KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 15.10.2014 C(2014) 7282 final WERSJA UPUBLICZNIONA Niniejszy dokument został udostępniony wyłącznie w celach informacyjnych. Przedmiot: Pomoc państwa SA.37320 (2014/NN) Polska Zwolnienie z akcyzy określonych zastosowań wyrobów gazowych Szanowny Panie Ministrze! 1. PROCEDURA 1) W dniu 5 września 2013 r. drogą elektroniczną władze polskie zgłosiły, zgodnie z art. 108 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), program zwolnień z podatku akcyzowego. 2) Komisja poprosiła o dodatkowe wyjaśnienia w pismach z dnia 4 listopada 2013 r., 7 marca 2014 r. i 23 lipca 2014 r. Władze polskie udzieliły odpowiedzi odpowiednio w dniach 7 stycznia 2014 r., 4 kwietnia 2014 r. i 12 sierpnia 2014 r. Sprawa była przedmiotem dyskusji między przedstawicielami Komisji oraz władzami polskimi na spotkaniu, które odbyło się w dniu 3 grudnia 2013 r. 2. OPIS ŚRODKA POMOCY Jego Ekscelencja Pan Grzegorz SCHETYNA Minister Spraw Zagranicznych Al. J. Ch. Szucha 23 00-580 Warszawa POLSKA Commission européenne, B-1049 Bruxelles/Europese Commissie, B-1049 Bruxelles/Brussel Belgique/België. Tel.: (32-2) 299 11 11.
3) Mając na uwadze pewność prawa, władze polskie zgłosiły zwolnienie z akcyzy wyrobów gazowych 1 stosowanych w procesach mineralogicznych, elektrolitycznych i metalurgicznych oraz do redukcji chemicznej. 4) Podstawę prawną wspomnianego środka stanowi ustawa z dnia 27 września 2013 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowym. 5) Beneficjentami środka są przedsiębiorstwa wykorzystujące procesy mineralogiczne, elektrolityczne i metalurgiczne oraz redukcję chemiczną. W praktyce oznacza to, że środek dotyczy następujących sektorów produkcji: hutnictwa żelaza i stali, hutnictwa szkła, materiałów budowlanych i ceramicznych. Szacuje się, że beneficjentami środka będzie 1237 podmiotów. 6) Ogólny budżet środka wynosi 390 mln PLN (ok. 95 mln EUR). Pomoc ma formę zwolnienia podatkowego. 7) Środek wszedł w życie dnia 1 listopada 2013 r. na okres 6 lat. Może być łączony z innymi formami pomocy otrzymanej w ramach innych lokalnych, regionalnych, krajowych i wspólnotowych programów pomocy. 8) Zgodnie z przepisami dotyczącymi polskiego systemu podatku akcyzowego użycie wyrobów energetycznych, w tym wyrobów gazowych, podlega opodatkowaniu. Władze polskie wyjaśniły, że co do zasady podatek ma zastosowanie do wszystkich przypadków wykorzystania tych produktów do celów grzewczych lub jako paliwo 2. Środek będący przedmiotem niniejszego postępowania dotyczy zwolnienia z podatku wykorzystania wyrobów gazowych, którego nie uważa się za stosowanie do celów grzewczych ani jako paliwo. Dotyczy to w szczególności użycia wyrobów gazowych w procesach mineralogicznych, elektrolitycznych i metalurgicznych oraz do redukcji chemicznej, o czym mowa w art. 31b ust. 1 pkt 4 oraz art. 31b ust. 4 pkt 1 ustawy o podatku akcyzowym. 9) Władze polskie zdefiniowały procesy mineralogiczne zgodnie z klasyfikacją w nomenklaturze NACE pod kodem DI 26 produkcja wyrobów z pozostałych surowców niemetalicznych, por. rozporządzenie Rady (EWG) nr 3037/90 z dnia 9 października 1990 r. w sprawie statystycznej klasyfikacji działalności gospodarczej we Wspólnocie Europejskiej 3. 10) W odniesieniu do wykorzystania produktów energetycznych w procesach elektrolitycznych i metalurgicznych oraz do redukcji chemicznej władze polskie odwołują się do przepisów dyrektywy w sprawie opodatkowania 1 Zgodnie z definicją w art. 2 ust. 1 pkt 1b ustawy o podatku akcyzowym, Dz. U. 2014, poz. 752. 2 Do dnia 31 października 2013 r. Polska stosowała zwolnienie z akcyzy gazu ziemnego używanego do celów grzewczych. Było to zgodne z art. 15 dyrektywy w sprawie opodatkowania energii, zgodnie z którą określone zwolnienia lub obniżki są dopuszczalne, m.in. w przypadku gazu ziemnego w państwach członkowskich, w których w 2000 r. udział gazu ziemnego w końcowym zużyciu energii był mniejszy niż 15 % (zob. art. 15 ust. 1 lit. g) wspomnianej dyrektywy). Od 1 listopada 2013 r. wyroby gazowe używane do celów grzewczych podlegają polskiemu podatkowi akcyzowemu. 3 Dz.U. L 293 z 24.10.1990, s. 1, z późniejszymi zamianami. 2
energii 4 dotyczących tzw. podwójnego zastosowania. Zgodnie z art. 2 ust. 4 lit. b) tiret drugie dyrektywy w sprawie opodatkowania energii produkt energetyczny ma podwójne zastosowanie w przypadku, gdy jest wykorzystywany zarówno jako paliwo do ogrzewania, jak i w celach innych niż jako paliwo silnikowe i paliwo do ogrzewania. Wykorzystanie produktów energetycznych do redukcji chemicznej oraz w procesach elektrolitycznych i metalurgicznych uważa się za podwójne zastosowanie 5. 11) W procesach, których dotyczy niniejsze postępowanie, wyroby gazowe są wykorzystywane, zgodnie z terminologią zawartą w dyrektywie w sprawie opodatkowania energii, do redukcji chemicznej oraz w procesach elektrolitycznych, metalurgicznych i mineralogicznych. Dotyczy to w szczególności procesów, gdzie energia produktu gazowego jest konieczna do przeprowadzenia reakcji lub służy do niszczenia innych wyrobów. 12) Wreszcie ww. zwolnienie z podatku akcyzowego jest przyznawane automatycznie i w tym wypadku organy podatkowe nie mają żadnej swobody decyzyjnej. 3. OCENA ISTNIENIA POMOCY PAŃSTWA 13) Artykuł 107 ust. 1 TFUE stanowi: wszelka pomoc przyznawana przez Państwo Członkowskie lub przy użyciu zasobów państwowych w jakiejkolwiek formie, która zakłóca lub grozi zakłóceniem konkurencji poprzez sprzyjanie niektórym przedsiębiorstwom lub produkcji niektórych towarów jest niezgodna z rynkiem wewnętrznym w zakresie, w jakim wpływa na wymianę handlową między Państwami Członkowskimi. 14) Dochody podatkowe, z których państwo zrezygnowało, stanowią zasoby państwa. Poprzez zwolnienie z obciążenia podatkowego, które inne polskie przedsiębiorstwa zobowiązane są ponosić, środek przyznaje beneficjentom korzyści. Korzyści te mogą zakłócać konkurencję i wypływać na warunki wymiany handlowej na terenie Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG), ponieważ beneficjenci środka konkurują z innymi przedsiębiorstwami z EOG. Jednak ulgi podatkowe wchodzą w zakres art. 107 ust. 1 TFUE jedynie wówczas, gdy nie można ich uzasadnić naturą lub logiką odnośnego systemu podatkowego. 15) Aby ocenić, czy zwolnienie z opodatkowania objęte postępowaniem wyjaśniającym stanowi pomoc państwa, Komisja musi rozważyć, czy skutki takiego środka mają selektywny charakter w zakresie, w jakim środek ten sprzyja niektórym przedsiębiorstwom lub produkcji niektórych towarów. Komisja zauważa, że zwolnienie z podatku akcyzowego w odniesieniu do wykorzystania wyrobów gazowych w procesach mineralogicznych, 4 5 Dyrektywa Rady 2003/96/WE z dnia 27 października 2003 r. w sprawie restrukturyzacji wspólnotowych przepisów ramowych dotyczących opodatkowania produktów energetycznych i energii elektrycznej, Dz.U. L 283 z 31.10.2003, s. 51. Procesów mineralogicznych nie uważa się za podwójne zastosowanie. 3
elektrolitycznych i metalurgicznych oraz do redukcji chemicznej przynosi korzyści jedynie określonym przedsiębiorstwom i określonym sektorom (zob. pkt (5) powyżej). 16) Komisja musi ponadto ocenić, czy środek można uzasadnić naturą i logiką odnośnego systemu podatkowego. W tym przypadku punktem odniesienia jest polski podatek akcyzowy od wyrobów energetycznych wykorzystywanych do celów grzewczych lub jako paliwo. 17) Celem polskiego systemu podatku akcyzowego jest opodatkowanie produktów energetycznych, w tym wyrobów gazowych, w przypadku gdy są one wykorzystywane do celów grzewczych lub jako paliwo. Komisja zauważa zatem, że nieopodatkowanie produktów energetycznych wykorzystywanych do celów innych niż grzewcze i innych niż jako paliwo wpisuje się w logikę i naturę odnośnego systemu podatkowego. 18) W dziedzinie opodatkowania energii państwa członkowskie mają swobodę co do ustalania logiki krajowego systemu podatkowego, pod warunkiem że zapewnią jego zgodność z dyrektywą w sprawie opodatkowania energii. Polska wyraźnie stwierdziła, że celem środka będącego przedmiotem postępowania wyjaśniającego jest dostosowanie polskiego systemu podatkowego do przepisów wspomnianej dyrektywy. 19) Zgodnie z przywołaną dyrektywą [p]rodukty energetyczne powinny zasadniczo stanowić przedmiot ram wspólnotowych, gdy są wykorzystywane jako paliwa do ogrzewania lub paliwa silnikowe. W tym zakresie, zgodnie z naturą i logiką systemu podatkowego, z zakresu tych ram wyłączone jest wykorzystywanie produktów energetycznych podwójnego zastosowania i wykorzystywanie produktów energetycznych nie jako paliw, a także procesy mineralogiczne (...) 6. A zatem produkty energetyczne są opodatkowane, jeśli stosuje się je do celów grzewczych lub jako paliwo. Produkty energetyczne mające podwójne zastosowanie oraz wykorzystywane w procesach mineralogicznych nie są jednak objęte zakresem dyrektywy w sprawie opodatkowania energii. Artykuł 2 ust. 4 lit. b) tiret drugie dyrektywy w sprawie opodatkowania energii stanowi, że produkt energetyczny ma podwójne zastosowanie, gdy jest wykorzystywany zarówno jako paliwo do ogrzewania, jak i w celach innych niż jako paliwo silnikowe i paliwo do ogrzewania. Podwójnym zastosowaniem jest również wykorzystanie produktów energetycznych do redukcji chemicznej oraz w procesach elektrolitycznych i metalurgicznych. 20) W przedmiotowym przypadku wyroby gazowe wykorzystywane w procesach mineralogicznych, elektrolitycznych i metalurgicznych oraz do redukcji chemicznej są zwolnione z akcyzy. Zgodnie z przepisami dyrektywy w sprawie opodatkowania energii użycia wyrobów gazowych w procesach mineralogicznych oraz jako produktów podwójnego zastosowania nie uważa się za wykorzystywanie jako paliwo do ogrzewania lub paliwo silnikowe. Komisja odnotowuje, że zwolnienie podatkowe ogranicza się do 6 Zob. punkt 22 dyrektywy w sprawie opodatkowania energii. 4
wykorzystywania wyrobów gazowych w procesach mineralogicznych, elektrolitycznych i metalurgicznych oraz do redukcji chemicznej i odpowiada procesom podwójnego zastosowania oraz procesom mineralogicznym w rozumieniu dyrektywy w sprawie opodatkowania energii. Wyroby gazowe wykorzystywane do celów grzewczych w tych procesach stanowią w rozumieniu wspomnianej dyrektywy nierozerwalną część procesów redukcji chemicznej, mineralogicznych, elektrolitycznych i metalurgicznych i nie zostałaby wykorzystane poza tymi procesami. 21) Zwolnienie z podatku takiego zastosowania wyrobów gazowych wpisuje się zatem w naturę i logikę polskiego systemu podatku akcyzowego i jest zgodne z przepisami dyrektywy w sprawie opodatkowania energii. 22) Władze polskie potwierdziły również, że wszystkie przedsiębiorstwa znajdujące się w podobnej sytuacji prawnej i faktycznej traktowane są w ten sam sposób oraz że polskie organy podatkowe nie posiadają żadnej swobody decyzyjnej w odniesieniu do stosowania analizowanego zwolnienia podatkowego. W każdym przypadku zwolnienie podatkowe stosowane jest jedynie w odniesieniu do podwójnego zastosowania wyrobów gazowych oraz do stosowania ich w procesach mineralogicznych. Zwolnienia te nie są sprzeczne z przepisami dyrektywy w sprawie opodatkowania energii, ponieważ nie wchodzą w zakres jej stosowania. Należy jednak zaznaczyć, że niniejsza decyzja nie narusza zakresu stosowania dyrektywy w sprawie opodatkowania energii. W szczególności nie umożliwia ona władzom polskim rozszerzenia zwolnienia podatkowego na wykorzystanie wyrobów gazowych w procesach produkcji, jeśli w procesach tych wyroby gazowe nie mają podwójnego zastosowania lub nie są wykorzystywane do procesów mineralogicznych, określonych w dyrektywie w sprawie opodatkowania energii. Niniejsza decyzja nie wyklucza możliwości podjęcia przez Komisję działań nakazujących Polsce przestrzeganie przepisów dyrektywy w sprawie opodatkowania energii ani nie przesądza o analizie zakresu stosowania wspomnianej dyrektywy. 23) Mając na uwadze powyższe rozważania, Komisja stwierdza, że Polska ustanowiła krajowy system opodatkowania energii w celu opodatkowania konsumpcji produktów energetycznych wykorzystywanych do celów grzewczych lub jako paliwo. Wyrobów gazowych wykorzystywanych w procesach mineralogicznych oraz o podwójnym zastosowaniu, w tym w procesach elektrolitycznych i metalurgicznych oraz do redukcji chemicznej, nie uważa się za wykorzystywane do celów grzewczych lub jako paliwo, nie podlegają one zatem opodatkowaniu. Przedmiotowe zwolnienie z podatku nie jest sprzeczne z przepisami dyrektywy w sprawie opodatkowania energii. Komisja uważa, że zwolnienie podatkowe będące przedmiotem postępowania w zakresie, w jakim dotyczy wyrobów gazowych o podwójnym zastosowaniu, wykorzystywanych do celów innych niż jako paliwo lub wykorzystywanych w procesach mineralogicznych wpisuje się w naturę i logikę krajowego systemu podatkowego i nie stanowi w związku z tym pomocy państwa w rozumieniu art. 107 ust. 1 TFUE. 5
4. WNIOSEK Komisja zdecydowała zatem, że środek nie stanowi pomocy państwa w rozumieniu art. 107 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiego w zakresie, w jakim zwalnia z podatku akcyzowego wyroby gazowe o podwójnym zastosowaniu, wyroby gazowe wykorzystywane do celów innych niż jako paliwo oraz wyroby gazowe wykorzystywane w procesach mineralogicznych, które to zastosowania są wyłączone z zakresu dyrektywy 2003/96/WE. W przypadku gdyby niniejsze pismo zawierało informacje, które nie powinny być przekazywane osobom trzecim, należy poinformować o tym Komisję w terminie piętnastu dni roboczych od daty jego otrzymania. Jeżeli Komisja nie otrzyma w wyznaczonym terminie uzasadnionego wniosku w tym względzie, uzna to za wyrażenie zgody na ujawnienie osobom trzecim i publikację pełnej treści niniejszego pisma w autentycznej wersji językowej na stronie internetowej: http://ec.europa.eu/competition/elojade/isef/index.cfm. Wnioski należy przesyłać drogą elektroniczną na adres Stateaidgreffe@ec.europa.eu lub listem poleconym na adres Dyrekcji Generalnej ds. Konkurencji Komisji Europejskiej: European Commission Directorate-General for Competition State Aid Registry B-1049 Bruxelles/Brussel Belgique/België We wszelkiej korespondencji proszę podawać nazwę i numer sprawy. W imieniu Komisji Joaquin ALMUNIA Wiceprzewodniczący 6