WPŁYW OŚRODKÓW AKADEMICKICH NA MOBILNOŚĆ MIEJSKĄ KATEDRA INŻYNIERII DROGOWEJ I TRANSPORTOWEJ Romanika Okraszewska na podstawie badań R. Okraszewska, A. Romanowska, K. Jamroz
Studium przypadku GDAŃSK wolne od zajęć dzień z zajęciami Wpływ na otoczenie: zwiększone natężenie ruchu, wydłużenie się szczytu transportowego, lokalne zatory na drogach dojazdowych do uczelni, zwiększone zatłoczenie w środkach transportu zbiorowego.
LUDZIE MIASTA AKADEMICKIE M U M U obszar miasta obszar uczelni RUCH TEREN FUNKCJA Podział miast wg liczby mieszkańców: duże (>500 tys. m.), średnie (200 tys. - 500 tys. m.) - (15/16) małe (100 tys. - 200 tys. m.) - (8/23) Źródła danych: dla miast dużych i średnich - Krajowe Badania Ruchu dla miast małych inne dostępne źródła Obszary odziaływania uczelni na otoczenie Miasto, w którym zlokalizowana jest uczelnia publiczna, nie tylko jej filia.
Liczba studentów Liczba uczelni Wskaźnik skolaryazcji brutto Polski w 2016-47,6% LUDZIE UCZELNIE POLSKI publiczne niepubliczne publiczne niepubliczne 30% 70% STUDENCI WG UCZELNI publiczne niepubliczne 27% 73% Number of universities and number of students in public and non-public universities in the years 1990-2015 Source: P. Łysoń, Higher Education Institution and their Finances in 2013, Warsaw, 2014.
Udział społeczności akademickiej [%] Społeczność akademicka polskich miast LUDZIE społeczność akademicka - ~ 4.8% populacji Polski społeczność uczelni publicznych - ~ 3.6% 9% - 22% udział społeczności akademickiej w społeczności miast 25 20 15 10 5 0 Toruń Białystok Katowice Lublin Częstochowa Bydgoszcz Radom Gdynia Poznań Gdańsk Szczecin Wrocław Kraków Łódź 0 0,2 0,4 0,6 0,8 1 1,2 1,4 1,6 1,8 Liczba mieszkańców] Warszawa UDZIAŁ SPOŁECZNOŚCI AKADEMICKIEJ W GDAŃSKU 6% 7% 2% mieszkańcy 85% 2% 7% 6% społeczność UG 85% społeczność PG społęczność GUM
Kampus - miasto w mieście OLIWA OLIWA OBSZAR Kampus Politechniki Gdańskiej WRZESZCZ ANIOŁKI Kampus Oliwa Uniwersytetu Gdańskiego WRZESZCZ ANIOŁKI Kampus Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego Rys.1. Lokalizacja wybranych kampusów uniwersyteckich w przestrzeni Gdańska i jego dzielnic.
Liczba podróży wykonywana w ciągu doby RUCH PRZEZ MIESZKAŃCÓW PRZEZ SPOŁECZNOŚC AKADEMICKĄ 869 508 ~35 tys. ~4% ~ 34 tys. ~4% ~ 9 tys. ~1% Szczyt poranny 7-10: 12,8 tys. studentów 2 tys. pracowników
Podział zadań przewozowych RUCH POLITECHNIKA GDAŃSKA UNIWERSYTET GDAŃSKI GDAŃSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY 7% 14% 32% 7% 6% 33% 9% 9% 33% 47% 54% 49% auto 33%54% TZ 6% 7% rower pieszo Wybór środka transportu w podróży do/z uczelni wśród społeczności akademickiej PG, UG i GUMedu. Źródło: PG i UG na podstawie pomiarów ruchu i badań ankietowych dane ważone dla populacji, GUMed i UCK na podstawie badań ankietowych dane dla próby n=510.
Generator podróży RUCH Prognozowana na 2030r. więźba ruchu związana z podróżami do i z Politechniki Gdańskiej
Edukacja: wiedza, wartości, postawy Jednym z istotnych wyzwań przed jakim stoją współczesne miasta jest równoważenie systemu transportowego FUNKCJA DZIŚ & JUTRO TODAY & TOMORROW www.audidtla.com One of the most important challenges that modern cities face is changing modal split towards more sustainable.
Udział TZ [%] Udział TZ [%] udział aut [%] Udział aut [%] Miasta akademickie Miasta nie akademickie Wpływ uczelni na mobilność miejską Udział poszczególnych środków transportu w podziale zadań przewozowych w zależności od: WIELKOŚCI MIASTA [liczby mieszkańców] UDZIAŁU SPOŁECZNOŚCI AKADEMICKIEJ [%] 60 50 SAMOCHÓD 60 50 Łódź SAMOCHÓD Toruń 40 30 20 10 Toruń Warszawa 40 30 20 10 Warsaw Kraków 0 0 0,2 0,4 0,6 0,8 1 1,2 1,4 1,6 1,8 0 0 5 10 15 20 25 TRANSPORT ZBIOROWY TRANSPORT ZBIOROWY 60 50 40 Warsaw 60 50 40 Warsaw Łódź Kraków 30 30 20 10 Toruń 20 10 Toruń 0 0 0,2 0,4 0,6 0,8 1 1,2 1,4 1,6 1,8 0 0 5 10 15 20 25
Udzial pieszych [%] Udział pieszych [%] Udział rowerów [%] Udział rowerów [%] Miasta akademickie Miasta nie akademickie Wpływ uczelni na mobilność miejską Udział poszczególnych środków transportu w podziale zadań przewozowych w zależności od: WIELKOŚCI MIASTA [liczby mieszkańców] UDZIAŁU SPOŁECZNOŚCI AKADEMICKIEJ [%] 12 10 8 6 4 2 0 ROWER Toruń Warsaw 0 0,2 0,4 0,6 0,8 1 1,2 1,4 1,6 1,8 PODRÓŻE PIESZE 12 10 8 6 4 2 0 ROWER Kalisz Wrocław Poznań Warsaw Kraków Gdańsk 0 5 10 15 20 25 PODRÓŻE PIESZE 40 30 20 10 0 Toruń Warsaw 0 0,2 0,4 0,6 0,8 1 1,2 1,4 1,6 1,8 40 30 20 10 0 Toruń Kraków Chorzów Poznań Tychy, Włocławek, Kalisz 0 5 10 15 20 25
Wpływ uczelni na mobilność miejską Gdańsk: 460.000 mieszkańców 6 publicznych uczelni ~ 64,000 studentów ~ 4,500 nauczycieli akademickich ~ 15% udział społeczności akademickiej w populacji miejskiej 21% 6% 32% Podział zadań przewozowych MIASTO 41% UCZELNIE 2% 14% 57% 27% car PT walk bike Źródło: Miasto GBR 2016, Uczelnie badania własne na UG i PG. Szanse wzrostu roli roweru w dojazdach do uczelni: aktualny niski udział roweru w podziale zadań przewozowych połączenie z systemem miejskich tras rowerowych zwiększenie poziomu ruchu rowerowego rzeczywistym i realnym celem polityki miejskiej
Wpływ uczelni na mobilność miejską Społeczność akademicka niejednorodna grupa społeczna PRACOWNICY UCZELNI STUDENCI WSZYSCY MIESZKAŃCY 10% 5% 15% 21% 6% 5% 21% 41% 28% 57% 59% 32% auto TZ 39%38% 21% 2% rower pieszo Podział zadań przewozowych wśród społeczności akademickiej (pracowników, studentów ) oraz mieszkańców Gdańska. Źródło: Dane dla miasta z GBR 2016, dla uczelni na podstawie badań własnych PG i UG.
Wpływ uczelni na mobilność miejską SKŁONNOŚĆ OSÓB DOJEŻDŻAJĄCYCH SAMOCHODEM DO UCZELNI DO OGRANICZENIA KORZYSTANIA Z SAMOCHODU 7% jestem skłonny 28% jestem skłonny, ale pod warunkiem 65% nie czuję potrzeby Źródło: wyniki badań ankietowych na społeczności PG i UG, (n=1052)
Wpływ uczelni na mobilność miejską POTENCJAŁ P tm =W a *E tm *100% P tm - liczba punktów procentowych o ile zmieni się udział analizowanego środka transportu w miejskim podziale zadań przewozowych W a - udział społeczności akademickiej w liczbie mieszkańców, E tm - efektywność zarządzania mobilnością wyrażona liczbą punktów procentowych, o które zmieni się udział analizowanego środka transportu w podziale zadań przewozowych społeczności akademickiej
Wpływ uczelni na mobilność miejską POTENCJAŁ Założenia: wzrost udziału roweru w podziale zadań przewozowych do 12% zmniejszenie udziału samochodu w podziale zadań przewozowych do 17% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Uczelniany podział zadań przewozowych 57% 57% 27% 17% 14% 14% 2% 12% car PT walk bike Efekty: 50% 6.850 osób dojeżdżających samochodem40% ~ 5.000 mniej samochodów 30% 20% ograniczona odczuwalność zmian 10% w skali miejskiej 0% znaczna odczuwalność zmian w skali lokalnej Miejski podział zadań przewozowych 39% 38% 38% 38% 21% 21% 2% car PT walk bike current expected 4%
Podsumowanie Publiczne uczelnie w Polsce: Miasta w mieście, studiuje i pracuje na nich od kilku do kilkudziesięciu tysięcy osób, udział społeczności akademickiej w populacji stanowi od 9-22%, duże generatory ruchu, silnie oddziałują na bezpośrednie sąsiedztwo, o sile oddziaływania decyduje liczba i sposób realizacji podróży, poprzez narzędzia zarządzania mobilnością można ograniczyć presję na otoczenie, funkcja edukacyjno-opiniotwórcza czyni uczelnie jednostkami predysponowanymi do kształtowania wzorców transportowych, które dyfundują do ogółu społeczeństwa.
Dziękuję za uwagę Romanika Okraszewska rokrasze@pg.edu.pl