Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy

Transkrypt

1 Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Podejmowanie decyzji konsumenckich przez dzieci Magdalena Zientalska Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu 22 listopada 2012 r. EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY Człowiek jako konsument. Chęć poprawienie swojej sytuacji. Dokonywanie wyborów, których skutkiem będzie zadowolenie, podwyższony poziom dobrego samopoczucia. Dążenie do realizacji potrzeb, rozpoznawanych pragnień. 1

2 Racjonalne postępowanie założenia. Człowiek jako konsument ma potrzeby i potrafi je rozpoznać. Potrafi uporządkować te potrzeby od najważniejszych do najmniej ważnych. Wybory dokonywane przez konsumenta prowadzą do maksymalizacji jego zadowolenia. Koszt - nie tylko finansowy. Zachowania racjonalne wiążą się z kosztami: człowiek dokonując wyboru rezygnuje z innych dostępnych alternatyw. Coś traci. Nic nie jest za darmo. Podejmowanie każdego działania wiąże się z brakiem realizacji innego. Ekonomiści stoją na stanowisku, że analiza kosztów korzyści stanowi podstawę większości ludzkich zachowań. 2

3 Piramida potrzeb ludzkich Maslowa. Tempo spadku użyteczności. W przypadku potrzeb naturalnych spadek użyteczności jest szybszy ilość dóbr potrzebnych do nasycenia może zostać określona. W przypadku potrzeb społecznych tempo zmniejszania się użyteczności jest słabsze. Ilość dóbr potrzebnych do nasycenia jest trudna do określenia. Użyteczność suma zadowolenia uzyskana ze spożycia dobra/usługi itp. 3

4 Społeczeństwo konsumpcyjne. Jonh Brewer. Występowanie różnorodnych dóbr rodkiem do indywidualizacji stylu zẏcia, jego demonstracji. Dominacja sfery czasu wolnego i konsumpcji nad sfera produkcji i usług. Wrost roli konsumenta. ci, konsumpcja jako wartość sama w sobie. Konsumujemy dla konsumowania. ci. Tożsamość. Konsumencka religia. Tożsamość człowieka jest kształtowana przez wartości. Kiedyś wartości wyznaczała religia, otoczenie społeczne, przynależność do klasy społecznej. Dziś punkt ciężkość przesunął się w kierunku posiadania: Jestem tym, co mam. Kupowanie tożsamości i przymus ciągłego jej potwierdzania czyli nabywania kolejnych dóbr. Symboliczny, komunikacyjny charakter konsumpcji informacje o indywidualności, przynależności do grupy, posiadanej władzy. Moda i wynikająca z niej presja wymiany rzeczy wciąż sprawnych na nowe, lepsze. 4

5 Krytyka społeczeństwa konsumpcyjnego. ci niematerialnych. jako podstawa wewne trznego zẏcia zanika. Poste puja ca standaryzacja gustów konsumenckich i ograniczanie indywidualizmu. konsumpcyjnych przez producentów. Uśrednienie gustów przez przekaz telewizyjny. Tworzenie iluzji nasycenia. Zagrożeniem konsumpcjonizmu jest forsowanie wizji omnipotencji pieniądza, który przedstawiany jest jako środek do realizacji każdej potrzeby z każdego poziomu piramidy Maslowa. Założenie to bazuje na poczuciu lub tworzeniu poczucia braku. Człowiek odczuwając pustkę zwraca się w kierunku dóbr, zamiast poznać prawdziwą przyczynę złego samopoczucia. 5

6 Wychowanie do konsumpcjonizmu. wydatków na reklame wykorzystywana jest w celu indoktrynowania dzieci, wychowywania ich do konsumpcjonizmu. ci oraz obnizėnia krytycznej oceny rzeczywistoci. Filtr poznawczy u dzieci. Krytyczne myślenie na temat rzeczywistości nie jest domeną małych dzieci. Dzieci w wieku przedszkolnym często nie rozróżniają realności od fantazji. Stąd mozliwość odczuwania dysonansu poznawczego po dokonaniu zakupu/ otrzymaniu prezentu: Ta lala w telewizji chodziła!! Szóstoklasiści 90% Trzecioklasiści 73% Przedszkolaki 18% 6

7 Stanford marshmallow experiment Walter Mischel. O znaczeniu umiejętności odraczania gratyfikacji.. Analiza transakcyjna struktura Dziecko jako źródło potrzeb. Rodzic Dorosły Dziecko 7

8 STANY JA RODZIC: modele zachowań, wartości. Rodzic Dorosły Dziecko STANY JA DZIECKO: Czuję, chcę, potrzebuję duże oddziaływanie reklamy. Rodzic Dorosły Dziecko 8

9 STANY JA DOROSŁY: podejmowanie racjonalnych decyzji. Rodzic Dorosły Dziecko Dziękuję za uwagę! 9