Biologiczne mechanizmy zachowania - fizjologia. zajecia 5 :

Transkrypt

1 Biologiczne mechanizmy zachowania - fizjologia zajecia 5 :

2 Kontakt: I gr 08:30 10:00 (s. Cybulskiego; ) II gr 10:15 11:45 (s. Cybulskiego; ) III gr 12:00 13:30 (s. Cybulskiego; ) IV gr 13:45 15:15 (s. Cybulskiego; )

3 Oddychanie Seminarium piate

4 Realizacje procesu oddychania Oddychanie może być realizowane na różne sposoby, różniące się stopniem złożoności: tlenem rozpuszczonym w wodzie poprzez błonę tlenem atmosferycznym poprzez skórę tlenem atmosferycznym poprzez błonę pęcherzykowo-kapilarną

5 Proces oddychania Układ oddechowy tworzony jest przez drogi oddechowe, płuca wraz z pęcherzykami płucnymi oraz klatkę piersiową. Wyróżniamy następujące etapy oddychania: 1. oddychanie zewnętrzne 2. oddychanie pośrednie 3. oddychanie wewnętrzne

6 Zasadnosc oddychania Tlen jest niezbędny w procesie uzyskiwania cząsteczek ATP, będących elementarnym nośnikiem energii w ludzkim organiźmie. Negatywne skutki niedoboru tlenu najszybciej uwidaczniają się w mózgu. Kolejne jest serce. Inne składniki odżywcze, takie jak woda lub pożywienie również są niezbędne, ale negatywne efekty ich braku pojawiają się znacznie później. W warunkach beztlenowych synteza ATP jest możliwa, staje się jednak znacznie mniej wydajna oraz prowadzi do zakwaszenia.

7 Budowa ukladu oddechowego W proces oddychania zaangażowany jest, opócz układu oddechowego układ krwionośny i nerwowy. Same płuca to głównie krew (50%) i tkanka płucna (50%), większość powietrza (90%) znajduje się w pęcherzykach płucnych. Wyróżniamy trzy strefy: przewodzącą (1-16) przejściową (17-19) oddechową (20-22) Płacik górny to jednostka funkcjonalna zaczynająca się od oskrzelików końcowych a kończąca na woreczkach pęcherzykowych.

8 Mechanika oddychania Przeponowy tor oddychania jest charakterystyczny dla: mężczyzn, pracowników fizycznych, pływaków, wspinaczy, śpiewaków Górnożebrowy (skurcz mięśni międzyżebrowych): kobiety, osoby otyłe Mechanika wdechu: Skurcz mięśni oddechowych musi pokonać siły: retrakcja płuc i klatki piersiowej, oporów tarcia płuc i ściany klatki piersiowej, bezwładności klatki piersiowej i zawartego w niej powietrze. Mechanika wydechu: Głównie bierna: siła ciężkości i siła napięcia powierzchniowego, ale również praca mięśni międzyżebrowych.

9 Surfaktanty Napięcie powierzchniowe zależy od ciśnienia i promienia pęcherzyka => obniżenie napięcia prowadzi do wyrównania ciśnienia w pęcherzykach różnej wielkości. Umożliwia więc istnienie pęcherzyków różnej wielkości oraz ułatwia ich rozciąganie w czasie wdechu.

10

11 Oczyszczanie drog oddechowych Filtrowanie zanieczyszczeń: +10 μm : jama nosowa 2-10 μm : oskrzela/oskrzeliki μm : pęcherzyki płucne Kaszel: odruch obronny, reakcja na pobudzenie receptorów mechanicznych oraz chemicznych. Następuje wdech z zamknięciem głośni, następnie gwałtowny wydech przy jej otwarciu.

12 Spirometria Spirometria to badanie objętości płuc. Wyróżniamy następujące objętości/pojemności płuc: objętość oddechową (TV) wdechową objętość zapasową (IRV) wydechową objętość zapasową (ERV) pojemność wdechową (IC) pojemność życiową (VC)

13

14 Hemoglobina i transport tlenu Hemoglobina to cząstka odpowiedzialna za transport tlenu. Składa się z czterech podjednostek, każda z nich zawiera hem z jonem Fe, kluczowym dla wiązania tlenu. W zależności od stopnia rozwoju (do poczęcia do dorosłości) miejsce produkcji krwinek czerwonych zmienia się: śledziona => wątroba => szpik kostny Wyróżniamy różne typy hemoglobiny, np HbA, HbF. Występują one w różnych stadiach rozwoju, a cechą wspólną jest posiadanie dwóch podjednostek typu alfa. Hemoglobina jest białkiem allosterycznym, co umożliwia adaptację oddziaływanie z tlenem, zależne od aktualnego zapotrzebowania.

15

16 Cwiczenia

17 Bibliografia Literatura: Kandel, E. et al (2012) Principles of Neural Science, 5th edition Elsevier Netter, F.H. et al (2009) Netter s Essential Physiology, Elsevier

18 Zajęcia 6. Słuch i równowaga 1. Fala akustyczna 2. Budowa i funkcjonowanie narządu słuchu 3. Budowa i funkcjonowanie narządu równowagi 4. Zakres słyszalności fal dźwiękowych ucha, próg słyszalności-> próg bólu Stanisław J. Konturek (2007) Fizjologia człowieka podręcznik dla studentów medycyny Str ( ); (12.7.5)