METODYKA WYCHOWANIA FIZYCZNEGO Studia II stopnia. Tomasz Frołowicz Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu w Gdańsku

Transkrypt

1 METODYKA WYCHOWANIA FIZYCZNEGO Tomasz Frołowicz Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu w Gdańsku

2 Wykład nr 1 PODSTAWA PROGRAMOWA WYCHOWANIA FIZYCZNEGO Tomasz Frołowicz Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu w Gdańsku Wychowanie jest to sztuka, której nikt dotąd nie umie, jest to kurs, który jakaś dobra głowa dopiero ma ułożyć. Jędrzej Śniadecki

3 DLACZEGO ZMIANY SĄ POTRZEBNE? Wnioski z badań PISA (Programme for International Student Assessement Międzynarodowy Program Oceny Umiejętności Uczniów) z udziałem polskich uczniów: Syndrom niedokończonej reformy Obowiązkowo przeczytać: Podstawa programowa z komentarzami. Tom 8. Wychowanie fizyczne i edukacja dla bezpieczeństwa w szkole podstawowej, gimnazjum i liceum. Wyd. MEN, 2009.

4 Mankamenty Podstawy programowej z 1999 roku: Nie gwarantuje w wystarczający sposób pożądanego stopnia jednolitości edukacji na terenie całego kraju, (przykład z Podstawy programowej: Aktywność ruchowa o charakterze rekreacyjnosportowym w dwóch wybranych formach indywidualnych i dwóch zespołowych ). Część celów, treści i osiągnięć uczniów przenosi do ścieżek edukacyjnych (międzyprzedmiotowych), których realizacja nie podlega efektywnej kontroli). Zakłada funkcjonowanie dwóch dokumentów (Podstawy i Standardów egzaminacyjnych), co powoduje kolizje interpretacyjne. Wśród osiągnięć uczniów przewiduje dyspozycje niemierzalne, nie nadające się do wykorzystania w procesie formułowania wymagań związanych z ocenianiem (przykład z Podstawy programowej: Przyjęcie odpowiedzialności za zdrowie własne i innych ). Nie umożliwia efektywnych sposobów zewnętrznej kontroli jakości niektórych dziedzin edukacji, w tym wychowania fizycznego.

5 Podstawa programowa kształcenia ogólnego: gwarantuje pożądany stopień jednolitości edukacji na terenie całego kraju, przy zagwarantowaniu niezbędnego stopnia niezależności podmiotów edukacji, dzieli kształcenie na etapy, a treści na przedmioty, bloki przedmiotowe i inne rodzaje zajęć, określa we wstępach (preambułach) koncepcję, czyli priorytety edukacyjne, definiuje cele kształcenia jako wymagania ogólne w obrębie przedmiotów, bloków przedmiotowych i innych rodzajów zajęć, definiuje treści nauczania i umiejętności jako wymagania szczegółowe w obrębie przedmiotów, bloków przedmiotowych i innych rodzajów zajęć, określa zadania szkoły jako uwagi o realizacji dla etapu edukacji lub wyodrębnionych przedmiotów.

6 Podstawa programowa kształcenia ogólnego Program nauczania dla etapu edukacji Plan pracy dla klasy Przedmiotowy system oceniania Plan dla cyklu zajęć WF Scenariusz, konspekt zajęć WF

7 Podstawa programowa kształcenia ogólnego Tomasz Frołowicz PODSTAWA PROGRAMOWA (1999, 2002) A PROGRAM NAUCZANIA cele edukacji zadania szkoły treści nauczania osiągnięcia ucznia założenia programowe szczegółowe cele kształcenia i wychowania materiał nauczania procedury osiągania szczegółowych celów opis założonych osiągnięć ucznia i propozycje metod ich oceny Program nauczania Standardy wymagań będące podstawą przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów

8 Podstawa programowa kształcenia ogólnego Tomasz Frołowicz NOWA PODSTAWA PROGRAMOWA (2009) A PROGRAM NAUCZANIA szczegółowe cele kształcenia i wychowania Cele kształcenia wymagania ogólne Treści nauczania i umiejętności wymagania szczegółowe Zalecane warunki i sposób realizacji treści zgodne z treściami nauczania zawartymi w podstawie programowej kształcenia ogólnego sposoby osiągania celów kształcenia i wychowania, z uwzględnieniem możliwości indywidualizacji pracy opis założonych osiągnięć ucznia propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania osiągnięć ucznia Program nauczania

9 DOCELOWY MODEL KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO EDUKACJA PRZEDSZKOLNA daje wsparcie na starcie GIMNAZJUM pomaga odkrywać i rozwijać zainteresowania SZKOŁA PODSTAWOWA opiekuje się i jest bezpieczna LICEUM solidnie przygotowuje do dalszej nauki SZKOŁY ZAWODOWE dają dobrą podbudowę kształcenia ogólnego

10 TYPY SZKÓŁ W POLSCE

11 Kalendarz zmian programowych Rok szkolny Zreformowane nauczanie w klasach 2009/2010 I SP I Gimnazjum 2010/2011 II SP II Gimnazjum 2011/2012 III SP III Gimnazjum 2012/2013 IVSP I L I T I ZSZ 2013/2014 V SP II L II T II ZSZ 2014/2015 VI SP III L III T III ZSZ 2015/2016 IV T I LU 2016/2017 II LU DOCELOWY MODEL KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO

12 CO NOWEGO W WYCHOWANIU FIZYCZNYM? a) w sprawie ilości WF b) w sprawie jakości WF c) w sprawie obligatoryjność WF d) w sprawie edukacji zdrowotnej w WF Obowiązkowo przeczytać: Podstawa programowa z komentarzami. Tom 8. Wychowanie fizyczne i edukacja dla bezpieczeństwa w szkole podstawowej, gimnazjum i liceum.

13 Średni tygodniowy wymiar obligatoryjnego WF w minutach, w kolejnych etapach edukacji w wybranych krajach europejskich (wg J. Pośpiech, 2006) Kraj 6-9 lat lat lat lat POLSKA PORTUGALIA FRANCJA SZWAJCARIA SŁOWACJA LITWA CZECHY LUKSEMBURG IRLANDIA

14 Zmiany liczby obligatoryjnych godzin WF w Polsce do 1997 roku 2 godziny do 2002 roku 3 godziny od godziny 4 godziny 4 godziny 3 godziny

15 Wymagania szczegółowe w zakresie: Tomasz Frołowicz I ETAP 3 GODZ. LEKCYJNE sprawności fizycznej treningu zdrowotnego sportów całego życia i wypoczynku bezpieczeństwa i edukacji zdrowotnej II ETAP diagnozy sprawności fiz. i rozwoju fiz. treningu zdrowotnego sportów całego życia i wypoczynku III ETAP 4 GODZ. 4 GODZ. bezpiecznej aktywności fiz. i higieny osobistej diagnozy spraw. i aktywności fiz. oraz rozwoju fiz. treningu zdrowotnego sportów całego życia i wypoczynku bezpiecznej aktywności fiz. i higieny osobistej IV ETAP diagnozy spraw. i aktywności fiz. oraz rozwoju fiz. treningu zdrowotnego sportów całego życia i wypoczynku bezpiecznej aktywności fiz. i higieny osobistej sportu sportu sportu tańca tańca 3 GODZ. 7 lat 19 lat edukacji zdrowotnej edukacji zdrowotnej

16 Diagnoza sprawności i aktywności fizycznej, np.: I etap: umie wykonać próbę mięśni siły brzucha oraz próbę gibkości dolnego odcinka kręgosłupa, II etap: wykonuje bez zatrzymania marszowo-biegowy test Coopera, III etap: wykonuje wybrany przez siebie zestaw prób do oceny wytrzymałości, siły i gibkości, IV etap: wskazuje mocne i słabe strony swojej sprawności.

17 Trening zdrowotny, np.: I etap: skacze przez skakankę, wykonuje przeskoki jednonóż i obunóż nad niskimi przeszkodami, II etap: wykonuje próbę wielobojową składającą się z biegu, skoku i rzutu, III etap: przeprowadza rozgrzewkę, IV etap: wyjaśnia, gdzie szukać wiarygodnych informacji dotyczących zdrowia i sportu oraz dokonuje krytycznej analizy informacji medialnych w tym zakresie.

18 Bezpieczna aktywność fizyczna i higiena osobista, np.: I etap: potrafi wybrać bezpieczne miejsce do zabaw i gier ruchowych, wie do kogo zwrócić się o pomoc w sytuacji zagrożenia zdrowia lub życia, II etap: omawia zasady bezpiecznego zachowania się nad wodą i w górach, III etap: demonstruje ergonomiczne podnoszenie i przenoszenie przedmiotów o różnej wielkości i ciężarze, IV etap: wykonuje ćwiczenia kształtujące i kompensacyjne w celu przeciwdziałania negatywnym dla zdrowia skutkom pracy, w tym pracy w pozycji siedzącej i przy komputerze.

19 Sporty całego życia i wypoczynek, np.: I etap: Uczeń bierze udział w zabawach, mini grach i grach terenowych, zawodach sportowych, respektując reguły i podporządkowując się decyzjom sędziego, II etap: organizuje w gronie rówieśników zabawę, grę ruchową, rekreacyjną, stosując przepisy w formie uproszczonej, III etap: ustawia się prawidłowo na boisku w ataku i obronie, IV etap: stosuje poznane elementy techniki i taktyki w wybranych indywidualnych i zespołowych formach aktywności fizycznej.

20 Sport, np.: II etap: uczestniczy w sportowych rozgrywkach klasowych w roli zawodnika, stosując zasady czystej gry: szacunku dla rywala, respektowania przepisów gry, podporządkowania się decyzjom sędziego, podziękowania za wspólną grę, III etap: stosuje zasady czystej gry: niewykorzystywanie przewagi losowej, minimalizacja cierpienia rywala, IV etap: omawia etyczne i zdrowotne konsekwencje stosowania środków dopingujących wspólną grę.

21 Taniec, np.: II etap: wykonuje improwizację ruchową do wybranej muzyki, III etap: opracowuje i wykonuje indywidualnie, w parze lub zespole dowolny układ tańca.

22 Edukacja zdrowotna, wymagania szczegółowe dla III etapu, np.: wymienia zachowania sprzyjające i ryzykowne dla zdrowia oraz wyjaśnia na czym polega i od czego zależy dokonywanie wyborów korzystnych dla zdrowia, wyjaśnia, w jaki sposób może dawać i otrzymywać różne rodzaje wsparcia społecznego, omawia dlaczego i w jaki sposób można opierać się presji oraz namowom do używania substancji psychoaktywnych i innych zachowań ryzykownych.

23 Edukacja zdrowotna, wymagania szczegółowe dla IV etapu, np.: wyjaśnia, na czym polega konstruktywne przekazywanie i odbieranie pozytywnych i negatywnych informacji zwrotnych oraz radzenie sobie z krytyką, omawia zasady racjonalnego gospodarowania czasem, planuje projekt dotyczący wybranych zagadnień zdrowia oraz wskazuje na sposoby pozyskania sojuszników i współuczestników projektu w szkole, domu lub w społeczności lokalnej.

24 W jakim stopniu szkolne wychowanie fizyczne może zaspakajać różne potrzeby różnych uczniów?

25 Co uczniowie będą wybierać w szkole? W podstawowej: część obligatoryjnych zajęć w ramach WF. W gimnazjum: część obligatoryjnych zajęć w ramach WF, zajęcia artystyczne, zajęcia praktyczno-techniczne. W ponadgimnazjalnej: 2-4 przedmioty o rozszerzonym programie, część obligatoryjnych zajęć w ramach WF, zajęcia artystyczne, historię i społeczeństwo, przyrodę, ekonomię w praktyce. Ważne! Rozporządzenie w sprawie dopuszczalnych form realizacji obowiązkowych zajęć wychowania fizycznego

26 Wykład nr 1 PODSTAWA PROGRAMOWA WYCHOWANIA FIZYCZNEGO Tomasz Frołowicz Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu w Gdańsku Wychowanie jest to sztuka, której nikt dotąd nie umie, jest to kurs, który jakaś dobra głowa dopiero ma ułożyć. Jędrzej Śniadecki