PROGRAM NAPRAWCZY Szkoła Podstawowa Nr 1 w Ćmielowie na rok szkolny 2013/2014 1
WSTĘP Podstawą konstruowania niniejszego programu jest analiza wyników sprawdzianu klas szóstych i klas trzecich. Niniejszy program naprawczy ma służyć wzmocnieniu mocnych i eliminacji słabych stron wiedzy naszych uczniów. Wynik szkoły dla sprawdzianu szóstoklasisty w roku szkolnym 2012/2013 osiągnął stanin z przedziału bardzo niski. Wyniki sprawdzianów klas III również były niesatysfakcjonujące. 2
PROGRAM NAPRAWCZY DLA UCZNIÓW KLAS I - III I. CELE PROGRAMU CEL GŁÓWNY Poprawa efektywności kształcenia w szkole /podnoszenie wyników sprawdzianu na koniec klasy trzeciej/. Opanowanie umiejętności kluczowych. CELE SZCZEGÓŁOWE doskonalenie efektów procesu dydaktycznego, w wymaganiu wykorzystanie wiedzy w praktyce, kształcenie i doskonalenie umiejętności kluczowych, korelacja działań uwzględniających program nauczania, wymagania sprawdzianów poszczególnych klas I III i kompetencje kluczowe wszystkich nauczycieli uczących w danych klasach, 3
zmniejszenie liczby uczniów mających bardzo niskie wyniki sprawdzianu, zwiększenie liczby uczniów z najwyższymi wynikami, świadome działanie nauczycieli, rodziców i uczniów w zakresie skuteczności działań dydaktycznych i wychowawczych, które wpłyną na sukcesy uczniów i zminimalizują dydaktyczne porażki, pedagogizacja rodziców, uświadomienie im potrzeby ścisłej współpracy szkoły i domu w celu osiągnięcia lepszych wyników. II. ZAŁOŻENIA PROGRAMU zintegrowanie działań dyrektora, nauczycieli, rodziców i uczniów, systematyczna analiza wyników nauczania motywowanie uczniów do nauki, współdziałanie nauczycieli w zespołach przedmiotowych, uświadomienie nauczycielom, rodzicom i uczniom celowości podejmowanych działań dydaktycznych i wychowawczych, 4
Wymagania CZYTANIE Czynność wymagająca poprawy Umiejętność czytania ze zrozumieniem Działania prowadzące do uzyskania lepszego wyniku Praca z tekstem na wszystkich przedmiotach (czytanie, odpowiadanie na pytania). Ćw. utrwalające czytanie ze zrozumieniem z wykorzystaniem gotowych tekstów program Czytania ze zrozumieniem w klasach I-III realizacja. Ćw. czytania ze zrozumieniem krzyżówek, łamigłówek - trening Uczestnicy ucz. klas I - III Osoby odpowiedzialne n-le edukacji wczesnoszkolnej Termin realizacji działania szkolny raz w miesiącu szkolny Dowody realizacji Wpis w dzienniku (osobna kolumna z ocenami). Umiejętność czytania ze zrozumieniem poprzez propagowanie czytelnictwa. Obowiązek prowadzenia dzienniczka lektur wraz z zapisem tytułu książki i jego autora, planu wydarzeń lub krótkiego opisu wrażeń z lektury ozdobionego ilustracją. Nagradzanie najlepszych czytelników tytułem: Najlepszy Czytelnik w Klasie. Omówienie lektur następuje na zajęciach dodatkowych Godzina z ciekawą książką ucz. klas II- III n-le edukacji wczesnoszkolnej szkolny Dzienniczek lektur uczniów. Wpis do dziennika Pamięciowe opanowanie wierszy Nauczyciel dba, by uczniowie nauczyli się kilku wierszyków w każdym półroczu. Konkurs recytatorski klasowy Wiersze dla dzieci ( raz w semestrze) ucz. klas I - III n-le edukacji wczesnoszkolnej szkolny - Wpis w dzienniku (osobna kolumna z ocenami). Wpis w dzienniku, ilustracje w kąciku polonistycznym w klasie 5
Czytanie ze zrozumieniem Konkursy klasowe matematyczne Rachmistrz treści zadań matematycz-wspaniały nych Zadania do samodzielnej pracy w domu powinny obejmujące cztery działania matematyczne. obejmować materiały /e. polonistycznej, matematycznej itp./ przerabiane na lekcji oraz dodatkowe dla uczniów zdolnych. Nauczyciel dba o to, aby uczniowie doskonalili czytanie wykresów, planów, map, instrukcji w grach i zabawach. ucz. klas II - III n-le edukacji wczesnoszkolnej szkolny Zeszyt przedmiotowy i karty pracy Informacje na gazetce klasowej PISANIE Kaligrafia W zeszycie przedmiotowym uczeń realizuje dodatkowe ćwiczenia z kaligrafii. Nauczyciel zadaje ćwiczenie kaligrafii do domu (począwszy od literek przez pojedyncze wyrazy do krótkich tekstów). Konkurs na Najestetyczniejszy zeszyt w klasie po zapisaniu można zaprezentować na gazetce klasowej. ucz. klas I - III n-le edukacji wczesnoszkolnej szkolny Zeszyt przedmiotowy Rozwijanie umiejętności redagowania form wypowiedzi pisemnych i ustnych. Nauczyciel wspólnie z uczniami redaguje notatki z lekcji począwszy od kl. II. Konkurs klasowy Nasze wiersze - dzieci prezentują napisane przez siebie wiersze. Udział dzieci w zajęciach wyrównawczych i korekcyjno - kompensacyjnych Wspólne redagowanie zaproszenia, pisanie listów i życzeń, pisanie krótkich prac twórczych w czasie zajęć i w domu. ucz. klas II - III n-le edukacji wczesnoszkolnej szkolny konkurs raz na rok Zeszyty przedmiotowe i karty pracy Wiersze dzieci eksponowane są na gazetce klasowej. Nauczyciel zadaje uczniom zadania pisemne (na miarę ich możliwości). Ćwiczenia mają za zadanie rozwijanie sprawności językowej, wzbogacenie zasobu słownictwa, wyrabianie poprawności ortograficznej i interpunkcyjnej. Obowiązkiem nauczyciela jest zawsze sprawdzenie tych zadań. ucz. klas I - III n-le edukacji wczesnoszkolnej szkolny Zeszyty przedmiotowe. 6
ROZUMO- WANIE Wykazuje czujność ortograficzną. Kształcenie umiejętności rozpoznawania części mowy. Tworzenie tematycznych słowników ortograficznych, korzystanie ze słowniczków ortograficznych w czasie zajęć i w domu. Pełna korelacja treści ortograficznych na wszystkich zajęciach. Organizowanie przez świetlicę szkolną zajęć ortograficznych w formie zabawowej Konkursy klasowe Mały Mistrz ortografii N. systematycznie sprawdza zeszyty uczniów i ocenia je przynajmniej dwa razy w półroczu. Eksponowanie na gazetce wyrazów z trudnościami ortograficznymi i zasad ortograficznych. N-l motywuje ucz. do uczenia się i ćwiczenia ortografii oraz interpunkcji, przeprowadza raz w miesiącu dyktando. N-l wykorzystuje do ćwiczenia części mowy różnorodnych plansz, krzyżówek, gotowych tekstów lub notatek zapisywanych w zeszycie przez ucznia. ucz. klas I - III ucz. kl. I-III n-le edukacji wczesnoszkolnej n-le edukacji wczesnoszkolnej szkolny szkolny Tematyczne słowniki ortograficzne konkursy raz w semestrze ( na ocenę celującą) Oceny w dzienniku gazetki klasowe dyktanda stanowią dokumentacje pracy dzieci Zeszyt przedmiotowy i karty pracy Kształcenie logicznego myślenia poprzez rozwiązywanie zadań tekstowych N-l stosuje podczas lekcji quizy, gry i zabawy kształcące logiczne myślenie. Uczniowie podczas lekcji / w domu/ rozwiązują zadania tekstowe, ustalają ich rozwiązanie, podają odpowiedź pełnym zdaniem. N-l dokonuje systematycznej kontroli zadań domowych uczniów. Odczytywanie znaków rzymskich. Integracja wiedzy z różnych dziedzin konkurs Klasowy omnibus ucz. kl. I-III n-le edukacji wczesnoszkolnej szkolny Zeszyt przedmiotowy i karty pracy konkursy raz w semestrze ( na ocenę celującą) Oceny w dzienniku 7
KORZYSTA- NIE Z INFORMA- CJI Kształcenie umiejętności posługiwania się źródłem informacji N-l jak najczęściej uczy korzystć podczas lekcji ze słowników, encyklopedii, itp. Nauczyciel wypożycza z biblioteki szkolnej tak często jak to tylko możliwe różnego rodzaju słowniki lub inne źródła informacji. Uczniowie muszą mieć możliwość korzystania ze słownika co najmniej w parach lub małych grupach. Sprawne wykorzystywanie zasobów Sieci, realizacja na zajęciach komputerowych. Kształcenie umiejętności czytania map. planów, instrukcji. ucz. kl. I-III n-le edukacji wczesnoszkolnej szkolny Rejestracja wypożyczeń w bibliotece szkolnej. oceny z zajęć komputerowych WYKORZYS- TYWANIE WIEDZY W PRAKTYCE Określanie położenia przedmiotów w przestrzeni i względem siebie Wykonywanie: obliczeń zegarowych, kalendarzowych,pomiarów temperatury i rozwiązań technicznych Nauczyciel stosuje gry orientacyjno - porządkowe, również w czasie pobytu na boisku szkolnym lub sali gimnastycznej (podczas lekcji wychowania fizycznego). N-l wykorzystuje w codziennej pracy z uczniami kalendarza, zegara, rozpoczyna lekcje od określenia dnia miesiąca, pory roku itp. N-l często konstruuje zadania dotyczące obliczeń zegarowych. W klasie III doskonali odczytywanie temperatury powietrza. Dokonuje użytecznych w życiu obliczeń pieniężnych. Przedstawia pomysły rozwiązań technicznych, planuje kolejne czynności i dobiera odpowiednie materiały. ucz. kl. I-III ucz. kl. I-III n-le edukacji wczesnoszkolnej n-le edukacji wczesnoszkolnej szkolny szkolny Wpis w dzienniku lekcyjnym. Zeszyt przedmiotowy i karty pracy prace dzieci Rysuje,wycina, klei według podanej instrukcji. Samodzielne tworzenie prostych gier, puzzli,krzyżówek. Łamigłówek. Umiejętność posługiwania się alfabetem. Nauczyciel często stosuje ćwiczenia, w których uczniowie porządkują wyrazy w kolejności alfabetycznej ucz. kl. I - III n-le edukacji wczesnoszkolnej szkolny 8
III. PROCEDURY OSIĄGNIĘCIA CELÓW Na zajęciach należy: zdiagnozować umiejętności uczniów, zaplanować działania wyrównujące braki, stosować aktywizujące metody nauczania, motywować uczniów do nauki poprzez stosowanie nagród, pochwał, uczyć korzystania z materiałów źródłowych, w tym z podręcznika, uczyć wyszukiwania informacji (w encyklopedii, bibliotece, Internecie), rozwijać logiczne myślenie poprzez stosowanie metod problemowych, wspomagać uczniów w planowaniu i organizowaniu własnej nauki, poprawiać metody pracy z uczniem słabym i zdolnym, przeprowadzać więcej pisemnych sprawdzianów (krótkich kartkówek), stosując zadania otwarte i zamknięte, rozwiązywać większą liczbę testów, stosując różne metody ich rozwiązywania, częściej badać osiągnięcia uczniów (diagnozować na początku i pod koniec roku szkolnego w każdej klasie), zwrócić większą uwagę na uczniów o obniżonych możliwościach intelektualnych, zorganizować dodatkowe zajęcia, zwracać uwagę na poprawne, merytoryczne, wyczerpujące odpowiedzi całym zdaniem, 9
zwracać uwagę na pomysłowość i estetykę wykonywanych prac, zwiększyć nacisk na treści związane z tworzeniem diagramów, schematów itp. w rozwiązywanych zadaniach na lekcji i w pracach klasowych uwzględniać wymagania, rozwijać czytelnictwo, analizować błędy popełniane przez uczniów i poszukiwać ich źródeł, zachęcać i motywować uczniów do wytężonej pracy na lekcji, w domu i w trakcie pisania sprawdzianu. IV. PRZEWIDYWANE OSIĄGNIĘCIA UCZNIÓW 1. Poprawa wyników nauczania, uczenia się i wyników sprawdzianu: zmniejszenie liczby uczniów z niskimi wynikami, zwiększenie liczby uczniów z wysokimi wynikami. 2. Dostrzeżenie użyteczności w życiu codziennym wiedzy nabytej w szkole. 3. Świadome przystąpienie do sprawdzianu z przeświadczeniem o możliwościach rozwiązania, ze świadomością, że jest się dobrze do sprawdzianu przygotowanym. 10
Program został opracowany przez: Jolanta Kozak- przewodnicząca Ewa Pernak Teresa Wiktorowicz Agnieszka Wójcik Barbara Kamińska Dorota Lubaszewska 11
PROGRAM NAPRAWCZY DLA UCZNIÓW KLAS IV - VI I. CELE PROGRAMU Cel główny: poprawa efektywności kształcenia w szkole (lepsze wyniki sprawdzianu w szkole podstawowej). Cele szczegółowe: Doskonalenie efektów procesu dydaktycznego we wszystkich standardach badanych podczas sprawdzianu, Kształcenie i doskonalenie umiejętności kluczowych (umiejętność planowania, organizowania i oceniania własnego uczenia się; umiejętność skutecznego komunikowania się w różnych sytuacjach; umiejętność efektywnego współdziałania w grupie; umiejętność rozwiązywania problemów w sposób twórczy; umiejętność samodzielnego podejmowania decyzji; umiejętność rozwijania sprawności umysłowej oraz osobistych zainteresowań), Korelacja działań uwzględniających program nauczania, standardy wymagań i umiejętności kluczowe Dostosowanie metod i form pracy do potrzeb uczniów (indywidualizacja procesu nauczania), Zmniejszenie liczby uczniów mających bardzo niskie wyniki sprawdzianu. 12
II. PLANOWANE DZIAŁANIA Zawarte poniżej zadania służą eliminacji wskazanych we wstępie do niniejszego programu słabych i wzmocnieniu mocnych stron uczniów. Organizacja procesu kształcenia Udział uczniów w konkursach na różnych szczeblach Rozwijanie uzdolnień poprzez uczestnictwo w kółkach przedmiotowych Wyrównywanie braków w ramach zespołów dydaktyczno-wyrównawczych Wewnątrzszkolny system oceniania, Analiza szkolnego systemu oceniania Jakość procesu kształcenia CZYTANIE Zadania szczegółowe na zajęcia edukacyjne Doskonalenie techniki czytania ze zrozumieniem. Doskonalenie umiejętności pisania na temat z uzasadnieniem Zwiększenie liczby ćwiczeń służących bogaceniu słownictwa uczniów Czytanie i analizowanie wierszy rozpoznawanie środków poetyckich oraz interpretacja. 13
KORZYSTANIE Z INFORMACJI Zadania szczegółowe na zajęcia edukacyjne Wyrabianie u uczniów umiejętności wskazywania źródła informacji, ich analizy, selekcjonowania i porządkowania. PISANIE Zadania szczegółowe na zajęcia edukacyjne Doskonalenie form wypowiedzi wymaganych programem nauczania (redagowanie listów, zaproszeń ) Motywowanie uczniów do posługiwania się wyszukanymi sformułowaniami oraz żywym i barwnym stylem Ćwiczenia doskonalące poprawność językową, ortograficzną i interpunkcyjną Kontrola dbałości uczniów o układ graficzny, poprawność i estetyczność zapisu w zeszytach przedmiotowych, pracach pisemnych Zwracanie uwagi na wyraziste i poprawne wypowiedzi ustne oraz formułowanie argumentów przez uczniów. ROZUMOWANIE Zadania szczegółowe na zajęcia edukacyjne Wyrabianie nawyku sprawdzania sensowności otrzymanych wyników. Uczenie różnych strategii rozwiązywania zadań (w tym także zadań zamkniętych) Doskonalenie działania na liczbach 14
Doskonalenie rozumienia zależności, np. między kierunkiem cienia a porą roku Wdrażanie uczniów do sprawniejszego sytuowania wydarzeń w odpowiednim okresie historycznym Ćwiczenie umiejętności ustalania wieków. WYKORZYSTYWANIE WIEDZY W PRAKTYCE Zadania szczegółowe na zajęcia edukacyjne Zwiększenie ilości ćwiczeń w sprawnym wykorzystywaniu przez uczniów algorytmów poznanych działań Doskonalenie umiejętności wykorzystywania obliczeń związanych z czasem, pieniędzmi, długością, powierzchnią i temperaturą Ćwiczenie sprawnego posługiwania się jednostkami czasu, powierzchni. Doskonalenie umiejętności wykorzystywania własności liczb oraz figur w sytuacjach praktycznych DOSKONALENIE NAUCZYCIELI: Szkolenie w ramach WDN, Rady szkoleniowe, Udział w innych szkoleniach. Jakość procesu uczenia się, Aktywizacja i motywowanie uczniów do nauki poprzez: 15
WSPÓŁPRACA Z RODZICAMI Rozbudzanie w uczniach zainteresowania przedmiotem stosowanie metod aktywizujących w pracy Jasne określanie oczekiwań wobec uczniów, Uwzględnianie potrzeb i zainteresowań uczniów (organizowanie dodatkowych zajęć) Dostrzeganie wkładu pracy ucznia, nie tylko efektów, Bezwzględne stosowanie obowiązującego w szkole systemu nagród i kar. Uświadomienie rodzicom, jakie czynniki mają wpływ na osiągnięcia uczniów (frekwencja, systematyczna praca dziecka, środowisko ucznia, warunki, motywacje system wychowawczy rodziców i ich zaangażowanie, warunki materialne rodziny itp.). Przekazywanie rodzicom informacji o prowadzonych zajęciach pozalekcyjnych i uświadomienie konieczności uczestnictwa ich dzieci w tych zajęciach, szczególnie w przypadku uczniów z trudnościami. Prowadzenie zajęć z udziałem rodziców, pokazujących możliwości pracy z dzieckiem w domu (uzupełnianie zaległości po nieobecności dziecka w szkole, umiejętność korzystania z podręcznika, uwrażliwienie na konieczność systematycznego odrabiania prac domowych), np. w czasie lekcji otwartych. 16
Zadania szczegółowe na poszczególne przedmioty w klasach IV-VI: JĘZYK POLSKI: 1. Przeprowadzenie z j. polskiego testu na wejście w kl. IV, dokonanie jego analizy, zapoznanie z nią uczniów i rodziców, wnioski służą do indywidualizacji pracy. 2. W kl. 4-6 przeprowadzanie dwa razy w roku sprawdzianu techniki czytania. 3. Uczniowie chętni z kl 4-6 realizują program Ortograffiti, ćwiczenia wykonują w domu, sprawdza je nauczyciel polonista, w razie potrzeby udziela dodatkowych wskazówek związanych z zadaniami. 4. W kl. VI wykorzystanie Kalendarza szóstoklasisty ( publikacja GWO)- jako dodatkowa praca domowa uczniów. 5. Zwiększenie ilość ćwiczeń i sprawdzianów związanych z czytaniem ze zrozumieniem, wyszukiwaniem z różnych źródeł informacji, formami wypowiedzi. 6. Stosowanie indywidualizacji pracy. 7. Systematycznie sprawdzanie zeszytów uczniów, zwracanie uwagi na poprawność językową, ortograficzną, interpunkcyjną oraz estetykę i układ graficzny prac. 8. Zachęcanie uczniów do poprawnych, bogatych językowo wypowiedzi ustnych i pisemnych. 9. Rozwijanie umiejętności uzasadniania i obrony własnego stanowiska. 10. Prowadzenie kół polonistycznych i zajęć dydaktyczno- wyrównawczych. 17
11. W klasie szóstej zaplanowanie dodatkowych lekcji powtórzeniowych. Uczniowie powtarzają wszystkie formy wypowiedzi, raz wspólnie w klasie, następnie w domu prace domowe, trzeci raz samodzielnie podczas sprawdzianów. Podobnie powtarzać inne zagadnienia polonistyczne. 12. Pomaganie uczniom w przygotowaniach do konkursów. 13. Indywidualizowanie pracy z uczniami, dążenie do poszerzenia grupy uczniów osiągających średnie i wysokie wyniki. 14. Zachęcanie uczniów do czytania większej liczby książek, oglądania programów edukacyjnych, historycznych oraz pracy z różnymi źródłami informacji (na lekcjach języka polskiego omawiać więcej lektur niż wskazują to wymagania programowe, wskazywać czasopisma dla uczniów zawierające materiały wspomagające proces nauczania i wzbogacania wiedzy). 15. Przeprowadzanie sprawdziany z zakresów treści humanistycznych w formie podobnej do testu kompetencji zarówno na lekcjach języka polskiego jak i na zajęciach dydaktyczno wyrównawczych. 16. Uświadamianie uczniom potrzeby systematycznej pracy na lekcjach, w domu i zajęciach wyrównawczych oraz wpływie ich osobistego zaangażowania na wyniki w nauce. 17. W kl. IV- V wykorzystanie multibooków do prowadzenia lekcji. 18. Udział uczniów klas VI w sprawdzianach próbnych opracowanych przez wydawnictwa. 19. We wszystkich klasach pracować na lekcjach ze słownikami, a zwłaszcza ze słownikiem ortograficznym ( zakup jednakowych słowników do klas dla każdego ucznia ). 18
20. Wprowadzenie na stałe klasowych konkursów ortograficznych, literackich i na najpiękniejszy zeszyt MATEMATYKA: 1. Wykorzystanie dodatkowej publikacji GWO Kalendarz szóstoklasisty do przygotowania uczniów do sprawdzianu po klasie szóstej, dającej możliwość kształtowania umiejętności rozwiązywania zadań otwartych jak i zamkniętych klasa VI (przeznaczyć na pracę z kalendarzem około 30 godzin) 2. Wprowadzenie Zeszytu ćwiczeń podstawowych na zajęcia wyrównawczo-dydaktyczne w klasie IV i V, dający możliwość wyrównywania braków w wiadomościach i umiejętnościach uczniów słabych, rozwijania umiejętności uczenia się samodzielnego, pokonywania trudności w nauce oraz motywowania do dalszej pracy 3. Wykorzystanie multibooków do prowadzenia lekcji z wykorzystaniem tablicy interaktywnej klasa IV i V 4. Wprowadzenie do prac klasowych i sprawdzianów zadań zamkniętych, by kształtować umiejętność rozwiązywania testów 5. Realizować projekt Lepsza szkoła organizowanego przez GWO, pozwalający określić poziom posiadanych umiejętności w stosunku do ogółu uczniów biorących udział w projekcie klasy IV -VI 6. Realizować projekt Powtórki z plusem organizowanego przez GWO, dający możliwość lepszego przygotowania się do sprawdzianu, utrwalenia, powtórzenia wiadomości i umiejętności klasa VI 7. Realizować trening umiejętności ekstraklasa organizowanego przez WSiP klasa VI 19
8. Prowadzić zajęcia lekcyjne, wyrównawczo-dydaktyczne z wykorzystaniem technologii komputerowej, korzystanie m.in. z portalu matzoo.pl, gwo.pl klasy IV-VI 9. Udział uczniów klas VI w trzech sprawdzianach próbnych opracowanych przez wydawnictwa Operon, GWO oraz sprawdzianu ogólnopolskiego z poprzednich lat. 10. Prowadzenie w klasach IV- VI zajęć wyrównawczo-dydaktycznych mających na celu indywidualizację pracy z uczniem oraz zmniejszeniu grupy uczniów zagrożonych niepowodzeniem 11. Prowadzenie w klasie IV -V zajęć rozwijających zainteresowania uczniów z matematyki dążących do poszerzenia grupy uczniów mających potencjał, który można rozwinąć w dalszej nauce. PRZYRODA: 1. Na zajęciach kółka przyrodniczego z przyrody w klasie VI powtarzać materiał z dwóch wcześniejszych lat do sprawdzianu szóstoklasisty i rozwiązywać różne sprawdziany z lat wcześniejszych oraz zadania z konkursów przyrodniczych i zadania podobne. 2. Na lekcjach przyrody przeznaczyć dodatkowe lekcje do ćwiczeń zadań z obliczaniem skali, czytaniem mapy, rysunków poziomicowych, obliczaniem wysokości względnych i bezwzględnych oraz obliczaniem temperatur średnich i amplitud, obliczaniem czasu na przykładzie długości dni w różnych porach roku. Ćwiczyć przeliczanie jednostek długości, a także utrwalać pisemne mnożenie i dzielenie liczb. 20
3. Na końcu zeszytu w tabeli, ćwiczyć i utrwalać obliczanie odległości rzeczywistych i odległości na mapie przy użyciu skali jako systematyczna praca domowa. 4. W klasach V ćwiczyć posługiwanie się planem i mapą topograficzną, a także utrwalać zamianę jednostek długości rozwiązując proste zadania z użyciem skali. 5. Podczas zajęć doskonalić pracę z tekstem, stylistyczne wypowiadanie się. 6. Ćwiczyć odczytywanie i interpretowanie danych zawartych na wykresach, w tabelach i diagramach. 7. W klasach IV realizować dodatkowo Innowacyjny Program Nauczania Interdyscyplinarnego z przedmiotów matematyczno-przyrodniczych. 21
HISTORIA: Pisanie: zwracanie uwagi na poprawne wypowiedzi ustne i pisemne o postaciach i wydarzeniach historycznych. Rozumowanie: - porządkowanie wydarzeń historycznych na osi czasu, obliczanie upływu czasu miedzy wydarzeniami - przyporządkowywanie faktów historycznych datom. Korzystanie z informacji: - pozyskiwanie wiedzy (informacji) z różnych źródeł - analizowanie, porządkowanie, selekcjonowanie. Czytanie: - doskonalenie techniki czytania ze zrozumieniem (teksty źródłowe) Wykorzystywanie wiedzy w praktyce - doskonalenie umiejętności porządkowania faktów historycznych w czasie i na osi czasu MUZYKA, PLASTYKA I ZAJĘCIA Z WYCHOWAWCĄ; 1. Doskonalenie czytania ze zrozumieniem: - głośne czytanie tekstu i odpowiadanie na pytania do niego - samodzielne wyszukiwanie fragmentu tekstu będącego odpowiedzią na pytanie znajdujące się w podręczniku 22
2. Zwracanie uwagi na prawidłowa ortografię podczas krótkich wypowiedzi pisemnych i na kartkówkach. 3. Przynoszenie na zajęcia z wychowawcą ciekawych artykułów prasowych, dzielenie się ich treścią z resztą klasy a także czytanie na głos wybranego fragmentu tekstu. DZIAŁANIA BIBLIOTEKI: Zachęcanie uczniów do samodzielnego wyszukiwania informacji w różnych źródłach. Wskazywać dodatkowe źródła wiedzy strony WWW, czasopisma dla młodzieży np. Victor Junior. Organizować błyskawiczne konkursy czytelnicze. Przeprowadzać konkurs Wydajemy własną książkę. Przygotowywać uczniów do udziału w konkursach przedmiotowych wskazywać źródła wiedzy. 23
III. PROCEDURY OSIĄGNIĘCIA CELÓW Na zajęciach należy: Zdiagnozować umiejętności uczniów Zaplanować działania wyrównujące braki Stosować aktywizujące metody nauczania Motywować uczniów do nauki poprzez stosowanie nagród, pochwał Uczyć korzystania z materiałów źródłowych, w tym z podręcznika Uczyć wyszukiwania informacji (w encyklopedii, bibliotece, Internecie) Rozwijać logiczne myślenie poprzez stosowanie metod problemowych Wspomagać uczniów w planowaniu i organizowaniu własnej nauki Poprawiać metody pracy z uczniem słabym i zdolnym Przeprowadzać więcej pisemnych sprawdzianów (krótkich kartkówek), stosując zadania otwarte i zamknięte Rozwiązywać większą liczbę testów, stosując różne metody ich rozwiązywania oraz mając na uwadze obowiązujące standardy wymagań Częściej badać osiągnięcia uczniów (diagnozować pod koniec roku szkolnego w każdej klasie) Zwrócić większą uwagę na uczniów o obniżonych możliwościach intelektualnych Zorganizować dodatkowe zajęcia 24
Zwracać uwagę na poprawne odpowiedzi,,całym zdaniem, Zwracać uwagę na estetykę wykonywanych prac Zwiększyć nacisk na treści związane z tworzeniem diagramów, schematów, wykresów, tabel itp. W rozwiązywanych zadaniach na lekcji i w pracach klasowych uwzględniać standardy wymagań Rozwijać czytelnictwo Analizować błędy popełniane przez uczniów i poszukiwać ich źródeł Zachęcać i motywować uczniów do wytężonej pracy na lekcji, w domu i w trakcie pisania sprawdzianu. III. PRZEWIDYWANE OSIĄGNIĘCIA UCZNIÓW 1. Poprawa wyników sprawdzianu: Zmniejszenie liczby uczniów z niskimi wynikami Zwiększenie liczby uczniów z wysokimi wynikami 2. Dostrzeżenie użyteczności w życiu codziennym wiedzy nabytej w szkole 3. Świadome przystąpienie do sprawdzianu. 25
IV. ZADANIA NAUCZYCIELI UKIERUNKOWANE NA PODNIESIENIE EFEKTYWNOŚCI NAUCZANIA. Nauczyciel powinien: Doskonalić umiejętności mierzenia jakości własnej pracy Diagnozować potrzeby i oczekiwania uczniów, określające źródła niepowodzeń i trudności w nauce (ankiety) Doskonalić umiejętności oceniania osiągnięć ucznia ocena powinna spełniać funkcję motywującą i zachęcać do dalszego wysiłku Uczyć samooceny Doskonalić umiejętności efektywnego wykorzystywania czasu pracy na lekcji, skracać maksymalnie część teoretyczną w formie wykładu na korzyść zajęć i ćwiczeń praktycznych i metod aktywizujących Zwiększać liczbę zadań rozwiązywanych przy tablicy pod kierunkiem nauczyciela i w pracy zespołowej ćwiczenia do samodzielnego rozwiązania pozostawić jako pracę domową (unikać cichej pracy na lekcji) Opracować w zespołach nauczycieli uczących w poszczególnych klasach zestaw ćwiczeń i zadań prowadzących do realizacji standardów egzaminacyjnych oraz materiałów do ćwiczeń wyrównawczych dla uczniów z trudnościami i udostępniać je innym nauczycielom Przekazywać i zbierać informacje zwrotne, opracować metody pracy z uczniem zdolnym i mającym trudności w nauce 26
Analizować programy i podręczniki pod kątem możliwości uczniów i realizacji standardów Przestrzegać czasu nauki, punktualnego rozpoczynania i kończenia zajęć Motywować uczniów do nauki (ukazywać zastosowania i znaczenie nowych wiadomości i umiejętności) Uczyć strategii rozwiązywania różnych form zdań (otwarte, zamknięte) Stwarzać sytuacje wymagające podejmowania decyzji w określonym czasie i pokazywać konsekwencje wynikające z braku przemyślenia ich Ćwiczyć najsłabiej opanowane umiejętności, modyfikować rozkład materiału nauczania Indywidualizować nauczanie Przyzwyczajać do sprawdzianów poprzez częste ich stosowanie i analizowanie Uczyć, jak radzić sobie z problemami, napięciem, stresem. VI. EWALUACJA Należy oceniać skutki dokonywanych zmian poprzez analizę sprawdzianów diagnozujących (na początku i na końcu roku) oraz sprawdzianów z każdego przedmiotu. 27
Program został opracowany przez: Halina Jasińska Klechowska- przewodnicząca Monika Miklewicz Justyna Bzorek Maria Bykowska Danuta Paluch Jolanta Pięcińska Julita Witkowska Renata Saracen 28