RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. Nr5484. KI. 20 a i4. Klas August Widegren i Emil Henrik Widegren. (Herserud, Szwecja).

Transkrypt

1 14 kwietnia 1927 r. & K O PATf/y^ % ' c:j I3LIOTEKAI RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ OPIS PATENTOWY $ / >fó Nr5484. KI. 20 a i4. Klas August Widegren i Emil Henrik Widegren (Herserud, Szwecja). f Wóz do transportu po torze drewnianym. Zgłoszono 29 października 1920 r. Udzielono 26 lipca 1926 r. Pierwszeństwo: 17 stycznia 1918 r. (Szwecja). Przy torach transportowych, zbudowa nych całkowicie z drzewa (czyli drewnia nych szynach), wymagana jest specjalna budowa wozów, ażeby ruch odbywać się mógł bez przeszkód i z żądaną szybkością. Budowa, stosowana przy kolejach żela znych, linowych i podobnych urządzeniach transportowych, z kołami z obrzeżem, jest niestosowna dla toru drewnianego. Nie na daje się tutaj także proponowana do pew nych celów konstrukcja z walcowemi ko łami nośnemi i stałemi osiami oraz służącemi jako ochroną przeciw wykolejeniu się poziomem! lub skośnemi kołami kierowniczemi. Szczególna trudność występuje przy krzywiznach toru drewnianego. Krzywizny toru są z reguły tak wykonane, że szereg belek drewnianych równych sobie, przy kłada się do siebie pod kątem tak, że linje środkowe belek tworzą otwarty wielobok. Wozy z kołami znanych dotychczas konstrukcyj nie dają łagodnego przejścia przy kątach, utworzonych z belek drewnianych. Niniejszy zaś wynalazek dotyczy kon strukcji wozu, która nadaje się do właści wości toru drewnianego. Wóz taki należy do typu wozów trans portowych, zaopatrzonych w walcowe koła nośne, które pojedynczo lub parami obra cają się na pionowym czopie i połączone są z obracaj ącemi się około tych samych czopów kołami kierowniczymi, toczącemi się z jednej lub z obydwu stron szeregu belek drewnianych i służącemi do kierowa nia kół nośnych, przyczem także koła kie rownicze tak zprzodu, jak ztyłu koła no-

2 śnego (lub pary kół nośnych) stykają się z rzędem belek drewnianych, Wynalazek polega między innemi jego cechami na tern, że w połączeniu z kołami kierowniczemi zastosowany jest przyrząd unieruchamiający, przyczem koła kierowni cze, umieszczone przed i poza kołem nośnem (lub parą kół nośnych), mogą być przestawiane podczas działania tak, że za wsze jedynie koła kierownicze, znajdują ce się w kierunku jazdy przed kołami nośnemi używane są do kierowania. Przez to osiąga się dobre prowadzenie wozu pod ^.5; - każdęni względem nawet i wtedy gdy mija *' on miejsce torii, gdzie belki drewniane po łożone są pod kątem bez obawy ażeby na stąpiło zaciśnięcie się kół kierowniczych. Przedmiot wynalazku przedstawiony jest na rysunku. Fig, 1 jest widokiem bocznym, fig. 2 częścią widoku zgóry, częściowo w prze kroju, a fig. 3 przekrojem wozu trans portowego według wynalazku. Koła nośne wozu oznaczone są przez la i Ib, a odpowiednie belki* drewniane przez 8a i 86. Koła nośne posiadają sze rokie walcowe powierzchnie toczne i umie szczone są na czopach 20a i 206, które na stronie zwróconej do kolei są prostopadle do góry odgięte i osadzone obrotowo na stałych osiach wozu 21. Na jednym czopie 20a każdej pary kół i w stałem z nią połą czeniu umieszczone są dyszle pociągowe lub ramy 23, które połączone są ze sobą łącznikami 24a i 24b. Belki 22, 23, 24a i 24b tworzą razem zwięzły, sztywny układ lub silną ramę, która złączona jest silnie czo pem 20a. Na tej ramie umieszczone są przesuwalne wbok kabłąki 25a i 256, na których ułożone są koła kierownicze 6. Pomiędzy poprzecznicami 24a, 24b a kabłąkami 25a, 25b urządzona jest rama 28 w ten sposób, że może się przesuwać w kierunku długości wozu. Przez przesunię cie ramy 28 w jednym lub w drugim kie runku, może być na zmianę uruchomiany jeden lub drugi kabłąk 25a, względnie 256, tak, że przesunięcie wbok nie może nastą pić. To unieruchomienie może być usku tecznione w rozmaity sposób. Przy wska zanej na załączonym rysunku postaci wy konania zaopatrzone są kabłąki 25a i 256 w tym celu w nasadkę lub nosek 29a, względnie 296, który wchodzi w szparę 30a, względnie 306, ramy 28. Przy przesunięciu ramy 28 w jednym kierunku, pozostaje jedna nasadka 29a, jak wskazuje rysunek, w odpowiedniej szparze 30a, przez co od powiedni kabłąk 25a jest unieruchomiony, podczas gdy drugi kabłąk 256 bez prze szkody może być przesunięty wbok. Przy przesunięciu ramy 28 w odwrotnym kie runku zmienia się wszystko wprost prze ciwnie. Ażeby przy przesuwaniu ramy 28 ułat wić wejście wolnego czopa 29a lub 296 w szparę 30a, względnie 306, zaopatrzona jest rama 28 w odpowiednio skośne powierzch nie prowadnikowe w połączeniu ze wspomnianemi szparami, które to powierzchnie prowadnikowe uruchamiają nasadkę ryglo wą i przy unieruchomieniu ustawiają ka błąki 25a, względnie 256, w oznaczonem miejscu, niezależnie od przypadkowego przesunięcia kabłąka zbokti w kierunku ra my 28. Jak wyżej wspomniano, zaopatrzone są czopy 20a w wyżej opisany wyłączalny przyrząd kierowniczy. Czopy 206 po dru giej stronie zaopatrzone są w stały drążek 31, który połączony jest zapomocą dźwi gni kierowniczej 32 i czopów 33, 34 z wyżej wspomnianemi ramami 22, 23, 24a, 24b. Podane na fig. 1 3 przyrządy działają następująco: Gdy Wóz ma jechać w jednym lub w drugim kierunku, przesuwa się przez po ruszenie ramy 28 ręką lub zapomocą sa moczynnego przyrządu w odnośnym kie runku kabłąk 25a, względnie 256, a nim koła kierownicze, które znajdują się przed kołem nośnem, licząc w odpo-

3 wiedfiim kierunku ruchu. Skoro to usku teczniono, koła, których kabłąk 25a, względnie 25b, został unieruchomiony, słu żą jako koła kierownicze dla koła nośnego la. Kierowanie drugiego koła nośnego Ib uskutecznia się temi samemi kierowniczemi kołami, które uskuteczniają kierowanie koła nośnego la odnośnej pary kół, przyczem kierowanie przeniesione jest z ram 22, 23, 24a i 24bĄ zapomocą dźwigni kie rowniczej 32, na odnośne koło. Kabłąk 25a lub 256, który nie jest unie ruchomiony, powinien się tak daleko wbok posuwać, żeby przyrząd kierowniczy przy przejściu przez kąt pomiędzy dwiema bel kami drewnianemi nie został zaciśnięty. Oprócz potrzebnego do tego ruchu kabłąka 25a lub 25b dopuszczalny jest tylko ma ły luz i dlatego ten ruch ograniczony jest zapomocą odpowiedniego przyrządu hamu jącego. Przez to hamowanie bocznego ru chu osiąga się tę korzyść, że koła 6, które w tej chwili są wolne i tem samem nie kie rują, działają jako przyrząd chroniący od wykolejenia. Gdyby z jakiegoś powodu ko ło nośne la zostało przy ruchu wbok prze sunięte, przytrzymują je zprzodu koła 6 służące jako koła kierownicze, podczas gdy drugie, również wolne koła 6 tak działają ztyłu, że przesunięcie boczne jest za małe, aby koło la (a więc i koło Ib) zeszło z rzę du belek drewnianych. Przy wyżej opisanym przyrządzie do kierowania i wyłączania mogą być usku tecznione rozmaite zmiany przy zachowa niu zasadniczych cech wynalazku. Tak np. urządzenie kół nośnych może być w ten sposób zmienione, że nie każde koło bę dzie się obracać około swego własnego czopa, lecz mogą być one tak umieszczone, że dwa koła osadzone są na wspólnej osi, która porusza się około pionowego czopa, prostopadłego do osi i umieszczonego po między kołami. Wyżej opisana rama z u- mieszczonemi w niej kołami kierowniczemi połączona jest w tym wypadku z jedną pa rą kół. Odnośnie do kół kierowniczych można również uskutecznić pewne zmiany. Za miast kół kierowniczych urządzonych po jednej stronie toru drewnianego, może jed no koło kierownicze przylegać do jednego rzędu belek drewnianych, a drugie do dru giego ich rzędu. Kierowanie może być u- skutecznione także zapomocą kół kierow niczych, które przylegają do osobnego rzę du belek drewnianych, umieszczonych po między drewnianemi szynami lub zboku tych belek. W obydwu wypadkach koła kie rownicze powinny tworzyć jedną całość z przynależnem kołem nośnem, które obraca się około pionowego czopa. Wreszcie przy kołach, które samoistnie obracają się oko ło pionowego czopa, można zastosować przyrząd kierowniczy dla każdego koła bez wiązań poprzecznych, pomiędzy tą sa mą parą kół przynależnych do siebie (po dobnie jak na fig. 1 3). Zastrzeżenia patentowe. 1. Wóz transportowy dla drewnianych torów, znamienny tem, że ma walcowe ko ła nośne, z których każde wraz z przyna leżnem łożyskiem obraca się samoistnie, lub które obracają się parami około piono wego czopa i połączone są z obracającemi się około tych samych czopów kołami kie rowniczemi, które poruszają się po jednej lub obydwu stronach rzędu belek drewnia nych i służą do kierowania kół nośnych, przyczem koła kierownicze tak zprzodu jak ztyłu koła nośnego, względnie pary kół no śnych, trwale przylegają do rzędu belek drewnianych, oraz że w połączeniu z ko łami kierowniczemi zastosowany jest przy rząd regulujący, przez co koła kierownicze, umieszczone zprzodu lub ztyłu koła no śnego, lub pary kół nośnych, mogą być przestawiane tak, że zawsze jedynie bie gnące przed kołami nośnemi koła kierow- 3

4 nicze, licząc w kierunku jazdy, służą do kierowania koła nośnego, względnie pary kół nośnych. 2. Wóz transportowy według zastrz. 1, znamienny tern, że koła kierownicze osa dzone są ruchomo w kierunku poprzecz nym wozu i że przyrząd, unieruchomiąjacy parę kół kierowniczych, ustawia się w oznaczonem miejscu niezależnie od przypad kowego położenia przed unieruchomieniem. 3. Wóz transportowy według zastrz. 1 i 2, znamienny tern, że koła kierownicze umieszczone są w kabłąkach przesuwalnych w kierunku poprzecznym w ramie, połączonej z kołem nośnem lub z parą kół nośnych, i zaopatrzone są w przyrząd u- nieruchomiający, przez co uniemożliwione jest przesunięcie jednego lub drugiego kabłąka w stosunku do ramy. 4. Wóz transportowy według zastrz. 1 3, znamienny tern, że w ramie połączo nej z kołem nośnem lub parą kół nośnych, umieszczona jest druga rama, przesuwalna w kierunku podłużnym wozu i zaopatrzona w otwory, służące do umocowania nasadek na kabłąkach niosących koło kierownicze, w celu unieruchomienia jednego lub dru giego kabłąka w stosunku do pierwszej ramy. 5. Wóz transportowy według zastrz. 2 i 4, znamienny tern, że przesuwalna ra ma, zaopatrzona w szczeliny ryglowe, po siada skośne płaszczyzny prowadnikowe, w zetknięciu z wymienionemi szczelinami, mające na celu umocowanie przy przesu nięciu ramy nasadki unieruchomiąjącej ka błąka, niezależnie od jego przypadkowego przesunięcia w kierunku poprzecznym względem ramy. 6. Wóz transportowy według zastrz. 1 5, znamienny tern, że koła kierownicze połączone są tylko z jednem kołem każdej pary, podczas gdy drugie koło połączone jest zapomocą dźwigni kierowniczych lub podobnych urządzeń z poprzednio wspomnianem kołem tak, że obrócić się może również pod działaniem kół kierowni czych. Klas August Widegren. Emil Henrik Widegren, Zastępca: M. Kryzan, rzecznik patentowy.

5 Do opisu patentowego Nr !?,4j* Druk L. Bogusławskiego, Warszawa.