące po operacji Od 2-3 miesiąca chód z jedną kulą od 4 miesiąca z pełnym obciążeniem

Fizjoterapia po przedziałowym leczeniu nowotworów tkanek miękkich Usunięcie guza wraz z otaczającą masą mięśniową Ćw. p/zakrzepowe Ćw. izometryczne okolicznych mięśni w obszarze przedziałowego usunięcia zmiany Pionizacja 1-2 doba Ćw. kontralateralne z obciążeniem Chodzenie o kulach

Fizjoterapia po leczeniu nowotworów kości 5% wszystkich nowotworów (szczyt zachorowań 2. i 3. dekada życia) 50% okolice stawu kolanowego Operacyjne Leczenie Radioterapia Chemioterapia neoadiuwantowa

Fizjoterapia po leczeniu oszczędzającym kończynę górną Profilaktyka p/obrzękowa Pionizacja 1-2 doba z zabezpieczeniem kończyny na temblaku Ćw. wspomagane stawu łokciowego Ćw. czynne ręki Ćw. mięśni posturalnych Ćw. samoobsługi

Fizjoterapia po leczeniu oszczędzającym kończynę dolną Profilaktyka p/zakrzepowa Endopoteza stawu kolanowego Ćw. Izometryczne m. czworogłowego uda Ćw. zgięcia w st. kolanowym szyna artromot Pionizacja 2-3 doba Chodzenie o 2 kulach od 4-5 doby do 2-3 miesięcy Chodzenie z kulą Pełne obciążanie kończyny 4 miesiące po operacji

Fizjoterapia po leczeniu oszczędzającym kończynę dolną Endoproteza stawu biodrowego Profilaktyka p/zakrzepowa Ćw. Izometryczne mm pośladkowych, czworogłowego i posturalnych Pionizacja 2-3 doba Chodzenie z dawkowanym obciążeniem od 4-5 doby Od 2-3 miesiąca jedna kula Pełne obciążanie od 4 miesiąca

Fizjoterapia po hemipelvectomii wewnętrznej Profilaktyka p/zakrzepowa Ćw. izometryczne mm pośladkowych, czworogłowych i posturalnych Zgięcie w st. biodrowym i kolanowym szyna artromot Pionizacja od 2-3 doby (balkonik) Od 3-4 doby chód za pomocą 2 kul Chód z jedną kulą

Fizjoterapia po częściowej resekcji miednicy z zachowaniem stawu biodrowego Ćwiczenia bierne kończyny po stronie operowanej Masaż kończyny po stronie operowanej Po 4 tygodniach chodzenie bez obciążania kończyny Ćwiczenia czynne wolne i z oporem Po 3 miesiącach chodzenie bez kul z pełnym obciążeniem kończyny dolnej

Fizjoterapia po leczeniu nowotworów kości Amputacje Przygotowanie kikuta do zaprotezowania Poprawa wydolności lokomocyjnej Zwiększenie ogólnej sprawności i wydolności fizycznej