PL B1. KRUCZEK MAREK, Dębica, PL BUP 21/07. WIESŁAW GALEND, Tarnobrzeg, PL GUSTAW JADCZYK, Koniecpol, PL MAREK KRUCZEK, Dębica, PL

Transkrypt

1 PL B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: (51) Int.Cl. B62M 7/12 ( ) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia: (54) Zespół przenoszenia napędu silnika (73) Uprawniony z patentu: KRUCZEK MAREK, Dębica, PL (43) Zgłoszenie ogłoszono: BUP 21/07 (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: WUP 09/12 (72) Twórca(y) wynalazku: WIESŁAW GALEND, Tarnobrzeg, PL GUSTAW JADCZYK, Koniecpol, PL MAREK KRUCZEK, Dębica, PL (74) Pełnomocnik: rzecz. pat. Guzek Wacław Kancelaria Prawa Patentowego

2 2 PL B1 Opis wynalazku Przedmiotem wynalazku jest zespół przenoszenia napędu silnika mający zastosowanie do wspomagającego napędu pojazdów poruszanych silą mięśni ludzkich szczególnie rowerów, wózków w tym inwalidzkich oraz łodzi. W znanych rozwiązaniach napęd wspomagający jazdę rowerem jest realizowany tarciowo bezpośrednio z wału korbowego pracującego silnika przenoszącego napęd na rolkę napędzającą koło roweru. Wadą takiego rozwiązania jest brak elastyczności przenoszonego napędu skutkującego szarpnięciami napędzanego pojazdu i niestabilnością pracy silnika napędzającego, ponadto zatrzymanie napędzanego pojazdu wymaga rozłączenia tarciowego kontaktu rolki napędzającej z kołem pojazdu lub wyłączenie pracującego silnika. Celem wynalazku jest opracowanie zespołu przenoszenia napędu z silnika wspomagającego napęd mięsni pojazdu na rolkę lub element napędzający, który to silnik może być wyposażony w ręczny lub bezwładnościowy mechanizm rozruchu silnika, Opracowany zespół gwarantuje stabilną pracę silnika oraz eliminuje konieczność wyłączania pracującego silnika przy zatrzymywania pojazdu. Cel ten osiągnięto w wyniku opracowania zespołu przenoszenia napędu w którym przekładnia wielofunkcyjna zaopatrzona jest w tulejkę zabierakową z ukształtowanymi na obwodzie bieżniami i osadzonymi na tych bieżniach wałeczkami, przy czym wałeczki współpracują z pierścieniem zabieraka kształtowego osadzonego na czopie wału korbowego a zabierak kształtowy automatycznego sprzęgła odśrodkowego jest sprzężony z zabierakiem odśrodkowym umieszczonym wewnątrz zabieraka bębnowego połączonego trwale z pasowym kołem zębatym napędowym. Na zewnętrznym obwodzie zabieraka kształtowego uformowanym w kształcie zbliżonym do gwiazdy lub koła zębatego osadzony jest zabierak odśrodkowy wykonany w kształcie pierścienia o przekroju prostokątnym lub trapezowym z elastycznego materiału najkorzystniej z gumy z wewnętrznym otworem odpowiadającym kształtowi zewnętrznego obwodu zabieraka kształtowego, natomiast tulejka zabierakowa ma kołnierz z bieżniami uformowany w kształcie foremnego wieloboku przy czym mechanizm rozruchowy wraz z automatycznym sprzęgłem odśrodkowym są osadzone są osadzone na czopie wału korbowego lub na wałku odbiorczym a zabierak kształtowy ma kołnierz zabezpieczenia osiowego zabieraka odśrodkowego. Rozwiązanie według wynalazku zapewnia swobodne zatrzymywanie jadącego pojazdu bez potrzeby wyłączania silnika, daje alternatywną możliwość uruchomienia silnika ręcznym rozrusznikiem lub wykorzystując bezwładność jadącego pojazdu, przy czym rozwiązanie ma zwartą budowę, zapewnia elastyczne przekazywanie mocy silnika co skutkuje bezpieczną i komfortową jazdę napędzanym pojazdem oraz stabilną pracę silnika napędzającego. Przedmiot wynalazku jest przedstawiony w przykładzie wykonania na rysunku na którym fig. 1 zespół przenoszenia napędu wyposażony w rozrusznik ręczny oraz przekładnię wielofunkcyjną, fig. 2 - przekładnię wielofunkcyjną w przekroju wzdłużnym, fig. 3 - automatyczne sprzęgło odśrodkowe przekładni wielofunkcyjnej w przekroju osiowym, fig. 4 - automatyczne sprzęgło odśrodkowe w przekroju wzdłuż linia A-A na Fig. 3, fig. 5 - zabierak kształtowy w przekroju osiowym, fig. 6 - ten sam zabierak w widoku frontalnym, fig. 7 - zabierak odśrodkowy w widoku frontalnym a fig. 8 - ten sam zabierak w przekroju A-A na Fig. 7. Zespół przenoszenia napędu silnika ma przekładnię wielofunkcyjną (1) przymocowaną do silnika (2), osadzoną na czopie (3) wału korbowego oraz rozrusznik ręczy (4) silnika (2). Przekładnia (1) ma korpus (5) osłonięty pokrywą (6) wewnątrz którego, na czopie (3) wału korbowego wprowadzonym szczelnie do korpusu (5) osadzony jest mechanizm rozruchowy (7) zintegrowany z automatycznym sprzęgłem odśrodkowym (8), z których to alternatywnie obroty poprzez pasowe koło zębate napędowe (9), pasek zębaty (10), transmitowane są na pasowe koło zębate odbiorcze (11) ułożyskowany w korpusie (5) wałek odbiorczy (12) z osadzoną na nim rolką napędzającą (13) w trakcie pracy silnika lub w odwrotnym kierunku, podczas jego uruchomiania siłą bezwładności roweru. W trakcie uruchamiania silnika (2) siłą bezwładności roweru, napędzana przez koło roweru rolka napędzająca (13) poprzez wałek (12), koło (11) i pasek zębaty (10) wprowadza w ruch obrotowy tulejkę zabierakową (14) zespoloną trwale z kołem (9), przy czym osadzona na czopie (3) za pomocą łożyska (15) tulejka zabierakowa (14) ma wykonane na obwodzie kołnierza bieżnie (16) z osadzonymi na nich wałeczkami (17), która poprzez zakleszczenie tych wałeczków (17) z wewnętrzną powierzchnią walcową pierścienia (18) zabieraka kształtowego (19) automatycznego sprzęgła odśrodkowego (8)

3 PL B1 3 przekazuje ten ruch obrotowy na czop (3) wprowadzając w ruch wał korbowo-tłokowy, co w konsekwencji powoduje uruchomienie silnika. Uruchomiony silnik wspomagający zwiększając swoje obroty, samoczynnie zwalnia blokadę wałeczków (17) z wewnętrzną powierzchnią pierścienia (18) zabieraka kształtowego (19) mechanizmu rozruchowego (7), doprowadzając tym samym do uniezależnienia obrotów tego mechanizmu rozruchowego (7) od obrotów automatycznego sprzęgła odśrodkowego (8). Zwiększone obroty pracującego silnika (2) przekazywane są z czopa (3) wału korbowego na osadzone na tym czopie (3) automatyczne sprzęgło odśrodkowe (8), które poprzez koło pasowe (9), pasek (10) i koło pasowe (11) transmituje te obroty na rolkę napędzającą (13). Automatyczne sprzęgło odśrodkowe (8) ma osadzony na czopie (3) zabierak kształtowy (19), którego średnica zewnętrzna jest wykonana w kształcie zbliżonym do gwiazdy lub koła zębatego z osadzonym na tym zabieraku kształtowym (19) zabierakiem odśrodkowym (20) wykonanym z elastycznego materiału najkorzystniej z gumy w kształcie pierścienia o przekroju zbliżonym do prostokąta lub trapezu, w którym otwór jest w kształcie odpowiadającym kształtowi średnicy zewnętrznej zabieraka kształtowego (19). Zabierak odśrodkowy (20) zazębiony z zabierakiem kształtowym (19) i zabezpieczony osiowo kołnierzem (21) wykonanym na zabieraku (19), na skutek działania siły odśrodkowej, swą walcową powierzchnią zewnętrzną wchodzi w kontakt tarciowy z wewnętrzną powierzchnią walcową zabieraka bębnowego (22), przekazując w sposób elastyczny obroty silnika wspomagającego na koła roweru poprzez połączone z zabierakiem bębnowym (22) pasowe koło zębate napędowe (9), pasek zębaty (10), pasowe koło zębate odbiorcze (11) połączone z wałkiem odbiorczym (12) i osadzoną na tym wałku (12) rolkę napędzającą (13). Zastrzeżenia patentowe 1. Zespół przenoszenia napędu silnika zaopatrzony w mechanizm rozruchowy i przekładnię wyposażoną w sprzęgło przenoszącą moment obrotowy, znamienny tym, że przekładnia (1) ma tulejkę zabierakową (14) z ukształtowanymi na obwodzie bieżniami (16) i osadzonymi na tych bieżniach (16) wałeczkami (17), przy czym wałeczki (17) współpracują z pierścieniem (18) zabieraka kształtowego (19) osadzonego na czopie (3) wału korbowego a zabierak kształtowy (19) automatycznego sprzęgła odśrodkowego (8) jest sprzężony z zabierakiem odśrodkowym (20) umieszczonym wewnątrz zabieraka bębnowego (22) połączonego trwale z pasowym kołem zębatym napędowym (9). 2. Zespół według zastrz. 1, znamienny tym, że na zewnętrznym obwodzie zabieraka kształtowego (18) uformowanym w kształcie zbliżonym do gwiazdy lub koła zębatego osadzony jest zabierak odśrodkowy (20) wykonany w kształcie pierścienia o przekroju prostokątnym lub trapezowym z elastycznego materiału najkorzystniej z gumy z wewnętrznym otworem odpowiadającym kształtowi zewnętrznego obwodu zabieraka kształtowego (18). 3. Zespół według zastrz. 1, znamienny tym, że tulejka zabierakowa (14) ma kołnierz z bieżniami (16) uformowany w kształcie foremnego wieloboku. 4. Zespół według zastrz. 1, znamienny tym, że mechanizm rozruchowy (7) wraz z automatycznym sprzęgłem odśrodkowym (8) są osadzone na czopie (3) wału korbowego. 5. Zespół według zastrz. 1, znamienny tym, że mechanizm rozruchowy (7) wraz z automatycznym sprzęgłem odśrodkowym (8) są osadzone na wałku odbiorczym (1). 6. Zespół według zastrz. 1, znamienny tym, że zabierak kształtowy (18) ma kołnierz (21) zabezpieczenia osiowego.

4 4 PL B1 Wykaz oznaczeń 1. przekładnia wielofunkcyjna 2. silnik czop wału korbowego 3. czop 4. rozrusznik ręczny 5. korpus 6. pokrywa 7. mechanizm rozruchowy 8. automatyczne sprzęgło odśrodkowe 9. koło pasowe zębate napędowe 10. pasek zębaty 11. koło pasowe zębate odbiorcze 12. wałek odbiorczy 13. rolka napędzająca pasowe koło zębate odbiorcze 14. tulejka zabierakowa 15. łożysko 16. bieżnia 17. wałeczki 18. pierścień 19. zabierak kształtowy 20. zabierak odśrodkowy 21. kołnierz 22. zabierak bębnowy

5 PL B1 5 Rysunki

6 6 PL B1

7 PL B1 7

8 8 PL B1 Departament Wydawnictw UP RP Cena 2,46 zł (w tym 23% VAT)