PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU OBOWIĄZKOWEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2017/2018 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY dla STUDENTÓW VI ROKU STUDIÓW 1. NAZWA PRZEDMIOTU Specjalność wybrana: Medycyna Paliatywna 2. NAZWA JEDNOSTKI (jednostek ) realizującej przedmiot: Katedra i Klinika 3. Adres jednostki odpowiedzialnej za dydaktykę: Adres: os. Rusa 55, 61-245 Poznań Tel. /Fax: 61 873-83-03 Strona www: kmp.ump.edu.pl E-mail: paliatywna@ump.edu.pl 4. Kierownik jednostki: Prof. dr hab. n. med. Katarzyna Wieczorowska- Tobis 5. Osoba zaliczająca przedmiot w E-indeksie z dostępem do platformy WISUS Prof. dr hab. n. med. Katarzyna Wieczorowska- Tobis 6. Osoba odpowiedzialna za dydaktykę na Wydziale Lekarskim I z dostępem do platformy WISUS ( listy studentów) ( koordynator przedmiotu) : Nazwisko imię: dr n.med. Lidia Gorzelińska Tel. kontaktowy: 61 873-83-03 Możliwość kontaktu - konsultacje (dni, godz., miejsce): Wtorek 10.00-12.00, Hospicjum Palium, os. Rusa 55 E-mail: l.gorzelinska@op.pl Osoba zastępująca: dr n. med. Ewa Deskur- Śmielecka Kontakt: edeskur@poczta.onet.pl 7. Osoba odpowiedzialna za rezerwację sal: Nazwisko imię: mgr Karina Parużyńska Tel. kontaktowy: 61 873 83 03 E-mail: karinap@ump.edu.pl
8. Miejsce przedmiotu w programie studiów: Rok: VI Semestr: XII 9. Liczba godzin ogółem: 180 liczba pkt. ECTS: 8 Jednostki uczestniczące w nauczaniu przedmiotu Semestr zimowy/letni liczba godzin W Ć Ćwiczenia kategoria Katedra i Klinika 180 C Razem: 180 S 10.Tematyka poszczególnych ćwiczeń Ćwiczenia - Semestr letni ; Ćwiczenie 1. Ćwiczenie 2. Tematyka ćwiczeń Opieka nad chorym na oddziale medycyny paliatywnej: samodzielne wykonanie oceny chorego i przygotowanie planu postepowania Opieka nad chorym na oddziale medycyny paliatywnej: prowadzenie obserwacji i planu postepowania Osoba odpowiedzialna Dr L. Gorzelińska, dr E. Deskur, dr hab. M. Sopata Dr L. Gorzelińska, Dr E. Deskur, dr hab. M. Sopata Ćwiczenie 3. Chory w Poradni Leczenia Bólu Dr G. Kowalski Ćwiczenie 4. Chory w Poradni Dr. A. Kotlińska-Lemieszek Ćwiczenie 5. Chory w Poradni Leczenia Ran Dr hab.. M. Sopata Ćwiczenie 6. Chory w Hospicjum Domowym Dr W. Piotrowska SALA Poradnia Leczenia Bólu Poradnia Poradnia Leczenia Ran Hospicjum Domowe REGULAMIN ZAJĘĆ: W trakcie zajęć klinicznych każdy student jest zobowiązany do posiadania własnego identyfikatora. Studenci są zobowiązani do wzięcia udziału we wszystkich zajęciach jest
to warunkiem uzyskania zaliczenia. Przypadki nieobecności będą rozpatrywane indywidualnie po zgłoszeniu się do Kierownika Katedry. Podczas zajęć studenci będą analizować samodzielnie przypadki chorych z oddziału, poradni i hospicjum domowego, a następnie przygotowywać propozycje zleceń, które będą dyskutowane z nauczycielami akademickimi. Warunkiem uzyskania zaliczenia jest wykazanie się umiejętnością podejmowania właściwych decyzji odnośnie postępowania z chorymi ustalana na podstawie dyskusji z nauczycielami akademickimi. PROGRAM ZAJĘĆ: Przykładowy dzień ćwiczeń: 8.00-9.00: Samodzielna praca z pacjentem; ocena stanu chorych pod kątem monitorowania stanu klinicznego; przygotowanie propozycji zleceń 9.00-10.00: Udział u wizycie, podczas której analizowany jest stan nowo przyjętych chorych lub chorych z trudno poddających się leczeniu objawami 10.00-10.30: Dyskusja propozycji przygotowanych przez studentów zleceń z nauczycielami akademickimi 10-.30-11.00: Przerwa : Praca na oddziale m.in. udział w przyjmowaniu nowych chorych przeprowadzenia wywiadu i oceny chorych, przygotowywanie propozycji leczenie; analiza przypadków klinicznych wspólnie z nauczycielami akademickimi PROGRAM NAUCZANIA: Wymagania wstępne: wiedza z zakresu podstaw diagnostyki i leczenia chorób nowotworowych, patofizjologii bólu, podstawowych zasad leczenia bólu nowotworowego według WHO, farmakoterapii bólu oraz zaburzeń ze strony przewodu pokarmowego i układu oddechowego; podstawowa wiedza z zakresu medycyny paliatywnej. Przygotowanie do zajęć: powtórzenie materiału z zakresu wymienionego powyżej Wymagania końcowe: zaliczenie przedmiotu zgodnie z regulaminem 11. Kryteria zaliczenia przedmiotu: zaliczenie, egzamin teoretyczny i praktyczny Zaliczenie kryterium zaliczenia Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest obecność i czynny udział studenta w codziennych wszystkich zajęciach i wykazanie się umiejętnością przeprowadzenia wywiadu, badania oraz zaproponowania koniecznej diagnostyki i leczenia u chorych wymagających leczenia paliatywnego. Umiejętność ta będzie oceniana przez nauczycieli akademickich podczas dyskusji ze studentami. Egzamin teoretyczny kryterium zaliczenia: forma egzaminu (ustny, pisemny, testowy): - NIE DOTYCZY Egzamin praktyczny kryterium zaliczenia: NIE DOTYCZY
12. Literatura: Literatura podstawowa: 1. de Walden-Gałuszko K., Ciałkowska-Rysz A. (red.): Medycyna Paliatywna, PZWL, Warszawa 2015 2. Interna Szczeklika. Podręcznik Chorób Wewnętrznych 2016. Wyd. Medycyna Praktyczna 2016 Literatura uzupełniająca: 3. Malec-Milewska M, Woroń J. Kompendium leczenia bólu. Medical Education. Warszawa 2017 4. Czasopismo Medycyna Paliatywna - dostępne w Bibliotece UM 5. Materiały do nauczania medycyny paliatywnej zamieszczone na platformie WISUS 13. Studenckie koło naukowe Opiekun koła: Prof. Katarzyna Wieczorowska-Tobis/dr A. Styszyński Tematyka: geriatria i medycyna paliatywna Miejsce spotkań: Pracownia Geriatrii, Katedra i Klinika paliatywnej; Os. Rusa 55 14. SYLABUS ( proszę wypełnić wszystkie pola w tabeli) WYDZIAŁ LEKARSKI I Nazwa kierunku Nazwa przedmiotu Jednostka realizująca, wydział Koordynator przedmiotu Rodzaj przedmiotu Obszar nauczania Cel kształcenia Treści programowe Lekarski Poziom i tryb studiów Specjalność wybrana: Medycyna Punkty ECTS Paliatywna Katedra i Klinika, Wydział Lekarski I Dr n. med. Lidia Gorzelińska obowiązkowy Nauki kliniczne Osoba zaliczająca Semestr XII jednolite studia magistersk ie 8 Stacjonarne Prof. dr hab. n. med. Katarzyna Wieczorowska- Tobis Rodzaj zajęć i liczba godzin wykłady seminari a Ćwiczenia 180 C Pogłębienie i ugruntowanie wiedzy, umiejętności i kompetencji z zakresu zasad postępowania holistycznego i zwalczania objawów u pacjentów z zaawansowanymi ograniczającymi życie chorobami, z uwzględnieniem opieki nad chorymi w ostatnich dniach życia. Wykłady Seminaria Ćwiczenia: opieka nad chorym ze wskazaniami do opieki paliatywnej w warunkach oddziału szpitalnego,
hospicjum domowego oraz poradni, w tym poradni leczenia bólu i poradni leczenia ran Inne: Formy i metody dydaktyczne Forma i warunki zaliczenia Literatura podstawowa Literatura uzupełniająca Numer efektu kształcenia Obserwacja uczestnicząca Obecność i czynny udział studenta we wszystkich zajęciach de Walden-Gałuszko K., Ciałkowska-Rysz A. (red.): Medycyna Paliatywna, PZWL, Warszawa 2015 Malec-Milewska M, Woroń J. Kompendium leczenia bólu. Medical Education. Warszawa 2017 Dyskusje dydaktyczne Przeprowadzenie analizy przypadku klinicznego Interna Szczeklika. Podręcznik Chorób Wewnętrznych 2016. Wyd. Medycyna Praktyczna 2016 Czasopismo Medycyna Paliatywna - dostępne w Bibliotece UM Analiza przypadków Materiały do nauczania medycyny paliatywnej zamieszczone na platformie WISUS Efekty kształcenia Demonstracja dydaktyczna WIEDZA (ZGODNIE ZE SZCZEGÓŁOWYMI EFEKTAMI KSZTAŁCENIA) Praca z chorym Metoda algorytmów Odniesienie do kierunkowych efektów kształcenia E.W1. zna związek między czynnikami zaburzającymi stan równowagi B.W30. procesów biologicznych a zmianami fizjologicznymi i patofizjologicznymi E.W2. zna główne mechanizmy działania leków oraz ich przemiany w ustroju C.W35. zależne od wieku E.W3. określa wpływ procesów chorobowych na metabolizm i eliminację C.W36. leków E.W4. zna podstawowe zasady farmakoterapii C.W37. E.W5. zna ważniejsze działania niepożądane leków, w tym wynikające z ich C.W38. interakcji E.W6. rozumie znaczenie komunikacji werbalnej i niewerbalnej w procesie D.W4. komunikowania się z pacjentami oraz pojęcie zaufania w interakcji z pacjentem E.W7. zna podstawowe psychologiczne mechanizmy funkcjonowania D.W7. człowieka w chorobie E.W8. rozumie rolę rodziny w procesie leczenia D.W8. E.W9. zna problematykę adaptacji do choroby jako sytuacji trudnej, etapów D.W9. przystosowania do zagrażających wydarzeń i potrzeb pacjentów, umierania i procesu żałoby rodziny E.W10. zna zasady informowania o niepomyślnym rokowaniu D.W12. E.W11. zna zasady altruizmu i odpowiedzialności klinicznej i ma świadomość D.W14. zasad funkcjonowania zespołu terapeutycznego E.W12 zna zasady pracy w grupie D.W15. E.W13. zna i rozumie przyczyny, objawy, zasady diagnozowania i postępowania E.W27. terapeutycznego w najczęstszych problemach medycyny paliatywnej E.W14. zna zasady postępowania paliatywnego z pacjentem w stanie E.W28. terminalnym E.W15 zna zasady leczenia bólu, w tym bólu nowotworowego i przewlekłego E.W29. UMIEJĘTNOŚCI (ZGODNIE ZE SZCZEGÓŁOWYMI EFEKTAMI KSZTAŁCENIA)
E.U1. powiązuje obrazy uszkodzeń tkankowych i narządowych z objawami C.U11. klinicznymi choroby, wywiadem i wynikami oznaczeń laboratoryjnych E.U2. dobiera leki w odpowiednich dawkach w celu korygowania zjawisk C.U14. patologicznych w ustroju i w poszczególnych narządach E.U3. posługuje się informatorami farmaceutycznymi i bazami danych o C.U17. produktach leczniczych E.U4. interpretuje dane liczbowe dotyczące podstawowych zmiennych B.U8. fizjologicznych E.U5. uwzględnia w procesie postępowania terapeutycznego subiektywne D.U1. potrzeby i oczekiwania pacjenta wynikające z uwarunkowań społecznokulturowych E.U6. buduje atmosferę zaufania podczas całego procesu leczenia D.U4. E.U7. informuje pacjenta o celu, przebiegu i ewentualnym ryzyku D.U6. proponowanych działań diagnostycznych lub terapeutycznych i uzyskuje jego świadomą zgodę E.U8. przekazuje pacjentowi i jego rodzinie informacje o niekorzystnym D.U7. rokowaniu E.U9. stosuje w podstawowym stopniu psychologiczne interwencje D.U10. motywujące i wspierające E.U10. komunikuje się ze współpracownikami zespołu, udzielając D.U11. konstruktywnej informacji zwrotnej i wsparcia E.U11. przestrzega wzorców etycznych w działaniach zawodowych D.U12. E.U12. posiada zdolność rozpoznawania etycznych wymiarów decyzji D.U13. medycznych i odróżniania aspektów faktualnych od normatywnych E.U13. przestrzega praw pacjenta, w tym: prawa do ochrony danych D.U14. osobowych, prawa do intymności, prawa do informacji o stanie zdrowia, prawa do wyrażenia świadomej zgody na leczenie lub odstąpienie od niego oraz prawa do godnej śmierci E.U14. wykazuje odpowiedzialność za podnoszenie swoich kwalifikacji i D.U15. przekazywanie wiedzy innym E.U15. krytycznie analizuje piśmiennictwo medyczne, w tym w języku D.U17. angielskim, oraz wyciąga wnioski w oparciu o dostępną literaturę E.U16. ocenia stan ogólny, stan przytomności i świadomości pacjenta E.U7. E.U17. ocenia i opisuje stan somatyczny i psychiczny pacjenta E.U13. E.U18. przeprowadza analizę ewentualnych działań niepożądanych E.U17. poszczególnych leków oraz interakcji między nimi E.U19. proponuje indywidualizację obowiązujących wytycznych E.U18. terapeutycznych oraz inne metody leczenia wobec nieskuteczności albo przeciwwskazań do terapii standardowej E.U20. kwalifikuje pacjenta do leczenia domowego i szpitalnego E.U20. E.U21. definiuje stany, w których czas dalszego trwania życia, stan E.U21. funkcjonalny lub preferencje chorego ograniczają postępowanie zgodne z określonymi dla danej choroby wytycznymi E.U22. interpretuje badania laboratoryjne i identyfikuje przyczyny odchyleń E.U24. E.U23. rozpoznaje agonię pacjenta i stwierdza jego zgon E.U37. E.U24. prowadzi dokumentację medyczną pacjenta E.U38. KOMPETENCJE SPOŁECZNE (ZGODNIE Z OGÓLNYMI EFEKTAMI KSZTAŁCENIA) potrafi nawiązać i utrzymać głęboki i pełen szacunku kontakt z chorym kieruje się dobrem chorego, stawiając je na pierwszym miejscu przestrzega tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta posiada świadomość własnych ograniczeń i umiejętność stałego dokształcania się Nakład pracy studenta: Liczba godzin: 90 Kwalifikacja pacjenta do opieki paliatywnej Błędy w komunikacji Przystosowanie do kresu życia Patofizjologia bólu
Farmakokinetyka i farmakodynamika leków stosowanych w leczeniu bólu Podstawowe objawy w medycynie paliatywnej inne niż ból Nowoczesne metody profilaktyki i leczenia odleżyn Data opracowania sylabusa: 06.07.2017 Osoba przygotowująca sylabus: prof. dr hab. Katarzyna Wieczorowska- Tobis 15. Szczegółowy rozkład zajęć: Ramy czasowe zajęć klinicznych VI roku: 8.00 13.00 z 30 minutową przerwą 6 godzin dydaktycznych. Proszę podać dokładny podział godzin ćwiczeń zgodny z Ramowym Programem Studiów w roku akademickim 2017/18. ĆWICZENIA Grupa Grupa 1 Grupa 1 Tydzień 1-5 Tydzień 6 Dni tygodnia Daty Poniedziałek 14.05.2018 21.05.2018 28.05.2018 04.06.2018 11.06.2018 Wtorek 15.05.2018 22.05.2018 29.05.2018 05.06.2018 12.06.2018 Środa 16.05.2018 23.05.2018 30.05.2018 06.06.2018 13.06.2018 Czwartek 24.05.2018 07.06.2018 14.06.2018 Piątek 18.05.2018 25.05.2018 01.06.2018 08.06.2018 15.06.2018 Godziny w których odbywają się ćwiczenia Poniedziałek 18.06.2018 Wtorek 19.06.2018 Środa 20.06.2018 Czwartek 21.06.2018 Piątek 22.06.2018 Nazwa, nr sali Pracownia leczenia ran/poradnia leczenia bólu Hospicjum domowe Poradnia leczenia bólu Pracownia leczenia ran/poradnia leczenia bólu Hospicjum domowe Jednostka przeprowadzająca zajęcia Katedra i Klinika Katedra i Klinika Katedra i Klinika Katedra i Klinika Katedra i Klinika Katedra i Klinika Katedra i Klinika Katedra i Klinika Katedra i Klinika Katedra i Klinika
16. Podpis osoby odpowiedzialnej za nauczanie przedmiotu lub koordynatora 17. Podpisy osób współodpowiedzialnych za nauczanie przedmiotu ( w przypadku przedmiotów koordynowanych)