ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ z dnia 21 czerwca 2012 r. w sprawie dopuszczania do użytku w szkolne programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania oraz dopuszczania do użytku szkolnego podręczników
1.1. Rozporządzenia określa: 1) szczegółowe warunki i tryb dopuszczania do użytku w danej szkole przez dyrektora szkoły: b) Programów nauczania dla zajęć edukacyjnych z zakresu kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, gimnazjum i szkół ponadgimnazjalnych, w tym szkół specjalnych,
2.2. Program nauczania dla zajęć edukacyjnych z zakresu kształcenia ogólnego, zwany dalej programem nauczania ogólnego, program nauczania dla zawodu dopuszcza do użytku w danej szkole dyrektor szkoły, na wniosek nauczyciela lub nauczycieli.
Tworzenie autorskiego programu nauczania (programu własnego nauczyciela) wydaje się przedsięwzięciem na tyle trudnym, iż w praktyce nauczyciele niezbyt często podejmują się tego samodzielnie. Dość rzadko są autorami programu od początku do końca, natomiast bardzo często dokonują modyfikacji istniejących programów. Nauczyciel wykorzystują również ofertę wydawnictw. W takim przypadku musza wybrany dokument dostosować do rzeczywistości placówki, w której pracują.
Program autorski (własny) Jest tworzony z myślą o realizacji w danej placówce, dlatego też jest bardzo uszczegółowiony i dopasowany do warunków. Jedyne zmiany, którym może być poddany wynikają ze zmiany populacji uczniów oraz z prowadzona przez nauczyciela ewaluacją.
2.3. Nauczyciel może zaproponować program wychowania przedszkolnego, program nauczania ogólnego albo program nauczania dla zawodu opracowany samodzielnie lub we współpracy z innymi nauczycielami. Nauczyciel może również zaproponować program opracowany przez innego autora (autorów) lub program opracowany przez innego autora (autorów) wraz z dokonanymi zmianami.
Program nauczania WYCHOWANIA FIZYCZNEGO w Gimnazjum. Autor: Kurzak Marzena Wyd: KOREPETYTOR 2009 rok
Program nauczania wychowania fizycznego dla II i III etapu edukacyjnego wraz z planami pracy szkoła podstawowa i gimnazjum Wydawnictwo: FOSZE Autor: Żołyński Stanisław 2011 rok
Planowanie pracy w gimnazjum klas1-3 III etap edukacji Wydawnictwo: HELVETICA Autor Sieniek Czesław 2010 rok
Koncepcja edukacjifizycznej. Zdrowie-Sport-Rekreacja. Edukacja wczesnoszkolna. Wychowanie fizyczne w edukacjiwczesnoszkolnej. Poradnik metodyczny. Urszula Kierczak Wyd. Impuls Kraków 2012,
Koncepcja edukacji fizycznej. Zdrowie-Sport-Rekreacja. SZKOŁA PODSTAWOWA KLASY IV - VI II ETAP EDUKACYJNY. Poradnik metodyczny. Urszula Kierczak Wyd. Impuls Kraków 2012,
Koncepcja edukacji fizycznej Zdrowie Sport Rekreacja Gimnazjum, program nauczania i propozycje zajęć fakultatywnych, Poradnik metodyczny Wydawnictwo: IMPULS Autor:Janota Janusz, Kierczak Urszula 2009 rok
Koncepcja edukacji fizycznej. Zdrowie-Sport-Rekreacja. SZKOŁY PONADGIMNAZJALNE. IV ETAP EDUKACYJNY SZKOŁY PONADGIMNAZJALNE Urszula Kierczak Wyd. Impuls Kraków 2012, Urszula Kierczak Wydanie I, Kraków 2012,
2.4. Zaproponowany przez nauczyciela program wychowania przedszkolnego, program nauczania ogólnego albo program nauczania dla zawodu powinien być dostosowany do potrzeb i możliwości uczniów, dla których jest przeznaczony.
4. 1. Program nauczania ogólnego obejmuje co najmniej jeden etap edukacyjny i dotyczy edukacji wczesnoszkolnej, przedmiotu, ścieżki edukacyjnej, bloku przedmiotowego lub ich części i może być dopuszczony do użytku w danej szkole, jeżeli:
1) stanowi opis sposobu realizacji celów kształcenia i zadań edukacyjnych ustalonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego, określonej w przepisach w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół; Rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół
lub zadań, które mogą być realizowane w ramach zajęć dodatkowych, określonych w przepisach w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ z dnia 7 lutego 2012 r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych
Bardzo ważne i nieodzowne, aby.. osoba tworząca program, przyjmująca gotowy lub modyfikująca zapoznała się z rozporządzeniem, oraz odnoszącymi się do niego komentarzami.
4. 1. Program nauczania ogólnego 2) zawiera: a) szczegółowe cele kształcenia i wychowania, b) treści zgodne z treściami nauczania zawartymi w podstawie programowej kształcenia ogólnego, c) sposoby osiągania celów kształcenia i wychowania, z uwzględnieniem możliwości indywidualizacji pracy w zależności od potrzeb i możliwości uczniów oraz warunków, w jakich program będzie realizowany,
d) opis założonych osiągnięć ucznia, a w przypadku programu nauczania ogólnego uwzględniającego dotychczasową podstawę programową kształcenia ogólnego opis założonych osiągnięć ucznia z uwzględnieniem standardów wymagań będących podstawą przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów, określonych w przepisach w sprawie standardów wymagań będących podstawą przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów, e) propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania osiągnięć ucznia;
4. 1. Program nauczania 3) jest poprawny pod względem merytorycznym i dydaktycznym.
Ostatnie zmiany dołożyły dyrektorom nowy obowiązek - zatwierdzenie programów nauczania w szkole Jest to zadanie bardzo trudne, gdyż wiąże się z bardzo dobrym przygotowaniem merytorycznym. Potrzebna jest tu nie tylko wiedza z zakresu przepisów związanych z formami przyjęcia dokumentu, ale również ogólny ogląd przedmiotu. Dlatego tez dyrektor w myśl rozporządzenia - może.
4. 2. Przed dopuszczeniem programu nauczania ogólnego do użytku w danej szkole dyrektor szkoły może zasięgnąć opinii: 1) nauczyciela mianowanego lub dyplomowanego, posiadającego wykształcenie wyższe i kwalifikacje wymagane do prowadzenia zajęć edukacyjnych, dla których program jest przeznaczony, lub 2) konsultanta lub doradca metodyczny, lub 3) zespołu nauczycielskiego, zespołu przedmiotowego lub innego zespołu problemowo-zadaniowego, o których mowa w przepisach w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół.
3. Opinia, o której mowa w ust. 2, zawiera w szczególności: ocenę zgodności programu nauczania ogólnego z podstawą programową kształcenia ogólnego i dostosowania programu do potrzeb i możliwości uczniów, dla których jest przeznaczony.
PODSUMOWANIE Nauczyciel przedstawia dyrektorowi szkoły y program nauczania (wniosek). Dyrektor szkoły może zasięgn gnąć opinii nauczyciela mianowanego lub dyplomowanego, doradcy metodycznego, konsultanta lub zespołu u o zaproponowanym przez nauczyciela programie nauczania. Dyrektor szkoły zasięga opinii rady pedagogicznej (obligatoryjnie). Dyrektor szkoły dopuszcza program do użytku u w danej szkole. Dopuszczenie może e być udokumentowane poprzez odpowiednią adnotację na programie nauczania lub poprzez prowadzenie wykazu programów w nauczania dopuszczonych do użytku u w danej szkole.
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ z dnia 24 sierpnia 2011 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków prowadzenia działalności innowacyjnej i eksperymentalnej przez publiczne szkoły i placówki (Dz. U. z dnia 26 sierpnia 2011 r.)
dokonana została zmiana Począwszy od 1 września 2011r. zniesiony został dotychczasowy wymóg przekazania przez Państwa do Kuratorium Oświaty uchwały rady pedagogicznej w sprawie wprowadzenia innowacji pedagogicznych w terminie jedynie do dnia 31 marca roku poprzedzającego rok szkolny, w którym jest planowane rozpoczęcie innowacji.
Tworząc, modyfikując program należy dobrze przeanalizować podstawę programową pod katem zakresu wymagań, jakie ustawodawca przewidział dla ucznia w kolejnych etapach edukacyjnych. Należy uwzględnić progresywność umiejętności ucznia.
I etap: II etap: III etap: Wymagania szczegółowe Diagnoza sprawności i aktywności fizycznej, np.: umie wykonać próbę mięśni siły brzucha oraz próbę gibkości dolnego odcinka kręgosłupa, wykonuje bez zatrzymania marszowo-biegowy test Coopera, wykonuje wybrany przez siebie zestaw prób do oceny wytrzymałości, siły i gibkości. I etap: Trening zdrowotny, np.: skacze przez skakankę, wykonuje przeskoki jednonóż i obunóż nad niskimi przeszkodami, II etap: wykonuje próbę wielobojową składającą się z biegu, skoku i rzutu, III etap: przeprowadza rozgrzewkę,
I etap: Wymagania szczegółowe Bezpieczna aktywność fizyczna i higiena osobista, np.: potrafi wybrać bezpieczne miejsce do zabaw i gier ruchowych, wie do kogo zwrócić się o pomoc w sytuacji zagrożenia zdrowia lub życia, II etap: III etap: omawia zasady bezpiecznego zachowania się nad wodą i w górach, demonstruje ergonomiczne podnoszenie i przenoszenie przedmiotów o różnej wielkości i ciężarze, Sporty całego życia i wypoczynek, np.: I etap: Uczeń bierze udział w zabawach, mini grach i grach terenowych, zawodach sportowych, respektując reguły i podporządkowując się decyzjom sędziego, II etap: organizuje w gronie rówieśników zabawę, grę ruchową, rekreacyjną, stosując przepisy w formie uproszczonej, III etap: ustawia się prawidłowo na boisku w ataku i obronie,
Wszystkie znajdujące się w podstawie programowej cele kształcenia, cele wychowania, treści nauczania, powinny być ze sobą powiązane (spójne). Nauczyciel może zarówno treści, cele jak i wymagania wzbogacić o dodatkowe elementy. Nie wolno uszczuplić zapisów wynikających z podstawy programowej.
Idealnie, jeśli powstanie programu poprzedzi diagnoza Program musi być przyjęty przed rozpoczęciem roku szkolnego, a uczniów poznajemy dopiero we wrześniu. Jednak w danej szkole, środowisku, nauczyciel może zdiagnozować powtarzalne przypadki, dla których przygotowuje odpowiednie metody pracy. Po zdiagnozowaniu nauczyciel określa warunki oraz sposób realizacji programu. Zapisy ogólne w tej kwestii znajdują się w komentarzu do podstawy programowej. Określone warunki muszą być wpisane w realia konkretnej szkoły. To pozwoli na przyjęcie metod pracy, które będą odpowiednie do rozwoju ucznia, potrzeb, warunków szkoły, bazy, kwalifikacji nauczycieli.
Propozycja kryteriów oceniania i metod sprawdzania osiągnięć, to ostatnie obligujące działanie nauczyciela w tworzeniu programu. Ważną sprawą jest to, aby przyjęte przez nauczyciela rozwiązania były oparte na kryterialnym ocenianiu, a kryteria były przedstawione jasno i czytelnie, zgodnie ze specyfiką przedmiotu.
Ewaluacja programu Choć w rozporządzeniu nie pojawia się zapis o wymogu dokonania tego działania to zasadne wydaje się zbadanie sensowności zaplanowanych działań. Do ewaluacji można wykorzystać wiele narzędzi dokonując analizy jakościowej i ilościowej. Powinny pojawić się zaplanowane narzędzia ewaluacyjne, takie jak np.: ankieta, wywiad czy arkusz obserwacji.
BIBLIOGRAFIA Kruszakin B. (2011), Czym się kierować podczas doboru, dopuszczania, modernizacji i konstruowania programów nauczania. KOWEZiU Warszawa; Programy nauczania w rzeczywistości szkolnej. Tworzenie wybór ewaluacja. (2012) ORE Warszawa; ROZPORZĄDZENIE MEN z dnia 21 czerwca 2012 r.. w sprawie dopuszczania do użytku w szkolne programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania oraz dopuszczania do użytku szkolnego podręczników; ROZPORZĄDZENIE MEN z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół; Stalmach A. (2005), Programy nauczania i podręczniki co powinien wiedzieć każdy dyrektor i nauczyciel?. GESz SOKRATES. www.men.gov.pl www.maraton.net.pl