RZECZPOSPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 182357 (13) B1 (21 ) Numer zgłoszenia: 318667 (51) IntCl7 A61G 3/06 (22) Data zgłoszenia: 26.02.1997 A61G 3/02 B62D 31/02 ( 5 4 ) Pojazd komunikacji pasażerskiej, dostosowany dla osób niepełnosprawnych (43) Zgłoszenie ogłoszono: 31.08.1998 BUP 18/98 (73) Uprawniony z patentu: Politechnika Warszawska, Warszawa, PL (72) Twórcy wynalazku : Wiesław Szafrański, Warszawa, PL Jerzy Rogowski, Warszawa, PL (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: 31.12.2001 WUP 12/01 (74) Pełnomocnik: Padee Grażyna, Politechnika Warszawska PL 182357 B1 (57) 1. Pojazd komunikacji pasażerskiej, dostosowany dla osób niepełnosprawnych, wyposażony w nadwozie z drzwiami wejście/ wyjście, zawierające poręcze i kabinę kierowcy, podwozie osadzone na kołach jezdnych, na którym osadzona jest pierwsza podłoga, a na niej fotele do siedzenia, znam ienny tym, że zawiera urządzenie dźwigowe (A6) z podestem o ruchu pionowym (A4. 1) względem, drugiej podłogi (A4. 2) umieszczone korzystnie w pobliżu tylnych drzwi pojazdu, w których obszarze utworzone są boksy (B 1, B2), zamykane rozłącznie zamocowanymi teleskopowymi poprzeczkami (C 1, C2) oraz organicznik drogowy ruchu pionowego podestu (A4. 1), przy czym druga podłoga (A4. 2) w obszarze tylnych drzwi obniżona względem pierwszej podłogi (A4) pojazdu, zaś pomiędzy drugą podłogą (A4. 2) w obszarze tylnych drzwi a pierwszą podłogą (A4) pojazdu usytuowany jest co najmniej jeden stopień (A 4.3). Fig. 1
Pojazd komunikacji pasażerskiej, dostosowany dla osób niepełnosprawnych Zastrzeżenia patentowe 1. Pojazd komunikacji pasażerskiej, dostosowany dla osób niepełnosprawnych, wyposażony w nadwozie z drzwiami wejście/ wyjście, zawierające poręcze i kabinę kierowcy, podwozie osadzone na kołach jezdnych, na którym osadzona jest pierwsza podłoga, a na niej fotele do siedzenia, znamienny tym, że zawiera urządzenie dźwigowe (A6) z podestem o ruchu pionowym (A4. 1) względem, drugiej podłogi (A4. 2) umieszczone korzystnie w pobliżu tylnych drzwi pojazdu, w których obszarze utworzone są boksy (B1, B2), zamykane rozłącznie zamocowanymi teleskopowymi poprzeczkami (C1, C2) oraz organicznik drogowy ruchu pionowego podestu (A 4.1), przy czym druga podłoga (A4. 2) w obszarze tylnych drzwi obniżona względem pierwszej podłogi (A4) pojazdu, zaś pomiędzy drugą podłogą (A4. 2) w obszarze tylnych drzwi a pierwszą podłogą (A4) pojazdu usytuowany jest co najmniej jeden stopień (A4. 3). 2. Pojazd według zastrz. 1, znamienny tym, że urządzenie dźwigowe (A6) posiada mechanizm napędowy (1) osadzony w płycie mechanizmu napędowego (2) wyposażony w dwie pionowo usytuowane kolumny napędowe (3, 3'), z których każda zawiera wał napędowy (4), który połączony jest za pomocą elementu sprzęgającego (5) poprzez zębate przekładnie kątowe (6, 6') z silnikiem napędowym (7), ponadto wał napędowy (4) każdej kolumny napędowej (3, 3') osadzony jest w łożysku (8), umieszczonym w sprzężonych mechanicznie pierwszych uchwytach (9, 9') i pierwszej osłonie (10), a następnie w drugiej osłonie (11), w której zaopatrzony jest w gwintowaną tuleję regulacyjną (12) opartą o gniazdo łożyska (13), złożone z łożyska poprzecznego (13a) oraz łożyska podłużnego (13b), natomiast w dalszej części wał napędowy (4) zaopatrzony jest w gwint trapezowy z nakrętką (14) osadzoną rozłącznie w prowadnicy (15) i podpartej sprężyną (16) osadzoną w drugim uchwycie (17) podestu (A 4.1). 3. Pojazd według zastrz. 2, znamienny tym, że silnik napędowy (7) stanowi silnik prądu stałego. 4. Pojazd według zastrz. 2, znamienny tym, że silnik napędowy (7) oraz zębate przekładnie kątowe (6, 6) i pierwsze uchwyty (9, 9') umieszczone są w obudowie (18) połączonej z płytą mechanizmu napędowego (2) za pomocą zatrzasków (19). 5. Pojazd według zastrz. 2, znamienny tym, że pierwsze uchwyty (9, 9') połączone są trwale z pierwszą osłoną (10). 6. Pojazd według zastrz. 2, znamienny tym, że pierwsza osłona (10) pokryta jest warstwą tworzywa sztucznego (20). 7. Pojazd według zastrz. 2, znamienny tym, że pierwsza osłona (10) połączona jest trwale z drugą osłoną (11). 8. Pojazd według zastrz. 2, znamienny tym, że gniazdo łożyska (13) jest połączone sztywno z drugą osłoną (11). 9. Pojazd według zastrz. 2, znamienny tym, że prowadnica (15) składa się z tulei prowadzącej (15a) i osadzonych na niej elementów prowadzących (15b). 10. Pojazd według zastrz. 2, znamienny tym, że druga osłona (11) stanowi łoże prowadnicy (15) i ma w przekroju poprzecznym kształt wieloboku. 11. Pojazd według zastrz. 2, znamienny tym, że drugie uchwyty (17) podestu (A 4.1) są połączone rozłącznie poprzez łącznik (21) osadzony trwale w tulei prowadzącej (15a). 12. Pojazd według zastrz. 9, znamienny tym, że elementy prowadzące (15b) stanowią łożyska toczne.
182 357 3 13. Pojazd według zastrz. 1, znamienny tym, że ogranicznik drogowy osadzony jest w obszarze ruchu prowadnicy (15) w co najmniej jednej kolumnie napędowej (3, S'). 14. Pojazd według zastrz. 1, znamienny tym, że ogranicznik drogowy składa się z wyłączników krańcowych (22) oraz zderzaków (23) osadzonych trwale w prowadnicy (15). 15. Pojazd według zastrz. 14, znamienny tym, że ogranicznik drogowy wyposażony jest w wyłącznik krańcowy (22) górnego poziomu, środkowego poziomu i dolnego poziomu. 16. Pojazd według zastrz. 2, znamienny tym, że drugi uchwyt (17) podestu (A 4.1) zaopatrzony jest w płetwy (24) zabezpieczające podest (A 4.1) przed obrotem. 17. Pojazd według zastrz. 1, znamienny tym, że urządzenie dźwigowe (A6) podparte jest poręczami (A 6.1) oraz uchwytami (A6. 2) zamocowanymi do nadwozia pojazdu (A). 18. Pojazd według zastrz. 1, znamienny tym, że wyposażony jest w tablicę sterującą (A0) urządzeniem dźwigowym (A6) dla pasażera umieszczoną w pobliżu drzwi wejściowych oraz tablicę sterującą dla kierowcy usytuowaną w kabinie kierowcy. 19. Pojazd według zastrz. 2, znamienny tym, że mechanizm napędowy (1) wyposażony jest w korbę (1.1) sprzężona z zębatą przekładnią kątową (6, 6') do ręcznego przesuwu podestu (A 4.1) podczas awarii. * * * Przedmiotem wynalazku jest pojazd komunikacji pasażerskiej dostosowany dla osób niepełnosprawnych. Znany autobus firmy Ikarus typ 411, dla osób niepełnosprawnych, wyposażony jest w nadwozie przystosowane do przewożenia osób niepełnosprawnych, zawierające poręcze i kabinę kierowcy oraz nisko zawieszoną podłogę na której umieszczone są fotele do siedzenia. Ponadto zawiera umieszczony w drzwiach wysuwający się podest z płyty ryflowanej. Podest opierając się o podłoże tworzy pochylnię. Niedogodnością takiego urządzenia jest stosowanie tylko w środkach komunikacji miejskiej o niskim zawieszeniu podwozia. Pojazd do przewożenia osób według wynalazku wyróżnia się tym, że zawiera urządzenie dźwigowe z podestem o ruchu pionowym względem drugiej podłogi, umieszczone korzystnie w pobliżu tylnych drzwi pojazdu, w których obszarze utworzone są boksy, zamykane rozłącznie zamocowanymi teleskopowymi poprzecznymi. Urządzenie zawiera również ogranicznik drogowy ruchu pionowego podestu. Druga podłoga w obszarze tylnych drzwi jest obniżona względem pierwszej podłogi pojazdu, zaś pomiędzy drugą podłogą w obszarze tylnych drzwi a pierwszą podłogą pojazdu usytuowany jest co najmniej jeden stopień. Korzystne jest jeśli urządzenie dźwigowe posiada mechanizm napędowy osadzony w płycie mechanizmu napędowego wyposażony w dwie pionowo usytuowane kolumny napędowe, z których każda zawiera wał napędowy, połączony za pomocą elementu sprzęgającego poprzez zębate przekładnie kątowe z silnikiem napędowym, ponadto jeśli wał napędowy każdej kolumny napędowej osadzony jest w łożysku, umieszczonym w sprzężonych mechanicznie pierwszych uchwytach i pierwszej osłonie, a następnej w drugiej osłonie w której zaopatrzony jest w gwintowaną tuleję regulacyjną opartą o gniazdo łożyska, złożone z łożyska poprzecznego oraz łożyska podłużnego, ponadto jeśli w dalszej części wał napędowy zaopatrzony jest w gwint trapezowy z nakrętką osadzoną rozłącznie w prowadnicy i podpartej sprężyną osadzoną w drugim uchwycie podestu. Dogodnie jest również jeśli silnik napędowy stanowi silnik prądu stałego oraz jeśli silnik napędowy oraz zębate przekładnie kątowe i pierwsze uchwyty umieszczone są w obudowie połączonej z płytą mechanizmu napędowego za pomocą zatrzasków, jak również jeśli pierwsze uchwyty połączone są trwale z pierwszą osłoną i pierwsza osłona pokryta jest warstwą tworzywa sztucznego oraz połączona jest trwale z drugą osłoną z którą jest połączone sztywno gniazdo łożyska.
4 182 357 Ponadto korzystne jest w urządzeniu dźwigowym jeśli prowadnica składa się z tulei prowadzącej i osadzonych na niej elementów prowadzących oraz druga osłona stanowi łoże prowadnicy i ma w przekroju poprzecznym kształt wieloboku natomiast drugie uchwyty podestu są połączone rozłącznie poprzez łącznik osadzony trwale w tulei prowadzącej oraz jeśli elementy prowadzące stanowią łożyska toczne, ponadto jeśli drugi uchwyt podestu zaopatrzony jest w płetwy zabezpieczające podest przed obrotem oraz jeśli mechanizm napędowy wyposażony jest w korbę sprzężoną z zębatą przekładnią kątową do ręcznego przesuwu podestu podczas awarii. Natomiast dogodne jest jeśli w pojeździe ogranicznik drogowy osadzony jest w obszarze ruchu prowadnicy w co najmniej jednej kolumnie napędowej i składa się z wyłączników krańcowych oraz zderzaków osadzonych trwale w prowadnicy oraz jeśli wyposażony jest w wyłącznik krańcowy górnego poziomu, środkowego poziomu i dolnego poziomu, ponadto jeśli urządzenie podparte jest poręczami i uchwytami zamocowanymi w nadwoziu pojazdu jak również jeśli wyposażony jest w tablicę sterującą urządzeniem dźwigowym dla pasażera umieszczoną w pobliżu drzwi wejściowych oraz tablicę sterującą dla kierowcy usytuowaną w kabinie kierowcy. Zgodnie z wynalazkiem dzięki urządzeniu dźwigowemu, uzyskano możliwość w pojazdach wysoko zawieszonych, przewożenia osób niepełnosprawnych bez pomocy osób trzecich. Przedmiot wynalazku jest uwidoczniony w przykładzie wykonania na rysunku, na którym fig. 1, przedstawia wnętrze tylnej części autobusu, w rzucie perspektywicznym, zaś fig. 2, urządzenie dźwigowe w częściowym przekroju podłużnym, a fig. 3, urządzenie dźwigowe w częściowym przekroju podłużnym w widoku z boku. Pokazany na fig. 1 rysunku pojazd stanowiący autobus, wyposażony w nadwozie A przystosowane do przewozu osób niepełnosprawnych z drzwiami wejście/ wyjście, zawiera kabinę kierowcy i poręcze A l, A2 oraz podwozie A3, na którym osadzona jest podłoga A4, a na niej fotele do siedzenia A5. Ponadto zawiera urządzenie dźwigowe A6 z podestem o ruchu pionowym A4. 1 względem podłogi A4. 2 umieszczone w pobliżu tylnych drwi autobusu, w których obszarze utworzone są boksy B 1, B2, zamykane rozłącznie zamocowanymi teleskopowymi poprzeczkami C1, C2 oraz ogranicznik drogowy ruchu pionowego podestu A4. 1, przy czym podłoga A4. 2 w obszarze tylnych drzwi jest obniżona względem A4 autobusu. Pomiędzy podłogą A4. 2 w obszarze tylnych drzwi a podłogą A4 autobusu usytuowany jest jeden stopień A4. 3. Urządzenie dźwigowe A6 podparte jest również poręczami A6. 1 oraz uchwytami A6. 2, zamocowanymi do nadwozia pojazdu A. Pojazd wyposażony jest w tablicę sterującą A0 urządzeniem dźwigowym A6 dla pasażera umieszczoną w pobliżu drzwi wejściowych oraz tablicę sterującą dla kierowcy, usytuowaną w kabinie kierowcy (nie pokazanej na rysunku). Uwidocznione na fig. 2 rysunku, urządzenie dźwigowe A6 posiada mechanizm napędowy 1 osadzony w płycie mechanizmu napędowego 2, wyposażony w dwie pionowo usytuowane kolumny napędowe 3. 3', z których każda zawiera wał napędowy 4, który połączony jest za pomocą elementu sprzęgającego 5 poprzez zębate przekładnie kątowe 6. 6' z silnikiem napędowym 7 stanowiącym silnik prądu stałego. W każdej kolumnie napędowej 3. 3' wał napędowy 4 osadzony jest w łożysku 8, umieszczonym w sprzężonych mechanicznie uchwytach 9. 9' i osłonie 10, a następnie w drugiej osłonie 11, w której zaopatrzony jest w gwintowaną tuleję regulacyjną 12 opartą o gniazdo łożyska 13, złożone z łożyska poprzecznego 13a oraz łożyska podłużnego 13b, natomiast w dalszej części wał napędowy 4 zaopatrzony jest w gwint trapezowy z nakrętką 14 osadzoną rozłącznie w prowadnicy 15 i podpartej sprężyną 16 osadzoną w drugim uchwycie 17 podestu A4. 1. Silnik napędowy 7 oraz zębate przekładnie kątowe 6. 6' i uchwyt 9. 9' umieszczone są w obudowie 18 połączonej z płytą mechanizmu napędowego 2 za pomocą zatrzasków 19, ponadto uchwyty 9. 9' połączone są trwale z osłoną 10, która pokryta jest warstwą tworzywa sztucznego 20 i połączona jest trwale z osłoną 11, z którą jest połączone sztywno gniazdo łożyska 13.
182 357 5 Prowadnica 15 składa się z tulei prowadzącej 15a i osadzonych na niej elementów prowadzących 15b, które stanowią łożyska toczne, przy czym osłona 11 stanowi łoże prowadnicy 15 i ma w przekroju poprzecznym kształt wieloboku. Uchwyty 17 podestu A4. 1 są połączone rozłącznie poprzez łącznik 21 osadzony trwale w tulei prowadzącej 15a. Ponadto mechanzim napędowy 1 wyposażony jest w korbę 1. 1 sprzężoną z zębatą przekładnią kątową 6. 6' do ręcznego przesuwu podestu A4. 1. Na fig. 3 rysunku, pokazany ogranicznik drogowy osadzony jest w obszarze ruchu prowadnicy 15 w jednej kolumnie napędowej 3' i składa się z wyłączników krańcowych 22 oraz zderzaków 23 osadzonych trwale w prowadnicy 15, ponadto ogranicznik drogowy wyposażony jest w wyłącznik krańcowy 22 górnego poziomu, środkowego poziomu i dolnego poziomu. Uchwyt 17 podestu A4, 1 zaopatrzony jest w płetwy 24 zabezpieczające podest A4. 1 przed obrotem. W pojeździe komunikacji pasażerskiej, urządzenie dźwigowe działa w sposób niżej opisany. Osoba niepełnosprawna na wózku inwalidzkim, po zatrzymaniu się pojazdu i otworzeniu tylnych drzwi oraz włączeniu urządzenia sterującego urządzenia dźwigowego A6 przez kierowcę, naciska przycisk w tablicy sterującej A0, dolnego poziomu podestu A4. 1, umieszczonej obok tylnych drzwi wejściowych pojazdu, który powoduje uruchomienie mechanizmu napędowego 1 i opuszczenie pionowe podestu A4. 1 do dolnego poziomu niskozawieszonego podwozia pojazdu, wyznaczonego ogranicznikiem 22. Następnie osoba niepełnosprawna wjeżdża wózkiem na podest A4. 1 i uruchamia przycisk w tablicy sterującej A0 górnego poziomu podest A4. 1, wówczas podest A4. 1 jest za pomocą mechanizmu napędowego 1 unoszony wraz z osobą niepełnosprawną do górnego poziomu, wyznaczonego ogranicznikiem pionowego położenia 22, który pokrywa się z poziomem podłogi A4. 2. Następnie osoba niepełnosprawna wyjeżdża na wózku z podestu A4. 1 i wjeżdża do boksu B 1 lub boksu B2, po czym zabezpiecza się poprzeczkę C 1 lub C2. Wysiadanie z pojazdu polega na tym, że osoba niepełnosprawna odblokowuje poprzeczki C1 lub C2 i podjeżdża w pobliże drwi wejściowych, przy których znajduje się tablica sterująca A0 i po uprzednim otwarciu drzwi i włączeniu urządzenia sterującego przez kierowcę, uruchamia podest A4. 1, który obniża się do dolnego poziomu i osoba niepełnosprawna wyjeżdża, opuszczając pojazd komunikacji pasażerskiej. Czynności zawiązane z wsiadaniem i wysiadaniem osoby niepełnosprawnej, mogą być prowadzone również przez kierowcę pojazdu, który posiada umieszczoną w kabinie kierowcy, identyczną tablicę sterującą, uruchamiającą urządzenie dźwigowe A6. W przypadku gdy, osoba niepełnosprawna nie znajduje się na wózku inwalidzkim, a wymaga tylko obniżenia stopnia, wówczas poprzez przyciśnięcie przycisku w tablicy sterującej A0, środkowego położenia podestu A4. 1, podest ten obniża się do położenia środkowego i tworzy obniżony stopień, umożliwiający swobodne wejście do wnętrza pojazdu komunikacji pasażerskiej.
182 357 Fig. 3
182 357 7 Fig. 2
182 357 Fig. 1 Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 60 egz. Cena 2,00 zł.