Jakie problemy podatkowe pojawiają się w przypadku przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych? W pierwszej części artykułu (Biuletyn BDO Podatki i Rachunkowość nr 1/2009) zostały opisane sytuacje powodujące ryzyko podatkowe związane z otrzymaniem od zagranicznego kontrahenta faktury na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług Poniżej przedstawiam najczęstsze problemy występujące w przypadku przepisów ustawy z dnia 15 lutego 1992 r o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz U z 2000 r, Nr 54, poz 654 z późn zmianami) - dalej UPDOP Zasady zaliczania faktury zagranicznej w koszty uzyskania przychodów Faktury otrzymane od kontrahentów zagranicznych podlegają identycznym zasadom zaliczania w koszty uzyskania przychodów (dalej: KUP) jak w przypadku faktur krajowych Każdy podatnik jest więc zobowiązany do zaliczania zakupu określonego przedmiotu udokumentowanego fakturą zagraniczną: - w KUP bezpośrednio lub pośrednio związane z uzyskaniem przychodów; - w rozliczeniu za odpowiedni ściśle określony okres rozliczeniowy (w zależności od tego, z 1 / 6
przychodami jakiego okresu są związane poniesione koszty oraz czy można przypisać KUP do określonych przychodów); - uznania za środek trwały i dokonywania odpisów amortyzacyjnych zgodnie z zasadami określonymi w UPDOP Czy podstawą zaliczania w KUP jest faktura wewnętrzna czy faktura zagraniczna? Na potrzeby rozliczania podatku VAT podatnik otrzymujący fakturę wystawioną przez zagranicznego kontrahenta jest zobowiązany do wystawienia faktury wewnętrznej Czy na potrzeby rozliczenia podatku dochodowego podatnik zalicza w KUP wydatek na podstawie faktury zagranicznej czy na podstawie faktury wewnętrznej? Zgodnie z art 15 ust 4e UPDOP za dzień poniesienia KUP uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku) albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku) Z literalnego brzmienia powyższego przepisu wynika więc, iż podstawą uznania wydatku za KUP jest w pierwszej kolejności faktura - także wystawiona przez zagranicznego kontrahenta W przypadku braku faktury można zaliczyć wydatek w KUP na podstawie innego dowodu 2 / 6
Tak więc, pomimo wystawienia faktury wewnętrznej zgodnie z UVAT, na potrzeby podatku dochodowego należy zaksięgować fakturę zagraniczną Przeliczanie walut obcych na złote polskie - zasady wynikające z UPDOP U podmiotów stosujących zasady wynikające z ustawy z 29 września 1994 r o rachunkowości (DzU z 2002 r, Nr 76, poz 694 z późn zmianami) - dalej: URach szczególnemu badaniu podlega kurs przeliczania wartości wykazanych na fakturach zagranicznych kontrahentów Zgodnie bowiem z art 30 ust 2 pkt 2 URach wartości wykazane na fakturach podlegają przeliczeniu na złote polskie na podstawie średniego kursu ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski (dalej: NBP) z dnia wystawienia faktury W myśl art 15 ust 1 zdanie drugie UPDOP koszty poniesione w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego ogłaszanego przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia kosztu Z powyższych przepisów wynika, iż podatnicy powinni stosować różne kursy przeliczania walut obcych na złote na potrzeby rachunkowości oraz na potrzeby zaliczania w KUP 3 / 6
W trakcie badania sprawdzeniu podlega to czy spółka stosuje powyżej opisane zasady W ramach audytu zalecamy również zapisanie w polityce rachunkowości danego podmiotu, iż do przeliczania wartości wyrażonych w walutach obcych na potrzeby rachunkowości zastosowanie znajdują przepisy wynikające z UPDOP Takie uproszczenie zasad jest możliwe, gdyż nie wywiera istotnie ujemnego wpływu na jasne i rzetelne przedstawienie sytuacji majątkowej i finansowej podmiotu (art 4 ust 4 URach) Podatek od wartości dodanej na fakturze zagranicznego kontrahenta a KUP Zgodnie z ustaleniami zawartymi w I części opracowania - podatek VAT naliczony w fakturze zagranicznej jest uwzględniany w cenie netto na wystawionej fakturze wewnętrznej A jak wygląda rozliczenie podatku od wartości dodanej wynikającego z faktury zagranicznej na gruncie UPDOP? Zgodnie z art 16 ust 1 pkt 46 UPDOP nie uważa się za KUP podatku od towarów i usług poza określonymi w tym przepisie wyjątkami Wyjaśnienia organów podatkowych jednoznacznie określają, iż: Podmiot będący zarejestrowanym w Polsce podatnikiem podatku od towarów i usług nie mający na terytorium 4 / 6
innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej siedziby lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej ma możliwość odzyskania zapłaconego tam przy nabyciu towarów i usług podatku według zasad określonych przepisami o podatku od wartości dodanej Z uwagi na tożsamość tych podatków pośrednich i ich neutralny charakter podatek od wartości dodanej winien podlegać tym samym regulacjom podatkowym przewidzianym w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych, co podatek od towarów i usług obowiązujący na terytorium RP () A zatem zgodnie ze stanowiskiem Spółki przychodem w podatku dochodowym od osób prawnych dla Spółki w rozliczeniu podatku nie jest kwota podatku od wartości dodanej należna z tytułu dostawy na terenie danego państwa Unii Europejskiej oraz nie jest przychodem zwrot kwoty nadwyżki podatku od wartości dodanej naliczonego nad należnym, natomiast podatek od wartości dodanej zapłacony w danym państwie nie jest kosztem uzyskania przychodów (Naczelnik Małopolskiego Urzędu Skarbowego w Krakowie, pismo z 14 czerwca 2006 r, nr PO2/423-7/06/47768) Podobne stanowisko w sprawie zajęły inne organy podatkowe: Naczelnik Urzędu Skarbowego Warszawa-Wola (pismo z 22 stycznia 2007 r, nr 1440/RDP/4211/ZM/7985/2007), Naczelnik Podlaskiego Urzędu Skarbowego w Białymstoku (pismo z 18 sierpnia 2006 r, nr P-I/423/32/AŚ/06) oraz Naczelnik Urzędu Skarbowego Łódź-Widzew (pismo z 29 grudnia 2004 r, nr II/423/13/04) W związku z powyższym podatek od wartości dodanej wykazany na fakturze wystawionej przez zagranicznego kontrahenta co do zasady nie jest KUP, chyba że spełnia warunki uznania za KUP wynikające z art 16 ust 1 pkt 46 UPDOP i n fine Takim typowym przypadkiem, w którym podatek VAT stanowi KUP jest sytuacja, gdy zgodnie z 5 / 6
przepisami UVAT podatnikowi nie przysługuje prawo do odliczenia lub zwrotu podatku wykazanego na otrzymanej fakturze 6 / 6