Sulechów, 18 Listopad 2011 r. Podłączenie do sieci elektroenergetycznych jako główna bariera w rozwoju odnawialnych źródeł energii w Polsce

Transkrypt

1 Podłączenie do sieci elektroenergetycznych jako główna bariera w rozwoju odnawialnych źródeł energii w Polsce Pełnomocnik Wojewody Zachodniopomorskiego ds. Bezpieczeństwa Energetycznego Witold KĘPA

2 2020 = 3 x 20% Podstawowe cele europejskiej polityki energetycznej do 2020 r.: 1. 20% redukcja emisji gazów cieplarnianych w stosunku do poziomu z 1990 r.; 2. 20% zmniejszenie zużycia energii; 3. 20% udział energii ze źródeł odnawialnych w zużyciu energii w UE do 2020 r. Cele te będą celami całej UE niekoniecznie wszystkich Państw Członkowskich. Dla energii elektrycznej w Polsce oznacza to 15% udział OZE w końcowym zużyciu energii brutto. W odniesieniu do kogeneracji 18% w łącznym zużyciu energii elektrycznej w 2020 r.

3 Uregulowania unijne Dyrektywa OZE Krajowe cele w zakresie udziału energii ze źródeł odnawialnych w końcowym zużyciu energii brutto / % / 2020 / % / 0 Szwecja Łotwa Finlandia Austria Portugalia Estonia Rumunia Dania Słowenia Litwa Francja Bułgaria Hiszpania Polska Grecja Republika Słowacka Republika Czeska Niemcy Włochy Węgry Irlandia Cypr Niderlandy Belgia Zjednoczone Królestwo Luksemburg Malta

4 Uregulowania unijne Dyrektywa OZE Orientacyjny kurs dla Polski Dyrektywa stanowi również o: systemach wsparcia, zobowiązuje państwa UE do przyjęcia tzw. krajowego planu działania, w którym dane państwo musi określić docelowy udział energii z OZE w sektorze elektroenergetycznym oraz w ciepłownictwie.

5 Moc zainstalowana koncesjonowanych instalacji OZE Stan na r. Moc zainstalowana [MW] Rodzaj źródła OZE 2009 r r r. Elektrownie na biogaz 70,888 80,038 87,773 Elektrownie na biomasę 252, , ,050 Elektrownie wytwarzające e.e. z prom. słonecznego 0,001 0,033 0,104 Elektrownie wiatrowe 724, , ,867 Elektrownie wodne 945, , ,345 Współspalanie (38jednoste) (41jednostek) (42 jednostek) Łącznie 1 993, , ,139 Dane : URE

6 Realizacja obowiązku, o którym mowa w art. 9a ust. 1 ustawy Prawo energetyczne w latach Rok Sprzedaż e.e. Zrealizowany obowiązek Wartość zrealizowanego obowiązku Opłata zastępcza Udział opłaty zastępczej w zrealizowanym obowiązku Umorzone ŚP Udział umorzonych ŚP w zrealizowanym obowiązku MWh % MWh MWh % MWh % , , ,232 8, ,85 91, , , ,794 19, ,45 80, , , ,601 22, ,55 77, , , ,796 16, ,12 83, , , ,105 17, ,24 82,428 Średnia 16,602 83,40 Dane : URE

7 Średnie ceny energii elektrycznej e.e. "czarna" poza KDT kogeneracja kogeneracja gaz źródła odnawialne zł/mwh IV V VI VII VIII IX X Taryfa

8

9 Źródła odnawialne na terenie Polski Typ instalacji Ilość Moc[MW] instalacji elektrownie biogazowe elektrownie biomasowe wytwarzające z promieniowania słonecznego elektrownie wiatrowe elektrownie wodne elektrownie realizujące technologię współspalania RAZEM 1, Źródło URE, data aktualizacji danych:

10 Źródła odnawialne w województwie zachodniopomorskim i lubuskim Typ instalacji LUBUSKIE WOJEWÓDZTWO ZACHODNIOPOMORSKIE Razem szt. MW szt. MW szt. MW Elektrownie wiatrowe 2 0, , ,808 Elektrownie biogazowe 4 2, , ,082 Elektrownie - wyt. z biomasy 1 1, , ,800 Elektrownie wodne , , ,995 El. - techn. współspalania 0 0, , ,000 Ogółem , , ,685

11 Bariery przyłączania odnawialnych źródeł energii do sieci elektroenergetycznych Odmowa przyłączenia do sieci z przyczyn technicznych i ekonomicznych Wydawanie zaporowych warunków przyłączenia przez operatorów systemów dystrybucyjnych. Brak jednolitego stanowiska w sprawie [podziału kosztów związanych z przyłączaniem do sieci. Problem blokowania (rezerwowania) mocy przyłączeniowej przez deweloperów, którzy nie zamierzają budować nowych mocy a jedynie prowadzą obrót uzyskanymi warunkami przyłączenia do sieci elektroenergetycznej. Problem przewlekłości procedury wydawania warunków przyłączenia do sieci przez przedsiębiorstwa zajmujące się przesyłaniem i dystrybucją energii elektrycznej.

12 Bariery przyłączania odnawialnych źródeł energii do sieci elektroenergetycznych Brak zdolności przesyłowych i możliwości wyprowadzenia mocy z północno-zachodniej części kraju. Ograniczone już znaczne możliwości przyłączania odnawialnych źródeł energii do sieci średnich i niskich napięć. Brak współpracy i koordynacji pomiędzy OSD oraz OSD i OSP w zakresie rozbudowy sieci oraz tworzenia planów rozwoju, a tym samym spójności działania systemów elektroenergetycznych. Brak zaangażowania gmin w procesy planistyczne (projekty założeń do planów zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz i ciepło) co znacznie utrudnia rozwój OZE.

13

14

15 Pożądane kierunki zmian w zakresie przyłączania OZE Jednoznaczne określenie w przepisach czy inwestor ma obowiązek ponosić koszty rozbudowy infrastruktury sieciowej przesyłowej i dystrybucyjnej, będącej własnością Operatora Określenie nowych zasad ustalania kosztów przyłączenia elektrowni do sieci, np. według zryczałtowanej opłaty jednostkowej za 1 MW mocy przyłączeniowej z uwzględnieniem wysokości napięcia i w oparciu o plany rozwoju. Organizowanie przetargów (konkursów) na moce i miejsca przyłączenia OZE w oparciu o budowaną strategię rozwoju OSD i OSP. Wyeliminowanie zjawiska blokowania mocy przez deweloperów wprowadzenia zasady wykorzystaj lub utrać ( use or loose it ) w celu wyeliminowania z rynku inwestorów nie realizujących w wyznaczonym czasie zadań, określonych w warunków przyłączenia.

16 Pożądane kierunki zmian w zakresie przyłączania OZE Ustalenie jako zasady przyłączania farm wiatrowych o mocy powyżej np. 60 MW do sieci przesyłowej i rozdzielni 400/220 kv, co niezależnie od poprawy zdolności przesyłowych umożliwi równomierne obciążenie odbiorców kosztami budowy i rozbudowy sieci związanych z energetyką odnawialną. (Cena rozwoju zawarta w opłacie przesyłowej.) Zapewnienie spójności działania systemów elektroenergetycznych i skoordynowanie ich rozwoju, zwłaszcza w zakresie sieci 110 kv, pomiędzy operatorami systemu dystrybucyjnego oraz PSE Operator S.A. Ustalenie jasnych transparentnych zasad kolejności realizacji wniosków o wydanie warunków przyłączenia. Zróżnicowanie cen energii odnawialnej w zależności od źródła oraz kosztów amortyzacji.

17

18 Moc zainstalowana rok 2011 w energetyce wiatrowej Polska 1500 MW Niemcy MW Udział generacji wiatrowej w krajowym zużyciu energii elektrycznej: Polska 1,5 % Niemcy 7,5 %

19 Cele na rok 2020 całkowita moc zainstalowana w energetyce wiatrowej Polska 6650 MW Niemcy MW Udział generacji wiatrowej w krajowym zużyciu energii elektrycznej: Polska 9 % Niemcy 18,6 %

20 Potencjał rozwoju Źródło: Międzynarodowa Agencja Środowiska 2009r.

21 Inwestycje sieciowe NIEMCY Obowiązek operatora sieci do niezwłocznej optymalizacji, wzmocnienia lub rozbudowy sieci, jeżeli zachodzi taka konieczność POLSKA Brak skutecznych mechanizmów zobowiązujących operatorów do realizacji inwestycji sieciowych w zakresie OZE

22 NIEMCY Koszty pozyskania energii z OZE (w Niemczech operator musi kupić każdą mu oferowaną ilość) są rozkładane równomiernie na wszystkich odbiorców Sulechów, 18 Listopad 2011 r. Kto płaci??? POLSKA Na podstawie obecnie obowiązujących przepisów, koszty rozbudowy sieci dystrybucyjnej dla potrzeb źródeł odnawialnych poniosą jedynie odbiorcy znajdujący się na obszarze działania tego operatora systemu, gdzie powstają odnawialne źródła energii,

23 NIEMCY Ustanowienie obowiązku niezwłocznego i na zasadzie pierwszeństwa przyłączenia źródła OZE do najbliższego punktu sieci o odpowiednim dla źródła poziomie napięcia, o ile właściciel źródła oze nie zaproponuje innego stosownego punktu przyłączenia Sulechów, 18 Listopad 2011 r. Przyłączenie OZE do sieci Procedura POLSKA Odmowy przyłączenia do sieci z przyczyn technicznych bądź ekonomicznych.

24 Finansowanie przyłączenia NIEMCY Koszta realizacji przyłącza oraz urządzeń pomiarowych ponosi podmiot przyłączany; koszta optymalizacji, wzmocnienia i rozbudowy istniejącej sieci ponosi OSP/OSD POLSKA Brak czytelnych i transparentnych zasad określania zakresu oraz podziału finansowania inwestycji pomiędzy operatorami sieci elektroenergetycznych i podmiotami przyłączanymi do sieci, prowadzących do konfliktów pomiędzy podmiotami na rynku,

25 Instalowanie używanych turbin wiatrowych NIEMCY Wycofanie z użytku przestarzałych technologii wiatrowych Zapisy prawne (bodźce ekonomiczne dla repoweringu) POLSKA Sprowadzanie do Polski przestarzałych technologii wiatrowych wycofanych z użytku w krajach Europy Zachodniej

26 Czas procedury przyłączenia NIEMCY Obowiązek niezwłocznego przedstawienia przez operatora szczegółowego harmonogramu rozpatrzenia wniosku i wskazanie niezbędnych jeszcze informacji od wnioskodawcy. POLSKA Przewlekłość procedury wydawania warunków przyłączenia do sieci. Blokowanie mocy przyłączeniowych

27 Podsumowanie Energetyka odnawialna wymaga spójnych, jednoznacznych i precyzyjnych regulacji prawnych i organizacyjnych co stawi gwarancję wypełnienia obowiązków nałożonych Dyrektywą 2009/28/WE Liczymy, że zasadnicze zmiany w tym zakresie przyniesie nowa ustawa o odnawialnych źródłach energii.

28 Dziękuję za uwagę