Ewolucja czy rewolucja jak zmienić polski system elektroenergetyczny?

Transkrypt

1 Krzysztof Zamasz Wiceprezes Zarządu TAURON Polska Energia S.A. Ewolucja czy rewolucja jak zmienić polski system elektroenergetyczny? Warszawa 6 listopada 2012 r.

2 Polski sektor elektroenergetyczny od gospodarki centralnie planowanej do rynkowej Przez lata krajowa energetyka podobnie jak cała gospodarka przechodziła znaczące przeobrażenia. Zmieniały się zasady handlu energią, rosły wymagania rynkowe i ekologiczne, a przede wszystkim ewoluowała struktura organizacyjna polskiej energetyki. W ciągu ponad 20 lat przeszliśmy drogę od tkwiących w socjalizmie, centralnie zarządzanych i oferujących urzędowo ustalane ceny energii okręgów energetycznych, przez radykalne rozdrobnienie organizacyjne rynku, ku dużym grupom energetycznym, które rywalizują o klientów, funkcjonując w oparciu o zasady rynkowe. 2

3 Polski sektor elektroenergetyczny od okręgów po grupy energetyczne do 1989 r. od 2011 r. 3

4 Moc zainstalowana w latach, MWe Udział mocy zainstalowanej w KSE, % Polski sektor elektroenergetyczny kalendarium przemian Do 1989 r. - monopol energetyki zawodowej - brak swobody wyboru dostawców energii - energia elektryczna pozbawiona cech towaru czy usługi - brak operatorów:systemu przesyłowego i dystrybucyjnych Reszta 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% MWe % Od 1990 r. - podział monopolu w elektroenergetyce na trzy sektory: - wytwarzanie - przesył - dystrybucja - utworzenie Polskich Sieci Elektroenergetycznych S.A. - energia elektryczna staje się towarem dostarczanym do klientów, choć nadal obowiązują urzędowe ceny energii elektrycznej 4

5 Polski sektor elektroenergetyczny kalendarium przemian Od 1993 r. - rozpoczęcie przetargów na dostawy mocy i energii elektrycznej do PSE Operator S.A. w ramach kontraktów długoterminowych - rozpoczął się proces komercjalizacji sektora elektroenergetycznego - połączenie KSE z Unią dla Koordynacji Przesyłu Energii Elektrycznej (UCTE) 1997 r. - wchodzi w życie ustawa Prawo energetyczne dokument wyznaczający nowoczesne zasady formalno-prawne funkcjonowania polskiej energetyki, zgodnie z dyrektywami i zaleceniami UE - powołanie niezależnego organu do spraw regulacji gospodarki paliwami i energią Urzędu Regulacji Energetyki, odejście od urzędowych cen energii - rozpoczęcie prywatyzacji spółek sektora elektroenergetycznego (pierwszą sprywatyzowaną spółką była Elektrociepłownia Kraków S.A.) 2001 r. - uruchomienie rynku bilansującego 2003 r. - rozszerzenie zakresu podmiotów mogących korzystać z zasady swobodnego wyboru sprzedawcy energii TPA (third party access) 5

6 Polski sektor elektroenergetyczny kalendarium przemian 2004 r. - przystąpienie Polski do Unii Europejskiej. Przyjęcie zobowiązań wynikających z Traktatu Akcesyjnego dotyczących funkcjonowania elektroenergetyki i ochrony środowiska - wydzielenie operatora systemu przesyłowego 2006 r. - rozpoczęcie handlu uprawnieniami do emisji CO 2 (uruchomienie platformy informatycznej Krajowego Rejestru Uprawnień do Emisji) - przyjęcie przez rząd Programu dla elektroenergetyki 2007 r. - wprowadzenie pełnej swobody wyboru sprzedawcy energii elektrycznej (zasada TPA) - wydzielenie Operatorów Systemów Dystrybucyjnych (OSD) - działalność wielu operatorów i grup operatorów 6

7 Polski sektor elektroenergetyczny kalendarium przemian 2008 r. - debiut giełdowy Enei - rozwiązanie kontraktów długoterminowych 2009 r. - przyjęcie przez rząd Polityki energetycznej Polski do roku debiut giełdowy Polskiej Grupy Energetycznej 2010 r. - debiut giełdowy TAURON Polska Energia - wejście w życie nowelizacji ustawy Prawo energetyczne dotyczącej obowiązku publicznej sprzedaży wytworzonej energii poprzez giełdy towarowe, platformy obrotu oraz aukcje (tzw. obligo giełdowe ) 7

8 Polski sektor elektroenergetyczny kalendarium przemian 2011 r. - UOKiK blokuje przejęcie Energi przez PGE - Sejm przyjmuje rządowy pakiet atomowy, który stanowi podstawę do rozpoczęcia procesu budowy elektrowni jądrowych - rozpoczęcie komercyjnej eksploatacji nowego bloku o mocy 858 MW w Elektrowni Bełchatów - Rząd przyjmuje i przedkłada do Komisji Europejskiej wniosek derogacyjny dotyczący przydziału darmowych uprawnień dla energetyki na lata r. - zakończenie prac nad trójpakiem energetycznym: ustawą Prawo energetyczne, ustawą Prawo gazowe oraz ustawą o odnawialnych źródłach energii (OZE) - zawarcie umów przez największe polskie firmy z sektora paliwowo-energetycznego dotyczących współpracy w zakresie poszukiwań i wydobycia gazu łupkowego oraz uczestnictwa w projekcie budowy elektrowni jądrowej - debiut giełdowy ZE PAK - dynamiczny wzrost liczby podmiotów korzystających ze zmiany sprzedawcy energii - TAURON kupuje aktywa Grupy GZE Rys. Korzystanie z prawa wyboru sprzedawcy, lata

9 Polska Czechy Słowacja Węgry Finlandia Szwecja Luksemburg Belgia Austria Francja Holandia Niemcy Dania Irlandia Hiszpania Wielka Brytania Wochy Grecja Portugalia Całkowite zużycie energii na mieszkańca (kwh) Rynek energii elektrycznej w Polsce 20,000 15,000 10,000 Europa Środkowo- Wschodnia UE - 15 Polska jest szóstym co do wielkości rynkiem energetycznym w Europie z dominującym udziałem węgla przy wytwarzaniu energii elektrycznej 5,000 0 Zużycie energii elektrycznej na mieszkańca jest o połowę niższe niż w Europie Zachodniej Rys. Zużycie energii na mieszkańca (kwh) Prognozy stabilnego wzrostu PKB, jak i niski poziom zużycia energii elektrycznej na mieszkańca pozwalają zakładać, iż popyt na energię elektryczną będzie w przyszłości rósł Polskie aktywa wytwórcze wymagają modernizacji i nowych inwestycji - ponad 60% aktywów jest starsze niż 25 lat - do roku 2016 ponad 5,5 GW konwencjonalnej mocy wytwórczej zostanie wyłączone ze względu na wiek oraz regulacje środowiskowe Rys. Wytwarzanie energii elektrycznej wg paliw W związku z koniecznością odstawienia starych mocy wytwórczych oraz opóźnieniami w realizacji nowych inwestycji rośnie ryzyko przejściowego niedoboru mocy szczytowej w KSE, zwłaszcza w latach

10 Spodziewane kierunki rozwoju polskiej elektroenergetyki Rozwój systemu przesyłowego i połączeń transgranicznych Generacja rozproszona i energetyka prosumencka Dywersyfikacja miksu paliwowego Wzrost znaczenia zielonej energii i redukcja emisji CO 2 Inteligentne sieci i liczniki Energetyka jądrowa i gaz łupkowy Efektywność energetyczna Uwolnienie cen dla odbiorców indywidualnych Nowy model sektora elektroenergetycznego 10

11 Przykład transformacji Grupa TAURON obecnie i w 2020 roku obecnie w 2020 r. Moc zainstalowana [MW] % Wskaźnik emisyjności CO 2 [t/mwh] 0,89-20 % 0,71 Wskaźnik zużycia energii chemicznej na produkcję energii elektrycznej [kj/kwh] % Sprawność wytwarzania bloku węglowego [%] 36% / 45%* +11 % 50% Udział paliw w zużyciu energii chemicznej: Paliwa węglowe [%] 93% -13 % 81% Paliwa gazowe [%] 2% +450 % 11% Biopaliwa [%] 4% +200 % 8% *blok 120 MW / blok 460 MW 11

12 Podsumowanie Zasadniczym celem przedsiębiorstw sektora elektroenergetycznego jest zapewnienie klientom stabilnych dostaw energii elektrycznej po możliwie niskiej cenie, w krótkiej i długiej perspektywie czasowej. Aby usprawnić działanie przedsiębiorstw sektora, należy przede wszystkim: stabilizować regulacje prawne (w tym dotyczące wsparcia dla OZE) tak, aby minimalizować niepewność inwestycyjną konsekwentnie realizować długoterminową politykę energetyczną bez nagłych zwrotów i zmian planów promować konkurencję między przedsiębiorstwami energetycznymi w zabieganiu o klientów oraz promować wysoki standard obsługi klienta konsekwentnie budować prosprzedażową orientację wśród kierujących przedsiębiorstwami energetycznymi prowadzić badania w zakresie nowoczesnych technologii oraz je wdrażać kontynuować proces prywatyzacji sektora elektroenergetycznego. Pełna liberalizacja krajowego rynku energetycznego i docelowe utworzenie wspólnego europejskiego rynku energii znacząco przyspieszą dokonujące się przeobrażenia. 12

13 TAURON Polska Energia na rynku energii

14 Zintegrowany łańcuch wartości Grupa TAURON Grupa TAURON to druga co do wielkości zintegrowana grupa energetyczna 1 w Polsce kontrolująca pełen łańcuch wartości, począwszy od wydobycia węgla aż po sprzedaż energii elektrycznej do klientów końcowych Wydobycie Wytwarzanie i OZE Dystrybucja Sprzedaż 20% zasobów węgla kamiennego w Polsce 2-gi największy wytwórca energii elektrycznej w Polsce 1 1-szy największy dystrybutor energii elektrycznej w Polsce 1-szy największy sprzedawca energii elektrycznej w Polsce 2 kopalnie węgla kamiennego wydobycie w roku 2011: 4,6 mln ton, z czego 3,1 mln ton wykorzystano w ramach Grupy, a 1,5 mln ton sprzedano klientom zewnętrznym 7 elektrowni węglowych 4 elektrociepłownie węglowe 5,4 GW osiągalnej mocy 21,4 TWh produkcji netto w roku 2011, z czego 0,6 TWh z biomasy 16 PJ wytworzonego ciepła w 2011 r. 35 elektrowni wodnych o łącznej mocy osiągalnej 131 MW 0,4 TWh produkcji netto z elektrowni wodnych w roku MW mocy osiągalnej w 2 farmach wiatrowych 5,3 mln klientów Dystrybucja na obszarze km 2, czyli 18.3% powierzchni Polski Ok. 48 TWh dystrybuowanej energii elektrycznej w 2011 r.* 5,3 mln klientów indywidualnych 43,2 TWh sprzedaży detalicznej energii elektrycznej w 2011 r.* Kluczowi klienci instytucjonalni: KGHM Polska Miedź ArcelorMittal Poland Kompania Węglowa CMC Zawiercie Jastrzębska Spółka Węglowa Uwagi: Dane na 31 grudnia 2011 r. (1) Pod względem mocy zainstalowanej i produkcji energii elektrycznej netto * Dane uwzględniają wolumeny dystrybucji i sprzedaży energii elektrycznej uzyskane w 2011 r. przez spółki przejęte od Vattenfall AB 14

15 Zintegrowany model biznesowy Centrum Korporacyjne Tauron Polska Energia S.A. Funkcje korporacyjne zarządzanie Grupą, strategia, inwestycje strategiczne, kadry, finanse, controlling, audyt wewnętrzny, PR, relacje inwestorskie, zakupy Pion Handlu Obrót hurtowy Wydobycie Wytwarzanie OZE Dystrybucja Sprzedaż Centrum obsługi klienta Ciepło TAURON Wydobycie TAURON Wytwarzanie TAURON Ekoenergia TAURON Dystrybucja TAURON Sprzedaż TAURON Obsługa Klienta TAURON Ciepło Wydobycie węgla kamiennego ZG Janina ZG Sobieski Wytwarzanie energii elektrycznej w źródłach konwencjonalnych Elektrownie wodne Farmy wiatrowe Elektrownie biogazowe Dystrybucja energii Sprzedaż energii Obsługa klienta Centrum usług wspólnych Produkcja, dystrybucja i sprzedaż ciepła Business Development 15

16 Wyniki finansowe Grupy Przychody ze sprzedaży (mln zł) Zysk operacyjny (mln zł) Wzrost : 67% Wzrost : 464% Zysk operacyjny plus amortyzacja (mln zł) Zysk netto (mln zł) Wzrost : 84% Wzrost : 681%

17 Akwizycja GZE GZE jest jednym z kluczowych graczy na polskim rynku energii elektrycznej oraz największym dostawcą elektryczności na Górnym Śląsku pod względem wolumenu dostarczanej energii GZE funkcjonuje w następujących obszarach energetycznego łańcucha wartości: Dystrybucja energii elektrycznej Sprzedaż energii elektrycznej Obsługa Klienta Wytwarzanie energii ze źródeł odnawialnych Kluczowe daty procesu: 29 lipca 2011 Złożenie oferty wiążącej 23 sierpnia 2011 Podpisanie SPA (umowy kupna sprzedaży) 30 listopada 2011 Uzyskanie zgody UOKiK 13 grudnia 2011 Zamknięcie transakcji 17

18 Akwizycja GZE GZE S.A. Vattenfall Business Services Poland sp. z o.o. Vattenfall Distribution Poland S.A. Vattenfall Network Services Poland sp. z o.o. Vattenfall Sales Poland sp. z o.o. Vattenfall Wolin-North sp. z o.o. Vattenfall Generation Poland sp. z o.o. Towarowa Gielda Energii S.A. Zatrudnienie 1,6 tys. osób Wiek infrastruktury 46% aktywów dystrybucyjnych poniżej 20 lat Powierzchnia działania km 2 Liczba mieszkańców na obszarze dystrybucyjnym 4,6 mln Nakłady inwestycyjne w mln zł Liczba zarejestrowanych firm 442 tys. 18

19 Konsolidacja pozycji TAURONA na polskim rynku energii Dystrybucja (TWh) Odbiorcy końcowi (mln) Przychody (mld zł) , , ,8* ,4** 15 19* 20 17** ,1 9,7 9,5* + GZE + GZE + GZE Uwagi: Dane za 2011 r. (*) Dane Energi za 2010 r. (**) Szacunkowe dane Enei na podstawie raportu okresowego za IV kw r. 19

20 Wizja Cel nadrzędny Misja Strategia i programy inwestycyjne Strategia Zapewnienie energii naszym klientom w oparciu o najlepsze praktyki gwarantujące wzrost wartości firmy Ciągły wzrost wartości zapewniający zwrot z zainwestowanego kapitału dla akcjonariuszy Należeć do grupy wiodących firm energetycznych w regionie Cele strategiczne Wzrost w najbardziej atrakcyjnych obszarach działalności Wdrożenie programu efektywności inwestycyjnej Doskonalenie organizacji sprzedaży i obsługi klienta Zwiększanie kompetencji w obszarze OZE Zintegrowany model biznesowy działalności Program inwestycyjny na lata (mld zł) 2,5 23,1 0,3 0,6 2,1 6,6 13,5 Kluczowe projekty 18,2 0,6 1,3 Budowa nowych mocy w celu osiągnięcia około 7 GW mocy do roku 2020 (uwzględniając likwidację około 1,7 GW) Modernizacja istniejących mocy wytwórczych w celu spełnienia norm ochrony środowiska i umożliwienia spalania biomasy Budowa nowych farm wiatrowych oraz biogazowni o łącznej mocy około 800 MW do 2020 roku Prowadzenie działań w zakresie przygotowań do procesu budowy elektrowni jądrowej Zaprezentowany program inwestycyjny nie uwzględnia planowanych nakładów w spółkach Grupy GZE, które wynoszą: - w latach : 1,2 mld zł - w latach : 1,6 mld zł 4,8 9,1 2, Pozostałe Wydobycie OZE Dystrybucja Wytwarzanie 20

21 Odbudowa mocy wytwórczych Program inwestycyjny ma na celu modernizację aktywów wytwórczych oraz efektywną kosztowo rozbudowę mocy wytwórczych zlokalizowanych w pobliżu istniejących aktywów Grupy (inwestycje typu brownfield) Katowice Farmy wiatrowe Nowy blok parowo-gazowy 135 MW e / 90 MW t Oddanie do eksploatacji: MW w Wicku, oddanie do eksploatacji: MW w Marszewie, oddanie do eksploatacji: 2014 Blachownia Stalowa Wola Blok gazowy zlokalizowany na terenie elektrowni Blachownia Projekt JV z KGHM 850 MW e Oddanie do eksploatacji: 2016 Nowy blok parowo-gazowy Projekt JV z PGNiG 400 MW e / 240 MW t Oddanie do eksploatacji: 2015 Bielsko-Biała Tychy Jaworzno III Stalowa Wola Nowy węglowy blok kogeneracyjny 50 MW e / 182 MW t Oddanie do eksploatacji: połowa 2013 Nowy węglowy blok kogeneracyjny 50 MW e / 86 MW t Oddanie do eksploatacji: 2015 Tychy Nowy blok węglowy 910 MW zlokalizowany na terenie elektrowni Jaworzno Oddanie do eksploatacji: 2017 Jaworzno III Modernizacja kotła w celu przystosowania do spalania biomasy 20 MW e Oddanie do eksploatacji: koniec 2012 Przebudowa kotła fluidalnego na kocioł biomasowy 40 MW e Oddanie do eksploatacji: koniec 2012 Nowy blok biomasowy 50 MW e / 45 MW t Oddanie do eksploatacji: koniec

22 Kluczowe kierunki rozwoju i wzrostu Grupa TAURON kierunki rozwoju i wzrostu Wzrost wartości Grupy Pozyskanie finansowania Kontynuacja procesu integracji ze spółkami z Grupy GZE Pozyskanie finansowania preferencyjnego z EBI/EBOiR na projekty w obszarach Dystrybucji i Wytwarzania Uzyskanie synergii z integracji obszarów Zakończenie pierwszego programu poprawy efektywności kosztowej oraz rozpoczęcie kolejnego Wzrost inwestycji, w szczególności w obszarze Wytwarzania Pozyskanie finansowania preferencyjnego/dotacji z funduszy unijnych oraz funduszy środowiskowych Dalsza optymalizacja wykorzystywanego finansowania 22

23 Dziękuję za uwagę 23