Czy moŝna zarobić na rekomendacjach maklerskich? czyli słów kilka o trafności i skuteczności rekomendacji giełdowych Prezentację przygotował Piotr Cieślak Analityk SII
Co to jest rekomendacja? Rekomendacja jest sugestią: - Kupna akcji - Akumulacji akcji - Trzymania akcji - Redukcji akcji - Sprzedawania akcji
Kilka słów o znaczeniu rekomendacji kupuj - oznacza prognozowanie mocnego wzrostu ceny papieru wartościowego akumuluj - oznacza prognozowanie lekkiego wzrostu ceny papieru wartościowego trzymaj - oznacza prognozowanie zmiany ceny papieru wartościowego na poziomie zbliŝonym do zmiany wartości indeksu redukuj - oznacza prognozowanie spadku ceny papieru wartościowego sprzedaj - oznacza prognozowanie mocnego spadku ceny papieru wartościowego Rekomendacja długoterminowa jest aktualna w terminie 6 lub 12 miesięcy od daty jej wydania, chyba Ŝe została zmieniona. Rekomendacja krótkoterminowa - rekomendacja jest aktualna w terminie nie dłuŝszym niŝ 3-6 miesiące od daty jej wydania chyba, Ŝe została zmieniona
Czynniki wpływające na wycenę spółek rekomendacja pochodną wyceny Otoczenie makroekonomiczne Koniunktura na światowych rynkach Koniunktura w danej branŝy BieŜące wyniki finansowe Spółki Oczekiwania przyszłych wyników finansowych, nakładów inwestycyjnych, kosztów kapitału etc. Wycena spółek konkurencyjnych Moda na daną branŝę Psychologia rynku Subiektywizm wyceniającego
Skąd biorą się róŝnice w wycenach Spółek Z róŝnic w załoŝeniach do wyceny (DCF) Z róŝnic prognozy przyszłości (DCF) Z powodu innego doboru spółek do próby porównawczej Z powodu róŝnic w doborze wskaźników do wyceny porównawczej Z powodu subiektywizmu wyceniającego
Jaka jest skuteczność wycen? Niska Wyceny biur maklerskich zmieniają się bardzo często, a dysproporcja między wycenami róŝnych biur jest wysoka Wyceny biur z reguły zmieniają się wprost proporcjonalnie do zmiany wycen giełdowych spółek Wyceny giełdowe spółek zmieniają się szybciej od wycen analityków, m.in. ze względu na rozbieŝności miedzy modelem przyjętym do wyceny, a rzeczywistymi danymi na ten temat
Jaką rekomendacje biura maklerskie wydają najczęściej? Trzymaj lub neutralnie Dlaczego? Brak wskazania kupuj lub sprzedaj oczyszcza sumienie analityka i zmniejsza ryzyko błędu analityka O rekomendacjach/wycenach tego typu zapomina się szybciej
WIG 1999-2003
Rekomendacje w terminie 24 luty 2000 1 kwiecień 2000 38 rekomendacji kupuj lub akumuluj 15 rekomendacji typu trzymaj lub neutralnie 5 rekomendacji sprzedaj Po tym okresie nastąpiło około 48% spadku indeksu WIG
WIG 1999-2003
Rekomendacje w terminie od 30 marca 2000 do 30 czerwca 2000 Około 247 rekomendacji kupuj lub akumuluj Około 51 rekomendacji sprzedaj Pozostałe rekomendacje typu neutralnie lub trzymaj Po tym okresie indeks WIG spadł o ponad 40%
Indeks WIG 2001-2007
Rekomendacje w terminie 20 marzec 2003 2 wrzesień 2003 Około 94 rekomendacje typu kupuj lub akumuluj Około 43 rekomendacje typu sprzedaj lub redukuj Około 120 rekomendacje typu trzymaj lub neutralnie Po tym okresie indeks wzrósł o ponad 180%
Wig 1998-2007
Jak sytuacja wygląda teraz? kwiecień-maj 2007 Około 84 rekomendacje typu kupuj lub akumuluj Około 65 rekomendacji typu trzymaj lub neutralnie Około 18 rekomendacji typu sprzedaj
Wnioski Statystyki pokazują, Ŝe analitycy najchętniej sugerują kupować, akumulować i trzymać. Bez względu na koniunkturę Rekomendacje typu sprzedaj nie są modne W okolicach szczytu, a takŝe po osiągnięciu maksimów przewaga rekomendacji typu kupuj jest wysoka W początkowym etapie hossy wśród analityków przewaŝa sceptycyzm Wymienione przykłady sugerują, Ŝe analitycy takŝe kierują się pewną tendencją i starają się podporządkować rynkowi. Dominuje wola asekuracyjnej zachowawczości Niewielu analityków decyduje się na wybieg przed szereg strach przed utratą reputacji
Dlaczego w szczycie i po jego ukształtowaniu dominowały rekomendacje kupuj? Panował wielki optymizm Wszyscy czekali na nowe szczyty Spadki były traktowane w kategoriach korekty Nikt nie wierzył w moŝliwość wystąpienia bessy Działania stabilizujące rynek Być moŝe inwestorzy finansowi chcieli w dobrych cenach sprzedać akcje
Comarch prognoza zbyt ostroŝna, Wycena zbyt niska?
Notowania akcji Comarch
Orbis Prognoza zbyt optymistyczna?
Notowania akcji Orbis
Wnioski Zbyt ostroŝna prognoza inwestorom nie zaszkodzi OstroŜność moŝe czasami zniekształcić rzeczywistą wycenę spółki Lepiej się miło zaskoczyć, niŝ przykro rozczarować Zbyt optymistyczne załoŝenia dają wyŝsze ryzyko błędu Zbyt ostroŝne załoŝenia równieŝ powodują ryzyko błędu, ale o mniejszej szkodliwości społecznej
Przyczyny błędnych rekomendacji Prognoza przyszłych wyników zawsze jest obarczona bardzo duŝym ryzykiem błędu Zbyt optymistyczne, bądź zbyt pesymistyczne załoŝenia budŝetowe Błędne załoŝenia dotyczące przyszłej amortyzacji, czy teŝ inwestycji, zbyt wysoko lub zbyt nisko ustalony koszt kapitału własnego Istotny wpływ na wycenę ma wartość rezydualna wyliczona w metodzie DCF W przypadku wyceny porównawczej istotny wpływ na wynik końcowy ma dobór spółek do wyceny porównawczej Wpływ na wycenę czasami mogą mieć elementy, które nie są związane z uczciwym podejściem do inwestorów
Analitycy rzadko wystawiają rekomendację sprzedaj. Dlaczego? Troska o portfele funduszy inwestycyjnych Próby podtrzymania rynku na odpowiednich poziomach Rekomendacje tego typu nie są modne
Jak duŝa moŝe być granica błędu? KGHM 10.12.2001 wycena 7,8 zł sprzedaj - CSFB KGHM 01.04.2005 wycena 26,9 zł redukuj BM BPH
Jak duŝa moŝe być granica błędu? Pekao 07.05.1999 wycena 46,49 zł - gorzej niŝ rynek - Societe Generale Pekao 13.05.2003 wycena 88,6 zł - redukuj (krótkoterm.) - DM Millenium
Jak duŝa moŝe być granica błędu? Elektrobudowa 05.08.2002 wycena 20,2 zł neutralnie - AmerBrokers
Jak duŝa moŝe być granica błędu? Eldorado 30.05.2003 wycena 22,6 zł neutralnie - AmerBrokers
Jak duŝa moŝe być granica błędu? Agora 13.02.2006 wycena 75 - kupuj Merrill Lynch (kurs wkrótce spada do 27,6 zł)
Jak duŝa moŝe być granica błędu? Optimus 2000.03.16 kupuj wycena 452 zł CSFB Optimus 2000.03.07 wycena 510 zł ABN Amro
Jak duŝa moŝe być granica błędu? Cersanit - 16.08.2006 wycena 18 zł sprzedaj Citigroup
Jak duŝa moŝe być granica błędu? MCI 2002.08.01 redukuj wycena 0.40 - DM BOŚ
Jak duŝa moŝe być granica błędu? TPSA 24.06.2000 wycena 50 zł kupuj - Warburg Dillon Read (kurs spada do 10 zł)
Wycena porównawcza akcji ABG-Ster Projekt
Wnioski z wyceny Według metody porównawczej jedna akcja warta jest 6,59 zł Akcje są drogie w stosunku do spółek konkurencyjnych Akcje Spółki ABG są mało atrakcyjną inwestycją
Wycena porównawcza 2 akcji ABG-Ster Projekt
Wnioski z wyceny 2 Jedna akcja warta jest według metody porównawczej aŝ 13,22 zł Akcje ABG notowane są z 49% dyskontem w stosunku do firm konkurencyjnych Spółka powinna być notowana znacznie wyŝej Akcje Spółki są bardzo atrakcyjną inwestycją
Wnioski z wyceny 1 i wyceny 2 Wynik wyceny zaleŝy od subiektywnego doboru spółek przez analityka oraz od zastosowanych załoŝeń, w tym doboru wskaźników Bardzo łatwo jest o manipulacje przy wycenie spółki Spółkę moŝna wycenić w zaleŝności od potrzeb
Jak naleŝy czytać wyceny i rekomendacje? NaleŜy przede wszystkim czytać treść rekomendacji, wyceny (jeśli jest dostępna) NaleŜy przeanalizować załoŝenia do wyceny i samodzielnie ocenić moŝliwość realizacji prognoz KaŜdą rekomendacje naleŝy weryfikować NaleŜy ocenić dotychczasową skuteczność rekomendacji wydawanych przez dane Biuro Maklerskie Rekomendacje naleŝy traktować jako wskazówkę, a nie jako jedyne źródło informacji i decyzji Do kaŝdej rekomendacji naleŝy podchodzić z dystansem
Czy warto korzystać z rekomendacji? Warto, ale wykorzystując je jako element wspomagający własną decyzję Warto, gdy róŝnica między ceną rynkową, a wyceną jest bardzo duŝa Warto, gdy wycena jest bardzo optymistyczna, a jednocześnie oparta na konserwatywnych załoŝeniach
Czy naleŝy ślepo wierzyć w wyceny biur maklerskich NIE!
Rekomendacja SII Inwestuj w wiedzę! To daje najlepszy efekt!
Zawsze po stronie inwestorów indywidualnych! www.sii.org.pl