TERAPEUTYCZNE ASPEKTY ŻYWIENIA PACJENTÓW W SZPITALACH czy obecne stawki na żywienie są wystarczające

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "TERAPEUTYCZNE ASPEKTY ŻYWIENIA PACJENTÓW W SZPITALACH czy obecne stawki na żywienie są wystarczające"

Monika Anna Mucha
6 lat temu
Przeglądów:

1 TERAPEUTYCZNE ASPEKTY ŻYWIENIA PACJENTÓW W SZPITALACH czy obecne stawki na żywienie są wystarczające dr hab. inż. Monika Bronkowska, prof. nadzw. UP Konferencja firm cateringowych - CATERING SZPITALNY ŁASK r. Katedra Żywienia Człowieka Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu

2 Plan wykładu 1 Wstęp żywienie a zdrowie 2 Żywienie szpitalne - charakterystyka 3 Fakty i mity 4 Podsumowanie

3 ŻYWIENIE A ZDROWIE

Związki żywności ze zdrowiem 1 aspekt 2 aspekt 3 aspekt rozwój organizmu oraz utrzymanie jego sprawności fizycznej i umysłowej profilaktyka zdrowotna,

4 Związki żywności ze zdrowiem 1 aspekt 2 aspekt 3 aspekt rozwój organizmu oraz utrzymanie jego sprawności fizycznej i umysłowej profilaktyka zdrowotna, czyli zapobieganie chorobom na tle nieprawidłowego żywienia leczenie chorób oraz łagodzenie ich objawów i występujących dolegliwości Gawęcki i Roszkowski, 2009

5 ŻYWIENIE SZPITALNE

6 Żywienie pacjentów jest integralną częścią procesu leczniczego i towarzyszy procedurom medycznym

7 Żywienie szpitalne to nie tylko dostarczanie przebywającym pacjentom żywności zabezpieczającej ich całodobowe zapotrzebowanie na energię i składniki odżywcze, lecz także cały system rożnych działań mających na celu wspomaganie procesu leczniczego.

8 Wiele dowodów naukowych wskazuje, że przy prawidłowym rozpoznaniu potrzeb żywieniowych pacjenta (ocena stanu odżywienia) i odpowiednim zaplanowaniu jego żywienia (w różnych formach: doustnie, drogą przewodu pokarmowego czy pozajelitowo) zwiększa się szanse na wyzdrowienie, skraca się przebieg choroby i okres pobytu w szpitalu, zmniejsza się możliwość wystąpienia powikłań, obniża się też istotnie koszty leczenia.

9 Prawidłowe odżywienie jest ważną częścią leczenia, liczba chorych zaś, u których w trakcie hospitalizacji stan odżywienia nie ulega pogorszeniu, jest istotnym wskaźnikiem jakości opieki w szpitalach. Dla wielu chorych odpowiednie leczenie żywieniowe decyduje o życiu lub śmierci. Dlatego też w wielu szpitalach europejskich realizowane są zalecenia dotyczące opieki żywieniowej oraz powoływane są zespoły do organizacji, prowadzenia i nadzorowania żywienia chorych.

10 Prawidłowa organizacja żywienia szpitalnego musi spełniać szereg warunków obejmujących elementy organizacyjne pionu żywienia, nadzór merytoryczny nad żywieniem chorych oraz niezbędne warunki ekonomiczne. Żywienie w szpitalach może być zorganizowane w różnej formie, jako: blok żywieniowy w strukturze organizacyjnej szpitala, zlecenie usług zewnętrznej firmie (catering) z wydzierżawieniem infrastruktury bloku żywieniowego szpitala, zlecenie usług firmie zewnętrznej (catering) dysponującej własną infrastrukturą do przygotowywania i dystrybucji posiłków w szpitalu (outsourcing).

11 System typu cateringowego lub outsourcingowego, zmniejsza co prawda obciążenie dyrekcji szpitali zarządzaniem tym obszarem działalności, ale jak wynika z praktyki często również zmniejsza nadzór nad realizacją żywienia pod względem wartości odżywczej, energetycznej i sensorycznej. Praktyka wykazuje, że często w obu systemach organizacji żywienia brakuje systematycznej kontroli zarządu szpitala (lub odpowiednich jednostek szpitala np. zespołu szpitalnego ds. żywienia) nad jakością stosowanego żywienia i realizacji norm dla poszczególnych grup pacjentów.

12 Podstawą prowadzenia żywienia chorych w szpitalach winny być modelowe diety lecznicze i oparte na nich diety specjalne.

13 W ten sposób praktycznie pokrywane jest zapotrzebowanie dietetyczne w najczęściej występujących stanach chorobowych leczonych w szpitalu. Diety specjalne (np. w chorobie trzewnej, wrodzonych zaburzeniach metabolicznych, jak fenyloketonuria, chylomikronemia itp.) winny być układane indywidualnie przez dietetyków oddziałowych lub w mniejszych jednostkach przez dietetyków szpitalnych.

14 FAKTY I MITY

15 FAKT Nieprawidłowy stan odżywienia, zarówno niedożywienie jak i nadmierna masa ciała, niekorzystnie wpływa na efektywność i koszty leczenia. Objawia się to zwiększoną częstością powikłań istniejących schorzeń, gorszymi wynikami leczenia zachowawczego i operacyjnego oraz przedłużonym czasem hospitalizacji.

16 FAKT Długość hospitalizacji jest dobrym wskaźnikiem skuteczności i kosztów leczenia. Stan odżywienia jest jednym z istotnych czynników wpływających na ten parametr. W jednym z badań dokonano analizy zależności pomiędzy zawartością tkanki tłuszczowej i beztłuszczowej masy ciała a długością hospitalizacji. Wykazano, że czas hospitalizacji pacjentów zarówno z wysoką tłuszczową, jak i niską beztłuszczową masą ciała był dłuższy niż osób z prawidłowymi wartościami tych parametrów.

17 FAKT Oprócz diety szpitalnej chorzy często korzystają z różnych form indywidualnego dożywiania. W uzupełnianiu żywienia szpitalnego istotną rolę odgrywają indywidualne zakupy żywności przez pacjentów podczas ich pobytu w szpitalu oraz pożywienie przynoszone z domu (przez osoby odwiedzające), najczęściej przez członków rodziny chorego.

18 FAKT Należy pamiętać, że nieprawidłowe żywienie negatywnie wpływa na skuteczność procedur medycznych i efektywność leczenia. Zły stan odżywienia pacjenta przyczynia się do wydłużenia czasu hospitalizacji ze względu na 20-krotnie większą częstość powikłań, co powoduje dodatkowe koszty obciążające budżety szpitali.

19 FAKT Dieta szpitalna jest niewłaściwie zbilansowana pod względem jakościowym i ilościowym. Leczenie żywieniowe jest zbyt rzadko stosowane. Brakuje wykwalifikowanych osób, w tym dietetyków, odpowiedzialnych za żywienie chorych w trakcie hospitalizacji i po jej zakończeniu.

20 MIT NFZ ingeruje w żywienie szpitalne, kontroluje je lub nadzoruje

21 MIT Dyrekcje szpitali zwiększa koszty na żywienie pacjentów

22 MIT Jakość żywienia w świetle ponoszonych kosztów nieprawidłowości w zakresie wartości kalorycznej i odżywczej posiłków. Ponoszone przez szpitale koszty nie zawsze korespondują z wartością kaloryczną posiłków.

23 PODSUMOWANIE

24 Problem polega na tym, że w większości szpitali nie ma dietetyków, a lekarz nie jest przygotowany do prowadzenia chociażby podstawowego poradnictwa dietetycznego. Poważną przeszkodą w dostosowanym do potrzeb żywieniu chorych jest brak obowiązującego ogólnopolskiego systemu dietetycznego, a dodatkowo realizację żywienia w szpitalach utrudnia brak ujednoliconej nomenklatury diet.

25 Zalecane przez ekspertów i Radę Europy monitorowanie żywienia i stanu odżywienia chorych w szpitalach uniemożliwia brak podstawowej informacji dotyczącej zawartości białka, węglowodanów, tłuszczu i wartości energetycznej poszczególnych posiłków oraz całej dziennej racji pokarmowej.

26 W Polsce nie opracowano jak dotąd żadnych standardów żywienia chorych w szpitalach, a żywienie jest traktowane przez administrację ochrony zdrowia zarówno centralną jak i terenową jako usługa hotelowa

27 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ

Podobne dokumenty

50% pacjentów z chorobą onkologiczną nie uczestniczy w żadnej formie poradnictwa dietetycznego 50% pacjentów z chorobą onkologiczną nie uczestniczy w żadnej formie poradnictwa dietetycznego 20-50% sięga