I N F O R M A C J A. dotycząca wyników kontroli prawidłowości obrotu środkami spożywczymi bez opakowań w miejscu ich sprzedaży konsumentom

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT tel. 42 636-03-57 ul. Gdańska 38 90-730 Łódź fax 42 636-85-50 NIP 727-11-49-261 Regon 000136886 e-mail: sekretariat@wiih.lodz.pl Łódź, dnia 14.09.2012 r. I N F O R M A C J A dotycząca wyników kontroli prawidłowości obrotu środkami spożywczymi bez opakowań w miejscu ich sprzedaży konsumentom Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Łodzi w ramach realizacji programu Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów DIH 81 1(1)/12/AnŁ, w I i II kwartale 2012 r. przeprowadził kontrole w 21 placówkach handlowych zlokalizowanych na terenie województwa łódzkiego, prowadzących m.in. sprzedaż żywności oferowanej konsumentom bez opakowań. Kontrolą objęto: 19 sklepów nienależących do dużych sieci handlowych, w których ocenie poddano 195 partii wartości 14.508 zł, 2 sklepy należące do dużych sieci handlowych, w których ocenie poddano 20 partii wartości 2.773 zł. Celem tych kontroli była ocena przestrzegania przepisów dotyczących znakowania i prezentacji środków spożywczych w miejscu ich sprzedaży konsumentom (z wyłączeniem znakowania opakowań jednostkowych), warunków przechowywania tych środków oraz uwidaczniania cen. Łącznie ocenie poddano 215 partii produktów żywnościowych bez opakowań ( luzem) wartości 17.281 zł obejmując następujące grupy towarowe: 13 partii pieczywa wartości 155 zł - w 3 placówkach, 22 partie wyrobów ciastkarskich i cukierniczych wartości 1.018 zł - w 6 placówkach, 1 partię mięsa wołowego wartości 52 zł - w 1 placówce, 9 partii mięsa drobiowego wartości 557 zł - w 3 placówkach, 4 partie mięsa innego niż wołowe i drobiowe wartości 232 zł - w 2 placówkach, 23 partie ryb świeżych, mrożonych/mrożonych glazurowanych, wędzonych, solonych wartości 1.562 zł - w 4 placówkach, 88 partii wędlin wartości 6.076 zł - w 12 placówkach, 14 partii serów wartości 2.131 zł - w 2 placówkach,

6 partii jaj wartości 1.762 zł - w 2 placówkach, 22 partie wyrobów garmażeryjnych wartości 1.032 zł - w 2 placówkach, 3 partie lodów wartości 704 zł - w 1 placówce, 10 partii kaw i herbat wartości 2.000zł - w 1 placówce. 2 Nieprawidłowości stwierdzono w 14 placówkach nienależących do dużych sieci handlowych (67 % objętych kontrolą), w których zakwestionowano ogółem 77 partii łącznej wartości 6.086 zł ( 35,8% partii badanych), w tym: 8 partii pieczywa wartości 74 zł ( 61,5% partii badanych) - w 3 placówkach, 6 partii mięsa drobiowego wartości 427 zł ( 66,7% partii badanych) - w 1 placówce, 8 partii ryb mrożonych glazurowanych wartości 633 zł ( 34,8% partii badanych) - w 2 placówkach, 44 partie wędlin wartości 2.899 zł ( 50% partii badanych) - w 6 placówkach, 5 partii jaj wartości 1.636 zł ( 83,3% partii badanych) - w 1 placówce, 6 partii wyrobów garmażeryjnych wartości 417 zł ( 27,3% partii badanych) - w 1 placówce. 1. PRAWIDŁOWOŚĆ OZNAKOWANIA I PREZENTACJI ŚRODKÓW SPOŻYWCZYCH BEZ OPAKOWAŃ W MIEJSCU ICH SPRZEDAŻY KONSUMENTOM Prawidłowość oznakowania środków spożywczych bez opakowań w miejscu sprzedaży sprawdzono dla 215 partii łącznej wartości 17.281 zł w tym: 195 partii wartości 14.508 zł w 19 sklepach nienależących do sieci handlowych; 20 partii wartości 2.773 zł w 2 placówkach należących do dużych sieci handlowych. Badaniem objęto następujące grupy towarowe: 13 partii pieczywa wartości 155 zł, 22 partie wyrobów ciastkarskich i cukierniczych wartości 1.018 zł, 1 partię mięsa wołowego wartości 52 zł, 9 partii mięsa drobiowego wartości 557 zł, 4 partie mięsa innego niż wołowe i drobiowe wartości 232 zł, 23 partie ryb świeżych, mrożonych/mrożonych glazurowanych, wędzonych, solonych wartości 1.562 zł, 88 partii wędlin wartości 6.076 zł, 14 partii serów wartości 2.131 zł, 6 partii jaj wartości 1.762 zł, 22 partie wyrobów garmażeryjnych wartości 1.032 zł,

3 partie lodów wartości 704 zł, 10 partii kaw i herbat wartości 2000 zł. 3 W trakcie kontroli stwierdzono, że w 12 placówkach (57%) w obrocie handlowym znajdowało się 77 partii środków spożywczych (35,8% partii badanych) łącznej wartości 6.086 zł oznakowanych niezgodnie z obowiązującymi przepisami. Wśród kwestionowanych towarów było: 8 partii pieczywa wartości 74 zł ( 61,5% partii badanych) - w 1 placówce, 6 partii mięsa drobiowego wartości 427 zł ( 66,7% partii badanych) - w 1 placówce, 8 partii ryb mrożonych glazurowanych wartości 633 zł ( 34,8% partii badanych) - w 2 placówkach, 44 partie wędlin wartości 2.899 zł ( 50% partii badanych) - w 6 placówkach, 5 partii jaj wartości 1.636 zł ( 83,3% partii badanych) - w 1 placówce 6 partii wyrobów garmażeryjnych wartości 417 zł ( 27,3% partii badanych) - w 1 placówce. Powyższe produkty kwestionowano z uwagi na: niepodanie w miejscu sprzedaży informacji dotyczących: masy jednostkowej dla 2 partii pieczywa wartości 15 zł; daty ważności, kategorii, stanu, w którym mięso drobiowe wprowadza się do obrotu oraz numeru rejestracyjnego rzeźni lub zakładu rozbioru dla 6 partii drobiu wartości 427 zł; ilościowej zawartości glazury lub ryby dla 3 partii ryb mrożonych glazurowanych wartości 224 zł; pełnej nazwy środka spożywczego dla 8 partii ryb mrożonych i mrożonych glazurowanych wartości 633 zł; handlowego oznaczenia gatunku, metody produkcji i obszaru połowu dla 3 partii ryb wartości 277zł; wykazu składników dla 44 partii wędlin wartości 2.899 zł; klasy jakości i daty minimalnej trwałości dla 5 partii jaj wartości 1.636 zł; metody chowu i objaśnienia znaczenia kodu producenta dla 4 partii jaj wartości 1.335,24 zł; klasy wagowej dla 1 partii jaj wartości 301 zł ; składnika alergennego (seler) obecnego w gotowym wyrobie dla 6 partii gotowych wyrobów garmażeryjnych;

4 podanie (w uwidocznionym cenniku) klas wagowych niezgodnie z przepisami dla 4 partii jaj wartości 1.335,24 zł np. XXL 75g; XL 70 75g; L 65 70g; M 60 65g; S 55 60g i S2 55g, niedobory masy jednostkowej w stosunku do deklaracji (umieszczonej na wywieszkach bądź ustnej) dla 8 partii pieczywa wartości 74 zł. Niedobory masy wynosiły w granicach od 2 do 94g, np. dla chleba o masie jednostkowej 600g od 76 do 94 g, dla chleba razowego masie 400g od 6 do 20 g, kajzerek o masie 60 g od 2 do 8 g. Ponadto w trakcie kontroli stwierdzono, że w obrocie handlowym znajdowała się 1 partia jaj wartości 301 zł oznaczona w miejscu sprzedaży jako wolny wybieg bez oznaczeń na skorupach co do numeru oznaczenia sposobu utrzymania kur nieśnych, kodu państwa, weterynaryjnego numeru identyfikacyjnego. Kontrolowany przedsiębiorca przedłożył dokument potwierdzający zakup i oświadczył, że podczas dokonywania zakupu został poinformowany, iż jaja te pochodzą z małego gospodarstwa (poniżej 50 kur nieśnych) i są zwolnione z obowiązku znakowania. O powyższym fakcie powiadomiono Powiatowego Inspektora Weterynarii w Łodzi. W odpowiedzi Powiatowy Inspektor Weterynarii powiadomił, iż producent nie znajduje się pod ich nadzorem, nie jest wpisany do rejestru jako podmiot prowadzący sprzedaż bezpośrednią jaj i że wobec niego zostało wszczęte postępowanie wyjaśniające. O wynikach tego postępowania Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Łodzi zostanie poinformowany odrębnym pismem. W trakcie kontroli zażądano usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości poprzez umieszczenie w miejscu sprzedaży środków spożywczych bez opakowań brakujących oznaczeń. W 12 przypadkach w związku z wprowadzeniem do obrotu handlowego środków spożywczych bez opakowań nieodpowiadających jakości handlowej na przedsiębiorców nałożono kary pieniężne z art. 40a ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2005 r. nr 187, poz. 1577 z późn. zm.) w kwocie łącznej 10.074 zł. 2.PRAWIDŁOWOŚĆ UWIDACZNIANIA CEN (SPRZEDAŻY) i CEN JEDNOSTKOWYCH Prawidłowość uwidaczniania cen sprawdzono w 21 sklepach. Nieprawidłowości stwierdzono w 2 placówkach (10 % objętych kontrolą), w których to dla 3 partii pieczywa bez opakowań nie uwidoczniono cen jednostkowych. W trakcie kontroli zażądano usunięcia stwierdzonej nieprawidłowości, a wobec osób odpowiedzialnych w związku z popełnieniem wykroczenia z art. 137 1 KW zastosowano art. 41 KW. W 2 placówkach należących do dużych sieci handlowych sprawdzono rzetelność podawania aktualnych cen poprzez porównanie zgodności cen uwidocznionych przy towarach z cenami zakodowanymi w kasie, nie stwierdzając nieprawidłowości.

5 3. PRZESTRZEGANIE TERMINÓW WAŻNOŚCI ŚRODKÓW SPOŻYWCZYCH BEZ OPAKOWAŃ We wszystkich kontrolowanych placówkach badaniem objęto 215 partii środków spożywczych bez opakowań wartości 17.281 zł, nie stwierdzając towarów po terminach przydatności do spożycia lub upływie dat minimalnych trwałości.. 4. WARUNKI I SPOSÓB PRZECHOWYWANIA Warunki i sposób przechowywania sprawdzono dla wszystkich objętych kontrolą środków spożywczych bez opakowań. Stwierdzono, że były przechowywane zgodnie z obowiązującymi przepisami i deklaracjami producentów. 5.MATERIAŁY DO KONTAKTU Z ŻYWNOŚCIĄ Materiały do kontaktu z żywnością oceniono w 21 placówkach obejmując badaniem 57 partii i nie stwierdzono nieprawidłowości. 6. DOWODY DOSTAW We wszystkich kontrolowanych placówkach przedsiębiorcy posiadali dowody dostaw na podstawie których można było dokonać identyfikacji osób dostarczających oceniane środki spożywcze bez opakowań do kontrolowanych placówek. 7. ORZECZENIA LEKARSKIE Zatrudniony personel bezpośrednio stykający się z żywnością posiadał aktualne orzeczenia lekarskie. 8. IDENTYFIKACJA KONTROLOWANYCH PRZEDSIĘBIORCÓW We wszystkich placówkach objętych kontrolą dokonano identyfikacji kontrolowanego przedsiębiorcy w oparciu o wpis do CEIDG lub Krajowego Rejestru Sądowego. W 2 przypadkach (10 %) przedsiębiorcy prowadzili działalność handlową w placówkach, które nie zostały zgłoszone do CEIDG. W 21 kontrolowanych jednostkach sprawdzono czy przedsiębiorcy prowadzą działalność w zakresie obrotu środkami spożywczymi bądź produkcji po uprzednim zatwierdzeniu przez organy sanitarne. W 1 przypadku (5%) przedsiębiorca wykonywał działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży przetworów mięsnych bez złożenia wniosku o zarejestrowanie zakładu i uzyskania decyzji o jego zatwierdzeniu. O powyższej sprawie powiadomiono Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Łodzi. 9. INNE ZAGADNIENIA Rzetelność obsługi klientów w zakresie prawidłowości wyliczenia i pobierania należności badano w 21 placówkach. W 2 z nich (10% badanych) stwierdzono zawyżenie należności wskutek sprzedaży środków spożywczych według wagi brutto. W związku

6 z popełnieniem wykroczenia z art. 11 1KW w związku z art. 134 1 i 3 KW w jednym przypadku skierowano wniosek do Sądu, zaś w drugim zastosowano art. 41 KW. W 3 placówkach posługiwano się wagami elektronicznymi oznaczonymi nieaktualnymi cechami legalizacji bądź bez cechy legalizacji. W 2 przypadkach w czasie kontroli zalegalizowano przyrządy pomiarowe, zaś w 1 przypadku skierowano informację do Okręgowego Urzędu Miar w Łodzi. W 2 sklepach (10% badanych) stwierdzono brak cen jednostkowych dla towarów w opakowaniach jednostkowych (czekolady, ciastka, konserwy rybne). W trakcie kontroli zażądano uzupełnienia brakujących informacji, a wobec osób odpowiedzialnych zastosowano przepisy prawa o wykroczeniach. WYKORZYSTANIE USTALEŃ KONTROLI W 12 przypadkach nałożono kary pieniężne z art.40a ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2005 r. nr 187, poz. 1577 z późn. zm.) na łączną kwotę 10.074,00 zł w związku z wprowadzeniem do obrotu środków spożywczych nieodpowiadających jakości handlowej. W 1 przypadku w związku z popełnieniem wykroczenia z art. 11 1 KW w zw. z art.134 1 i 3 KW skierowano wniosek do Sądu Rejonowego. Sąd nałożył grzywnę w wysokości 200 zł. W 3 przypadkach za popełnienie wykroczenia z art. 11 1 KW w związku z art.134 1 i 3 KW i z art. art.137 1 KW zastosowano art. 41 KW. W 5 przypadkach nałożono mandaty karne kredytowane na łączną kwotę 950 zł w związku z popełnieniem wykroczeń z art.137 1 KW (spoza zakresu kontroli), art. 26 ust 1 pkt 2 ustawy z dnia 11.05.2001 r. Prawo o miarach, art. 60 1 2 KW, W 22 przypadkach zażądano usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości poprzez uzupełnienie brakujących informacji dotyczących oznakowania środków spożywczych bez opakowań w miejscu ich sprzedaży, uwidocznienie cen, zgłoszenie zmian do CEIDG, zgłoszenie placówki do organu sanitarnego, poddanie przyrządów pomiarowych ponownej legalizacji. Ponadto przesłano: 1 informację do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego, 1 informację do Powiatowego Inspektora Weterynaryjnego, 1 informację do Okręgowego Urzędu Miar.