REGIONALNE CENTRUM EDUKACJI ZAWODOWEJ SZKOLNY PROGRAM WYCHOWAWCZO PROFILAKTYCZNY NISKO 2017 1
I - PODSTAWA PRAWNA. Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997r. Konwencja o Prawach Dziecka, Ustawa z 7 września 1991 r o systemie oświaty Dz.U. z 2016 r. poz. 1943 ze zm. Ustawa z 14 grudnia 2016r. Prawo Oświatowe Dz.U. z 2017r poz. 59. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 27 sierpnia 2012r w sprawie podstawy programowejz 27 sierpnia 2012 r. Dz. U. z 2012 r. poz. 997. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 17 czerwca 2016r zmieniające rozporządzenie w sprawie podstawy programowej - Dz.U. z 2016r. poz. 895. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 14 lutego 2017r. w sprawie podstawy programowej z 14 lutego 2017r Dz. U. z 2017 r, poz. 356. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 18 sierpnia 2015r w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii Dz. U. z 2015 r poz. 1249. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 24 lipca 2015r w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym Dz. U. z 2015r. poz. 1113. Ustawa z 29 lipca 1982r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałania alkoholizmowi - tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 487. Ustawa z 29 lipca 2015 r. o przeciwdziałaniu narkomanii tekst jedn.: Dz. U. z 2017r. poz. 783. Ustawa z 9 listopada 1995r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych tekst jedn.: Dz. U. z 2015r poz. 298. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 30 kwietnia 2013 r w sprawie zasad udzielania i organizowania pomocy psychologiczno pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach Dz. U z 2013r. poz. 532 ze zm. Statut RCEZ. Koncepcję pracy szkoły na lata 2017 2021. Plan pracy szkoły na rok 2017/2018. 2
Spis treści. I - Podstawa prawna. II Wstęp. III Ogólne zasady etyki nauczycielskiej. IV Charakterystyka RCEZ. V Wizerunek absolwenta. VI Misja RCEZ. VII Cele ogólne. VIII Kalendarz uroczystości szkolnych. IX Szczegółowe cele do realizacji w roku szkolnym 2017/2018. X Harmonogram działań. XI Zasady ewaluacji szkolnego programu wychowawczo profilaktycznego. II - WSTĘP Szkoła pełni ważne miejsce w systemie działań wychowawczo - profilaktycznych. Niewątpliwie pierwszym i najważniejszym miejscem uczenia się oraz respektowania ważnych życiowych umiejętności jest jakość więzi i relacji w rodzinie, gdzie dziecko wypracowuje sobie psychiczne okulary przez, które będzie interpretowało wszystkie późniejsze informacje i doświadczenia na temat siebie i świata. Istotą działań wychowawczych i profilaktycznych szkoły jest współpraca całej społeczności szkolnej oparta na założeniu, że wychowanie jest zadaniem realizowanym w rodzinie i w szkole. Rolą szkoły jest wspieranie uczniów w ich rozwoju ku pełnej dojrzałości. W szkole za działalność zarówno profilaktyczną jak i wychowawczą odpowiedzialni są wszyscy jej pracownicy, a koordynatorem działań dla poszczególnych uczniów jest wychowawca danej klasy. 3
III - OGÓLNE ZASADY ETYKI NAUCZYCIELSKIEJ 1. Nauczyciel powinien stanowić wzór osobowości prawej i szlachetnej, wrażliwej i odpowiedzialnej, o postawie otwartej na drugiego człowieka. 2. Stosunek nauczyciela do ucznia powinna cechować życzliwość, wyrozumiałość i cierpliwość, a jednocześnie stanowczość i konsekwencja w stosowaniu ustalonych kryteriów wymagań. 3. Nauczyciela obowiązuje obiektywizm, sprawiedliwość, bezinteresowność i szacunek w traktowaniu i ocenie każdego ucznia bez względu na okoliczności. 4. Nauczyciel wychowuje uczniów w duchu współdziałania w zespole, odpowiedzialności za własne czyny i ponoszenia konsekwencji dokonanych wyborów. 5. Nauczyciel poprzez działania pedagogiczne i własną postawę traktuje indywidualnie ucznia i wspomaga go w procesie integralnego rozwoju, czyniąc go współodpowiedzialnym. 6. Nauczyciel szanuje autonomię ucznia i jego rodziny. Pamięta, że głównymi wychowawcami są rodzice, szanuje ich prawa oraz wspomaga w procesie wychowania. 7. Nauczyciel uczy zasad kultury osobistej i współżycia społecznego oraz wpływa na kształtowanie postaw prorodzinnych i proekologicznych. 8. Nauczyciel wprowadza ucznia w dziedzictwo kulturowe narodu polskiego, uczy miłości Ojczyzny oraz poszanowania kultury innych narodów. 9. Powinnością nauczyciela jest stałe doskonalenie się. 10. Nauczyciela obowiązuje tajemnica zawodowa. Szkolny program wychowawczo profilaktyczny realizowany w RCEZ opiera się na przyjętym przez rodziców, uczniów i nauczycieli humanistycznym systemie wartości. Treści szkolnego programu wychowawczo profilaktycznego są spójne ze statutem szkoły. Program wychowawczo profilaktyczny RCEZ tworzy spójną całość ze szkolnym zestawem programów nauczania i uwzględnia wymagania opisane w podstawie programowej. Zadaniem programu jest wzbudzenie refleksji, zapoznanie i nabycie umiejętności ważnych w życiu młodego człowieka. Program został opracowany na podstawie diagnozy potrzeb i problemów występujących w środowisku szkolnym z uwzględnieniem: wyników ewaluacji wewnętrznej, wyników nadzoru pedagogicznego, 4
ewaluacji programu wychowawczego i programu profilaktyki realizowanych w poprzednich latach, wniosków i analiz z prac zespołu wychowawczego, wniosków rodziców i uczniów, obserwacji uczniów. Główne problemy wynikające z diagnozy: 1. Słaba frekwencja uczniów na zajęciach. 2. Zagrożenia związane z piciem alkoholu, używaniem środków odurzających, substancji psychoaktywnych, środków zastępczych, nowych substancji zastępczych, suplementów diety i paleniem papierosów. Do najważniejszych czynników chroniących młodzież przed wszelkiego rodzaju problemami, trudnościami czy uzależnieniami należą: - silna więź emocjonalna z rodzicami, - zainteresowanie nauką szkolną, - regularne praktyki religijne, - poszanowanie prawa, norm, wartości i autorytetów społecznych, - przynależności do pozytywnej grupy. Przez czynniki chroniącenależy rozumieć te właściwości jednostek lub środowiska społecznego, których występowanie wzmacnia ogólny potencjał zdrowotny człowieka i zwiększa jego odporność na działanie czynników ryzyka Podstawowym celem realizacji szkolnego programu wychowawczo profilaktycznego w naszej szkole jest wspieranie wszechstronnego rozwoju ucznia oraz jego przygotowanie do życia społecznego i zawodowego, odpowiednią postawę wobec życia, przyjęcia, uznania i kierowania się wartościami, oraz zapobieganie zachowaniom problemowym i ryzykownym. Ważnym elementem realizacji tego programu jest kultywowanie tradycji i ceremoniału szkoły. Zasady realizacji szkolnego programu wychowawczo profilaktycznego obejmują w szczególności: powszechną znajomość założeń programu prze uczniów, rodziców i pracowników szkoły, 5
zaangażowanie i współpracę w realizację zadań określonych w programie, respektowanie praw całej społeczności szkolnej oraz kompetencji organów szkoły, współdziałanie ze środowiskiem zewnętrznym szkoły, współodpowiedzialności za efekty realizacji programu. IV - CHARAKTERYSTYKA RCEZ Regionalne Centrum Edukacji Zawodowej tworzą: klasy technikum i Szkoły Branżowej I stopnia oraz oddziały Liceum Ogólnokształcącego dla Dorosłych. Mocne strony szkoły: Dobra baza lokalowa Dobre położenie Bogate tradycje szkoły Nauka na jedną zmianę Bogata oferta zajęć pozalekcyjnych Internat dla uczniów Realizacja projektów unijnych Słabe strony szkoły: Mała oferta miejsc spędzania wolnego czasu w mieście Duża odległość od szkoły dla uczniów dojeżdżających Lokalizacja innych instytucji na terenie szkoły V - WIZERUNEK ABSOLWENTA Dążymy do tego, aby uczeń naszej szkoły: Był samodzielny i umiał sprostać trudom i wymaganiom życia społecznego i zawodowego. Był odpowiedzialny, przestrzegał norm i zasad społecznych. Miał szacunek do nauki. Dążył do podjęcia studiów oraz systematycznego dokształcania się i podnoszenia swoich kwalifikacji. Miał szacunek do pracy i rzetelnie wykonywał swój zawód. 6
Dokonywał właściwych wyborów, umiał odróżnić dobro od zła respektując system wartości moralnych. Miał ukształtowane więzi i wartości rodzinne; znał prawa i obowiązki w rodzinie. Znał i szanował kulturę, historię i tradycję narodową z jej regionalnym bogactwem. Pracował nad własnym rozwojem budując swój system wartości. Umiał współdziałać w zespole i radzić sobie w trudnych sytuacjach oraz konstruktywnie rozwiązywać problemy. Miał swoje zdanie i umiał je obronić, szanując jednocześnie poglądy odmienne. Znał zagrożenia społeczne i umiał sobie z nimi radzić. Umiał zdrowo, higienicznie i bezpiecznie żyć. Znał zasady kulturalnego zachowania i stosował je. Był wrażliwy na potrzeby i problemy innych. Dbał o własne i cudze mienie. Dbał o środowisko naturalne i dostrzegał jego piękno. VI - MISJA RCEZ Misją naszej Szkoły jest stworzenie możliwości indywidualnego i wszechstronnego rozwoju każdego ucznia, pomoc w racjonalnym wykorzystaniu jego intelektualnych i osobowościowych zasobów. Zamierzamy wspierać uczniów z problemami edukacyjnymi, motywować ich do pokonywania trudności poprzez stworzenie klimatu zrozumienia i życzliwości. Dążymy do tego, aby młodzież pochodząca z różnych środowisk i miejscowości miała równe szanse na zdobycie wiedzy i umiejętności umożliwiających dalszą naukę, pracę oraz aby bez trudu odnalazła swoje miejsce w społeczeństwie obywatelskim i zmieniającym się świecie. W tym celu będziemy kształcić w uczniach twórcze postawy, a także wyposażać ich we właściwe kompetencje. Nasza misja obejmuje również działania kształtujące umiejętności społeczne uczniów, np. uświadomienie zasad współpracy czy odpowiednich relacji z innymi ludźmi. Oprócz realizacji podstawy programowej, uczniowie naszej placówki mogą korzystać z różnych zajęć pozalekcyjnych: kół zainteresować, warsztatów. Od kilku lat jednym z głównych priorytetów RCEZ w Nisku jest umożliwienie uczniom odbywania praktyk zawodowych za granicą, stąd realizacja projektów unijnych. 7
Dążymy do tego, aby młodzi ludzie znali swoje korzenie, byli dumni z pochodzenia, znali wartość tradycji, a jednocześnie byli ciekawi świata i otwarci na nowe kontakty. Pragniemy nauczyć młodych ludzi samodzielnego myślenia i wiary we własne siły. VII - CELE OGÓLNE. Działalność wychowawcza w szkole polega na wspieraniu ucznia w jego rozwoju ukierunkowanym na osiągnięcie pełnej dojrzałości w sferze: fizycznej ukierunkowanej na zdobycie wiedzy i umiejętności z zakresu zdrowego stylu życia; psychicznej ukierunkowanej na zdobyciu równowagi psychicznej, osiągnięcie właściwego stosunku do świata, ukształtowanie postawy rozwijania własnego potencjału. społecznej ukształtowanie postawy otwartości na innych i umiejętności pełnienia ról społecznych; aksjologicznej ukierunkowane na poczuciu sensu istnienia i zdobycie stabilnego systemu wartości. Działalność wychowawcza obejmuje w szczególności: Kształtowanie wiedzy, umiejętności i postawokreślonych w wizerunku absolwenta; Kształtowanie humanistycznego systemu wartości w którym rodzin, miłość, zdrowie i odpowiedzialność za własny rozwój należą do najważniejszych; Współpracę z rodzicami i opiekunami w celu budowania wspólnego systemu wartości; Kształtowanie przyjaznego klimatu szkoły poprzez budowanie prawidłowych relacji międzyludzkich; Wzmacnianie kompetencji wychowawczych nauczycieli, rodziców lub opiekunów; Kształtowanie postaw prospołecznych poprzez udział w akcjach z zakresu wolontariatu. Działalność edukacyjnato promocja zdrowia ipolega na poszerzaniu i ugruntowywaniu wiedzy i umiejętności wszystkich podmiotów szkoły z zakresu zdrowego stylu życia. Działalność ta obejmuje: Poszerzenie wiedzy z zakresu umiejętności psychologicznych i społecznych uczniów; 8
Kształtowanie u uczniów ważnych umiejętności życiowych: samokontroli, radzenie sobie ze stresem, wyrażanie i rozpoznawanie emocji; Poszerzenie wiedzy nauczycieli, rodziców lub opiekunów z zakresu: prawidłowości rozwojowych i zaburzeń zdrowia psychicznego młodzieży, środków odurzających, psychoaktywnych, środków zastępczych i nowych substancji psychoaktywnych; Doskonalenie kompetencji nauczycieli z zakresu profilaktyki używania, środków odurzających, psychoaktywnych, środków zastępczych i nowych substancji psychoaktywnych. Działalność informacyjna w szkole polega na dostarczaniu rzetelnych i aktualnych informacji dostosowanych do wieku młodzieży, nauczycieli i rodziców na temat zagrożeń związanych z używaniem środków odurzających, psychoaktywnych, środków zastępczych i nowych substancji psychoaktywnych. Działalność ta obejmuje: Dostarczenie aktualnych informacji nauczycielom i rodzicom lub opiekunom na temat skutecznych sposobów prowadzenia działań wychowawczych i profilaktycznych związanych z przeciwdziałaniem używania środków odurzających, psychoaktywnych, środków zastępczych i nowych substancji psychoaktywnych; Przekazanie wiedzy na temat konsekwencji prawnych związanych z naruszeniem przepisów ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii; Udostępnienie informacji o ofercie pomocy specjalistycznej dla uczniów i rodziców; Zapoznanie z procedurami postepowania w sytuacjach kryzysowych. Działalność profilaktyczna w szkole polega na realizacji działań z zakresu profilaktyki uniwersalnej, selektywnej i wskazującej i obejmuje: wspieranie uczniów w prawidłowym rozwoju i zdrowym styli życia oraz podejmowaniu działań, których celem jest ograniczenie zachowań ryzykownych, wspieranie uczniów, którzy ze względu na swoją sytuację rodzinną, środowiskową, indywidualną są w wyższym stopniu narażeni na ryzyko zachowań ryzykownych, 9
wspieranie uczniów, u których rozpoznano o9bjawy używania środków odurzających, substancji psychoaktywnych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych lub występowania innych zachowań ryzykownych. Działanie te obejmują: przygotowanie oferty zajęć rozwijających zainteresowania i uzdolnienia jako pozytywnej, alternatywnej formy działalności zaspokajającej ważne potrzeby, kształtowanie i wzmacnianie norm przeciwnych używaniu środków odurzających, psychoaktywnych, środków zastępczych i nowych substancji psychoaktywnych. Zadania wychowawcze do realizacji w bieżącym roku szkolnym : 1. wspomaganie ucznia w jego rozwoju w sferze emocjonalnej, społecznej i twórczej; 2. przygotowanie uczniów do prawidłowego funkcjonowania w grupie; 3. budowanie poczucie własnej wartości, wiary w własne siły i możliwości; 4. przeciwdziałanie agresji i przemocy; 5. troska o bezpieczeństwo uczniów w szkole i drodze do szkoły. 6. budowanie tożsamości narodowej i regionalnej. Zadania profilaktyczne do realizacji w bieżącym roku szkolnym: 1. zapoznanie z normami zachowań obowiązujących w szkole; 2. przypomnienie o zasadach ruchu drogowego (bezpieczeństwo w drodze do szkoły); 3. promowanie zdrowego stylu życia; 4. eliminowania z życia szkoły zachowań agresywnych i przemocowych; 5. promowanie zdrowego stylu życia; 6. niebezpieczeństwo uzależnień; 7. wzmacnianie poczucia własnej wartości, VIII - KALENDARZ UROCZYSTOŚCI SZKOLNYCH. Uroczyste rozpoczęcie roku szkolnego, Dzień Edukacji Narodowej, Narodowe Święto Niepodległości, Andrzejki szkolne, 10
Mikołajki szkolne, Szkolne spotkanie opłatkowe, Studniówka, Pierwszy dzień wiosny, Pożegnanie abiturientów, Szkolne obchody rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja, Dzień sportu, Uroczyste zakończenie roku szkolnego. IX - SZCEGÓŁOWE CELE DO REALIZACJI W ROKU SZKOLNYM 2017/2018. 1. Obszar rozwoju społecznego. Integracja zespołów klasowych. Rozumienie i respektowanie obowiązujących norm i zasad postępowania. Rozwijanie postaw prospołecznych i działań humanitarnych. Poprawa relacji pomiędzy pracownikami szkoły i uczniami. Poprawa frekwencji uczniów na zajęciach szkolnych w porównaniu rokiem ubiegłym. 2. Obszar rozwoju intelektualnego. Rozpoznawanie i rozwijanie możliwości, uzdolnień i zainteresowań uczniów. Przeprowadzenie zajęć na temat rozpoznawania swoich predyspozycji (min 1 godzina w każdej klasie) dotyczących zawodu i ścieżek dalszego kształcenia. Przeprowadzenie w klasach pierwszych zajęć na temat skutecznych sposobów uczenia się. 3. Obszar rozwoju emocjonalnego. Kształtowanie pozytywnego obrazu własnej osoby. Kształtowanie umiejętności określania swoich mocnych i słabych stron. 4. Obszar rozwoju duchowego. Nabywanie umiejętności określania, rozumienia własnego systemu hierarchii wartości. Próby określenia hierarchii wartości obowiązujących w klasie. 5. Obszar rozwoju fizycznego. 11
Kształtowanie postaw prozdrowotnych (min. jedna godzina zajęć na temat zdrowego stylu życia, prawidłowego odżywiania się). Wszyscy uczniowie mają świadomość zależności pomiędzy stylem życia a zdrowiem. X - HARMONOGRAM DZIAŁAŃ. Obszar Zadanie Forma Osoby odpowiedzia lne Społeczny. Intelektualny Kształtowanie przekonania o społecznym wymiarze istnienia osoby ludzkiej. Kształtowanie postaw szacunku wobec środowiska naturalnego. Uwrażliwianie na potrzeby drugiego człowieka. Monitorowanie frekwencji uczniów. Uczenie zasad samorządności. Wskazanie i wrażliwienie na zagrożeń związanych z cyberprzemocą. Rozpoznawanie i rozwijanie możliwości, uzdolnień i zainteresowań uczniów. Integracja zespołów klas pierwszych. Opracowanie norm zachowań obowiązujących w klasie. Omówienie zasad statutu i regulaminów szkolnych. Akcja Sprzątanie świata. I ty możesz zostać Świętym Mikołajem Analiza uczniów Wybory do SU. frekwencji Projekt Cyfrowobezpieczni.pl - Bezpieczna Szkoła Cyfrowa Analiza dokumentacji uczniów klas pierwszych, przeprowadzenie w klasach ankiet, obserwacja podczas klasy. klasy. Czas realizacji. Uwagi Wrzesień - październik. Wrzesień M. Chudy Wrzesień Wychowawcy klas Wicedyrektor A. Brak Grudzień Miesięczne zestawienia frekwencji. Wrzesień. Opiekunowie SU. B. Bielak Październik,/ Spotkanie edukatora Nauczyciele, wychowawca, pedagog szkolny. z młodzieżą, zajęcia warsztatowe w 3 klasach, informacja dla rodziców. Do 30 września. 12
bieżącej pracy z uczniem. Emocjonalny Duchowy Fizyczny Kształtowanie postawy twórczej. Kształtowanie umiejętności efektywnego wykorzystywania czasu i rozpoznawania swoich uzdolnień. Doskonalenie umiejętności komunikacji międzyludzkiej. Budowanie poczucia własnej wartości. Uczenie różnych form redukcji stresu, napięć psychicznych. Rozwój poszanowania dziedzictwa narodowego. Rola i znaczenie wartości w życiu człowieka Promowanie zdrowego stylu życia. Przygotowanie propozycji zajęć dodatkowych, wycieczek. Przygotowanie programów artystycznych na uroczystości, imprezy i konkursy. Zajęcia warsztatowe w klasach pierwszych na temat skutecznych sposobów uczenia się. Zajęcia z zakresu doradztwa zawodowego. Zajęcia warsztatowe z nadawania i odbierania komunikatów. Komunikacja pozawerbalna. Lekcje wychowawcze poświęcone tematyce mocnych stron osobowości. Zajęcia nt. sposobów relaksacji, radzenia sobie z emocjami. Świętowanie rocznic i wydarzeń patriotycznych. Lekcje wychowawcze na tematy patriotyczne. Lekcja wychowawcza: -Mój system wartości. Klasowy system wartości. Zajęcia na temat zdrowego stylu odżywiania. Nauczyciele Nauczyciele Dyrektor / pedagog szkolny Dyrektor / pedagog szkolny klasy klasy klasy Opiekunowie SU. Wychowawcy klas, nauczyciele klasy, higienistka szkolna. Do 30 września opracowanie harmonogramu Cały rok szkolnyzgodnie z Planem pracy szkoły p. XXII u. 1 i 7.. Wrzesień grudzień. Cały rok szkolny - min 1 godz. w każdej klasie. Wg potrzeb*. Wg potrzeb*. Wg potrzeb*. Zgodnie z kalendarzem uroczystości. Cały rok szkolny. Klasy pierwsze. Wg potrzeb*. Zajęcia nt. znaczenie ruchu dla zdrowia Nauczyciele WF. Wg potrzeb*. 13
fizycznego i psychicznego. Profilaktyka uzależnień Zajęcia warsztatowe i lekcje wychowawcze na temat uzależnień. klasy, Pedagog szkolny Wg potrzeb w każdej klasie min. 1 godzina. *- wg planu pracy wychowawcy klasy. Akcja Rzuć palenie Program profilaktyczny ARS czyli jak dbać o miłość M. Chudy A. Habigier A. Hasiak- Tofilska M. Chudy D. Pokora Listopad XI - ZASADY EWALUACJI SZKOLNEGO PROGRAMU WYCHOWAWCZO PROFILAKTYCZNEGO. Ewaluacja programu polega na systematycznym gromadzeniu informacji na temat prowadzonych działań, w celu ich modyfikacji i podnoszenia skuteczności programu. Ewaluacja poprzedzona będzie poprzez: Analizę dokumentacji, Przeprowadzenie ankiet wśród uczniów, rodziców i nauczycieli, Rozmowy z uczniami, Wymianę spostrzeżeń nauczycieli, Obserwację zachowań uczniów i zachodzące w nich zmiany, Analizę przypadków. 14