Polski sektor energetyczny w świetle międzynarodowych standardów CSR

Podobne dokumenty
Czy odpowiedzialny biznes zmieni polskie firmy? Prezentacja wyników badania kondycji dużych przedsiębiorstw

Polski sektor energetyczny w świetle międzynarodowych standardów CSR Badanie

Społeczna odpowiedzialność biznesu

KODEKS POSTĘPOWANIA DLA DOSTAWCÓW GRUPY KAPITAŁOWEJ ORLEN

MANAGER CSR MODUŁY WARSZTATOWE

Grupa Kapitałowa LOTOS

Panel ekspertów wprowadzenie do projektu. Łódź, listopad 2012 r.

Polityka biznesu społecznie odpowiedzialnego (CSR)

KOALICJA NA RZECZ ODPOWIEDZIALNEGO BIZNESU

Społeczna odpowiedzialność biznesu podejście strategiczne i operacyjne. Maciej Bieńkiewicz

Fundamentem wszystkich naszych działań są Wartości, obowiązujące w Grupie Kapitałowej ORLEN, do której ANWIL należy, tj.:

Społecznej odpowiedzialności biznesu można się nauczyć

Strategia CSR. Grupy Kapitałowej Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie. Sierpień 2015 r.

IZBA RZEMIEŚLNICZA ORAZ MAŁEJ I ŚREDNIEJ PRZEDSIĘBIORCZOŚCI W KATOWICACH. Społeczna Odpowiedzialność Biznesu

Pokłady możliwości. Strategia Społecznej Odpowiedzialności Biznesu (CSR) KGHM na lata

KOALICJA NA RZECZ ODPOWIEDZIALNEGO BIZNESU. Wyniki badań wśród interesariuszy. Badania jakościowe

CORPORATE SOCIAL RESPONSIBILITY GIEŁDA PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH W WARSZAWIE SA

Strategia CSR Trakcja PRKiI S.A.

Strategia zarządzania kapitałem ludzkim Biznes społecznie odpowiedzialny (CSR)

POLITYKA OCHRONY PRAW CZŁOWIEKA

PRSupport oferuje szeroki zakres szkoleń dopasowanych do indywidualnych wymagań klientów

dialog przemiana synergia

SAP Forum, Sopot 2014

Strategia Zrównoważonego Rozwoju i Odpowiedzialnego Biznesu GK PGNiG Marketing i Komunikacja

SPOŁECZNA ODPOWIEDZIALNOŚĆ BIZNESU GIEŁDA PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH W WARSZAWIE SA

Cele kluczowe W dziedzinie inwestowania w zasoby ludzkie W zakresie wzmacniania sfery zdrowia i bezpieczeństwa

Zaangażowanie społeczne firm z branży paliwowej, energetycznej i wydobywczej w Polsce. Warszawa, 7 grudnia 2011 r.

KODEKS POSTĘPOWANIA DLA DOSTAWCÓW PKN ORLEN

Społeczna odpowiedzialność biznesu w firmach sektora MŚP doświadczenia i perspektywy

Strategia Zrównoważonego Rozwoju i Odpowiedzialnego Biznesu Grupy Kapitałowej PGNiG

Indeks zawartości GRI na poziomie CORE

Źródła strategii. Wprowadzenie

Pokłady możliwości. Strategia Społecznie Odpowiedzialnego Biznesu (CSR KGHM) aktualizacja

k r a k o w a i r p o r t. p l Strategia społecznej odpowiedzialności Kraków Airport na lata

Kodeks Dobrych Praktyk CSR Dostawców Grupy PZU

Zaangażowanie społeczne instytucji finansowych w Polsce

Raportowanie społeczne dobrą praktyką CSR PKN ORLEN

R1. W jakim przedziale zatrudnienia znajduje się Pana(i) firma? osób osób...

Model Rozwoju Społecznej Odpowiedzialności Przedsiębiorstwa

Strategia Społecznej Odpowiedzialności Biznesu firmy EPRD Sp. z o.o.

Pozafinansowe raportowanie w zakresie odpowiedzialności ekologicznej przedsiębiorstw Warszawa, 22 maja 2017 r.

Obecnie punkt ciężkości w rozwoju CSR przeniósł się ze Stanów Zjednoczonych do Europy, szczególnie Wielkiej Brytanii.

Enea publikuje raport co roku. Poprzedni raport społecznej odpowiedzialności za 2013 rok został wydany w 2014 roku.

Akademia Młodego Ekonomisty

Odpowiedzialność społeczna w sektorze energetycznym

GO FOR MORE w kierunku zrównoważonego rozwoju Strategia CSR Grupy CCC na lata Polkowice,

Projekt Prove It PL! o mierzeniu oddziaływania i kapitału społeczno-ekonomicznego w przedsiębiorczości społecznej

biznesu (CSR) a konkurencyjność - dobre praktyki europejskich MŚP M -

Społeczna odpowiedzialność organizacji

ROLA KADRY ZARZĄDZAJĄCEJ W KSZTAŁTOWANIU BEZPIECZEŃSTWA PRACY. dr inż. Zofia Pawłowska

Warszawa, 27 maja 2010 Małgorzata Starczewska-Krzysztoszek Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych Lewiatan

Strategia CSR. Grupy Kapitałowej Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie. Sierpień 2015 r.

Udział Banku Millennium w RESPECT index oraz współpraca z inwestorami

Akademia Młodego Ekonomisty

Autor: Katarzyna Kobiela Pionnier, dr SGH. Cel: wartość dla inwestora

III Śląski Okrągły Stół nt. Społecznej Odpowiedzialności Biznesu KONFERENCJA

Trudności w dostępie do środków funduszy strukturalnych na lata sierpnia 2009 r.

Słownik terminów społecznych

Normy środowiskowe w zarządzaniu firmą. dr Adam Jabłoński

dla GK PGNiG ( Strategii zrównoważonego rozwoju Grupy Kapitałowej PGNiG na lata )

ABC odpowiedzialnej firmy Cykl szkoleń z podstaw CSR i zrównoważonego rozwoju

Instrukcja. ocena aspektów środowiskowych PE-EF-P01-I01

CSR w ING Banku Śląskim

MIERZENIE EFEKTYWNOŚCI DZIAŁAŃ SPOŁECZNYCH

Norma ISO Zasady, obszary i działania Wyzwania praktyczne. Dr inż. Zofia Pawłowska

Komunikacja CSR Orange Polska. 1 Orange Restricted

SPOŁECZNA ODPOWIEDZIALNOŚĆ BIZNESU 1ºWARSZTATY: TEMATY DO DYSKUSJI SEKTOR: MIESIĄC: LIPIEC ROK: 2013

Najważniejsze aktualne kwestie podatkowe w uczelniach

Raportowanie danych niefinansowych Komentarz do wyników społecznych

SPIS TREŚCI. Polityka dotyczy następujących kwestii: Jørgen Buhl Rasmussen prezes i dyrektor generalny. 1. Systemu i dokumentacji

Raport z badań. CSR w opinii inwestorów indywidualnych i instytucjonalnych oraz spółek giełdowych. Badanie wśród przedstawicieli spółek giełdowych

Mechanizmy samoregulacji branżowych wsparciem dla rozwoju społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw Ekspertyza dla Ministerstwa Gospodarki

Wskaźniki GRI przedstawione w raporcie

Zarządzanie narzędziem śladu węglowego w przedsiębiorstwie - innowacyjność, cel i korzyści

SPOŁECZNA ODPOWIEDZIALNOŚĆ BIZNESU. w kontekście raportowania pozafinansowego i współpracy z przedsiębiorstwami społecznymi

Wprowadzenie do tematyki społecznej odpowiedzialności biznesu dla małych i średnich przedsiębiorstw

Program doradczo szkoleniowy dla MŚP Projekt ogólnopolski

Strategia Zrównoważonego Rozwoju i Odpowiedzialnego Biznesu GK PGNiG Troska o klienta

Co dzieje się w Polsce w zakresie CSR?

Raport z wykonania niezależnej usługi atestacyjnej dającej ograniczoną pewność

RAPORT Z PRAC GRUPY ROBOCZEJ SPOŁECZNIE ODPOWIEDZIALNY BIZNES

KRYTERIA CERTYFIKATU ZIELONY SKLEP

ZARZĄDZANIE MARKĄ. Doradztwo i outsourcing

Bariery i potencjał współpracy małych i dużych przedsiębiorstw

Metodologia oparta na najnowszych trendach światowych Stwarzamy możliwość wzrostu wartości firmy

Działania Rządu na rzecz CSR w Polsce. Zespół do spraw Społecznej Odpowiedzialności Przedsiębiorstw

Odpowiedzialny Biznes w Banku Millennium

Upowszechnienie wykorzystania ETV w celu poprawy efektywności energetycznej sektora wodno-ściekowego

Szkolenie Stowarzyszenia Polskie Forum ISO Zmiany w normie ISO i ich konsekwencje dla organizacji Warszawa,

Polityka CSR w przedsiębiorstwach

Kodeks Wartości Grupy Kapitałowej ENEA

POLITYKA ZAKUPU SPRZĘTÓW I USŁUG ZRÓWNOWAŻONY ŁAŃCUCH DOSTAW

Stosowanie koncepcji społecznej odpowiedzialności biznesu korzystnie wpływa na kreowanie zysków, motywację pracowników i notowania na giełdzie.

Na koniec, chcę serdecznie podziękować wszystkim pracownikom Grupy PGNiG, którzy byli zaangażowani w wypracowanie

Konkurs zamknięty nr 17/POKL/8.1.3/2010 Spotkanie informacyjne 17 marca 2010 r.

KRYTERIA CERTYFIKATU ZIELONY SKLEP

BAROMETR RYNKU ENERGII RWE najbardziej przyjazne rynki energii w Europie

Akademia Młodego Ekonomisty

RAPORTOWANIE NIEFINANSOWE

Transkrypt:

Polski sektor energetyczny w świetle międzynarodowych standardów CSR Warszawa, 27 września 2010

Spis treści Energetyka - trendy światowe w zakresie upubliczniania informacji z obszaru CSR Odpowiedzialność społeczna w oczach liderów przedsiębiorstw energetycznych w Polsce Wyniki badania internetowego dot. informacji ujawnianych publicznie przez firmy z branży Pogłębione badanie benchmarkowe (ankieta) - kluczowe wnioski 2

Elementy wielowymiarowej analizy obrazu CSR branży energetycznej w Polsce CSR - Badanie dużych firm (metoda PAPI, liderzy 338 największych firm w tym 18 energetycznych) (kwiecień-lipiec 2010) poznanie opinii i postaw liderów branży energetycznej, która jest kluczowym czynnikiem rozwoju CSR porównanie branży energetycznej z resztą polskiego rynku I FAZA: Analiza stopnia upublicznienia przez Energetykę informacji z zakresu CSR (badanie internetowe) (czerwiec-lipiec 2010) CSR w Energetyce! II FAZA: Badanie ankietowe Polski sektor energetyczny w świetle międzynarodowych standardów CSR (sierpień-wrzesień 2010) spojrzenie na firmy z punktu widzenia niezależnego gracza rynkowego (np. inwestora, klienta), który chce odnaleźć informacje na temat różnych aspektów CSR weryfikacja transparentności z punktu widzenia osoby z zewnątrz (otoczenia) analiza publicznie dostępnych informacji (strony internetowe spółek, raporty roczne i sprawozdania zarządów spółek, raporty spółek dotyczące obszaru odpowiedzialności społecznej, UOKiK) analiza w świetle zakresu Sustainability Reporting Guidelines & Electric Utility Sector Supplement przebadano 26 podmiotów (badanie na poziomie grup) spojrzenie na firmy z punktu widzenia niezależnego gracza rynkowego (np. inwestora, klienta), który próbuje uzyskać informacje w firmie nt jej CSR zweryfikowanie zdolności firm do udzielania odpowiedzi otoczeniu i czasu jaki w tym celu potrzebują kwestionariusz pogłębiający analizę I fazy badania wielowymiarowy zakres informacji, potwierdzany przez różne źródła w firmie, uwzględniając członków zarządu analiza informacji na poziomie grup - zapytanie skierowane do 20 kluczowych podmiotów stworzenie całościowego, a jednocześnie wielowątkowego obrazu branży energetycznej oraz odniesienie go do międzynarodowych standardów z zakresu komunikowania kwestii CSR dostarczenie firmom materiału do badań porównawczych 3

Energetyka trendy światowe w zakresie upubliczniania informacji z obszaru CSR (wg danych za rok 2009)

Wzrost liczby raportów CSR potwierdza wyraźny trend w zakresie stopnia upubliczniania informacji na temat firmy Źródło: CRRA CR ReportingAward 10, Global Winers & Reporting Trends, CorporateRegister, 04.2010 5

Trend do ujawniania informacji na temat niefinansowych wyników firm najsilniej rysuje się w Europie Źródło: CRRA CR ReportingAward 10, Global Winers & Reporting Trends, CorporateRegister, 04.2010 6

Rośnie ponadto udział raportów, które kompleksowo prezentują wyniki firmy Źródło: CRRA CR ReportingAward 10, Global Winers & Reporting Trends, CorporateRegister, 04.2010 7

Na świecie energetyka jest branżą wiodącą jeśli chodzi o liczbę publikowanych raportów Źródło: CRRA CR ReportingAward 10, Global Winers & Reporting Trends, CorporateRegister, 04.2010 8

Wnioski Rosnące zainteresowanie pozafinansowymi aspektami działalności firm, w tym zwłaszcza w przypadku branż silnie oddziaływujących na otoczenie. Wymusza to ich większą transparentność. Oczekiwania rynkowe i dialog przedstawicieli różnych środowisk zaowocowały opublikowaniem w styczniu 2010 r. suplementu dla branży energetycznej do wytycznych GRI. Suplement ten jest obecnie obligatoryjny dla firm raportujących wg wytycznych GRI na poziomie A. 9

CSR a liderzy przedsiębiorstw energetycznych (wyniki badania Dużych Firm) CSR - Badanie dużych firm CSR w Energetyce I FAZA: Analiza stopnia upublicznienia przez Energetykę informacji z zakresu CSR II FAZA: Badanie ankietowe Polski sektor energetyczny w świetle międzynarodowych standardów CSR

W oczach liderów firm z branży energetycznej w Polsce właśnie transparentność jest jednym z kluczowych wyznaczników bycia społecznie odpowiedzialnym działa zgodnie z prawem chroni środowisko naturalne działa w sposób przejrzysty nie poddaje się korupcji dba o stabilne zatrudnienie przeznacza część dochodów na stosuje zasady ładu korporacyjnego, trudno powiedzieć dba o równe traktowanie pracowników wprowadza innowacje do praktyki działa na rzecz interesariuszy przeznacza część dochodów na działa na rzecz niwelowania inne Przedsiębiorstwo społecznie odpowiedzialne 0,0% 0,0% 0,0% 7,5% 6,4% 13,8% 11,5% 10,9% 22,3% 27,8% 33,3% 44,0% 43,8% 55,6% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% Źródło: Badanie dużych firm CSR, TNS OBOP, lipiec 2010 11

Liderzy firm z branży energetycznej obok innych korzyści - dostrzegają wiele, które bezpośrednio przekładają się na pozycję rynkową Jakie korzyści odnosi Pana(i) przedsiębiorstwo ze stosowania zasad społecznej odpowiedzialności? wizerunek firmy, reputacja ochrona środowiska wiarygodność firmy lojalność klientów solidarność ze społecznością lokalną lojalność pracowników wzrost udziału w rynku dobre relacje z administracją publiczną wpływa na zrównoważony rozwój kraju brak odpowiedzi inne nie odnosi żadnych korzyści wpływ polityczny 30,6% 22,1% 18,4% 13,5% 13,1% 10,5% 3,9% 0,0% 0,0% 0,0% 54,0% 62,1% 61,1% 12 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% Źródło: Badanie dużych firm CSR, TNS OBOP, lipiec 2010:

Liderzy postrzegają zarządzane przez siebie firmy jako działające w sposób odpowiedzialny energetyka 2% ogółem 8% 1% 15% 89% 85% tak nie trudno powiedzieć brak odpowiedzi 13 Źródło: Badanie dużych firm CSR, TNS OBOP, lipiec 2010:

Wnioski Energetyka, w tym zwłaszcza rodzima, jako branża, jest z definicji branżą uciążliwą dla środowiska naturalnego, narażoną na dużą presję otoczenia i potrzebującą większej transparentności i otwartości na dialog. Produkt, jakim jest energia, jest wyjątkowo homogeniczny i trudno jest znaleźć poza-cenowe elementy różnicujące oferty firm energetycznych, a mogące przyciągnąć klienta indywidualnego. CSR może być takim właśnie wyróżnikiem. Polska energetyka znajduje się w okresie przemian, rynek został zliberalizowany i firmy mają szansę zabiegania o względy klienta. Kwestie społecznej odpowiedzialności biznesu są przedmiotem zainteresowania Prezesa URE i stopniowo przebijają się w poważnych mediach biznesowych. Mając na uwadze zarówno powyższe, jak i deklaracje zarządzających firmami, należałoby się spodziewać usystematyzowanego podejścia do kwestii CSR, rzetelnego komunikowania swoich działań oraz wykorzystywania elementów społecznej odpowiedzialności biznesu w budowaniu przewagi konkurencyjnej. 14

Informacje upublicznione na temat przedsiębiorstw energetycznych (wyniki badania dotyczącego informacji ogólnodostępnych) CSR - Badanie dużych firm CSR w Energetyce I FAZA: Analiza stopnia upublicznienia przez Energetykę informacji z zakresu CSR II FAZA: Badanie ankietowe Polski sektor energetyczny w świetle międzynarodowych standardów CSR

CSR jako podejście zarządcze, a nie wizerunkowe Jakiego rodzaju danych poszukiwaliśmy w oparciu o Sustainability Reporting Guidelines & Electric Utility Sector Supplement? (przykłady) dostawcy produkcja sprzedaż (dystrybucja) etyczne kryteria doboru dostawców (HR1, HR2) czystość paliwa (węgla) (EN26) źródło paliwa (krajowe / zagraniczne)(ec6) polityka personalna rozwój pracowniczy (EU14) bezpieczeństwo i higiena pracy (EU6, LA7) wolność stowarzyszania (HR5, LA4) emisja zanieczyszczeń (EN16-EN20) Wycofywanie PCB (EN22) wybór technologii Sprawność energetyczna (EU11) Straty w przesyle (EU12) relacje z klientem (PR5) kwestia klienta wrażliwego (EU27) polityka reklamacji (PR4) przestrzeganie zasad wolnego rynku (PR9, SO7) stabilność dostaw energii (EU6) Systemy zarządzania, strategia CSR, bezpieczeństwo energetyczne kraju 16

21,3% % odnalezionych informacji w danych / komunikatach publicznie dostępnych nie jest zadowalający Firmy, dla których upubliczniono powyżej 25% poszukiwanych informacji PGE RWE - Polska Dalkia Polska SA Enea 43,3% 35,6% 34,4% 31,1% PSE Operator Vattenfall Polska EDF Polska ENERGA Tauron 29,4% 28,9% 28,9% 28,9% 26,7% 0,0% 10,0% 20,0% 30,0% 40,0% 50,0% 17 Źródło: Analiza przeprowadzona przez firmę Deloitte na próbie 26 podmiotów (grup) z branży energetycznej

Ilość informacji dostępnych publicznie jest niewielka i ograniczona do wybranych obszarów (średnia 21,3%). Procent informacji z kluczowych obszarów CSR, komunikowanych przez firmy (zidentyfikowanych jako publicznie dostępne). Społeczność lokalna, społeczeństwo, klienci Organizacja 41,7% Strategia CSR Obraz działań podejmowanych przez firmy energetyczne w obszarze CSR, wyłaniający się z analizy informacji publicznie dostępnych, jest wyraźnie fragmentaryczny. Pracownicy 16,9% 14,1% 20,5% 10,3% 39,2% Wpływ na bezpieczeństwo energetyczne kraju (wpływ gospodarczy) Trudność z dostępnością oraz porównywalnością prezentowanych przez firmy danych utrudnia wszystkim podmiotom ocenę, jak faktycznie wypadają one na tle rynku i swojej najbliższej konkurencji. Wpływ środowisko naturalne Źródło: Analiza przeprowadzona przez firmę Deloitte na próbie 26 podmiotów (grup) z branży energetycznej Również, a może przede wszystkim, klienci mają ograniczoną możliwość zdobycia interesujących informacji. 18

CSR w energetyce: benchmark (wybrane wyniki pogłębionego badania ankietowego) CSR - Badanie dużych firm CSR w Energetyce I FAZA: Analiza stopnia upublicznienia przez Energetykę informacji z zakresu CSR II FAZA: Badanie ankietowe Polski sektor energetyczny w świetle międzynarodowych standardów CSR

Doświadczenia z badania: problem z zarządzaniem informacją Założenie: ankieta, której zakres odzwierciedlał zakres wytycznych Sustainability Reporting Guidelines & Electric Utility Sector Supplement zawierała pytania, które mogą być typowymi pytaniami osób spoza branży energetycznej (inwestorów, mediów, klientów, akademików). miała na celu sprawdzenie, czy działające w Polsce przedsiębiorstwa energetyczne są w stanie w określonym czasie dostarczyć informacje, o które pyta rynek. Odpowiedziały firmy posiadające zagranicznych inwestorów strategicznych oraz średniej wielkości podmioty rodzime (odpowiedziało 8 na 20 pytanych). Czas wypełnia ok. 5 tygodni - można założyć, że np. potencjalni inwestorzy giełdowi nie czekaliby tak długo i zapewne zrezygnowaliby z inwestycji. Branża jako całość ma trudność z zarządzaniem informacją (złożone struktury, brak realnego zarządzania kwestiami społecznej odpowiedzialności, a tym samym brak systemów przepływu informacji, itp.). Niejednoznaczny stosunek osób wypełniających i zarządów do kwestii ujawnienia informacji. Responsibility = response + ability (Badanie realizowane było na przełomie sierpnia i września 2010 r.; był to dla wielu firm okres wytężonej pracy: konsolidacja PGE, prywatyzacja ENEA i ENERGA) 20

Zakres informacyjny: przykładowe pytania (1/2) Organizacja Moc zainstalowana w podziale na główne źródła energii wg źródeł jej wytworzenia Czy firma planuje lub realizuje obecnie inwestycje w konwencjonalne źródła energii?* Czy firma dąży do ograniczania liczby linii napowietrznych? Przeciętna sprawność energetyczna instalacji produkcyjnych Przeciętne straty energetyczne w przesyle energii elektrycznej Czy i jakie systemy zarządzania zostały wdrożone w firmie? Czy w ciągu ostatnich 3 lat nałożono na firmę prawomocne kary? Czy na stronie Internetowej upublicznione są informacje na temat zarządu firmy? Strategia CSR Czy firma przyjęła deklarację misji i wartości? Czy firma przyjęła strategię społecznej odpowiedzialności biznesu/zrównoważonego rozwoju? Czy wyznaczona została dedykowana osoba (koordynator) ds. społecznej odpowiedzialności biznesu w firmie? Bezpieczeństwo energetyczne Czy firma podejmuje działania, które mają gwarantować stabilność produkcji / dostaw energii w krótkim okresie, ograniczając ryzyko balck-out'ów? Czy firma posiada strategię lub politykę zarządzania stabilnością i bezpieczeństwem produkcji / dostaw energii w długim okresie? Czy firma preferuje zakup węgla krajowego, przez co pośrednio wspiera rodzimych producentów? Środowisko naturalne Czy firma ma opracowaną strategię środowiskową? Czy w ciągu ostatnich 3 lat miały miejsce jakieś poważniejsze incydenty związane z wystąpieniami / bojkotami / happeningami grup ekologicznych? Całkowita emisja CO2, związków siarki, azotu, pyłów różnych frakcji Czy wśród kryteriów zakupu paliw znajdują się kryteria dotyczące ich potencjalnego wpływu na środowisko? Czy strategia firmy zakłada wdrożenie technologii sekwestracji dwutlenku węgla (CCS)?* 21

Zakres informacyjny: przykładowe pytania (2/2) Środowisko naturalne (c.d.) Czy w firmie funkcjonują urządzenia zawierające PCB (polichlorowane bifenyle)? Czy firma monitoruje potencjalny wpływ składowania surowców, materiałów i odpadów poprodukcyjnych na stan wód gruntowych, powierzchniowych i glebę, wpływ wód chłodniczych na życie biologiczne w okolicznych zbiornikach wodnych, poziom hałasu i poziom pól elektromagnetycznych? Czy analizowany jest wpływ linii przesyłowych na biosferę? Czy jakieś zakłady produkcyjne firmy (lub linie przesyłowe) zlokalizowane są na obszarach chronionych lub innych obszarach o dużej wartości przyrodniczej lub w bezpośrednim ich sąsiedztwie? Czy w zakładach produkcyjnych wykorzystuje się w sposób alternatywny wody chłodnicze? Pracownicy Czy w firmie przyjęta została polityka / strategia HR? Czy pracownicy mają zapewniony rozwój i planowana jest ich ścieżka kariery? Czy firma przyjęła kodeks etyki zapewniający zapisy antydyskryminacyjne? Czy w ciągu ostatnich 3 lat miały w firmie miejsce strajki lub związki zawodowe weszły w spór zbiorowy z firmą? Liczba wypadków przy pracy Czy firma oferuje pracownikom jakieś nieobligatoryjne świadczenia? Czy w firmie funkcjonuje program wolontariatu pracowniczego? Społeczność / społeczeństwo / klienci Czy spółka prowadzi regularny i sformalizowany dialog ze społecznościami lokalnymi Czy firma angażuje się społecznie na poziomie społeczności lokalnych, w których działa? Czy firma podejmuje działania prewencyjne, edukacyjne na rzecz ograniczenia liczby porażeń prądem / poszanowania energii? Jakie kanały kontaktu z klientami wykorzystuje firma? Czy firma wprowadziła politykę i procedury dotyczące relacji z tzw. klientem wrażliwym? Jakie kanały kontaktu z klientami wykorzystuje firma? Liczba reklamacji / liczba reklamacji, które zostały rozpatrzone pozytywnie 22

Czy nagrody mogą być jeszcze jakimkolwiek wyróżnikiem na rynku, skoro każda firma jakąś otrzymała? Czy firma otrzymała w ostatnim roku jakieś istotne nagrody, wyróżnienia lub zajęła wysokie miejsca w rankingach? 50% 45% 40% 35% 30% 25% 23% 46% VII VIII 0,2 0,18 0,16 0,14 0,12 0,1 0,08 0,06 0,04 0,02 0 I II III 20% 15% 15%! 15% 10% 5% 0% związane z ekologią związane z filantropią i zaangażowaniem społecznym 0% związane z human resources związane z relacjami klienckimi tak, inne VI V IV 23

Strategia CSR i dedykowany menedżer to dopiero początkiem procesu wdrażania rozwiązań społecznie odpowiedzialnych Czy wyznaczona została dedykowana osoba (koordynator) ds. społecznej odpowiedzialności biznesu w firmie? 38% 63% VIII 1 0,9 0,8 0,7 0,6 0,5 0,4 0,3 I II 0,2 0,1 Czy firma przyjęła strategię społecznej odpowiedzialności biznesu/zrównoważonego rozwoju lub czy strategia ogólna firmy uwzględnia te elementy zarządzania? 88% 13% VII VI 0 IV III tak 0% 20% 40% 60% 80% 100% nie V 24

Proces raportowania i publicznego komunikowania jest elementem cyklu zarządzania CSR 60% Czy firma raportuje kwestie związane ze społeczną odpowiedzialnością biznesu i zrównoważonym rozwojem? 1 I 50% 50% VIII 0,8 0,6 II 0,4 40% 38% VII 0,2 0 III 30% 20% VI IV 13% V 10% (a) nie (wartość 0) (b) tak, zakres określamy samodzielnie (wartość 0,5) (c) tak, w oparciu o wytyczne GRI (wartość 1) 0% nie tak, zakres określamy samodzielnie tak, w oparciu o wytyczne GRI 25

Misja i wartości, które nie stały się fundamentem myślenia o firmie, nie przedstawiają większej wartości Czy firma przyjęła deklarację misji i wartości? 70% 60% 50% 63% VIII 1 0,8 0,6 0,4 I II 40% VII 0,2 0 III 30% 25% 20% 10% 13% VI V IV 0% nie, nie zdefiniowaliśmy i nie przyjęliśmy misji, ani kanonu wartości tak tak i prowadzimy szkolenia by je upowszechnić lub audyty wartości (a) nie, nie zdefiniowaliśmy i nie przyjęliśmy misji, ani kanonu wartości (wartość 0) (b) Tak (wartość 0,5) (c) tak i prowadzimy szkolenia by je upowszechnić lub audyty wartości (wartość 1) 26

Kwestie, o jakie będzie pytać otoczenie, dotyczyć będą aspektów operacyjnych, np. uwzględniania interesów rodzimych producentach czy środowiska naturalnego Czy firma preferuje zakup węgla krajowego, przez co pośrednio wspiera rodzimych producentów? Czy wśród kryterium zakupu paliw znajdują się kryteria dotyczące ich potencjalnego wpływu na środowisko? VII VIII 1 I 0,8 II 0,6 0,4 0,2 0 III VII VIII 1 I 0,8 II 0,6 0,4 0,2 0 III VI IV VI IV nie, znacząca część surowca pochodzi z zagranicy V 0% nie 0% V tak i cały kupowany surowiec jest surowcem rodzimym tak, nasza polityka zakłada preferowanie rodzimych dostawców, 14% 57% tak, ale mają one stosunkowo niewielką wagę wśród kryteriów tak i są one kluczowe, np. nasza polityka zakazuje nam zakupu paliw 14% 57% nie dotyczy 29% nie dotyczy 29% 27 0% 20% 40% 60% 80% 0% 20% 40% 60% 80%

Większą szansę na rynku mogą mieć firmy, którym uda się ograniczyć negatywny wpływ na otoczenie Czy w firmie na przestrzeni 5 ostatnich lat były, są obecnie lub będą w najbliższej przyszłości podejmowane działania mające skutecznie ograniczyć emisję w przeliczeniu na jednostkę energii? VII VIII 1 I 0,8 0,6 0,4 0,2 0 II III tak, były prowadzone w przeszłości 0% 25% VI V IV 1 I tak, są lub będą prowadzone w najbliższej przyszłości 50% 71% VII VIII 0,8 0,6 0,4 0,2 0 II III nie dotyczy 29% 25% VI V IV CO2 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% związków siarki, azotu lub pyłów (a) tak, były prowadzone w przeszłości (wartość 0,5) (b) tak, są lub będą prowadzone w najbliższej przyszłości (wartość 0,5) (c) nie dotyczy (wartość 0,5) 28

Dostępna energia już dziś nie jest produktem aż tak bardzo homogenicznym, a elementem różnicującym jest pozostawiany ślad klimatyczny Firma 1 12,85% Firma 2 5,87% 0,7444 Mg CO 2 /MWh Firma 3 5,26% Firma 4 4,92% Firma 5 Firma 6 3,03% 2,95% 27% CO 2 mniej Firma 7 2,93% Firma 8 Firma 9 0,81% 2,39% x 16 1,0214 Mg CO 2 /MWh 0% 2% 4% 6% 8% 10% 12% 14% 29 Źródło: analiza na podstawie informacji publicznie dostępnych

Czy w ofercie firmy znajdują się "zielone" produkty? nie i nie planujemy wprowadzać w najbliższym czasie takiego produktu nie, ale planujemy wprowadzić taki produkt 25% 13% VII VIII 1 0,9 0,8 0,7 0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 0,1 0 I II III tak, mamy obecnie taki produkt w ofercie 50% VI IV nie dotyczy 13% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% V (a) nie i nie planujemy wprowadzać w najbliższym czasie takiego produktu (wartość 0) (b) nie, ale planujemy wprowadzić taki produkt (wartość 0,5) (c) tak, mamy obecnie taki produkt w ofercie (wartość 1) (uwaga: oferty te dotyczą raczej klientów biznesowych, a nie indywidualnych) 30

Średnia w Polsce (ogółem) Gracze rynkowi różnią się, a więc zarządzający w sposób odpowiedzialny mają szansę stać się dostawcami preferowanymi Współczynnik wypadkowości Firma 1 Firma 2 Firma 3 - - - Firma 4 Firma 5 Firma 6 Firma 7 1,82 2,65 3,38 4,35 Firma 8 20,83-5,00 10,00 15,00 20,00 25,00 31

Doświadczenia z badania: CSR niewykorzystane szanse rynkowe? Rośnie świadomość istotności CSR, powszechna jest akceptacja i zrozumienie dla idei społecznej odpowiedzialności. Niemniej można odnaleźć niespójności pomiędzy deklaracjami a praktyką na poziomie operacyjnym i na poziomie kompleksowego zarządzania tym obszarem biznesowym. Firmy często koncentrują się na eksponowaniu kwestii drugoplanowych, często działań o charakterze wizerunkowym, a pomijają aspekty o charakterze biznesowym, które mogłyby mieć dla otoczenia znacznie większe znaczenie. Jest to wstępny etap wdrożenia CSR, wyjątkiem są firmy posiadające inwestorów strategicznych, w których spółka-matka wywiera silną presję na kompleksowe zarządzanie społeczną odpowiedzialnością. Zbyt mało komunikowane są kwestie związane z planowanymi i realizowanymi działaniami na rzecz ograniczenia wpływu na środowisko naturalne oraz związane z dialogiem społecznym. 32

Kontakt Halina Frańczak Dyrektor Marketingu i PR w Polsce i krajach bałtyckich E-mail:hfranczak@deloitteCE.com Tel.: (22) 511 00 21 Jacek Kuchenbeker Menedżer Dział Zarządzania Ryzykiem E-mail: jkuchenbeker@deloittece.com Tel.: (22) 511 03 42 Izabela Grygoruk Starszy Konsultant Dział Zarządzania Ryzykiem E-mail: igrygoruk@deloittece.com Tel.: (22) 511 03 79 33 Badanie dużych firm; Deloitte i Lewiatan

Deloitte refers to one or more of Deloitte Touche Tohmatsu Limited, a UK private company limited by guarantee, and its network of member firms, each of which is a legally separate and independent entity. Please see www.deloitte.com/pl/about for a detailed description of the legal structure of Deloitte Touche Tohmatsu Limited and its member firms.