120 minut dla życia zdążyć sercu na ratunek

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "120 minut dla życia zdążyć sercu na ratunek"

Transkrypt

1 120 minut dla życia zdążyć sercu na ratunek Zawartość Zawartość...1 Wstęp...2 Co to jest miażdżyca?...2 Co to jest zawał serca?...3 Co to jest angioplastyka wieńcowa w zawale serca?...4 Postępowanie i farmakoterapia w zawale serca...4 Jak postępować zgodnie z najnowszymi Wytycznymi Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego (ESC)?...5 Zalecenia dla pacjentów i ich bliskich...7 Podsumowanie...8 1

2 Wstęp Choroby układu krążenia są główną przyczyną zgonów w krajach rozwiniętych - wyprzedzają w tej tragicznej statystyce nawet nowotwory. Dotyczy to także Polski, której nie ominęły niekorzystne zjawiska związane z cywilizacją stresu i pośpiechu. Co więcej, zamiłowanie do tłustych i słonych potraw, duże zużycie tytoniu a także mała popularność kultury fizycznej stawiają Polaków w rzędzie społeczeństw najbardziej narażonych na choroby serca. Najbardziej drastycznym i bardzo częstym - rezultatem choroby niedokrwiennej są zawały serca. Gdy dochodzi do zawału serca o życiu decydują pierwsze dwie godziny. Im później przyjdzie pomoc tym mniejsza szansa na przeżycie. Co to jest miażdżyca? Miażdżyca to choroba tętnic prowadząca do stopniowego zwężania ich światła (przekroju), a następnie zamykania się naczyń, co zatrzymuje przepływ krwi skutkując niedokrwieniem zaopatrywanych tkanek. Zwężenie w ścianie tętnicy nazywane jest blaszką miażdżycową strukturą zbudowaną m.in. z lipidów, zwapnień, komórek zapalnych. Tworzy się ona przez wiele lat, początkowo bezobjawowo, pod wpływem wielu czynników, wśród których wymienić można: wysokie stężenie cholesterolu lub/oraz cukru we krwi nadciśnienie tętnicze palenie papierosów Drugim równie niebezpiecznym elementem przyczyniającym się do zamykania światła tętnic są powstające w ich wnętrzu skrzepliny. W prawidłowych warunkach krew w tętnicy nie powinna krzepnąć. Jednak w obecności blaszki miażdżycowej dochodzi do patologicznych procesów, w wyniku których może dojść do agregacji płytek krwi, które łącząc się ze sobą powodują natychmiastowe zamknięcie naczynia. Leczenie miażdżycy odbywa się dwutorowo: 1. w celu spowolnienia narastania blaszki cukrzycowej stosuje się metody niefarmakologiczne: odpowiednia dieta aktywność fizyczna leki obniżające ciśnienie krwi, stężenie cholesterolu oraz cukru we krwi 2. w celu zapobiegania tworzeniu skrzeplin na blaszkach miażdżycowych stosuje się tak zwane leki przeciwpłytkowe, hamujące zlepianie się płytek krwi. 2

3 Co to jest zawał serca? Serce nigdy nie śpi i nie odpoczywa. Jego nieustanne, niezakłócone działanie jest warunkiem sprawności całego organizmu. Wyliczono kiedyś, że w ciągu ludzkiego życia typowe serce wykonuje pracę pozwalającą na uniesienie lokomotywy na wysokość szczytu Mont Blanc. Kiedy serce przerywa swój nieustanny bieg pojawia się poważne zagrożenie dla życia. Największy światowy terrorysta Każdego roku choroby serca i naczyń są przyczyną zgonów 4,35 miliona osób w 53 krajach należących do WHO, z czego w Unii Europejskiej liczba ofiar sięga 1,9 miliona. Schorzenia te są przyczyną 55 proc. wszystkich zgonów kobiet oraz 43 proc. zgonów mężczyzn. Roczny koszt leczenia chorób serca i naczyń w skali Europy sięga 200 miliardów euro. źródło: Europejska Deklaracja na rzecz Zdrowia Serca. Dodatek informacyjno-promocyjny do Gazety Wyborczej, 27 września 2008 Zawał serca jest skrajnym efektem zmian miażdżycowych. Zawał serca to stan w którym w wyniku zamknięcia jednej z tętnic wieńcowych dochodzi do całkowitego zatrzymania przepływu krwi w kierunku określonego obszaru mięśnia sercowego i w konsekwencji dochodzi do jego martwicy. Mięsień sercowy ulega wówczas niedokrwieniu i w ciągu kilku-kilkunastu minut rozpoczyna się jego nieodwracalne uszkodzenie, które w przypadku nie przywrócenia dopływu krwi prowadzi do powstania ogniska martwicy danego jego fragmentu. Osoba uratowana po takim zawale będzie żyła z częściowo niesprawnym sercem. Objawy zawału serca są dramatyczne: chory się dusi, odczuwając przy tym silny, rozrywający ból w klatce piersiowej (za mostkiem), który może promieniować do rąk, szyi lub żuchwy. Jednym z elementów zawału jest paniczny lęk zwany angor animi czyli uczucie nadchodzącej śmierci. Jednakże u niektórych osób objawy zawału serca mogą się sprowadzać do omdleń, gwałtownych potów lub duszności. Należy podkreślić, że zawał serca jest zawsze bezpośrednim zagrożeniem życia i wymaga bezzwłocznej pomocy lekarskiej. 3

4 Co to jest angioplastyka wieńcowa w zawale serca? Angioplastyka wieńcowa (z ang. PCI) polega na udrożnieniu zamkniętej tętnicy wieńcowej za pomocą specjalnie skonstruowanego balonika, który jest wprowadzany do naczyń serca poprzez układ tętniczy. Angioplastyka wieńcowa stała się obecnie podstawową metodą leczenia chorych z zawałem serca w celu przywrócenia przepływu krwi. Wykonuje się ją w znieczuleniu miejscowym, nie wymaga operacyjnego otwierania klatki piersiowej, zaś instrumenty wprowadza się do serca Spodziewana śmiertelność w zależności od czasu między zdarzeniem a zabiegiem angioplastyki w szpitalu (door-to-baloon): Czas (min) Śmiertelność (proc.) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) źródło: Rathore SS, Cutis JP, Chen J, et al. Association of door-to-balloon time and mortality in patients admitted to hospital with ST elevation myocardial infarction: a national cohort study. BMJ 2009; 339:b1807. poprzez drobne nakłucie tętnicy promieniowej (w okolicy nadgarstka) lub tętnicy udowej (w okolicy pachwiny). Kluczowym dla powodzenia zabiegu jest czas, jaki mija od początku objawów do chwili, gdy pacjent trafia do szpitalnej pracowni hemodynamicznej na zabieg. Obowiązuje tu zasada czas to miesień serca, czyli im krótszy czas do zabiegu udrożnienia tętnicy wieńcowej, tym mniejsza martwica mięśnia serca. Generalna zasada brzmi: im szybciej tym lepiej. W języku angielskim czas ten określa się jako door-to-baloon, czyli od drzwi (chorego) do balonika Podczas angioplastyki może zostać wszczepiony również stent, czyli rodzaj sprężyny rozprężającej tętnicę i utrzymujacej jej właściwy przekrój. Głównym zadaniem stentu jest niedopuszczenie do ponownego zwężania się tętnicy w uprzednio poszerzonym miejscu. Rozwiązanie to ma jednak pewne wady. Jako ciało obce, stenty mogą doprowadzić do powstania skrzepliny. By temu zapobiec, pacjenci ze stentami muszą obowiązkowo przez dłuższy czas przyjmować leki przeciwpłytkowe. O terapii decyduje lekarz. Postępowanie i farmakoterapia w zawale serca W przypadku wystąpienia objawów mogących sugerować zawał serca, należy natychmiast wezwać zespół Pogotowia Ratunkowego. W trakcie oczekiwania na pomoc lekarską pacjent powinien pozostawać w spoczynku, pod opieką osób będących świadkami zdarzenia. Chory z zawałem serca powinien otrzymać odpowiednie leczenie już w karetce, w drodze na zabieg angioplastyki. 4

5 Bardzo ważne jest również postępowanie po wyjściu ze szpitala. Chorzy po zawale muszą przyjmować szereg leków kardiologicznych Oddzielnym rozdziałem farmakoterapii w chorobach sercowo-naczyniowych jest leczenie obliczone na kontrolę wszystkich czynników ryzyka: Kobiety narażone bardziej! Statystyczny polski 45-latek będzie żył jeszcze 29 lat, czyli o 5 lat krócej niż w tzw. krajach starej Unii. Polka będzie żyć 81 lat a więc o 3 lata krócej. Główną przyczyną zgonów są choroby układu krążenia. Rocznie z ich powodu umiera u nas 80 tys. panów i 90 tys. pań. Wbrew powszechnemu mniemaniu aż 52 proc. zgonów kobiet spowodowane jest chorobami układu krążenia, podczas gdy u mężczyzn odsetek ten wynosi tylko 40 proc. Choroby układy krążenia są częstszą przyczyną zgonów niż nowotwory złośliwe. źródło: Europejska Deklaracja na rzecz Zdrowia Serca. Dodatek informacyjno-promocyjny do Gazety Wyborczej, 27 września 2008 nadciśnienia tętniczego, zaburzonej gospodarki lipidowej i węglowodanowej, korygowania nadwagi i otyłości oraz rzucenia palenia. Jak postępować zgodnie z najnowszymi Wytycznymi Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego (ESC)? Nowe europejskie wytyczne dotyczące leczenia zawału serca, przyjęte przez Polskie Towarzystwo Kardiologiczne, podkreślają znaczenie szybkiego działania oraz restrykcyjnej terapii, w celu przywrócenia przepływu krwi do serca i zwiększenia szansy przeżycia. Dobrze funkcjonujący, regionalny system opieki i szybki transport do szpitala są kluczowe dla powodzenia terapii - mówią wytyczne opracowane przez Grupę Roboczą Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego (ESC). Profesor Frans Van de Werf (Leuven, Belgia), przewodniczący Grupy Roboczej, opisuje wytyczne jako niezmiernie ważne. Podkreśla możliwość ich szerokiego wykorzystania, uważa że przyjęcie wytycznych powinno przynieść znaczną poprawę przeżywalności zawałów serca. Nowe wytyczne obejmują leczenie klasycznego zawału serca, znanego jako STEMI (ST-segment elevation acute myocardial infarction). Około jedna trzecia wszystkich ostrych zdarzeń wieńcowych jest rozpoznawana jako STEMI. Pomimo braku dokładnych danych najprawdopodobniej 30-50% ofiar zawału serca umiera przed dotarciem do szpitala. Większość z nich w ciągu pierwszych godzin od wystąpienia objawów. Wskaźnik śmiertelności pozostaje dość stały w ostatnich latach. Częstość przeżycia chorego po zawale w szpitalu znacznie się poprawiła, z 75% w latach sześćdziesiątych do około 95% dziś. Wprowadzenie jednostek opieki wieńcowej, nowych technik interwencji oraz leczenia trombolitycznego odgrywa obecnie dużą rolę w opiece szpitalnej. Główne cechy nowych wytycznych, a tym samym zasadniczych zmian w porównaniu z poprzednią edycją z 2003 roku, odnoszą się do systemów alarmowania i szybkiego wdrożenia restrykcyjnych terapii, takich jak przezskórne interwencje wieńcowe (PCI) czy leczenie trombolityczne. Wytyczne dokładnie mówią, że kluczem do leczenia jest wczesne rozpoznanie i trafna ocena ryzyka po pierwszym kontakcie medycznym (FMC). 5

6 Pierwotna angioplastyka wieńcowa jest preferowanym sposobem leczenia jeżeli od pierwszego kontaktu medycznego nie minęły dwie godziny. Jeżeli przeprowadzenie PCI nie jest możliwe w ciągu dwóch godzin przed przyjęciem do szpitala lub w samym szpitalu, to leczenie trombolityczne powinno być wdrożone jak najszybciej od wystąpienia FMC (najpóźniej po 30 minutach). Wytyczne mówią: Pierwotne PCI, definiowane jako angioplastyka i/lub stent bez uprzedniego lub jednoczesnego leczenia trombolitycznego, jest preferowaną opcją terapeutyczną, która może być szybko wykonywana przez doświadczony zespół. Im krótsza zwłoka, tym lepszy wynik. Pierwsze wykonanie angioplastyki balonowej powinno być przeprowadzone w ciągu dwóch godzin we wszystkich przypadkach. Wytyczne dodają jednak, że tylko szpitale z ustalonym programem kardiologii interwencyjnej - 24/7 - powinny przeprowadzać pierwotne PCI. Wytyczne zalecają też, aby większość pacjentów po udanym leczeniu trombolitycznym było rutynowo poddawane angiografii. Dzięki tej technice może być oceniany stan tętnic wieńcowych i mięśnia sercowego, określany poziom długoterminowego ryzyka oraz ustalany przebieg leczenia. * dostępność 7 dni w tygodniu przez 24 godz. Rycina 1. Schemat leczenia przedszpitalnego na podstawie wytycznych ESC strzałki pogrubione preferowana droga kierowania chorego linia kropkowana droga, której należy unikać STEMI ostry zawał mięśnia sercowego z uniesieniem odcinka ST, EMS system ratownictwa medycznego PCI- przezskórna interwencja wieńcowa GP lekarz rodzinny 6

7 Profesor Van de Werf przyznaje, że nie wszystkie szpitale oraz regiony są wyposażone w awaryjne sieci lub urządzenia do przeprowadzania PCI, które są zalecane w wytycznych. Istotnie, obecne dane sugerują, że około 20-30% wszystkich pacjentów z klasycznym zawałem serca (STEMI) w Europie wciąż nie otrzymuje terapii reperfuzyjnej (przywracającej przepływ w tętnicy wieńcowej). Przestrzeganie wytycznych, może znacząco poprawić przeżywalność pacjentów z klasycznym zawałem serca (STEMI). Sprawna praca pogotowia ratunkowego ma również kluczowe znaczenie dla poprawy przeżycia od szybkiego transportu, defibrylacji w razie potrzeby, poprzez diagnozę EKG, wczesne wdrożenie leczenia przeciwkrzepliwego i przeciwpłytkowego, jeśli to konieczne (za pomocą kwasu acetylosalicylowego oraz klopidogrelu w dawce nasycającej), do szybkiego poinformowania i przywiezienia do szpitala. Wytyczne zalecają, aby ambulans był dostępny w ciągu 15 minut od zakończenia rozmowy z dyspozytorem. Wszystkie karetki pogotowia powinny być także wyposażone w 12-odprowadzeniowe EKG. Zalecane jest również, aby podstawowe techniki podtrzymywania życia były częścią programu nauczania w szkołach. 15 min. Optymalny model współpracy w sieci szpital-karetka pogotowia dopuszczalne czasy opóźnień według wytycznych ESC od zgłoszenia - dotarcie karetki do chorego z podejrzeniem OZW < 10 min. teletransmisja EKG z karetki do oddziału intensywnej opieki kardiologicznej 5 min. konsultacja EKG na odległość - telekonsultacja < 30 min. od przybycia do wdrożenia leczenia fibrynolitycznego 120 min. od przybycia karetki do pierwszego rozprężenia balonu Materiały źródłowe: New European guidelines on heart attack management put emphasis on speed of action Zalecenia dla pacjentów i ich bliskich Sygnatariusze uchwalonej w 2007 r. Europejskiej Deklaracji na rzecz Zdrowia Serca uznali, że zapobieganie chorobom sercowo-naczyniowym powinno uwzględniać następujące czynniki ryzyka zarówno na poziomie indywidualnym jak i całych społeczeństw: Art 3. (fragment) niepalenie tytoniu odpowiednia aktywność fizyczna przynajmniej przez 30 minut 5 razy w tygodniu zdrowe zwyczaje żywieniowe utrzymywanie prawidłowej masy ciała ciśnienie tętnicze krwi poniżej 140/90 mmhg stężenie cholesterolu we krwi poniżej 5mmol/L (190 mg/dl) prawidłowy poziom glikemii unikanie nadmiernego stresu 7

8 Do czynników ryzyka powinni się odnosić politycy m.in. poprzez odpowiednie regulacje prawne dotyczące polityki podatkowej i rynkowej, pracownicy ochrony zdrowia poprzez odpowiednie poradnictwo, identyfikację i leczenie osób z wysokim ryzkiem sercowo-naczyniowym oraz każdy z nas poprzez wypełnianie wyżej wymienionych zaleceń. Mniej soli to nie boli! Zależność między spożyciem sodu a nadciśnieniem tętniczym głównym czynnikiem ryzyka chorób sercowo-naczyniowych jest dobrze udokumentowana. W badaniach przeprowadzonych w Finlandii stwierdzono, że zwiększenie dobowego spożycia sodu wiąże się ze wzrostem ryzyka wystąpienia choroby niedokrwiennej serca oraz częstości zgonów zarówno u mężczyzn jak i u kobiet. Tymczasem badania wykazały, że dzienne spożycie soli kuchennej w Polsce sięga 15 gr., gdy według zaleceń europejskich nie powinno przekraczać 5 gramów. Polacy zdecydowanie przesalają i problem ten narasta wraz ze spożywaniem coraz większej ilości żywności przetworzonej. Tymczasem ograniczenie ilość soli w jedzeniu jest jednym z głównych zaleceń dotyczących modyfikacji stylu życia u pacjentów z nadciśnieniem tętniczym oraz ważnym elementem profilaktyki zawału serca. źródło: Europejska Deklaracja na rzecz Zdrowia Serca. Dodatek informacyjno-promocyjny do Gazety Wyborczej, 27 września 2008 Podsumowanie Choroby układu krążenia to pierwszy zabójca w krajach rozwiniętych, także w Polsce. Stanowią one wyzwanie zarówno dla pacjentów jak i dla służby zdrowia. My sami możemy im się skutecznie przeciwstawić poprzez zmianę nawyków mówi się, że cudownym lekarstwem XXI wieku będzie... sport. Zdrowa dieta oraz moda na ruch pozwoliłyby znacznie ograniczyć nie tylko choroby sercowo-naczyniowe, ale także cukrzycę i inne groźne choroby cywilizacyjne. Polscy decydenci powinni wziąć pod uwagę wytyczne Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego (ESC). Kładą one nacisk na sprawną pracę pogotowia ratunkowego oraz jego koordynację z pracowniami hemodynamicznymi. Liczą się pierwsze dwie godziny od wystąpienia zawału serca! Ambulans powinien być dostępny w ciągu 15 minut od zakończenia rozmowy z dyspozytorem. Powinien również posiadać możliwość transmisji wyników EKG do pracowni hemodynamicznej do której zmierza karetka. Załogi ratownictwa medycznego powinny być wyposażone także w rekomendowane leki do leczenia przeciwzakrzepowego i przeciwpłytkowego : kwas acetylosalicylowy oraz klopidogrel w dawce nasycającej. Podstawowe techniki podtrzymywania życia powinny być częścią programu nauczania w szkołach. Materiał prasowy przygotowany przez Stowarzyszenie Dziennikarze dla Zdrowia na konferencję prasową 9 czerwca 2009 r. Dziękujemy Dyrekcji Szpitala i Kierownikowi Pracowni Kardiologii Inwazyjnej I Katedry i Kliniki Kardiologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego przy ul. Banacha 1 w Warszawie, oraz Zarządowi firmy LUX MED za możliwość wykonania zdjęć na potrzeby materiału prasowego dla dziennikarzy. 8

Grzegorz Bojarski (Pracownia Kardiologii Inwazyjnej, Szpital Wojewódzki we Włocławku)

Grzegorz Bojarski (Pracownia Kardiologii Inwazyjnej, Szpital Wojewódzki we Włocławku) T. XXXIII Zeszyty Naukowe WSHE 2011 r. Grzegorz Bojarski (Pracownia Kardiologii Inwazyjnej, Szpital Wojewódzki we Włocławku) LECZENIE INWAZYJNE PACJENTÓW Z OSTRYM ZAWAŁEM SERCA Z UTRZYMUJĄCYM SIĘ UNIESIENIEM

Bardziej szczegółowo

Przypadki kliniczne EKG

Przypadki kliniczne EKG Przypadki kliniczne EKG Przedrukowano z: Mukherjee D. ECG Cases pocket. Börm Bruckmeier Publishing LLC, Hermosa Beach, CA, 2006: 135 138 (przypadek 31) i 147 150 (przypadek 34) PRZYPADEK NR 1 1.1. Scenariusz

Bardziej szczegółowo

Czy dobrze leczymy w Polsce ostre zespoły wieńcowe?

Czy dobrze leczymy w Polsce ostre zespoły wieńcowe? Czy dobrze leczymy w Polsce ostre zespoły wieńcowe? co można jeszcze poprawić? Grzegorz Opolski I Katedra i Klinika Kardiologii WUM Porównanie liczby ppci/mln mieszkańców w 37 krajach (dane za 2007 i

Bardziej szczegółowo

CMC/2015/03/WJ/03. Dzienniczek pomiarów ciśnienia tętniczego i częstości akcji serca

CMC/2015/03/WJ/03. Dzienniczek pomiarów ciśnienia tętniczego i częstości akcji serca CMC/2015/03/WJ/03 Dzienniczek pomiarów ciśnienia tętniczego i częstości akcji serca Dane pacjenta Imię:... Nazwisko:... PESEL:... Rozpoznane choroby: Nadciśnienie tętnicze Choroba wieńcowa Przebyty zawał

Bardziej szczegółowo

Przypadki kliniczne EKG

Przypadki kliniczne EKG Przypadki kliniczne EKG Przedrukowano z: Mukherjee D. ECG Cases pocket. Börm Bruckmeier Publishing LLC, Hermosa Beach, CA 2006: 139 142 (przypadek 32); 143 146 (przypadek 33). PRZYPADEK NR 1 1.1. Scenariusz

Bardziej szczegółowo

Postępowanie w ostrych zespołach wieńcowych. wytyczne i praktyka

Postępowanie w ostrych zespołach wieńcowych. wytyczne i praktyka Postępowanie w ostrych zespołach wieńcowych wytyczne i praktyka Grzegorz Opolski I Katedra i Klinika Kardiologii WUM Śmiertelność Zmniejszenie śmiertelności w świeżym zawale serca w okresie 2003-2010 20%

Bardziej szczegółowo

Organizacje pozarządowe w diabetologii: realne problemy pacjentów. problem z postrzeganiem cukrzycy typu 2 POLSKIE STOWARZYSZENIE DIABETYKÓW

Organizacje pozarządowe w diabetologii: realne problemy pacjentów. problem z postrzeganiem cukrzycy typu 2 POLSKIE STOWARZYSZENIE DIABETYKÓW POLSKIE STOWARZYSZENIE DIABETYKÓW Organizacje pozarządowe w diabetologii: realne problemy pacjentów problem z postrzeganiem cukrzycy typu 2 Małgorzata Marszałek POSTRZEGANIE CUKRZYCY TYPU 2 Łagodniejszy,

Bardziej szczegółowo

Grzegorz Opolski. Doświadczenia polskie w leczeniu chorych z ostrymi zespołami wieńcowymi

Grzegorz Opolski. Doświadczenia polskie w leczeniu chorych z ostrymi zespołami wieńcowymi Doświadczenia polskie w leczeniu chorych z ostrymi zespołami wieńcowymi Grzegorz Opolski I Katedra i Klinika Kardiologii Akademii Medycznej w Warszawie Docelowy model leczenia OZW zasady systemu system

Bardziej szczegółowo

Opracował : Norbert Kaczmarek Robert Pietryszyn 2010

Opracował : Norbert Kaczmarek Robert Pietryszyn 2010 OZW - postępowanie przedszpitalne. Doświadczenia własne - Pogotowie Ratunkowe w Jeleniej Górze. Opracował : Norbert Kaczmarek Robert Pietryszyn 2010 OZW Definicja....... Ostre zespoły wieńcowe ( OZW )

Bardziej szczegółowo

STANDARDOWE PROCEDURY OPERACYJNE W REHABILITACJI KARDIOLOGICZNEJ

STANDARDOWE PROCEDURY OPERACYJNE W REHABILITACJI KARDIOLOGICZNEJ K.OLESZCZYK J.RYBICKI A.ZIELINSKA-MEUS I.MATYSIAKIEWICZ A.KUŚMIERCZYK-PIELOK K.BUGAJSKA-SYSIAK E.GROCHULSKA STANDARDOWE PROCEDURY OPERACYJNE W REHABILITACJI KARDIOLOGICZNEJ XVI Konferencja Jakość w Opiece

Bardziej szczegółowo

Stosowanie preparatu BioCardine900 u chorych. z chorobą wieńcową leczonych angioplastyką naczyń

Stosowanie preparatu BioCardine900 u chorych. z chorobą wieńcową leczonych angioplastyką naczyń Jan Z. Peruga, Stosowanie preparatu BioCardine900 u chorych z chorobą wieńcową leczonych angioplastyką naczyń wieńcowych II Katedra Kardiologii Klinika Kardiologii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi 1 Jednym

Bardziej szczegółowo

XXX lecie Inwazyjnego Leczenia Zawału Serca. ,,Czas to życie

XXX lecie Inwazyjnego Leczenia Zawału Serca. ,,Czas to życie XXX lecie Inwazyjnego Leczenia Zawału Serca,,Czas to życie Mariusz Gąsior III Katedra i Oddział Kliniczny Kardiologii Śląskie Centrum Chorób Serca w Zabrzu Opóźnienia czasowe -> Krytyczny moment leczenia

Bardziej szczegółowo

Ostre Zespoły Wieńcowe jak walczyć o pacjenta? Maciej Lesiak, I Klinika Kardiologii Szpital Kliniczny Przemienienia Pańskiego UM w Poznaniu

Ostre Zespoły Wieńcowe jak walczyć o pacjenta? Maciej Lesiak, I Klinika Kardiologii Szpital Kliniczny Przemienienia Pańskiego UM w Poznaniu Ostre Zespoły Wieńcowe jak walczyć o pacjenta? Maciej Lesiak, I Klinika Kardiologii Szpital Kliniczny Przemienienia Pańskiego UM w Poznaniu Ostre Zespoły Wieńcowe - OZW całkowite zatrzymanie przepływu

Bardziej szczegółowo

Ocena ryzyka sercowo naczyniowego w praktyce Katedra i Zakład Lekarza Rodzinnego Collegium Medicum w Bydgoszczy UMK w Toruniu

Ocena ryzyka sercowo naczyniowego w praktyce Katedra i Zakład Lekarza Rodzinnego Collegium Medicum w Bydgoszczy UMK w Toruniu Ocena ryzyka sercowo naczyniowego w praktyce Katedra i Zakład Lekarza Rodzinnego Collegium Medicum w Bydgoszczy UMK w Toruniu 2018-03-15 Czym jest ryzyko sercowo naczyniowe? Ryzyko sercowo-naczyniowe to

Bardziej szczegółowo

Kompleksowy program zmniejszania zachorowalności na choroby związane ze stylem życia na terenie powiatu wieruszowskiego.

Kompleksowy program zmniejszania zachorowalności na choroby związane ze stylem życia na terenie powiatu wieruszowskiego. Kompleksowy program zmniejszania zachorowalności na choroby związane ze stylem życia na terenie powiatu wieruszowskiego. Konferencja otwierająca realizację projektu. Wieruszów, 28.04.2015 DLACZEGO PROFILAKTYKA?

Bardziej szczegółowo

PROGRAM PROFILAKTYKI I WCZESNEGO WYKRYWANIA CHORÓB UKŁADU KRĄŻENIA

PROGRAM PROFILAKTYKI I WCZESNEGO WYKRYWANIA CHORÓB UKŁADU KRĄŻENIA PROGRAM PROFILAKTYKI I WCZESNEGO WYKRYWANIA CHORÓB UKŁADU KRĄŻENIA - 2006 1. UZASADNIENIE POTRZEBY PROGRAMU Choroby układu krążenia są główną przyczyną zgonów w Polsce i na świecie. Umieralność z tego

Bardziej szczegółowo

E. Czy uważa Pan/i, że powrót do domu jest związany z dodatkowymi zagrożeniami? a. Tak b. Chyba tak c. Nie jestem pewien d. Nie

E. Czy uważa Pan/i, że powrót do domu jest związany z dodatkowymi zagrożeniami? a. Tak b. Chyba tak c. Nie jestem pewien d. Nie SKALA GOTOWOŚCI DO WYPISU ZE SZPITALA U PACJENTÓW PO ZAWALE MIĘŚNIA SERCOWEGO The Readiness for Hospital Discharge After Myocardial Infarction Scale (RHDS MIS) Autor: Aldona Kubica Kwestionariusz dla pacjentów

Bardziej szczegółowo

PROGRAM RAZEM DLA SERCA Karta Badania Profilaktycznego

PROGRAM RAZEM DLA SERCA Karta Badania Profilaktycznego PROGRAM RAZEM DLA SERCA Karta Badania Profilaktycznego ETAP I (wypełni pielęgniarka) Imię i nazwisko:... Adres:... PESEL Wzrost:...cm Wykształcenie:... Masa ciała:...kg Zawód wykonywany:... Obwód talii:...cm

Bardziej szczegółowo

Autor: Aldona Kubica. Kwestionariusz dla pacjentów po zawale serca leczonych angioplastyka wieńcową. Wersja 1

Autor: Aldona Kubica. Kwestionariusz dla pacjentów po zawale serca leczonych angioplastyka wieńcową. Wersja 1 SKALA GOTOWOŚCI DO WYPISU ZE SZPITALA U PACJENTÓW PO ZAWALE MIĘŚNIA SERCOWEGO The Readiness for Hospital Discharge After Myocardial Infarction Scale (RHDS MIS) Autor: Aldona Kubica Kwestionariusz dla pacjentów

Bardziej szczegółowo

Załącznik nr 1 do zarządzenia Nr 53/2006 Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia. Program profilaktyki chorób układu krążenia

Załącznik nr 1 do zarządzenia Nr 53/2006 Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia. Program profilaktyki chorób układu krążenia Program profilaktyki chorób układu krążenia 1 I. UZASADNIENIE CELOWOŚCI WDROŻENIA PROGRAMU PROFILAKTYKI CHORÓB UKŁADU KRĄŻENIA, zwanego dalej Programem. 1. Opis problemu zdrowotnego. Choroby układu krążenia

Bardziej szczegółowo

Choroba wieńcowa i zawał serca.

Choroba wieńcowa i zawał serca. Choroba wieńcowa i zawał serca. Dr Dariusz Andrzej Tomczak Specjalista II stopnia chorób wewnętrznych Choroby serca i naczyń 1 O czym będziemy mówić? Budowa układu wieńcowego Funkcje układu wieńcowego.

Bardziej szczegółowo

Aktywność sportowa po zawale serca

Aktywność sportowa po zawale serca Aktywność sportowa po zawale serca Czy i jaki wysiłek fizyczny jest zalecany? O prozdrowotnych aspektach wysiłku fizycznego wiadomo już od dawna. Wysiłek fizyczny o charakterze aerobowym (dynamiczne ćwiczenia

Bardziej szczegółowo

Wytyczne ACCF/AHA 2010: Ocena ryzyka sercowo-naczyniowego u bezobjawowych dorosłych

Wytyczne ACCF/AHA 2010: Ocena ryzyka sercowo-naczyniowego u bezobjawowych dorosłych Wytyczne ACCF/AHA 2010: Ocena ryzyka sercowo-naczyniowego u bezobjawowych dorosłych Jednym z pierwszych i podstawowych zadań lekarza jest prawidłowa i rzetelna ocena ryzyka oraz rokowania pacjenta. Ma

Bardziej szczegółowo

Zagrożenia po zawale serca - co lekarz, a co pacjent powinien prof. Jarosław Kaźmierczak

Zagrożenia po zawale serca - co lekarz, a co pacjent powinien prof. Jarosław Kaźmierczak Zagrożenia po zawale serca - co lekarz, a co pacjent powinien prof. Jarosław Kaźmierczak Konsultant Krajowy w dziedzinie kardiologii Przyczyny zgonów w Polsce Choroby serca i udary, cukrzyca Nowotwory

Bardziej szczegółowo

W powyższym wykazie brakuje: Podania dożylnie amin presyjnych Podania leków przeciwpłytkowych poza aspiryną i przeciwzakrzepowych (heparyna) Zasady

W powyższym wykazie brakuje: Podania dożylnie amin presyjnych Podania leków przeciwpłytkowych poza aspiryną i przeciwzakrzepowych (heparyna) Zasady Stanowisko Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego i Krajowego Nadzoru Specjalistycznego dotyczące standardów postępowania zespołów ratownictwa medycznego z pacjentem z podejrzeniem zawału

Bardziej szczegółowo

NADCIŚNIENIE ZESPÓŁ METABOLICZNY

NADCIŚNIENIE ZESPÓŁ METABOLICZNY NADCIŚNIENIE ZESPÓŁ METABOLICZNY Poradnik dla pacjenta i jego rodziny Konsultacja: prof. dr hab. med. Zbigniew Gaciong CO TO JEST ZESPÓŁ METABOLICZNY Nadciśnienie tętnicze (inaczej podwyższone ciśnienie

Bardziej szczegółowo

QP-CO/2.1; 2.2 QP-CO/6.1; 6.2; 6.3 POSTĘPOWANIE W PRZYPADKACH SZCZEGÓLNYCH

QP-CO/2.1; 2.2 QP-CO/6.1; 6.2; 6.3 POSTĘPOWANIE W PRZYPADKACH SZCZEGÓLNYCH Strona 1 z 8 SPIS TREŚCI 1. Cel procedury...2 2. Przedmiot procedury...2 3. Zakres stosowania...2 4. Sposób postępowania...2 5. Odpowiedzialność i uprawnienia...6 6. Kontrola przebiegu procedury...6 7.

Bardziej szczegółowo

Choroba wieńcowa - rosnący problem współczesnej kardiologii

Choroba wieńcowa - rosnący problem współczesnej kardiologii Choroba wieńcowa - rosnący problem współczesnej kardiologii Choroby układu sercowo - naczyniowego stanowią przyczynę około połowy wszystkich zgonów w Polsce. W 2001 r. z powodu choroby wieńcowej zmarło

Bardziej szczegółowo

Aneks III Zmiany w charakterystyce produktu leczniczego oraz w ulotce dla pacjenta

Aneks III Zmiany w charakterystyce produktu leczniczego oraz w ulotce dla pacjenta Aneks III Zmiany w charakterystyce produktu leczniczego oraz w ulotce dla pacjenta Uwaga: Niniejsze zmiany do streszczenia charakterystyki produktu leczniczego i ulotki dla pacjenta są wersją obowiązującą

Bardziej szczegółowo

Zespół Metaboliczny w praktyce chirurga naczyniowego

Zespół Metaboliczny w praktyce chirurga naczyniowego Zespół Metaboliczny w praktyce chirurga naczyniowego Wacław Karakuła Katedra i Klinika Chirurgii Naczyń i Angiologii U.M. w Lublinie Kierownik Kliniki prof. Tomasz Zubilewicz Lublin, 27.02.2016 Zespół

Bardziej szczegółowo

Ostre Zespoły Wieńcowe znaczenie leczenia przeciwpłytkowego, możliwości realizacji w polskich warunkach

Ostre Zespoły Wieńcowe znaczenie leczenia przeciwpłytkowego, możliwości realizacji w polskich warunkach Ostre Zespoły Wieńcowe znaczenie leczenia przeciwpłytkowego, możliwości realizacji w polskich warunkach Andrzej Budaj Przewodniczący komisji Wytycznych i Szkolenia PTK Kierownik Kliniki Kardiologii CMKP,

Bardziej szczegółowo

BÓL W KLATCE PIERSIOWEJ, ZASŁABNIĘCIE, OMDLENIA, PADACZKA. EDUKACJA DLA BEZPIECZEŃSTWA

BÓL W KLATCE PIERSIOWEJ, ZASŁABNIĘCIE, OMDLENIA, PADACZKA. EDUKACJA DLA BEZPIECZEŃSTWA BÓL W KLATCE PIERSIOWEJ, ZASŁABNIĘCIE, OMDLENIA, PADACZKA. EDUKACJA DLA BEZPIECZEŃSTWA PAMIĘTAJ!!! TEKST PODKREŚLONY LUB WYTŁUSZCZONY JEST DO ZAPAMIĘTANIA. Opracował: mgr Mirosław Chorąży Zasłabnięcie

Bardziej szczegółowo

Materiały edukacyjne. Diagnostyka i leczenie nadciśnienia tętniczego

Materiały edukacyjne. Diagnostyka i leczenie nadciśnienia tętniczego Materiały edukacyjne Diagnostyka i leczenie nadciśnienia tętniczego Klasyfikacja ciśnienia tętniczego (mmhg) (wg. ESH/ESC )

Bardziej szczegółowo

Urząd Miasta Bielsko-Biała - um.bielsko.pl Wygenerowano: /14:10: listopada - Światowym Dniem Walki z Cukrzycą

Urząd Miasta Bielsko-Biała - um.bielsko.pl Wygenerowano: /14:10: listopada - Światowym Dniem Walki z Cukrzycą 14 listopada - Światowym Dniem Walki z Cukrzycą Cukrzyca jest chorobą, która staje się obecnie jednym z najważniejszych problemów dotyczących zdrowia publicznego. Jest to przewlekły i postępujący proces

Bardziej szczegółowo

Polacy nie wiedzą, jak postępować podczas zawału serca!

Polacy nie wiedzą, jak postępować podczas zawału serca! Warszawa, 7 listopada 2018 r. Backgrounder: Wyniki badania SW Research Zawał serca Opinie Polaków w ramach kampanii Zawał serca Czas to Życie. Polacy nie wiedzą, jak postępować podczas zawału serca! Większość

Bardziej szczegółowo

Stanowisko z dnia 03 czerwca 2011r. konsultanta krajowego w dziedzinie piel gniarstwa ratunkowego w sprawie transportu pacjentów z symptomatologi

Stanowisko z dnia 03 czerwca 2011r. konsultanta krajowego w dziedzinie piel gniarstwa ratunkowego w sprawie transportu pacjentów z symptomatologi Kraków 2011-06-03 Stanowisko z dnia 03 czerwca 2011r. konsultanta krajowego w dziedzinie pielęgniarstwa ratunkowego w sprawie transportu pacjentów z symptomatologią: ostrego zespołu wieńcowego, udaru niedokrwiennego

Bardziej szczegółowo

Aneks III. Zmiany w odpowiednich punktach skróconej charakterystyki produktu leczniczego i ulotce dla pacjenta.

Aneks III. Zmiany w odpowiednich punktach skróconej charakterystyki produktu leczniczego i ulotce dla pacjenta. Aneks III Zmiany w odpowiednich punktach skróconej charakterystyki produktu leczniczego i ulotce dla pacjenta. Uwaga: Niniejsze zmiany w odpowiednich punktach skróconej charakterystyki produktu leczniczego

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Przedmowa Badanie pacjenta z chorobami sercowo-naczyniowymi... 13

Spis treści. Przedmowa Badanie pacjenta z chorobami sercowo-naczyniowymi... 13 Spis treści Przedmowa................ 11 1. Badanie pacjenta z chorobami sercowo-naczyniowymi.................. 13 Najważniejsze problemy diagnostyczne....... 13 Ból w klatce piersiowej........... 14 Ostry

Bardziej szczegółowo

Definicja. Choroba niedokrwienna serca. Podział choroby wieńcowej. Epidemiologia 2015-04-23

Definicja. Choroba niedokrwienna serca. Podział choroby wieńcowej. Epidemiologia 2015-04-23 Definicja Choroba niedokrwienna serca II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK 2014 zespół objawów chorobowych będących następstwem przewlekłego stanu niedostatecznego zaopatrzenia komórek mięśnia sercowego w tlen

Bardziej szczegółowo

Choroba niedokrwienna serca

Choroba niedokrwienna serca Choroba niedokrwienna serca II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK 2014 Definicja zespół objawów chorobowych będących następstwem przewlekłego stanu niedostatecznego zaopatrzenia komórek mięśnia sercowego w tlen

Bardziej szczegółowo

LECZENIE PRZECIWPŁYTKOWE I PRZECIWKRZEPLIWE. Dr n. med. Karolina Supeł

LECZENIE PRZECIWPŁYTKOWE I PRZECIWKRZEPLIWE. Dr n. med. Karolina Supeł LECZENIE PRZECIWPŁYTKOWE I PRZECIWKRZEPLIWE Dr n. med. Karolina Supeł Skale oceny ryzyka stosowane do określenia optymalnego czasu prowadzenia podwójnej terapii przeciwpłytkowej PRECISE-DAPT DAPT OCENIANE

Bardziej szczegółowo

Temat: Choroby i higiena układu krwionośnego.

Temat: Choroby i higiena układu krwionośnego. 1. Praca serca. Serce jest aktywnie pracującym mięśniem. Kurcząc się około 75 razy na minutę, wykonuje w ciągu doby około 108 tyś. skurczów. Od tego, jak funkcjonuje serce, zależy stan całego organizmu.

Bardziej szczegółowo

Migotanie przedsionków czynniki ograniczające dostępności do współczesnej terapii

Migotanie przedsionków czynniki ograniczające dostępności do współczesnej terapii Migotanie przedsionków czynniki ograniczające dostępności do współczesnej terapii Piotr Pruszczyk, Klinika Chorób Wewnętrznych i Kardiologii Warszawski Uniwersytet Medyczny Centrum Diagnostyki i Leczenia

Bardziej szczegółowo

II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK

II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK 2014 Zawał serca ból wieńcowy p30 min +CPK +Troponiny Zawał serca z p ST STEMI ( zamknięcie dużej tętnicy wieńcowej) Z wytworzeniem załamka Q Zawał serca bez pst NSTEMI Zamknięcie

Bardziej szczegółowo

Ostre zespoły wieńcowe u kobiet od rozpoznania do odległych wyników leczenia

Ostre zespoły wieńcowe u kobiet od rozpoznania do odległych wyników leczenia Ostre zespoły wieńcowe u kobiet od rozpoznania do odległych wyników leczenia Janina Stępińska Klinika Intensywnej Terapii Kardiologicznej Instytut Kardiologii, Warszawa o Abott Potencjalny konflikt interesów

Bardziej szczegółowo

Wytyczne Resuscytacji 2015 Europejskiej Rady Resuscytacji

Wytyczne Resuscytacji 2015 Europejskiej Rady Resuscytacji Wytyczne Resuscytacji 2015 Europejskiej Rady Resuscytacji Prof. dr hab. med. Janusz Andres Katedra Anestezjologii i Intensywnej Terapii UJCM w Krakowie Polska Rada Resuscytacji janusz.andres@uj.edu.pl

Bardziej szczegółowo

RAMOWY PROGRAM VII ŚWIĘTOKRZYSKICH WARSZTATÓW EKG, HOLTERA EKG I ABPM

RAMOWY PROGRAM VII ŚWIĘTOKRZYSKICH WARSZTATÓW EKG, HOLTERA EKG I ABPM RAMOWY PROGRAM VII ŚWIĘTOKRZYSKICH WARSZTATÓW EKG, HOLTERA EKG I ABPM Piątek 29.11.2013 Sala A Organizatorzy zastrzegają sobie prawo do zmiany programu. 16:00-18:00 Sesja przy współpracy z Sekcją,, Choroby

Bardziej szczegółowo

Testy wysiłkowe w wadach serca

Testy wysiłkowe w wadach serca XX Konferencja Szkoleniowa i XVI Międzynarodowa Konferencja Wspólna SENiT oraz ISHNE 5-8 marca 2014 roku, Kościelisko Testy wysiłkowe w wadach serca Sławomira Borowicz-Bieńkowska Katedra Rehabilitacji

Bardziej szczegółowo

U d a. Rodzaje udarów

U d a. Rodzaje udarów Udary mózgu są w Polsce trzecią przyczyną zgonów. 70 procent pacjentów po udarze to osoby niepełnosprawne. Do udaru prowadzą przede wszystkim miażdżyca, nadciśnienie, otyłość, cukrzyca. W Polsce średnio

Bardziej szczegółowo

Epidemia niewydolności serca Czy jesteśmy skazani na porażkę?

Epidemia niewydolności serca Czy jesteśmy skazani na porażkę? Epidemia niewydolności serca Czy jesteśmy skazani na porażkę? Piotr Ponikowski Klinika Chorób Serca Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu Ośrodek Chorób Serca Szpitala Wojskowego we Wrocławiu Niewydolność

Bardziej szczegółowo

PRZEWODNIK I PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I dla STUDENTÓW III i IV ROKU STUDIÓW

PRZEWODNIK I PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I dla STUDENTÓW III i IV ROKU STUDIÓW PRZEWODNIK I PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I dla STUDENTÓW III i IV ROKU STUDIÓW 1. NAZWA PRZEDMIOTU Ostre zespoły wieńcowe NAZWA JEDNOSTKI (jednostek ) realizującej

Bardziej szczegółowo

POSTĘPOWANIE ZESPOŁÓW RATOWNICTWA MEDYCZNEGO W OSTRYCH ZESPOŁACH WIEŃCOWYCH

POSTĘPOWANIE ZESPOŁÓW RATOWNICTWA MEDYCZNEGO W OSTRYCH ZESPOŁACH WIEŃCOWYCH POSTĘPOWANIE ZESPOŁÓW RATOWNICTWA MEDYCZNEGO W OSTRYCH ZESPOŁACH WIEŃCOWYCH Krystyna Ziółkowska Akademia Pomorska w Słupsku Instytut Nauk o Zdrowiu Zakład Ratownictwa Medycznego Cel: próba odpowiedzi na

Bardziej szczegółowo

z nami dotrzesz do milionów

z nami dotrzesz do milionów Wspólna akcja edukacyjno-promocyjna prowadzona przez: Śląskie Centrum Chorób Serca Wojewódzkiego Konsultanta w dziedzinie kardiologii Śląski Urząd Wojewódzki Katowicką Redakcję Gazety Wyborczej 1 EDUKACJA

Bardziej szczegółowo

Ostry zespół wieńcowy i zawał serca - wczoraj i dziś. Maciej Lesiak I Klinika Kardiologii, Uniwersytet Medyczny w Poznaniu

Ostry zespół wieńcowy i zawał serca - wczoraj i dziś. Maciej Lesiak I Klinika Kardiologii, Uniwersytet Medyczny w Poznaniu Ostry zespół wieńcowy i zawał serca - wczoraj i dziś Maciej Lesiak I Klinika Kardiologii, Uniwersytet Medyczny w Poznaniu Choroba Niedokrwienna Serca Choruje ok. 1 000 000 osób w Polsce Powszechne występowanie

Bardziej szczegółowo

Chory ze stentem wieńcowym do operacji niekardiochirurgicznej

Chory ze stentem wieńcowym do operacji niekardiochirurgicznej Trudni chorzy na sali operacyjnej Chory ze stentem wieńcowym do operacji niekardiochirurgicznej Anna Dylczyk-Sommer Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii Gdański Uniwersytet Medyczny Deklaruję brak

Bardziej szczegółowo

Przywrócenie rytmu zatokowego i jego utrzymanie

Przywrócenie rytmu zatokowego i jego utrzymanie Przywrócenie rytmu zatokowego i jego utrzymanie Jak wspomniano we wcześniejszych artykułach cyklu, strategia postępowania w migotaniu przedsionków (AF) polega albo na kontroli częstości rytmu komór i zapobieganiu

Bardziej szczegółowo

Rola telemetrii w diagnostyce i leczeniu pacjentów z OZW i jej dostępność w Polsce. Maciej Karcz Instytut Kardiologii Warszawa

Rola telemetrii w diagnostyce i leczeniu pacjentów z OZW i jej dostępność w Polsce. Maciej Karcz Instytut Kardiologii Warszawa Rola telemetrii w diagnostyce i leczeniu pacjentów z OZW i jej dostępność w Polsce Maciej Karcz Instytut Kardiologii Warszawa Zgony wg przyczyny na 10 tys. mieszkańców (wszystkie przyczyny 99,5/10 tys.)

Bardziej szczegółowo

ZAPROSZENIE NA BADANIA PROFILAKTYCZNE WYKONYWANE W RAMACH PODSTAWOWEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ ( )

ZAPROSZENIE NA BADANIA PROFILAKTYCZNE WYKONYWANE W RAMACH PODSTAWOWEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ ( ) ZAPROSZENIE NA BADANIA PROFILAKTYCZNE WYKONYWANE W RAMACH PODSTAWOWEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ (2015-08-03) PROFILAKTYKA CHORÓB UKŁADU KRĄŻENIA ADRESACI - Osoby zadeklarowane do lekarza POZ, w wieku 35, 40, 45,

Bardziej szczegółowo

Prewencja wtórna po OZW-co możemy poprawić? Prof. Janina Stępińska Prezes Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego

Prewencja wtórna po OZW-co możemy poprawić? Prof. Janina Stępińska Prezes Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego Prewencja wtórna po OZW-co możemy poprawić? Prof. Janina Stępińska Prezes Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego Innowacje w kardiologii, Warszawa, 17 maja 2012 Potencjalny konflikt interesów NIE ZGŁASZAM

Bardziej szczegółowo

Leczenie przeciwpłytkowe w niewydolności nerek (PCHN) Dr hab. Dorota Zyśko, prof. nadzw Łódź 2014

Leczenie przeciwpłytkowe w niewydolności nerek (PCHN) Dr hab. Dorota Zyśko, prof. nadzw Łódź 2014 Leczenie przeciwpłytkowe w niewydolności nerek (PCHN) Dr hab. Dorota Zyśko, prof. nadzw Łódź 2014 Leki przeciwpłytkowe (ASA, clopidogrel) Leki przeciwzakrzepowe (heparyna, warfin, acenocumarol) Leki trombolityczne

Bardziej szczegółowo

Profilaktyka chorób układu krążenia - nowości zawarte w wytycznych ESC 2012

Profilaktyka chorób układu krążenia - nowości zawarte w wytycznych ESC 2012 Nowe wytyczne ESC/PTK w kardiologii Profilaktyka chorób układu krążenia - nowości zawarte w wytycznych ESC 2012 Przemysław Trzeciak Częstochowa 11.12.2012 Umieralność z powodu chorób ukł. krążenia w latach

Bardziej szczegółowo

HIPERCHOLESTEROLEMIA RODZINNA Jak z nią żyć i skutecznie walczyć?

HIPERCHOLESTEROLEMIA RODZINNA Jak z nią żyć i skutecznie walczyć? HIPERCHOLESTEROLEMIA RODZINNA Jak z nią żyć i skutecznie walczyć? KIM JESTEŚMY JESTEŚMY GRUPĄ, KTÓRA ZRZESZA PACJENTÓW Z ZABURZENIAMI GOSPODARKI LIPIDOWEJ Z CAŁEJ POLSKI HIPERCHOLESTEROLEMIA RODZINNA FAKTY:

Bardziej szczegółowo

Opinia Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych nr 10/2014 z dnia 7 stycznia 2014 r. o projekcie programu Zdrowy ruch zdrowe życie gminy Polkowice

Opinia Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych nr 10/2014 z dnia 7 stycznia 2014 r. o projekcie programu Zdrowy ruch zdrowe życie gminy Polkowice Agencja Oceny Technologii Medycznych Opinia Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych nr 10/2014 z dnia 7 stycznia 2014 r. o projekcie programu Zdrowy ruch zdrowe życie gminy Polkowice Po zapoznaniu

Bardziej szczegółowo

Ostra niewydolność serca

Ostra niewydolność serca Ostra niewydolność serca Prof. dr hab. Jacek Gajek, FESC Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu Niewydolność serca Niewydolność rzutu minutowego dla pokrycia zapotrzebowania na tlen tkanek i narządów organizmu.

Bardziej szczegółowo

Prewencja wtórna po zawale mięśnia serca w Małopolsce czy dobrze i skutecznie leczymy? Piotr Jankowski

Prewencja wtórna po zawale mięśnia serca w Małopolsce czy dobrze i skutecznie leczymy? Piotr Jankowski Prewencja wtórna po zawale mięśnia serca w Małopolsce czy dobrze i skutecznie leczymy? Piotr Jankowski I Klinika Kardiologii i El. Int. oraz Nad. Tęt. IK CMUJ Kraków piotrjankowski@interia.pl Gdańsk, 24

Bardziej szczegółowo

OZW istotne elementy wywiadu chorobowego cd.

OZW istotne elementy wywiadu chorobowego cd. OZW istotne elementy wywiadu chorobowego cd. Jakość bólu charakter bólu; Jak można go określić, gdzie odczuwany jest dyskomfort? Promieniowanie Gdzie odczuwany jest ból? Gdzie ten ból bólu promieniuje?

Bardziej szczegółowo

Sepsa, wstrząs septyczny, definicja, rozpoznanie

Sepsa, wstrząs septyczny, definicja, rozpoznanie Sepsa, wstrząs septyczny, definicja, rozpoznanie dr hab. n.med. Barbara Adamik Katedra i Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu Sepsa, wstrząs septyczny, definicja,

Bardziej szczegółowo

Opieka kardiologiczna w Polsce

Opieka kardiologiczna w Polsce Opieka kardiologiczna w Polsce aktualny stan i wyzwania Konsultant Krajowy w dziedzinie kardiologii Grzegorz Opolski Zmiany umieralności z powodu chorób układu sercowonaczyniowego w Polsce w latach 1991-2005

Bardziej szczegółowo

Pułapki farmakoterapii nadciśnienia tętniczego. Piotr Rozentryt III Katedra i Kliniczny Oddział Kardiologii Śląskie Centrum Chorób Serca, Zabrze

Pułapki farmakoterapii nadciśnienia tętniczego. Piotr Rozentryt III Katedra i Kliniczny Oddział Kardiologii Śląskie Centrum Chorób Serca, Zabrze Pułapki farmakoterapii nadciśnienia tętniczego Piotr Rozentryt III Katedra i Kliniczny Oddział Kardiologii Śląskie Centrum Chorób Serca, Zabrze Leczenie nadciśnienia tętniczego versus leczenie chorego

Bardziej szczegółowo

Różne stenty dla różnych chorych w różnych sytuacjach klinicznych, co każdy lekarz wiedzieć powinien. Dominik Wretowski

Różne stenty dla różnych chorych w różnych sytuacjach klinicznych, co każdy lekarz wiedzieć powinien. Dominik Wretowski Różne stenty dla różnych chorych w różnych sytuacjach klinicznych, co każdy lekarz wiedzieć powinien. Dominik Wretowski Dr Andreas Gruentzig (1939-1985) 23 lata po PCI Restenoza po 6 tygodniach Bezpieczeństwo

Bardziej szczegółowo

Co po zawale? Opieka skoordynowana

Co po zawale? Opieka skoordynowana Co po zawale? Opieka skoordynowana Piotr Jankowski Komisja Promocji Zdrowia Polskie Towarzystwo Kardiologiczne piotrjankowski@interia.pl Warszawa, 25 X 2016 r. Częstość instruowania o postępowaniu w razie

Bardziej szczegółowo

Wartość subklinicznych uszkodzeń narządowych w ocenie ryzyka sercowonaczyniowego. ma znaczenie?

Wartość subklinicznych uszkodzeń narządowych w ocenie ryzyka sercowonaczyniowego. ma znaczenie? Wartość subklinicznych uszkodzeń narządowych w ocenie ryzyka sercowonaczyniowego czy płeć ma znaczenie? dr n. med. Lucyna Woźnicka-Leśkiewicz Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu

Bardziej szczegółowo

Hipercholesterolemia najgorzej kontrolowany czynnik ryzyka w Polsce punkt widzenia lekarza rodzinnego

Hipercholesterolemia najgorzej kontrolowany czynnik ryzyka w Polsce punkt widzenia lekarza rodzinnego XVI Kongres Medycyny Rodzinnej Kielce, 2 5 czerwca 2016 Prof. UJ dr hab. med. Adam Windak Kierownik Zakładu Medycyny Rodzinnej CM UJ Wiceprezes Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce Hipercholesterolemia

Bardziej szczegółowo

Warszawa, r. Dr hab. n. med. Łukasz Szarpak Zakład Medycyny Ratunkowej I Wydział Lekarski Warszawski Uniwersytet Medyczny

Warszawa, r. Dr hab. n. med. Łukasz Szarpak Zakład Medycyny Ratunkowej I Wydział Lekarski Warszawski Uniwersytet Medyczny Warszawa, 8.01.2018r. Dr hab. n. med. Łukasz Szarpak Zakład Medycyny Ratunkowej I Wydział Lekarski Warszawski Uniwersytet Medyczny Recenzja rozprawy doktorskiej mgr Michała Czapli Powikłania w transportach

Bardziej szczegółowo

Nadciśnienie tętnicze punkt widzenia lekarza i dietetyka. prof. nadzw. dr hab. n. med. J. Niegowska dr inż. D. Gajewska

Nadciśnienie tętnicze punkt widzenia lekarza i dietetyka. prof. nadzw. dr hab. n. med. J. Niegowska dr inż. D. Gajewska Nadciśnienie tętnicze punkt widzenia lekarza i dietetyka prof. nadzw. dr hab. n. med. J. Niegowska dr inż. D. Gajewska Wszechnica Żywieniowa SGGW Warszawa 2016 Ciśnienie tętnicze krwi Ciśnienie wywierane

Bardziej szczegółowo

Radiologia zabiegowa. Radiologia zabiegowa. Radiologia zabiegowa. dr n.med. Jolanta Meller

Radiologia zabiegowa. Radiologia zabiegowa. Radiologia zabiegowa. dr n.med. Jolanta Meller Radiologia zabiegowa dr n.med. Jolanta Meller Radiologia zabiegowa wykorzystuje metody obrazowania narządów oraz sprzęt i techniki stosowane w radiologii naczyniowej do przeprowadzania zabiegów leczniczych

Bardziej szczegółowo

Program powszechnego dostępu do wczesnej pomocy medycznej na Lotnisku Chopina

Program powszechnego dostępu do wczesnej pomocy medycznej na Lotnisku Chopina Program powszechnego dostępu do wczesnej pomocy medycznej na Lotnisku Chopina Zespół Medycyny Ratunkowej Warszawa, 11-02-2009 Skróty używane w prezentacji AED - Automatic External Defibrillator automatyczny

Bardziej szczegółowo

VI ŚWIĘTOKRZYSKIE WARSZTATY HOLTERA EKG AMELIÓWKA 23-25.11.2012 ROK

VI ŚWIĘTOKRZYSKIE WARSZTATY HOLTERA EKG AMELIÓWKA 23-25.11.2012 ROK NACZELNA RADA LEKARSKA ŚWIĘTOKRZYSKA IZBA LEKARSKA ODDZIAŁ KIELECKI POLSKIEGO TOWARZYSTWA KARDIOLOGICZNEGO VI ŚWIĘTOKRZYSKIE WARSZTATY HOLTERA EKG AMELIÓWKA 23-25.11.2012 ROK Szanowni Państwo Mam zaszczyt

Bardziej szczegółowo

Hipoglikemia Novo Nordisk Pharma Sp. z o.o.

Hipoglikemia Novo Nordisk Pharma Sp. z o.o. Hipoglikemia Hipoglikemia Hipoglikemia, zwana inaczej niedocukrzeniem, oznacza obniżanie stężenia glukozy we krwi do wartości poniżej 55 mg/dl (3,1 mmol/l) Niekiedy objawy hipoglikemii mogą wystąpić przy

Bardziej szczegółowo

CHIRURGICZNE LECZENIE ZWĘŻEŃ TĘTNIC SZYJNYCH

CHIRURGICZNE LECZENIE ZWĘŻEŃ TĘTNIC SZYJNYCH CHIRURGICZNE LECZENIE ZWĘŻEŃ TĘTNIC SZYJNYCH KATEDRA I KLINIKA CHIRURGII NACZYŃ I ANGIOLOGII AKADEMII MEDYCZNEJ W LUBLINIE Kierownik: Dr hab.n. med. Jacek Wroński UDROŻNIENIE T. SZYJNEJ WEWNĘTRZNEJ WSKAZANIA

Bardziej szczegółowo

Choroby wewnętrzne - kardiologia Kod przedmiotu

Choroby wewnętrzne - kardiologia Kod przedmiotu Choroby wewnętrzne - kardiologia - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Choroby wewnętrzne - kardiologia Kod przedmiotu 12.0-WL-Lek-ChW-K Wydział Wydział Lekarski i Nauk o Zdrowiu Kierunek

Bardziej szczegółowo

6 miliardów w Marty Cooper i jego pierwszy telefon komórkowy (1973)

6 miliardów w Marty Cooper i jego pierwszy telefon komórkowy (1973) 6 miliardów w 2012 Marty Cooper i jego pierwszy telefon komórkowy (1973) 1 miliard w 2008 2 miliardy w 2014 Michael Donald Wise i jego pierwszy komputer osobisty (1975) 2 miliardy w 2009 Pierwsza przeglądarka

Bardziej szczegółowo

Udar Mózgu opłaca się o nim mówić

Udar Mózgu opłaca się o nim mówić Udar Mózgu opłaca się o nim mówić XIV Forum Szpitali Poznań 26-27 listopada 2015 Tomasz Solecki Boehringer Ingelheim FILM Typy udarów mózgu Udar niedokrwienny Udar krwotoczny Krwotok podpajęczynówkowy

Bardziej szczegółowo

Przezskórne wszczepienie zastawki aortalnej TAVI. Nowe wyzwanie w Kardiochirurgii Paulina Falkowska Klinika Kardiochirurgii USK Białystok

Przezskórne wszczepienie zastawki aortalnej TAVI. Nowe wyzwanie w Kardiochirurgii Paulina Falkowska Klinika Kardiochirurgii USK Białystok Przezskórne wszczepienie zastawki aortalnej TAVI. Nowe wyzwanie w Kardiochirurgii Paulina Falkowska Klinika Kardiochirurgii USK Białystok TAVI Od początku XXI wieku rozwija się metoda przezskórnego wszczepienia

Bardziej szczegółowo

Wyzwania stojące przed prewencją wtórną w kardiologii. Piotr Jankowski. I Klinika Kardiologii i El. Int. oraz Nadciśnienia Tętniczego IK CMUJ Kraków

Wyzwania stojące przed prewencją wtórną w kardiologii. Piotr Jankowski. I Klinika Kardiologii i El. Int. oraz Nadciśnienia Tętniczego IK CMUJ Kraków Wyzwania stojące przed prewencją wtórną w kardiologii Piotr Jankowski I Klinika Kardiologii i El. Int. oraz Nadciśnienia Tętniczego IK CMUJ Kraków piotrjankowski@interia.pl Warszawa, 28 VI 2016 r. Ryzyko

Bardziej szczegółowo

Agencja Oceny Technologii Medycznych

Agencja Oceny Technologii Medycznych Agencja Oceny Technologii Medycznych Opinia Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych nr 261/2012 z dnia 10 grudnia 2012 r. o projekcie programu zdrowotnego Program profilaktyki i wczesnego wykrywania

Bardziej szczegółowo

EDUKACJA PACJENTA I JEGO RODZINY MAJĄCA NA CELU PODNIESIENIE ŚWIADOMOŚCI NA TEMAT CUKRZYCY, DOSTARCZENIE JAK NAJWIĘKSZEJ WIEDZY NA JEJ TEMAT.

EDUKACJA PACJENTA I JEGO RODZINY MAJĄCA NA CELU PODNIESIENIE ŚWIADOMOŚCI NA TEMAT CUKRZYCY, DOSTARCZENIE JAK NAJWIĘKSZEJ WIEDZY NA JEJ TEMAT. EDUKACJA PACJENTA I JEGO RODZINY MAJĄCA NA CELU PODNIESIENIE ŚWIADOMOŚCI NA TEMAT CUKRZYCY, DOSTARCZENIE JAK NAJWIĘKSZEJ WIEDZY NA JEJ TEMAT. Prowadząca edukację: piel. Anna Otremba CELE: -Kształtowanie

Bardziej szczegółowo

Cholesterol. Co powinieneś wiedzieć. Dr Maciej Starachowski www.swiatzdrowia.pl

Cholesterol. Co powinieneś wiedzieć. Dr Maciej Starachowski www.swiatzdrowia.pl Cholesterol Co powinieneś wiedzieć Dr Maciej Starachowski www.swiatzdrowia.pl Wstęp Cholesterol jest substancją, której organizm potrzebuje do produkcji hormonów, witaminy D oraz przemian tłuszczów w organizmie.

Bardziej szczegółowo

Nazwa programu LECZENIE NADPŁYTKOWOŚCI SAMOISTNEJ ICD - 10 D75.2 - nadpłytkowość samoistna Dziedzina medycyny: hematologia.

Nazwa programu LECZENIE NADPŁYTKOWOŚCI SAMOISTNEJ ICD - 10 D75.2 - nadpłytkowość samoistna Dziedzina medycyny: hematologia. Załącznik nr 10 do Zarządzenia Nr 59/2011/DGL Prezesa NFZ z dnia 10 października 2011 roku Nazwa programu LECZENIE NADPŁYTKOWOŚCI SAMOISTNEJ ICD - 10 D75.2 - nadpłytkowość samoistna Dziedzina medycyny:

Bardziej szczegółowo

Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego w Szczecinie

Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego w Szczecinie Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego w Szczecinie 2010 Zakupy i inwestycje zrealizowane w 2010 r. W 2010 r. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego zakupiła 10 ambulansów sanitarnych za kwotę 2.449

Bardziej szczegółowo

Narodowy Test Zdrowia Polaków

Narodowy Test Zdrowia Polaków Raport z realizacji projektu specjalnego MedOnet.pl: Narodowy Test Zdrowia Polaków Autorzy: Bartosz Symonides 1 Jerzy Tyszkiewicz 1 Edyta Figurny-Puchalska 2 Zbigniew Gaciong 1 1 Katedra i Klinika Chorób

Bardziej szczegółowo

OCENA RYZYKA OPERACYJNEGO U CHORYCH KARDIOLOGICZNYCH Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii Kardiologicznej I Katedry Kardiologii i Kardiochirurgii UM w Łodzi Jak ocenić ryzyko i zakwalifikować chorego

Bardziej szczegółowo

OPIEKA AMBULATORYJNA NAD CHORYMI Z NIEWYDOLNOŚCIĄ SERCA

OPIEKA AMBULATORYJNA NAD CHORYMI Z NIEWYDOLNOŚCIĄ SERCA OPIEKA AMBULATORYJNA NAD CHORYMI Z NIEWYDOLNOŚCIĄ SERCA dr hab. med. Ewa Konduracka Klinika Choroby Wieńcowej i Niewydolności Serca Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego, Krakowski Szpital Specjalistyczny

Bardziej szczegółowo

Miejsce Centrum Konferencyjne Adam s Konferencje ul. Matejki 62, 60-771 Poznań. Przewodnicząca komitetu naukowego prof. dr hab. Danuta Pupek-Musialik

Miejsce Centrum Konferencyjne Adam s Konferencje ul. Matejki 62, 60-771 Poznań. Przewodnicząca komitetu naukowego prof. dr hab. Danuta Pupek-Musialik Miejsce Centrum Konferencyjne Adam s Konferencje ul. Matejki 62, 60-771 Poznań Przewodnicząca komitetu naukowego prof. dr hab. Danuta Pupek-Musialik Patronat Rektor Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu prof.

Bardziej szczegółowo

Hipercholesterolemia rodzinna - co warto wiedzieć

Hipercholesterolemia rodzinna - co warto wiedzieć I Katedra i Klinika Kardiologii Gdański Uniwersytet Medyczny Hipercholesterolemia rodzinna - co warto wiedzieć Dlaczego to takie ważne? Marcin Gruchała Czynniki ryzyka zawału serca 15 152 osób z pierwszym

Bardziej szczegółowo

UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE KATEDRA I KLINIKA REUMATOLOGII I UKŁADOWYCH CHORÓB TKANKI ŁĄCZNEJ PRACA DOKTORSKA.

UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE KATEDRA I KLINIKA REUMATOLOGII I UKŁADOWYCH CHORÓB TKANKI ŁĄCZNEJ PRACA DOKTORSKA. UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE KATEDRA I KLINIKA REUMATOLOGII I UKŁADOWYCH CHORÓB TKANKI ŁĄCZNEJ PRACA DOKTORSKA Małgorzata Biskup Czynniki ryzyka sercowo-naczyniowego u chorych na reumatoidalne zapalenie

Bardziej szczegółowo

Cukrzyca typu 2 Novo Nordisk Pharma Sp. z o.o.

Cukrzyca typu 2 Novo Nordisk Pharma Sp. z o.o. Cukrzyca typu 2 Cukrzyca typu 2 Jeśli otrzymałeś tę ulotkę, prawdopodobnie zmagasz się z problemem cukrzycy. Musisz więc odpowiedzieć sobie na pytania: czy wiesz, jak żyć z cukrzycą? Jak postępować w wyjątkowych

Bardziej szczegółowo

Aneks I. Wnioski naukowe i podstawy zmiany warunków pozwolenia (pozwoleń) na dopuszczenie do obrotu

Aneks I. Wnioski naukowe i podstawy zmiany warunków pozwolenia (pozwoleń) na dopuszczenie do obrotu Aneks I Wnioski naukowe i podstawy zmiany warunków pozwolenia (pozwoleń) na dopuszczenie do obrotu 1 Wnioski naukowe Uwzględniając raport oceniający komitetu PRAC w sprawie okresowych raportów o bezpieczeństwie

Bardziej szczegółowo

Przedmowa... Skróty...

Przedmowa... Skróty... VII Przedmowa.............................................................. Skróty................................................................... Przedmowa..............................................................

Bardziej szczegółowo

Małgorzata Rajter-Bąk dr Jacek Gajek

Małgorzata Rajter-Bąk dr Jacek Gajek SZKOLENIA PSYCHOLOGICZNO- ZDROWOTNE JAKO INWESTYCJA W KSZTAŁTOWANIE ŚWIADOMOŚCI PROZDROWOTNEJ KADRY MENEDŻERSKIEJ, CZYLI WPŁYW ZDROWIA KADRY ZARZĄDZAJĄCEJ NA WYNIK FINANSOWY ZARZĄDZANYCH PRZEDSIĘBIORSTW

Bardziej szczegółowo