Do grupy podstawowych wskaźników rynku kapitałowego należy zaliczyć: zysk netto liczba wyemitowanych akcji

Transkrypt

1 VIII. Repetytorium Temat 1.6. Wskaźniki rynku kapitałowego Wskaźniki rynku kapitałowego służą do pomiaru efektywności finansowej spółek akcyjnych, notowanych na giełdzie papierów wartościowych. Stanowią ważne kryterium oceny nie tylko dla zarządu spółki, ale także dla aktualnych akcjonariuszy oraz potencjalnych inwestorów, z punktu widzenia inwestowania w walory danej firmy. Do grupy podstawowych wskaźników rynku kapitałowego należy zaliczyć: zysk netto na jedna akcję (earnings per share EPS), relację ceny do zysku (price-earnings ratio P/E), relację ceny do dywidendy (price-dividend ratio), stopę dywidendy (dividend yield), stopę wypłat dywidendy (dividend pay out), relacje wartości rynkowej do wartości księgowej spółki (price-book value). zysk na 1 akcję = zysk netto liczba wyemitowanych akcji Relacja EPS informuje jak część zysku netto przypada na jedną akcję. Jest to jeden z najpopularniejszych wskaźników rynku kapitałowego, pomimo, że nie jest jednoznaczny w interpretacji. Wynika to głównie z pominięcia w jego konstrukcji wartości akcji. relacja ceny do zysku = kurs akcji zysk netto na 1 akcję Relacja P/E informuje o potencjalnym okresie zwrotu nakładów kapitałowych (wyrażonym w latach), poczynionych na zakup akcji po danym kursie (pod warunkiem, że zysk netto kształtował się będzie na stałym poziomie). Nie jest to jednakże ścisła informacja, bowiem, jak pamiętamy, nie cały zysk netto jest rzeczywistym wyznacznikiem realnego okresu zwrotu nakładów kapitałowych. Z zysku netto wypłacana jest dywidenda, premie i nagrody, zasilane fundusze specjalne, dokonywane co najmniej 8% odpisy na poczet kapitału zapasowego, itp.

2 Poprawniejszą (metodycznie) zatem konstrukcją jest relacja ceny do dywidendy na 1 akcję. Od 4 października 1994 r. GPW w Warszawie publikuje dwie relacje P/E obliczane metodą: aktualnej wielkości emisji, zmiennej wielkości emisji. W dotychczasowej metodzie (zmiennej wielkości emisji) GPW obliczała oddzielnie zyski netto na jedną akcję dla każdego kwartału. Zysk netto na jedna akcje powstawał w wyniku podzielenia zysku wygenerowanego w danym kwartale przez liczbę akcji zarejestrowanych na jego koniec. Tak obliczone zyski z czterech kwartałów sumowano, uzyskując w ten sposób zysk netto na jedną akcję, który stawał się podstawą do wyliczenia wskaźnika P/E. Metoda zmiennej wielkości emisji była o tyle nieścisła, że akcje zarejestrowane na przykład pierwszego dnia nowego kwartału, były uwzględniane w relacji P/E dopiero po jego zakończeniu. GPW zdecydowała się zatem na podawanie drugiego wskaźnika, który uwzględniał aktualną liczbę akcji, pozwalającą na uwzględnienie w relacji P/E także tych akcji, które emitująca spółka już sprzedała, ale jeszcze nie zdążyła zarejestrować. Sumuje zyski netto z czterech ostatnich kwartałów i dzieli je przez aktualna liczbę akcji. Zmodyfikowana metoda (aktualnej wielkości emisji) nie jest jednak pozbawiona pewnych słabości. Zalicza bowiem do omawianej relacji nowo zarejestrowane akcje, które jeszcze nie zdążyły wygenerować zysku w poprzednich kwartałach. relacja ceny do dywidendy = kurs akcji dywidenda na 1 akcję Relacja ceny do dywidendy określa urealniony okres zwrotu nakładów kapitałowych na zakup akcji (pod warunkiem stabilnej dywidendy). Częściej wykorzystywanym wskaźnikiem jest odwrotność tej relacji, zwana stopą dywidendy: stopa dywidendy = dywidenda na 1 akcję kurs akcji Stopa dywidendy jest klasycznym wskaźnikiem efektywności finansowej (nakładem jest cena rynkowa, a efektem dywidenda przypadająca na jedną akcję).

3 Może być zatem porównywalna, na przykład, ze stopą zwrotu kapitału (ROE) lub stopą oprocentowania rocznej obligacji i lokaty terminowej. Stopa wypłat dywidendy charakteryzuje skłonność spółki do przeznaczenia części zysku netto na dywidendę. Omawiany wskaźnik nie jest stymulantą, lecz nominantą, bowiem akcjonariusze są zainteresowani, niezależnie od wysokości dywidendy, zasilaniem kapitału własnego spółki zyskiem zatrzymanym. stopa wypłat dywidendy = dywidenda na 1 akcję zysk netto na akcję Relacja wartości rynkowej do wartości księgowej jest ilorazem kapitalizacji spółki (będącej iloczynem liczby zarejestrowanych akcji i kursu tych akcji) oraz księgowej wartości spółki (czyli księgowej wartości jej kapitału własnego). relacja wartości rynkowej do wartości księgowej = wartość rynkowa spółki wartość księgowa spółki Temat 10 WARTOŚĆ PIENIĄDZA W CZASIE Przyszła wartość (Future Value FV) oprocentowanie proste (kapitalizacja odsetek następuje jednorazowo na koniec okresu oszczędzania) FVn = PV (1 + n r) Przyszła wartość (Future Value FV) oprocentowanie składane (kapitalizacja odsetek następuje na koniec każdego okresu oszczędzania) FVn = PV (1 + r) n gdzie: PV kwota początkowa, r - stopa procentowa, n - liczba lat. Wartość aktualna (Present Value) Wartość przyszłych strumieni pieniężnych sprowadzamy do obecnej (aktualnej) wartości za pomocą współczynnika dyskontowego (an): an = 1 (1 + r) n

4 A zatem: PV = 1 (1 + r) n FVn PV = FVn (1 + r) n Wartość zaktualizowana annuity Annuity oznacza serię cyklicznych płatności, dokonywanych w równych odstępach czasu. Zaktualizowana wartość annuity obliczamy według następującego wzoru: An,r = a 1 r 1 (1 + r) n gdzie: An,r wartość zaktualizowana annuity po n płatnościach i r stopie oprocentowania, a cykliczna płatność (annuity), r stopa dyskontowa, n liczba płatności. Jeżeli liczba cyklicznych płatności jest odpowiednio duża, to możemy skorzystać z uproszczonego wzoru: a A = r Jeżeli cykliczne płatności rosną (a jest to zwykle regułą), wówczas stosujemy zmodyfikowana formułę: PV= d1[ 1 ( r g 1 + g (1 + r) ) n ] gdzie: d1 początkowa wartość cyklicznej płatności, g stopa wzrostu cyklicznej płatności, r stopa dyskontowa, n liczba lat.

5 Przy dużej liczbie płatności stosuje się uproszczoną formułę, zwaną modelem Gordona: PV = d1 r g Wartość przyszła annuity Wartość przyszłą annuity obliczamy według wzoru (oznaczenia już są znane): Sn,r = a (1 + r) n 1 r Efektywna roczna stopa procentowa (EAR Effective Annual Rate) Efektywna roczna stopa procentowa, zwana rzeczywistym kosztem pożyczki (EAR) zależy od: nominalnej stopy procentowej, częstotliwości kapitalizacji (to jest liczby okresów, w jakich następuje kapitalizacja odsetek). Obliczamy ją według następującej formuły: gdzie: rear = ( 1 + rnom m ) m 1 rear efektywna roczna stopa oprocentowania, rnom nominalna roczna stopa oprocentowania, m liczba kapitalizacji w roku (dla kapitalizacji półrocznej m = 2, kwartalnej m = 4 oraz dla miesięcznej m = 12). Wartość przyszłą pieniądza (FV) dla kapitalizacji w okresie krótszym niż rok obliczamy według następującej formuły: rnom Fn = PV ( 1 + ) m n m Wykorzystując przytoczone wyżej formuły możemy określić ile powinna wynosić nominalna stopa oprocentowania (rnom), zapewniająca osiągnięcie założonej efektywnej stopy oprocentowania (rear). Jak pamiętamy: rear = ( 1 + rnom m ) m 1 rear + 1 = ( 1 + rnom m ) m

6 (rear + 1) 1/m = 1 + m Wobec czego możemy już wyznaczyć poszukiwaną nominalną stopę oprocentowania, zapewniającą roczna realną stopę: rnom rnom = [(rear + 1) 1/m 1] m Wartość pieniądza w warunkach inflacji Zależność istniejącą pomiędzy nominalna stopą zwrotu, realną stopą zwrotu oraz stopą inflacji (uwzględniającą spadek siły nabywczej przyszłych wpływów) przedstawia równanie Fischera: gdzie: 1 + rnom = (1 + rreal) (1 + i), rnom nominalna stopa zwrotu, rreal realna stopa zwrotu, i stopa inflacji. Z powyższego równania możemy wyznaczyć realną stopę zwrotu: to 1 +rreal = 1 + rnom 1 + i rreal = rnom i 1 + i Temat 11. Ranking kredytów. Ranking kredytów hipotecznych Czerwiec 2016 Wartość nieruchomości zł Kwota kredytu zł Okres spłaty 30 lat Bank Wysokość raty w zł Marża w % Prowizja w % RRSO w % , ,86

7 , , Wkład własny na poziomie minimum 15%, ale w rzeczywistości więcej wkładu własnego musi mieć w gotówce osoba, która w czerwcu 2016 zdecyduje się na kredyt hipoteczny. Banki wymagają 15 proc. wkładu, ale z własnej kieszeni trzeba też zapłacić: prowizję, podatek, koszty notariusza. RANKING KREDYTÓW (marzec 2015 r.) KWOTA KREDYTU zł OKRES SPŁATY 48 MIESIĘCY [koszt: 48 x ,0399 x = = zł] Bank Oprocentowanie Prowizja w % Rata miesięczna w zł

8 , ,

9 DALEJ Przedstawione wyliczenia mogą się różnić od ostatecznej oferty banków oraz nie stanowią oferty w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r., Nr 16, poz. 93, z późniejszymi zmianami) Bank RANKING KREDYTÓW KWOTA KREDYTU zł OKRES SPŁATY 12 MIESIĘCY Oprocentowanie Prowizja w % Rata miesięczna w zł

10 RANKING KREDYTÓW KWOTA KREDYTU zł OKRES SPŁATY 12 MIESIĘCY

11 Bank Oprocentowanie Prowizja w % Rata miesięczna w zł

12 przedstawione wyliczenia mogą się różnić od ostatecznej oferty banków oraz nie stanowią oferty w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r., Nr 16, poz. 93, z późniejszymi zmianami) 12 x = zł 12 x = zł Różnica = zł RANKING KREDYTÓW ZŁ 60 MIESIĘCY Bank Oprocentowanie Prowizja w % Rata miesięczna w zł

13

14 przedstawione wyliczenia mogą się różnić od ostatecznej oferty banków oraz nie stanowią oferty w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r., Nr 16, poz. 93, z późniejszymi zmianami) Temat 12. Ranking lokat terminowych. Ad. Temat 13. Działalność parabanków. ODSETEK POLAKÓW POSIADAJĄCYCH KREDYT/POŻYCZKĘ (dane Federacji Konsumentów) ROK ODSETEK STRUKTURA ZADŁUŻENIA POLAKÓW W 2015 R. ZADŁUŻENIE: UDZIAŁ W % W BANKACH 94 W INNYCH INSTYTUCJACH 10 U OSÓB PRYWATNYCH 4 NA CO BIERZEMY CHWILÓWKI

15 PRZEZNACZENIE CHWILÓWEK UDZIAŁ W % ZASPOKOJENIE PODSTAWOWYCH POTRZEB 37,5 SPŁATA ZALEGŁYCH RAT 22,3 LECZENIE 20,2 SPŁATA RACHUNKÓW 18,4 PREZENTY NA ŚWIĘTA 16,0 WYJAZDY/WYPOCZYNEK 15,6 MAKSYMALNE USTAWOWE KOSZTY KREDYTU/POŻYCZKI W POLSCE OKRES ZADŁUŻENIA OPROCENTOWANIE 7 DNI DNI 26 MIESIĄC 27 KWARTAŁ 33 6 MIESIĘCY MIESIĘCY MIESIĘCY MIESIĄCE MIESIĘCY MIESIĘCY 100 ROCZNA RZECZYWISTA STOPA OPROCENTOWANIA POŻYCZKI RRSO (CAŁKOWITY KOSZT POŻYCZKI, W TYM TAKŻE PROWIZJE I OPŁATY) OKRES ZADŁUŻENIA Maksymalna RRSO w % 7 DNI DNI MIESIĄC KWARTAŁ 208

16 6 MIESIĘCY MIESIĘCY MIESIĘCY MIESIĄCE MIESIĘCY MIESIĘCY 26 UWAGA: RRSO STANOWI WARTOŚĆ WYRAŻONĄ W %, KTÓRA INFORMUJE, ILE POŻYCZKOBIORCA ZAPŁACIŁBY ZA POŻYCZKĘ, GDYBY SPŁACAŁ JĄ CAŁY ROK