RAPORT Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ Przedmit: Upwszechnienie czytelnictwa, rzwijanie kmpetencji czytelniczych wśród uczniów Skład zespłu przeprwadzająceg ewaluację: Janna Mądrzyk krdynatr Renata Skalska Sara Wielch Natalia Wźniak Kleszczów, maj 2018 r. 1
SPIS TREŚCI I. CELE I ZAKRES EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ..3 1. Przedmit badań..3 2. Cele ewaluacji wewnętrznej 3 3. Kryteria ewaluacji...3 4. Pytania kluczwe 3 II. ORGANIZACJA PRACY W OBSZARACH OBJĘTYCH EWALUACJĄ. 5 1. Metdy i narzędzia badawcze wykrzystane przy ewaluacji.5 2. Wskazanie źródeł infrmacji..5 3. Dbór próby badawczej..5 4. Harmngram czynnści ewaluacyjnych...6 III. PREZENTACJA WYNIKÓW EWALUACJI...5 1. Zbircze pracwanie ankiet ewaluacyjnych dla uczniów, rdziców i nauczycieli......7 2. Analiza dkumentów bibliteki szklnej......23 IV. WNIOSKI I REKOMENDACJE....26 V. ZAŁĄCZNIKI...28 1. Kwestinariusze ankiet dla uczniów, rdziców i nauczycieli. 2
I. CELE I ZAKRES EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ. 1. Przedmit badań: upwszechnienie czytelnictwa, rzwijanie kmpetencji czytelniczych wśród uczniów. 2. Cele ewaluacji wewnętrznej: Uzyskanie infrmacji na temat pzimu czytelnictwa uczniów. Zbadanie frm rzwijania czytelnictwa stswanych przez nauczycieli. 3. Kryteria ewaluacji: Nauczyciele prmują czytelnictw wśród uczniów. Rdzice rzwijają czytelnictw wśród dzieci. Uczniwie krzystają z różnych frm ppularyzacji czytelnictwa. W szkle analizuje się czytelnictw uczniów. Dkumentacja czytelnictwa dbywa się prawidłw. Wiek uczniów wpływa na pzim czytelnictwa. Nauczyciele biblitekarze współpracują z innymi nauczycielami w zakresie upwszechniania czytelnictwa. Uczniwie częst krzystają z bibliteki szklnej. 4. Pytania kluczwe: Jakie działania pdejmują nauczyciele, aby prmwać/rzwijać czytelnictw? Jakie działania pdejmują rdzice, aby prmwać/rzwijać czytelnictw? Z jakich frm ppularyzacji czytelnictwa krzystają uczniwie? Czy w szkle analizuje się czytelnictw uczniów? Jak udkumentwany jest pzim czytelnictwa uczniów? 3
Czy wiek uczniów ma wpływ na pzim czytelnictwa? Czy nauczyciele biblitekarze współpracują z innymi nauczycielami w zakresie upwszechniania czytelnictwa wśród uczniów? Jaka jest częsttliwść wypżyczeń w biblitece szklnej? 4
II. ORGANIZACJA PRACY W OBSZARACH OBJĘTYCH EWALUACJĄ. 1. Metdy i narzędzia badawcze wykrzystane przy ewaluacji: ankiety rzpwszechnine wśród uczniów klas III-VII, ankiety rzpwszechnine wśród rdziców, ankiety rzpwszechnine wśród nauczycieli, analiza dkumentacji bibliteki szklnej. 2. Wskazanie źródeł infrmacji: uczniwie Szkły Pdstawwej im. Janusza Krczaka w Kleszczwie, rdzice uczniów Szkły Pdstawwej im. Janusza Krczaka w Kleszczwie, nauczyciele Szkły Pdstawwej im. Janusza Krczaka w Kleszczwie, analiza dkumentów bibliteki szklnej dane statystyczne zawarte w prgramie Ml Net + 3. Dbór próby badawczej: uczniwie Szkły Pdstawwej im. Janusza Krczaka w Kleszczwie uczęszczający d ddziałów: IIIa, IIIb, IVb, Vb, Vd, VIa, VIIa, VIIb, VIIc rdzice uczniów, nauczyciele Szkły Pdstawwej im. Janusza Krczaka w Kleszczwie. 5
4. Harmngram czynnści ewaluacyjnych. L.p. Zadania d wyknania Odpwiedzialny Termin realizacji 1. Ustalenie zasad pracy zespłów. Sfrmułwanie gólnych pytań kluczwych z zakresu ewaluacji. 2. Dbór metd badawczych i kreślenie grup badawczych. Zatwierdzenie przez dyrektra planu zespły badawcze dyrektr zespły badawcze dyrektr działań. 3. Opracwanie narzędzi badawczych. zespły badawcze 4. Przeprwadzenie badań. zespły badawcze 5. Analiza wyników badań. zespły badawcze 6. Opracwanie raprtu. zespły badawcze 7. Przedstawienie raprtu dyrektrwi. zespły badawcze X 2017 r. X-XI 2017 r. XII 2017 r. XII 2017 r.- I 2018 r. I-II 2018 r. III-IV 2018 r. V 2018 r. 8. Prezentacja raprtu na psiedzeniu Rady Pedaggicznej zespły badawcze V 2018 r. 6
III. PREZENTACJA WYNIKÓW EWALUACJI. 1. Zbircze pracwanie ankiet ewaluacyjnych dla uczniów i rdziców. OPRACOWANIE ANKIETY DLA UCZNIÓW W bieżącym rku szklnym zespół badawczy przeprwadził w szkle ankietę, której celem był uzyskanie infrmacji na temat pzimu czytelnictwa uczniów raz frm ppularyzacji czytelnictwa, z których krzystają uczniwie. W badaniu ankietwym uczestniczył 129 uczniów z klas III-VII. Ankieta zawierała 6 pytań. W niektórych pytaniach uczniwie zaznaczali kilka dpwiedzi, stąd różnice w danych źródłwych d tabeli. Wyniki prezentują się następując: 1. Czy lubisz czytać książki? TAK NIE NIE WIEM 2. C czytasz najchętniej? 7
LEKTURY CZASOPISMA INNE KSIĄŻKI (PRZYGODOWE, HISTORYCZNE, PRZYRODNICZE, BAJKI, BAŚNIE, WIERSZE ITP.) 3. Jakie działania pdejmwane w szkle najbardziej zachęcają Cię d czytania książek? SPOTKANIA Z AUTORAMI KSIĄŻEK AKCJE CZYTELNICZE (NP. MARATON CZYTELNICTWA ) KONKURSY DOTYCZĄCE KSIĄŻEK WYSTAWKI KSIĄŻEK W BIBLIOTECE WYCIECZKI DO BIBLIOTEK GŁOŚNE CZYTANIE KSIĄŻEK POLECENIE CIEKAWEJ KSIĄŻKI PRZEZ NAUCZYCIELA OPOWIADANIE O ULUBIONYCH KSIĄŻKACH, NP. PODCZAS GODZINY WYCHOWAWCZEJ INNE (PODAJ PRZYKŁAD).. 8
* dpwiedzi d pdpunktu INNE: musimy czytać lektury, żadne, gdy pleci mi książkę znajmy, zadawanie lektur, czytam, c sama lubię, w szkle takich nie ma, nic, czytam, b lubię bez względu na działania 4. W jaki spsób rdzice zachęcają Cię d czytania? CZYTAM NA GŁOS DOMOWNIKOM RODZICE MI CZYTAJĄ CZYTAM RAZEM Z RODZICAMI MOGĘ WYBIERAĆ KSIĄŻKI DO CZYTANIA RODZICE POLECAJĄ MI CIEKAWE TYTUŁY RODZICE KUPUJĄ MI KSIĄŻKI JAKO PREZENT RODZICE NIE ZACHĘCAJĄ MNIE DO CZYTANIA INNE (PODAJ PRZYKŁAD).. 9
* dpwiedzi d pdpunktu INNE: sama z siebie, nie wiem, prszę kupienie plecnej książki, sama wybieram książki i czytam sama, sama czytam, każą, gdy są lektury (2), dstanę cś, jak przeczytam, sama wybieram, nie czytam wcale, mówią, żebym czytała, każą mi czytać raz w tygdniu 5. Jak częst czytasz książki? CODZIENNIE KILKA RAZY W TYGODNIU RAZ NA TYDZIEŃ KIEDY MUSZĘ NIE CZYTAM WCALE 10
6. Czy bibliteka szklna spełnia Twje ptrzeby? TAK NIE NIE WIEM Na pdstawie przeprwadznej analizy ankiety mżna stwierdzić, że niewiele pnad płwę uczniów lubi czytać książki. Najchętniej uczniwie czytają książki, które nie są lekturami. Spśród działań prmujących 11
czytelnictw w szkle uczniwie najwyżej cenili sptkania z autrami książek i wystawki książek w biblitece. Rdzice najczęściej zachęcają dzieci d czytania, zezwalając im na dwlny wybór książek. Aż 14% uczniów deklaruje, że rdzice nie zachęcają ich d czytania. Najwięcej uczniów czyta, kiedy musi. Jedna czwarta ankietwanych czyta kilka razy w tygdniu, a 5% nie czyta wcale. Bibliteka szklna spełnia ptrzeby pnad płwy ankietwanych. Natmiast duża część uczniów (27%) nie ptrafi teg kreślić (szczególnie uczniwie starszych klas). OPRACOWANIE ANKIETY DLA RODZICÓW W bieżącym rku szklnym zespół badawczy przeprwadził w szkle ankietę, której celem był zdiagnzwanie pzimu czytelnictwa wśród uczniów raz cenienie, jaki wpływ na czytelnictw mają rdzice. W badaniu ankietwym uczestniczył 203 rdziców. Ankieta zawierała 6 pytań, w tym 1 pytanie twarte i 5 zamkniętych. Ot wyniki przeprwadzneg badania: Pytanie 1. brzmiał: Czy psiadają Państw w dmu księgzbiór? Odpwiedzi rdziców: a) TAK 155 b) NIE 36 Pytanie 2. brzmiał: C Państwa dzieck czyta najchętniej? Odpwiedzi rdziców: a) Lektury 73 b) Czaspisma 28 c) Inne książki (przygdwe, histryczne, przyrdnicze, bajki, wiersze, sprcie, ksmsie, kmiksy, itp.) 127 12
Pytanie 3. brzmiał: Czy czytają Państw książki wspólnie z dzieckiem? Odpwiedzi rdziców: a) Częst 53 b) Czasami 124 c) Nigdy 10 Pytanie 4. brzmiał: Z jakich źródeł pchdzą książki, które czytają dzieci? Odpwiedzi rdziców: a) Z bibliteki dmwej 118 b) Z bibliteki szklnej 127 c) Z Gminnej Bibliteki Publicznej 63 d) Z innych źródeł 28 Pytanie 5. brzmiał: Jak częst Państw kupują dziecku książki? Odpwiedzi rdziców: a) Bardz częst 16 b) Częst 65 c) Rzadk 103 d) Nigdy 8 Pytanie 6. Brzmiał: Jakie działania Państwa zdaniem należy pdjąć aby dzieci chętniej czytały książki i krzystały z zasbów bibliteki szklnej? Odpwiedzi rdziców: wspólne czytanie z dzieckiem x8, duż czytać, 13
nagradzać za czytanie książek x2, rganizwać knkursy czytelnicze x8, rganizwać kółka czytelnicze x3, rganizwać kółka zaintereswań, wspólne, głśne czytanie np. w świetlicy lub w biblitece x6, różnrdnść tytułów, rganizwać knkursy na największą ilść wypżycznych książek, pgadanki ciekawych książkach, autrach x4, przejście na e-bki, pszerzenie księgzbiru, którym dzieci się zainteresują, np. związane z bajkami lub z grami kmputerwymi x3, sptkania z autrami książek x4, krzystanie z książek pdczas drabiania prac dmwych, nie z Internetu. Nauczyciele pwinni zwrócić na t uwagę zadając pracę dmwą x6, prmwać ciekawe pzycje bibliteczne x3, recenzje ciekawych książek na strnie internetwej, graniczyć dstęp d multimediów x5, mniej prac dmwych x2, mbilizwać młdzież x8, zakup ciekawych książek d bibliteki x4, ekspzycja nwych pzycji czytelniczych w gablcie, wskazywać krzyści płynące z czytania x2, rganizwać częstsze wyjazdy d teatru, rganizwać wyjścia d bibliteki x2, bwiązkwe wypżyczanie książek, zwiększyć ilść gdzin twartej bibliteki, drabinka czytelnika mbilizująca dzieci d częstszeg czytania i wypżyczania książek, zadawać dziecim zagadki, mówić ciekawstkach, dawać dbry przykład, więcej lektur d czytania, umżliwiać dziecku wybór książek pdczas zakupów, dzieck sam pdejmuje decyzję, nic się nie da zrbić pprzez pstęp 14
Na pdstawie przeprwadznej analizy mżna stwierdzić, że rdzice angażują się w prces rzwijania czytelnictwa wśród dzieci. Zdecydwana większść ankietwanych ptwierdza fakt psiadania dmweg księgzbiru. Analizując pzyskane dane mżna zauważyć, że uczniwie najchętniej sięgają p pzycje związane z ich zaintereswaniami. Mniej niż płwa uczniów według ankietwanych najchętniej czyta również lektury szklne. Rdzice wspierają swje pciechy pprzez wspólne czytanie z dzieckiem. Na pdstawie zebranych danych widać, że książki najczęściej pchdzą ze szklnej bibliteki, c pzwala stwierdzić, że bibliteka szklna w dużej mierze wychdzi naprzeciw ptrzebm i zaintereswanim uczniów. Uczniwie bardz częst krzystają również z zasbów dmwych, jednak zdecydwana większść ankietwanych przyznaje, że rzadk kupują nwe pzycje d księgzbiru dziecka. Rdzice zaprezentwali w statnim twartym pytaniu wiele działań mających na celu zachęcenie dzieci d czytania książek i krzystania z zasbów bibliteki szklnej. Wśród najczęściej wymienianych inicjatyw pjawiały się: wspólne czytanie z dzieckiem, rganizwanie knkursów czytelniczych, wspólne głśne czytanie na świetlicy i w biblitece, pgadanki ciekawych książkach i autrach, sptkania z autrami książek, krzystanie z książek pdczas drabiania prac dmwych, nie z Internetu, graniczenie dstępu d multimediów. OPRACOWANIE ANKIET DLA NAUCZYCIELI Ankieta nr 1 W bieżącym rku szklnym zespół badawczy przeprwadził w szkle ankietę, której celem był uzyskanie infrmacji na temat pzimu czytelnictwa uczniów raz zbadanie frm rzwijania czytelnictwa stswanych przez nauczycieli. W badaniu ankietwym uczestniczył 16 nauczycieli, w tym 2 nauczycieli biblitekarzy. Ankieta zawierała 10 pytań, w tym 5 pytań twartych i 5 zamkniętych. Ot wyniki przeprwadzneg badania: Pytanie 1. brzmiał: Jakie frmy aktywnści, zadania, działania pdjęła Pani/ Pan d pczątku rku szklneg w celu rzwijania u uczniów zaintereswań czytelniczych? Prszę wskazać wszystkie spsby, które Pani/ Pan wykrzystuje lub wpisać własne prpzycje. Odpwiedzi nauczycieli: 15
Głśne czytanie dziecim na zajęciach, stwrzenie kącika czytelniczeg w sali - 4, głśne czytanie przez uczniów dla uczniów, rzmawianie z dziećmi czytanych przez nich książkach - 2, prjekt: Czytamy p angielsku 2 dpwiedzi, rzmwa dydaktyczna, metda prjektów, mapy mentalne, burza mózgów, ustna pchwała w klasie za wyniki czytelnicze, prwadzenie tabeli czytelnictwa za każdy miesiąc, nagrda na kniec semestru, knkursy czytelnicze, Pranek z książką dla klas II i III, w klasach I czytanie wierszy i bajek w ramach zajęć, czytanie ciekawszych fragmentów książki, czytanie lektur 5 minut lekcji, zapiski z lektury służące dkładnemu czytaniu, rankingi książek prpnwanych przez uczniów, czytanie krótkich recenzji książek, Czytanie na dywanie każde dzieck raz na tydzień 2 tygdnie czyta swją ulubiną książkę 2 dpwiedzi, plebiscyt na najlepszeg czytelnika w klasie, słuchanie bajek przez znanych lektrów audibki, zajęcia z wychwawcą, zajęcia bibliteczne, zajęcia z wykrzystaniem tablicy interaktywnej, inspirwanie uczniów d pszukiwania infrmacji na kreślny temat, dzielenie się wrażeniami p przeczytaniu lektury, rzmwy na zajęciach z wychwawcą na temat zaintereswań czytelniczych - 2, zachęcanie d czytania, karty czytelnicze malwanie książki każdeg dnia p przeczytaniu 20 minut, rzmwa z uczniami na temat książek i czaspism, pgadanki na temat statni przeczytanej książki, knkursy czytelnicze, prpagwanie zaintereswań czytelniczych, dyskusje na temat pdbnych książek d mawianych lektur, knteksty kulturwe przy kazji mawiania lektur, dyskusje na temat wyższści książki nad adaptacją, alternatywa czytelnictwa d gier kmputerwych, zapznanie ze zbirami bibliteki tematyczne wystawki książek, półka ciekawej książki, recenzje książek na strnie internetwej bibliteki, sndaże, ankiety, prpzycje uczniów w celu rzpznania aktualnych trendów czytelniczych, klicznściwe wystawy, gazetki pisarzach, imprezy bibliteczne dla wszystkich uczniów lub pszczególnych klas, kiermasze taniej książki, lekcje bibliteczne, knkursy, wystawki, gazetki, prgramy czytelnicze: PczytajMy, Bibliteka przyjazna uczniwi. PROPOZYCJE: a) czytanie dziecim wybranych przez nich książek raz w tygdniu, b) prezentwanie ulubinych książek, c) karty pracy d lektur niebwiązkwych, d) sptkania z pezją, e) knkursy literackie, f) czytanie wspólne lub indywidualne na zajęciach wychwawczych, g) knkursy wiedzwe: twórczść pisarzy, znajmść treści książek, 16
h) knkursy plastyczne, i) infrmacja strnach internetwych prmujących czytelnictw zbiór adresów, j) przedstawianie ciekawych książek związanych ze sztuką czytanie fragmentów na lekcjach. Starsi uczniwie czytają młdszym, k) zakupy książek zabawek. Pytanie 2. brzmiał: Które z tych frm aktywnści uczniwie najbardziej lubią lub najchętniej w nich uczestniczą, angażują się w nie? Prszę wskazać przykłady i je uzasadnić. Odpwiedzi nauczycieli: Przykład: Krzystanie z książek w kąciku czytelniczym. Uzasadnienie: dwlnść wybru. Przykład: Czytanie przez uczniów dla uczniów. Uzasadnienie: szczególnie angażują się ci uczniwie, którzy mają czytać klegm, mają mżliwść zaprezentwać swje książki, sami są w centrum zaintereswania, pszerzają umiejętnści czytelnicze, dprężają, wyciszają. Przykład: Burza mózgów. Uzasadnienie: mżliwść pdania każdeg pmysłu nawet najbardziej abstrakcyjneg. Przykład: Tabela czytelnictwa w klasie. Uzasadnienie: Uczniwie z wyskimi wynikami czują się wyróżnieni, tabelę glądają rdzice i i inni gście w klasie. Przykład: Czytanie raz w tygdniu. Uzasadnienie: Chętnie zstają w czasie przerwy i słuchają czytania. Przykład: Knkursy czytelnicze. Uzasadnienie: Pchwały i nagrdy dla najlepszych uczniów. Przykład: Pranek z książką Uzasadnienie: Cisza pdczas słuchania daje mżliwść łagdneg wybudzenia się. 17
Przykład: Czytanie lektury na lekcji ( 5 minut). Uzasadnienie: Pamiętają lekturze, mbilizują się d samdzielneg słuchania. Przykład: Czytanie krótkich fragmentów raz recenzji. Uzasadnienie: Książka na pdstawie fragmentu raz krótkiej recenzji wydaje im się na tyle ciekawa, że pstanawiają ją przeczytać w całści. Przykład: Zajęcia z wykrzystaniem tablicy interaktywnej. Uzasadnienie: brak. Przykład: Prezentacja książek w kąciku czytelniczym. Uzasadnienie: Wystawki pmagają ucznim zapznać się z interesującymi pzycjami, stanwią zachętę d przeczytania książki. Przykład: Knkursy czytelnicze. Uzasadnienie: Aktywizują uczniów, pgłębiają lekturę, dsknalą kulturę czytania, utrwalają treść. Przykład: Prpagwanie zaintereswań czytelniczych. Uzasadnienie: Wskazanie interesujących zagadnień w kreślnych książkach. Przykład: Czytamy p angielsku Uzasadnienie: Duże zaintereswanie językiem angielskim wśród dzieci. Przykład: Sndaże w frmie planszwej. Uzasadnienie: Uczniwie lubią wyrażać swje zdanie w krótkiej frmie. Przykład: Czytanie książek, uzupełnianie zagadkami, zadaniami. Uzasadnienie: Nawiązanie d treści zaspkajanie ciekawści. Pytanie 3. brzmiał: Czy włącza Pani/ Pan rdziców w działania związane z rzwijaniem zaintereswań czytelniczych uczniów? Odpwiedzi twierdzącej udzielił 7 ankietwanych, 6 nauczycieli nie współpracuje z rdzicami, a 3 nie wybrał żadnej dpwiedzi. 18
Nauczyciele, którzy dpwiedzieli twierdząc pdali następujące przykłady działań: a) wpisanie pchwały, b) prmcja czytelnictwa na zebraniu z rdzicami, c) zachęcenie d wspólneg czytania, d) referat: Rla czytelnictwa i jeg wpływ na rzwój młdeg człwieka, e) knkursy, f) akcje czytelnicze np. Maratn czytelnictwa, g) udstępnienie katalgu bibliteki i zestawień tematycznych w Internecie ( MlNet+) h) knsultacje z rdzicami w przypadku prblemów dziecka z czytaniem, i) akcje czytelnicze plegające na czytaniu książek w klasie swjeg dziecka. Pytanie 4. brzmiał: Jakie książki budzą największe zaintereswanie wśród uczniów? Od czeg, Pani/ Pana zdaniem, zależy wybór książek czytanych przez uczniów? Ot dpwiedzi udzielne przez nauczycieli: a) książki, stanwiące pdstawę d adaptacji filmwej, b) książki współczesne, c) fantastyka 4, d) książki przygdwe - 4, e) książki wyprmwane przez media, mdne - 3, f) pwiadania, g) baśnie - 2, h) bajki, i) książki przyrdnicze - 3, j) wiersze, k) plecane przez kleżankę, klegę, panią na lekcji - 2, l) książki nwatrskie w frmie inne, m) rzwijające sprecyzwane zaintereswania ucznia - 2, n) beletrystka dla najmłdszych, ) d bjętści, chętniej uczniwie czytają książki cieńsze, p) cykle z 1 lub wielma wspólnymi bhaterami, q) niektóre lektury, 19
r) książki z bhaterem, z którym mgą się identyfikwać. Pytanie 5. brzmiał: Czy w pracy z uczniami zachęca ich Pani /Pan d krzystania z bibliteki szklnej? Odpwiedzi udzielne przez ankietwanych nauczycieli: tak, częst 14 tak, ale rzadk - 2 nie 0 Pytanie 6. brzmiał: Czy Pani/ Pana zdaniem gdziny pracy bibliteki umżliwiają swbdny dstęp uczniów d jej zasbów? tak - 12 raczej tak - 2 nie 1 Jedna sba z ankietwanych nie udzieliła dpwiedzi na t pytanie. Pytanie 7. brzmiał: Czy w pracy z uczniami wykrzystuje Pani/ Pan knkretne zasby bibliteczne? tak - 15 nie - 1 Pytanie 8. brzmiał: Jak częst Pani/ Pan wspmaga prces dydaktyczny zasbami biblitecznymi? raz w tygdniu lub częściej - 5 raz w miesiącu - 9 nie wspmagam - 2 20
Pytanie 9. brzmiał: Kt ma, Pani/ Pana zdaniem, największy wpływ na kształcenie nawyków czytelniczych dzieci? dziadkwie - 6 rdzice - 15 rdzeństw - 2 nauczyciele - 9 starsi kledzy/kleżanki - 3 nie mam zdania na ten temat - 0 Pytanie 10. brzmiał: Z jakimi pdmitami współpracuje Pani/Pan w rzwijaniu zaintereswań czytelniczych uczniów i na czym ta współpraca plega? a) bibliteka szklna - 6, b) Gminna Bibliteka Publiczna - 3, c) nauczyciele plniści, d) zasby Internetu, e) nauczyciele wychwawcy, f) rdzice - 2, g) Zespół Szkół Pnadgimnazjalnych w Kleszczwie - 2, h) Gimnazjum w Kleszczwie - 2, i) świetlica szklna Współpraca plega na: a) pzyskiwaniu ciekawych pzycji książkwych dstswanych d wieku dziecka, b) lekcje bibliteczne - 2, c) wyniki czytelnictwa - 3, d) czytanie książek w języku angielskim młdszym dziecim przez starsze - 2, e) krzystanie z zasbów biblitecznych, f) rganizwanie sptkań z autrami książek, g) rganizwanie knkursów czytelniczych - 3, h) kiermasz książek, i) wypżyczanie książek - 2, j) udział w akcji: Cała Plska czyta dziecim, Nardwe Czytanie 21
k) wypżyczenia międzybibliteczne, l) knkursy bibliteczne m) kiermasze taniej książki 6 ankietwanych nie udzielił dpwiedzi na pstawine pytanie. Na pdstawie przeprwadznej analizy ankiety mżna stwierdzić, że nauczyciele naszej szkły pdejmują liczne działania zachęcające uczniów d sięgnięcia p książkę. Szczególną rlę dgrywają tu nauczyciele plniści i biblitekarze. Paleta pdejmwanych działań jest bardz różnrdna, c daje mżliwść szerkieg ddziaływania na ucznia czytelnika, który d czytania zachęcany jest nie tylk w czasie lekcji, ale pdczas zajęć świetlicwych, lekcji biblitecznych, przerw międzylekcyjnych i w wlnym czasie. Wielu nauczycieli w prces prmwania czytelnictwa włącza rdziców. Badanie ankietwe wykazał, że największy wpływ na kształcenie nawyków czytelniczych u dzieci, zdaniem nauczycieli, mają rdzice, nauczyciele i dziadkwie. Najczęściej uczniwie naszej szkły sięgają p książki: przygdwe, fantastyczne, przyrdnicze i wyprmwane przez media, czyli mdne. Wsparciem dla działań czytelniczych jest bibliteka szklna, d krzystania z której zachęcają nauczyciele. Gdziny pracy bibliteki, zdaniem nauczycieli, umżliwiają d niej swbdny dstęp. Zdecydwana większść nauczycieli wykrzystuje d pracy z uczniami zasby bibliteczne. Nauczyciele w rzwijaniu zaintereswań czytelniczych współpracują z różnymi pdmitami, spśród których wymienić należy Gminną Biblitekę Publiczną i szkły z terenu naszej gminy. Ankieta 2 W bieżącym rku szklnym zespół badawczy przeprwadził w szkle ankietę, której celem był uzyskanie infrmacji na temat teg czy nauczyciele biblitekarze współpracują z innymi nauczycielami w zakresie upwszechniania czytelnictwa wśród uczniów. W badaniu ankietwym uczestniczył 16 nauczycieli. Ankieta zawierała 3 pytania zamknięte. Ot wyniki przeprwadzneg badania: Pytanie 1. brzmiał: Czy Pani/Pana zdaniem bibliteka szklna spełnia ptrzeby uczniów? (właściwą dpwiedź prszę pdkreślić). 22
Odpwiedzi nauczycieli: c) TAK 14 d) RACZEJ TAK 2 e) NIE - 0 Pytanie 2. brzmiał: Czy nauczyciele biblitekarze infrmują wynikach czytelnictwa pszczególnych klas? (właściwą dpwiedź prszę pdkreślić). Odpwiedzi nauczycieli: d) TAK - 16 e) RACZEJ TAK - 0 f) NIE WIEM 0 Pytanie 3. brzmiał: Czy nauczyciele biblitekarze birą pd uwagę sugestie innych nauczycieli w sprawie zakupu książek d bibliteki? (właściwą dpwiedź prszę pdkreślić) Odpwiedzi nauczyciele: d) TAK - 16 e) NIE - 0 f) NIE WIEM - 0 Na pdstawie przeprwadznej ankiety mżna stwierdzić, że współpraca pmiędzy nauczycielami a szklną bibliteką w zakresie upwszechniania czytelnictwa wśród uczniów układa się bez zarzutów. Nauczyciele są w pełni przeknani, że bibliteka szklna spełnia ptrzeby uczniów. Pnadt, nauczyciele systematycznie są infrmwani wynikach czytelnictwa pszczególnych klas. Nauczyciele mają również wpływ na zakup nwych 23
pzycji d bibliteki szklnej, ich sugestie są zawsze brane pd uwagę przez biblitekarzy. Wart nadmienić, że również uczniwie mgą dzielić się swimi sugestiami dtyczącymi zakupu książek pprzez twrzenie wspólnej listy czekiwanych pzycji. 2. Analiza dkumentów bibliteki szklnej. 1) Jak udkumentwany jest pzim czytelnictwa uczniów? Bibliteka szklna pracuje w parciu prgram MOL Net +, który autmatycznie rejestruje wszystkie wypżyczenia i zwrty. Dzięki temu mżna generwać różneg rdzaju raprty, brazujące pzim czytelnictwa danej klasy lub pszczególnych uczniów. Nauczyciele wychwawcy trzymują raz w miesiącu, a także na zakńczenie I półrcza i rku szklneg infrmacje, ile książek wypżyczył każdy uczeń w klasie. Pza tym na strnie internetwej szkły, w pkjach nauczycielskich, w biblitece raz na krytarzu bk bibliteki prezentwany jest wykres z czytelnictwem pszczególnych klas. Pdczas klasyfikacyjnych zebrań Rady Pedaggicznej nauczyciele biblitekarze przedstawiają sprawzdanie z działalnści bibliteki, w którym zawarte jest czytelnictw pszczególnych klas, a także wyniki najlepiej czytających uczniów. 2) Czy wiek uczniów ma wpływ na pzim czytelnictwa? Odwiedziny Średnia Razem klasy 1 716 12,35 Razem klasy 2 420 13,62 Razem klasy 3 1 228 18,89 Razem klasy 4 633 7,66 Razem klasy 5 492 7,81 Razem klasy 6 343 7,30 Razem klasy 7 471 8,86 24
Pwyższa tabela, pracwana na pdstawie danych statystycznych bibliteki szklnej w I półrczu rku szklneg 2017/2018, zawartych w prgramie MOL Net + pkazuje wyraźnie, iż pcząwszy d klasy czwartej, średnia dwiedzin uczniów w biblitece maleje. 3) Jaka jest częsttliwść wypżyczeń w biblitece szklnej? Miesiąc Semestr IX X XI XII I II III 1 Odwiedziny 989, 656, 760, 477, 769, 486, 588, 3 602, Odw. w czytelni 65, 103, 77, 33, 51, 42, 10, 323, Wypżyczenia 4 069, 810, 858, 526, 668, 581, 792, 6 871, w tym czaspism 0, 1, 0, 1, 0, 4, 1, 2, Śr. dzienna 214,2 36,8 42,9 32,9 39,3 44,7 41,7 73,9 Pwyższa tabela, pracwana na pdstawie danych statystycznych bibliteki szklnej za I półrcze rku szklneg 2017/2018, zawartych w prgramie MOL Net + pkazuje, że uczniwie średni wypżyczali 73,9 książek dziennie. 25
IV. WNIOSKI I REKOMENDACJE. Sfrmułwanie wnisków nastąpił pprzez dpwiedzi na pytania kluczwe. Na tej pdstawie stwierdza się: 1. Nauczyciele pdejmują różnrdne działania w celu rzwijania czytelnictwa. Szczególnie ppularne są: głśne czytanie dziecim na zajęciach, stwrzenie kącika czytelniczeg w sali, głśne czytanie przez uczniów dla uczniów, rzmawianie z dziećmi czytanych przez nich książkach, prjekty edukacyjne, ustna pchwała w klasie za wyniki czytelnicze, prwadzenie tabeli czytelnictwa za każdy miesiąc, nagrda na kniec semestru, knkursy czytelnicze, akcje i prgramy czytelnicze. 2. Większść rdziców czyta książki wspólnie z dzieckiem. Wielu z nich kupuje dziecim książki w prezencie. Niektórzy zachęcają swje dzieci d czytania, plecając im ciekawe tytuły, część rdziców przyznaje, że dzieck czyta głśn dmwnikm. Inni zaś stsują nagrdy za przeczytanie książki i zachęcają dzieci d pwiadania treści. 3. W szkle analizuje się czytelnictw. Analizy dknują zarówn nauczyciele biblitekarze, jak i wychwawcy. 4. Pzim czytelnictwa dkumentwany jest na bieżąc w prgramie biblitecznym, a także przedstawiany pdczas półrcznych i kńcwych zebrań Rady Pedaggicznej w frmie sprawzdań. 5. Wiek uczniów ma wpływ na czytelnictw im starsi uczniwie, tym mniej książek czytają. 6. Wszyscy ankietwani nauczyciele uważają, że bibliteka szklna zaspkaja ptrzeby czytelnicze uczniów. Rekmendacje 1. Wzmacniać pdejmwane działania rzwijające kmpetencje czytelnicze wśród uczniów. 26
2. Kntynuwać współpracę nauczycieli z nauczycielem biblitekarzem w celu dbru tytułów kupwanych książek d ptrzeb i zaintereswań uczniów i nauczycieli. 3. Systematycznie pwiększać księgzbiór bibliteki nwści wydawnicze. 27
V. ZAŁĄCZNIKI. 1. Kwestinariusze ankiet dla uczniów, rdziców i nauczycieli. Załącznik nr 1 - ANKIETA DLA UCZNIA 1. Czy lubisz czytać książki? TAK NIE NIE WIEM 2. C czytasz najchętniej? LEKTURY CZASOPISMA INNE KSIĄŻKI (PRZYGODOWE, HISTORYCZNE, PRZYRODNICZE, BAJKI, BAŚNIE, WIERSZE ITP.) 3. Jakie działania pdejmwane w szkle najbardziej zachęcają Cię d czytania książek? SPOTKANIA Z AUTORAMI KSIĄŻEK AKCJE CZYTELNICZE (NP. MARATON CZYTELNICTWA ) KONKURSY DOTYCZĄCE KSIĄŻEK WYSTAWKI KSIĄŻEK W BIBLIOTECE WYCIECZKI DO BIBLIOTEK GŁOŚNE CZYTANIE KSIĄŻEK POLECENIE CIEKAWEJ KSIĄŻKI PRZEZ NAUCZYCIELA OPOWIADANIE O ULUBIONYCH KSIĄŻKACH, NP. PODCZAS GODZINY WYCHOWAWCZEJ INNE (PODAJ PRZYKŁAD).. 4. W jaki spsób rdzice zachęcają Cię d czytania? CZYTAM NA GŁOS DOMOWNIKOM RODZICE MI CZYTAJĄ CZYTAM RAZEM Z RODZICAMI MOGĘ WYBIERAĆ KSIĄŻKI DO CZYTANIA RODZICE POLECAJĄ MI CIEKAWE TYTUŁY RODZICE KUPUJĄ MI KSIĄŻKI JAKO PREZENT RODZICE NIE ZACHĘCAJĄ MNIE DO CZYTANIA INNE (PODAJ PRZYKŁAD).. 5. Jak częst czytasz książki? CODZIENNIE KILKA RAZY W TYGODNIU RAZ NA TYDZIEŃ KIEDY MUSZĘ NIE CZYTAM WCALE 28
6. Czy bibliteka szklna spełnia Twje ptrzeby? TAK NIE NIE WIEM Załącznik nr 2 - ANKIETA DLA RODZICÓW Dziękujemy za wypełnienie ankiety Szanwni Państw! Ankieta jest całkwicie annimwa. Ma na celu zdiagnzwanie pzimu czytelnictwa wśród dzieci raz cenienie, jaki wpływ na czytelnictw mają rdzice. Prsimy zaznaczenie dpwiedzi, które wydają się Państwu bliskie. Pytanie nr 6 jest pytaniem twartym i wymaga niec dłuższej pisemnej dpwiedzi. 1) Czy psiadają Państw w dmu księgzbiór? a) TAK b) NIE 2) C Państwa dzieck czyta najchętniej? a) Lektury b) Czaspisma c) Inne książki (przygdwe, histryczne, przyrdnicze, bajki, baśnie, wiersze, sprcie, ksmsie, kmiksy, itp.) 3) Czy czytają Państw książki wspólnie z dzieckiem? a) Częst b) Czasami c) Nigdy 4) Z jakich źródeł pchdzą książki, które czytają dzieci? a) z bibliteki dmwej b) z bibliteki szklnej c) z Gminnej Bibliteki Publicznej d) z innych źródeł 5) Jak częst Państw kupują dziecku książki? a) bardz częst b) częst c) rzadk d) nigdy 6) Jakie działania Państwa zdaniem należy pdjąć aby dzieci chętniej czytały książki i krzystały z zasbów bibliteki szklnej? Dziękujemy 29
30
Załącznik nr 3 - ANKIETA DLA NAUCZYCIELI W bieżącym rku szklnym zespół badawczy przeprwadza w szkle ewaluację, której celem jest uzyskanie infrmacji na temat pzimu czytelnictwa uczniów raz zbadanie frm rzwijania czytelnictwa stswanych przez nauczycieli. Prsimy wypełnienie pniższej ankiety, która pzwli nam przygtwać stswny raprt dtyczący teg bszaru działalnści naszej szkły. Za czas pświęcny na wypełnienie ankiety serdecznie dziękujemy. 1. Jakie frmy aktywnści, zadania, działania pdjęła Pani/ Pan d pczątku rku szklneg w celu rzwijania u uczniów zaintereswań czytelniczych? Prszę wskazać wszystkie spsby, które Pani/ Pan wykrzystuje lub wpisać własne prpzycje. a)... b)... c)... d)... e)... f)... PROPOZYCJE a)... b)... c)... d)... e)... f)... 2. Które z tych frm aktywnści uczniwie najbardziej lubią lub najchętniej w nich uczestniczą, angażują się w nie? Prszę wskazać przykłady i je uzasadnić. a)... Uzasadnienie...... b)... Uzasadnienie...... c)... Uzasadnienie...... d)... Uzasadnienie...... e)... Uzasadnienie... 31
... 3. Czy włącza Pani/ Pan rdziców w działania związane z rzwijaniem zaintereswań czytelniczych uczniów? ( właściwą dpwiedź prszę pdkreślić). Tak Nie Jeśli Tak, t prszę pdać przykłady knkretnych działań. j)... k)... l)... m)... n)... 4. Jakie książki budzą największe zaintereswanie wśród uczniów? Od czeg, Pani/ Pana zdaniem, zależy wybór książek czytanych przez uczniów? s)... t)... u)... v)... w)... 5. Czy w pracy z uczniami zachęca ich Pani /Pan d krzystania z bibliteki szklnej? ( właściwą dpwiedź prszę pdkreślić). tak, częst tak, ale rzadk nie 6. Czy Pani/ Pana zdaniem gdziny pracy bibliteki umżliwiają swbdny dstęp uczniów d jej zasbów? ( właściwą dpwiedź prszę pdkreślić). tak raczej tak nie 7. Czy w pracy z uczniami wykrzystuje Pani/ Pan knkretne zasby bibliteczne? ( właściwą dpwiedź prszę pdkreślić). tak nie 8. Jak częst Pani/ Pan wspmaga prces dydaktyczny zasbami biblitecznymi? ( właściwą dpwiedź prszę pdkreślić). raz w tygdniu lub częściej raz w miesiącu nie wspmagam 9. Kt ma, Pani/ Pana zdaniem, największy wpływ na kształcenie nawyków czytelniczych dzieci? ( właściwą dpwiedź/dzi prszę pdkreślić). dziadkwie rdzice rdzeństw nauczyciele starsi kledzy/kleżanki nie mam zdania na ten temat 32
10. Z jakimi pdmitami współpracuje Pani/Pan w rzwijaniu zaintereswań czytelniczych uczniów i na czym ta współpraca plega? j)... k)... l)... m)... n)... Współpraca plega na:.................. Dziękujemy za wypełnienie ankiety 33
Załącznik nr 4 - ANKIETA DLA NAUCZYCIELI 1. Czy Pani/ Pana zdaniem bibliteka szklna spełnia ptrzeby uczniów? (właściwą dpwiedź prszę pdkreślić). tak raczej tak nie 2. Czy nauczyciele biblitekarze infrmują wynikach czytelnictwa pszczególnych klas? (właściwą dpwiedź prszę pdkreślić). tak nie nie wiem 3. Czy nauczyciele biblitekarze birą pd uwagę sugestie innych nauczycieli w sprawie zakupu książek d bibliteki? (właściwą dpwiedź prszę pdkreślić). tak nie nie wiem Dziękujemy za wypełnienie ankiety 34