Cel projektu: Wymogi dotyczące sprawozdania:

Podobne dokumenty
Sztuczna inteligencja : Zbiory rozmyte cz. III

Uniwersytet Zielonogórski Wydział Elektrotechniki, Informatyki i Telekomunikacji Instytut Sterowania i Systemów Informatycznych

Zadanie 0 gdy nie mamy logiki rozmytej. Zadanie 1- gdy już mamy logikę rozmytą

Jeśli X jest przestrzenią o nieskończonej liczbie elementów:

INŻYNIERIA WIEDZY I SYSTEMY EKSPERTOWE

SZTUCZNA INTELIGENCJA

STANDARDOWE FUNKCJE PRZYNALEŻNOŚCI. METODY HEURYSTYCZNE wykład 6. (alternatywa dla s) (zdef. poprzez klasę s) GAUSSOWSKA F.

ALGORYTM PROJEKTOWANIA ROZMYTYCH SYSTEMÓW EKSPERCKICH TYPU MAMDANI ZADEH OCENIAJĄCYCH EFEKTYWNOŚĆ WYKONANIA ZADANIA BOJOWEGO

6. Zagadnienie parkowania ciężarówki.

W narzędziu typu Excel, Calc czy Gnumeric napisz formułę logiczną która wyznaczy wartośd przynależności dla podanej temperatury do zbioru gorąco.

SZTUCZNA INTELIGENCJA

7. Zagadnienie parkowania ciężarówki.

ĆWICZENIE 4 ZASTOSOWANIE METOD I NARZĘDZI LOGIKI ROZMYTEJ DO KLASYFIKACJI DANYCH I APROKSYMACJI ODWZOROWAŃ STATYCZNYCH

ZBIORY ROZMYTE I WNIOSKOWANIE PRZYBLIŻONE

Temat: Model SUGENO. Instrukcja do ćwiczeń przedmiotu INŻYNIERIA WIEDZY I SYSTEMY EKSPERTOWE

Inteligencja obliczeniowa

Inżynieria Wiedzy i Systemy Ekspertowe. Logika rozmyta. dr inż. Michał Bereta Politechnika Krakowska

Rozmyte systemy doradcze

Wnioskowanie rozmyte. Krzysztof Patan

Temat: Projektowanie sterownika rozmytego. Instrukcja do ćwiczeń przedmiotu INŻYNIERIA WIEDZY I SYSTEMY EKSPERTOWE

Tworzenie rozmytego systemu wnioskowania

Systemy uczące się wykład 1

Zasada rozszerzania. A U A jest zbiorem rozmytym, B jest obrazem zbioru A Przeniesienie rozmytości A w odwzorowaniu f na zbiór B. sup.

Uwagi wprowadzajace do reguł wnioskowania w systemie tabel analitycznych logiki pierwszego rzędu

Logika Stosowana. Wykład 1 - Logika zdaniowa. Marcin Szczuka. Instytut Informatyki UW. Wykład monograficzny, semestr letni 2016/2017

METODY INTELIGENCJI OBLICZENIOWEJ wykład 6

Podstawy sztucznej inteligencji

Sterowanie z wykorzystaniem logiki rozmytej

Temat: Projektowanie sterownika rozmytego. Instrukcja do ćwiczeń przedmiotu INŻYNIERIA WIEDZY I SYSTEMY EKSPERTOWE

Zadanie 0 gdy nie mamy logiki rozmytej

Jeśli przeszkoda jest blisko to przyhamuj

Wykład 6. Reguły inferencyjne systemu aksjomatycznego Klasycznego Rachunku Zdań

Logika Stosowana Ćwiczenia

Inżynieria Wiedzy i Systemy Ekspertowe. Niepewność wiedzy. dr inż. Michał Bereta Politechnika Krakowska

Układy logiki rozmytej. Co to jest?

Inteligencja obliczeniowa

Sterownik (regulator) rozmyty przykład [1]

Piotr Sobolewski Krzysztof Skorupski

Temat: Model TS + ANFIS. Instrukcja do ćwiczeń przedmiotu INŻYNIERIA WIEDZY I SYSTEMY EKSPERTOWE

Reprezentacja rozmyta - zastosowania logiki rozmytej

Wpływ nowej normy oświetleniowej EN 13201: 2015 na istniejące instalacje oświetleniowe projektów zgodnie z normą PN - EN 13201:2007

THE PART OF FUZZY SYSTEMS ASSISTING THE DECISION IN DI- AGNOSTICS OF FUEL ENGINE SUBASSEMBLIES DEFECTS

Implementacja rozmytych systemów wnioskujących w zdaniach regulacji

METODY DOWODZENIA TWIERDZEŃ I AUTOMATYZACJA ROZUMOWAŃ

Temat: Systemy Ekspertowe i ich zastosowania

Politechnika Warszawska Wydział Samochodów i Maszyn Roboczych Instytut Podstaw Budowy Maszyn Zakład Mechaniki

PODSTAWY INŻYNIERI WIEDZY

SID Wykład 7 Zbiory rozmyte

Sztuczna inteligencja wprowadzenie

Elementy logiki. Wojciech Buszkowski Wydział Matematyki i Informatyki UAM Zakład Teorii Obliczeń

166 Wstęp do statystyki matematycznej

Sterownik rozmyty (na przykładzie parkowania samochodu)

Lekcja 3: Elementy logiki - Rachunek zdań

Temat: Sterowanie mobilnością robota z wykorzystaniem algorytmu logiki rozmytej

5. OKREŚLANIE WARTOŚCI LOGICZNEJ ZDAŃ ZŁOŻONYCH

Sztuczna inteligencja: zbiory rozmyte

Np. Olsztyn leży nad Łyną - zdanie prawdziwe, wartość logiczna 1 4 jest większe od 5 - zdanie fałszywe, wartość logiczna 0

LABORATORIUM 6: Systemy rozmyte

Metody sterowania sterowanie rozmyte System rozmyty (patrz MiPI) użyty jako sterownik/regulator nazywamy sterownikiem/regulatorem rozmytym

Andrzej Wiśniewski Logika II. Materiały do wykładu dla studentów kognitywistyki

Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra Inżynierii Systemów Sterowania

ZASTOSOWANIE LOGIKI ROZMYTEJ W BUDOWIE SYSTEMÓW ZARZĄDZANIA WIEDZĄ PRODUKCYJNĄ

Logika Stosowana. Wykład 7 - Zbiory i logiki rozmyte Część 3 Prawdziwościowa logika rozmyta. Marcin Szczuka. Instytut Informatyki UW

Logika Stosowana. Wykład 5 - Zbiory i logiki rozmyte Część 1. Marcin Szczuka. Instytut Informatyki UW. Wykład monograficzny, semestr letni 2016/2017

WYKŁAD 10 Rozmyta reprezentacja danych (modelowanie i wnioskowanie rozmyte)

Systemy ekspertowe i ich zastosowania. Katarzyna Karp Marek Grabowski

Sztuczna inteligencja : Zbiory rozmyte cz. 2

Systemy uczące się Lab 4

Systemy ekspertowe - wiedza niepewna

Sztuczna Inteligencja Projekt

LOGIKA FORMALNA POPRAWNOŚĆ WNIOSKOWAŃ

Elementy logiki matematycznej

Wektory, układ współrzędnych

Rachunek zdań i predykatów

Logika rozmyta typu 2

WSTĘP. Budowa bramki NAND TTL, ch-ka przełączania, schemat wewnętrzny, działanie 2

Andrzej Wiśniewski Logika I Materiały do wykładu dla studentów kognitywistyki. Wykład 9. Koniunkcyjne postacie normalne i rezolucja w KRZ

Analiza i projektowanie oprogramowania. Analiza i projektowanie oprogramowania 1/32

O PEWNEJ ANOMALII W WYCENIE INSTRUMENTÓW DŁUŻNYCH

Logika rozmyta. Agnieszka Nowak - Brzezińska

Metoda tabel semantycznych. Dedukcja drogi Watsonie, dedukcja... Definicja logicznej konsekwencji. Logika obliczeniowa.

Algorytmy sztucznej inteligencji

Statystyka matematyczna dla leśników

Weryfikacja hipotez statystycznych. KG (CC) Statystyka 26 V / 1

Temat: ANFIS + TS w zadaniach. Instrukcja do ćwiczeń przedmiotu INŻYNIERIA WIEDZY I SYSTEMY EKSPERTOWE

Wykład 8. Testowanie w JEE 5.0 (1) Autor: Zofia Kruczkiewicz. Zofia Kruczkiewicz

RACHUNEK ZDAŃ 7. Dla każdej tautologii w formie implikacji, której poprzednik również jest tautologią, następnik także jest tautologią.

Systemy ekspertowe. Wnioskowanie w systemach regułowych. Część piąta. Autor Roman Simiński.

7. Estymacja parametrów w modelu normalnym( ) Pojęcie losowej próby prostej

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE

REGUŁOWO-MODELOWE SKORUPOWE SYSTEMY EKSPERTOWE

PROLOG WSTĘP DO INFORMATYKI. Akademia Górniczo-Hutnicza. Wydział Elektrotechniki, Automatyki, Informatyki i Inżynierii Biomedycznej.

Dodawanie i modyfikacja atrybutów zbioru

1. Wstęp do logiki. Matematyka jest nauką dedukcyjną. Nowe pojęcia definiujemy za pomocą pojęć pierwotnych lub pojęć uprzednio wprowadzonych.

Systemy uczące się wykład 2

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE

Wstęp do programowania

Data Mining Wykład 5. Indukcja drzew decyzyjnych - Indeks Gini & Zysk informacyjny. Indeks Gini. Indeks Gini - Przykład

lim Np. lim jest wyrażeniem typu /, a

Andrzej Wiśniewski Logika II. Materiały do wykładu dla studentów kognitywistyki. Wykład 14. Wprowadzenie do logiki intuicjonistycznej

Transkrypt:

W ramach zajęć proszę wykonać sprawozdanie z logiki rozmytej. Sprawozdanie powinno realizować zadanie wnioskowania rozmytego. Cel projektu: Student projektuje bazę wiedzy wnioskowania rozmytego (kilka, kilkanaście reguł pozwalających zamodelować rzeczywistość opisywaną przez reguły składające się z dwóch zmiennych lingwistycznych w części warunkowej reguł i jednej zmiennej lingwistycznej w części decyzyjnej. W Excelu bądź podobnym narzędziu student zapisuje reguły (formuły logiczne) projektując odpowiednie funkcje rozróżnialności dla zdefiniowanych zbiorów rozmytych. Implementuje co najmniej dowolne dwie różne metody defuzyfikacji. Następnie dla dowolnych nowych danych (wystarczy jeden zestaw danych) w formie sprawozdania krok po kroku omawia proces wnioskowania rozmytego dla stworzonej bazy wiedzy. Wymogi dotyczące sprawozdania: Bardzo proszę by ująć w sprawozdaniu: - definicję (formalną oraz wykresową) zmiennych wejściowych i wyjściowej - zapisane w języku naturalnym (if then ) reguły wszystkie - omówienie procesu wnioskowania dla dowolnych nowych danych z pokazaniem krok po kroku wnioskowania przy dotrzymaniu warunku o użyciu przynajmniej dwóch różnych metod defuzyfikacji spośród poznanych na wykładzie. Przykłady: Przykład nr 1 Poziom ryzyka nowy projekt z inżynierii oprogramowania Należy oszacować poziom ryzyka (w skali 0-10) związanego z nowym projektem w dziedzinie inżynierii oprogramowania. Dla uproszczenia założyć, że rozpatrywane są wyłącznie dwa wejścia: finansowanie projektu (oceniane w skali 0-100) oraz wymagana liczba osób do wykonania projektu (oceniane w skali 0-20). #zdefiniowanie zmiennej finansowanie i jej wartości, jako zbiorów rozmytych zm.finansowanie niewyst = fuzzy trapezoid gset(corners = c(0,0.1,20,40), universe=u1), srednie = fuzzy triangular gset(corners = c(20,50,80), universe=u1), odpowiednie = fuzzy trapezoid gset(corners = c(60,80,99.9,100), universe=u1)) zm.l.osob mala = fuzzy trapezoid gset(corners = c(0,0.1,6,13), universe=u2), duza = fuzzy trapezoid gset(corners = c(7,12,19.9,20), universe=u2)) zm.ryzyko

niskie = fuzzy trapezoid gset(corners = c(0,0.1,2,4), universe=u3), normalne = fuzzy triangular gset(corners = c(2,5,8), universe=u3), wysokie = fuzzy trapezoid gset(corners = c(6,8,9.9,10), universe=u3)) # reguły # R1: JEŻELI finansowanie jest odpowiednie LUB wymagana liczbna osób jest mała TO ryzyko jest niskie. # R2: JEŻELI finansowanie jest srednie I wymagana liczba osób jest duża TO ryzyko jest normalne. # R3: JEŻELI finansowanie jest niewystarczające TO ryzyko jest wysokie. # wnioskowanie dla określonych wartości zmiennych ocena.finansowania - 60 ocena.l.osob - 9 Przykład nr 2 Symulacja FLC Prześledźmy działanie regulatora FLC na przykładzie zadania podjęcia decyzji o wartości przyspieszenia samochodu w sytuacji dojeżdżania do skrzyżowania, na którym światło zmieniło się z zielonego na żółte. Wielkościami wpływającymi na decyzję będą: aktualna prędkość samochodu i odległość od skrzyżowania. Pomierzone wartości tych wielkości są następnie poddawane rozmywaniu: są zamieniane na ich jakościowe odpowiedniki - mały, średni i duży (Formalnie rzecz ujmując, dla każdej wielkości wejściowej definiujemy trzy funkcje zdaniowe, odpowiadające wymienionym terminom lingwistycznym). Wartości funkcji zdaniowych dla wartości lingwistycznych obu wielkości wejściowych są przedstawione na poniższych rysunkach.

Rozważmy trzy przypadki wielkości wejściowych: odległość 30 50 prędkość odległość 100 50 prędkość odległość 30 65 prędkość Wartości lingwistyczne są dla tych przypadków następujące (odczytujemy je z wykresów funkcji przynależności): odległość prędkość mała 0,6 0,3 średnia 0,4 0,7 duża 0 0 odległość prędkość mała 0 0,3 średnia 1 0,7 duża 0 0

odległość prędkość mała 0,6 0 średnia 0,4 1 duża 0 0 Następuje faza wnioskowania. W naszym przykładzie, wnioskowanie odbywa się zgodnie z zestawem reguł zamieszczonym poniżej. odległość prędkość przyspieszenie mała Mała duże- średnia Mała małe- duża Mała małe- mała Średnia duże+ średnia Średnia małe- duża Średnia małe- mała Duża małe+ średnia Duża duże- duża Duża małe- Poniżej wymieniono reguły wraz ze stopniem prawdziwości konkluzji (określonym na podstawie koniunkcji przesłanek) dla rozważanych przypadków; dla wygody, pominęliśmy reguły z nieprawdziwą koniunkcją przesłanek: odległość prędkość przyspieszenie min(odległość, prędkość) mała Mała duże- 0,3 średnia Mała małe- 0,3 mała Średnia duże+ 0,6 średnia Średnia małe- 0,4 odległość prędkość przyspieszenie min(odległość, prędkość) mała Średnia duże+ 0,3 średnia Średnia małe- 0,7 odległość prędkość przyspieszenie min(odległość, prędkość) mała Średnia duże+ 0,6 średnia Średnia małe- 0,4 Tak więc wynikiem wnioskowania będą następujące wartości lingwistyczne (podane wraz ze stopniem prawdziwości):

przyspieszenie duże- 0,3 małe- 0,3 małe+ 0 duże+ 0,6 przyspieszenie duże- 0 małe- 0,7 małe+ 0 duże+ 0,3 przyspieszenie duże- 0 małe- 0,4 małe+ 0 duże+ 0,6 Przechodzimy do wyostrzania. Załóżmy funkcje przynależności dla zmiennej wyjściowej jak na poniższym rysunku. W wyniku wnioskowania, dla każdego z rozważanych trzech przypadków, otrzymamy inne kształty funkcji przynależności, zobrazowane na rysunkach poniżej. W celu wyznaczenia wartości liczbowej przyspieszenia

zastosujemy metodę środka ciężkości (CoA). Wynik wyostrzania jest podany poniżej (obok każdego rysunku). 0.150 0.140 0.305 Przykład nr 3 Ryzyko towarzystwa ubezpieczeniowego Należy oszacować poziom ryzyka towarzystwa ubezpieczeniowego związanego z ubezpieczeniem pojazdu o określonej mocy samochodu oraz wieku kierowcy. Zakładając, że dysponujemy dwiema zmiennymi wejściowymi: wiek kierowcy {młody, średni, stary} oraz moc samochodu {mała, średnia, duża} system ma wnioskować jakie będzie ryzyko finansowej towarzystwa ubezpieczeniowego zakładając że ryzyko to mierzone będzie w wartościach {niskie, średnio niskie, średnie,

średnio wysokie i wysokie}. Następnie dla dowolnych danych np. wiek kierowcy = 27 lat, moc samochodu 140 km proszę ustalić jakie będzie ryzyko finansowe.