1. Pismem z dnia 15 listopada 2005 r. władze polskie, zgodnie z art. 88 ust. 3 Traktatu WE, zgłosiły powyższy środek pomocy państwa.

Transkrypt

1 KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela dnia 8-III-2007 r. K (2007) 855 Dotyczy: Pomoc państwa N 580/2005 Polska Redukcja podatku akcyzowego od biopaliw Szanowny Panie! Komisja pragnie poinformować, że po zbadaniu informacji dostarczonych przez polskie władze dotyczących ww. programu pomocy, postanowiła nie wnosić zastrzeżeń w odniesieniu do omawianej pomocy. 1. PROCEDURA 1. Pismem z dnia 15 listopada 2005 r. władze polskie, zgodnie z art. 88 ust. 3 Traktatu WE, zgłosiły powyższy środek pomocy państwa. 2. Pismem z dnia 21 grudnia 2005 r. Komisja zwr óciła się o przedstawienie dodatkowych informacji, które otrzymała w pismach z dnia 23 lutego 2006 r. i 29 marca 2006 r. Po spotkaniu przedstawicieli Polski oraz służb Komisji Europejskiej, które odbyło się dnia 6 kwietnia 2006 r., służby Komisji wysłały dnia 24 maja 2006 r. pismo podsumowujące wszystkie nierozstrzygnięte kwestie. Polskie władze przedstawiły brakujące informacje w piśmie z dnia 13 września 2006 r. Dnia 11 października 2006 r. Komisja zwróciła się o przedstawienie dodatkowych informacji i otrzymała odpowiedź w pismach z dnia 15 grudnia 2006 r. i 23 stycznia 2007 r. Komisja oceniła program w kształcie jaki został ostatecznie notyfikowany kiedy notyfikacja została skompletowana ostatnim listem przesłanym przez władze polskie. Jej Ekscelencja Pani Anna FOTYGA Minister Spraw Zagranicznych Al. Szucha 23 PL Warszawa Commission européenne, B-1049 Bruxelles Belgique Europese Commissie, B-1049 Brussel België Telefon: (0)

2 2. OPIS ŚRODKA POMOCY 3. Zgłoszony program zakłada zwolnienie od podatku akcyzowego od biopaliw wytwarzanych z biomasy, w tym bioetanoli, biometanoli, czystych olejów roślinnych, estrów metylowych, estrów etylowych, biodimetyloeterów, biopaliw syntetycznych oraz podlegających biodegradacji elementów pochodnych bioetanolu ETBE (eteru etylo-tertbutylowego) oraz TAEE (eteru etylo-tert-amylowego). 4. Bioetanol jest produktem rolnym i w 100 % pochodzi ze źródeł odnawialnych. ETBE i TAEE są pochodnymi bioetanolu. ETBE pochodzi z biomasy jedynie w 47 % 1 a TAEE jedynie w 40 % 2. Biopaliwa można stosować w mieszankach lub samoistnie. 5. Celem programu jest zachęcenie do stosowania biopaliw wytwarzanych z biomasy. Zwolnienie od podatku akcyzowego od biopaliw przyznawane jest wszystkim przedsiębiorstwom spełniającym poniższe wymogi: 1. nabywane biopaliwa muszą być stosowane jako paliwa; 2. jeżeli przedsiębiorstwo produkuje mieszane paliwa lub biopaliwa, musi ono przedstawić dokumentację procesu produkcji takich paliw oraz wykazać zawartość biopaliw w produkcie końcowym; 3. jeżeli przedsiębiorstwo handluje mieszanymi paliwami lub biopaliwami, musi ono prowadzić ewidencję, pozwalającą ustalić ilość biopaliw, której dotyczą zwolnienia. 6. Czas trwania programu określono od 1 stycznia 2007 r. do 30 kwietnia 2011 r. Przewidywany łączny budżet programu wynosi około 4698 mln PLN. 7. Zwolnienia od podatku akcyzowego przyznaje się na biopaliwa stosowane jako dodatki spełniające stosowne normy jakości, biopaliwa stosowane samoistnie oraz biopaliwa mieszane z paliwami kopalnymi. Do mieszanych produktów końcowych należą: mieszanki benzyny z bioetanolem, ETBE i TAEE oraz mieszanki oleju napędowego z estrami. Mieszanki benzyny i oleju napędowego muszą zawierać domieszkę co najmniej 2 % biopaliw i spełniać stosowne normy jakości. 8. Biopaliwa sprzedawane producentom mieszanek biopaliw w celu wykorzystania ich jako domieszek są całkowicie zwolnione z podatku akcyzowego. 9. Poniżej przedstawiono zwolnienia od podatku akcyzowego dotyczące mieszanek benzyny i oleju napędowego z biopaliwami oraz od biopaliw stosowanych jako samoistne paliwa (w złotych (PLN) za 1000 litrów biopaliwa): 1 Zgodnie z art. 2 ust. 2 lit. f) dyrektywy 2003/30/WE w sprawie biopaliw, Dz. U. L 123 z Zgodnie z informacjami przedstawionymi przez polskie władze w oparciu o dokumentację Centralnego Laboratorium Naftowego w Warszawie i Ośrodka Badawczo Rozwojowego Przemysłu Rafineryjnego w Płocku. 2

3 Mieszanki biopaliw z: Paliwa Normalna stawka Zwolnienie w złotych (PLN) za 1000 litrów Benzyną olejem napędowym (o zawartości siarki <0,005 %) - o niskiej zawartości siarki (>0,001 % 0,005 %) - o zerowej zawartości siarki ( 0,001 %) Biopaliwa stosowane jako samoistne paliwa W odniesieniu do mieszanych produktów końcowych Polska przyznaje zwolnienie od podatku akcyzowego od każdego litra biopaliwa dodanego do mieszanki. Zwolnienie od podatku od litra ETBE lub TAEE przyznawane jest tylko na stosowną część uzyskaną z biomasy. 11. Polska przedstawiła Komisji obliczenia dotyczące kosztów produkcji bioetanolu i estrów. Koszty produkcji obejmują koszty surowców, koszty pracy i kapitału oraz koszty przetwarzania i transportu. Marża zysku wynosi 5 %, a do kosztów produkcji dodano współczynnik korygujący niższą wartość energetyczną biopaliw. Biopaliwa inne niż bioetanol i estry, których dotyczy pomoc w ramach zgłoszonego środka, nie są obecnie w Polsce produkowane na rynek, a jedynie w celach badawczych i rozwojowych. 12. Polska przedstawiła również Komisji obliczenia średnich cen paliw kopalnych, którymi posłużono się jako wartością porównawczą w celu określenia poziomu pomocy koniecznej do pokrycia dodatkowych kosztów produkcji. 13. Polska wprowadziła ustawowo system sprawozdawania kosztów produkcji biopaliw. Zgodnie z powyższą ustawą producenci biopaliw oraz podmioty produkujące mieszanki zawierające biopaliwa mają obowiązek składania Urzędowi Regulacji Energetyki oraz Agencji Rynku Rolnego kwartalnych sprawozdań dotyczących kosztów produkcji biopaliw. Na podstawie powyższych informacji Urząd sporządzać będzie kwartalne sprawozdania. 14. Polska zobowiązuje się do monitorowania kosztów produkcji biopaliw i cen paliw kopalnych oraz, w razie konieczności, dostosowywania zwolnienia od podatku akcyzowego, aby uniknąć nadmiernej kompensaty kosztów produkcji przez cały okres obowiązywania przedmiotowego programu pomocy. 3. OCENA 3.1 Legalność pomocy 15. Zgłoszony środek będący przedmiotem niniejszej oceny wszedł w życie 1 stycznia Zatem władze polskie z naruszeniem Artykułu 88 (3) Traktatu WE wprowadziły w życie proponowany środek zanim procedura notyfikacji zakończyła się decyzją końcową. 3

4 3.2 Istnienie pomocy w rozumieniu art. 87 ust. 1 Traktatu WE 16. Zgodnie z przepisami art. 87 Traktatu WE za pomoc państwa uznaje się pomoc: 1) przyznaną przez państwo członkowskie lub przy użyciu zasobów państwowych, 2) która zakłóca konkurencję, 3) poprzez sprzyjanie niektórym przedsiębiorstwom, 4) w zakresie, w jakim wpływa na wymianę handlową między państwami członkowskimi. 17. Redukcję podatku akcyzowego przyznano przy użyciu zasobów państwowych. Celem środka jest zrekompensowanie producentom biopaliw części ponoszonych przez nich kosztów produkcji. Obniżając zobowiązanie podatkowe nakładane na produkty środek sprzyja niektórym przedsiębiorstwom lub produkcji niektórych towarów. Tak więc ceny biopaliw można obniżyć do poziomu, na którym będą one mogły konkurować z paliwami kopalnymi. Ponieważ biopaliwa służą jako substytut paliw kopalnych, przyznana korzyść może zakłócić konkurencję na wewnętrznym rynku UE. Ponieważ handel paliwami prowadzi się na skalę międzynarodową, przedmiotowy środek może również wpłynąć na wymianę handlową między państwami członkowskimi i tym samym stanowi pomoc państwa w rozumieniu art. 87 ust. 1 Traktatu WE. 3.3 Wyłączenie na mocy art. 87 ust. 3 lit. c) Traktatu WE 18. Artykuł 87 ust. 3 lit. c) Traktatu WE przewiduje wyłączenie od ogólnej zasady niezgodności ze wspólnym rynkiem, określonej w ust. 1 powyższego artykułu, w przypadku pomocy przeznaczonej na ułatwianie rozwoju niektórych działań gospodarczych lub niektórych regionów gospodarczych, o ile pomoc ta nie zmienia warunków wymiany handlowej w zakresie sprzecznym ze wspólnym interesem. 19. Celem proponowanego środka pomocy jest zwiększenie zastosowania paliw przyjaznych dla środowiska w celu zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych. Rozwój energii odnawialnych, a zwłaszcza biopaliw 3, promowany jest od 1985 r. za pomocą szeregu instrumentów wspólnotowych 4 a od 2003 r. za pomocą dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2003/30/WE w sprawie wspierania użycia w transporcie biopaliw lub innych paliw odnawialnych ( dyrektywa w sprawie biopaliw ) 5. Artykuł 3 powyższej dyrektywy zobowiązuje państwa członkowskie do zapewnienia, aby na ich rynkach znalazła się minimalna proporcja biopaliw. Ustanawia on wskaźnikową wartość odniesienia na poziomie 5,75 %, która ma zostać osiągnięta przed dniem 31 grudnia 2010 r. 20. Cele omawianego programu są zgodne z polityką UE w tej dziedzinie. Komisja musi ocenić zgłoszony środek pod kątem wspólnotowych wytycznych dotyczących pomocy państwa na rzecz ochrony środowiska naturalnego 6 (zwanych dalej wytycznymi w sprawie ochrony środowiska ). 3 Biopaliwa ujęto w definicji odnawialnych źródeł energii zawartej w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2001/77/WE z dnia 27 września 2001 r. w sprawie wspierania produkcji na rynku wewnętrznym energii elektrycznej wytwarzanej ze źródeł odnawialnych, Dz. U. L 283 z , str Między innymi biała księga z 1997 r. w sprawie energii odnawialnych (COM (1997) 599 wersja ostateczna z ), zielona księga Komisji w sprawie zabezpieczenia dostaw energii w Unii Europejskiej (COM (2000) 769 z ), komunikat Komisji w sprawie paliw alternatywnych w transporcie drogowym i zestawu środków promujących stosowanie biopaliw (COM(2001) 547 z ). 5 Dz.U. L 123 z Dz.U. C 37 z , str. 3. 4

5 21. Zgodnie z sekcją E.3.3 wytycznych w sprawie ochrony środowiska można dopuścić pomoc operacyjną na produkcję energii odnawialnej. Komisja jest zdania, że taka pomoc kwalifikuje się do szczególnego traktowania ze względu na trudności, z jakimi te źródła energii czasem stykały się próbując skutecznie konkurować ze źródłami konwencjonalnymi. 22. W punkcie 56 wytycznych w sprawie ochrony środowiska dopuszcza się pomoc w celu pokrycia różnicy między kosztami produkcji energii ze źródeł odnawialnych, a rynkową ceną takiej energii. Dalsze szczegóły przedstawiono w pkt 59 i 60 wytycznych w sprawie ochrony środowiska. Z poniższych tabel, sporządzonych w oparciu o informacje przedstawione przez Polskę, jednoznacznie wynika, że w przypadku całkowitego zwolnienia z podatku akcyzowego pomoc pozwoli producentom na sprzedaż bioetanolu i estrów metylowych po cenie umożliwiającej konkurowanie z paliwami kopalnymi. To samo dotyczy biopaliw stosowanych jako dodatki do mieszanych produktów, ponieważ proponowane zwolnienia od podatku są niższe niż stosowne stawki podatku akcyzowego. Zapewniono, że taki stan rzeczy ma utrzymywać się przez cały okres objęty programem, ponieważ Polska potwierdziła, że zmiany cen paliw kopalnych oraz koszty produkcji biopaliw będą kwartalnie monitorowane, a w razie konieczności poziom pomocy będzie dostosowywany. Polska zobowiązała się również do monitorowania zmian cen biopaliw importowanych z państw trzecich. Bioetanol Koszty produkcji ) Melasy Zboża Estry metylowe A) Surowiec B) Koszty pracy C) Koszty kapitałowe 2) D) Koszty przetwarzania 3 E) Koszty transportu F) Cena sprzedaży produktów ubocznych G) Suma kosztów produkcji (A+B+C+D+E+F) H) Marża zysku ok. 5 % I) Ogółem bez podatków (G+H) , ,6 3490, PLN/tona 3220 w PLN/1000 l J) Zredukowana stawka akcyzy dla biopaliw K) Współczynnik korygujący dla wartości energetycznej 4) L) Cena biopaliw łącznie z opłatą paliwową 5) M) Cena referencyjna 6) paliw kopalnych łącznie z akcyzą i opłatą paliwową, bez VAT Różnica (L-M) 7) ) Dane w tabeli dotyczą kosztów produkcji 100 hl bioetanolu i ton estrów. Dla spójności dane dotyczące bioetanolu wyrażono w złotych (PLN) za 1000 litrów, a dotyczące estrów w złotych za tonę. Całkowita liczba ton została następnie przeliczona na liczbę litrów przy zastosowaniu współczynnika wynoszącego 0,88. 2) Koszty kapitałowe stanowią koszt zablokowania kapitału na poczet zabezpieczenia należności z tytułu podatku akcyzowego, do uiszczania którego zobowiązane są nowe zakłady wytwarzające etanol. 5

6 3) W kosztach przetwarzania uwzględniono koszty enzymów, opału i energii elektrycznej, amortyzacji i remontów, gospodarki wodnej i ochrony środowiska oraz koszty nieruchomości. 4) Współczynnik korygujący dla wartości energetycznej obliczono w następujący sposób: Sumę wierszy I i J mnoży się przez poniższe współczynniki: w przypadku estrów (35,7/32,8-1)*100 %, w przypadku bioetanolu (31/21,2-1)*100 %. Źródłem danych o wartościach kalorycznych paliw, użytych do obliczeń współczynników jest raport "Stationary Applications of Liquid Biofuels". Ostateczna wersja tego raportu dostępna jest na: 5) Opłata paliwowa jest dodatkową, obok podatku akcyzowego, opłatą nakładaną na wszystkie paliwa. Stawka opłaty paliwowej w 2006 r. została ustalona na 107,63 PLN za tonę. W związku z różnicami w gęstości opłata za 1000 litrów bioetanolu wynosi 81 PLN a za 1000 litrów estrów 95 PLN. 6) Uśredniona cena paliw kopalnych za okres luty lipiec 2006 r. 7) Jeżeli różnica jest dodatnia, wówczas poziom pomocy jest dopuszczalny. Jeżeli różnica jest ujemna, wówczas poziom pomocy jest zbyt wysoki i skutkuje nadmierną kompensatą. 23. Nie wyklucza się, że część pomocy dotyczyć będzie produktów rolnych objętych załącznikiem I do Traktatu. Pomoc na rzecz tych produktów wchodzi w zakres wytycznych Wspólnoty w sprawie pomocy państwa w sektorze rolnictwa (zwanych dalej wytycznymi w sprawie pomocy dla rolnictwa" 7 ) i zgodnie z pkt 7 wytycznych w sprawie ochrony środowiska jest wyłączona z ich zakresu. Sekcja wytycznych w sprawie pomocy dla rolnictwa stanowi, że w należycie uzasadnionych przypadkach, takich jak pomoc na rzecz rozwoju biopaliw, Komisja może również zatwierdzić pomoc operacyjną, jeżeli można jednoznacznie wykazać, że pomoc taka jest konieczna aby zrównoważyć dodatkowe koszty wynikające ze stosowania surowców przyjaznych dla środowiska w porównaniu z konwencjonalnymi procesami produkcyjnymi. Element pomocy powinien ograniczać się do niwelowania skutków dodatkowych kosztów i powinien być poddawany okresowym przeglądom co najmniej co pięć lat. Ponieważ analizowana pomoc w przedmiotowym przypadku dotyczy tylko biopaliw, które bez pomocy nie mogłyby konkurować na rynku i ponieważ poziom pomocy poddawany będzie corocznym przeglądom i dostosowaniom, które zapobiegną nadmiernej kompensacie produkcji biopaliw, zgłoszony program pomocy spełnia powyższe warunki. 24. Z uwagi na fakt, że środek dotyczy zwolnienia produktu energetycznego od podatku akcyzowego Komisja oceni go także pod kątem zgodności z przepisami dyrektywy Rady 2003/96/WE z dnia 27 października 2003 r. w sprawie restrukturyzacji wspólnotowych przepisów ramowych dotyczących opodatkowania produktów energetycznych i energii elektrycznej ( dyrektywa w sprawie podatku energetycznego ) Artykuł 16 ust. 1 powyższej dyrektywy pozwala państwom członkowskim na stosowanie wobec biopaliw zwolnienia lub obniżonej stawki podatku. Jednak art. 16 ust. 2 powyższej dyrektywy stanowi, że zwolnienie lub obniżona stawka podatku ma ograniczać się do tej części produktu, która rzeczywiście pochodzi z biomasy. 26. Redukcja podatku akcyzowego dotyczy biopaliw stanowiących samoistne paliwo i biopaliw mieszanych. W przypadku biopaliw mieszanych z paliwami kopalnymi zwolnienie od podatku akcyzowego od każdego litra biopaliwa jest niższe niż należna kwota podatku akcyzowego od tej samej ilości paliwa kopalnego, którą biopaliwo zastępuje w produkcie końcowym. Im większa domieszka biopaliwa w produkcie 7 Zgodnie z punktem 194 wytycznych Wspólnoty w sprawie pomocy państwa w sektorze rolnictwa i leśnictwa 2007 do 2013, dla notyfikacji nierozstrzygniętych 1 stycznia 2007 zastosowanie mają nadal Wytyczne roku Dz.U. L 283 z , str

7 końcowym, tym wyższa wartość potencjalnej redukcji podatku akcyzowego należnego od produktu końcowego. 27. Zgłoszony program jest również zgodny z przepisami art. 16 ust. 3 dyrektywy w sprawie podatku energetycznego, który nakłada obowiązek dostosowywania obniżki opodatkowania do zmian cen surowców, aby uniknąć nadmiernej kompensaty dodatkowych kosztów związanych z produkcją biopaliw. 1. DECYZJA: 28. Na podstawie powyższej oceny Komisja postanowiła uznać przedmiotowy program pomocy za zgodny z Traktatem WE i nie wnosić zastrzeżeń w odniesieniu do jego realizacji. 29. Komisja przypomina polskim władzom, że zgodnie z art. 88 ust. 3 Traktatu WE, należy zgłaszać jej zamiar refinansowania, modyfikowania lub wprowadzania zmian do przedmiotowego programu pomocy zgodnie z przepisami rozporządzenia Komisji (WE) nr 794/ Jeśli niniejsze pismo zawiera informacje poufne, które nie powinny zostać opublikowane, należy poinformować o tym Komisję w terminie piętnastu dni roboczych od daty jego otrzymania. Jeżeli Komisja nie otrzyma w wyznaczonym terminie uzasadnionego wniosku w tym względzie, uzna to za wyrażenie zgody na ujawnienie osobom trzecim i publikację pełnej treści niniejszego pisma w autentycznej wersji językowej na stronie internetowej: Wniosek taki należy wysłać listem poleconym lub faksem na adres Dyrekcji Generalnej ds. Konkurencji Komisji Europejskiej: European Commission Directorate-General of Competition State Aid Greffe B-1049 BRUSSELS Faks: Z poważaniem W imieniu Komisji Neelie KROES Członek Komisji 9 Rozporządzenie Komisji (WE) nr 794/2004 w sprawie wykonania rozporządzenia Rady (WE) nr 659/1999 ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania art. 93 [obecnie 88] Traktatu WE; Dz.U. L 140 z r., str..1 7