KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 14.VI.2005 C(2005)1847 Dotyczy: Pomocy państwa nr N 16/2005 Polska Program pomocy regionalnej na wspieranie inwestycji w sektorze turystycznym Szanowny Panie Ministrze, 1. PROCEDURA W piśmie z dnia 4 stycznia 2005 r. o numerze referencyjnym WEH/MS/4023/6-7/05, zarejestrowanym w Komisji w dniu 11 stycznia 2005 r. (SG/2005/A/290), władze polskie powiadomiły o wyżej wymienionym programie pomocy. W piśmie z dnia 18 lutego 2005 r. o numerze referencyjnym D/51242 Komisja zwróciła się z prośbą o dalsze informacje. Władze polskie zwróciły się z wnioskiem o przedłużenie terminu dostarczenia dodatkowych informacji (pismo z dnia 1 kwietnia 2005 r. o numerze referencyjnym WEH/MS/4023/6-70/05). Wniosek został przyjęty przez Komisję w piśmie z dnia 5 kwietnia 2005 r. o numerze referencyjnym D/52584. Polskie władze dostarczyły dodatkowe informacje w piśmie z dnia 15 kwietnia 2005 r. o numerze referencyjnym WEH/MS/4023/6-86/05, zarejestrowanym w Komisji w dniu 18 kwietnia 2005 r. 2. OPIS ŚRODKA POMOCOWEGO 2.1 Cel programu pomocy Program przeznaczony jest na wspieranie nowych inwestycji w zakresie projektów infrastrukturalnych w sektorze turystycznym oraz w sektorze działalności rekreacyjnej, kulturalnej i sportowej, realizowanych w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego 2004-2006. Wspierane projekty mają się Jego Ekscelencja Pan Adam Daniel ROTFELD Minister Spraw Zagranicznych Al. Szucha 23 00-580 Warszawa POLSKA Komisja Europejska - B-1049 Bruksela, Belgia Tel.: centrala 32 (0) 2 299.11.11, Telex: COMEU B 21877. Telegraf: COMEUR
przyczynić do podniesienia atrakcyjności związanych z nimi regionów Polski dla turystów, inwestorów oraz miejscowej ludności. Wsparciem objęte będą między innymi następujące działania: adaptacja technicznych i architektonicznych obiektów dziedzictwa narodowego, rozwój i modernizacja infrastruktury turystycznej, rozwój i modernizacja infrastruktury gastronomicznej w obiektach o charakterze regionalnym, opracowanie i utworzenie systemów i centrów informacji turystycznej, budowa i modernizacja obiektów sportowych i rekreacyjnych, projekty inwestycyjne gmin uzdrowiskowych, związane z rozwojem funkcji leczniczo wypoczynkowych. Celem programu jest wspieranie rozwoju regionalnego obszarów objętych pomocą, zdefiniowanych na mapie regionalnej pomocy państwa w Polsce 1. Program obejmuje wszystkie regiony w Polsce na poziomie NUTS II. Wszystkie te regiony zaliczają się do obszarów, o których mowa w art. 87 ust. 3 lit. a). Wspierane inwestycje będą współfinansowane przez Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego na podstawie decyzji Komisji 2003/PL/16/1/PO/001 z dnia 13 lipca 2004 r., zatwierdzającej Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego 2004-2006. 2.2 Podstawa prawna Podstawę prawną do przyznania pomocy w ramach niniejszego programu stanowią: Art. 31 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o Narodowym Planie Rozwoju2, Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy w sprawie udzielania pomocy na wspieranie inwestycji w dziedzinie turystyki 3, definiujące szczegółowe warunki i tryb udzielania pomocy w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego 2004-2006. 2.3 Zarządzanie programem pomocowym i organ przyznający pomoc Program będzie realizowany przez wojewodę (przedstawiciel administracji rządowej w regionach) właściwego ze względu na miejsce realizacji inwestycji. 1 Pismo do polskiego Ministra Spraw Zagranicznych z dnia 13.8.2004 r., nie wnoszące zastrzeżeń wobec zgłaszanych środków (C (2004) 3230/5). 2 Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 o Narodowym Planie Rozwoju, Dz. U. z 2004 r. nr 116, poz. 1206. 3 Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy w sprawie udzielania pomocy na wspieranie inwestycji w dziedzinie turystyki (projekt). 2
2.4 Zakres terytorialny programu Program obejmuje całe terytorium Polski, stanowiące obszar, o którym mowa w art. 87 ust. 3 lit. a). 2.5 Zakres branżowy programu Pomoc będzie przyznawana w sektorze turystyki oraz w sektorze rekreacji, kultury i sportu. 2.6 Beneficjenci Beneficjentami pomocy będą przedsiębiorstwa, organizacje i inne podmioty działające w sektorze turystyki oraz w sektorze rekreacji, kultury i sportu. Wnioskodawcy muszą spełniać warunki określone w omawianym programie. Pomoc nie przysługuje przedsiębiorstwom znajdującym się w trudnej sytuacji w rozumieniu Wytycznych Wspólnoty dotyczących pomocy państwa dla celu ratowania i restrukturyzacji zagrożonych przedsiębiorstw 4. Beneficjent musi wnieść wkład własny w wysokości co najmniej 25 procent kosztów wspieranej inwestycji. Wkład własny nie może zawierać żadnego rodzaju pomocy. Program może objąć także inwestycje w nieodpłatną infrastrukturę publiczną, która nie jest objęta zasadami przyznawania pomocy państwa. 2.7 Mechanizm przyznawania pomocy Projekty są oceniane na wstępie przez niezależnych ekspertów z właściwej dziedziny. Po dokonaniu oceny formalnej i technicznej Regionalny Komitet Sterujący rekomenduje projekty, którym powinna zostać przyznana pomoc, biorąc pod uwagę ich klasyfikację oraz zgodność z rozwojem regionu. Decyzję o przyznaniu dofinansowania wnioskom zarekomendowanym podejmuje Zarząd Województwa. Decyzja ta zostaje potwierdzona umową o dofinansowaniu projektu zawartej przez beneficjenta z wojewodą. 2.8 Charakter i forma pomocy Pomoc będzie przyznawana w formie bezpośredniego wsparcia finansowego. 2.9 Intensywność pomocy Przyznana pomoc nie będzie przekraczać poziomów intensywności określonych dla każdego regionu na mapie regionalnej pomocy państwa w Polsce. 30 % kosztów kwalifikowanych w regionach NTS 3 nr 22 i 42 40 % kosztów kwalifikowanych w regionach NTS 3 nr 4, 17 i 30 4 Dz. U. C 244 z 1.10.2004 r. 3
50 % kosztów kwalifikowanych we wszystkich innych nie wymienionych wyżej regionach. W programie przewiduje się 15-procentową premię w przypadku pomocy dla nowych inwestycji realizowanych przez małe i średnie przedsiębiorstwa 5. 2.10 Koszty kwalifikowane Do kosztów kwalifikowanych poniesionych na realizację inwestycji początkowej zalicza się wartość gruntów (do 10 procent wartości całości wydatków kwalifikowanych), budynków i maszyn, infrastruktury i wyposażenia technicznego, pod warunkiem, że są związane wyłącznie z realizowaną inwestycją. Do wydatków kwalifikowanych mogą być także zaliczane koszty prac przygotowawczych i wykończeniowych oraz wszelkich prac inwestycyjnych pod warunkiem, że są związane wyłącznie z realizowaną inwestycją. 2.11 Czas trwania programu Program wejdzie w życie po zatwierdzeniu przez Komisję i będzie obowiązywał do 31 grudnia 2006 r. 2.12 Budżet programu Całkowity budżet programu wynosi 715 mln PLN (149,2 mln EUR). 536,3 mln PLN (111,9 mln EUR) pochodzi ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, natomiast 178,7 mln PLN (37,3 mln EUR) ze środków stanowiących wkład krajowy. 2.13 Udział własny i konieczność pomocy Udział własny beneficjenta w finansowaniu inwestycji objętej pomocą musi stanowić w każdym przypadku co najmniej 25 %. Wkład własny nie może zawierać żadnego rodzaju pomocy. Wniosek o przyznanie pomocy należy złożyć przed przystąpieniem do realizacji inwestycji. 2.14 Kumulacja pomocy Dopuszcza się kumulację pomocy pochodzącej z różnych źródeł publicznych, pod warunkiem przestrzegania pułapów pomocy określonych dla danego regionu zgodnie z warunkami wyszczególnionymi w Wytycznych w sprawie krajowej pomocy regionalnej. Pomoc na realizację nowych inwestycji może być łączona z pomocą na tworzenie nowych miejsc pracy pod warunkiem przestrzegania metod obliczania kwoty pomocy określonych w Wytycznych w sprawie krajowej pomocy regionalnej. 6 5 W rozumieniu zalecenia Komisji z dnia 6 maja 2003 r. w sprawie definicji mikroprzedsiębiorstw, małych i średnich przedsiębiorstw, Dz. U. L nr 124 z dnia 20 maja 2003 r. 6 Punkt 4.19 Wytycznych w sprawie krajowej pomocy regionalnej. 4
2.15 Warunki dodatkowe W programie nie przewidziano pomocy dla dużych projektów inwestycyjnych w rozumieniu Wielosektorowych zasad ramowych dotyczących pomocy regionalnej na rzecz dużych projektów inwestycyjnych. 3. OCENA 3.1 Charakter programu: pomoc państwa Pomoc w ramach programu jest przyznawana przez władze publiczne przy użyciu środków państwowych w rozumieniu art. 87 ust. 1 Traktatu WE. Zgodnie założeniami proponowanego środka pomocowego wsparcie w postaci bezpośredniej dotacji finansowej będzie przyznawane podmiotom w sektorze turystyki oraz w sektorze rekreacji, kultury i sportu. Niniejsza pomoc ma się przyczynić do stworzenia lub wzrostu konkurencyjności konkretnych regionów Polski oraz do podniesienia ich atrakcyjności dla turystów, inwestorów i miejscowej ludności. Jako że działalność gospodarcza w sektorze turystyki jest przedmiotem intensywnej wymiany handlowej w ramach wspólnego rynku, przyznana w ramach programu pomoc może zakłócać konkurencję lub grozić jej zakłóceniem oraz wpływać na wymianę handlową pomiędzy Państwami Członkowskimi. Dlatego też, z wyjątkiem inwestycji w infrastrukturę publiczną, o których mowa w punkcie 2.6, proponowany środek pomocowy stanowi pomoc w rozumieniu artykułu 87 ust. 1 Traktatu WE. 3.2 Zgodność środka pomocowego z prawem Powiadamiając o projekcie rozporządzenia w sprawie udzielania pomocy przed jego wprowadzeniem i przed przyznaniem jakiejkolwiek pomocy w ramach programu, władze polskie wywiązały się ze swoich zobowiązań wynikających z art. 88 ust. 3 Traktatu WE. 3.3 Zgodność środka pomocowego z zasadami wspólnego rynku Ponieważ ustalono, że zgłaszany program wiąże się z pomocą państwa w rozumieniu art. 87 ust. 1 Traktatu WE, konieczne jest przeprowadzenie analizy mającej na celu ustalenie jego zgodności ze wspólnym rynkiem. Komisja przeprowadziła analizę proponowanego środka pomocowego pod kątem postanowień art. 87 ust. 3 lit. a) Traktatu WE i Wytycznych w sprawie krajowej pomocy regionalnej. Dokonana ocena prowadzi do następujących wniosków: Praktyką Komisji Europejskiej jest uważanie pomocy przyznawanej dla sektora turystyki jako mającej pozytywny wpływ na rozwój regionalny 7. 7 Patrz: np. Decyzja Komisji w sprawie N 710/2000, Irlandia, Programy pomocy regionalnej dla sektora turystyki. 5
Intensywność pomocy jest zgodna z mapą regionalnej pomocy państwa w Polsce. Pomoc ograniczona będzie do inwestycji początkowych w rozumieniu wytycznych w sprawie krajowej pomocy regionalnej. Koszty kwalifikowane wchodzą w zakres Wytycznych w sprawie krajowej pomocy regionalnej. Pomoc nie będzie przyznawana przedsiębiorstwom zajmującym się produkcją, przetwórstwem i obrotem towarami, o których mowa w załączniku I do Traktatu WE, ani przedsiębiorstwom prowadzącym działalność w sektorach górnictwa węgla, hutnictwa żelaza i stali, stoczniowym, tworzyw sztucznych oraz transportu. Spełniony jest warunek zapewnienia środków własnych w wysokości co najmniej 25 % wartości inwestycji kwalifikującej się do objęcia pomocą. Pomoc przysługuje pod warunkiem utrzymania utworzonej inwestycji przez okres nie krótszy niż pięć lat. Przestrzegane są zasady dotyczące kumulacji pomocy. Okres realizacji programu jest zgodny z okresem obowiązywania mapy pomocy regionalnej. Program będzie obowiązywał do 31 grudnia 2006 r. W świetle powyższego Komisja uznaje, że zgłaszany program pomocy jest zgodny ze wspólnym rynkiem w myśl postanowień art. 87 ust. 3 lit. a) Traktatu WE. 4. DECYZJA Na podstawie przedstawionej powyżej oceny Komisja postanowiła uznać środek pomocowy za zgodny z Traktatem WE. Komisja przypomina władzom polskim o konieczności przestrzegania warunków sporządzania sprawozdań, o których mowa w rozporządzeniu Komisji (WE) nr 794/2004 w sprawie wykonania rozporządzenia Rady (WE) nr 659/1999 ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania art. 93 Traktatu WE. Komisja przypomina także władzom polskim, że wszelkie plany modyfikacji niniejszego programu pomocy wymagają powiadomienia Komisji. W przypadku gdyby niniejszy list zawierał informacje, które nie powinny być ujawniane osobom trzecim, należy poinformować o tym Komisję w terminie piętnastu dni roboczych od daty jego otrzymania. Jeżeli Komisja nie otrzyma w wyznaczonym terminie umotywowanej prośby, wówczas uzna to za wyrażenie zgody na ujawnienie osobom trzecim i publikację pełnej treści niniejszego listu w języku oryginału na stronie internetowej: http://europa.eu.int/comm/secretariat_general/sgb/state_aids/ 6
Prośbę taką należy wysłać listem poleconym lub faksem na adres: Komisja Europejska Dyrekcja Generalna ds. konkurencji/directorate-general for Competition Kancelaria ds. pomocy państwa/state Aid Greffe B-1049 Bruksela Faks: 32 2 296 12 42 Z wyrazami szacunku, W imieniu Komisji Neelie KROES Członek Komisji 7