26: A : A B

Transkrypt

1 Spis treœci NADWOZIE SKRÊTNIE SZTYWNE 3 FURGONY I ZAMKNIÊTE SKRZYNIE ADUNKOWE 4 Mocowanie furgonów i zamkniêtych skrzyñ ³adunkowych 5 CH ODNIE6 CYSTERNY I ZBIORNIKI DO PRZEWOZU MATERIA ÓW SYPKICH 6 Mocowanie cystern 9 Monta czujników obci¹ enia 11 Mocowanie zbiorników do przewozu materia³ów sypkich 12 POJAZDY STRA Y PO ARNEJ 14 Mocowanie zbiornika 15 Pojazdy ratownicze z napêdem na wszystkie ko³a 16 ŒMIECIARKI 17 2 Scania 1995

2 NADWOZIE SKRÊTNIE SZTYWNE Cysterny, zbiorniki do przewozu materia³ów sypkich, furgony s¹ przyk³adami nadwozi skrêtnie sztywnych. Ten rodzaj nadwozi narzuca œcis³e wymogi w stosunku do z³¹cz mocuj¹cych ramê poœredni¹ do ramy podwozia. Z³¹cze musi byæ skonstruowane w taki sposób, aby skrêtne ruchy podwozia nie by³y ograniczane podczas jazdy po drogach o nierównej nawierzchni. Je eli z³¹cze nie zostanie wykonane prawid³owo, to istnieje groÿba uszkodzenia nadwozia, z³¹cza oraz ramy podwozia Ogólne informacje o konstrukcji ramy poœredniej zawarte s¹ w czêœci Podstawowe zasady zabudowy podwozi Nadwozie skrêtnie sztywne charakteryzuje siê ma³ymi k¹tami skrêcenia przy obci¹ eniu momentem skrêcaj¹cym o du ej wartoœci. Scania

3 FURGONY I ZAMKNIÊTE SKRZYNIE ADUNKOWE Wspóln¹ cech¹ tych nadwozi jest to, e s¹ one zbudowane na ramie lub zawieraj¹ ramê, która na ca³ej d³ugoœci spoczywa na ramie podwozia. Wymiary taj ramy musz¹ byæ dobrane w zale noœci od specyfiki nadwozia. Rama nadwozia powinna siêgaæ maksymalnie daleko w przód pojazdu, gdy powoduje to bardziej równomierny rozk³ad obci¹ enia podwozia oraz zmniejsza ryzyko wyst¹pienia drgañ ramy podwozia, pogarszaj¹cych komfort jazdy. Z tego samego powodu, nadwozie powinno byæ zamontowane tak blisko kabiny kierowcy, jak pozwala na to dopuszczalne obci¹ enie osi przedniej. 4 Scania 1995

4 Mocowanie furgonów i zamkniêtych skrzyñ ³adunkowych. Nadwozie powinno byæ zamocowane w taki sposób, aby mog³o w pewnym zakresie przemieszczaæ siê wzglêdem podwozia. Przyk³ady z³¹cz, pozwalaj¹cych na pionowe przemieszczenia nadwozia w stosunku do ramy podwozia opisano w czêœci Podstawowe zasady zabudowy podwozi. Rama podwozia i nadwozie powinny mieæ mo liwoœæ przemieszczania siê wzglêdem siebie tylko w przypadku obci¹ enia momentem skrêcaj¹cym oraz podczas jazdy w trudnych warunkach terenowych. Charakterystyka t³umienia z³¹cza powinna byæ tak dobrana, aby podczas jazdy po drodze o równej nawierzchni nie wystêpowa³y drgania nadwozia. Wielkoœæ przemieszczeñ wzglêdnych zale y od sztywnoœci skrêtnej nadwozia i warunków drogowych. Podczas jazdy po nierównych drogach z nadwoziem o du ej sztywnoœci skrêtnej z³¹cza musz¹ pozwalaæ na wzglêdnie du e przemieszczenia. Z³¹cze nie mo e zezwalaæ na ruch ramy poœredniej wzglêdem ramy podwozia w kierunku prostopad³ym do osi symetrii pojazdu. Powinno natomiast zapewniaæ mo liwoœæ przemieszczenia wzd³u nego ramy poœredniej wzglêdem ramy podwozia podczas obci¹ enia momentem skrêcaj¹cym. Pierwsze z³¹cze mocuj¹ce w samochodach z przednim zawieszeniem pneumatycznym, powinno znajdowaæ siê w otworach przygotowanych fabrycznie w odleg³oœci 6 mm za przedni¹ osi¹ pojazdu. 26:63 Pierwsze z³¹cze mocuj¹ce w samochodach z przednim zawieszeniem na resorach piórowych, powinno znajdowaæ siê w otworach przygotowanych fabrycznie w odleg³oœci 875 mm za przedni¹ osi¹. 6 A B Z³¹cza podatne s¹ zazwyczaj stosowane w przedniej czêœci podwozia, natomiast sztywne w czêœci tylnej. W samochodach o d³ugim zwisie tylnym mo e okazaæ siê koniecznym zastosowanie z³¹cza podatnego tak e z ty³u. Wymiary A i B zale ¹ od rozstawu osi oraz d³ugoœci zwisu tylnego. 26: A B Scania

5 CH ODNIE Przed zamontowaniem ch³odni nale y zawsze sprawdziæ, czy przestrzeñ potrzebna do odchylenia kabiny jest wystarczaj¹ca. Promieñ ³uku zataczanego przez kabiny ró nego typu podany jest na rysunkach wymiarowych. A 26:68 CYSTERNY I ZBIORNIKI DO PRZEWOZU MATERIA ÓW SYPKICH Dobór rozstawu osi. Dobór rozstawu osi jest szczególnie wa ny. Nale y dobieraæ jak najkrótszy rozstaw osi dla zminimalizowania ryzyka wyst¹pienia drgañ ramy podwozia. Aby przechy³y boczne nadwozia by³y jak najmniejsze œrodek ciê koœci nadwozia powinien znajdowaæ siê jak najni ej. 26:628 W przypadku cystern do transportu cieczy, nale y rozpatrzyæ ewentualn¹ koniecznoœæ zastosowania poprzecznych i wzd³u nych przegród, ograniczaj¹cych ruch p³ynu wewn¹trz cysterny. 6 Scania 1995

6 Czynnikiem wspólnym dla cystern i zbiorników do przewozu materia³ów sypkich jest to, e mocowane s¹ one do ramy podwozia za pomoc¹ specyficznych z³¹cz. Przy lokalizacji z³¹cz nale y braæ pod uwagê wielkoœæ obci¹ enia oraz komfort jazdy. Usytuowanie tych z³¹cz jest bardzo wa ne. Pierwsze z nich powinno znajdowaæ siê maksymalnie blisko wspornika zawieszenia przedniego w samochodach z zawieszeniem na resorach piórowych. W przypadku samochodów bez ramy poœredniej i z zawieszeniem pneumatycznym osi przedniej konieczne mo e byæ wzmocnienie ramy w okolicach przedniego z³¹cza mocuj¹cego lub zastosowanie z³¹cza przedniego o du ej powierzchni styku w celu zredukowania ryzyka wyst¹pienia drgañ ramy podwozia. Tak e pozosta³e z³¹cza powinny byæ montowane z uwzglêdnieniem obci¹ enia i ryzyka wyst¹pienia drgañ ramy podwozia. Unikniêcie drgañ ramy podwozia polega na zapewnieniu naturalnej czêstotliwoœci drgañ podwozia o dostatecznie du ej wartoœci. Pierwsze z³¹cze mocuj¹ce w samochodach z przednim zawieszeniem pneumatycznym, powinno znajdowaæ siê w otworach przygotowanych fabrycznie w odleg³oœci 6 mm za przedni¹ osi¹ pojazdu. Pierwsze z³¹cze mocuj¹ce w samochodach z przednim zawieszeniem na resorach piórowych, powinno znajdowaæ siê w otworach przygotowanych fabrycznie w odleg³oœci 875 mm za przedni¹ osi¹. Je eli uk³ad otworów, usytuowany 875 mm za osi¹ przedni¹, jest wykorzystany do zamontowania z³¹cza o zwiêkszonej powierzchni styku, to istnieje wtedy mo liwoœæ wykorzystania jednej ze œrub mocowania silnika. Zabudowa powinna byæ tak przeprowadzona, aby obci¹ enie by³o równomiernie roz³o one na wszystkie z³¹cza i aby si³y powstaj¹ce podczas przechy³ów bocznych nadwozia by³y przenoszone przez oœ przedni¹ i tyln¹. Patrz rysunek xø :632 Scania

7 Z³¹cza powinny byæ zaprojektowane tak, aby obci¹ enie pionowe nie nara a³o pod³u nic ramy podwozia na dzia³anie momentu skrêcaj¹cego. Poni szy rysunek przedstawia w³aœciwe mocowanie cysterny. W czêœci Podstawowe zasady zabudowy podwozi pokazany jest inny rodzaj z³¹cza przeznaczony do mocowania cysterny. D A 5 mm 2 mm B C A = sprê yna pozwalaj¹ca na ruch cysterny do góry B = element gumowy pozwalaj¹cy na ruch cysterny do do³u Twardoœæ gumy: oko³o 7 Shore a C = czêœæ z³¹cza przymocowana do podwozia D = czêœæ z³¹cza przymocowana do cysterny Z³¹cze przeznaczone do mocowania cysterny 8 Scania 1995

8 Mocowanie cystern Poni sze rysunki przedstawiaj¹ przyk³ady mocowania cysterny na podwoziach ró nego typu. Nad pierwsz¹ osi¹ tyln¹ przewidziany jest punkt kontrolny s³u ¹cy jako baza przy wykonywaniu pomiarów. Rysunki pokazuj¹ rozmieszczenie punktów mocowania maj¹ce na celu zmniejszenie do minimum naprê eñ w ramie podwozia. Rozmieszczenie otworów przygotowanych fabrycznie podane jest na rysunkach wymiarowych. A = rozstaw osi powy ej 47 mm B = patrz rysunki wymiarowe C = przy d³ugoœci zwisu tylnego powy ej 18 mm 26: A B -3 C 4x2A A = rozstaw osi pow. 47 mm B = przy d³ugoœci zwisu tylnego powy ej 1 mm 26: A B Scania x2A 9

9 A - w przypadku rozstawu osi powy ej 47 mm B - zale y od typu osi wielokrotnej (patrz rysunki wymiarowe) 26: A B 6x4Z 26: A B C 8x4Z Przy dobrych warunkach drogowych i w przypadku nadwozia o stosunkowo niskiej sztywnoœci skrêtnej, mocowanie cysterny mo e byæ takie jak przedstawiono na rysunku obok. Rama cysterny powinna spoczywaæ ca³¹ powierzchni¹ na ramie podwozia. Uwaga: jeœli zastosowany jest taki typ mocowania, jak przedstawiony na rysunku obok, w przypadku z³ych warunków drogowych lub nierównej nawierzchni nadwozie i z³¹cza bêd¹ nara one na dzia³anie du ych naprê eñ. 1 Scania A B C 6x2Z 26:613

10 Monta czujników obci¹ enia Wyposa enie do pomiarów masy ³adunku sk³ada siê zazwyczaj z dwóch czujników obci¹ enia z przodu oraz dwóch czujników z ty³u (A oraz C na rysunku), a tak e wspornika przejmuj¹cego si³y poprzeczne podczas jazdy. Aby zredukowaæ naprê enia maksymalne w ramie nale y pamiêtaæ, aby powierzchnia styku z³¹cza z ram¹ by³a jak najwiêksza. Odleg³oœæ Y powinna byæ jak najmniejsza, w szczególnoœci w samochodach trójosiowych, natomiast punkt mocowania tylnego czujnika obci¹ enia powinien znajdowaæ siê jak najbli ej tylnej osi sk³adowej. A x B C y 26:633 Scania

11 Mocowanie zbiorników do przewozu materia³ów sypkich Na poni szych rysunkach przedstawiono przyk³ady mocowania ró nego typu nadwozi przeznaczonych do przewozu materia³ów sypkich. Zasady zabudowy zak³adaj¹, e uk³ad zbiorników posiada du ¹ sztywnoœæ na zginanie i skrêcanie. 26:65 Przyk³adowe zamocowanie zbiorników do przewozu materia³ów sypkich. Zamocowanie przednie powinno byæ wykonane w postaci przegubu. Zamocowanie przegubowe mo e byæ u yte tak e w tylnej czêœci podwozia. 12 Scania 1995

12 Je eli uk³ad mocowania zbiorników sprawia, e liczba p³aszczyzn prostopad³ych do osi symetrii pojazdu i mieszcz¹cych z³¹cza mocuj¹ce jest wiêksza ni dwie to mo na zastosowaæ krótk¹ ramê poœredni¹. W przypadku samochodów z zawieszeniem na resorach piórowych, na ramie poœredniej mog¹ byæ umieszczone z³¹cza le ¹ce w pierwszej lub drugiej p³aszczyÿnie miêdzy tylnym wspornikiem zawieszenia przedniego, a przednim wspornikiem zawieszenia tylnego. Zaleca siê, aby pojazdy przeznaczone do transportu materia³ów sypkich by³y wyposa one w ramê poœredni¹. W przypadku samochodów z przednim zawieszeniem pneumatycznym z³¹cza mocuj¹ce le ¹ce w pierwszej i drugiej p³aszczyÿnie powinny byæ umieszczone na ramie poœredniej. Rama poœrednia powinna siêgaæ jak najdalej w przód pojazdu w celu zmniejszenia ryzyka wyst¹pienia drgañ ramy podwozia. 26:627 26:64 Zaleca siê, aby pojazdy do przewozu materia³ów sypkich by³y wyposa one w ramê poœredni¹. Scania

13 POJAZDY STRA Y PO ARNEJ 26;624 Istnieje mo liwoœæ fabrycznego dostarczenia kabin za³ogowych (Crew Cab). Maj¹c na celu uzyskanie pojazdu stra y po arnej o wzglêdnie dobrych w³aœciwoœciach jezdnych i ma³o wra liwego na przechy³y boczne, nale y przy jego konstruowaniu braæ pod uwagê nastêpuj¹ce zalecenia. Zaleca siê montowanie przedniego i tylnego stabilizatora poprzecznego Du e znaczenie ma sztywnoœæ tylnego zawieszenia. Powinno byæ ono tak sztywne jak tylko pozwala na to komfort jazdy. Œrodek ciê koœci cysterny powinien znajdowaæ siê maksymalnie nisko i maksymalnie blisko przodu pojazdu. Zmniejsza to tendencjê nadwozia do przechylania siê. 14 Scania 1995

14 Mocowanie zbiornika Zasady mocowania zbiornika s¹ takie same jak te podane w czêœci dotycz¹cej furgonów i zamkniêtych skrzyñ ³adunkowych. Tylna czêœæ zbiornika musi byæ zamocowana za pomoc¹ z³¹cz zapewniaj¹cych odpowiedni¹ sztywnoœæ tylnej czêœci podwozia. Na poni szym rysunku pokazano przyk³ady z³¹cz u ytych do mocowania zbiornika w pojeÿdzie dla stra y po arnej. 26:625 A B C A - rama zbiornika przylega do ramy podwozia B - przeœwit miêdzy ram¹ zbiornika a ram¹ podwozia C - z³¹cze sztywne Scania

15 Pojazdy ratownicze z napêdem na wszystkie ko³a Pojazdy z napêdem na wszystkie ko³a s¹ zazwyczaj przeznaczone do sprawnego poruszania siê w trudnym terenie. Aby nadmierna sztywnoœæ nadwozia nie ogranicza³a w³asnoœci jezdnych pojazdu, nadwozie nale y konstruowaæ jako zespó³ sk³adaj¹cy siê z kilku sztywnych skrêtnie sekcji, maj¹cych mo liwoœæ wzajemnego przemieszczania siê w przypadku obci¹ enia momentem skrêcaj¹cym. Takie skrêtnie sztywne sekcje stanowi¹ nadwozie skrêtnie podatne jako ca³oœæ, co zapewnia dobre w³asnoœci jezdne pojazdu. 26:623 26: Scania 1995

16 26:617 Nadwozia skrêtnie sztywne 6 ŒMIECIARKI Mocowanie nadwozia œmieciarki. Zasady mocowania nadwozia s¹ identyczne jak w przypadku furgonów i zamkniêtych skrzyñ ³adunkowych Tylna czêœæ nadwozia musi byæ zamocowana za pomoc¹ z³¹cz zapewniaj¹cych odpowiedni¹ sztywnoœæ tylnej czêœci podwozia. Poni sze rysunki przedstawiaj¹ przyk³ady mocowania nadwozia œmieciarki. 26:616 Scania