Sylabus przedmiotu 1. Metryczka Nazwa Wydziału: Wydział Nauki o Zdrowiu Program kształcenia Pielęgniarstwo, studia II stopnia, profil praktyczny, studia stacjonarne Rok akademicki: 2017/2018 Opieka pielęgniarska nad chorym z przetoką jelitową, ranami Nazwa modułu/przedmiotu: przewlekłymi i schorzeniami naczyń Kod przedmiotu (z systemu Pensum): Jednostka/i prowadząca/e kształcenie: Kierownik jednostki/jednostek: Rok studiów (rok, na którym realizowany jest przedmiot): Semestr studiów (semestr, na którym realizowany jest przedmiot): Typ modułu/przedmiotu (podstawowy, kierunkowy, fakultatywny): Osoby prowadzące (imiona, nazwiska oraz stopnie naukowe wszystkich wykładowców prowadzących przedmiot): Zakład Pielęgniarstwa Chirurgicznego i Transplantacyjnego Prof. dr hab. Piotr Małkowski II semestr II Kierunkowy Prof. dr hab. Piotr Małkowski Dr n. med. Dariusz Wasiak Prof. dr hab. Roman Danielewicz Dr n. o zdr. Marta Hreńczuk Mgr Tomasz Piątek Erasmus TAK/NIE (czy przedmiot dostępny jest dla studentów w ramach programu Erasmus): Osoba odpowiedzialna za sylabus (osoba, do której należy zgłaszać uwagi dotyczące sylabusa): Dr n. o zdr. Marta Hreńczuk Liczba punktów ECTS: 4 2. Cele kształcenia 1. Poznanie zasad diagnostyki i leczenia chorego po urazie termicznym, ze schorzeniami naczyń, ranami Strona 1 z 7
przewlekłymi oraz z przetoką jelitową. 2. Poznanie specyfiki pielęgnowania pacjenta po urazie termicznym, ze schorzeniami naczyń, ranami przewlekłymi oraz z przetoką jelitową. 3. Doskonalenie umiejętności pielęgnowania pacjenta po urazie termicznym, ze schorzeniami naczyń, ranami przewlekłymi oraz z przetoka jelitową. 3. Wymagania wstępne 1. Student posiada wiedzę z zakresu anatomii i fizjologii organizmu człowieka oraz podstawowych badań fizykalnych. 2. Student zna podstawy opieki pielęgniarskiej, psychologii, socjologii, pedagogiki, promocji zdrowia i zdrowia publicznego zgodne z programem studiów na kierunku pielęgniarstwo I stopnia. 3. Student posiada wiedzę z zakresu farmakologii zgodnej z kwalifikacjami uzyskanymi podczas studiów I stopnia. 4. Student posiada umiejętność organizacji pracy własnej i w zespole oraz umiejętność oceny własnych działań i ich interpretacji. 4. Przedmiotowe efekty kształcenia Lista efektów kształcenia Symbol przedmiotowego efektu kształcenia W.1 W.2 W.3 W.4 W.5 W.5 W.6 Treść przedmiotowego efektu kształcenia 1. Definiuje ranę przewlekłą, omawia przebieg procesu gojenia uwzględniając różne rodzaje ran (gojenie pierwotne, wtórne, po odroczonym zamknięciu pierwotnym, pod strupem i po przeszczepie skóry). 2. Wyjaśnia patofizjologię zmian w ranie przewlekłej. 3. Omawia patogenezę, czynniki ryzyka, metody diagnostyki i leczenia przyczynowego ran o różnej etiologii, w tym: owrzodzeń żylnych, owrzodzeń o etiologii tętniczej, zespołu stopy cukrzycowej, odleżyn, powikłanej rany urazowej i innych. 1. Charakteryzuje metody nieoperacyjnego i operacyjnego leczenia ran przewlekłych. 2. Zna zasady stosowania hiperbarii tlenowej oraz terapii podciśnieniowej VAC w procesie leczenia ran przewlekłych. 1. Omawia patogenezę, czynniki ryzyka, metody diagnostyki i leczenia ogólnego i miejscowego rany oparzeniowej. 2. Wymienia składowe oceny rany, identyfikuje czynniki ogólne i miejscowe Odniesienie do efektu kierunkowego (numer) B.W6. (zna patofizjologię oraz zasady postępowania w leczeniu najczęściej występujących przewlekłych ran: odmrożeń, owrzodzenia żylnego, owrzodzenia niedokrwiennego, odleżyn, zespołu stopy cukrzycowej, powikłanej rany urazowej) B.W7. (różnicuje metody nieoperacyjnego i operacyjnego leczenia przewlekłych ran, w tym wyjaśnia rolę hiperbarii tlenowej oraz terapii podciśnieniowej w tym procesie) B.W8. (zna strefy histopatologiczne urazu termicznego, kwalifikację ran oparzeniowych, składowe leczenia ciężkiego oparzenia oraz zasady profilaktyki, rozpoznawania i leczenia zakażonej rany oparzeniowej) Strona 2 z 7
W.7 W.8 W.9 W.10 W.11 W.12 W.13 W.14 U.1 U.2 U.3 U.4 U.5 wpływające na przebieg procesu gojenia. 3. Klasyfikuje metody miejscowego leczenia ran i wyjaśnia zasady i kryteria doboru optymalnej metody (w tym rodzaju i formy opatrunku) do rodzaju rany. 4. Omawia zasady zapobiegania zakażeniom i metody leczenia zakażeń rany oparzeniowej. 5. Formułuje cele i planuje edukację chorego z raną przewlekłą i jego rodziny. 1. Omawia rodzaje pourazowych ubytków tkankowych. 2. Wymienia zabiegi z dziedziny chirurgii rekonstrukcyjno-plastycznej. 1. Opisuje rodzaje przetok jelitowych i różnice w pielęgnowaniu pacjenta w zależności od rodzaju pojawiających się powikłań. 2. Zna zadania pielęgniarki stomijnej w opiece nad chorym w okresie przedoperacyjnym i pooperacyjnym. 3. Omawia zasady doboru i refundacji sprzętu stomijnego. 1. Dokonuje oceny rany ze względu na czynnik powstania, rodzaj rany, w tym głębokość oraz stopień czystości. 2. Dobiera środki do toalety rany, jej okolic oraz opatrunki i preparaty do miejscowego leczenia ran przewlekłych. 3. Ocenia efekty miejscowego leczenia rany przewlekłej. 1. Dokonuje kontroli efektu hiperbarii tlenowej. 2. Obserwuje i ocenia efektywność leczenia podciśnieniowego rany. B.W9. (charakteryzuje rodzaje pourazowych ubytków tkankowych oraz stosowanych zabiegów z dziedziny chirurgii rekonstrukcyjno-plastycznej) B.W16. (charakteryzuje profesjonalną opiekę pielęgniarską nad chorym z przetoką jelitową) B.U5. (ocenia i klasyfikuje przewlekłe rany, aplikuje środki stosowane w miejscowym leczeniu ran) B.U6. (kontroluje efekty hiperbarii tlenowej oraz podciśnieniowego leczenia ran) U.6 1. Rozpoznaje problemy pielęgnacyjne pacjentów z rozległymi i głębokimi oparzeniami. B.U7. (stosuje wysokospecjalistyczne interwencje w opiece nad chorym z rozległym i głębokim oparzeniem) U.7 U.8 U.9 1. Dobiera treści, metody i narzędzia w edukacji pacjenta z przetoką jelitową. 2. Rozpoznaje powikłania przetoki jelitowej wczesne i późne. 3. Dobiera sprzęt stomijny w zależności od rodzaju przetoki i potrzeb pacjenta. B.U11. (uczy pacjentów z przetoką jelitową profilaktyki powikłań oraz doboru rodzaju sprzętu stomijnego) Strona 3 z 7
U.10 1. Rozpoznaje problemy pielęgnacyjne, określa cele, planuje opiekę nad pacjentem z chorobami naczyń. U.11 1. Przygotowuje program edukacyjny na temat profilaktyki, leczenia i samopielegnacji chorych w przebiegu operacyjnego i nieoperacyjnego leczenia chorób naczyń żylnych i tętniczych. B.U12. (realizuje proces pielęgnowania pacjenta ze schorzeniami naczyń) B.U13. (proponuje działania związane z profilaktyką, metodami leczenia i pielęgnowania chorego w przebiegu operacyjnego i nieoperacyjnego leczenia chorób naczyń) K.1 K.2 1. Czuje się odpowiedzialny za bezpieczeństwo własne i osób znajdujących się pod jego opieką. 1. Współpracuje w ramach zespołu interdyscyplinarnego w rozwiązywaniu problemów etycznych występujących w opiece nad pacjentem. B.K5. (Ponosi odpowiedzialność za bezpieczeństwo własne i osób znajdujących się pod jego opieką) B.K6 (Przestrzega zasad etyki zawodowej w relacji z pacjentem, zespołem terapeutycznym) 5. Formy prowadzonych zajęć Forma Liczba godzin Liczba grup Minimalna liczba osób w grupie Wykład 20 Seminarium 20 Zajęcia praktyczne 20 6. Tematy zajęć i treści kształcenia W1 T1 - Patofizjologia ran przewlekłych: owrzodzenia żylnego, owrzodzenia niedokrwiennego, mieszanego, zespołu stopy cukrzycowej, powikłanej rany urazowej, owrzodzenia nowotworowego. T2 - Różnicowa charakterystyka owrzodzeń (niedokrwienne, żylne, cukrzycowe, nowotworowe). T3 - Ocena rany: kliniczna, radiologiczna, biochemiczna, bakteriologiczna Prof. Małkowski (21.02) W2 T4 - Charakterystyka urazu termicznego. T5 - Kwalifikacja ran oparzeniowych. T6 Wielospecjalistyczne leczenie ciężkiego oparzenia, ogólne i miejscowe. Prof. Małkowski (14.03) W3 T7 - Metody operacyjnego i nieoperacyjnego leczenia ran przewlekłych, w tym hiperbaria tlenowa i terapia podciśnieniem. T8 - Chirurgia rekonstrukcyjno-plastyczna pourazowych ubytków tkankowych Dr Wasiak (28.03) W4 T9 - Profesjonalna opieka pielęgniarska nad chorymi z przetoką jelitową. T10 Powikłania wczesne i późne przetok jelitowych. T11 Elementy edukacji zdrowotnej pacjenta z przetoką jelitową i jego rodziny. Dr Hreńczuk (11.04) W5 T12- Pielęgnowanie chorego porażonego prądem, oparzonego T13 - Udział pielęgniarki w leczeniu ogólnym i miejscowym Dr Hreńczuk (23.05) S1 T14 - Proces gojenia się ran przewlekłych T15 - Zakażenia ran przewlekłych, profilaktyka T16 - Znaczenie badań mikrobiologicznych w leczeniu ran Prof. Danielewicz (17.02, 17.03, 14.04) S2 T17 - Współczesne koncepcje miejscowego leczenia ran T18 - Kompetencje pielęgniarki w leczeniu ran, refundacja materiałów opatrunkowych, wypisywanie recept T19 - Żywienie w profilaktyce i leczeniu ran Dr Hreńczuk/ Mgr Piątek (10.03, 07.04, 19.05) Strona 4 z 7
S3 T20 - Diagnostyka chorób naczyń żylnych i tętniczych T21 - Przykładowe jednostki chorobowe (miażdżyca, zakrzepica, tętniaki) T22 Leczenie zachowawcze i operacyjne (stenty, protezy, siatki, amputacje) Prof. Danielewicz (24.02, 24.03, 28.04) S4 T23 Patofizjologia, epidemiologia, przyczyny i czynniki ryzyka rozwoju odleżyn T24 - Typy, klasyfikacja (stadia) odleżyn i ocena rany odleży nowej T25 - Leczenie ogólne i miejscowe odleżyn T26 Profilaktyka odleżyn T27 Zadania pielęgniarki Prof. Danielewicz (03.03, 31.03) Dr Hreńczuk (12.05) Zajęcia praktyczne T29 Ocena i klasyfikacja ran przewlekłych; przebieg oraz postępowanie diagnostyczno - terapeutyczne. T30 - Opatrunki specjalistyczne i środki stosowane w leczeniu ran przewlekłych, podciśnieniowe leczenie ran, T31 - Edukacja zdrowotna pacjentów z ranami przewlekłymi, wsparcie chorego oraz jego opiekunów w leczeniu ran przewlekłych; zapobieganie izolacji społecznej chorych. T32 Edukacja zdrowotna pacjenta z przetoką jelitową i chorobami naczyń. Dr Hreńczuk (poniedziałki, środy na zmianę, czwartki) / mgr Piątek (wtorki, piątki i środy na zmianę) 7. Sposoby weryfikacji efektów kształcenia Symbol przedmiotowego efektu kształcenia W.1-W.14 U.1 U.11 K.1 K.2 W S Symbole form prowadzonych zajęć Zajęcia praktyczne 8. Kryteria oceniania Sposoby weryfikacji efektu kształcenia Zaliczenie teoretyczne - kolokwium Test jednokrotnego wyboru 30 pytań z czterema dystraktorami Opracowanie planu edukacji zdrowotnej i/lub opracowanie procesu pielęgnowania wybranego chorego lub z przetoka jelitową/raną przewlekłą/chorobami naczyń Kryterium zaliczenia Udzielenie prawidłowych odpowiedzi na 70% pytań testowych (21 poprawnych odpowiedzi) Uwzględnienie wszystkich elementów w planie edukacji pacjenta/procesie pielęgnowania. Forma zaliczenia przedmiotu: przedmiot na zaliczenie: pozytywne zaliczenie kolokwium + plan edukacji/proces pielęgnowania ocena 2,0 (ndst) 3,0 (dost) 3,5 (ddb) kryteria <22 pp z kolokwium brak osiągnięcia zakładanych efektów kształcenia; Ocena niedostateczna jest równoznaczna z niezaliczeniem przedmiotu. 22pp z kolokwium osiągnięcie zakładanych efektów kształcenia z pominięciem niektórych ważnych aspektów lub z poważnymi nieścisłościami 24-23 pp z kolokwium osiągnięcie zakładanych efektów kształcenia z pominięciem niektórych istotnych aspektów lub z Strona 5 z 7
istotnymi nieścisłościami 4,0 (db) 4,5 (pdb) 5,0 (bdb) 26-25 pp z kolokwium osiągnięcie zakładanych efektów kształcenia z pominięciem niektórych mniej istotnych aspektów 28-27 pp z kolokwium osiągnięcie zakładanych efektów kształcenia obejmujących wszystkie istotne aspekty z pewnymi błędami lub nieścisłościami 30-29 pp z kolokwium osiągnięcie zakładanych efektów kształcenia obejmujących wszystkie istotne aspekty 9. Literatura Literatura obowiązkowa: 1. Czerkawska-Paczek B. Egzamin magisterki z pielęgniarstwa. Repetytorium z zakresu wiedzy. Edra Urban&Partner Wrocław 2016. 2. Grey J.E., Harding K.G.: Leczenie ran w praktyce. PZWL, Warszawa, 2010. 3. Banasiewicz T., Krokowicza P., Szczepkowski M.: Stomia, prawidłowe postępowanie chirurgiczne i pielęgnacja. TerMadia, Poznań, 2014. 4. Strużyna J. Wczesne leczenie oparzeń PZWL, Warszawa 2006. 5. Krasowski G., Kruk M.: Leczenie odleżyn i ran przewlekłych. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2008. 6. Szewczyk M.(koordynator zaleceń): Zalecenia profilaktyki i leczenia odleżyn. Leczenie Ran 2010; 7 (3-4): 79-106. 7. Grupa Ekspertów do spraw opracowania Wytycznych : Wytyczne grupy ekspertów w sprawie gojenia owrzodzeń żylnych goleni. Leczenie Ran 2011; 8 (3): 59-80. 8. Jawień A., Szewczyk M. (red.): Kliniczne i pielęgnacyjne aspekty opieki nad chorym z owrzodzeniem żylnym. Termedia, Warszawa 2008. Literatura uzupełniająca: 1. Negus D., Coleridge Smith P., Bergen J.: Owrzodzenia podudzi. -medica press, Bielso-Biała, 2006. 2. Oszkinis G., Gabriel M., Pukacki F., Majewski W.: Leczenie ran trudno gojących się. Blackhorse, Warszawa, 2006. 3. Szewczyk MT, Jawień A.: Leczenie Ran Przewlekłych. PZWL, Warszawa, 2012. 4. Wytyczne postępowania miejscowego i ogólnego w ranach objętych procesem infekcji. Grupa ekspertów. Leczenie Ran 2012. 5. Jawień A., Bartoszewicz M., Szewczyk M. i wsp.: Wytyczne postępowania miejscowego i ogólnego w ranach objętych procesem infekcji. Leczenie Ran, 2012; 9: 59 75. 6. Bartoszewicz M., Junka A.: Biofilm Based Wound Care: strategia leczenia ran przewlekłych objętych procesem infekcyjnym wywołanym przez drobnoustroje w formie biofilmowej. Leczenie Ran 2012,9 (1), 1-6. 7. Junka A.: Nowoczesne antyseptyki definicje, obszar zastosowania, mechanizmy działania i oporność. Forum Zakażeń 2010, 1(3-4), 43-51. 8. Bartoszewicz M., Junka A., Smutnicka D., Przondo-Mordarska A.: Mikrobiologiczny aspekt skali oceny rany Strona 6 z 7
zagrożonej ryzykiem infekcji WAR. Forum Zakażeń, 2011; 2: 85 88. 10. Kalkulacja punktów ECTS (1 ECTS = od 25 do 30 godzin pracy studenta) Forma aktywności Liczba godzin Liczba punktów ECTS Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim: Wykład 20 0,8 Seminarium 20 0,8 Ćwiczenia 20 0,8 Samodzielna praca studenta (przykładowe formy pracy): W tym polu opisujemy nakład samodzielnej pracy przeciętnego studenta konieczny aby zaliczyć przedmiot. W kalkulacji należy uwzględnić m.in. konieczność przygotowania się do zajęć, wykonania pracy domowych, przygotowania się do zaliczeń itp. Przygotowanie studenta do zajęć 15 0,5 Przygotowanie studenta do zaliczeń 15 0,5 11. Informacje dodatkowe Inne (jakie?) 17 0,6 Razem 47 4 Na zajęcia praktyczne obowiązuje zmiana obuwia i fartuch. Zajęcia praktyczne odbywają się w Klinice Chirurgii Ogólnej i Transplantacyjnej, ul. Nowogrodzka 59. Podpis osoby odpowiedzialnej za sylabus Dr n. o zdr. Marta Hreńczuk Podpis Kierownika Jednostki Prof. dr hab. n. med. Piotr Małkowski Strona 7 z 7