Program profilaktyczny z zakresu bezpieczeństwa w ruchu drogowym na lata

Transkrypt

1 KOMENDA GŁÓWNA ŻANDARMERII WOJSKOWEJ ZARZĄD PREWENCJI ODDZIAŁ PROFILAKTYKI AKCEPTUJĘ.. MINISTER OBRONY NARODOWEJ Tomasz SIEMONIAK Program profilaktyczny z zakresu bezpieczeństwa w ruchu drogowym na lata KOMENDANT gen. dyw. dr Mirosław ROZMUS WARSZAWA 2012 r.

2 Spis treści Wstęp I. Podstawy i przesłanki do opracowania Programu Podstawy prawne. 1) Uwarunkowania europejskie. 2) Uwarunkowania krajowe 3) II. Cel programu. III. Założenia. IV. Obszary działania. V. Formy działalności profilaktycznej. VI. Adresaci programu. VII. Współdziałanie. VIII Monitorowanie i ocena Programu. IX. Szczegółowe zadania Programu

3 Wstęp. W celu realizacji zadań wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2001r. o Żandarmerii Wojskowej i wojskowych organach porządkowych oraz strategii umacniania dyscypliny, przeciwdziałania uzależnieniom oraz zapobiegania patologiom społecznym w Siłach Zbrojnych Rzeczpospolitej Polskiej, Żandarmeria Wojskowa opracowała Program profilaktyczny z zakresu bezpieczeństwa w ruchu drogowym na lata Program określa strategię i zakres realizowanych działań w Siłach Zbrojnych RP oraz w środowisku wojskowym przez Żandarmerię Wojskową w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego. Przedmiotowy zakres programu wynika z przyjętego przez Radę Ministrów w dn r. Krajowego Programu Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego GAMBIT Żandarmeria Wojskowa jest wyspecjalizowaną służbą posiadającą ustawowe uprawnienia między innymi w zakresie działalności w obszarze bezpieczenstwa ruchu drogowego. Ze względu na strukturę, wyposażenie oraz wieloletnie, praktyczne doświadczenie jest liderem działań profilaktycznych na rzecz poprawy bezpieczeństwa ruchu drogowego w Siłach Zbrojnych RP. Opracowany przez Żandarmerię Wojskową program ma służyć jak swoisty przewodnik dla żołnierzy realizujących czynności profilaktyczne, których celem jest poprawa stanu bezpieczeństwa na drogach z pomocą posiadanych uprawnień, sił i srodków. Uzgodniony z Krajową Radą Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego program jest kompromisem pomiędzy oczekiwaniami społeczeństwa w zakresie ochrony zdrowia i życia w ruchu drogowym, a możliwościami realizacji tych zadań przez Żandarmerię Wojskową. 3

4 I. PODSTAWY I PRZESŁANKI DO OPRACOWANIA PROGRAMU. 1. Podstawa prawna: 1. Ustawa z dnia 24 sierpnia 2001r. o żandarmerii Wojskowej i Wojskowych organach porządkowych (D.U. z 2001 r. nr 123 poz. 1353); 2. Zarządzenie nr 46/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 28 września 2011 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Komendy Głównej Żandarmerii Wojskowej i szczegółowego zakresu działania Centrum Szkolenia Żandarmerii Wojskowej ( Dz. Urz. MON z 2011r. nr 20 poz. 294); 3. Krajowy program bezpieczeństwa ruchu drogowego GAMBIT Rządowy program ograniczania przestępczości i aspołecznych zachowań Razem bezpieczniej Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. 5. Plan globalny Dekada działań na rzecz bezpieczeństwa ruchu drogowego wprowadzony przez Krajową Radę Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego. 6. Strategia umacniania dyscypliny, przeciwdziałania uzależnieniom i zapobiegania patologiom społecznym w Siłach Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w latach wydanej przez Departament Wychowania i Promocji Obronności MON. 2. Uwarunkowania europejskie. Bezpieczeństwo ruchu drogowego należy do najważniejszych zagadnień społecznych. W 2009 r. w wypadkach drogowych w Unii Europejskiej zginęło ponad osób, liczba ta odpowiada liczbie ludności miasta o średniej wielkości, przy tym co najmniej osób zostało rannych 1. Komisja Europejska przyjęła dokument, w którym zostały uzgodnione cele i obszary planowanej strategii bezpieczeństwa ruchu drogowego Unii Europejskiej Kierunki polityki bezpieczeństwa ruchu drogowego na lata W kierunkach europejskiej polityki bezpieczeństwa zakłada się zapewnienie ogólnych ram zarządzania oraz stanowiących wyzwanie celów, które powinny nadać kierunek strategiom krajowym oraz lokalnym. 1 Komunikat komisji do parlamentu europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-społecznego i Komitetu Regionów Bruksela, 2010r. 4

5 Aby zrealizować cel polegający na utworzeniu wspólnego obszaru bezpieczeństwa ruchu drogowego Komisja Europejska proponuje, aby kontynuować prace nad celem zakładającym zmniejszenie o połowę łącznej liczby ofiar śmiertelnych wypadków w Unii Europejskiej do 2020 r. W przyjętym dokumencie określono użytkowników dróg, jako pierwsze ogniwo systemu bezpieczeństwa drogowego. Bez względu na wdrożone środki techniczne skuteczność polityki na rzecz bezpieczeństwa ruchu drogowego zależy ostatecznie od zachowania użytkowników dróg. Z tego względu nieodzownymi czynnikami poprawy bezpieczeństwa w ruchu drogowym są: edukacja, szkolenia i egzekwowanie przepisów. 3. Uwarunkowania krajowe. Bezpieczeństwo w ruchu drogowym jest jednym z podstawowych zadań realizowanych w wielu obszarach polityki państwa. Głównym celem wszystkich działań jest dążenie do poprawy bezpieczeństwa prowadzącym do radykalnej redukcji liczby wypadków drogowych i ograniczenie ich skutków: zabitych i rannych w wyniku zdarzeń drogowych. Zadania te zostały szczegółowo ujęte w Krajowym programie bezpieczeństwa ruchu drogowego (GAMBIT 2005). Celem strategicznym programu przyjętego w Polsce jest tzw. Wizja Zero polegająca na dążeniu do maksymalnego ograniczenia ilości wypadków drogowych i związanych z nimi ilości ofiar śmiertelnych. Ważną funkcję koordynacyjną różnych instytucji podejmujących działania na rzecz poprawy bezpieczeństwa na szczeblu centralnym spełnia Krajowa Rada BRD. Dla efektywnej i skutecznej realizacji procesu poprawy bezpieczeństwa ruchu drogowego Krajowa Rada jest organem władzy centralnej wyznaczającym kierunki i cele podejmowanych działań w obszarze bezpieczeństwa drogowego oraz konsolidacji organizacji społecznych i instytucji pozarządowych w celu poprawy bezpieczeństwa ruchu drogowego. Obecny stan bezpieczeństwa ruchu drogowego w Polsce oraz członkostwo Polski w Unii Europejskiej wymagają potraktowania działań na rzecz poprawy bezpieczeństwa ruchu drogowego jako jednego z najważniejszych priorytetów polityki transportowej państwa. 5

6 II. CEL PROGRAMU. Głównym celem programu jest informowanie, szkolenie i podnoszenie świadomości na temat bezpieczeństwa ruchu drogowego realizowanego przez Żandarmerię Wojskową. Oprócz celu głównego program zakłada również realizację celów szczegółowych, którymi są: 1. Zmniejszenie liczby przestępstw i wykroczeń w ruchu drogowym. 2. Zmniejszenie liczby wypadków oraz kolizji spowodowanych przez nietrzeźwych użytkowników dróg. 3. Propagowanie bezpieczeństwa (w tym umiejętności udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej) i pożądanych zachowań wszystkich uczestników w ruchu drogowym. 4. Podnoszenie kompetencji personelu realizującego czynności profilaktyczne. III. ZAŁOŻENIA. 1. Założenia programu : - realizacja działalności profilaktycznej w instytucjach, jednostkach wojskowych SZ RP oraz środowisku wojskowym; - działania edukacyjne uświadamiające zagrożenia wynikające z nieprzestrzegania przepisów ruchu drogowego; - szkolenia z zakresu udzielania pierwszej pomocy w sytuacji zdarzenia drogowego oraz techniki jazdy samochodem osobowym; - działania w zakresie edukacji i promocji bezpieczeństwa na drodze wśród dzieci i młodzieży szkolnej; - współdziałanie z instytucjami, umożliwiające właściwą koordynację działań na rzecz poprawy bezpieczeństwa na drodze. 2. Monitorowanie i ewaluacja realizowanego programu poprzez: - badania ankietowe realizowane przez Wojskowe Biuro Badań Społecznych z inicjatywy Komendy Głównej ŻW prowadzone raz w roku; - sprawozdania przesyłane w systemie rocznym do KGŻW przez terenowe Oddziały ŻW. 6

7 IV. OBSZARY DZIAŁANIA. 1. Działania edukacyjne i profilaktyczne na rzecz kształtowania bezpiecznych zachowań uczestników ruchu drogowego. 2. Działania na rzecz niechronionych uczestników ruchu drogowego. 3. Doskonalenie umiejętności z zakresu ratownictwa drogowego. 4. Promocja wiedzy o roli substancji psychoaktywnych w wypadkach drogowych. 5. Monitorowanie i ewaluacja realizowanych działań profilaktycznych i prewencyjnych z zakresu bezpieczeństwa w ruchu drogowym. V. FORMY DZIAŁALNOŚCI PROFILAKTYCZNEJ. 1. Prowadzanie szkoleń i warsztatów: z wykorzystaniem dostępnych symulatorów (alkogogli i symulatora zderzeń będących na wyposażeniu ŻW); w zakresie udzielania pierwszej pomocy z instruktażem i ćwiczeniem praktycznym uczestników szkolenia; przedstawianie aktualnych prezentacji /filmów, zdjęć/ obrazujących przyczyny i dramatyczne skutki wypadków oraz aktualne statystyki zdarzeń i ilości ofiar na drogach; opracowanie i dystrybucja materiałów profilaktycznych wydawanych uczestnikom szkoleń i spotkań np. ulotki, breloczki, długopisy itp. 2. Edukacja w zakresie: znajomości przepisów ruchu drogowego, konieczności zapinania pasów bezpieczeństwa oraz wykorzystywania odblasków; wpływu alkoholu i innych środków psychoaktywnych na percepcję kierowcy oraz odpowiedzialności karnej za powstałe zdarzenia drogowe pod ich wpływem; prędkości jazdy pojazdu oraz jego wpływu na skutki potencjalnych zdarzeń drogowych; bezpieczeństwa niechronionych uczestników ruchu drogowego. 7

8 VI. ADRESACI PROGRAMU:. 1. Na podstawie posiadanych kompetencji przez Żandarmerię Wojskową działalność profilaktyczna zakresu bezpieczeństwa ruchu drogowego prowadzona będzie dla: żołnierzy jednostek i instytucji wojskowych; środowiska wojskowego szczególnie dla dzieci i młodzieży szkolnej. VII. WSPÓŁDZIAŁANIE. W zakresie realizacji działań profilaktycznych Żandarmeria Wojskowa współpracuje: 1. na szczeblu KGŻW z: Krajową Radą Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego i partnerami takimi jak: Instytut Transportu Samochodowego, Przemysłowy Instytut Motoryzacji, Wojewódzkie Ośrodki Ruchu Drogowego; Przedstawicielami Instytucji Centralnych MON i innych instytucji wojskowych w zakresie realizacji zadań profilaktycznych w obszarze bezpieczeństwa ruchu drogowego. 2. na szczeblu Oddziału Żandarmerii Wojskowej z: dowódcami jednostek i instytucji wojskowych szczególnie w zakresie organizacji zintegrowanych warsztatów BRD; właściwą terytorialnie jednostką policji realizującą działalność profilaktyczna i prewencyjną; Państwową Strażą Pożarną w zakresie profilaktyki dotyczącej instruktażu udzielania pierwszej pomocy poszkodowanym w zdarzeniach drogowych, prezentacji posiadanego sprzętu do ratownictwa drogowego; lokalnymi instytucjami i organizacjami pozarządowymi realizującymi zadania w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego. 8

9 VIII. MONITOROWANIE I OCENA PROGRAMU. 1. Ważnym elementem, określającym skuteczność podejmowanych działań profilaktycznym będzie analiza danych statystycznych z zakresu realizacji zadań prewencyjnych i dochodzeniowo śledczych zbieranych na szczeblu Oddziałów ŻW. 2. Na podstawie przesłanych danych w zakresie zdarzeń drogowych oraz realizacji zadań profilaktycznych jak również na podstawie danych statystycznych KG Policji prowadzona jest analiza zagrożeń w ruchu drogowym w Siłach Zbrojnych RP, na szczeblu Komendy Głównej Żandarmerii Wojskowej i na podstawie zebranych danych planowane są określone cele do działalności profilaktycznej na kolejny rok. 3. W zakresie oceny realizacji zadań profilaktycznych w ramach programu zostanie przeprowadzone badanie ankietowe przez Wojskowe Biuro Badań Społecznych w systemie rocznym. 4. W działalności profilaktycznej bezpieczeństwa ruchu drogowego przetwarzane są dane statystyczne ilości: szkoleń z zakresu przepisów ruchu drogowego dla żołnierzy i pracowników wojska oraz środowiska wojskowego; warsztatów, szkoleń z elementami praktycznego ćwiczenia; szkolonych uczestników działań profilaktycznych: żołnierzy i osób cywilnych, dzieci i młodzieży szkolnej; szkoleń z wykorzystaniem symulatorów i ilości przesolonych osób; 9