Zakres obserwacji i pomiarów w doświadczeniach. WSTĘP (oprac. A. Najewski)

WSTĘP (oprac. A. Najewski) Zeszyt zawiera wyniki porejestrowych doświadczeń odmianowych ze zbożami ozimymi z roku zbioru 2008 na tle wyników z roku 2007. Jest to syntetyczne ujęcie, w ramach poszczególnych gatunków, wyników licznych serii doświadczeń (krajowej i wojewódzkich) różniących się zestawem badanych odmian. Doświadczenia Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego (PDO) z wszystkimi gatunkami zbóż ozimych prowadzono na dwóch poziomach agrotechniki (przeciętnym a 1 i wysokim a 2 ), w dwóch powtórzeniach, według metodyk 1,2) opracowanych przez Centralny Ośrodek. Metodyki określają także zakres i sposób przeprowadzania pomiarów i obserwacji oraz sposób ich dokumentowania. Warunki agrotechniczne na przeciętnym poziomie (a 1 ) określa ogólna metodyka 1) COBORU z roku 1998. Na tym poziomie chemiczna ochrona roślin ogranicza się do zaprawiania nasion i stosowania herbicydów oraz interwencyjnie insektycydów. W przypadku większego zagrożenia stosowane są środki do zwalczania gryzoni. Nawożenie mineralne jest zróżnicowane w poszczególnych punktach i dostosowane do lokalnych warunków (jakość gleby, rodzaj przedplonu, zasobność gleby w fosfor, potas, magnez itp.). Informację o wielkości nawożenia podano w tabeli 2 każdej syntezy. Wysoki poziom agrotechniki (a 2 ) różni się od przeciętnego zwiększonym o 40 kg/ha nawożeniem azotowym, stosowaniem dolistnych preparatów wieloskładnikowych (łącznie z fungicydami), ochroną przed wyleganiem (1 zabieg) i chorobami (2 zabiegi). W uzasadnionych przypadkach dopuszcza się dodatkowe stosowanie regulatora wzrostu i fungicydu lub też rezygnację z zabiegu skracania roślin. Stosunkowo często wykonawcy nie stosowali się do wymogu dodawania nawozów dolistnych do cieczy roboczej z fungicydami. Powierzchnia pojedynczego poletka do zbioru wynosiła na ogół 15 m 2, w niektórych doświadczeniach (poza Oceną Odmian) była mniejsza lub większa. Przy ustalaniu ilości wysiewu uwzględniano masę 1000 ziarn, zdolność kiełkowania nasion, rolniczą wartość gleby, a w przypadku pszenicy i żyta także zróżnicowaną dla odmian obsadę nasion na 1 m 2. 1) Metodyka badania wartości gospodarczej odmian (WGO) roślin uprawnych. 1. Rośliny Rolnicze. 1.1. Zbożowe, COBORU, Słupia Wielka 1998. 2) Zboża. Metodyka badania wartości gospodarczej odmian przy zróżnicowanych poziomach agrotechniki (porejestrowe doświadczalnictwo odmianowe), COBORU, Słupia Wielka 2002. Zakres obserwacji i pomiarów w doświadczeniach regionalnych ograniczono do najważniejszych, pomijając takie, jak data kłoszenia i dojrzałości woskowej, wyrównanie ziarna i udział pośladu; dane dotyczące tych cech zawarte w tabelach wynikowych pochodzą wyłącznie z serii krajowej. W systemie PDO zestaw odmian do badań w serii krajowej ustala COBORU, natomiast dobór odmian do serii wojewódzkich ustalają autonomicznie zespoły wojewódzkie PDO. Z niewielkimi wyjątkami, do serii krajowej włączane są tylko te odmiany, które uzyskały akceptację na szczeblu wojewódzkim. W badaniach pomijane są więc odmiany starsze, o gorszej już wartości gospodarczej i/lub niewielkim znaczeniu w produkcji nasiennej. Do serii wojewódzkich, w oparciu o wyniki wcześniejszych doświadczeń PDO lub rozpoznawczych, włączane są tylko nieliczne odmiany zarejestrowane lub ze Wspólnotowego Katalogu Odmian Roślin Rolniczych CCA (kilka do kilkunastu, w doświadczeniach z pszenicą do ponad dwudziestu). Z założenia, do badań powinny także trafiać wszystkie odmiany nowo zarejestrowane. Zdarza się jednak, że pomijane są niektóre nowe odmiany oceniane gorzej w danym rejonie kraju na podstawie 2-3 letnich wyników doświadczeń rejestrowych. W miarę możliwości uwzględniane są także potrzeby i wymagania danego regionu. W sezonie 2007/2008 badano pięć odmian pszenicy i jedną pszenżyta ze Wspólnotowego Katalogu Odmian Roślin Rolniczych (CCA). Wszystkie serie doświadczeń (krajową i wojewódzkie) łączy jednolity dla określonego gatunku i roku wzorzec odmianowy, składający się najczęściej z czterech odmian, wyznaczanych przez Centralny Ośrodek. Wzorzec ten umożliwia porównywanie odmian w różnych seriach doświadczeń, gdyż zestaw odmian wzorcowych jest identyczny zarówno w doświadczeniach PDO, jak i rejestrowych. Skład odmian wzorcowych ulega stopniowym zmianom w czasie, głównie na skutek pogarszania się wartości gospodarczej i/lub pojawiania się wyraźnie lepszych nowych odmian. Plon ziarna i masę 1000 ziaren określono przy wilgotności 15%. Wyniki plonowania podano zarówno w układzie ogólnokrajowym, jak i regionalnym. Rejony przyjęte w ocenie odmian zbóż uwzględniają podział administracyjny kraju i podobieństwo klimatyczne województw. W syntezie wyników rocznych serii plonu ziarna wykorzystano statystyczną procedurę REML. Plony odmian w rejonach oraz oceny dla pozostałych cech rolniczych wyliczano jako średnią z odchyleń od wzorca w poszczególnych doświadczeniach. Trzeba wyraźnie pod-

- 4 - kreślić, że im mniejsza liczba doświadczeń, w których badano odmianę, z tym większą ostrożnością należy traktować jej wyniki. Zeszyt zawiera wyniki tylko tych zarejestrowanych i pochodzących z CCA odmian zbóż ozimych, które były badane w doświadczeniach PDO w roku 2008. Od czasu założenia doświadczeń (jesień 2007) kilka odmian zostało już skreślonych z krajowego rejestru (wnioski hodowców). W tabelach odmiany te oznaczono znakiem *. Odmiany wpisane do krajowego rejestru w roku 2008 nie były badane w doświadczeniach PDO. Te spośród nich, które były badane już trzy lata, miały przerwę w badaniach, a pozostałe były oceniane w doświadczeniach rejestrowych (SWDR, z. 74). Wyniki doświadczeń zebrano w czterech oddzielnych syntezach, dotyczących kolejno jęczmienia, pszenicy, pszenżyta i żyta. W tabeli 1 każdej syntezy podano ogólne informacje odnośnie badanych odmian oraz doświadczeń, natomiast w tabeli 2 zebrano dane dotyczące podstawowych warunków prowadzenia doświadczeń (gleba, przedplon, nawożenie, stosowanie fungicydów i regulatorów wzrostu), terminów wystąpienia faz rozwojowych oraz dat siewu i zbioru. W dalszych tabelach zamieszczono wyniki cech rolniczych dla badanych odmian (plon ziarna, pomiary i obserwacje polowe, cechy ziarna). Podana u dołu każdej tabeli wynikowej (poza plonem ziarna) liczba doświadczeń oznacza maksimum wykonanych obserwacji lub pomiarów i odnosi się do odmian badanych we wszystkich doświadczeniach, najczęściej tylko wzorcowych. W tabelach charakteryzujących zdrowotność odmian ograniczono się do zaprezentowania wyników tylko na przeciętnym poziomie agrotechniki. Wyeksponowano w ten sposób naturalną odporność odmian na choroby. Na poziomie a 2 (z ochroną) zmniejsza się liczba doświadczeń, w których występują choroby, a różnice międzyodmianowe są na ogół zbieżne z występującymi na przeciętnym poziomie agrotechniki. Obecnie, z wyjątkiem żyta i pszenżyta, nie prowadzi się planowanych przez COBORU badań chemicznych i technologicznych na ziarnie z doświadczeń PDO; są one natomiast prowadzone w niektórych województwach. Badania zawartości skrobi i cukrów rozpuszczalnych w ziarnie żyta wprowadzono po raz pierwszy w sezonie 2005/2006, natomiast pszenżyta w sezonie 2006/2007. Wyniki mają być pomocne przy wyborze odmian najbardziej przydatnych do produkcji alkoholu etylowego. W ziarnie z roku zbioru 2008 oznaczono tylko zawartość skrobi oraz liczby opadania. Odmiany we wszystkich tabelach pogrupowano wg kryteriów ważnych dla określonego gatunku, natomiast kolejność odmian w ramach tych grup ułożono alfabetycznie. W tabelach wynikowych pominięto odmiany, które w sezonie 2007/2008 były badane tylko w nielicznych doświadczeniach (mniej niż 15% ogólnej liczby doświadczeń w serii z danym gatunkiem). Szczegóły dotyczące najważniejszych parametrów pogody w stacjach i punktach doświadczalnych oceny odmian są corocznie publikowane w opracowaniu COBORU pt. Przegląd warunków meteorologicznych. Poniżej ogólnie (średnio w stacjach i punktach doświadczalnych) scharakteryzowano warunki meteorologiczne w sezonie 2007/2008 i ich wpływ na wzrost i rozwój roślin. Zdecydowaną większość doświadczeń założono w optymalnych terminach agrotechnicznych. W miesiącach jesiennych opady były zróżnicowane powyżej normy wieloletniej we wrześniu (138%) i listopadzie (117%), niższe natomiast w październiku (72%). Średnie temperatury w tym okresie były niższe niż w wieloleciu (o 0,5-1,7 o C). W zdecydowanej większości doświadczeń krzewienie rozpoczęło się jesienią. Najwięcej przypadków wiosennego krzewienia odnotowano w doświadczeniach z pszenicą (32%) i pszenżytem (19%). Zima 2007/2008 była łagodna. Najzimniejszym miesiącem był grudzień (średnia 0,0 o C), stosunkowo ciepło było w styczniu i lutym (o 3,2 i 3,9 o C powyżej średniej). W miesiącach zimowych znaczące opady miały miejsce jedynie w styczniu (152% normy wieloletniej), natomiast w grudniu i lutym opady nie przekraczały 60-80% normy. Zahamowanie wegetacji odnotowano w połowie listopada, czyli aż o miesiąc wcześniej niż w poprzednim sezonie, i o tydzień wcześniej niż średnio w wieloleciu. Ruszenie wegetacji, podobnie jak w roku poprzednim, nastąpiło wcześnie, bo już w połowie marca, czyli o około 10 dni wcześniej niż w wieloleciu. Wszystkie zboża przezimowały dobrze lub bardzo dobrze. Znaczne opady wystąpiły w marcu (150% normy) i kwietniu (128%). Wyjątkowo suche były dwa kolejne miesiące. W maju opady wynosiły 75% normy, natomiast w czerwcu tylko 47% średniej wieloletniej. Zarówno w maju, jak i w czerwcu, opady były mocno zróżnicowane w poszczególnych rejonach kraju. Na południu i wschodzie kraju opady były wystarczające, a często przekraczające normę, z kolei w pozostałych rejonach wystąpiła dotkliwa susza. W miesiącu lipcu opady były w normie, a w sierpniu były większe niż średnio w wieloleciu (126% normy). W całym wiosennym okresie wegetacji zbóż ozimych średnie miesięczne temperatury powietrza były na ogół wyższe niż w wieloleciu (od 0,5 do 3,4 o C), chłodniej było jedynie w maju. Konsekwencją wczesnego ruszenia wiosennej wegetacji było wcześniejsze strzelanie w źdźbło. Kolejne fazy rozwojowe, tj. kłoszenie i dojrzałość woskowa, a także żniwa wystąpiły w terminach zbliżonych do

- 5 - średniej wieloletniej, i o około tydzień wcześniej niż w poprzednim sezonie. W roku 2008 średni plon ziarna (łącznie z doświadczeniami zdyskwalifikowanymi) na przeciętnym poziomie agrotechniki (a 1 ) dla odmian wzorcowych pszenicy wyniósł 88,5 dt z ha, pszenżyta 85 dt z ha, jęczmienia prawie 82 dt z ha, a żyta ponad 79 dt z ha. Na wysokim poziomie agrotechniki plon ziarna był średnio o 10,8 dt z ha większy, przy czym różnice dla poszczególnych gatunków były stosunkowo niewielkie (od 10,3 dt z ha dla pszenżyta do 11,5 dt z ha dla żyta). Wszystkie gatunki zbóż ozimych plonowały lepiej niż w latach 2005-2007, gorzej jednak niż w rekordowym sezonie 2003/2004. W porównaniu z rokiem 2007 nieco lepiej plonował jęczmień (o około 4 dt z ha), natomiast wyraźnie lepiej pozostałe gatunki (pszenica o 15 dt z ha, pszenżyto i żyto o około 18 dt z ha). -------------------------- Objaśnienie skali 9-stopniowej (dotyczy tabel wynikowych wszystkich syntez): 9 oznacza stan najlepszy (najkorzystniejszy) 1 oznacza stan najgorszy (najmniej korzystny) W przypadku chorób i wylegania wykorzystywane są wyniki tych doświadczeń, w których określone zjawisko wystąpiło.

- 7 - Tabela 1 JĘCZMIEŃ OZIMY. Odmiany i doświadczenia. Lata zbioru 2008, 2007 Odmiany Rok zarejestrowania Hodowca zdolność kiełkowania (%) Materiał siewny masa 1000 ziaren (g) 2008 2007 2008 2007 1 2 3 4 5 wielorzędowe 1 Bartosz 2006 "HR Smolice Grupa IHAR" 97 88 41,9 42,1 2 Bażant 2002 "HR Smolice Grupa IHAR" 94 95 39,0 36,6 3 Epoque 2007 Deutsche Saatveredelung DE 95 39,8 4 Fridericus 2007 KWS Lochow DE 91 49,8 5 Gregor * 1993 HR Szelejewo 92 88 33,5 41,0 6 Karakan 2007 HR Szelejewo 93 36,3 7 Lomerit 2002 KWS Lochow DE 95 92 42,0 55,5 8 Maybrit 2006 W. von Borries-Eckendorf DE 98 97 43,7 39,7 9 Merlot 2003 Nordsaat Saatzucht DE 92 96 45,0 48,0 10 Rosita 2005 Nordsaat Saatzucht DE 99 96 49,5 50,0 11 Scarpia 2007 W. von Borries-Eckendorf DE 97 48,4 12 Traminer 2003 Nordsaat Saatzucht DE 97 96 55,0 47,0 Dwurzędowe 13 Bombay * 2001 Saatzucht J. Breun DE 93 94 52,6 50,4 14 Nickela Br/ 2006 Svalöf Weibull AB SE 96 92 50,5 47,4 Bilans doświadczeń: - założone - przyjęte do syntezy - zdyskwalifikowane w polu - zdyskwalifikowane w trakcie opracowywania 43 41-2 40 37 1 2 Kol. 1: Br/ odmiana typu browarnego; * odmiana skreślona z krajowego rejestru (KR) Kol. 3: HR Hodowla Roślin, IHAR Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, DE Niemcy, SE Szwecja Obsada nasion jednakowa dla wszystkich odmian, zależna od kompleksu rolniczej przydatności gleby: 1, 2 350 szt./m 2 3, 4 400 szt./m 2 5, 11 450 szt./m 2

- 8 - Tabela 2 JĘCZMIEŃ OZIMY. Warunki prowadzenia doświadczeń. Lata zbioru 2008, 2007 Wyszczególnienie 2008 2007 a 1 a 2 a 1 a 2 1 2 3 Średnia rolnicza wartość gleb w 100 o skali IUNG 75 75 % doświadczeń Kompleks przydatności rolniczej gleb: - 1 14 14-2 33 38-3, 4, 11 51 45-5 2 3 Odczyn gleby (ph w KCl): - powyżej 6,5 29 32-6,5-5,6 61 57 - poniżej 5,6 10 11 Przedplon: - strączkowe 52 56 - rzepak 35 41 - okopowe 5 3 - koniczyna inkarnatka 2 - - mieszanki zbożowo-strączkowe 2 - - zboża 2 - - inne (facelia) 2 - Nawożenie mineralne: kg czystego składnika na 1 ha - P 2 O 5 52 55 - K 2 O 91 95 - N średnio 82 122 84 125 - N minimum 50 90 55 95 - N maksimum 120 160 120 160 % doświadczeń Zastosowanie nawozów dolistnych: - jeden zabieg 14 13 - dwa i więcej zabiegów 70 69 Zastosowanie fungicydów: - jeden zabieg 9 5 - dwa zabiegi 91 92 - trzy zabiegi - 3 Zastosowanie regulatorów wzrostu: - jeden zabieg 93 90 - dwa zabiegi 5 5 data Siew - średnio 22.09 19.09 - najwcześniejszy 15.09 12.09 - najpóźniejszy 11.10 28.09 Wschody 2.10 27.09 Krzewienie - jesień 21.10 13.10 - wiosna* 11.03 17.03 Jesienne zahamowanie wegetacji 18.11 24.12 Wiosenne ruszenie wegetacji 12.03 12.03 Strzelanie w źdźbło 17.04 10.04 Kłoszenie 15.05 16.05 11.05 13.05 Dojrzałość woskowa 24.06 25.06 18.06 20.06 Zbiór - średnio 14.07 7.07 - najwcześniejszy 2.07 25.06 - najpóźniejszy 14.08 3.08 Liczba doświadczeń 43 39 Kol. 1: * dotyczy 9% doświadczeń w roku 2008 i 8% doświadczeń w roku 2007 Kol. 2, 3: a 1 przeciętny poziom agrotechniki, a 2 wysoki poziom agrotechniki

- 9 - Tabela 3 JĘCZMIEŃ OZIMY. Plon ziarna odmian. Lata zbioru 2008, 2007 Poziom a 1 Poziom a 2 Liczba doświadczeń Odmiana odchylenia od wzorca w dt z ha 2008 2007 2008 2007 2008 2007 1 2 3 4 Wzorzec, dt z ha 41 37 82,5 78,0 93,8 86,6 1 Bartosz 35 32-5,8-8,2-3,9-5,8 2 Bażant 40 37-7,0-11,9-5,1-6,8 3 Epoque 41-3,5-2,6 4 Fridericus 41 2,7 2,9 5 Gregor * 20 30-9,4-8,7-9,6-6,2 6 Karakan 40-1,7-1,2 7 Lomerit 40 37-0,7-2,0 1,5 1,8 8 Maybrit 41 37-0,9 0,6-1,1 2,4 9 Merlot 34 32 0,7 0,8 2,5 2,2 10 Rosita 41 37-1,1 2,7 0,7 2,3 11 Scarpia 39 2,1 2,6 12 Traminer 34 24-3,2-2,4-2,7-0,9 13 Bombay * 22 24-4,2-9,0-4,5-8,1 14 Nickela Br/ 41 37 1,9-3,0 0,4-3,7 Kol. 1: wzorzec Rosita, Maybrit, Nickela (w roku 2007 Carola, Rosita, Nickela); Br/ odmiana typu browarnego; * odmiana skreślona z KR Kol. 3: a 1 przeciętny poziom agrotechniki Kol. 4: a 2 wysoki poziom agrotechniki (zwiększone nawożenie azotowe, dolistne preparaty wieloskładnikowe, ochrona przed wyleganiem i chorobami)

- 10 - Tabela 4 JĘCZMIEŃ OZIMY. Istotność źródeł zmienności plonu ziarna wg analizy wariancji doświadczeń dwuczynnikowych. Lata zbioru 2008, 2007 Liczba doświadczeń z zmiennością istotną przy Źródło zmienności α = 0,05 α = 0,01 α = 0,05 α = 0,01 2008 2007 1 2 3 Odmiany 38 36 34 30 Poziomy agrotechniki 24 9 17 1 Odmiany x poziomy agrotechniki 24 17 25 16 Poziomy agrotechniki: a 2 -a 1 (dt z ha) Liczba doświadczeń -2,9 1-0,1 5,0 6 6 5,1 10,0 11 22 10,1 15,0 11 7 15,1 20,0 8 1 20,1 25,0 3 1 28,2 1 - Liczba doświadczeń 41 37

- 11 - Tabela 5 JĘCZMIEŃ OZIMY. Plon ziarna odmian w rejonach (odchylenia od wzorca w dt z ha). Lata zbioru 2008, 2007 Odmiana Liczba doświadczeń Plon ziarna I II III IV V VI I II III IV V VI I II III IV V VI poziom a1 i a2 poziom a1 poziom a2 2008 1 2 3 4 Wzorzec 8 5 7 7 12 2 81,0 92,4 91,2 80,9 76,8 72,8 89,9 105,9 102,0 92,7 88,6 86,2 1 Bartosz 4 5 5 7 12 2-11,0-7,8-1,4-7,4-4,8 0,3-14,0-6,5-0,2-4,8-1,4 4,4 2 Bażant 8 5 6 7 12 2-14,1-9,2-6,5-7,9-1,7-5,6-11,3-10,5-5,2-8,4 2,5-1,5 3 Epoque 8 5 7 7 12 2-0,2-6,2-4,3-2,5-3,9-7,5-1,6-7,8-5,5-2,5 1,3-8,5 4 Fridericus 8 5 7 7 12 2-2,7 0,6 8,0 3,3 3,6 2,4-3,1-2,1 7,4 1,6 7,0 3,6 5 Gregor * 4 1 4 4 6 1-11,2-12,4-12,6-9,5-9,7-5,9-17,0-12,6-10,7-9,9-5,9-6,6 6 Karakan 8 4 7 7 12 2-5,7 2,2 2,2-1,5-2,0-4,9-4,1 1,0-0,5-1,8-0,3 1,4 7 Lomerit 8 5 7 6 12 2 1,6-6,3 4,4-1,1-3,1 2,8 1,4-2,9 6,4-0,8 2,0-0,3 8 Maybrit 8 5 7 7 12 2 0,0-0,6 1,2-3,0-1,3-1,7-1,1-0,9 1,3-4,0-1,5 2,7 9 Merlot 8 2 7 4 12 1 0,1 0,0 4,1-4,1 0,1 1,8-1,7-1,9 3,9-4,3 7,6 5,3 10 Rosita 8 5 7 7 12 2-1,1 0,5-3,8 0,9-2,0 3,0 0,6 1,2-2,8 1,7 1,9 2,0 11 Scarpia 8 5 5 7 12 2-4,0-1,1-2,4 1,1 9,2 4,9-1,6-2,1 0,0 2,0 7,7 7,6 12 Traminer 2 5 7 6 12 2-9,6-2,1 2,9-4,1-5,6 0,1-5,9-5,0 0,6-3,5-1,7-2,6 13 Bombay * 4 1 4 6 6 1-12,1-10,6-4,4-0,3-1,4-17,4-16,4-8,9-3,1-1,2 0,5-13,8 14 Nickela Br/ 8 5 7 7 12 2 1,1 0,1 2,6 2,1 3,3-1,3 0,5-0,4 1,5 2,3-0,3-4,6

- 12 - cd. tabeli 5 Odmiana Liczba doświadczeń Plon ziarna I II III IV V VI I II III IV V VI I II III IV V VI poziom a1 i a2 poziom a1 poziom a2 2007 1 2 3 4 Wzorzec 6 3 8 7 11 2 65,4 83,8 83,3 69,2 85,4 77,0 72,6 96,5 92,0 77,4 93,9 84,2 1 Bartosz 6 3 5 7 9 2-8,0-11,7-7,5-10,2-5,3-9,6-8,5-5,2-5,6-7,7-4,2 1,1 2 Bażant 6 3 8 7 11 2-10,0-12,5-13,4-14,8-10,9-7,0-5,4-8,2-7,3-8,2-7,0-0,5 3 Gregor * 6 2 7 4 9 2-3,6-12,1-12,7-9,2-8,2-5,6-2,3-10,5-7,5-8,1-6,5-2,9 4 Lomerit 6 3 8 7 11 2-6,9 0,4-2,7-4,2 0,4 7,5-0,5 3,7 0,5-1,3 3,0 15,6 5 Maybrit 6 3 8 7 11 2 2,2 3,1-5,0 5,0 1,1-4,2 1,6 7,7-1,4 5,6 2,6 0,1 6 Merlot 6 3 8 4 11-0,2 4,5-0,1 3,0 0,6 0,1 4,2 1,1 3,1 3,1 7 Rosita 6 3 8 7 11 2 2,7 3,6 3,9 3,6 1,1 1,9 2,6 4,9 3,6 3,6-0,3 1,6 8 Traminer 1 3 8 4 6 2 0,9-4,2-4,0 1,2-1,3-2,1-0,2-2,9 0,6 2,0-3,1-1,0 9 Bombay * 2 2 4 6 8 2-7,5-9,5-7,4-9,9-11,3 1,3-8,8-11,4-7,2-10,3-7,9 1,4 10 Nickela Br/ 6 3 8 7 11 2-2,7-7,2-1,1-8,0-0,3-2,0-3,4-5,5-4,2-7,9-1,0-0,6 Kol. 1: wzorzec Rosita, Maybrit, Nickela (w roku 2007 Carola, Rosita, Nickela); Br/ odmiana typu browarnego; * odmiana skreślona z KR

- 13 - Tabela 6 JĘCZMIEŃ OZIMY. Porażenie odmian przez ważniejsze choroby na przeciętnym poziomie agrotechniki (odchylenia od wzorca). Lata zbioru 2008, 2007 Mączniak Pałecznica traw Rdza jęczmienia Głownia pyląca prawdziwy Odmiana skala 9 o szt. roślin/15 m 2 2008 2007 2008 2007 2008 2007 2008 2007 1 2 3 4 5 Wzorzec 8,0 8,0 8,3 7,7 8,2 7,9 1 0 1 Bartosz -0,5-3,0-0,8-0,5-0,5-0,5 1 0 2 Bażant -0,4 0,0-0,4-0,3-1,7-2,2 0 0 3 Epoque -0,1-0,5 0,0 0 4 Fridericus 0,3-0,2-0,3 0 5 Gregor * 0,1-0,7-0,2-0,3-0,6-0,8 0 6 6 Karakan 0,2-0,3-0,6 0 7 Lomerit -0,6-1,5-0,6-0,3-1,3-1,4 1 0 8 Maybrit 0,5 0,0 0,1 0,1-0,3 0,1 1 1 9 Merlot 0,0 0,5 0,1 0,2 0,1 0,3 0 0 10 Rosita 0,0 0,3-0,2 0,0 0,1 0,0 0 0 11 Scarpia 0,3-1,2-0,8 6 12 Traminer -0,3-3,0 0,0 0,1-0,1 0,0 0 0 13 Bombay * 0,1 0,5-0,8-0,2-0,6 0,0-1 0 14 Nickela Br/ -0,5-0,5 0,2 0,2 0,2-0,4-1 0 Liczba doświadczeń 3 1 24 28 25 32 12 8 cd. tabeli 6 Rynchosporioza Plamistość siatkowa Czarna plamistość Odmiana skala 9 o 2008 2007 2008 2007 2008 2007 1 6 7 8 Wzorzec 8,3 7,5 7,7 7,2 7,7 7,1 1 Bartosz -1,4-0,2 0,1-0,1 0,2 0,0 2 Bażant -0,5-0,3-0,5-0,5-0,7-0,2 3 Epoque -0,3-0,2-0,7 4 Fridericus 0,0 0,2-0,1 5 Gregor * -0,1-0,1-0,3-0,3 0,1-0,3 6 Karakan -0,5-0,5-0,5 7 Lomerit 0,0 0,0 0,1 0,1 0,4 0,5 8 Maybrit 0,0 0,0-0,1 0,0 0,0 0,1 9 Merlot -0,1 0,1 0,3 0,3 0,4 0,1 10 Rosita -0,1-0,1-0,3-0,2-0,4-0,3 11 Scarpia 0,0 0,0 0,2 12 Traminer -0,2-0,2 0,1-0,1-0,1-0,1 13 Nickela Br/ -0,2 0,1 0,0 0,3-0,2 0,4 14 Bombay * 0,1 0,0 0,4-0,1 0,4-0,1 Liczba doświadczeń 28 23 29 26 26 21 Kol. 1: wzorzec Rosita, Maybrit, Nickela (w roku 2007 Carola, Rosita, Nickela); Br/ odmiana typu browarnego; * odmiana skreślona z KR

- 14 - Tabela 7 JĘCZMIEŃ OZIMY. Ważniejsze cechy rolnicze odmian (odchylenia od wzorca). Lata zbioru 2008, 2007 Mrozoodporność dojrzałości mlecznej Wyleganie w fazie Wysokość roślin Wyleganie przed zbiorem % roślin cm skala 9 o Odmiana żywych poziom poziom a a 1 i a 1 poziom a 2 poziom a 1 poziom a 2 poziom a 1 poziom a 2 2 2008 2007 2008 2007 2008 2007 2008 2007 2008 2007 2008 2007 2008 2007 1 2 3 4 5 Wzorzec 95 99 105 94 99 89 6,9 8,3 6,9 7,9 6,7 7,1 6,5 7,6 1 Bartosz -7-8 5 6 4 5-0,3 0,4 0,0 0,9-0,1 0,1 0,1 0,3 2 Bażant 1 0 2 1 2 2 0,3 0,3 0,3 0,6 0,1 0,0 0,3 0,0 3 Epoque 3 5 5-0,7-0,6-0,5-0,5 4 Fridericus 1 5 5 0,3 0,7 0,5 0,6 5 Gregor * 3-2 5 6 5 6-1,6-0,1-1,5-0,3-1,4-0,8-0,9-0,9 6 Karakan 3 4 4-0,4-0,5-0,8-0,9 7 Lomerit 0-4 5 7 6 8-1,0-0,1-1,1-0,3-0,7 0,1-0,5 0,2 8 Maybrit 1 1 6 6 5 7-0,9-0,5-1,2-1,1-0,7-0,7-0,8-0,9 9 Merlot -2 1 11 9 12 10-0,2 0,4 0,1 0,9 0,3 0,6 0,3 0,5 10 Rosita 0 1 9 8 9 8-0,1-0,2 0,1-0,3-0,1-0,3 0,0-0,4 11 Scarpia 1 8 6 0,2 0,6 0,0 0,3 12 Traminer 2-4 6 8 6 7-0,7-0,3-0,6 0,0-0,2 0,2-0,4-0,1 13 Bombay * 4-4 -5-4 -6-5 1,0 0,4 1,4 0,5 0,4 0,2 0,7 0,2 14 Nickela Br/ -1-1 -15-13 -15-13 1,0 0,4 1,0 0,3 0,8 0,6 0,9 0,7 Liczba doświadczeń 2 3 43 39 43 39 18 8 16 6 31 28 25 24 cd. tabeli 7 Data kłoszenia Data dojrzałości woskowej Wilgotność ziarna przy zbiorze Odmiana liczba dni % poziom a 1 poziom a 2 poziom a 1 poziom a 2 poziom a 1 poziom a 2 2008 2007 2008 2007 2008 2007 2008 2007 2008 2007 2008 2007 1 6 7 8 Wzorzec 14.05 9.05 15.05 11.05 24.06 15.06 25.06 18.06 12,4 11,9 12,7 12,2 1 Bartosz -2,0-1,5-2,0-1,0-1,0-1,0-1,0-1,0-0,2 0,0-0,3-0,1 2 Bażant 0,0 1,5 0,0 1,5-1,0 0,0-1,5 0,0-0,5-0,5-0,7-0,5 3 Epoque -1,0-1,0-1,0-1,0-0,5-0,5 4 Fridericus -0,5-0,5-1,0-0,5-0,3-0,2 5 Gregor * -1,0 0,0-0,5 0,5-1,0 0,0-1,0 0,0-0,6-0,7-0,8-0,6 6 Karakan 0,0-0,5-0,5 0,0-0,1-0,3 7 Lomerit -2,5-1,5-2,5-1,5-1,5-0,5-1,0-0,5-0,1 0,0-0,1 0,2 8 Maybrit 0,0 0,5 0,0 1,0-0,5 0,5-0,5 0,5-0,4-0,4-0,6-0,4 9 Merlot -0,5-1,0-0,5-0,5 0,0 0,5 0,0 0,0-0,2 0,0-0,1 0,0 10 Rosita 1,0 1,5 1,0 1,5-0,5 0,0 0,0 0,0-0,2 0,0-0,3-0,1 11 Scarpia -1,5-1,5-1,5-1,5-0,4-0,5 12 Traminer -2,5-0,5-2,0-0,5-1,5-0,5-1,5 0,0-0,4-0,2-0,5-0,1 13 Bombay * 0,5 2,5 0,5 2,5 0,5 2,0 0,5 2,0 0,5 0,8 0,9 1,1 14 Nickela Br/ -1,0-1,5-1,0-1,5 1,0 0,0 0,5 0,0 0,7 0,3 0,9 0,6 Liczba doświadczeń 15 14 15 14 15 14 15 14 43 39 43 39 Kol. 1: wzorzec Rosita, Maybrit, Nickela (w roku 2007 Carola, Rosita, Nickela); Br/ odmiana typu browarnego; * odmiana skreślona z KR

- 15 - Tabela 8 JĘCZMIEŃ OZIMY. Ważniejsze cechy ziarna odmian (odchylenia od wzorca). Lata zbioru 2008, 2007 Masa 1000 ziaren Wyrównanie ziarna Udział pośladu (powyżej 2,2 mm) (poniżej 1,6 mm) Odmiana g % poziom a 1 poziom a 2 poziom a 1 poziom a 2 poziom a 1 poziom a 2 2008 2007 2008 2007 2008 2007 2008 2007 2008 2007 2008 2007 1 2 3 4 Wzorzec 43,0 40,1 44,5 40,8 87 87 90 90 0,8 0,5 0,7 0,5 1 Bartosz -0,4 0,9 0,0 0,9 3 4 3 4-0,3-0,1-0,2-0,1 2 Bażant -5,0-4,6-3,7-3,2-10 -12-6 -5 0,3 0,2 0,0 0,0 3 Epoque -2,5-3,3-2 -2 0,1 0,2 4 Fridericus 2,6 3,0 6 4-0,4-0,3 5 Gregor * -6,1-4,8-5,6-4,1-10 -9-7 -8 0,4 0,1 0,5 0,0 6 Karakan -4,9-4,4-6 -8 0,3 0,5 7 Lomerit 2,3 4,8 3,0 5,0 1 5 2 5-0,2 0,0-0,2-0,1 8 Maybrit -2,8-3,8-2,6-3,7-5 -8-3 -6 0,4 0,2 0,4 0,1 9 Merlot -0,7-0,2 0,4-0,3 4 5 4 4-0,3-0,1-0,1-0,1 10 Rosita -0,7-1,3-0,6-0,4 0-4 -1-2 -0,1 0,1-0,1 0,1 11 Scarpia 1,1 1,8 5 4-0,3-0,3 12 Traminer -0,4-0,1-0,4-0,4 1 3 0 1 0,0-0,1 0,0-0,1 13 Bombay * 6,5 7,6 6,2 7,5 8 10 7 8-0,5-0,3-0,3-0,2 14 Nickela Br/ 3,5 2,1 3,2 2,4 6 4 4 4-0,3-0,1-0,3-0,1 Liczba doświadczeń 43 38 43 38 15 14 15 14 15 14 15 14 Kol. 1: wzorzec Rosita, Maybrit, Nickela (w roku 2007 Carola, Rosita, Nickela); Br/ odmiana typu browarnego; * odmiana skreślona z KR

- 17 - Tabela 1 PSZENICA OZIMA. Odmiany i doświadczenia. Lata zbioru 2008, 2007 Odmiany Hodowca zdolność kiełkowania (%) Materiał siewny masa 1000 ziarn (g) Rok zarejestrowania Obsada nasion 2008 2007 2008 2007 (szt./m 2 ) 1 2 3 4 5 6 jakościowe (grupa A) 1 Akteur 2007 Deutsche Saatveredelung DE 96 50,6 450 2 Alcazar 2006 Secobra Recherches FR 96 97 36,6 49,0 450 3 Boomer 2006 RAGT Seeds Ltd. UK 95 99 44,0 51,6 450 4 Figura 2007 DANKO Hodowla Roślin 97 33,2 450 5 Finezja 2002 DANKO HR Choryń 95 97 35,2 36,8 450 6 Fregata 2004 HR Strzelce Grupa IHAR 97 97 44,5 41,6 450 7 Legenda 2005 PHR Tulce 98 97 38,9 39,9 450 8 Ludwig 2006 Saatzucht Donau AT 98 99 38,5 34,6 450 9 Muza 2004 MHR-HBP Kraków 99 95 47,1 43,0 450 10 Naridana 2006 PHR Tulce 97 98 45,9 48,6 450 11 Ostka o/ Strzelecka 2006 HR Strzelce Grupa IHAR 97 97 47,5 45,2 450 12 Rywalka 2003 HR Strzelce Grupa IHAR 96 95 44,4 53,0 450 13 Smuga 2004 DANKO HR Choryń 98 99 39,5 43,0 450 14 Sukces 2001 HR Strzelce Grupa IHAR 98 97 47,3 45,5 400 15 Tonacja 2001 HR Strzelce Grupa IHAR 98 97 46,4 45,4 450 16 Trend 2003 KWS Lochow GmbH DE 95 98 47,5 42,2 450 17 Türkis 2006 SW Seed Hadmersleben DE 96 99 44,0 44,5 450 18 Turnia 2001 MHR-HBP Kraków 97 95 49,8 45,3 400 19 Wydma 2005 HR Smolice Grupa IHAR 97 96 41,0 41,0 450 20 Zawisza 2004 HR Smolice Grupa IHAR 97 96 44,0 39,0 450 21 Zyta 1999 HR Strzelce Grupa IHAR 96 98 42,1 44,6 450 chlebowe (grupa B) 22 Anthus 2006 KWS Lochow GmbH DE 96 98 44,5 46,0 450 23 Batuta 2006 DANKO Hodowla Roślin 98 100 36,2 39,5 450 24 Bogatka 2004 DANKO HR Choryń 96 96 52,1 53,0 450 25 Dorota 2004 RAGT Seeds Ltd. UK 98 97 40,3 40,3 450 26 Flair 2002 Saatzucht Hans Schweiger & Co. ohg DE 96 98 41,1 40,4 450 27 Garantus 2007 R2n SAS FR 95 43,0 450 28 Kobiera 2003 HRR - Nasiona Kobierzyc 97 96 45,9 40,9 450 29 Kris 2000 RAGT Seeds Ltd. UK 90 98 38,3 56,3 450 30 Meteor 2007 SW Seed Hadmersleben DE 94 49,0 450 31 Mewa o/ 1998 DANKO HR Choryń 97 99 38,2 39,1 450 32 Nadobna 2003 PHR Tulce 97 99 39,9 42,4 450 33 Nateja 2007 HR Szelejewo 96 45,6 450 34 Nutka 2001 HR Strzelce Grupa IHAR 97 95 47,1 38,4 400 35 Sakwa * 1996 HR Strzelce Grupa IHAR 97 92 45,6 54,4 450

- 18 - cd. tabeli 1 Odmiany Hodowca zdolność kiełkowania (%) Materiał siewny masa 1000 ziarn (g) Rok zarejestrowania Obsada nasion 2008 2007 2008 2007 (szt./m 2 ) 1 2 3 4 5 6 pozostałe (grupa C) 36 Markiza 2007 HR Strzelce Grupa IHAR 97 49,3 450 37 Rapsodia 2003 RAGT Seeds Ltd. UK 100 99 42,2 50,4 450 38 Satyna 2004 HRR - Nasiona Kobierzyc 94 97 48,0 40,2 450 z CCA 39 Cubus (A;A) KWS Lochow GmbH DE 92 97 37,6 47,8 450 Bilans doświadczeń: - założone 76 75 - przyjęte do syntezy 74 69 - zdyskwalifikowane w polu - 1 - zdyskwalifikowane w trakcie opracowywania 2 5 Kol. 1: * odmiana skreślona z krajowego rejestru (KR) w roku 2007, o/ odmiana oścista Kol. 2: w nawiasie grupa technologiczna dla odmiany Cubus: pierwsza ocena deklaracja hodowcy; druga ocena na podstawie trzech parametrów (liczba opadania, zawartość białka, SDS) oznaczonych w Laboratorium Chemiczno-Technologicznym w Słupi Wielkiej Kol. 3: HR Hodowla Roślin, HRR Hodowla Roślin Rolniczych, MHR Małopolska Hodowla Roślin, PHR Poznańska Hodowla Roślin, AT Austria, DE Niemcy, FR Francja, UK Zjednoczone Królestwo Kol. 4: w sezonie 2007/2008 w niektórych doświadczeniach wyraźnie gorsze wschody u odmiany Garantus Kol. 6: podana obsada dotyczy doświadczeń zakładanych na glebach kompleksów 1, 2, 10; na kompleksach 3, 4, 11 obsada większa o 50 szt./m 2, a na kompleksie 5 o 100 szt./m 2

- 19 - Tabela 2 PSZENICA OZIMA. Warunki prowadzenia doświadczeń. Lata zbioru 2008, 2007 2008 2007 Wyszczególnienie a 1 a 2 a 1 a 2 1 2 3 Średnia rolnicza wartość gleb w 100 o skali IUNG 75 76 % doświadczeń Kompleks przydatności rolniczej gleb: - 1 14 17-2, 10 38 42-3, 4, 8 44 37-5 4 4 Odczyn gleby (ph w KCl): - powyżej 6,5 29 34-6,5-5,6 62 59 - poniżej 5,6 9 7 Przedplon: - rzepak 51 49 - strączkowe 38 39 - koniczyna inkarnatka 1 - - mieszanka zbożowo-strączkowa 1 1 - okopowe 1 4 - zboża 4 6 - inne (facelia, gorczyca, len, truskawka) 4 1 Nawożenie mineralne: kg czystego składnika na 1 ha - P 2 O 5 57 57 - K 2 O 93 89 - N średnio 104 144 104 144 - N minimum 50 86 50 90 - N maksimum 176 216 160 200 % doświadczeń Zastosowanie nawozów dolistnych: - jeden zabieg 15 15 - dwa i więcej zabiegów 68 73 Zastosowanie fungicydów: - jeden zabieg 6 3 - dwa zabiegi 83 82 - trzy zabiegi 11 15 Zastosowanie regulatora wzrostu: - jeden zabieg 84 88 - dwa zabiegi 16 11 data Siew - średnio 30.09 27.09 - najwcześniejszy 22.09 18.09 - najpóźniejszy 11.10 10.10 Wschody 12.10 7.10 Krzewienie - jesień 8.11 2.11 - wiosna* 22.03 14.03 Jesienne zahamowanie wegetacji 17.11 18.12 Wiosenne ruszenie wegetacji 12.03 11.03 Strzelanie w źdźbło 22.04 18.04 Kłoszenie 30.05 1.06 24.05 25.05 Dojrzałość woskowa 14.07 15.07 8.07 9.07 Zbiór - średnio 2.08 27.07 - najwcześniejszy 18.07 8.07 - najpóźniejszy 29.08 18.08 Liczba doświadczeń 75 75 Kol. 1: * dotyczy 32% doświadczeń w roku 2008 i 17% w roku 2007 Kol. 2, 3: a 1 przeciętny poziom agrotechniki, a 2 wysoki poziom agrotechniki

- 20 - Tabela 3 PSZENICA OZIMA. Plon ziarna odmian. Lata zbioru 2008, 2007 Odmiana Poziom a 1 Poziom a 2 Liczba doświadczeń odchylenia od wzorca w dt z ha 2008 2007 2008 2007 2008 2007 1 2 3 4 Wzorzec, dt z ha 74 69 89,1 74,3 99,7 85,8 1 Akteur 61 0,9 0,7 2 Alcazar 60 59 5,9 0,9 4,1-0,9 3 Boomer 70 65 4,9 3,1 4,4 3,1 4 Figura 74 0,4 1,5 5 Finezja 74 69-2,1 0,0-2,5-0,2 6 Fregata 25 33-6,9-1,1-7,6-2,7 7 Legenda 61 69-3,3-1,4-2,5 0,2 8 Ludwig 61 57 1,8-1,9 1,7-3,2 9 Muza 27 40-6,4-4,7-7,1-4,9 10 Naridana 65 65 1,9 0,8 1,6 1,0 11 Ostka Strzelecka o/ 57 55-5,5-6,6-5,1-7,8 12 Rywalka 31 41-3,3-3,2-3,8-5,0 13 Smuga 44 47-3,6 1,3-2,1 0,2 14 Sukces 35 44-4,9-1,0-5,5-3,1 15 Tonacja 74 69 0,2-0,2-0,8-0,3 16 Trend 37 39 4,9 1,4 4,3 1,5 17 Türkis 74 69 3,0-2,7 1,4-1,3 18 Turnia 36 48-4,3-4,2-1,8-2,8 19 Wydma 57 65 1,6-1,2 2,1-0,6 20 Zawisza 37 41-2,1-3,6-2,3-3,5 21 Zyta 44 51-6,0-4,9-5,5-5,0 22 Anthus 74 69 3,9-1,9 3,9-0,6 23 Batuta 64 60 3,0 0,1 1,8 0,3 24 Bogatka 74 69 1,5 2,8 1,8 1,8 25 Dorota 29 40-0,9-3,1 1,8-0,1 26 Flair 28 26 4,7 1,0 3,2 0,5 27 Garantus 58 2,0 0,9 28 Kobiera 35 38-2,6-2,4-1,4-2,1 29 Kris 35 35 3,2 1,8 4,4 3,3 30 Meteor 67 2,5 1,4 31 Mewa o/ 45 41-4,7-1,8-4,5-2,9 32 Nadobna 44 38 2,2 0,2 2,5 1,4 33 Nateja 66-0,8-0,9 34 Nutka 46 44 3,2 1,9 2,3 1,4 35 Sakwa * 30 28 1,1-1,2 2,5-2,7 36 Markiza 62 4,4 3,7 37 Rapsodia 37 35 8,1 5,5 8,1 5,6 38 Satyna 49 44 2,0 0,4 3,4 1,1 39 Cubus 35 33 7,0 3,6 5,7 5,8 Kol. 1: wzorzec Tonacja, Finezja, Bogatka, Figura (w roku 2007 Tonacja, Finezja, Bogatka, Türkis); * odmiana skreślona z KR; o/ odmiana oścista; w syntezie pominięto odmiany badane tylko w nielicznych doświadczeniach Kol. 3, 4: a 1 przeciętny poziom agrotechniki, a 2 wysoki poziom agrotechniki (zwiększone nawożenie azotowe, dolistne preparaty wieloskładnikowe, ochrona przed wyleganiem i chorobami)

- 21 - Tabela 4 PSZENICA OZIMA. Istotność źródeł zmienności plonu ziarna wg analizy wariancji doświadczeń dwuczynnikowych. Lata zbioru 2008, 2007 Źródło zmienności Liczba doświadczeń ze zmiennością istotną przy: α = 0,05 α = 0,01 α = 0,05 α = 0,01 2008 2007 1 2 Odmiany 67 63 65 64 Poziomy agrotechniki 51 42 55 36 Odmiany x poziomy agrotechniki 39 27 38 28 Poziomy agrotechniki: a 2 -a 1 (dt z ha) Liczba doświadczeń -11,5 1-0,1 5,0 9 10 5,1 10,0 31 21 10,1 15,0 18 21 15,1 20,0 5 12 20,1 25,0 8 3 25,1 30,0 2 1 39,1-1 Liczba doświadczeń 74 69 Kol. 1: a 2 -a 1 (dt z ha) w odniesieniu do średniej z odmian wzorcowych (w roku 2008 Tonacja, Finezja, Bogatka, Figura; w roku 2007 Tonacja, Finezja, Bogatka, Türkis)

- 22 - Tabela 5 PSZENICA OZIMA. Plon ziarna odmian w rejonach (odchylenia od wzorca w dt z ha). Lata zbioru 2008, 2007 Odmiana Liczba doświadczeń Plon ziarna I II III IV V VI I II III IV V VI I II III IV V VI poziom a1 i a2 poziom a1 poziom a2 2008 1 2 3 4 Wzorzec 9 9 16 13 18 9 88,2 92,3 89,4 91,4 86,2 88,8 99,2 102,0 97,6 101,5 97,6 103,5 1 Akteur 9 3 16 13 11 9 1,1-0,9 1,6 1,7-1,4 1,1 1,5-4,4 0,8 2,1-0,3-0,2 2 Alcazar 6 5 16 13 11 9 4,0 6,0 4,4 7,3 8,5 4,5 3,2 8,0 3,4 4,0 6,5 0,8 3 Boomer 9 5 16 13 18 9 3,4 4,5 4,3 6,4 4,5 6,8 4,4 2,6 3,5 5,9 4,6 4,9 4 Figura 9 9 16 13 18 9 2,9 2,4 0,4-0,9 0,1-1,5 4,0-0,7 1,7 1,0 2,9-1,0 5 Finezja 9 9 16 13 18 9-3,7-2,0-2,7-2,7-2,0 1,2-1,9-1,3-3,2-4,1-2,8-0,4 6 Fregata 6 2 4 4 6 3-5,9-7,2-5,4-7,5-10,2-11,3-6,5-7,7-7,9-6,9-10,9-11,9 7 Legenda 9 9 16 4 14 9-1,2-4,1-2,0-3,1-6,5-3,6-2,6-2,2-2,5-3,6-2,9-2,7 8 Ludwig 9 6 16 13 9 8-0,2-2,4 5,1 0,8 1,8 1,2 1,3-1,8 5,0 0,9-0,8 0,0 9 Muza 3 2 4 4 6 8-11,7-6,8-6,4-4,3-7,7-6,8-12,5-6,1-7,6-7,6-7,8-7,3 10 Naridana 6 9 16 13 13 8 2,9-0,2 5,3 0,8 0,8 0,1 5,2-0,9 4,7-0,6 0,4 0,2 11 Ostka Strzelecka o/ 6 3 11 13 18 6-7,8-7,7-4,7-2,6-8,2-4,0-8,1-6,8-4,7-3,5-5,9-5,7 12 Rywalka 3 6 4 4 11 3-5,8-4,0-5,3-1,6-5,6 3,7-6,9-1,8-9,7-3,3-5,0 1,4 13 Smuga 3 2 13 7 13 6-6,3-7,4-1,2-7,8-3,8-2,6-3,6-3,7-0,3-8,2-1,7-2,5 14 Sukces 6 5 9 6 6 3-5,5-2,3-6,0-1,0-10,3-3,7-5,2-3,2-8,2-1,5-8,7-5,6 15 Tonacja 9 9 16 13 18 9-1,3-0,5-0,7 2,2-0,2 1,6-2,8-0,1-1,2 1,2-0,9-1,2 16 Trend 6 2 12 4 10 3 0,7 6,2 6,9-2,5 6,8 3,8-1,3 1,8 7,5-3,2 6,1 6,3 17 Türkis 9 9 16 13 18 9 3,9 3,2 3,9 3,8 2,2 0,6 0,0 1,5 2,6 1,7 0,5 2,1 18 Turnia 6 2 4 7 11 6-1,0-4,5 1,8-5,9-7,8-7,8 2,6-1,5 0,6-5,5-5,3-1,4 19 Wydma 9 5 12 4 18 9 2,3 3,6 4,2-3,0 0,3 0,6 4,8 6,1 3,6 2,1-0,4 0,3 20 Zawisza 6 2 9 8 6 6-6,5-4,3 1,6-1,8-4,1-2,8-4,8-5,0 0,2-3,0-4,6-2,0 21 Zyta 6 2 11 6 13 6-7,4-11,5-4,8-3,4-7,2-5,3-7,3-7,9-7,1-5,5-3,7-6,8

- 23 - cd. tabeli 5 Odmiana Liczba doświadczeń Plon ziarna I II III IV V VI I II III IV V VI I II III IV V VI poziom a1 i a2 poziom a1 poziom a2 2008 1 2 3 4 22 Anthus 9 9 16 13 18 9-0,2 7,9 2,5 5,6 3,8 4,5 3,6 5,8 3,4 2,9 3,1 5,9 23 Batuta 9 6 16 13 11 9 4,2 2,9 1,2 2,3 3,8 3,8 2,1 3,6 0,6 0,8 4,0 0,0 24 Bogatka 9 9 16 13 18 9 2,1 0,1 2,9 1,4 2,0-1,3 0,7 2,1 2,7 2,0 0,8 2,5 25 Dorota 6 6 4 4 6 3-4,1 0,8 2,7-1,2-5,2 0,2 0,7 3,9 0,7 1,5-4,3 8,0 26 Flair 6 2 7 4 6 3 9,4 8,8 2,1 4,5 0,3 1,0 8,1 0,0 1,6 5,6-2,1-0,6 27 Garantus 9 3 16 13 14 3-8,7 6,0 1,2 7,0 3,5 4,8-10,5 9,0 0,0 6,0 1,6 3,3 28 Kobiera 6 5 4 7 10 3-3,1 2,1-2,8-4,8-5,5 3,1-0,5 2,3-4,9-4,0-2,4-0,4 29 Kris 3 2 11 4 11 4-1,6 3,5 2,7 1,8 4,3 0,5-1,2 4,5 1,9 2,6 6,6 4,7 30 Meteor 9 9 16 13 14 6 2,4 1,5 1,8 4,6 2,1 1,1 3,8 2,4 0,4 1,8-1,0 2,4 31 Mewa o/ 6 5 11 10 10 3-4,6-2,3-2,9-7,9-5,1-3,9-1,7-5,4-4,0-5,9-5,7-2,6 32 Nadobna 6 2 9 6 18 3-1,7 0,6 2,8-1,9 4,3 3,2-0,2 1,7 2,0-0,8 4,5 2,5 33 Nateja 9 9 12 13 14 9-0,9-2,1 2,7-2,6-0,8-1,9-2,7-2,4 3,2-2,4-1,5-0,5 34 Nutka 3 2 16 13 6 6-5,3 4,1 3,7 3,6-0,5 8,3-7,3 0,1 2,4 2,8-0,9 7,1 35 Sakwa * 9 2 4 6 6 3 6,1-1,4 3,5-2,2-7,1 2,4 6,9 1,3 1,7 0,1-4,0 3,5 36 Markiza 9 6 16 13 11 7 3,2 3,1 3,3 7,0 4,0 6,5 2,6 4,5 1,9 5,4 4,7 3,5 37 Rapsodia 3 2 7 4 18 3 6,1 12,4 5,0 5,6 8,7 7,8 4,1 11,2 9,3 5,5 7,1 10,2 38 Satyna 6 3 13 11 10 6 1,9 5,1 5,6-0,1-0,2-0,8 3,9 3,6 5,7 2,1 3,6-1,9 39 Cubus 5 12 18 8,2 6,4 7,0 8,6 6,7 4,2

- 24 - cd. tabeli 5 Odmiana Liczba doświadczeń Plon ziarna I II III IV V VI I II III IV V VI I II III IV V VI poziom a1 i a2 poziom a1 poziom a2 2007 1 2 3 4 Wzorzec 7 9 16 12 16 9 68,5 75,5 70,2 71,6 78,2 82,0 80,2 85,5 80,7 86,2 90,3 91,0 1 Alcazar 7 5 16 12 10 9-3,9 0,0 0,9-1,0 6,5 0,8-7,5-3,6-0,6-4,2 6,3 1,4 2 Boomer 7 5 16 12 16 9 1,1-0,6 2,6 2,4 6,2 3,2 3,4 1,1 1,4 0,8 7,4 2,6 3 Finezja 7 9 16 12 16 9-1,7-0,9 1,2 1,2-1,4 0,8-1,2-1,1 2,5 0,5-1,7-1,8 4 Fregata 3 2 11 6 6 5 9,9-5,7-0,9 1,4-4,8-6,5 7,5-2,1-1,7-1,9-9,0-4,7 5 Legenda 7 9 16 12 16 9-2,8-3,2-0,7 0,7-2,2-1,1-1,5-1,4 2,4 2,0-2,6 2,0 6 Ludwig 7 6 16 12 9 7-3,4-4,1-0,4-1,1 0,3-6,7-4,9-3,8-0,9-4,7-3,6-5,7 7 Muza 6 2 4 6 13 9-3,8-0,6-9,5-4,7-4,3-5,4-7,6-3,8-5,3-0,6-6,9-3,1 8 Naridana 7 9 16 12 12 9-4,6 1,0 1,3 0,7 2,6 2,2-9,1 0,5 3,3-1,2 2,9 4,4 9 Ostka Strzelecka o/ 4 3 11 12 16 9-10,2-10,3-6,1-4,3-6,2-8,6-10,8-12,8-6,4-6,1-7,4-9,0 10 Rywalka 3 6 8 9 10 5-4,0-1,4-3,8-0,3-4,8-5,7-8,0-3,4-8,1-3,9-2,9-4,7 11 Smuga 3 2 13 6 16 7 2,2-0,9 4,1 2,1 0,3-0,9-0,7 2,7 3,1 1,0-1,1-0,9 12 Sukces 4 5 13 6 13 3 5,4 0,4 0,2 2,8-4,2-5,9 3,8-3,6-3,5 1,4-4,2-6,4 13 Tonacja 7 9 16 12 16 9-0,6 2,0 0,5 0,5-1,4-2,1 0,8 1,3 0,2 0,9-2,9-0,5 14 Trend 7 2 12 6 9 3-1,7-4,6 2,0 5,7 3,4-3,7-4,5 0,4 0,3 5,3 5,1 1,1 15 Türkis 7 9 16 12 16 9 1,4-2,1-7,0-5,4 0,4-0,5 1,0-2,2-5,6-3,6 3,1 1,1 16 Turnia 7 2 9 10 13 7-7,0-7,0-1,0-5,2-3,5-4,6-7,9-9,8 1,0-4,9-1,1-2,0 17 Wydma 7 9 12 12 16 9-2,6-0,9-2,7-3,3 0,8 0,0-4,9-1,7-1,0-2,3 1,2 3,3 18 Zawisza 6 2 13 6 9 5-3,9-4,7-4,4-2,0-0,1-7,1-3,8-12,2-3,1-2,9-2,2-4,8 19 Zyta 4 2 16 6 16 7-2,2-7,9-2,8-3,6-5,1-9,4-0,5-6,1-2,8-4,5-5,4-7,9

- 25 - cd. tabeli 5 Odmiana Liczba doświadczeń Plon ziarna I II III IV V VI I II III IV V VI I II III IV V VI poziom a1 i a2 poziom a1 poziom a2 2007 1 2 3 4 20 Anthus 7 9 16 12 16 9-3,5-1,1-3,1-1,9 0,4-3,1-1,9-0,9-3,9-1,6 2,3 2,5 21 Batuta 7 6 16 12 10 9-2,9 3,5-0,7 1,9 0,0-2,1-3,5 5,6-1,7 0,5 2,3-0,1 22 Bogatka 7 9 16 12 16 9 0,8 1,0 5,2 3,7 2,3 1,7-0,5 2,0 2,9 2,2 1,5 1,2 23 Dorota 4 9 11 7 6 3-2,5-0,5-6,2-4,8-1,9-2,7-0,9 0,6-3,9-0,4 1,4 5,0 24 Flair 4 2 7 4 6 3 3,0-0,7-0,9 1,6 0,3 0,1 5,9-3,2-1,3-1,5-1,5 3,9 25 Kobiera 6 5 4 7 9 7-1,0-0,5-5,0-2,7-3,5-4,1-5,1-1,9-4,9-4,0-1,0-0,8 26 Kris 3 2 11 4 10 5 2,3-0,9 1,4 2,5 2,8-1,3 3,9 0,8 2,8 2,3 6,4 0,4 27 Mewa o/ 4 5 11 9 9 3-1,1 1,4-3,8-0,7-1,0-4,0-1,1-1,8-5,5-1,6-2,2-2,0 28 Nadobna 6 2 9 6 12 3 1,1-5,7-1,5 1,2 2,8-0,7-0,2-1,2-0,5 2,0 2,9 4,4 29 Nutka 3 2 16 12 6 5-1,2 6,9 1,4 3,1 3,1-0,9-2,2 3,6-0,3 4,3 3,3-1,6 30 Sakwa * 7 2 4 6 6 3-0,1-4,6-4,5-0,8-0,4-1,0-4,1-7,9-4,9-4,2-0,5 2,1 31 Rapsodia 3 2 7 4 16 3-8,8 5,0-0,2 4,5 10,2 6,4-6,0 4,5-0,5 5,2 10,3 8,2 32 Satyna 3 6 13 4 9 9 6,3-0,6 1,5 0,1-1,1-0,2 7,3 0,8 1,7-2,2 0,5 0,4 33 Cubus 5 12 16 4,8 6,5 2,1 2,4 7,0 6,4 Kol. 1: wzorzec Tonacja, Finezja, Bogatka, Figura (w roku 2007 Tonacja, Finezja, Bogatka, Türkis); * odmiana skreślona z KR; o/ odmiana oścista

- 26 - Tabela 6 PSZENICA OZIMA. Porażenie odmian przez ważniejsze choroby na przeciętnym poziomie agrotechniki (odchylenia od wzorca w skali 9 o ). Lata zbioru 2008, 2007 Odmiana Rdza Mączniak prawdziwy Brunatna plamistość liści brunatna 2008 2007 2008 2007 2008 2007 1 2 3 4 Wzorzec 7,2 7,3 7,2 7,1 7,7 7,9 1 Akteur 0,3 0,8 0,4 2 Alcazar 0,9 0,8 0,8 1,1-0,1-0,2 3 Boomer -0,1-0,1 0,7 1,2 0,0 0,1 4 Figura 0,4-0,3-0,1 5 Finezja -0,8-0,8 0,1 0,0 0,0 0,0 6 Fregata -0,2 0,0 0,4 0,3 0,1 0,1 7 Legenda 0,6 0,4 0,3 0,2 0,0 0,0 8 Ludwig 0,3 0,0 0,3 0,2 0,0 0,0 9 Muza 0,0 0,1 0,0-0,1-0,2-0,1 10 Naridana -0,4-0,3 0,2 0,2-0,1-0,3 11 Ostka Strzelecka o/ -0,2 0,1-0,1 0,0 0,3 0,3 12 Rywalka -0,2-0,1 0,1 0,4 0,2 0,3 13 Smuga 0,4 0,3 0,0-0,1-0,1-0,1 14 Sukces 0,3 0,3 0,7 1,0 0,4 0,4 15 Tonacja -0,3-0,3 0,2 0,2 0,0 0,3 16 Trend 0,4 0,3 0,0 0,1 0,1-0,4 17 Türkis 0,9 0,6-0,3-0,3 0,0-0,1 18 Turnia -0,8-0,3-0,2-0,2-0,4-0,4 19 Wydma 0,1-0,1-0,3-0,4-0,1-0,2 20 Zawisza 0,1 0,1-0,2 0,1-0,3 0,0 21 Zyta -0,2-0,7 0,3 0,8 0,0 0,0 22 Anthus 0,4 0,3 0,0 0,1 0,0 0,0 23 Batuta 0,6 0,5 0,6 0,4-0,2 0,1 24 Bogatka 0,6 0,4 0,1 0,1 0,0-0,3 25 Dorota -0,5-0,7-0,9-0,7 0,0-0,2 26 Flair 0,3 0,3 0,2 0,3 0,3 0,1 27 Garantus 0,6 0,4 0,0 28 Kobiera 0,0 0,1-0,4-0,4 0,3 0,0 29 Kris 0,7 0,8-0,4 0,1 0,1 0,0 30 Meteor 0,4 0,5 0,1 31 Mewa o/ 0,4 0,3 0,2 0,4 0,3-0,2 32 Nadobna 0,1-0,1 0,1-0,2 0,2 0,0 33 Nateja -0,1 0,4-0,5 34 Nutka 0,1-0,2 0,0 0,0 0,3 0,2 35 Sakwa * -0,4 0,0 0,0-0,5-0,4-0,2 36 Markiza 0,8 0,4-0,1 37 Rapsodia 0,3 0,3 0,8 1,0 0,1-0,4 38 Satyna 0,5 0,5-0,2-0,2-0,1-0,3 39 Cubus 0,8 0,8 0,2 0,1 0,7 0,1 Liczba doświadczeń 56 48 51 61 21 21

- 27 - cd. tabeli 6 Odmiana Septorioza liści Septorioza plew Fuzarioza kłosów Choroby podstawy źdźbła (kompleks) 2008 2007 2008 2007 2008 2007 2008 2007 1 5 6 7 8 Wzorzec 7,1 6,7 7,7 7,2 7,9 7,6 8,0 7,8 1 Akteur 0,0 0,1 0,5-0,2 2 Alcazar 0,1 0,0-0,1-0,1-0,4-0,3 0,2 0,2 3 Boomer 0,2 0,2-0,1 0,0 0,0-0,3 0,2 0,1 4 Figura -0,1-0,1-0,2-0,2 5 Finezja -0,2-0,1 0,1 0,3 0,2 0,1-0,2-0,1 6 Fregata 0,1 0,5 0,4 0,5 0,3 0,6 0,0 0,5 7 Legenda 0,1 0,0 0,1 0,1 0,0 0,2-0,1-0,1 8 Ludwig 0,0-0,2-0,1 0,0 0,0-0,2-0,3-0,2 9 Muza 0,0-0,4 0,1-0,2 0,1 0,3-0,2-0,1 10 Naridana -0,5-0,6-0,3-0,2-0,4-0,1-0,1-0,1 11 Ostka Strzelecka o/ 0,1-0,2 0,1 0,5-0,4 0,3-0,1 0,3 12 Rywalka 0,0-0,3 0,1-0,1 0,0 0,0 0,1 0,1 13 Smuga -0,1-0,3-0,1-0,5-0,3-0,5-0,6-0,6 14 Sukces 0,3 0,3-0,1 0,4-0,4 0,3 0,1 0,3 15 Tonacja 0,3 0,4 0,2 0,5 0,1 0,5 0,3 0,4 16 Trend -0,4-0,6-0,2-0,2-0,8-0,2-0,3 0,2 17 Türkis 0,2-0,1-0,1-0,3-0,4-0,2 0,2-0,1 18 Turnia -0,8-0,8 0,0 0,2-0,1 0,0-0,4 0,0 19 Wydma -0,4-0,5-0,1-0,1 0,0 0,0 0,0 0,1 20 Zawisza -0,2-0,1 0,1 0,2 0,0 0,1 0,2 0,1 21 Zyta 0,2 0,2-0,1 0,1-0,3 0,1 0,0 0,3 22 Anthus 0,2 0,2 0,2 0,4 0,2 0,2-0,3 0,1 23 Batuta -0,1 0,1 0,0 0,3-0,1 0,2 0,2 0,4 24 Bogatka -0,1-0,2-0,2-0,5 0,0-0,4 0,0-0,2 25 Dorota -0,2-0,3-0,3 0,2 0,2 0,1-0,5-0,3 26 Flair 0,3 0,4 0,1 0,3-0,6 0,1 0,1-0,2 27 Garantus -0,1-0,2 0,1 0,3 28 Kobiera -0,1-0,6-0,1 0,0 0,1-0,1-0,5-0,3 29 Kris 0,2 0,1-0,2 0,0-0,6 0,1-0,3 0,4 30 Meteor 0,3 0,0 0,2-0,1 31 Mewa o/ -0,1-0,3-0,1-0,2 0,1-0,2-0,3-0,1 32 Nadobna -0,3-0,4-0,3-0,4-0,1-0,2-0,4-0,5 33 Nateja -0,3-0,1-0,1-0,3 34 Nutka 0,1 0,3 0,0 0,1-0,3-0,1 0,2 0,3 35 Sakwa * -0,3-0,4 0,1-0,2 0,6 0,2-0,1 0,2 36 Markiza 0,1 0,1 0,1 0,1 37 Rapsodia -0,3 0,1-0,4-0,2 0,1-0,2 0,0-0,1 38 Satyna 0,1 0,0-0,2-0,2 0,0-0,3 0,0 0,0 39 Cubus -0,1-0,1-0,1 0,0 0,1-0,1-0,7-0,6 Liczba doświadczeń 68 61 39 51 9 28 24 29 Kol. 1: wzorzec Tonacja, Finezja, Bogatka, Figura (w roku 2007 Tonacja, Finezja, Bogatka, Türkis); * odmiana skreślona z KR; o/ odmiana oścista

- 28 - Tabela 7 PSZENICA OZIMA. Ważniejsze cechy rolnicze odmian (odchylenia od wzorca). Lata zbioru 2008, 2007 Odmiana Wysokość roślin Wyleganie w fazie dojrzałości mlecznej Wyleganie przed zbiorem cm skala 9 o poziom a 1 poziom a 2 poziom a 1 poziom a 2 poziom a 1 poziom a 2 2008 2007 2008 2007 2008 2007 2008 2007 2008 2007 2008 2007 1 2 3 4 Wzorzec 108 97 99 91 7,1 8,1 7,8 7,4 6,3 7,0 6,9 7,0 1 Akteur -2-2 1,2 0,8 1,3 1,3 2 Alcazar -25-17 -20-14 1,5 0,2 1,0 0,0 1,7 0,0 1,4-0,5 3 Boomer -21-15 -16-14 1,7 0,4 0,9 0,5 1,4 0,5 1,1 0,4 4 Figura 2 1-1,2-1,0-1,2-1,1 5 Finezja 0 2-1 2 1,0-0,5 0,6-0,3 0,8-0,2 1,0 0,3 6 Fregata -3 2-4 2 1,5 0,9 0,6 1,6 1,2 1,0 1,3 1,5 7 Legenda 13 13 11 12 0,0-1,3 0,1-0,8-0,1-1,1 0,0-0,8 8 Ludwig 9 8 10 8 0,3-1,1 0,4-1,1 0,2-0,9 0,2-0,8 9 Muza 1 2 2 1-0,3 0,2 0,2 0,3-0,1 0,0 0,5 0,2 10 Naridana -9-7 -10-9 0,6 0,0 0,7 0,0 0,4-0,2 0,8-0,1 11 Ostka o/ Strzelecka -1 2 0 2-0,8-1,0-1,0-1,2-0,8-0,7-0,6-0,5 12 Rywalka 0 3 0 1 1,0 0,6 0,4 1,3 0,6 0,0 0,8 0,5 13 Smuga 5 7 5 6 1,3 0,0 0,7 0,6 0,8-0,1 0,6 0,2 14 Sukces -5 2-4 1 0,1 0,8-0,1 1,2 0,2 0,8 0,4 0,7 15 Tonacja -2 2 1 3 0,9 0,6 0,6 0,8 1,1 0,7 0,8 0,8 16 Trend -17-13 -13-10 1,9 0,9 1,8 0,6 1,3 0,5 1,2 0,1 17 Türkis -12-7 -8-5 1,0 0,5-0,1 0,0 1,0 0,4 0,3-0,2 18 Turnia 9 10 8 8-1,0-0,8-1,0 0,0-0,7-0,9-1,2-0,4 19 Wydma -8-3 -7-4 1,4 0,5 0,9 0,6 0,7 0,2 1,0 0,4 20 Zawisza 2 3 1 1 0,1-0,7 0,3-0,5 0,3-1,1 0,4-0,3 21 Zyta 7 10 7 9-0,7-0,4-0,5 0,2-0,2-0,5-0,3-0,2 22 Anthus -15-7 -10-5 1,5 0,4 0,8 0,7 1,2 0,2 0,9 0,3 23 Batuta -2-1 -1-2 0,9 0,6 0,7 1,2 0,7 0,7 1,0 1,0 24 Bogatka 0 3-1 1-0,7-0,5-0,2-0,5-0,7-0,9-0,7-0,9 25 Dorota -15-10 -12-9 0,1-0,5-0,2-0,6 0,7-0,1-0,3-0,6 26 Flair -2 0-3 0 0,0-1,1-0,8-0,1 0,1-0,3-0,4 0,0 27 Garantus -18-12 1,6 0,8 1,8 1,4 28 Kobiera -1 0-1 -1-0,3 0,8 0,1 0,9-0,2 0,3 0,3 0,4 29 Kris -26-17 -21-14 1,5 0,7 0,5 0,4 1,3 0,4 0,5-0,2 30 Meteor -15-10 1,4 0,7 1,2 0,5 31 Mewa o/ 0 1 0 1-1,8-1,8-2,0-1,6-1,4-0,7-1,8-0,6 32 Nadobna 6 7 5 7 0,4-0,1 0,7 0,3 0,3-0,1 0,7 0,4 33 Nateja 6 4 0,6 0,4 0,1 0,5 34 Nutka 4 4 3 4 0,4 0,9 0,4 1,5 0,6 1,1 0,5 1,2 35 Sakwa * 0 1-2 0 0,7-0,2 0,5 0,1 0,3 0,0 0,7-0,1 36 Markiza -1 0 1,3 0,7 1,5 1,1 37 Rapsodia -25-17 -19-14 1,9 0,3 1,4 0,8 1,8 0,2 1,2 0,0 38 Satyna -6-1 -5-1 1,4 0,5 0,9 1,0 1,3 0,4 1,1 0,7 39 Cubus -19-11 -13-8 1,7-0,1 0,8 0,0 1,1 0,0 0,6-0,7 Liczba doświadczeń 75 71 75 71 32 25 20 16 54 55 44 46

- 29 - cd. tabeli 7 Odmiana Data kłoszenia Data dojrzałości woskowej Wilgotność ziarna przy zbiorze liczba dni % poziom a 1 poziom a 2 poziom a 1 poziom a 2 poziom a 1 poziom a 2 2008 2007 2008 2007 2008 2007 2008 2007 2008 2007 2008 2007 1 6 7 8 Wzorzec 31.05 23.05 1.06 24.05 15.07 6.07 17.07 8.07 12,8 13,1 13,0 13,5 1 Akteur 2,5 2,5-0,5 0,0 0,0 0,0 2 Alcazar 0,0-1,0-0,1-0,5-0,5-0,5-0,5-0,5-1,0-1,3-1,1-1,5 3 Boomer 1,0 0,5 0,5 1,0 0,5 0,0 0,5 0,0-0,2-0,4-0,3-0,4 4 Figura -1,0-1,5-0,5-0,5-0,1-0,3 5 Finezja 0,0-1,0 0,0-1,5 0,5 0,0 0,5 0,0 0,4 0,5 0,5 0,5 6 Fregata 4,0 3,0 3,5 3,0 2,0 2,0 1,5 2,0 0,1 0,4 0,1 0,3 7 Legenda 1,0 0,5 1,0 0,5 0,5 1,0 0,5 0,5 0,2 0,5 0,3 0,4 8 Ludwig -1,5-2,0-1,5-2,0-2,0-1,0-1,5-1,0-0,1 0,0-0,1-0,2 9 Muza 0,5 0,5 0,5 1,0 0,5 0,5 0,5 0,0 0,0 0,3 0,5 0,2 10 Naridana -0,5-1,5-0,5-1,5-0,5 0,0 0,0-0,5 0,0 0,1 0,0-0,2 11 Ostka o/ Strzelecka 1,0 1,5 1,0 1,5-1,0 0,5-1,0 0,0-0,6-0,8-0,6-0,8 12 Rywalka 2,5 2,0 2,0 2,0 1,5 1,0 1,5 0,5 0,1 0,2 0,0 0,0 13 Smuga -2,0-2,0-2,0-2,0-2,0-1,5-1,5-1,5-0,4 0,0-0,2-0,2 14 Sukces 4,0 2,5 4,0 2,5 2,5 2,5 2,0 2,0 0,5 0,2 0,7 0,5 15 Tonacja 2,5 1,5 2,5 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 0,1 0,4 0,3 0,3 16 Trend -0,5-1,0-0,5-1,5-1,5-1,0-1,5-1,0-0,7-0,7-0,6-0,9 17 Türkis 2,0 1,0 2,0 1,0-0,5-0,5-0,5-0,5-0,3-0,5-0,2-0,4 18 Turnia 1,5 0,5 1,5 1,0 1,5 1,5 1,0 1,0-0,3-0,2-0,2-0,2 19 Wydma 0,5 0,0 0,5 0,0-0,5 0,0-0,5 0,0 0,1-0,1 0,0-0,1 20 Zawisza 1,5 1,5 1,5 1,5 0,5 0,5 0,0 0,5 0,0-0,3-0,1-0,4 21 Zyta 2,0 0,5 1,5 1,0 1,5 1,5 1,5 1,0 0,0 0,3 0,0 0,2 22 Anthus 2,0 1,0 1,5 1,0 1,0 1,0 0,5 1,5 0,0 0,1 0,0 0,3 23 Batuta 1,0 0,0 0,5 0,5-0,5 0,0 0,0 0,0 0,1 0,3 0,1 0,1 24 Bogatka -1,0-1,5-1,0-1,5-1,5-1,0-1,5-1,0-0,4-0,3-0,5-0,4 25 Dorota 1,0 0,0 1,0 0,5 0,0 0,0 0,0-0,5-0,5-0,1-0,3-0,1 26 Flair 1,0-0,5 1,0 0,0 0,5 1,0 0,5 0,5-0,4-0,5-0,5-0,6 27 Garantus 2,5 2,5 1,0 1,0 0,4 0,5 28 Kobiera 1,0 0,5 1,0 0,5 0,0-0,5 0,0-0,5-0,1 0,0 0,0-0,1 29 Kris 3,0 2,0 3,0 2,0 2,0 1,5 1,5 1,5-0,1-0,1 0,2 0,1 30 Meteor 1,5 1,5 0,0 0,5-0,6-0,6 31 Mewa o/ 0,0 0,0 0,0 0,0-1,0-0,5-1,0-1,0 0,1 0,1 0,0 0,1 32 Nadobna -2,0-2,0-2,0-1,5-1,5-1,5-2,0-1,5 0,2-0,2 0,2-0,3 33 Nateja 1,0 1,0 0,5 0,5 0,2 0,1 34 Nutka 1,0 0,0 0,5 0,0 1,0 0,5 0,5 0,5-0,2-0,1 0,0-0,1 35 Sakwa * 3,0 1,5 2,5 2,0 1,5 1,0 1,5 0,5 0,2 0,3 0,2 0,1 36 Markiza 0,5 0,0 0,5 0,5-0,2-0,1 37 Rapsodia 0,0-1,0 0,0-0,5-0,5-1,0-1,0-1,0-0,9-0,8-1,0-1,0 38 Satyna -1,5-1,5-1,5-1,5-1,5-1,0-1,5-1,5-0,1 0,1-0,1-0,1 39 Cubus 0,0-1,0 0,0-1,0-1,0-2,0-1,5-2,0-0,3-0,5-0,4-0,6 Liczba doświadczeń 25 22 25 22 24 22 24 22 73 73 73 73 Kol. 1: wzorzec Tonacja, Finezja, Bogatka, Figura (w roku 2007 Tonacja, Finezja, Bogatka, Türkis); * odmiana skreślona z KR; o/ odmiana oścista

- 30 - Tabela 8 PSZENICA OZIMA. Ważniejsze cechy ziarna odmian (odchylenia od wzorca). Lata zbioru 2008, 2007 Odmiana Masa 1000 ziaren Wyrównanie ziarna (powyżej 2,5 mm) Udział pośladu (poniżej 1,6 mm) g % poziom a 1 poziom a 2 poziom a 1 poziom a 2 poziom a 1 poziom a 2 2008 2007 2008 2007 2008 2007 2008 2007 2008 2007 2008 2007 1 2 3 4 Wzorzec 47,3 41,9 48,1 43,9 87 83 88 86 0,8 0,3 0,7 0,3 1 Akteur -1,0-0,9 6 5-0,4-0,4 2 Alcazar -3,3-4,9-3,7-5,4-4 -9-3 -9 0,5 0,1 0,3 0,2 3 Boomer -4,2-3,2-4,4-3,9-5 -4-4 -5 0,0 0,0 0,0 0,0 4 Figura -1,2-1,4-3 -3 0,4 0,4 5 Finezja -3,4-2,7-3,5-3,5-2 -4-2 -4-0,1 0,0-0,2 0,0 6 Fregata -2,8-0,5-2,7-0,9 4 3 4 4-0,4-0,1-0,4-0,1 7 Legenda -1,9-1,8-2,8-2,8 5-1 4-2 -0,4 0,1-0,3 0,1 8 Ludwig 1,4 1,4 1,5 0,4 5 5 5 4-0,2 0,0-0,1 0,1 9 Muza -2,6-0,2-2,4-0,4 5 6 5 6-0,5-0,1-0,4-0,1 10 Naridana 0,3-1,0 0,1-1,7 3 0 3-2 -0,1 0,0-0,2 0,0 11 Ostka o/ Strzelecka -3,6-3,4-3,6-4,2-3 -15-4 -14-0,2 0,3-0,1 0,2 12 Rywalka -0,4 1,4 0,2 1,3 5 2 6 2-0,3 0,0-0,3 0,0 13 Smuga 0,0 0,4-0,5-0,4 2 2 2 2-0,2 0,0-0,1 0,1 14 Sukces 0,5 2,6 0,5 2,1 4 2 4 2-0,2 0,1-0,2 0,0 15 Tonacja 0,6 1,0 0,7 1,4 3 1 3 1-0,2 0,0-0,2 0,1 16 Trend -1,1-2,0-0,6-2,8 1-3 2-4 0,1 0,0 0,0 0,1 17 Türkis -4,2-2,9-4,1-2,5-3 -3-2 -2-0,2 0,0-0,3-0,1 18 Turnia 0,7 1,7 1,8 2,2 5 4 4 3-0,2 0,0-0,2 0,0 19 Wydma -4,2-3,8-4,2-4,2 1-2 0-3 -0,2 0,1-0,1 0,1 20 Zawisza -3,7-2,5-4,1-2,6 3 3 3 3-0,2 0,0-0,2 0,0 21 Zyta -0,3 1,3-0,5 0,7 5 5 4 5-0,2 0,0-0,2 0,0 22 Anthus -4,5-3,8-4,1-3,7-7 -14-7 -10-0,2 0,1-0,2 0,1 23 Batuta 1,2 2,7 0,6 1,5 2 0 2 0-0,3 0,0-0,2 0,0 24 Bogatka 4,1 4,6 4,1 4,6 2 6 2 5 0,0 0,0 0,0 0,0 25 Dorota -6,5-4,6-6,6-4,9-8 -13-7 -9 0,0 0,2 0,0 0,1 26 Flair -3,9-4,2-4,2-5,8-6 -11-6 -13 0,2 0,1 0,4 0,2 27 Garantus -8,3-8,3-3 -2-0,3-0,2 28 Kobiera -4,6-4,6-4,2-5,2-4 -14-4 -10-0,1 0,1 0,0 0,2 29 Kris -3,7-2,6-3,7-2,4-3 -8-2 -6 0,0 0,0-0,1 0,1 30 Meteor -5,5-5,9-5 -6-0,3-0,2 31 Mewa o/ -0,7 2,9-0,1 1,5-1 4-1 3 0,0 0,0 0,1 0,0 32 Nadobna -3,7-4,6-3,8-4,6 1-5 0-5 -0,3 0,0-0,2 0,0 33 Nateja 1,1 1,0 3 3-0,3-0,3 34 Nutka -0,5 0,5-0,5 0,2 2-4 1-2 -0,2 0,0-0,3 0,0 35 Sakwa * -0,2-0,4 0,1-0,8 4 2 3 1-0,3 0,1-0,2 0,1 36 Markiza 0,4-0,1 3 4-0,3-0,4 37 Rapsodia -3,9-3,3-3,9-3,4-5 -11-5 -10 0,0 0,2-0,1 0,1 38 Satyna -0,1-0,5 0,0-0,4 1-2 0-3 0,0 0,3 0,0 0,2 39 Cubus -2,9-2,1-3,5-2,6 1 2 1 1-0,3 0,0-0,2 0,0 Liczba doświadczeń 75 70 75 69 22 22 22 22 21 22 22 21 Kol. 1: wzorzec Tonacja, Finezja, Bogatka, Figura (w roku 2007 Tonacja, Finezja, Bogatka, Türkis); * odmiana skreślona z KR; o/ odmiana oścista

- 32 - Tabela 1 PSZENŻYTO OZIME. Odmiany i doświadczenia. Lata zbioru 2008, 2007 Materiał siewny Odmiany Rok zarejestrowania Hodowca zdolność kiełkowania (%) masa 1000 ziarn (g) 2008 2007 2008 2007 1 2 3 4 5 tradycyjne 1 Algoso 2007 HR Szelejewo 97 43,4 2 Aliko 2005 HR Strzelce Grupa IHAR 96 92 50,4 53,2 3 Hewo * 2001 HR Strzelce Grupa IHAR 95 93 36,0 42,2 4 Hortenso 2005 HR Szelejewo 97 92 41,2 53,2 5 Kazo 2000 HR Szelejewo 97 94 41,6 49,8 6 Moderato 2004 DANKO HR Choryń 94 97 39,4 39,0 7 Pawo 2002 HR Strzelce Grupa IHAR 90 93 38,8 44,8 8 Sorento 2002 DANKO HR Choryń 96 99 35,2 44,0 9 Todan 2003 HR Strzelce Grupa IHAR 95 93 52,2 44,4 10 Trismart 2007 HR Szelejewo 96 53,5 11 Witon 2002 HR Strzelce Grupa IHAR 94 91 37,7 41,2 krótkosłome 12 Baltiko 2006 DANKO HR Choryń 95 93 38,2 55,6 13 Fidelio 1997 DANKO HR Choryń 94 99 37,8 40,8 14 Gniewko 2006 HR Szelejewo 97 95 38,0 42,0 15 Grenado 2007 DANKO HR Choryń 94 39,9 16 Magnat 2000 DANKO HR Choryń 90 95 42,6 66,9 17 Woltario 2000 DANKO HR Choryń 98 92 45,3 62,6 Bilans doświadczeń: założone przyjęte do syntezy zdyskwalifikowane w trakcie opracowania 57 56 1 54 50 4 Kol. 1: * odmiana skreślona z krajowego rejestru (KR) w roku 2007 Kol. 3: HR Hodowla Roślin, IHAR Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin Obsada nasion jednakowa dla wszystkich odmian, zależna od kompleksu rolniczej przydatności gleby: 1, 2, 10-350 szt./m 2 3, 4, 8, 11-400 szt./m 2 5-450 szt./m 2 6, 13-500 szt./m 2

- 33 - Tabela 2 PSZENŻYTO OZIME. Warunki prowadzenia doświadczeń. Lata zbioru 2008, 2007 2008 2007 Wyszczególnienie a 1 a 2 a 1 a 2 1 2 3 Średnia rolnicza wartość gleb w 100 o skali IUNG 69 67 % doświadczeń Kompleks przydatności rolniczej gleb: - 1 2 4-2, 10 30 28-3, 4, 8,11 46 45-5 22 17-6, 13-6 Odczyn gleby (ph w KCl): - powyżej 6,5 23 22-6,5-5,6 65 60 - poniżej 5,6 12 18 Przedplon: - strączkowe 37 47 - rzepak 33 26 - okopowe 7 11 - zboża 11 6 - mieszanki zbożowo-strączkowe - 2 - motylkowate drobnonasienne z trawami - 2 - inne (facelia, gorczyca, len, truskawka) 12 6 Nawożenie mineralne: kg czystego składnika na 1 ha - P 2 O 5 53 55 - K 2 O 86 88 - N średnio 93 132 93 133 - N minimum 68 108 65 105 - N maksimum 125 165 140 180 % doświadczeń Zastosowanie nawozów dolistnych: - jeden zabieg 12 13 - dwa i więcej zabiegów 82 73 Zastosowanie fungicydów: - jeden zabieg 12 7 - dwa zabiegi 84 86 - trzy i więcej zabiegów 4 7 Zastosowanie regulatora wzrostu: - jeden zabieg 95 94 - dwa zabiegi 5 4 data Siew - średnio 27.09 24.09 - najwcześniejszy 18.09 15.09 - najpóźniejszy 11.10 7.10 Wschody 7.10 3.10 Krzewienie - jesień 2.11 25.10 - wiosna* 29.03 16.03 Jesienne zahamowanie wegetacji 19.11 19.12 Wiosenne ruszenie wegetacji 11.03 12.03 Strzelanie w źdźbło 20.04 13.04 Kłoszenie 22.05 24.05 17.05 18.05 Dojrzałość woskowa 13.07 14.07 8.07 9.07 Zbiór - średnio 03.08 27.07 - najwcześniejszy 13.07 14.07 - najpóźniejszy 29.08 18.08 Liczba doświadczeń 57 54 Kol. 1: * dotyczy 19% doświadczeń w roku 2008 i 6% w roku 2007 Kol. 2, 3: a 1 przeciętny poziom agrotechniki, a 2 wysoki poziom agrotechniki