Diety wegetariańskie. Klinika Pediatrii IP CZD, Carolina Medical Center

Transkrypt

1 Diety wegetariańskie Małgorzata Desmond Klinika Pediatrii IP CZD, Carolina Medical Center

2 Białko

3 Spożycie białka g bia ałka/kg mas sy ciała Białko zwierzęce Białko roślinne Zalecane spożycie białka dla wegetarian Zalecane spożycie białka Kobiety Mężczyźni (Davis and Melina 2003; Jarosz and Bułhak-Jahymczyk 2008; Appleby 1999; Larsson et al. 2002) 3

4 Jakość białka Mit: białka roślinne nie zawierają pewnych aminokwasów egzogennych Fakt: wszystkie nieprzetworzone produkty roślinne zawierają wszystkie aminokwasy egzogenne Różnica: proporcje (Messina and Burke 1997; Craig et al ; IOM/FNB 2005; Rand et al ) 4

5 Jakość białka (Messina and Burke 1997; Craig et al ; IOM/FNB 2005; Rand et al ) 5

6 Jakość białka Rada Żywności i Żywienia USA: diety wegańskie, które zawierają dopełniające się białka rośilnne, mogą zapewnić taką samą jakość białka, jak w przypadku białka zwierzęcego. ę Amerykańskie Stowarzyszenie Dietetyków: komplementarne białka nie muszą być spożywane w trakcie jednego posiłku, a różne rodzaje aminokwasów, dostarczone z pożywieniem w ciągu całego dnia, zapewniają odpowiedni bilans azotowy u ludzi zdrowych. Celowe łączenie różnych produktów zawierających komplementarne białka nie jest konieczne. U dzieci -< 6h odstępu Rada Żywności i Żywienia USA: te same dzienne zalecenia spożycia białka odnoszą się do dzieci i nie-wegetariańskich, i ń wegetariańskich ń oraz wegańskich. (Messina and Burke 1997; Craig et al ; IOM/FNB 2005; Rand et al. 2003; Young and Pellet 1994 ) 6

7 Witamina B12 Subkliniczne niedobory występują u ok. 60% wegan jak również wegetarian nie suplementujących B12 stężenie ż witaminy B12 w surowicy u wegan poniżej ż normy, tym niższe ż im dłużej ż na diecie wegańskiej (Ford et al. 2002; Seshadri et al. 2002; Bissoli et al. 2002; Crane et al. 1994) 7

8 Żelazo Wegetarianie spożywają więcej żelaza niż niewegetarianie Weganie spożywają więcej żelaza niż wegetarianie (nabiał-niska niska zawartość żelaza) Weganie: 20.4mg; Wegetarianie: 17.4mg; Nie wegetarianie : 13.6mg wegańskie dzieci w USA-2 x większe spożycie żelaza niż dzieci na diecie tradycyjnej szwedzkie wegańskie nastolatki-podobne spożycie żelaza do nastolatków na diecie tradycyjnej RŻŻ USA: RDA dla wegetarian i wegan x 1.8 (oprócz dzieci do 1 roku życia zalecenia bez różnicy) (Barr and Bartlett 1999, Harman and Paarnell 1998, Huang et al. 1999, Toohey et al. 1998; Haddad et al. 1999, Van Dokkum et al. 1986; Sanders and Purves 1981; Larsson and Johansson 2002 ) 8

9 Żelazo Czy wegetarianie/weganie w większym stopniu cierpią na niedokrwistość niedoborową niż niewegetarianie? więkoszść badań dń na wegetarianach- nie zaobserwowano większego odsetka zachorowalności na niedokrwistość u wegetarian (podobne stężenie hemoglobiny, żelaza, hematokrytu) choć zasoby żelaza wegetarian (stężenie ferrytyny) niższe niż u niewegetarian badania na weganach: podobne stężenie ferrytyny w stosunku do niewegetarian Dzieci: badania głównie na wegetarianach, niższe stężenie ferrytyny, ale podobne stężenie hemoglobiny badania na weganach nastolatkach: brak różnic w stosunku do niewegetarian (Messina et al. 2004a; Haddad et al. 1999; Larsson and Johansson 2002) 9

10 Wapń

11 Zrealizowanie zapotrzebowania na wapń w diecie wegańskiej jest możliwe! Wapń ze źródeł roślinnych-940mg: fasolka Jaś-100g gotowanej brokuły-1 szklanka gotowanych Wapń ze źródeł zwierzęcych-990 mg: mleko 1%-2 szklanki ser żółty-2 plasterki 5 fig suszonych 2 szklanki mleja sojowego + Ca 1 łyżka masłą sezamowego tłuszcz nasycony: 2.4g cholesterol: 0g fitozwiązki- mnóstwo! tłuszcz nasycony: 12g cholesterol: o 77mg fitozwiązki- śladowe 11

12 Kwasy Tłuszczowe Omega 3

13 Kwasy Tłuszczowe Omega 3 Prostaglandins Leukot Essential Fatty Acids 2009, 03.06: Brak dowodów na negatywny wpływ niższego spożycia kwasów EPA/DHA u wegetarian i wegan Wobec braku doniesień na temat negatywnego wpływu niskiego spożycia EPA/DHA z diety na zdrowie osób odżywiających się dietami roślinnymi, wnioskuje się, że potrzeby wegetarian i wegan mogą być zrealizowane przez spożycie ALA właściwości diet roślinnych mogą pełnić podobną rolę w prewencji chorób krążeniowych jak włączenie kwasów EPA/DHA do diet osób spożywających mięso 13

14 Diety Wegetariańskie-prewencja pierwotna i wtórna chorób cywilizacyjnych 14

15 Choroby yprzewlekłe- prewencja Choroby cywilizacyjne: Zgodność wszystkich badań (przegląd literatury, Am J Clin Nutr 2009, wegetarianie) niższa zachorowalność na: chorobę niedokrwienną serca (32%) cukrzycę nadciśnienie tętnicze nowotwór okrężnicy?; nowotwory żołądka, pęcherza żółciowego, uk. limfatycznego; nowotwory szpiku kostnego niższe stężenie cholesterolu niższe BMI Badania sprzeczne: inne rodzaje nowotworów (Fraser 2009) 15

16 A co z dziećmi? ć i? 16

17 Wege Dzieci Istniejące badania na temat wege dzieci : na dobrze zbilansowanej diecie wegetariańskiej i wegańskiej dzieci rozwijają się prawidłowo dzieci wegetariańskie i wegańskie są szczuplejsze niż ich rówieśnicy spożywający dietę tradycyjną wysokość ciała wegetariańskich dzieci nie różni się ę lub jest większa ę niż wysokość ciała dzieci niewegetarian tempo wzrastania dzieci wegańskich jest nieco wolniejsze niż dzieci na diecie tradycyjnej, ale osiągnięte wysokości ciała u starszych dzieci są podobne (O Connell et al. 1989; Sanders et al. 1988; Sanders and Purves 1981; Sanders and Manning 1992; Sabate et al. 1990) 17

18 Wege Dzieci Wpływ diet wegańskich na zdrowie dzieci: American Journal of Clincial Nutrition 2010; przegląd literatury przez Sabate: diety roślinne mogą zapobiegać otyłości u dzieci (Sabate 2010) 18

19 Wartość odżywcza 2 parówki, kromka chleba z margaryną, herbata z cukrem Płatki z bakaliami, koktail banan, pomarańcza, maliny Energia 407kcal 440kcal %kcal z tłuszczu tłuszcz nasycony 10 g (90kcal/5%) (0.9g/9kcal/05%) cholesterol 64mg 0 błonnika 1.47g 16g białko 14g 9g Witamina C 0 76mg Witamin A 18 RE 42RE Kw foliowy 0 100mcg Sód 1142mg 7mg Wapńń 16mg 100mg 19