PRACE NAUKOWE POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ z. 111 Transport 2016, Emilia Koper Politechnika Warszawska, WYBRANE ASPEKTY NORMY ISO 9001:2009, CERTYFIKACJI PODSYSTEMÓW KOLEJOWYCH maj 2016 Streszczenie: yrobów dzenia skutecznego i zastosowanie w procesie certyfikacji po 1. 16 2011 podsystem i [5]. o
152 równo obligatoryj- usprawnienia procesu -EN ISO 9001:2009 (ISO 9001). oczesnym usprawnieniu procesu realizacji inwestycji. Norma PN-EN ISO 9001 wymagania jest z PN-EN ISO 9001 normy w roku 2000. Norma ta definiuje proces [8 - konkretne, mierzalne kceptowalny, tzn. planuj wykonaj -EN 2. PODSTAWY WERYFIKACJI WE PODSYSTEMU Dyrektywy Parlamentu Europejskiego I Rady 2008/57/WE z dnia jednostek notyfikowanych wraz z podaniem zakresu ich notyfikacji publikowany jest w bazie Nando [13]. iczna. Ogólne wyja- 11 z Pre-
153 zesa U Transportu K i kumentów normatywnych. lejowym (ERTMS) jak i, w znacznej mierze specyfikacje stosowane powszechnie w 7 - kompletnej in- w. 3. ETAPY WERYFIKACJI PODSYSTEMU Prezesa 11]. Uzyskanie dopuszczenia do eksploatacji poprzedzo- certyfikatów WE podsystemu (na etapie projektu, zabudowy oraz testów) 10]. w procesie certyfikacji podsystemu. stawienie stosownego dokumentu. (jednostka notyfikowana) Certyfikat weryfikacji WE podsystemu (jednostka notyfikowana) Deklaracja weryfikacji WE podsystemu (wnioskodawca) Dopuszczenie do eksploatacji (Prezes UTK) Ocena ryzyka (wnioskodawca) Raport w sprawie oceny ( ) Rys. 1. Schemat certyfikacji podsystemu [1]: w fazy produkcyjnej, lub
154 w wany w tów: eksploatacji systemów detekcji integracji z podsystemami Sterowanie integracji z podsystemami Sterowanie nych. Tablica 1 L.p. Aspekt Przedmiot oceny Dowody Dokument odniesienia 1 - mentów. 2 ników interopera- Eksploatacja syste- gu ków Analiza skutków w drodze sprawdzenia dokumentacji. Analiza skutków poprzez porównanie wie poprzednich wersji TSI nych w TSI Sterowanie, ników interoperacyjnoz wymaganiami aktualnie czy wybrane typy Sterowanie parametry podstawowe Sprawdzenie dokumentacji. - - ERA/ERTMS/033281 Interfaces between CCS track-side and other subsystems v 1.0
155 Przepisy prawa krajowego Transportu Kolejowego i opublikowane jako [9]. sygnalizatorów,,, przejazdach kolejowych z systemami stacyjnymi,, impedancji osi pojazdów szynowych, radiostopu,,) ejowym. dokumentów odniesienia. ednich regula- warunków. Tablica 2 systemu kolei wraz z dokumentami odniesienia L.p. Wymaganie Dokument odniesienia 1 Wskazania sygnalizatorów nych warunków prowadzenia ruchu kolejowego i sygnalizacji - 2 i rozpoznawal- Instrukcja sygnalizacji Ie1 Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane - art. 7 budowle kolejowe i ich usytuowanie 116 Ie4 (WTB- kolejowym BN-3506- -1 Wymagania i badania, -102 10] Proces weryfikacji WE opisano szerzej w [6].
156 4. WYBRANE ASPEKTY NORMY PN-EN ISO 9001 W PROCESIE WERYFIKACJI WE PODSYSTEMU j dokumentacji. konkretne sformu- e- ro audytów 4.1. Pierwszym etapem weryfikacji WE jest przygotowanie wniosku. Realizacja tego etapu ISO 9001. W rozdziale tym wyszczególniono a) b) sobów specyficznych dla wyrobu c) wymaganych monitorowania, pomiarów, ych d) y. w jak najkrótszym czasie - - weryfikacja pow
157 wyz z temu poddany weryfikacji spowoduje ograniczenie stosowania certyfikatu, z kolei zbyt dokumentacji. W certyfikacyjnych. (lub osoby) co inwestycji (wymagania kontraktowe, lista wykonawców i podwykonawców oraz zakres wykonywanych przez nich prac i osób kontaktowych, aktualny stan zaawansowania inwestycji nawców. i y noty l i wy wyrobu. a) wymagania ustalone przez klienta (w tym przypadku jednostki notyfikowanej), doty- b) lub zamierzone- c) d) Wymagania ustalone przez klienta (w tym przypadku jednostki notyfikowanej), doty- ubliczniania oraz warunki konieczne do utrzymania lub rozszerzenia certyfikatu.
158 z 4.2. sprawdzenie czy: a) wyrobu b) niej c) i dokumenty normalizacyjne oraz w jakiej wersj inwestora a wymaganiami jednostki notyfikowanej. owne kompetencje i podejmuje wykonania weryfikacji na ustalonych warunkach. 4.3. ETAP REALIZACJI WERYFIKACJI W trakcie realizacji umowy bardzo istotnym aspektem jest sprawowanie nadzoru nad dokumentami i zapisami. Rzeczony nadzór w procesie weryfikacji w znacznej mierze polega na sprawdzaniu dokumentacji zarówno pod katem merytorycznym jak i formalnym. zapewnienie stosowania aktualnych wersji. Nadzór na dokumentami wg ISO 9001 odnosi a) zatwierdzania dokumentów pod k tem ich adekwatno ci, zanim zostan wydane, b) przegl du dokumentów i ich aktualizowania w razie potrzeby oraz ponownego zatwierdzania, c) zapewnienia, e zidentyfikowano zmiany i aktualny status zmian dokumentów,
159 d) zapewnienia, e odpowiednie wersje maj cych zastosowanie dokumentów s dost pne w miejscach ich u ytkowania, e) zapewnienia, e dokumenty s wania, f) zapobiegania niezamierzonemu stosowaniu nieaktualnych dokumentów i odpowiedniego ich oznaczania, je eli s zachowane z jakichkolwiek powodów. Wnioskodawca aktualne, w umówionej formie - zazwyczaj elektronicznej - nie oceny, liczony zazwyczaj od chwili otrzymania kompletnej i aktualnej dokumentacji. weryfikacji. Istotnym aspektem jest wyznaczenie osoby odpowiedzialnej za dostarczanie dokumen- koordynowany. - un opublikowania dokumentu. 4.4. ORIENTACJA NA KLIENTA m z punktu widzenia procesu weryfikacji jest orientacja na klienta, która w tym przypadk nawców. W malnym, podwykona jest zagadnieniem stosunkow czym istnieje potrzeba edukowania podwykonawców o stawianych w tym zakresie wymogach i procedu-
160 Kolejnym aspektem istotnym kowanie i zako inwestycji. Osoba odpowiedzialna za proces we przekazywanie dokumen or ca zarówno odpowiednie kompetencje 5. WNIOSKI wymagania, Analo- wych. Celem wspomnianego procesu jest uzyskanie przez wnio edmiotowej normie. Sto- powtarzalny. ISO 9001 jest dokumentem szeroko rozpowszechnionym poprawa organizacji i ulepszanie systemu zarza- Bibliografia 1. Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/57/WE. 2. w zakresie podsystemów Sterowanie transeuropejskiego systemu kolei. 3. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/57/WE z dnia 17 czerwca 2008 r. w sprawie intero-.
161 4. Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji - PIB, Radom 2015. 5. Ilczuk w Uregulowaniach Prawnych, czasopismo Logistyka, nr. 4/2012, Instytut Logistyki i Magazynowania,. 6. ocesowego w certyfikacji wyrobów kolejowych, Logistyka: czasopismo dla profesjonalistów, Instytut Logistyki i Magazynowania, nr 4/2015, 2015, ss. 311-320. 7. PN-EN 50126:2002 Zastosowania kolejowe utrzyman. 8. PN- Wymagania. 9. ormalizacyjnych, temu kolei (Dz. U. poz. 43). 10. nej metody oceny bez nr 352/2009. 11. Ustawa o transporcie kolejowym (Dz. U. z 2013 poz. 1594). 12. r. Wytyc -4 (WTB-E10). 13. - : 16.01.2016 r. PARTICULAR ASPECTS OF ISO 9001:2009 STANDARD, APPLICABLE IN THE RAILWAY SUBSYSTEMS CERTIFICATION PROCESS Summary: The article concerns some aspects of ISO 9001 Quality Management Systems - requirements standard, that have a potential application during railway product certification activities. This standard is a document commonly known in most enterprises, including railways. The paper presents issues, which according to the authors, may have considerable influence on the simplification measures implemented under the product certification of railway. Taking some operations described in the article aims to provide a clear and simple rules for cooperation with the notified body in order to conduct an effective and repetitive approach to the certification process. The publication focuses on the certification of subsystem, presenting a certification scheme and the possible paths subsystem verification. However, the methods of operation and guidelines presented in the standard are used in the certification process of other products. The article also concerns the necessity to aware contractors and subcontractors in scope of the matters referring to need and rules of the railway subsystem verification and to the active usage of quality management systems. Keywords: quality management, WE certification, process approach