Prawo podatkowe. Część ogólna. Repetytorium. Dominika Żurawska W podręczniku omówiono w sposób jasny, zwięzły i wyczerpujący zagadnienia z teorii prawa podatkowego i Ordynacji podatkowej. Liczne wytłuszczenia, wykresy oraz tabele ułatwiają przyswojenie i uporządkowanie wiedzy. Wiele zagadnień wyjaśniono na praktycznych przykładach. Po każdym rozdziale umieszczono pytania kontrolne umożliwiające sprawdzenie stanu wiedzy. Książka adresowana jest głównie do studentów studiów prawniczych i ekonomicznych oraz studiów podyplomowych z zakresu prawa podatkowego, jak również do osób przygotowujących się do egzaminów na aplikacje prawnicze. W publikacji omówiono w szczególności: - Podatki i system podatkowy - Zagadnienia wstępne Ordynacji podatkowej - Organy podatkowe - Ewidencję i identyfikację podatników i płatników - Powstawanie i wygasanie zobowiązań podatkowych - Ulgi w spłacie zobowiązań podatkowych - Odpowiedzialność podatkową - Informacje podatkowe - Czynności sprawdzające i kontrolę podatkową - Kontrolę skarbową Spis treści: Wykaz skrótów Słowo wstępne Część I. Zagadnienia wstępne prawa podatkowego Rozdział 1. Prawo podatkowe 1.1. Pojęcie i cechy prawa podatkowego 1.1.1. Pojęcie prawa podatkowego 1.1.2. Cechy prawa podatkowego 1.2. Źródła prawa podatkowego 1.2.1. Wstępne wyliczenie źródeł prawa podatkowego 1.2.2. Konstytucja 1.2.3. Ustawy podatkowe 1.2.4. Ratyfikowane umowy międzynarodowe 1.2.5. Rozporządzenia w sprawach podatkowych 1.2.6. Akty prawa miejscowego w zakresie prawa podatkowego 1.2.7. Orzecznictwo sądowe 1.3. Wykładnia prawa podatkowego 1.3.1. Rodzaje i hierarchia wykładni 1.3.2. Zakres stosowania analogii w prawie podatkowym 1.3.3. Wykładnia prowspólnotowa (proeuropejska) 1.3.4. Związek prawa podatkowego z prawem cywilnym w procesie wykładni prawa 1.3.5. Rola podatnika w procesie dokonywania wykładni prawa podatkowego
Rozdział 2. Podatki i system podatkowy 2.1. Pojęcie podatku 2.1.1. Definicja 2.1.2. Publicznoprawny charakter podatku 2.1.3. Ogólny charakter podatku 2.1.4. Nieodpłatność podatku 2.1.5. Przymusowy charakter podatku 2.1.6. Bezzwrotny charakter podatku 2.1.7. Pieniężny charakter podatku 2.2. Elementy konstrukcji podatku 2.2.1. Pojęcie elementów konstrukcji podatku 2.2.2. Podmiot podatku 2.2.3. Przedmiot podatku 2.2.4. Podstawa opodatkowania 2.2.5. Stawka podatkowa i skale podatkowe 2.2.6. Zwolnienia 2.2.7. Ulgi 2.2.8. Sposób i terminy płatności 2.3. System podatkowy i klasyfikacje podatków 2.3.1. Pojęcie systemu podatkowego 2.3.2. Polski system podatkowy 2.3.3. Klasyfikacje podatków 2.4. Zasady podatkowe 2.4.1. Uwagi wstępne 2.4.2. Zasady podatkowe Adama Smitha 2.4.3. Zasady podatkowe Adolfa Wagnera 2.5. Funkcje podatków Część II. Ogólne prawo podatkowe Rozdział 1. Zagadnienia wstępne Ordynacji podatkowej 1.1. Ogólne prawo podatkowe a Ordynacja podatkowa 1.2. Zakres przedmiotowy Ordynacji podatkowej 1.3. Podstawowe pojęcia z zakresu Ordynacji podatkowej 1.3.1. Obowiązek podatkowy 1.3.2. Zobowiązanie podatkowe 1.3.3. Obowiązek podatkowy a zobowiązanie podatkowe 1.3.4. Pozostałe pojęcia z zakresu Ordynacji podatkowej 1.4. Postępowania uregulowane w Ordynacji podatkowej 1.4.1. Postępowanie podatkowe 1.4.2. Czynności sprawdzające 1.4.3. Kontrola podatkowa 1.5. Terminy w Ordynacji podatkowej 1.5.1. Sposoby liczenia 1.5.2. Zachowanie terminu Rozdział 2. Organy podatkowe 2.1. Organy administracji państwowej i organy administracji samorządowej 2.1.1. Szczególne organy podatkowe 2.1.2. Wpływy z podatków 2.2. Właściwość instancyjna organów podatkowych 2.3. Właściwość rzeczowa organów podatkowych 2.3.1. Naczelnik urzędu skarbowego 2.3.2. Dyrektor izby skarbowej 2.3.3. Naczelnik urzędu celnego
2.3.4. Dyrektor izby celnej 2.3.5. Samorządowe organy podatkowe 2.3.6. Minister Finansów 2.3.7. Organ podatkowy a organ kontroli skarbowej 2.4. Właściwość miejscowa organów podatkowych 2.5. Spory o właściwość Rozdział 3. Ewidencja i identyfikacja podatników i płatników 3.1. Zakres regulacji ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników 3.2. Podmioty objęte obowiązkiem ewidencyjnym 3.3. Tryb nadawania NIP 3.4. Zasady posługiwania się identyfikatorem podatkowym 3.5. Rejestr podatników 3.6. Rejestracja podatników Rozdział 4. Powstawanie zobowiązań podatkowych 4.1. Zagadnienia wstępne 4.2. Powstanie zobowiązania podatkowego z mocy samego prawa 4.3. Powstanie zobowiązania podatkowego z dniem doręczenia decyzji ustalającej 4.4. Decyzja określająca a decyzja ustalająca Rozdział 5. Wygasanie zobowiązań podatkowych 5.1. Zagadnienia wstępne 5.2. Zapłata podatku 5.2.1. Forma zapłaty 5.2.2. Termin dokonania zapłaty 5.2.3. Terminy płatności podatku 5.2.4. Zaległość podatkowa 5.2.4.1. Definicja 5.2.4.2. Odsetki za zwłokę 5.2.4.3. Wysokość odsetek za zwłokę 5.2.4.4. Okres za który nie nalicza się odsetek za zwłokę 5.2.4.5. Odsetki za zwłokę a opłata prolongacyjna 5.2.5. Nadpłata podatku 5.2.5.1. Pojęcie nadpłaty 5.2.5.2. Moment powstania nadpłaty 5.2.5.3. Postępowanie o zwrot nadpłaty 5.2.5.4. Zwrot nadpłaty 5.2.5.5. Oprocentowanie nadpłaty 5.3. Potrącenie (kompensata) 5.4. Przeniesienie własności rzeczy lub praw majątkowych 5.5. Zaniechanie poboru podatku 5.6. Przedawnienie 5.6.1. Przedawnienie prawa do wymiaru (przedawnienie prawa do wydania decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego) 5.6.2. Przedawnienie zobowiązań podatkowych Rozdział 6. Ulgi w spłacie zobowiązań podatkowych 6.1. Zagadnienia wstępne 6.1.1. Odroczenie terminu 6.1.2. Rozłożenie na raty 6.1.3. Opłata prolongacyjna
6.1.4. Umorzenie zaległości podatkowych 6.1.5. Umorzenie zaległości podatkowych z urzędu 6.2. Ulgi w spłacie dotyczące podmiotów prowadzących działalność gospodarczą 6.2.1. Pojęcie pomocy publicznej 6.2.2. Pojęcie pomocy de minimis Rozdział 7. Odpowiedzialność podatkowa 7.1. Zagadnienia wstępne 7.2. Odpowiedzialność podatnika 7.2.1. Odpowiedzialność solidarna 7.2.2. Podatnicy, których dotyczy odpowiedzialność solidarna 7.2.3. Odpowiedzialność solidarna małżonków 7.3. Odpowiedzialność płatnika i inkasenta 7.3.1. Obowiązki płatników i inkasentów 7.3.2. Wynagrodzenie płatników i inkasentów 7.4. Następstwo prawne 7.4.1. Zagadnienia wstępne 7.4.2. Osoby prawne powstałe w wyniku łączenia 7.4.3. Osoby prawne powstałe w wyniku przekształcenia 7.4.4. Osoby prawne przejmujące lub powstałe w wyniku podziału 7.4.5. Bank utworzony przez wniesienie tytułem wkładu niepieniężnego wszystkich składników majątkowych oddziału instytucji kredytowej, stanowiących przedsiębiorstwo lub jego zorganizowaną część 7.4.6. Spadkobiercy podatnika 7.4.6.1. Decyzje o odpowiedzialności 7.4.6.2. Zawiadomienia spadkobierców 7.4.7. Zapisobiercy podatnika 7.5. Odpowiedzialność osób trzecich 7.5.1. Zagadnienia ogólne 7.5.2. Poszczególne kategorie osób trzecich Rozdział 8. Zabezpieczenie wykonania zobowiązań podatkowych 8.1. Zagadnienia wstępne 8.2. Zabezpieczenie na majątku podatnika 8.2.1. Przesłanki zabezpieczenia 8.2.2. Decyzja o zabezpieczeniu 8.2.3. Tryby zabezpieczenia 8.2.3. Tryby zabezpieczenia wykonania zobowiązań 8.3. Hipoteka przymusowa 8.3.1. Pojęcie hipoteki przymusowej 8.3.2. Przedmiot hipoteki przymusowej 8.3.3. Powstanie hipoteki przymusowej 8.4. Zastaw skarbowy 8.4.1. Pojęcie i przedmiot zastawu skarbowego 8.4.2. Powstanie zastawu skarbowego 8.4.3. Wygaśnięcie zastawu skarbowego 8.5. Wyjawienie przedmiotu hipoteki i zastawu Rozdział 9. Informacje podatkowe 9.1. Zagadnienia ogólne 9.2. Obowiązki osób prawnych, jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej oraz osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą 9.2.1. Obowiązek sporządzania i przekazywania niektórych informacji 9.2.2. Obowiązek gromadzenia, sporządzania i przekazywania informacji o wynagrodzeniu 9.3. Banki i spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe 9.3.1. Bez wezwania 9.3.2. Na pisemne wezwanie 9.4. Sądy, komornicy sądowi oraz notariusze
9.5. Pozostałe podmioty 9.6. Wymiana informacji podatkowych z innymi państwami 9.6.1. Zasady wymiany informacji podatkowych z państwami członkowskimi Unii Europejskiej 9.6.2. Zasady wymiany informacji o przychodach (dochodach) z oszczędności Rozdział 10. Postępowanie podatkowe 10.1. Zasady ogólne postępowania podatkowego 10.2. Podmioty postępowania podatkowego 10.2.1. Organ podatkowy 10.2.2. Strona 10.2.3. Organizacja społeczna 10.2.4. Pełnomocnik 10.2.5. Przedstawiciel lub kurator 10.3. Terminy załatwienia spraw 10.3.1. Niezałatwienie przez organ podatkowy sprawy w terminie 10.4. Doręczenia 10.4.1. Podmioty, którym doręcza się pisma 10.4.2. Miejsce, w którym doręcza się pisma 10.4.3. Rodzaje doręczeń w przypadku osób fizycznych 10.4.4. Domniemanie doręczenia 10.4.5. Potwierdzenie doręczenia 10.4.6. Odmowa przyjęcia pisma 10.5. Wezwania 10.5.1. Forma wezwania 10.5.2. Osobiste stawienie się wezwanego 10.5.3. Pomoc prawna 10.5.4. Treść wezwania 10.5.5. Kary porządkowe 10.6. Przywrócenie terminu 10.7. Postępowanie podatkowe przed organem pierwszej instancji 10.7.1. Przebieg postępowania podatkowego 10.7.2. Wszczęcie postępowania podatkowego 10.7.2.1. Wszczęcie na żądanie strony 10.7.2.2. Wszczęcie z urzędu 10.7.3. Protokoły i adnotacje 10.7.4. Udostępnianie akt 10.7.5. Postępowanie dowodowe 10.7.5.1. Zawiadomienie w trybie art. 200 Ordynacji podatkowej 10.7.6. Zawieszenie postępowania 10.7.7. Postanowienia 10.7.8. Zażalenia 10.7.9. Decyzje 10.7.9.1. Elementy decyzji 10.7.9.2. Uzasadnienie decyzji 10.7.9.3. Uzupełnienie i sprostowanie decyzji 10.8. Odwołanie i postępowanie podatkowe przed organem drugiej instancji 10.8.1. Odwołanie od decyzji 10.8.2. Przekazanie sprawy organowi odwoławczemu 10.8.3. Rozprawa 10.8.3.1. Przebieg rozprawy 10.8.4. Postępowanie uzupełniające 10.8.5. Tzw. domiar 10.8.6. Rozstrzygnięcie organu drugiej instancji 10.9. Wykonanie decyzji 10.10. Nadzwyczajne tryby wzruszenia decyzji 10.10.1. Uchylenie lub zmiana decyzji 10.10.2. Stwierdzenie nieważności decyzji 10.10.3. Wznowienie postępowania 10.10.4. Wygaśnięcie decyzji 10.11. Kary porządkowe 10.12. Koszty postępowania
Rozdział 11. Czynności sprawdzające 11.1. Cel czynności sprawdzających 11.2. Czynności sprawdzające w razie błędów lub omyłek w deklaracji 11.3. Czynności sprawdzające dotyczące terminowości i poprawności składanych deklaracji 11.4. Czynności sprawdzające zasadność zwrotu podatku 11.5. Tzw. kontrola krzyżowa 11.6. Czynności sprawdzające zasadność korzystania z ulg 11.7. Oględziny lokalu mieszkalnego Rozdział 12. Kontrola podatkowa 12.1. Podmioty przeprowadzające kontrolę 12.2. Cel kontroli podatkowej 12.3. Podmioty kontrolowane 12.4. Przepisy ustawy o swobodzie działalności gospodarczej 12.5. Zawiadomienie o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej 12.6. Imienne upoważnienie do przeprowadzenia kontroli podatkowej 12.7. Wszczęcie kontroli podatkowej 12.8. Wszczęcie kontroli a nieobecność kontrolowanego 12.9. Ograniczenia w prowadzeniu kontroli przedsiębiorców 12.10. Zawieszenie i umorzenie kontroli podatkowej 12.11. Czas trwania kontroli 12.12. Miejsce i czas prowadzenia kontroli podatkowej 12.13. Uprawnienia kontrolujących 12.14. Obowiązki kontrolowanego 12.15. Protokół z kontroli podatkowej 12.16. Zastrzeżenia lub wyjaśnienia do protokółu 12.17. Sprzeciw w przypadku kontroli u przedsiębiorcy Rozdział 13. Kontrola skarbowa 13.1. Zagadnienia wstępne 13.1.1. Cel kontroli skarbowej 13.2. Audyt 13.3. Postępowanie kontrolne 13.3.1. Przebieg postępowania kontrolnego 13.3.2. Wszczęcie postępowania kontrolnego 13.3.3. Kontrola podatkowa w ramach postępowania kontrolnego 13.3.4. Korekta deklaracji w zakresie objętym postępowaniem kontrolnym 13.3.5. Zakończenie postępowania kontrolnego 13.3.6. Decyzja i odwołanie od decyzji 13.3.7. Wynik kontroli 13.4. Wywiad skarbowy Rozdział 14. Oszacowanie podstawy opodatkowania 14.1. Przesłanki szacowania podstawy opodatkowania 14.2. Odstąpienie od oszacowania 14.3. Metody oszacowania Rozdział 15. Zaświadczenia 15.1. Wydawanie zaświadczeń 15.2. Żądanie zaświadczenia albo oświadczenia przez organ podatkowy 15.3. Poszczególne rodzaje zaświadczeń 15.3.1. Zaświadczenie o niezaleganiu w podatkach lub stwierdzające stan zaległości
15.3.2. Zaświadczenie o wysokości znanych organowi zobowiązań spadkodawcy 15.3.3. Zaświadczenie o wysokości zaległości podatkowych zbywającego 15.3.4. Zaświadczenie o wysokości zaległości podatkowych podatnika 15.3.5. Zaświadczenie o wysokości dochodu lub obrotu podatnika 15.3.6. Certyfikat rezydencji Rozdział 16. Tajemnica skarbowa 16.1. Dane objęte tajemnicą skarbową 16.2. Podmioty zobowiązane do przestrzegania tajemnicy skarbowej 16.3. Odpowiedzialność karna Rozdział 17. Interpretacje przepisów prawa podatkowego 17.1. Rodzaje interpretacji przepisów prawa podatkowego 17.2. Interpretacje ogólne 17.3. Interpretacje indywidualne 17.3.1. Organ wydający interpretacje indywidualne 17.3.2. Wniosek o interpretację indywidualną 17.3.3. Uzupełnienie braków formalnych wniosku 17.3.4. Wyłączenie możliwości złożenia wniosku 17.3.5. Treść interpretacji indywidualnej 17.3.6. Termin wydania interpretacji indywidualnej 17.4. Zmiany interpretacji ogólnych i indywidualnych 17.5. Skutki zastosowania się do interpretacji ogólnych i interpretacji indywidualnych 17.5.1. Warunki zwolnienia z obowiązku zapłaty podatku 17.5.2. Zakres zwolnienia z obowiązku zapłaty podatku Rozdział 18. Porozumienia w sprawach ustalenia cen transakcyjnych 18.1. Podstawowe informacje 18.2. Rodzaje porozumień 18.3. Procedura 18.3.1. Postępowanie wyjaśniające 18.3.2. Zmiana metody 18.3.3. Decyzja w sprawie porozumienia 18.3.4. Czas trwania postępowania w sprawie porozumień