Pomorska Rada Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego w Gdańsku Sprawozdanie z działań realizowanych na rzecz bezpieczeństwa ruchu drogowego na obszarze województwa pomorskiego w 2012 roku 1/8
Pomorska Rada Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego w Gdańsku Sprawozdanie z działań realizowanych na rzecz bezpieczeństwa ruchu drogowego na obszarze województwa pomorskiego w 2012 roku. Kierunki działań na rzecz brd podejmowanych w woj. pomorskim w 2012 r. Filar Priorytet Inżynieria i technologia Nadzór i sankcje Edukacja Badania i wymiana doświadczeń 1. Bezpieczny człowiek 1.1. Kształtowanie bezpiecznych zachowań uczestników ruchu drogowego Liczba legitymowanych uczestników ruchu 332519, w 2012 roku wzrosła o 2,7%. Zastosowano 15772 środków prawnych za naruszenie przepisów przez pieszych (wzrost 90,2% do 2011 r.) i 134098 śr. prawnych dla kierujących. Zwiększana systematycznie liczba kontroli przy współdziałaniu policji z innymi uprawnionymi służbami mundurowymi skutkuje zmniejszeniem liczby ofiar śmiertelnych. Na terenie województwa przeprowadzono 39 kampanii medialnych, akcji przez policję i inne służby mundurowe a także zaangażowania innych organizacji (ośrodki ruchu drogowego, samorządy, ośrodki szkolenia kierowców, Gdańskie Centrum Profilaktyki Uzależnień, Centrum Szkolenia Nauczycieli.) 1. Akcje medialne (prasa lokalna, radio, telewizja) propagujące podstawowe zasady bezpiecznego zachowania uczestników ruchu drogowego 34 razy. 2. Imprezy tematyczne edukacyjnopropagujące propagujące bezpiecznego zachowania w ruchu drogowym kierowane głownie do dzieci i młodzieży (ćwiczenia, festyny, konkursy, turnieje) liczba uczestników - 27100, Rozpowszechnienie broszur i ulotek. 3. Wyposażenie sal wych, komunikacyjnego i miasteczek ruchu drogowego 8 sal i 8 miasteczek. Kamizelki dla przedszkolaków. 4. Prowadzone są w szkołach spotkania z policjantami oraz egzaminatorami i instruktorami nauki jazdy w zakresie bezpiecznych zachowań na drodze zwłaszcza do i ze szkoły jak dojście piesze, dojazd rowerem i oczekiwanie, wejście i wyjście z gimbusu. 5. Szkolenia dla nauczycieli wychowania komunikacyjnego. 6. Akcie medialne Koniec wakacji - początek roku szkolnego, Zima", Pomorska Rada BRD organizuje i prowadzi corocznie dwudniowe warsztaty szkoleniowe dl służb powiatowych (wydz. komunikacji, powiatowe zarządy dróg, komendy powiatowe policji i straży pożarnej. Poszczególne służby prezentują swoje działania i prowadzona jest dyskusja (efektywność i celowość działań). Szczególnie podkreślane są przykłady dobrej roboty z zaleceniem ich powszechnego stosowania. Szczególnego podkreślenia wymaga praca policji i straży pożarnej w spotkaniach w szkołach i udziale w organizowanych imprezach tematycznych dotyczących poprawnych zachowań uczestników ruchu,, zwłaszcza dzieci i młodzieży, w tym noszenie odblasków. 2/8
1.2. Ochrona uczestników ruchu drogowego W 2012 roku realizowano następujące działania zwiększające bezpieczeństwo uczestników ruchu: - kontynuacja budowy chodników. szczególnie w przejściach dróg przez obszary wiejskie, zwłaszcza odcinkach dochodzenia dzieci do szkół; - kontynuacja budowy ścieżek rowerowych; - wprowadzanie stref ograniczeń prędkości 30, stref zamieszkania; - progi zwalniające. Wzrastająca liczba kontroli skutecznie podnosi świadomość uczestników ruchu o konieczności przestrzegania przepisów, w tym pierwszeństwo pieszych na przejściach wyznaczonych, nieprawidłowe przejścia przez jezdnie pieszych egzekwowanie mandatowe w 2012 r. ukaranych 11649 pieszych. oraz 120938 kierujących. Podejmowane działania są podawane w mediach i na stronach internetowych łącznie z uzasadnieniem ich wprowadzania. Dla klas 0 i 1 we wszystkich szkołach podstawowych rozprowadzono odblaski. Przedszkola zapatrywane były w kamizelki odblaskowe. Popularyzacja stosowania drogowych elementów przyjaznych dla niechronionych uczestników ruchu jest prezentowana na warsztatach szkoleniowych opisanych w priorytecie 1.1. np. rozdzielenie kierunków ruchu na skrzyżowaniach (azyle), progi zwalniające, budowa chodników i ścieżek rowerowych, sygnalizacja świetlna Inne (spoza priorytetów 1.1 i 1.2) Akcje Bezpieczeństwo podczas ferii, kampania Bądź widoczny na drodze, kampania W drodze do prawa jazdy, Piknik ABC bezpieczeństwa na molo w Sopocie, Powrót z wakacji. Policja we współpracy z innymi służbami mundurowymi przeprowadzała szereg kontroli sprawdzania stanu technicznego pojazdów w tym autobusów i autokarów, uprawnień kierowców i stanu trzeźwości. Gdańskie Centrum Profilaktyki Uzależnień prowadziło szereg akcji propagujących trzeźwość uczestnikóww ruchu we współpracy z samorządami, policją, Przeprowadzono warsztaty w szkołach, Ośrodkach Szkolenia Kierowców a także akcje medialne (negatywy wpływu używania alkoholu i narkotyków przez uczestników ruch). Rozpowszechnienie 12000 broszurek Nowe prawo rowerowe oraz 10000 ulotek z telefonami alarmowymi. Rozpowszechniono 10000 broszurek (komiks) Grzesiu uważaj przeznaczonych dla przedszkoli. Propagowanie działań społecznych na rzecz brd z nagradzaniem najaktywniejszych społeczników akcja medialna. Opracowane w każdym roku Raporty brd dla woj. pomorskiego zawierają wnioski i wskazania do działań dla poprawy brd. Raport zawiera ranking przyczyn wypadków w podziale na powiaty i gminy województwa oraz wnioski. 3/8
2. Bezpieczne drogi 2.1. Wdrożenie standardów bezpieczeństwa ruchu drogowego eliminujących największe zagrożenia w ruchu drogowym Przekształcenie sieci drogowej i ulicznej następuje sukcesywnie i jest realizowane przez budowę nowych odcinków sieci oraz rozbudowę istniejących mających bardzo istotne znaczenie nie tylko dla hierarchizacji sieci, ale dla zdecydowanej poprawy warunków ruchu na najbardziej obciążonych odcinkach sieci, zwłaszcza w powiązaniach krajowych i regionalnych i tak w 2012 r. - zrealizowana została Obwodnica Południowa Gdańska kat. S-o dług.18 km; - rozbudowa ul. Słowackiego Kościuszki w Gdańsku do przekr. 2x2, dł. 2,9 km; - zrealizowanie węzła Karczemki na obwodnicy Trójmiejskiej łączna ilość zbudowanych dróg- 13,9 km - rozbudowa dróg wojewódzkich na dojazdach do 2 węzłów autostrady A1 o dług. 7,7 km oraz budowa obwodnicy Skórcza o dług 4,28 km; - rozbudź. ul. Grunwaldzkiej- Sobieskiego w Słupsku do przekr. 2x2, dług. 1,8 km Szereg działań prowadzonych w województwie w zakresie rozwoju przyjaznej infrastruktury drogowej poprawiających bezpieczeństwo na drogach jest sukcesywnie realizowanych. W roku 2012 oddano do użytkowania: - bud. dróg krajowych 22.6 km; - rem. dróg krajowych 39.3 km; - bud. dróg samorządowych 71.9 km; Zabezpieczenie stref robót drogowych jest przedmiotem (na etapie projektu) zatwierdzenia przez zarządzającego ruchem dla odp. kat. dróg w oparciu o opinię komisji ds. brd oraz objęte jest nadzorem zarządcy drogi w trakcie realizacji robót. Aktualnie trwa analiza istniejącego usytuowania stacjonarnych fotoradarów oraz rozbudowy tego systemu. Ważenie pojazdów odbywa się w specjalnych miejscach wyposażonych w odpowiednią infrastrukturę. Pomorski Wojewódzki Inspektorat Transportu drogowego przeprowadził w 2012 r. 1081kontroli w zakresie masy, wymiarów i nacisków osi ujawniając 762przypadki naruszenia przepisów. Propagowanie dobrych praktyk i wymiana doświadczeń warsztaty szkoleniowe w zakresie właściwego gospodarowania pasem drogowym, separacji ruchu, uspokojenia ruchu, eliminowania nadmiernego oznakowania, wprowadzania stref zamieszkania i zasadnych ograniczeń prędkości na drogach osiedlowych. Wbrew pozorom ważne jest również wyrównywanie poboczy na drogach pozamiejskich zarówno z uwagi na odwodnienie jezdni jak i możliwość korzystania z nich przez pieszych. Takie działanie na drogach samorządowych jest realizowane corocznie. Naukowcy z Fundacji Rozwoju Inżynierii Lądowej na zlecenie PRBRD opracowali: 1. Wytyczne przeglądu dróg samorządowych pod kątem wymogów brd. 2. Zasady organizacji i realizacji infrastruktury drogowej dla ruchu rowerowego i pieszego. 3. Zasady i wdrożenie działań dla zmniejszenia ciężkości wypadków. Opracowania te przekazano zarządom dróg, wydziałom komunikacji z zaleceniem stosowania. 4/8
- przeb. dróg samorządowych - 72.1 km; - remonty dróg samorząd. 91.6 km; - skrzyż. 32 szt.; - chodniki 26.3 km; - progi zwalniające i szykany 48 szt. oraz strefy ogr. prędkość do 30 km/h; - bariery sprężyste 2.4 km; - zatoki aut. 39 szt.; - wycinka drzew -143 szt. - wyspy segr. kier. ruchu - 17 szt. - ścieżki rower. 2.2 km; 2.2. Rozwój systemu zarządzania bezpieczeństwem infrastruktury drogowej Analiza miejsc koncentracji wypadków pod katem korekty (przebudowy) elementów sieci drogowej oraz wzmożonego nadzoru w tych miejscach przez policję. Aktualizacja coroczna bazy danych wraz z doskonaleniem prezentacji tabelarycznej i graficznej oraz szkolenia służb w zakresie rozpowszechnienia i wykorzystania bazy. Budowa i wdrażanie Inteligentnego Systemu Sterowania Ruchem TRISTAR w Gdańsku. System ten sukcesywnie wdrażany objąć ma obszar Trójmiasta. Zarządy dróg prowadzą systematycznie przeglądy dróg pod kątem oznakowania i organizacji ruchu. Trwają przygotowania do szkolenia audytorów brd i przeglądów dróg pod kątem brd w celu wdrożenia audytu również na drogach samorządowych. Przewidziane jest szkolenie w 2013 roku na politechnice Gdańskiej. Stała współpraca z Katedrą Inżynierii Drogowej Politechniki Gdańskiej z udziałem jej pracowników w warsztatach szkoleniowych służb samorządowych dla propagowania działań systemowych. Inne (spoza priorytetów 2.1 i 2.2) 5/8
3. Bezpieczna prędkość 3.1. Kształtowanie zachowań kierowców w zakresie jazdy z bezpieczną prędkością 3.2. Usprawnienie systemu zarządzania prędkością Sukcesywnie wprowadzane są środki uspokojenia ruchu poprzez wyznaczanie stref ograniczenia prędkości - 30 km/h na drogach lokalnych (osiedlowych w miastach Gdańsk, Sopot, Słupsk oraz Gdyni ora stref zamieszkania. Budowa progów zwalniających i szykan Działania dla ujednolicenia zasad stosowania ograniczeń prędkości w tym ich zasadności na elementach sieci, związanych również z przekształcaniem sieci i zasadności wprowadzanych ograniczeń. Działania te prowadzone są sukcesywnie i wprowadzane po akceptacji przez komisje ds. brd. Coraz powszechniejsze stosowanie zasady zero tolerancji zwłaszcza w zakresie przekroczeń prędkości oraz zachowania pieszych przy przekraczaniu jezdni. W 2012 roku w wyniku niedostosowania prędkości do warunków ruchu zginęło 106 osób oraz 27 osób z winy pieszego W związku ze zmianami kompetencyjnymi dotyczącymi systemu automatycznego nadzoru nad kontrolą prędkości trwa obecnie proces uporządkowania kompetencji (GITD a gminy), zasad uzgadniania zasadności i lokalizacji urządzeń. Jasne ustalenia w tej sprawie wydają się sprawą pilną. Prowadzone są kampanie odnoszące się do skutków nie przestrzegania obowiązujących prędkości łącznie z dostosowaniem jej do warunków ruchu. Media podają informacje o nadzorze. Przed okresem jesienno zimowym oraz przed wakacjami i przed początkiem roku szkolnego w lokalnej prasie (Dziennik Bałtycki) podstawowych zasadach zachowania kierowców ze szczególnym uwzględnieniem bezpiecznej prędkości Obecnie brak jest dostatecznej informacji o podejmowanych działaniach. Inne (spoza priorytetów 3.1 i 3.2) 4. Bezpieczny pojazd 4.1. Usprawnienie działań dotyczących kontroli stanu technicznego pojazdów Działania w tym filarze nakreślone w NPBRD 2013-2020nie dotyczą bezpośrednio zadań Wojewódzkich Rad BRD, choć mają istotne znaczenie dla poprawy bezpieczeństwa na drogach. Problem nadzoru nad wyposażeniem i działalnością stacji kontroli pojazdów nadzorują starostwa. Ważnym czynnikiem decydującym o właściwej działalności tych stacji jest profesjonalne przygotowanie osób bezpośrednio sprawujących nadzór. Diagności podlegają szkoleniu. Edukacja w zakresie sprawności techniczne pojazdów i jej wpływu na bezpieczeństwo prowadzona jest wielowątkowo i w sposób różny;: - w okresie wakacji (pasy, foteliki hamulce, ogumienie) akcje medialne; - w okresie przed zimą (opony, szyby, światła, przeglądy) akcje medialne; - przez dealerów, w czasie akcji promocyjnych, darmowych przeglądów oraz szerokich informacji dla klientów w czasie kupna (wyboru) pojazdu. 6/8
4.2. Doskonalenie systemów bezpieczeństwa w pojazdach Nadzór w zakresie obowiązujących urządzeń bezpieczeństwa zainstalowanych w pojeździe prowadzony jest w czasie rutynowych kontroli policji, inspektorów transportu drogowego, straży gminnych i innych służb mundurowych. Kontrole odnoszą się zarówno do stanu technicznego a także działań specjalnych TRAK i BUS Nowoczesne systemy bezpieczeństwa pojazdów i ich zasady działania głównie popularyzowane są przy sprzedaży pojazdów oraz w mediach a także przy organizowanych przez salony samochodowe akcjach promocyjnych. Inne (spoza priorytetów 4.1 i 4.2) 5. Ratownictwo i opieka powypadkowa 5.1. Integracja i rozwój Krajowego Systemu Ratownictwa Krajowy System Ratowniczo- Gaśniczy w województwie obejmuje 30 jednostek ratowniczo-gaśniczych PSP, 204 Jednostki Ochotniczych Straży Pożarnych. Uczestnicy KSPG posiadają przeszkolenie w zakresie kwalifikowanej pierwszej pomocy przedmedycznej oraz dysponują sprzętem niezbędnym do podejmowania podstawowych czynności z zakresu ratownictwa technicznego. W strukturach Wojewódzkiego Odwodu Operacyjnego funkcjonuje Specjalistyczna Grupa Ratownictwa Technicznego Tczew oraz Specjalistyczna Grupa Ratownictwa Technicznego Gdańsk znajdująca się w strukturach Centralnego Odwodu Operacyjnego. Doskonalenie współpracy służ prowadzone jest w ramach ćwiczeń. Prowadzone są działania (łączne z sankcjami) zwiane z tarasowaniem przez parkujące samochody dojazdu do budynków.-wspólnie z policją i strażą miejską/gminną. Przeprowadzono ćwiczenia dla strażaków PSP i OSP w zakresie ratownictwa technicznego i udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej oraz szkolenia w zakresie przewozu mat. niebezpiecznych. Na imprezach tematycznych organizowano pokazy w zakresie ratownictwa techn. I udzielania kwalifikowanej pierwszej pomocy przy symulacji wypadku drogowego Organizowano ćwiczenia współdziałania służb podczas wypadków Strażacy prowadzili pogadanki w szkołach gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych nt. bezpieczeństwa na drogach 7/8
5.2. Usprawnienie systemu pomocy ofiarom wypadków drogowych Fundacja Bezpieczni w Ruchu Drogowym udziela pomocy prawnej osobom poszkodowanym w wypadkach na zasadzie non profit. Od 2001 roku udzielono 2255 porad prawnych, uzyskano 2372500 zł na odszkodowania dla ofiar wypadków, przekazano środki na rehabilitację i urządzenia rehabilitacyjne dla 288 osób na kwotę 688136 zł Zakupiono sprzęt ratunkowy dla Straży Pożarnej na kwotę 656800 zł. Inne działania (spoza priorytetów 5.1 i 5.2) Uzupełniające informacje. Tabela zawiera w zasadzie wszystkie działania zwiększające bezpieczeństwo uczestników ruchu. Niektóre działania zamieszczone w poszczególnych Filarach częściowo odnoszą się również do innych Filarów. Opisane działania prowadzone są wspólnie przez różne służby i tak: - szkolenia prowadzone są wspólnie przez Pomorską Radę BRd z Pomorskim Ośrodkiem Ruchu Drogowego w Gdańsku, Wojewódzkim Ośrodkiem Ruchu Drogowego w Słupsku, Wydziałem Ruchu Drogowego KWP w Gdańsku, Gdańskim Centrum Profilaktyki Uzależnień, Centrum Edukacji Nauczycieli, Politechniką Gdańską oraz służbami powiatowymi (Policja, zarządy dróg, wydziały komunikacji, straż pożarna), Miejską Radą BRD w Gdańsku, Powiatową Radą BRD w Kwidzynie i Człuchowie; - nadzór na drogach prowadzony jest przez policję we współpracy ze służbami mundurowymi (Straż Graniczna, Żandarmeria Wojskowa, Inspekcja Transportu Drogowego, Służba Celna): - akcje medialne (telewizja, radio, prasa ) prowadzone są przez PRBRD, Policję, GCPU, ośrodki ruchu drogowego, oraz samorządy: - podkreślić należy znaczącą rolę policji powiatowej w zajęciach prowadzonych w szkołach na terenie powiatu, praktycznie prawie każda szkoła podstawowa ma spotkania z uczniami. Także w spotkaniach uczestniczą niekiedy egzaminatorzy oraz ośrodki szkolenia kierowców. Nie wymieniono imiennie wszystkich akcji,natomiast można stwierdzić, iż obejmują one w skali roku dziesiątki uczestnikowi w tym zwłaszcza dzieci i młodzież. Zebrał i opracował Jerzy Góra Sekretarz Pomorskiej Rady BRD 8/8