Raport z prac grupy tematycznej Dostępnośd i komunikacja Organizatorzy: Fundacja Stare Miasto Pracownia Zrównoważonego Rozwoju Biuro Toruoskiego Centrum Miasta Urzędu Miasta Torunia Projekt finansowany ze środków Fundacji im. Stefana Batorego TORUO, marzec 2012
Wprowadzenie Niniejszy raport jest rezultatem pracy grupy tematycznej Dostępnośd i komunikacja, powołanej w ramach projektu Restart, którego celem jest wypracowanie społecznej koncepcji rewitalizacji Starego Miasta w Toruniu. W ramach prowadzonego projektu, powołano osiem grup tematycznych, wydzielonych na podstawie przeprowadzonych badao wstępnych. Raport ten jest zatem jednym z ośmiu raportów, jakie powstały na tym etapie projektu. Do pracy w Grupach Tematycznych zaproszono mieszkaoców Torunia, użytkowników Starego Miasta. Zaproszenie do pracy przy projekcie mieszkaoców nadaje projektowi i wypracowanym rozwiązaniom społeczny charakter, pozwala na szerokie spojrzenie na dany aspekt funkcjonowania miasta i jest elementem włączającym mieszkaoców do wspólnego zarządzania miastem. Skład grupy Dostępnośd i komunikacja : 1. Bartosz Dawidowicz 2. Jarosław Wojtas 3. Jarosław Sentowski 4. Agnieszka Jurkowska 5. Jacek Kowalski 6. Sławomir Wojdyło 7. Maria Madyda 8. Jarosław Najberg 9. Michał Lenkiewicz 10. Paweł Pietrzak Moderator: Piotr Wielgus Coach: Larysa Klejnowska Dziękujemy wszystkim osobom pracującym w grupie za ich zaangażowanie, pomysły i poświęcony czas.
Przebieg pracy Zadaniem grupy tematycznej Dostępnośd i komunikacja była diagnoza Starego Miasta pod względem jego dostępności dla użytkowników, mobilności i komunikacji oraz wypracowanie rekomendacji/rozwiązao dla obszarów, które wymagają poprawy. Przebieg pracy odbywał się wg przyjętej metodologii: - zidentyfikowanie i dokonanie podziału użytkowników na specyficzne grupy społeczne (interesariuszy) w kontekście dostępności obszaru Starego Miasta i komunikacji. - określenie potrzeb poszczególnych grup użytkowników - przedyskutowanie i wypracowanie rozwiązao dla poszczególnych zagadnieo (potrzeb) Grupa spotkała się cztery razy. Podczas pierwszego spotkania zapoznano grupę z metodologią pracy grupy, jak również przedstawiono wyniki badao zebrane w pierwszej części projektu. Następnie grupa określiła specyficzne grupy użytkowników Starego Miasta w kontekście komunikacji (tzw. Interesariuszy). Podczas drugiego spotkania określono potrzeby poszczególnych grup interesariuszy, biorąc pod uwagę zarówno wyniki badao jak również własne doświadczenie członkio i członków grupy. Kolejnym zadaniem była ocena, na ile poszczególne potrzeby w zakresie komunikacji i dostępności są zaspokajane obecnie. Tabela 1. przedstawia wynik pierwszej części pracy i średnią ocenę (przyjęta skala 1-6, przy czym 1 oznacza skrajnie niską ocenę, 6 oznacza skrajnie wysoką ocenę). TABELA 1. INTERESARIUSZE POTRZEBY średnia ocena Mieszkaocy Starego Miasta możliwośd darmowego lub niedrogiego pozostawienia samochodu w pobliżu mieszkania 2,0 krótkotrwały dojazd do posesji 2,2 możliwośd bezpiecznego i swobodnego poruszania się pieszo 3,2 możliwośd bezpiecznego i swobodnego poruszania się na rowerze 2,3 dostępnośd komunikacji zbiorowej 3,8 Przedsiębiorcy możliwośd darmowego lub niedrogiego pozostawienia samochodu w pobliżu miejsca pracy 1,8 krótkotrwały dojazd do miejsca pracy w celu dostawy towarów 2,3
Pracownicy Klienci sklepów i usług Mieszkaocy Torunia spoza SM dojeżdżający samochodami Mieszkaocy Torunia spoza SM dojeżdżający komunikacją zbiorową Rodziny z dziedmi Rowerzyści Piesi Kobiety Seniorzy Niepełnosprawni możliwośd darmowego lub niedrogiego pozostawienia samochodu w pobliżu miejsca pracy 2,0 dostępnośd komunikacji zbiorowej i bliskośd przystanków autobusowych 3,8 możliwośd pozostawienia roweru 2,3 możliwośd bezpiecznego i swobodnego poruszania się pieszo 3,3 możliwośd darmowego lub niedrogiego pozostawienia samochodu w pobliżu sklepu bądź punktu usługowego, lokalu 2,0 bezpieczeostwo 3,3 możliwośd odpoczynku (ławki) 1,2 możliwośd pozostawienia roweru 2,3 bliskośd przystanku komunikacji miejskiej 3,8 wygoda poruszania się 3,2 informacji o możliwościach zaparkowania 1,7 możliwośd transportu zakupów 1,5 dostęp do informacji o możliwości płacenia za parking 2,3 prosty system opłat za parkowanie 2,8 możliwośd darmowego lub niedrogiego pozostawienia samochodu 2,0 bezpieczeostwo 3,2 bliskośd parkingu 2,2 możliwośd odpoczynku (ławki) 1,7 możliwośd bezpiecznego i wygodnego poruszania się pieszo 2,8 prosty system opłat za parkowanie 2,5 bliskośd przystanku komunikacji miejskiej 4,0 możliwośd odpoczynku (ławki) 1,2 komfort oczekiwania na środki transportu 2,7 informacja o komunikacji zbiorowej 2,3 komfortowe środki transportu 2,8 bezpieczeostwo 3,5 możliwośd odpoczynku (ławki) 1,2 komfort poruszania 2,5 możliwośd pozostawienia roweru 2,3 możliwośd swobodnego poruszania się po SM 2,7 wygoda poruszania się 2,5 bezpieczeostwo pozostawienia roweru 2,3 bezpieczne poruszanie się 3,3 miejsca do odpoczynku 1,2 swobodne poruszanie się 3,5 wygoda poruszania się 3,2 możliwośd pozostawienia samochodu dla kobiet w ciąży 1,0 wygoda poruszania się na obcasach 1,7 wygoda poruszania się 2,2 miejsca do odpoczynku 1,0 bliskośd środków transportu (taxi i komunikacja zbiorowa) 3,0 dostępnośd do lokali 2,0 komfort poruszania się 2,3
Turyści grupowi Turyści indywidualni Dostawcy towarów/handlowcy Organizatorzy imprez bliskośd środków transportu (taxi i komunikacja zbiorowa) 2,8 miejsca do odpoczynku 1,3 dostępnośd parkingu dla autokarów 3,3 wyczerpująca informacja turystyczna 2,3 bezpieczeostwo poruszania się w grupie 3,3 informacja o parkingach 2,2 możliwośd pozostawienia pojazdu 2,0 miejsca do odpoczynku 1,5 komfort poruszania się z bagażem 2,3 krótkotrwały dojazd do miejsca noclegu 2,5 swobodna ekspozycja zabytków 3,5 krótkotrwały dojazd do celu dostawy 2,2 bezpieczeostwo 3,2 krótkotrwały dojazd Motocykliści bezpieczeostwo pozostawienia motoru 3,0 Firmy remontowe swobodny dostęp do posesji na określony czas remontu 2,2 większa ilośd miejsc postojowych 2,2 Taksówkarze bezpieczeostwo poruszania się 3,2 swobodny dojazd do posesji 1,8 3,3 Średnia ocena dla wszystkich potrzeb, stanowi ogólną ocenę zagadnienia jakim jest dostępnośd i komunikacja dla obszaru Starego Miasta i wynosi 2,5. Ocena poszczególnych potrzeb wykazała, że dostępnośd Starego Miasta dla poszczególnych osób i możliwości komunikacji są obecnie na średnim i niskim poziomie. Poza dostępnością komunikacji zbiorowej, wszystkie pozostałe potrzeby zostały ocenione poniżej 3,5, co wskazuje na wiele problemów komunikacyjnych z jakimi boryka się dzisiaj obszar SM. Szczególnie nisko zostały ocenione takie obszary jak: - możliwośd niedrogiego pozostawienia samochodu na obszarze Starego Miasta lub w pobliżu - informacja o miejscach parkingowych - możliwośd swobodnego dojazdu do posesji - komfort poruszania się po Starym mieście osobom starszym, niepełnosprawnym, kobietom na obcasach czy turystom z bagażem, czego przyczyną jest niewygodna nawierzchnia - możliwośd odpoczynku.
W kolejnej części pracy (spotkanie trzecie i czwarte), zebrano/zblokowano podobne lub takie same potrzeby poszczególnych grup interesariuszy i dla tak zestawionych grup potrzeb, szukano możliwych rozwiązao. Wypracowywane rozwiązania zebrano w Tabeli 2. Rezultatem pierwszych dyskusji było wypracowanie celu strategicznego jakim jest stopniowe wyprowadzanie pojazdów z obszaru Starego Miasta na obrzeża (parkingi wokół SM) TABELA 2 Potrzeby możliwość darmowego lub niedrogiego pozostawienia samochodu w pobliżu mieszkania, miejsca pracy, sklepu, punktu usługowego krótkotrwały dojazd do posesji, miejsca pracy, noclegu, dostawy towaru, miejsca realizowania imprezy Rozwiązania kierunek: pracownicy, przedsiębiorcy, mieszkańcy parkują na parkingach zorganizowanych na obrzeżach SM dostępność 24h istniejących parkingów (Urząd Marszałkowski, CSW) budowa dodatkowych parkingów podziemnych i naziemnych na obrzeżach SM promocja parkowania na parkingach usytuowanych na obrzeżach SM Tanie abonamenty na parkingach usytuowanych na obrzeżach SM (mieszkańcy, pracownicy, przedsiębiorcy) usprawnienie systemu pozyskiwania zezwoleń (elektroniczne, szybkie - e-mail, sms, 24h/dobę i 7 dni w tygodniu) możliwość wygodnego, bezpiecznego i swobodnego poruszania się pieszo (także na obcasach, z wózkiem, z bagażem; w tym dla seniorów i niepełnosprawnych) możliwość bezpiecznego i swobodnego poruszania się na rowerze możliwość pozostawienia roweru bezpieczeństwo, w tym bezpieczeństwo pozostawienia samochodu, motoru, roweru, poruszania się; bezpieczeństwo klientów, rodzin z dziećmi możliwość odpoczynku (ławki) informacja o możliwościach zaparkowania ograniczenie liczby samochodów poprzez parkowanie pracowników i mieszkańców na parkingach na obrzeżach SM SM jako strefa zamieszkania zakaz zastawiania chodników przez ogródki piwne i samochody SM jako strefa zamieszkania wyznaczenie ciągów rowerowych budowa parkingów tylko dla rowerów (na większą liczbę rowerów, nie pojedynczych stojaków) uporządkowanie miejsc parkingowych promocja i informacja o monitoringu SM jako strefa zamieszkania straż miejska pilnuje bezpieczeństwa użytkowników przestrzeni zamiast czyhać na przewinienia kierowców liczne miejsca do siedzenia, na różnych ulicach SM, szczególnie na Szerokiej, RSt, RNm Służby sprzątają ptasie odchody z ławek poprawienie systemu informacji o parkingach wprowadzenie czytelnego oznakowania
możliwość transportu zakupów dostęp do informacji o możliwości płacenia za parking i prosty system opłat za parkowanie komfort oczekiwania na środki transportu komfortowe środki transportu informacja o komunikacji zbiorowej możliwość pozostawienia samochodu dla kobiet w ciąży wewnątrz obszaru SM bliskość środków transportu (taxi i komunikacja zbiorowa) dostępność do lokali dla osób niepełnosprawnych, matek z wózkami dostępność parkingu dla autokarów brak informacji turystyczna swobodna ekspozycja zabytków swobodny dostęp do posesji na określony czas remontu możliwość wypożyczania wózków do transportu zakupów udoskonalenie systemu opłat w tym opłat poprzez smsy, wymiana parkometrów na przyjmujące banknoty i wydające resztę. zwiększenie liczby wiat i miejsc siedzących na istniejących przystankach system informujący o czasie oczekiwania na pojazd automaty do napojów pojazdy niskopodłogowe/nowoczesne Inwestowanie w pierwszej kolejności w tramwaje wizualna informacja o możliwościach dotarcia do SM i lokalizacji przystanków w informatorach wizualizacja wszystkich połączeń komunikacji zb koperty - miejsca do parkowania przeznaczone tylko dla kobiet w widocznej ciąży kilka darmowych miejskich pojazdów elektrycznych przewożących seniorów i niepełnosprawnych do przystanków komunikacji zb - od jednego rynku do drugiego likwidacja barier architektonicznych promocja informacji o sposobach dofinansowywania ułatwień dla niepełnosprawnych informacja o możliwościach parkowania autokarów poza obrębem SM zwiększenie liczby miejsc parkingowych dla autokarów poza obrębem SM dodatkowe miejsca wsiadania i wysiadania turystów zwiększenie liczby informatorów turystycznych parkingi wyposażone w informację turystyczną (ulotki, plany miasta) informacja o punktach informacji na biletach parkingowych blankiety z mapką SM powszechnie dostępne wyprowadzenie samochodów ze SM (cel strategiczny) dbałość o estetykę ogródków piwnych umożliwienie dojazdu na czas rozładunku o każdej dogodnej porze, poza ciszą nocną elektroniczny system uzyskiwania pozwoleń Powyższe propozycje rozwiązao stanowią rekomendacje dla kierunków rozwoju Starego Miasta w zakresie dostępności i komunikacji. Piotr Wielgus