INSTYTUT MEDYCYNY PRACY OPIS PROGRAMU CZYN_RAK2006 Do rejestracji informacji o czynnikach rakotwórczych Styczeń 2006
I INFORMACJE OGÓLNE. Program do wprowadzania informacji o czynnikach może być zainstalowany na dowolnej liczbie komputerów z systemem operacyjnym firmy Microsoft. Wpisywanie na nich informacji odbywa się w wówczas w sposób niezależny i rozłączny. Dla każdego komputera powinniśmy mieć oddzielny identyfikator i hasło. Program może również pracować w środowisku sieciowym. Należy wówczas przełącznik na ekranie głównym programu ustawić na opcję wielodostęp. W tym przypadku, inni użytkownicy sieciowi mogą równocześnie mieć dostęp do wspólnego katalogu sieciowego i edytować zbiory danych. Operacje administracyjne (menu główne) oraz kasowanie danych ze zbioru może być wykonywane jedynie wówczas kiedy pracujemy w trybie wyłączności. Tryb wyłączności możemy włączyć w momencie, kiedy jesteśmy jedynym użytkownikiem programu. W konsekwencji jest zablokowany dostęp dla innych. Po zakończeniu tych prac powinniśmy powrócić do trybu wielodostępu. Jeżeli pracujemy na rozdzielnych komputerach, to przełącznik powinien być stale ustawiony na wyłączność. - Zakończenie okresu sprawozdawczego. Po ostatecznym zakończeniu wprowadzania danych na jednym z komputerów (głównym) powinno się zainstalować ( w następnych latach uruchomić) program w nowym katalogu, w którym będą kumulowane dane z komputerów pomocniczych. Na tym katalogu w momencie zakładania nowego roku sprawozdawczego powinniśmy zaznaczyć, że nie chcemy aby przenosiły się firmy i stanowiska z ubiegłego roku. Na komputerach pomocniczych w chwili otwierania nowego roku sprawozdawczego możemy również decydować czy chcemy przenieść informacje o firmach i stanowiskach z ubiegłego roku. Po zebraniu informacji na komputerze głównym możemy wydrukować raporty obejmujące zbiorcze dane. Na zakończenie okresu sprawozdawczego należy przesłać do IMP dane, albo ze wszystkich komputerów pomocniczych, albo wyłącznie połączone dane z komputera głównego. Przesyłane dane powinny zawierać cały katalog /może być spakowany/: gdzie xxxx oznacza aktualny rok sprawozdawczy CZYNNIKI_WERSJA2006 / DANE / DATAxxxx II GŁÓWNE EKRANY STERUJĄCE. A. Ekran identyfikacyjny.
Po uruchomieniu programu pojawia się ekran wprowadzający, a następnie ekran, na którym trzeba wprowadzić numer identyfikacyjny i właściwe dla niego hasło. Dane mogą być wprowadzane przez osoby, które znają te parametry. Są one generowane i przydzielane przez IMP. B. Ekran menu główne. Po prawidłowym zalogowaniu ukazuje się ekran główny sterujący pracą programu. - Znajduje się tutaj przełącznik miedzy trybem wielodostępu i wyłącznością. - Umieszczony jest tu również znacznik : aktywna pomoc. Jeżeli jest zaznaczony, to najechanie myszką na większość obiektów ekranowych powoduje wyświetlenie krótkiego opisu. Jeżeli odznaczona jest ta opcja to opis ten nie jest wyświetlany B1 - Przycisk Identyfikacja firm i wprowadzanie danych Uruchamia formularz do wprowadzania wszystkich informacji z części ogólnej sprawozdania. Ekran składa się z trzech podstawowych części. Część pierwsza zawiera pola edycyjne wyświetlające informacje identyfikacyjne przedsiębiorstw. Część druga, w postaci tabelarycznej wyświetla informacje opisujące narażone stanowiska pracy, występujące na nich czynniki narażenia oraz profilaktykę. Część trzecia obejmuje klawisze sterujące pozwalające zmieniać i dopisywać rekordy odpowiadające kolejnym firmom. 1.1 Sterowanie rekordami firm. Pierwsze 4 klawisze sterujące pozwalają przemieszczać się między rekordami-firmami. Następny klawisz <EDYCJA/PRZEGLĄD> zamiennie przestawia program w tryb edycji lub przeglądania. W pierwszym z nich możemy modyfikować informacje o firmie. Pojawiają się wówczas dodatkowe klawisze <DOPISZ> i <SKASUJ>. Naciśnięcie powoduje odpowiednio przejście do etapu dopisywania informacji o nowej firmie lub skasowanie aktualnej firmy.
Identyfikacja firmy Dane ogólne ze sprawozdania 1.2 Kasowanie firmy. Po naciśnięciu klawisza <SKASUJ> pojawi się okienko, na którym zostaniemy poproszeni o potwierdzenie, czy faktycznie chcemy skasować firmę. Sterowanie firmami Ogólne informacje dotyczące kasowania. Usuwanie zbędnych informacji z bazy danych odbywa się w programie zawsze dwuetapowo. Naciśnięcie klawisza <Skasuj> powoduje jedynie zaznaczenie danej pozycji jako przeznaczonej do skasowania. Dopiero w momencie kiedy zamykamy aktualne okno i wracamy do menu, program jest gotowy do rzeczywistego usunięcia z bazy wszystkich oznaczonych do skasowania pozycji. Pojawia się w tym momencie kolejna prośba o potwierdzenie, że naszą intencją jest usunięcie zbędnych informacji Jeżeli tego nie potwierdzimy, to informacje pozostają jedynie jako oznaczone do skasowania. Oznacza to, że możemy w dowolnej chwili je odznaczyć tzn wycofać się z ich kasowania. Oznaczenie do skasowania jest na ekranie odpowiednio ilustrowane.
- przy danych identyfikacyjnych firmy oznaczonej jako skasowana, w prawym górnym rogu wyświetla się czerwony kwadrat. Naciśnięcie lewym klawiszem myszki na ten kwadrat spowoduje wycofanie się z kasowania aktualnej firmy. - W przypadku listy wyświetlającej nazwy firm, nazwy tych, które oznaczone są jako skasowane poprzedza się gwiazdką. - W przypadku rekordów wyświetlanych w tabelach pierwsza z lewej strony kolumna, dla rekordów oznaczonych do skasowania zawiera mały, czarny prostokąt. Jeżeli naciśniemy lewym klawiszem myszki na ten prostokąt to spowodujemy wycofanie oznaczenia do skasowania dla tej pozycji. Kasowanie w trybie wyłączności / wielodostępu. W przypadku gdy program pracuje w trybie wielodostępu, możliwe jest tylko oznaczenie rekordów, że są przeznaczone do skasowania. Dopiero kiedy zmienimy tryb pracy na <wyłączność> możliwe jest fizyczne usuniecie z bazy oznaczonych do skasowania rekordów. 1.2 Dopisywanie nowych firm. Naciśnięcie klawisza <DOPISZ> powoduje wyczyszczenie wszystkich pól identyfikacyjnych firmy. Są one gotowe do wpisywania informacji dla nowej firmy. Z klawiszy sterujących widoczne są tylko dwa <ZAPISZ> i <ZREZYGNUJ>. Pierwszy z z nich naciskamy po uzupełnieniu wszystkich pól, w celu ostatecznego zapisania firmy w bazie. Drugi naciskamy, jeżeli chcemy wycofać się z dopisywania firmy do bazy. Kontrola informacji. Na etapie wpisywania informacji do poszczególnych pól przeprowadzana jest właściwa kontrola. Jeżeli wpisywana informacja nie spełnia kryteriów to wyświetlany jest komentarz opisujący charakter błędu. Można wówczas powrócić do uzupełniani pola lub zrezygnować z wpisywania informacji. W przypadku wpisywania nazwy nowej firmy pojawi się lista zbliżonych nazwa firm, już zarejestrowanych w bazie (o ile takie istnieją). Ma to na celu uchronienie nas od powtórnego zarejestrowania firmy. Jeżeli na liście odnajdujemy interesującą nas firmą to wystarczy ją wybrać z listy. Jeżeli pomimo podobieństw jesteśmy przekonani, że jest to nowa firma to trzeba to potwierdzić. B2 - Przycisk Ogólne liczby narażonych w firmie B3 Przycisk Przegląd danych profilaktycznych B4 Przycisk Narażenia na stanowiskach pracy i liczby pracowników
Pozwalają rozdzielnie wprowadzać i przeglądać informacje o ogólnej liczbie narażonych w firmie na poszczególne czynniki, o stosowanej profilaktyce w firmie oraz opisujące narażone stanowiska w firmie.. Konstrukcja formularzy w tych trzech przypadkach jest taka sama. Część górną stanowi lista z nazwami zarejestrowanych firm ułożona w porządku alfabetycznym ( wpisując z klawiatury początkowe litery nazwy możemy szybko zlokalizować interesująca firmę ). Część środkowa obejmuje zasadnicze dane dla danego formularza, odpowiadające wybranej firmie. Czynniki, i stanowiska zebrane są w postaci tabel. Przemieszczamy się po niech z wykorzystaniem standardowych klawiszy (kursory, PgUp, PgDn) Informacja o profilaktyce przedstawiona jest w dwóch częściach Przechodzimy między nimi klawiszami <1> lub <2>. Na tym formularzu nie jest możliwe wpisywanie informacji. Naciśnięcie dowolnego klawisza powoduje uaktywnienie okna edycyjnego, które jest do tego przeznaczone. Do danych z części środkowej odnoszą się przyciski na dole ekranu. - <EDYCJA/PRZEGLĄD> Przycisk przełącza tryb pracy z danymi z edycji na przegląd lub odwrotnie.. W trybie edycji możliwe jest uruchomienie ekranu edycyjnego a w konsekwencji, modyfikowanie i dopisywanie danych. W trybie przeglądu nie jest możliwe zmienianie informacji. Przełączenie w tryb edycji powoduje uaktywnienie przycisków : <ZMIEŃ DANE>, <DOPISZ DANE>, <SKASUJ DANE> - <DOPISZ DANE>. Wyświetla dodatkowe okno edycyjne pozwalające we właściwych polach opisać dane. Przy ich wprowadzaniu następuje kontrola poprawności. Jeżeli nie ma błędów to dane po naciśnięciu klawisza <ZAPISZ> zostaną zarejestrowane. Można wycofać się z zapisywania naciskając <ZREZYGNUJ>. W przypadku wystąpienia błędu w danych, na ekranie pojawia się okno z odpowiednim komentarzem, oraz przyciski pozwalające powrócić do błędnego pola lub zrezygnować z wprowadzania danych. - <ZMIEŃ DANE>. Wyświetla formularz jw. ale wypełniony informacjami, które możemy modyfikować. W przypadku jakiejkolwiek zmiany uaktywniają się klawisze <ZAPISZ>, <ZREZYGNUJ>. Działają one tak jak w przypadku dopisywania danych. Podobnie następuje weryfikacja poprawności danych.
Przesuwając myszką po danych z części środkowej możemy, naciskając prawy klawisz myszy uaktywnić menu podręczne. Spełnia ono te same funkcje co klawisze, o których mowa wyżej. Jest pełna dowolność między posługiwaniu się jedną lub drugą metodą. Menu podręczne, wywoływane prawym przyciskiem myszy, jest aktywne w każdym przepadku gdy pracujemy w trybie edycji i na formularzu znajdują się informacje ujęte w tabeli. B5 - Przycisk Szczegóły narażenia na stanowiskach Służy do wprowadzania szczegółów czynnika. Pozwala szybko zlokalizować interesującą nas firmę i narażone w niej stanowiska pracy. Służą do tego dwie listy w górnej części formularza. Wybór dowolnej firmy z lewej listy powoduje wyświetlenie zbioru wszystkich narażonych stanowisk pracy dla tej firmy na liście prawej. Naciśnięcie na dowolne stanowisko z prawej listy, powoduje z kolei, wyświetlenie w dolnej części ekranu tabel ze wszystkimi zarejestrowanymi dla tego stanowiska czynnikami narażenia.
Możemy teraz dla dowolnego czynnika nacisnąć klawisz <SZCZEGÓŁY CZYNNIKA>. Wyświetla się wówczas dodatkowy formularz do wprowadzenia wszystkich informacji szczegółowych ze sprawozdania. Formularze te są róże dla czynników chemicznych, promieniowania jonizującego i czynników biologicznych. Pozostałe przyciski na dole ekranu działają tak jak opisano dla przycisków (2,3,4). Pozwalają one zaktualizować listy z czynnikami narażenia występującymi na wybranym stanowisku. Jest to ta sama procedura, którą wykonujemy w momencie definiowania stanowiska pracy (przycisk 4). Możemy dowolnie korzystać z jednej z tych dwóch dróg przyporządkowywania czynników do stanowisk. Jeżeli listy czynników zostały właściwie wprowadzone w momencie definiowania stanowisk, to nie musimy na tym ekranie podejmować żadnych działań - możemy tylko wprowadzić szczegóły opisujące czynniki. 5.1 Formularz do wprowadzania szczegółowych informacji o chemicznych czynnikach narażenia 5.2 Formularz do wprowadzania szczegółowych informacji o promieniowaniu jonizującym
5.2 Formularz do wprowadzania szczegółowych informacji o czynnikach biologicznych B6 - Przycisk Raporty Uruchamia menu raportów. B7 - Przycisk Administracja danych Uruchamia menu administrowania danymi. Jest możliwe jedyni w czasie pracy w trybie wyłączności B8 - Przycisk Zakończ program Kończy pracę programu.
C. Ekran menu raportów. Przyciski na ekranie służy do uruchomienia jednego z pięciu zdefiniowanych w programie raportów. Po wybraniu raportu 1,3,4,5 na etapie wstępnym pojawia się ekran, na którym możemy ograniczyć zakres drukowanych informacji do tych, które spełniają określone kryteria. Warunek filtrowania możemy zdefiniować dla nazwy firmy, jej numeru NIP lub PKD, województwa, miejscowości lub powiatu gdzie znajduje się firma oraz w przypadku wydruków 3,4,5 dla czynnika narażenia. Po naciśnięciu na jedną z tych informacji, na dole ekranu generowana jest lista rozwijana, która zwiera zbiór wszystkich możliwych wartości, które przyjmuje to pole w bazie danych. Czyli na przykład po wybraniu nazwy firmy, lista zawiera wszystkie wprowadzone nazwy firm, po wybraniu miejscowości lista zawiera wszystkie miejscowości, w których są firmy itd.
W konsekwencji raport jest drukowany dla firm o wskazanej nazwie lub dla wszystkich firm pochodzących ze wskazanej miejscowości itd. Oczywiście raport można wydrukować dla wszystkich pozycji, bez nakładania warunku filtrowania. Na ekranie wstępnym, możemy się zdecydować również na rodzaj uporządkowania firm (nazwa lub adres) Uwaga. Na ekranie menu raportów znajduje się miejsce do zaznaczenia, że chcemy aby raport był przesłany nie na drukarkę, ale do pliku tekstowego. Pliki te są zapisywane w katalogu: \wydruki
D. Ekran menu administracyjne. Podstawowy element tego ekranu to lista pozwalająca zmienić aktualny rok sprawozdawczy. Oczywiście nabierze ona znaczenia dopiero, kiedy na komputerze będą zarejestrowane dane z kliku lat. Zmiana okresu powoduje, że po powrocie do menu głównego możemy przeglądać wszystkie informacje, które zostały wprowadzone we wskazanym roku sprawozdawczym. D1 - Przycisk Utwórz bazę dla nowego roku sprawozdawczego Po naciśnięciu pojawia się pytanie, czy rzeczywiście chcemy otworzyć bazę dla nowego roku sprawozdawczego. Jeżeli potwierdzimy, to uruchamia się program generujący nowy katalog z bazą dla nowego roku sprawozdawczego, Na zakończenie pojawia się jeszcze jedno pytanie czy chcemy aby do nowego roku przeniosły się informacje identyfikacyjne wszystkich firm z poprzedniego roku, oraz ogólne, o narażonych stanowiskach w tych firmach. Jeżeli wybierzemy - tak, to informacje zostaną przeniesione. Jeżeli nie, to baza dla nowego, założonego roku będzie pusta. D2 - Przycisk Skasuj bazę dla aktualnie wybranego roku Po naciśnięciu pojawia się pytanie, czy rzeczywiście chcemy skasować całą bazę dla wskazanego roku sprawozdawczego. Jeżeli potwierdzimy, to uruchamia się program usuwający katalog z bazą dla tego roku sprawozdawczego, D3 - Przycisk Dołącz dane z innego katalogu Program wykorzystywany do dołączania informacji, zapisanych z wykorzystaniem tego programu na innych pomocniczych komputerach. Dla każdego komputera powinniśmy mieć oddzielny identyfikator i hasło. Po naciśnięciu przycisku pojawia się ekran, na który wskazujemy napęd i właściwy katalog z którego mają być dopisywane dane