Prgram nauczania techniki z wychwaniem kmunikacyjnym w szkle pdstawwej (klasy IV-VI) DKOS-4014-19/02 Autr: Leszek Bakun CELE PROGRAMU Celem nauczania techniki w szkle pdstawwej jest: - siągnięcie elementarneg pzimu rientacji gólntechnicznej Zadania jakie stją przed nauczycielem i szkłą t: - dprwadzenie ucznia d pznania i cenienia swich cech, mŝliwści i predyspzycji technicznych - rganizwanie wielstrnnej aktywnści technicznej ucznia W wyniku nauczania techniki w szkle pdstawwej uczeń pwinien siągnąć następujące kmpetencje: - racjnalne i etyczne pstępwanie w śrdwisku technicznym ucznia - cenianie swich umiejętnści, nawyków, zaintereswań i zdlnści technicznych - pisywanie i wartściwanie wytwrów i działań technicznych (za pmcą brazów, rysunków, symbli i tekstów; wykrzystanie technik infrmacyjnych) z róŝnych punktów widzenia (eklgiczneg, eknmiczneg, estetyczneg) - planwanie i wyknanie zadań technicznych indywidualnie i zespłw; rganizwanie miejsca pracy
- bezpieczne psługiwanie się narzędziami gspdarstwa dmweg; czytanie ze zrzumieniem róŝnych instrukcji technicznych; eksplatwanie rweru i bezpieczne pruszanie się nim p drgach (zdbywanie karty rwerwej d 10 rku Ŝycia) Kmpetencje t zbiór umiejętnści z których kaŝdą mŝna pminąć jeŝeli tylk pzstałe są panwane na pewnym pzimie. W przypadku nauczania techniki jest t bardz waŝne. Nie naleŝy bciąŝać ucznia zbyteczną wiedzą encyklpedyczną w celu siągnięcia kreślnej kmpetencji. Przykłady kmpetencji, które uczeń pwinien siągnąć p zrealizwaniu prgramu nauczania techniki w szkle pdstawwej w kl. IV-VI 1. Uczeń samdzielnie dkna zakupu strju sprtweg na wychwanie fizyczne i samdzielnie będzie dbał jeg czystść i wygląd. Aby psiąść taką kmpetencję uczeń pwinien psiadać następujące umiejętnści: - prawidłw kreślić rzmiar strju na pdstawie swich wymiarów - znać rdzaj materiału, z któreg pwinien być uszyty strój - prawidłw dbać wygląd i czystść strju Aby uczeń mógł siągnąć te umiejętnści muszą być zrealizwane następujące tematy nauczania: A) Materiały włókiennicze - rdzaje włókien - spsby ich pzyskiwania i wytwarzania - zalety i wady - jak pwstaje tkanina? B) Oznaczenia na wyrbach włókienniczych - znaczenie metek ubraniwych - symble umieszczane na metkach - umiejętnść dczytywania symbli C) Rzmiary dzieŝy
- jakie wymiary ptrzebne są d kreślenia rzmiaru ubrania - róŝne numeracje ubrań - rzmiary nietypwe D) Obsługa Ŝelazka - bezpieczeństw w trakcie praswania - dbór dpwiedniej temperatury praswania - prawidłwe praswanie E) Eklgia - śrdki pirące i czyszczące - pjęcie bidegradacji - znaczenie wdy i kszty jej pzyskiwania W trakcie realizacji pwyŝszych treści nie naleŝy dąŝyć d znajmści wszystkich włókien naturalnych i jak równieŝ szczegółwych infrmacji tych włóknach. Uczeń jednak musi wiedzieć, Ŝe bielizna sbista pwinna być szyta z materiałów naturalnych, pniewaŝ są miłe w dtyku, nie pwdują uczuleń, przepuszczają pwietrze i wchłaniają pt. Nie dąŝymy równieŝ d zapamiętania wszystkich symbli umieszczanych na metkach. Uczeń ma natmiast rzumieć ich znaczenie, ptrafi dszukać i dczytać ich treść z instrukcji, ultki, ksiąŝki, pstępwać z dzieŝą zgdnie z treścią zawartą na metce. Klejna umiejętnść, której nie naleŝy egzekwwać d ucznia t znajmść numeracji ubrań w róŝnych systemach. Uczeń wie jednak, Ŝe w zaleŝnści d swich rzmiarów jeg dzieŝ ma dpwiednie znaczenie. Ptrafi dknać pmiarów miarą krawiecką dpwiednich miejsc swjej sylwetki i na pdstawie tych wymiarów i tabeli kreślić rzmiar swjeg strju. Nie musi teŝ znać wszystkich śrdków pirących i czyszczących. Pwinien jednak znać pjęcie bidegradacji, rzumieć kniecznść szczędzania wdy, zdawać sbie sprawę z zanieczyszczania wód fsfranami. 2. Uczeń kupi prdukty Ŝywnściwe i przygtuje sbie psiłek Aby psiąść taką kmpetencję uczeń pwinien psiadać następujące wiadmści i umiejętnści: - wiedzieć, Ŝe kaŝdy prdukt jest źródłem energii - ptrafić dczytać wartść energetyczną prduktu - ptrafić kreślić swją dbwą nrmę energetyczną
- rzumieć, Ŝe nadmiar energii spwduje nadwagę - wiedzieć, Ŝe rganizm p t aby się prawidłw rzwijał musi trzymywać dpwiednie składniki dŝywcze - ptrafić kreślić w jakie składniki dŝywcze bgaty jest dany prdukt - dcenić rlę witamin i sli mineralnych - znać źródła występwania witamin - ptrafić samdzielnie przygtwać sbie psiłek z zachwaniem zasad prawidłweg przygtwania - prawidłw przygtwać stół d spŝycia psiłku - kulturalnie spŝywać psiłek - rzumieć pjęcie zdrwa Ŝywnść, knserwanty, ulepszacze - bezpiecznie bsługiwać kuchenkę gazwą, elektryczną, mikrfalówkę - rzumieć prblem pakwań prduktów spŝywczych, - ptrafić zagspdarwać dpadki rganiczne Aby uczeń psiadł takie umiejętnści i wiadmści muszą być zrealizwane następujące tematy i treści: A) śywnść - pdział prduktów spŝywczych - pjęcie kalrycznści prduktu - dbwa nrma energetyczna - rla składników budulcwych, energetycznych i regulujących - źródła pszczególnych składników - zdrwa Ŝywnść - knserwanty i ulepszacze B) Zasady przygtwania pdawania i spŝywania psiłku - bróbka wstępna - rzdrabnianie
- gtwanie - pdawanie psiłku - przygtwanie nakrycia, stłu - kultura w trakcie spŝywania psiłku C) Zasady eksplatacji urządzeń elektrycznych i gazwych - bezpieczeństw w trakcie bsługi pszczególnych urządzeń - czyszczenie i knserwacja D) Eklgia - pakwania prduktów spŝywczych - pjęcie recyklingu - śrdki chemiczne, nawzy uŝywane d prdukcji Ŝywnści, a chrna śrdwiska - dpadki rganiczne Realizując pwyŝsze treści naleŝy zrezygnwać z zapamiętania przez ucznia np. wartści energetycznych pszczególnych prduktów, precyzyjneg kreślania ile i jakich składników jest w danym prdukcie, jakich śrdków knserwujących uŝyt d utrwalenia prduktu. Uczeń natmiast pwinien umieć te wiadmści dszukać, dczytać i dpwiedni zinterpretwać. Inne przykładwe kmpetencje, które uczeń pwinien siągnąć p zrealizwaniu przedmitu technika: Czytać dkumentację techniczną Przygtwać i zapakwać prezent urdzinwy, imieninwy Prawidłw eksplatwać rwer Prawidłw pruszać się p drgach jak pieszy i rwerzysta
ROZKŁAD MATERIAŁU L.p. TEMATY LEKCJI LICZBA GODZIN MATERIAŁ NAUCZANIA PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW OSIĄGNIĘCIA UCZNIÓW 1 Prgram nauczania techniki. Przedmitwy systemem ceniania 1 * Prgram nauczania techniki z wychwaniem kmunikacyjnym w szkle pdstawwej * Liczba gdzin przeznaczna na realizację prgramu * Przedmitwy system ceniania z techniki - analiza treści pdręcznika, zeszytu ćwiczeń d techniki - kreślenie cech pzytywnych i negatywnych rzwju techniki - rzumie znaczenie techniki we współczesnym świecie - wie czeg będzie się uczył na technice - wie jakie bwiązują pdręczniki, zeszyty, zeszyty ćwiczeń, - przedstawienie przedmitweg systemu ceniania ucznia z techniki - zna bwiązkwe wypsaŝenie w przybry i przyrządy - zna kryteria cen z techniki raz terminy i frmy ich pprawy 2 Regulamin i bezpieczeństw na zajęciach techniki. 1 * Regulamin szklnej pracwni d techniki * Bezpieczeństw w pracwni pdczas zajęć * Apteczka i sprzęt ppŝ. * Pstępwanie w razie skaleczenia, wypadku * Drga ewakuacyjna * Alarmwe telefny - analiza regulaminu szklnej pracwni techniki - zapznanie z lkalizacją apteczki i sprzętu ppŝ. - zapznanie z drgą ewakuacyjną z pracwni, szkły - zapisanie telefnów alarmwych - zapznanie z pstępwaniem w razie skaleczenia i wypadku - zna swje miejsce pracy - zna zasady wydawania i krzystania z narzędzi w pracwni - umie zrganizwać miejsce pracy i dpwiedni nie dbać - wie gdzie znajduje się apteczka i sprzęt ppŝ. - zna drgę ewakuacyjną z pracwni i szkły. - ptrafi dpwiedni pstępwać w razie głszenia alarmu wymagająceg ewakuacji z pracwni, szkły. - ptrafi dpwiedni pstępwać w razie skaleczenia i wypadku. - zna numer straŝy pŝarnej i pgtwia ratunkweg. Znaki bezpieczeństwa 2 * Znaczenie znaków bezpieczeństwa - zapznanie z rlą jaką pełnią znaki bezpieczeństwa 3 * Rdzaje znaków bezpieczeństwa * Klry i kształty znaków bezpieczeństwa * Znaki bezpieczeństwa umieszczne na terenie klasy, szkły, sklepu - analiza treści znaków bezpieczeństwa umieszcznych w pracwni, szkle - zapznanie z rdzajami znaków bezpieczeństwa - rzumie znaczenie umieszczania znaków bezpieczeństwa na terenie biektów uŝytecznści publicznej. - zna pdstawwe kształty znaków. - umie dczytać infrmację umieszczną na wybranych znakach bezpieczeństwa. - ptrafi wskazać znaczenie drgi ewakuacyjnej w szkle, sklepie. 4 Eklgia 2 * Rzwój techniki, a eklgia - wyjaśnienie pjęcia eklgia - ptrafi kreślić źródła zanieczyszczenia śrdwiska
* Źródła zanieczyszczeń śrdwiska * Segregacja śmieci * Surwce wtórne - zapznanie z pzytywnymi i negatywnymi czynnikami związanymi z rzwjem techniki - uświadmienie kniecznści segregacji śmieci - rzumie znaczenie segregacji śmieci - ptrafi wymienić surwce wtórne, które mŝna dzyskać w gspdarstwie dmwym * Materiały szczególnie niebezpieczne dla śrdwiska * Spsby zmniejszenia zuŝycia energii * Oczyszczalnie ścieków * Bidegradacja i recykling - zapznanie z lkalizacją punktów skupu surwców wtórnych w najbliŝszym tczeniu - zapznanie z pjęciami bidegradacji i recyklingu - uświadmienie kniecznści szczędzania i wykrzystania innych źródeł energii elektrycznej - wycieczka d czyszczalni ścieków - wie w jaki spsób graniczyć "prdukcję" śmieci w swim gspdarstwie dmwym - rzumie sens racjnalneg krzystania z energii elektrycznej, gazu, wdy. - ptrafi dczytać symble recyklingu na pakwaniach - zna przyczyny pwstawania dziury znwej i efektu cieplarnianeg - zna dpady szczególnie niebezpieczne dla śrdwiska i miejsca ich składwania 5 Papier - trzymywanie, rdzaje 1 * Surwce d prdukcji papieru * Prces trzymywania papieru * Rdzaje papierów * Odzyskiwanie makulatury - zapznanie z histrią prdukcji papieru - przedstawienie pdstawwych rdzajów papieru - zapznanie z prcesem trzymywania papieru - zapznanie ze znaczeniem dla śrdwiska dzyskiwania makulatury - zna histrię prdukcji papieru - ptrafi wymienić surwce d prdukcji papieru - wie w jaki spsób prdukuje się papier - ptrafi kreślić pdstawwe gatunki papieru - rzumie znaczenie dzyskiwania makulatury Prace wytwórcze z papieru 4 * Prdukcja papieru czerpaneg - ptrafi prawidłw zrganizwać swje stanwisk pracy 6 * Ozdbne pakwania na prezenty * Origami * Ozdby chinkwe - przygtwanie indywidualneg miejsca pracy - pkaz prawidłweg i bezpieczneg psługiwania się narzędziami - bezpiecznie i prawidłw psługuje się narzędziami d bróbki papieru - umie "wyprdukwać" papier czerpany * Ład i prządek * Narzędzia - zajęcia praktyczne - racjnalnie gspdaruje materiałami * Bezpieczeństw pdczas pracy 7 Drewn i materiały drewnpchdne 2 * Pzyskiwania drewna * Znaczenie lasów dla Ŝycia człwieka * Wykrzystanie drewna * Materiały drewnpchdne * Zanieczyszczenie śrdwiska związane z prdukcją materiałów - zapznanie z prcesem pwstawania mebli d ścięcia drzewa d uzyskania gtweg prduktu - uświadmienie racjnalneg wykrzystania zasbów leśnych - zapznanie z rdzajami materiałów drewnpchdnych - ptrafi dcenić znaczenie lasów dla Ŝycia człwieka. - rzumie skutki niedpwiedzialneg pzyskiwania drewna. - ptrafi wymienić zalety i wady przedmitów wyknanych z drewna. - rzumie kniecznść prdukcji
drewnpchdnych * Zagspdarwanie dpadów z drewna i materiałów drewnpchdnych - przedstawienie zawdów związanych z przemysłem drzewnym materiałów drewnpchdnych. - zna prces wytwarzania materiałów drewnpchdnych i związane z tym prblemy z chrną śrdwiska. * Zawdy związane z przemysłem drzewnym - ptrafi wskazać mŝliwści zagspdarwania dpadów z drewna. 8 Narzędzia d bróbki drewna 2 * Rdzaje narzędzi d bróbki drewna * Operacje technlgiczne związane z bróbką drewna - zapznanie z pdstawwymi narzędziami d bróbki drewna - pkazanie pdstawwych peracji technlgicznych związanych z bróbką drewna - rzróŝnia i prawidłw nazywa pdstawwe narzędzia d bróbki drewna - umie nazwać pszczególne peracje technlgiczne związane z bróbką drewna - pkaz prawidłweg psługiwania się narzędziami 9 Materiały włókiennicze 2 * Materiały włókiennicze pchdzenia naturalneg i sztuczneg * Otrzymywanie włókien z rślin i zwierząt - zapznanie z surwcami d prdukcji materiałów włókienniczych - zna rśliny i zwierzęta, z których uzyskuje się włókna d prdukcji materiałów włókienniczych - wie w jaki spsób trzymuje się włókna naturalne * Otrzymywanie włókien - zapznanie z prcesem trzymywania włókien naturalnych - wie w jaki spsób trzymuje się tkaninę i dzianinę * Tkanina, a dzianina * Zalety i wady materiałów włókienniczych pchdzenia naturalneg i sztuczneg - zapznanie z surwcami d prdukcji włókien - analiza zalet i wad włókien naturalnych i - zna zalety i wady materiałów włókienniczych pchdzenia naturalneg i sztuczneg - wie gdzie mŝna przekazać nieptrzebną dzieŝ - przedstawienie prcesu trzymywania tkaniny i dzianiny 10 * Symble stswane na metkach ubraniwych 2 * Spsby knserwacji dzieŝy * Numeracja dzieŝy - zapznanie z symblami stswanymi na metkach ubrań i ich znaczeniem - ptrafi dczytać znaczenie symblów na metkach ubraniwych * Pmiar własnej sylwetki - zapznanie z numeracją dzieŝy - ptrafi dknać pmiarów własnej sylwetki i kreślić swój rzmiar dzieŝy - pmiar własnej sylwetki i kreślenie numeru dzieŝy - ptrafi sam prawidłw dbać czystść i wygląd dzieŝy - ptrafi samdzielnie kupić dla siebie strój sprtwy na pdstawie własnych wymiarów 11 Prace wytwórcze z materiałów włókienniczych 3 * Wyknanie np. zdbnej serwetki, chusty na głwę, fartuszka * Ład i prządek * Narzędzia - rganizacja miejsca pracy - pkaz prawidłweg i bezpieczneg psługiwania się narzędziami - zajęcia praktyczne - ptrafi prawidłw i bezpiecznie psługiwać się narzędziami d bróbki materiałów włókienniczych - dba ład i prządek na swim stanwisku pracy
12 Twrzywa sztuczne * Bezpieczeństw pdczas pracy * Oszczędne gspdarwanie materiałami 2 * Surwce d wytwarzania twrzyw - zapznanie z surwcami d prdukcji twrzyw - racjnalnie gspdaruje materiałami - wie z czeg prdukwane są twrzywa sztuczne * Otrzymywanie twrzyw * Rdzaje twrzyw * Przeznaczenie twrzyw * Zalety i wady twrzyw * Nwe technlgie wytwarzania twrzyw * Prblemy związane z usuwaniem dpadów twrzyw - przedstawienie prcesu trzymywania twrzyw - zapznanie z rdzajami twrzyw - analiza wad i zalet twrzyw - przedstawienie spsbu wytwarzania twrzyw nie zanieczyszczających śrdwiska - wie w jaki spsób trzymywane są twrzywa sztuczne - wie gdzie są stswane twrzywa sztuczne - dcenia znaczenie twrzyw - ptrafi wymienić zalety twrzyw - rzumie prblemy eklgiczne związane ze składwaniem i utylizacją twrzywa sztuczne - krytycznie pdchdzi d zakupu prduktów pakwanych w twrzywa sztuczne 13 Prace wytwórcze z twrzyw 3 * Wyknanie np. znaków drgwych, * Prjekt * Walry estetyczne i uŝytkwe * Dkumentacja techniczna * Ład i prządek * Narzędzia * Bezpieczeństw pdczas pracy * Oszczędne gspdarwanie materiałami * Zagspdarwanie dpadów - rganizacja miejsca pracy - pkaz prawidłweg i bezpieczneg psługiwania się narzędziami - zajęcia praktyczne - ptrafi przygtwać dkumentację techniczną - ptrafi zrganizwać bezpieczne stanwisk pracy - prawidłw psługuje się przybrami i narzędziami - dba szczędne gspdarwanie materiałem - dba ład i prządek w czasie pracy - dcenia wartści estetyczne wyknanej pracy - dcenia znaczenie wyknania pracy (prezentu) samdzielnie - rzumie prblem dpadów pprdukcyjnych 14 Obsługa sprzętu gspdarstwa dmweg - dkurzacz, Ŝelazk, mikser 2 * Instrukcja bsługi * Bezpieczeństw * Zasada działania * Knserwacja - przeczytanie i analiza treści instrukcji bsługi dwlneg urządzenia gspdarstwa dmweg - dczytanie treści symbli umieszcznych na budwie urządzenia - ptrafi dczytać ze zrzumieniem instrukcję bsługi daneg urządzenia - rzumie zasadę jeg działania - ptrafi bezpiecznie się nim psługiwać - przedstawienie zasady działania daneg urządzenia - przedstawienie zasad czyszczenia i knserwacji - ptrafi dknać czynnści knserwacyjnych przy danym urządzeniu 15 śywnść - 2 * Pdstawwe grupy Ŝywnści - zna pdstawwe grupy Ŝywnści
pdstawwe grupy i składniki * Składniki budulcwe, energetyczne i regulujące - zapznanie z pdstawwymi grupami Ŝywnści - ptrafi dczytać wartść kalryczną prduktów * Źródła witamin i sli mineralnych - przedstawienie rli jaką pełnią pszczególne składniki w rganizmie - rzumie znaczenie pszczególnych składników pkarmwych * Zdrwa Ŝywnść * Knserwacja Ŝywnści * Oznaczenia na prduktach Ŝywnściwych gtwych * Ddatki smakwe i knserwanty - analiza znaczeń występujących na pakwaniach z prduktami Ŝywnściwymi - zapznanie ze spsbami knserwacji Ŝywnści - wyjaśnienie pjęcia knserwanty i ich rli w prduktach Ŝywnściwych - dcenia znaczenie warzyw i wców w Ŝywieniu człwieka - ptrafi dczytać infrmację na gtwych prduktach Ŝywnściwych - ptrafi wskazać spsby zagspdarwania dpadków prduktów Ŝywnściwych 16 Przygtwanie psiłków 4 * Zasady przygtwywania psiłku - zna zasady przygtwania psiłku * Nakrywanie d stłu * Kultura spŝywania psiłków * Zagspdarwanie dpadów Ŝywnściwych - zapznanie z niebezpieczeństwem jakie niesie brak czystści w przygtwaniu psiłku - rganizacja miejsca pracy - pkaz prawidłw przygtwaneg miejsca spŝywania psiłku - zna zasady kulturalneg pdawania i spŝywania psiłku - ptrafi samdzielnie przygtwać psiłek - zna zawdy związane z prdukcją Ŝywnści - przypmnienie zasad kulturalneg spŝywania psiłku - zajęcia praktyczne 17 Racjnalne dŝywianie 2 * Dbwa nrma energetyczna * Diety * Otyłść i bulimia - wyjaśnienie pjęcia dbwa nrma energetyczna - przedstawienie zagrŝeń wynikających z nieprawidłweg Ŝywienia - rzumie pjęcia: dbwa nrma energetyczna, tyłść, bulimia, zdrwa Ŝywnść - rzumie niebezpieczeństw wynikające ze stswania róŝneg rdzaju "diet" 18 Dkumentacja techniczna 6 * Dkumentacja techniczna międzynardwym językiem ludzi techniki - wyjaśnienie pjęcia dkumentacja techniczna - rzumie znaczenie dkumentacji technicznej * Znaczenie nrm technicznych - prezentacja prstej dkumentacji technicznej - rzumie znaczenie nrm w technice * Rysunek techniczny - zapznanie ze znaczeniem nrm - zna elementy rysunku techniczneg * Pism techniczne * Wymiarwanie - zapznanie z pismem technicznym - zna zasady wykreślania rysunku techniczneg * Rzuty prstkątne - zapznanie z zasadami wykreślania przedmitów w rzutach prstkątnych i wymiarwania - ptrafi pisać pismem technicznym prstym - rzumie kniecznść wymiarwania rysunku i zna zasady wymiarwania - zna zasady ryswania w rzutach prstkątnych
19 Wybraźnia przestrzenna 2 * Twrzenie mdeli z plasteliny, mdeliny na pdstawie rzutwania prstkątneg - prezentacja rzutów prstkątnych danej bryły - zajęcia praktyczne - ptrafi wyknać prste bryły z plasteliny na pdstawie rzutów prstkątnych i wymiarów - ptrafi wybrazić sbie inne przedmity na pdstawie rzutów prstkątnych 20 Energia elektryczna 2 * Źródła energii elektrycznej - wie w jaki spsób prdukwany jest prąd elektryczny * Przesyłanie energii elektrycznej * Dlaczeg świeci Ŝarówka? - uświadmienie znaczenia energii elektrycznej w Ŝyciu człwieka - ptrafi bezpiecznie krzystać ze źródeł energii elektrycznej * Bezpieczeństw w bsłudze sprzętu zasilaneg prądem elektrycznym * WyróŜnianie elementów elektrycznych w urządzeniach gspdarstwa dmweg - mówienie spsbów wytwarzania i przesyłania energii elektrycznej ze szczególnym zwróceniem uwagi na aspekty eklgiczne - mówienie zagrŝeń związanych z bsługą urządzeń elektrycznych - ptrafi wymienić elementy elektryczne przykładwych urządzeń elektrycznych w gspdarstwie dmwym - dcenia ptrzebę racjnalneg krzystania ze źródeł energii elektrycznej - rzumie prblem dzyskiwania, składwania i likwidacji baterii i akumulatrów 21 MntaŜ bwdów elektrycznych 2 * Pdstawwe symble elektryczne - zapznanie z pdstawwymi symblami elektrycznymi - zna pdstawwe symble elektryczne * Schematy elektryczne - czytanie prstych schematów elektrycznych - zna zasady ryswania symbli i schematów elektrycznych * Płączenia szeregwe i równległe - mntaŝ bwdów elektrycznych - ptrafi czytać schematy elektryczne * MntaŜ bwdów elektrycznych na pdstawie schematów elektrycznych - kreślenie róŝnic między bwdem szeregwym i równległym - umie zmntwać bwód elektryczny na pdstawie schematu Budwa rweru 2 * Histria rweru - zapznanie z histrią rweru - zna histrię rweru 22 * Budwa rweru * Obwiązkwe wypsaŝenie rweru * Instalacja świetleniwa rweru * Przekładnia łańcuchwa * Rwer, a eklgia - mówienie budwy rweru - wyróŝnienie elementów niezbędnych d pruszania się rwerem p drdze - mówienie zasady działania pszczególnych układów w rwerze - uświadmienie uczniów eklgicznych aspektach jazdy rwerem - ptrafi wymienić elementy rweru - zna bwiązkwe wypsaŝenie rweru - ptrafi wymienić elementy elektryczne rweru - rzumie zasadę przekazywania napędu za pmcą przekładni - rzumie znaczenie pruszania się rwerem jak eklgicznym śrdkiem transprtu 23 Obsługa techniczna rweru 2 * Obsługa techniczna i knserwacja rweru wg zaleceń pdanych w instrukcji - czytanie ze zrzumieniem instrukcji bsługi i knserwacji rweru - ptrafi ze zrzumieniem dczytać instrukcję bsługi rweru - wyróŝnienie czynnści knserwacyjn naprawczych jakie mŝe wyknać uczeń - ptrafi wyknać pdstawwe czynnści związane z bsługą techniczną rweru - zajęcia praktyczne - rzumie niebezpieczeństw związane z nieprawidłwym
24 Przypmnienie pdstawwych pjęć z zakresu ruchu drgweg 1 * Elementy drgi * Kt t jest uczestnik ruchu, pieszy, kierwca, kierujący ruchem? * Oznakwanie dróg * ZagrŜenia wynikające z niewłaściweg zachwania się na drdze - zapznanie z elementami drgi - wskazanie na róŝnice między pjęciem pieszy, a uczestnik ruchu, kierwca, a kierujący ruchem - uświadmienie kniecznści znakwania dróg przygtwaniem rweru d jazdy - zna pdstawwe pjęcia z kdeksu drgweg - wie z jakich elementów składa się drga - rzumie międzynardwe znaczenie znakwania dróg - zna skutki nieprawidłweg zachwania się na drdze - uświadmienie zagrŝeń wynikających z niewłaściweg zachwania na drdze Pieszy w ruchu drgwym 2 * Przepisy ruchu drgweg dtyczące pieszeg - ptrafi bezpiecznie krzystać ze śrdków kmunikacji publicznej 25 * Bezpieczeństw pieszych na drdze - mówienie przepisów drgwych dtyczących pieszeg - zna zasady bezpieczneg pruszania się pieszych p drdze indywidualnie i w grupie * Klumny pieszych * Znaki pzime i pinwe dtyczące pieszeg - mówienie zasad bezpieczneg pruszania się pieszych - prezentacja i mówienie znaków drgwych dtyczących pieszeg - zna znaczenie pszczególnych znaków drgwych dtyczące pieszeg 26 Warunki dpuszczenia rwerzysty d uczestnictwa w ruchu drgwym 1 * Wiek rwerzysty * Wymagane dkumenty * WypsaŜenie rweru - zapznanie z przepisami dtyczącymi warunków jakie musi spełnić rwerzysta i rwer aby mgli być dpuszczeni d uczestnictwa w ruchu drgwym - rzumie kniecznść psiadania karty rwerwej - zna bwiązkwe wypsaŝenie rweru * Wycieczki rwerwe - zna zasady prawidłweg pruszania się w klumnie rwerwej 27 Przepisy bwiązujące rwerzystów w ruchu drgwym 2 * Ruch prawstrnny * Ograniczenie zaufania * Szczególna strŝnść - mówienie zasad bwiązujących uczestników ruchu - zapznanie z hierarchią waŝnści znaków i sygnałów - rzumie pjęcia: szczególna strŝnść, graniczenie zaufania - zna hierarchię waŝnści nrm, znaków i sygnałów raz pleceń * Hierarchia waŝnści nrm, znaków i sygnałów drgwych raz pleceń dawanych przez sbę kierującą ruchem - mówienie przepisów związanych z przewŝeniem bagaŝu przez rwerzystę - zna zasady przewŝenia bagaŝu rwerem * PrzewŜenie bagaŝu 28 Manewry wyknywane przez rwerzystę 1 * Włączanie się d ruchu * Zmiana kierunku jazdy * Zawracanie - prezentacja i mówienie pdstawwych manewrów wyknywanych przez rwerzystę na drdze - rzróŝnia pszczególne manewry na drdze - ptrafi prawidłw wyknać pszczególne manewry * Wymijanie * Omijanie * Wyprzedzanie
29 Pstępwanie rwerzystów wbec pieszych 1 * Ustępwanie pierwszeństwa pieszym * Przewóz sób rwerem - zapznanie z przepisami dtyczącymi rwerzysty wbec pieszych - zna zasady krzystania przez rwerzystów z chdnika - zna zasady przewŝenia sób rwerem 30 Wybrane znaki dtyczące rwerzystów 2 * Znaki drgwe pzime i pinwe * Sygnały świetlne - prezentacja i mówienie znaków drgwych i sygnałów świetlnych dtyczące rwerzystów - zna pszczególne grupy znaków drgwych - rzumie znaczenie znaków dtyczące rwerzystów * Oznakwanie szlaków rwerwych - ptrafi dczytać znaczenia szlaków rwerwych 31 Zasady pierwszeństwa przejazdu na skrzyŝwaniach 2 * SkrzyŜwanie: - z sygnalizacją świetlną - mówienie zasad pierwszeństwa przejazdu na skrzyŝwaniach - zna zasady bwiązujące na skrzyŝwaniach zarówn znacznych jak i nieznacznych - znakwane znakami drgwymi - wie jak się zachwać wbec pjazdów uprzywilejwanych - równrzędne * Pjazdy uprzywilejwane 32 Drga zatrzymania pjazdu 2 * Czynniki warunkujące zatrzymanie pjazdu: - zna czynniki wpływające na zatrzymanie pjazdu - prędkść pjazdu - mówienie czynników mających wpływ na zatrzymanie pjazdu - rzumie pjęcie bezpieczna prędkść - stan nawierzchni jezdni - stan gumienia - czas reakcji kierwcy - pmiar czasu reakcji uczniów - ptrafi zbadać swój czas reakcji - zna czynniki mające wpływ na czas reakcji 33 Pstępwanie w razie uczestniczenia w wypadku drgwym 1 * Oznakwanie miejsca wypadku * Pwiadmienie słuŝb ratunkwych - mówienie zasad pstępwania w razie uczestniczenia w wypadku - ptrafi prawidłw zachwać się w miejscu wypadku - zna numery alarmwe * Udzielanie pmcy pszkdwanym - ptrafi udzielić pierwszej pmcy 34 Analiza przyczyn wypadków 1 * Nadmierna prędkść * Brawura - mówienie przyczyn pwstawania wypadków - ptrafi wymienić przyczyny pwstawania wypadków drgwych * Nieznajmść przepisów ruchu drgweg - rzumie kniecznść przestrzegania przepisów ruchu drgweg * Alkhl i narktyki * Stan techniczny pjazdów 35 Dsknalenie techniki jazdy na rwerze 3 * Trening w miasteczku ruchu drgweg, na placu szklnym, bisku - praktyczna nauka jazdy rwerem - ptrafi prawidłw pruszać się rwerem
UWAGI O REALIZACJI PROGRAMU Liczba gdzin na realizację techniki w cyklu trzyletnim wynsi 2 gdziny. Wybru, w której klasie będzie realizwany prgram techniki dknuje szkła. Gdziny te mgą wystąpić w jednej klasie np. w klasie czwartej lub być rzbite p 1 gdzinie w pszczególnych klasach. Krzystniejsze jest jednak aby technika wystąpiła w jednstkach jedngdzinnych przez dwa lata pcząwszy d klasy czwartej. Związane jest t z tym, Ŝe w klasie czwartej uczeń mŝe ubiegać się uzyskanie karty rwerwej. W klasie starszej wiadmści z zakresu bezpieczeństwa ruchu drgweg zstaną przypmniane i utrwalne. Realizacja w cyklu dwuletnim daje teŝ gwarancję na dbre przygtwanie ucznia d pmiaru kmpetencji na kniec kształcenia w szkle pdstawwej. Prgram ten mŝe być realizwany przez kaŝdą szkłę. Nie wymaga się d realizacji teg prgramu specjalistycznej pracwni. Szkła pwinna jednak dyspnwać pmcami naukwymi, szczególnie d wychwania kmunikacyjneg (plansze, filmy, gry dydaktyczne). Frma prwadzenia zajęć jest uzaleŝnina d bazy szkły, predyspzycji nauczyciela jak równieŝ ilści uczniów w klasie. Jednak aby prces nauczania-uczenia się przebiegał jak najbardziej efektywnie naleŝy w czasie zajęć jak najczęściej dknywać ćwiczeń, pkazów, demnstracji. Niedzwne jest wspmaganie nauczania pprzez filmy, prezentacje multimedialne, wycieczki, Przy wybrze zadań wytwórczych z techniki naleŝy kierwać się przede wszystkim bezpieczeństwem w trakcie wyknywania ćwiczeń. Jest t tyle waŝne, pniewaŝ realizacja przedmitu technika dbywa się bez pdziału na grupy. JeŜeli szkła dyspnuje specjalistyczną pracwnią np. d gspdarstwa dmweg, t naleŝy ten dział rzszerzyć ksztem innych ćwiczeń z innych działów. Niektóre tematy, np. dkumentację techniczną, bezpieczeństw ruchu drgweg mŝna zrealizwać w pracwni infrmatycznej. OCENIANIE OSIĄGNIĘĆ UCZNIÓW Ocenianie siągnięć edukacyjnych ma na celu: pinfrmwanie ucznia pzimie jeg siągnięć edukacyjnych i pstępach w tym zakresie pmc uczniwi w samdzielnym planwaniu swjeg rzwju mtywwanie ucznia d dalszej pracy dstarczenie rdzicm i nauczycielm infrmacji pstępach, trudnściach i specjalnych uzdlnieniach ucznia W celu dknania pmiaru siągnięć szklnych naleŝy kreślić wymagania prgramwe, które kreślą zamierzne siągnięcia uczniów.
Pzimy wymagań prgramwych cena celujący bardz dbry dbry dstateczny dpuszczający wymagania Wiadmści i umiejętnści znacznie wykraczające pza materiał nauczania w danej klasie, charakterystyczne dla ucznia indywidualnych zaintereswaniach, nie dające pisać się w zestaw ścisłych kreślnych kryteriów Wiadmści i umiejętnści trudne d panwania, najbardziej złŝne, twórcze i ryginalne, wymagają stswania w sytuacjach prblemwych, krzystania z róŝnrdnych źródeł infrmacji Wiadmści i umiejętnści średni trudne, umiarkwanie przystępne, bardziej złŝne i mniej typwe, przydatne, ale nie niezbędne na dalszym etapie kształcenia, pśredni uŝyteczne w Ŝyciu Wiadmści i umiejętnści stsunkw łatwe, bezpśredni uŝyteczne w Ŝyciu cdziennym, najpewniejsze naukw i najbardziej niezawdne, niezbędne na danym etapie kształcenia, prste i uniwersalne Wiadmści i umiejętnści najprstsze, ptrzebne w Ŝyciu, które umŝliwiają uczniwi świadme krzystanie z lekcji Ocenie pdlegają następujące bszary aktywnści uczniów: przumiewanie się językiem technicznym rzwiązywanie prblemów bsługa narzędzi i urządzeń technicznych stswanie wiedzy przedmitwej w sytuacjach praktycznych aktywnść na zajęciach wkład pracy, zaangaŝwanie w pdejmwane działania praca w grupie działalnść pzaszklna Najczęściej stswane spsby sprawdzania siągnięć uczniów: frmy ustne: dpwiedzi, aktywnść na zajęciach, prezentacja frmy praktyczne: prace wytwórcze (indywidualne, zespłwe), ćwiczenia praktyczne zeszyt przedmitwy/zeszyt ćwiczeń bserwacja pracy uczniów samcena pracy własnej Na pczątku rku szklneg uczeń musi być pinfrmwany przedmitwym systemie ceniania ucznia z techniki, który pwinien być integralną częścią wewnątrz szklneg systemu ceniania.