Informacja z realizacji Przedszkolnego Programu Edukacji Antytytoniowej pt. CZYSTE POWIETRZE WOKÓŁ NAS w roku szkolnym 2016/2017 w powiecie głogowskim KWESTIONARIUSZ DLA POWIATOWEGO REALIZATORA PROGRAMU 1. jednostek oświaty. przedszkoli, oddziałów przedszkolnych oraz innych form wychowania przedszkolnego, które przystąpiły do realizacji programu w powiecie: - 19 szkół podstawowych, które przystąpiły do realizacji programu w powiecie: - 0 W tym: przedszkoli: oddziałów przedszkolnych: innych form wychowania przedszkolnego: szkół podstawowych: 15 4 - - Ilość dzieci Ilość dzieci Ilość dzieci dzieci 5 lat 6 lat Inna gr. (jaka) 4-5 latki 5 lat 6 lat 241 268 103 29 29 Inna gr. (jaka) rodziców biorących udział w programie 428 5 lat 6 lat Inna gr. (jaka) 6 lat zwróconych kwestionariuszy z realizacji programu do koordynatorów powiatowych: 18
2. W jaki sposób realizatorzy przedszkolni / szkolni zostali przygotowani do realizacji programu? Szkolenia/narady szkoleń/narad osób: Samodzielnie przy pomocy dostępnych materiałów edukacyjnych W inny sposób (jaki?) osób 19 osób 3. Czy rodzice brali udział w działaniach realizowanych w ramach programu? Tak (jakich?, proszę wymienić działania) Zapoznanie rodziców z założeniami programu na spotkaniu klasowym; uczestniczenie rodziców w warsztatach edukacyjnych pt: "Mamo, tato, nie pal!". Spotkanie informacyjne, wycieczka wraz z dziećmi do lasu. Spotkania grupowe, rozmowy indywidualne, wykonanie prac plastycznych wraz z dziećmi, dostarczenie pomocy i materiałów dotyczących realizacji programu. Pomoc w przygotowaniu scenek teatralnych, udział w ankiecie podsumowującej realizację programu. Zajęcia otwarte. Zorganizowanie wycieczki do SITA Głogów. Pomoc przy wykonywaniu plakatu Mamo nie pal, Tato nie pal. Udział w pogadance na temat Palenie szkodzi zdrowiu. Rodzice miele dostęp do kącika informacyjnego (plakaty, ulotki). Nie placówek 11 7 4. W jaki sposób przebiegała realizacja programu? Program został zrealizowany w formie zaproponowanych 5 zajęć warsztatowych Program został zmieniony lub nie zrealizowano go w całości placówek 13 5
5. Jeżeli zmieniono lub zrezygnowano z części zajęć, to proszę podać najczęstsze powody tych zmian oraz liczbę placówek, w których wprowadzono zmiany? (Proszę podać zsumowaną liczbę placówek, które dokonały zmian). Powody zmiany Dodatkowo przeprowadzono i tym samym rozszerzono przebieg poszczególnych zajęć m.in. taniec dla Dinusia do utworu Urszuli Dudziak Papaya oraz metoda burzy mózgów Gdybym miał/a czarodziejska różdżkę to.... Nauka okrzyków haseł o tematyce antytytoniowej; warsztaty edukacyjne z wykorzystaniem tablicy integracyjnej na temat: Jak należy dbać o zęby. Temat zajęć i założenia programowe pozostały bez zmian. Zmodyfikowany został sposób przeprowadzonych zajęć ponieważ : 1. Na zajęciach "Ziemia nasza planeta" - dzieci zapoznały się z problemem zanieczyszczenia powietrza dymem, spalinami oraz jego negatywnym działaniem na przyrodę. Z bohaterem czystego powietrza "Dinkiem", dowiedziały się jak dbać o czyste powietrze na naszej planecie. Kolorowały jego podobiznę wg wzoru. 2. Na uroczystym spotkaniu z okazji Dnia Mamy i Taty, zostały zorganizowane warsztaty edukacyjne pod hasłem: "Mamo, tato, nie pal!". Dzieci wręczyły rodzicom laurki nie z życzeniami lecz z listem zawierającym prośbę o nie palenie papierosów dorosłych przy dziecku. Natomiast rodzice otrzymali scenariusz przedstawienia pt: "Mamo, tato, nie pal!", wcielając się w postacie występujące w scenariuszu, wystąpili przed publicznością. Następnie rodzice obejrzeli prezentację multimedialną pt: "Co dzieje się z ciałem gdy przestaniesz palić". Główne powody zmian to: 1. Znajomość tematu przez dzieci. 2. Zmniejszenie liczby palących osób z otoczenia dzieci. 3. Brak czasu na realizację. 4. Mała liczba dzieci w grupie. placówek 5 6. Czy program był rozszerzony o dodatkowe działania? Tak Nie placówek 15 3
7. Jeżeli TAK, to jakie działania? (Proszę podać zsumowaną liczbę działań dla każdej z form). Lp. Formy działań uczestników odbiorców 1 2 3 Przedstawienia/ teatrzyki/ występy Spotkania z ciekawymi gośćmi - strażak, lekarz, ratownik medyczny Miejskie/ Plenerowe wycieczki 24 402 768 28 502 736 32 623 389 4 Prezentacje multimedialne 22 260 314 5 6 7 8 Listy do rodziców/ Listy intencyjne Gazetki/ Ekspozycje wizualne/ulotki/ Kąciki informacyjne / Plakaty / Inne prace plastyczno - informacyjne Quizy/ Zabawy dydaktyczne/ Konkursy muzyczne/ Konkursy plastyczne Spotkania z rodzicami/ Festyny rodzinne 6 119 170 52 554 690 31 284 389 12 426 440 9 Marsze antytytoniowe - 10 Inne: Warsztaty edukacyjne z wykorzystaniem tablicy integracyjnej na temat: Jak należy dbać o zęby. Obchody Dnia ziemi. Międzyprzedszkolna Olimpiada sportowa. 8. przeprowadzonych wizytacji. 15 337 365 przeprowadzonych wizytacji zrealizowanych przez PSSE: 7 9. placówek deklarujących udział w programie w następnym roku szkolnym. placówek Tak 17 Nie - Nie wiem 1
10. Suma ocen programu oraz ocena zaangażowania koordynatorów (skala: 1 ocena najniższa, 6 ocena najwyższa). 1 2 3 4 5 6 Zaangażowanie dzieci podczas realizacji programu - - - - 10 8 Przyswojenie przez dzieci materiału - - - 1 9 8 Odbiór programu przez dzieci - - - 1 9 8 Stosunek rodziców do zrealizowanego programu 2 - brak odpowiedzi Treści merytoryczne programu ocenione przez realizatorów 1 - brak odpowiedzi Wsparcie lokalne (władz lokalnych, kościoła, policji, stowarzyszeń itp.) 3 nie korzystano z żadnych form wsparcia Materiały dodatkowe (ulotki, plakaty, kolorowanki, wierszyk, krzyżówka, układanki, historyjki, itp.) Zaangażowanie koordynatorów przedszkolnych - - - 3 7 6 - - - - 10 7 2 1-2 7 3 - - - 1 11 6 - - - 4 7 7 11. Dodatkowe informacje o realizacji programu (w tym: propozycja zmian związanych z organizacją programu lub jego zawartością merytoryczną): Dzieci bardzo chętnie uczestniczyły we wszystkich proponowanych działaniach. Treści realizowanego programu pozwalały na usystematyzowanie bądź zdobycie nowych doświadczeń. Dzieci miały możliwość odniesienia się do swoich wcześniejszych doświadczeń m.in. podczas wizyty straży pożarnej na terenie przedszkola. Utrwaliły wiedzę na temat szkodliwości wpływu palenia papierosów dla zdrowia oraz wyglądu zębów i higieny jamy ustnej (odwołały się do swoich wcześniejszych doświadczeń m. in do wiedzy usystematyzowanej podczas warsztatów edukacyjnych z wykorzystaniem tablicy interaktywnej na temat: Jak należy dbać o zęby). Dzieci szukały odpowiedzi Gdybym miał/a czarodziejską różdżkę to.chciałabym - żeby nikt na świecie nie wyrzucał śmieci na ziemię, aby rodzice nie palili papierosów. Dzieci nauczyły się haseł antynikotynowych: Gdy czystym powietrzem oddychamy, to zdrowe organizmy mamy, Papierosom mówię NIE, bo są dla zdrowia bardzo złe. Zwiększenie świadomości rodziców na temat znaczenia ich roli w profilaktyce antynikotynowej, poszerzenie oferty przedszkola, satysfakcja nauczyciela z efektów prowadzonych działań. Zaangażowanie i zainteresowanie dzieci jest potwierdzeniem zasadności kontynuowania omawianego programu. Cykl zajęć dla dzieci przyniósł oczekiwane efekty gdyż jest doskonale dostosowany do wieku i możliwości rozwojowych dzieci. Program jest wartościowy i przynosi pozytywne skutki. Przed przystąpieniem do realizacji programu, rodzice zostali zapoznani z jego ogólnymi założeniami. Wyrazili również zgodę na udział swoich dzieci w zaplanowanych zajęciach.
Dzieci aktywnie uczestniczyły w programie. Brały udział w spacerze po okolicy przedszkola, gdzie mogły zaobserwować różne źródła i rodzaje dymu. Wykonały pracę w grupach nt. zaobserwowanych dymów. Następnie zainspirowane opowiadaniem nauczyciela i muzyką relaksacyjną, wymieniły się swoją wiedzą dotyczącą szkodliwości dymu papierosowego. Na zakończenie cyklu zajęć dzieci poznały symbol zakazu palenia. Dowiedziały się, w jaki sposób zachować się, gdy znajdą się w zadymionych pomieszczeniach. Dzięki temu programowi dzieci poszerzyły swoją wiedzę nt. szkodliwego wpływu palenia papierosów na zdrowie człowieka oraz jego otoczenie. Program został w pełni zrealizowany. Do realizacji programu wykorzystano scenariusz spaceru, podczas których dzieci obserwowały, a następnie opowiadały - Jak się czują w zadymionym środowisku oraz zaproponowane środki edukacyjne: plakat dymów, kolorowanki, list z prośbą do rodziców. Zmodyfikowano o: scenariusz pt: "Mamo, tato, nie pal!" oraz o prezentację: Co się dzieje z ciałem, gdy przestaniesz palić". Program Przedszkolnej Edukacji Antytytoniowej spotkał się z dużym zainteresowanie i akceptacją zarówno wśród dzieci jak i ich rodziców. Treści programu, jego założenia oraz cele i stawiane zadania do wykonania były dostosowane do możliwości rozwojowych i intelektualnych dzieci. Dzięki szerokiemu wachlarzowi metod aktywizujących, którymi były prowadzone zajęcia dzieci aktywnie, z zaangażowanie uczestniczyły w zajęciach. Realizacja programu pozwoliła wykształcić u dzieci umiejętność radzenia sobie w sytuacjach, gdy przebywają w zadymionych pomieszczeniach bądź też gdy są w bezpośrednim kontakcie z osobą palącą. Dużą pomocą i zaletą programu są dołączone do niego wskazówki metodyczne oraz załączniki służące jako pomoce dydaktyczne w zajęciach. Program realizowany był na terenie placówki w zasadzie w grupach starszych. Jednak w teatrzyku ekologicznym przedstawionym przez MOK uczestniczyły wszystkie dzieci. Wszyscy również uczestniczyli w wycieczkach na skrzyżowanie drogowe i rozmowach na temat zanieczyszczenia powietrza spalinami i wyciągaliśmy wnioski jak temu zaradzić. Starze grupy uczestniczyły w akcji Sprzątanie świata. Dzieci z grupy 5-latków oglądały film o szkodliwości palenia papierosów i palenia śmieci w piecach domowych. Zajęcia skoncentrowane były na odbiorze wrażeń poprzez oddziaływania na wiele zmysłów dzieci oraz dostosowane do rozwoju poznawczego, aktywności, doświadczeń i potrzeb dziecka. Zajęcia podobały się dzieciom, a rodzice zaakceptowali realizację programu. Podjęte działania będą kontynuowane w przyszłym roku z uwagi na pozytywne efekty tj; zwiększenie świadomości rodziców na temat znaczenia ich roli w rozwoju zdrowotnym dzieci, a w szczególności w profilaktyce antytytoniowej, wzrost kompetencji dzieci w zakresie radzenia sobie w sytuacjach, w których inni palą papierosy, zwiększenie umiejętności rodziców w zakresie wspierania dzieci w sytuacjach społecznych, w których narażone są na ekspozycję dymu tytoniowego oraz satysfakcja nauczyciela z efektów prowadzonych działań. Program Edukacji Antytytoniowej pt. Czyste powietrze wokół nas został zrealizowany w grupie 5 6 latków w roku szkolnym 2016/2017. W trakcie zajęć dzieci zostały zapoznane ze szkodliwością nikotyny dla zdrowia i prawidłowego rozwoju człowieka. W trosce o zdrowie swoich najbliższych, dzieci pisały - rysowały listy do swoich rodziców, prosząc ich, aby zaprzestali palenia papierosów. Na zajęciach plastycznych zostały wykonane plakaty informacyjne na temat szkodliwości nikotyny dla zdrowia. Dzieci dowiedziały się również, że jednym z warunków zdrowia jest także prawidłowe odżywianie. Ponadto poznały pozytywne i negatywne oddziaływanie człowieka na środowisko przyrodnicze. Dowiedziały się też, że należy oszczędzać wodę, energię elektryczną, segregować odpady, a także chronić lasy. Wnioski: 1. Ciekawa forma zajęć, zastosowanie metody aktywizującej pozwoliły dzieciom na usystematyzowanie wiedzy na temat szkodliwości dymu tytoniowego oraz podejmowania działań pozwalających na niwelowanie zagrożenia.
2. Poprzez dostosowanie treści programu do możliwości psychomotorycznych dzieci, prowadzone interdyscyplinarne działania kształtują prawidłowe postawy zdrowotne wśród dzieci. 3. Zaangażowanie rodziców, nauczycieli i samych dzieci w realizacje programu jest potwierdzeniem zasadności prowadzenia wychowania antytytoniowego już w przedszkolu. 4. Umiejętne zachowania dzieci i radzenie sobie w sytuacjach, gdy inni palą. 5. Szersze spojrzenie na otaczającą rzeczywistość, dokonywanie wyboru zdrowego odżywiania się, zdrowego stylu życia przez rodziny (korzystanie ze ścieżek rowerowych, terenów leśnych, pływalni). 6. Cel główny został w pełni zrealizowany. Dzieci poszerzyły zakres swoich wiadomości na temat szkodliwości zadymienia środowiska społeczno - przyrodniczego. Wiedzą, że jeśli dorośli będą palić papierosy przy nich, mogą stanowczo powiedzieć NIE!. Dorośli uświadomili sobie, jakie negatywne skutki ma dym papierosa na organizm człowieka. 7. Znacznie wzrosła świadomość dzieci, jak i ich rodziców dotycząca szkodliwości palenia tytoniu (postanowienia o rzuceniu palenia wśród niektórych rodziców) oraz konieczności podejmowania działań antytytoniowych i prowadzenie profilaktyki zdrowotnej chroniącej dzieci i dorosłych przed dymem tytoniowym. 8. Dzięki prowadzeniu akcji uświadamiającej o szkodliwości zanieczyszczania powietrza, dzieci uwrażliwione są na zachowanie w miarę możliwości czystości i dbania o otaczające nas środowisko. Opracowała: Barbara Szlendak